အိန္ဒိယ-ပါကစ္စတန် ပဋိပက္ခအကြောင်း သိကောင်းစရာအချက်များ

အငြင်းပွားဖွယ်ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် ခရီးသွားများအပေါ် တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် နျူကလီးယား လက်နက်ပိုင်ဆိုင်သည့် အိမ်နီးချင်းနှစ်နိုင်ငံအကြား တင်းမာမှုများ ပိုမိုမြင့်တက်ခဲ့သည်။ ယင်းနောက် အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် ဒုံးကျည်များနှင့် လက်နက်ကြီးများဖြင့် အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွား ခဲ့သည်။ ယင်းတိုက်ခိုက်မှုသည် နှစ်ပေါင်းများစွာကြာပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံကြား အဆိုးရွားဆုံး တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

လွန်ခဲ့သည့်သီတင်းနှစ်ပတ်ခန့်က အိန္ဒိယဘက်ခြမ်းရှိ ကက်ရှ်မီးယားဒေသတွင် စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အရပ်သား ၂၆ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ ယင်းတိုက်ခိုက်မှုအတွက် အိန္ဒိယအစိုးရက ပါကစ္စတန် အစိုးရကို အပြစ်တင်ထားသည်။

ယင်းနောက်ပိုင်းတွင် နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် ငြင်းခုံမှုများနှင့် သတိပေးမှုများ လုပ်ဆောင်လာခဲ့သည်။ အိန္ဒိယက မေ ၇ ရက်အစောပိုင်းတွင် ပါကစ္စတန်ကို ဒုံးကျည်ဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံကြား အကျပ်အတည်းအခြေအနေနှင့် ယင်းနောက်ကွယ်မှ အကြောင်းအရင်းများကို ဆက်လက် ဖော်ပြသွားပါမည်။

နောက်ဆုံးရအခြေအနေ

အိန္ဒိယက ပါကစ္စတန်ဘက်ခြမ်း ကက်ရှ်မီးယားဒေသရှိ အကြမ်းဖက်သမားများ၏ စခန်းများကို တိတိကျကျ ပစ်မှတ်ထား၍တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အိန္ဒိယက နေရာခြောက်နေရာထက်မနည်းတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုနှင့်နယ်စပ်တစ်လျှောက် ပစ်ခတ်မှုများကြောင့် အရပ်သား ၂၆ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ပါကစ္စတန်က ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အိန္ဒိယက ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခဲ့သည့် နေရာများတွင် ပါကစ္စတန်ဘက်ခြမ်းမှ ကက်ရှ်မီးယားဒေသအပြင် ဟာဝယ်ပူရနှင့်မူရစ်ခီ မြို့များလည်းပါဝင်သည်။ ယင်းမြို့များသည် အိန္ဒိယနယ်စပ်နှင့်ထိစပ် နေသော ပါကစ္စတန်၏ လူဦးရေအထူထပ်ဆုံး ပန်ဂျပ်ပြည်နယ်၏မြို့များဖြစ်သည်။

ပါကစ္စတန်စစ်တပ်က ၎င်း၏အချုပ်အခြာနှင့် နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုကို ထိပါးလာလျှင် အချိန်မရွေး လက်တုံ့ပြန် သွားမည်ဟု အစောပိုင်းကပြောကြားခဲ့သည်။ ယခုအိန္ဒိယ၏တိုက်ခိုက်မှုကိုလည်း လက်တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက် ခဲ့ကြောင်း ပါကစ္စတန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ခါဝါဂျာမူဟာမတ်အဆစ်က ဆိုသည်။

အိန္ဒိယက ပါကစ္စတန်သည် ကက်ရှ်မီးယားနယ်စပ်ရှိ ထိန်းချုပ်ရေးမျဉ်းတွင် လက်နက်ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည့်အတွက် အရပ်သားသုံးဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း စွပ်စွဲထားသည်။

ပြဿနာဖြစ်လာစေသောအကြောင်းအရင်း

ဧပြီ ၂၂ ရက်က အိန္ဒိယဘက်ခြမ်း ကက်ရှ်မီးယားဒေသရှိ ခရီးသွားများလာရောက်လည်ပတ်လေ့ရှိသော ပါဟယ်ဂမ်မြို့တွင် စစ်သွေးကြွများ၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဟိန္ဒူအများစုအပါအဝင် လူ ၂၆ ဦးသေဆုံး ခဲ့သည်။ ယင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အိန္ဒိယသည် အလွန်အမျက်ထွက်ခဲ့သည်။

ယင်းတိုက်ခိုက်မှုကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း မည်သည့်အဖွဲ့မှ ထုတ်ပြန်ထားခြင်းမရှိပေ။ သို့သော် အိန္ဒိယအစိုးရ ကမူ ပါကစ္စတန်အခြေစိုက် စစ်သွေးကြွအဖွဲ့ဖြစ်သည့် လက်ရှ်ကာအီးတိုင်ဘာအဖွဲ့မှ သေနတ်သမားများ ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။ လက်ရှ်ကာအီးတိုင်ဘာအဖွဲ့သည် အိန္ဒိယမြေပေါ်တွင် တိုက်ခိုက်မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် သမိုင်းကြောင်းရှိခြင်းနှင့်အတူ ကုလသမဂ္ဂက အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် သတ်မှတ် ထားသည်။

ယင်းအဖွဲ့ကို ပါကစ္စတန်အစိုးရကဖွဲ့စည်းထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကာလကြာရှည် ကောလာဟလများ ထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။ သို့သော် ပါကစ္စတန်အစိုးရက ငြင်းဆိုထားသည်။

အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ်နာရန်ဒရာမိုဒီက ပါကစ္စတန်သည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်အကြမ်းဖက်မှုကို အားပေးထောက်ပံ့ နေကြောင်း စွပ်စွဲထားသည်။ ထို့ပြင် မိုဒီက ယင်းကိုတုံ့ပြန်ရန် ၎င်း၏စစ်တပ်အား အပြည့်အဝ လွတ်လပ်ခွင့် ပေးထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

နှစ်ဖက်လုံးက သံတမန်များကို နှင်ထုတ်ခဲ့ကြသည်။ ပါကစ္စတန်ကမူ လွန်ခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က အိန္ဒိယသည် စစ်ရေးအရတိုက်ခိုက်ရန် ပြင်ဆင်နေကြောင်းခိုင်လုံသည့် ထောက်လှမ်းမှုများအရသိရသည်ဟု ထုတ်ပြန် ခဲ့သည်။

ကက်ရှ်မီးယားကို မည်သူထိန်းချုပ်ထားသနည်း

ဗြိတိသျှအုပ်ချုပ်မှု အဆုံးသတ်ပြီးနောက် ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် နှစ်နိုင်ငံပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း သာယာ လှပသောကက်ရှ်မီးယားဒေသသည် အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်ကြား အဓိကပြဿနာဖြစ်စေသည့် အကြောင်း အရင်းကြီးဖြစ်လာသည်။

ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုအားနည်းသော နှစ်ပိုင်းကွဲပြားမှုသည် သွေးကြောင်းစီးမှုကိုဖြစ်စေကာ ပျမ်းမျှလူတစ်သန်း ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး လူ ၁၅ သန်းခန့် ဘေးလွတ်ရာရွှေ့ပြောင်းခဲ့ကြသည်။ နှစ်နိုင်ငံကြားတွင် တည်ရှိပြီး ဟိမဝန္တာတောင်တန်းများအောက်တွင် တည်ရှိသော မွတ်စလင်အများစုနေထိုင်ရာ ကက်ရှ်မီးယား၏ ဘုရင်သည် အိန္ဒိယ သို့မဟုတ် ပါကစ္စတန်၏ အုပ်စိုးမှုကိုလက်ခံသင့်၊ မသင့် ဝေခွဲမရဖြစ်လျက်ရှိသည်။

ဘုရင်စနစ်၏ အုပ်စိုးမှုကို ဆန့်ကျင်သည့် လူထုအုံကြွမှုကို နှိမ်နင်းရန်အတွက် အိန္ဒိယ၏အကူအညီကို ရယူမှုသည်နှစ်နိုင်ငံကြား စစ်ပွဲတစ်ရပ်ကို အလျင်အမြန်ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပြီး ပါကစ္စတန်ကျောထောက် နောက်ခံပြု စစ်သွေးကြွများက ကက်ရှ်မီးယားကို တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။

၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂ ကျောထောက်နောက်ခံပြုသည့် ၄၇၈ မိုင်အကွာရှိ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး မျဉ်းသည် ကက်ရှ်မီးယားကို ပိုင်းခြားထားသည့် ထိန်းချုပ်ရေးမျဉ်းဟု လူသိများကာ လက်ရှိအချိန်အထိ နှစ်ဖက်စလုံးက စစ်အင်အားကြီးမားစွာချထားဆဲဖြစ်သည်။

နှစ်ဖက်စလုံးက ကက်ရှ်မီးယား၏အစိတ်အပိုင်းကို ထိန်းချုပ်ထားသော်လည်း ၎င်းတို့ကမူ ကက်ရှ်မီးယား နယ်မြေကို အပြည့်အဝပိုင်ဆိုင်ကြောင်း အခိုင်အမာဆိုထားသည်။ ထို့ပြင် ထိန်းချုပ်ရေးမျဉ်းတွင်လည်း စောင့်ကြည့်ရန် စစ်တပ်များကို ချထားသည်။

၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် အသေခံဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အိန္ဒိယအရန်တပ်ဖွဲ့ဝင်စစ်သား ၄၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ ပြီးနောက် အိန္ဒိယနှင့်ပါကစ္စတန်ကြား စစ်ပွဲဖြစ်ပွားလုနီးပါး တွေ့ကြုံခဲ့သည်။ အိန္ဒိယက ယင်းတိုက်ခိုက်မှုအတွက် ပါကစ္စတန်အခြေစိုက်စစ်သွေးကြွအဖွဲ့ကို အပြစ်တင်ထားသည်။

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏တုံ့ပြန်မှု

အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည်နျူကလီးယားလက်နက်များကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။ ကက်ရှ်မီးယားသည် နျူကလီးယားစစ်ပွဲဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသည့် ကမ္ဘာ့အန္တရာယ်အများဆုံးနေရာများတွင် တစ်ခုအပါအဝင် အဖြစ် ကာလကြာရှည် ရှုမြင်ခံထားရသည်။

ရလဒ်အဖြစ် ဧပြီ ၂၂ ရက် တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားခြင်းနှင့်အတူ နောက်ဆုံးအကြိမ်တင်းမာမှုများ ဖြစ်ပေါ် ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများက တည်တည်ငြိမ်ငြိမ် ဖြေရှင်းကြရန်တိုက်တွန်းခဲ့ကြသည်။

ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်အန်တိုနီယိုဂူတာရက်စ်က စစ်ပွဲမဖြစ်ပွားစေရန်အတွက် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း လုပ်ဆောင်ကြရန် တိုက်တွန်းထားသည်ဟု ၎င်း၏ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ စတီဗင်ဒူဂျာရတ်က ထုတ်ပြန် ထားသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယိုကလည်း အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးများကို တွေ့ဆုံပြီး ဆွေးနွေးမှုဖြင့် အဖြေရှာကြရန် တိုက်တွန်းထားသည်။

နှစ်နိုင်ငံလုံးနှင့် အိမ်နီးချင်းဖြစ်သည့်အပြင် ပါကစ္စတန်၏ ရင်းနှီးသောမဟာမိတ်ဖြစ်သည့် တရုတ်ကလည်း မေ ၇ ရက်နံနက်ပိုင်းက အိန္ဒိယ၏ စစ်ရေးဆောင်ရွက်ချက်အပေါ် စိတ်မကောင်းဖြစ်မိကြောင်း ထုတ်ပြန် ထားသည်။

တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် လက်ရှိထိပ်တိုက်တွေ့မှုဖြစ်စဉ်အပေါ် စိုးရိမ်မိကြောင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အက်ဘက်အရာချီက ကြားဝင်ဖျန်ဖြေပေးရန် ကြိုးပမ်းမှုအနေဖြင့် ပါကစ္စတန်ကို သွားရောက်ခဲ့ပြီးနောက် နှစ်ရက်အကြာ မေ ၇ ရက်တွင်အိန္ဒိယသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

ကိုးကား- Eleven Media Group