ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတည်ဆောက်ရာတွင် တစ်မျိုးသားလုံးကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးသည် အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍ၌ ပါဝင်လျက်ရှိသည်။ “တစ်မျိုးသားလုံးသက်ရှည်ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးအတွက် ပြည်သူအားလုံးအကျုံးဝင်မည့် ကျန်းမာရေးကဏ္ဍနှင့် အားကစားကဏ္ဍမြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရေး” ဟူသည့် လူမှုရေးဦးတည်ချက်ကိုလည်း ချမှတ်ထားပါသည်။ လူတိုင်းသည် အသက်ရှည်ပြီး ကျန်းမာလိုသည့်ဆန္ဒရှိကြသည်။ ကျန်းမာမှ ပညာသင်ကြားခြင်း၊ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခြင်းကိစ္စရပ်များအပြင် လူမှုရေးကိစ္စရပ်များကိုပါ ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ လူတိုင်းကျန်းမာစွာ အသက်ရှင်နေထိုင်နိုင်ရေးအတွက် ကျန်းမာရေးကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်သွားက
ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတည်ဆောက်ရာတွင် တစ်မျိုးသားလုံးကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးသည် အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍ၌ ပါဝင်လျက်ရှိသည်။ “တစ်မျိုးသားလုံးသက်ရှည်ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးအတွက် ပြည်သူအားလုံးအကျုံးဝင်မည့် ကျန်းမာရေးကဏ္ဍနှင့် အားကစားကဏ္ဍမြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရေး” ဟူသည့် လူမှုရေးဦးတည်ချက်ကိုလည်း ချမှတ်ထားပါသည်။ လူတိုင်းသည် အသက်ရှည်ပြီး ကျန်းမာလိုသည့်ဆန္ဒရှိကြသည်။ ကျန်းမာမှ ပညာသင်ကြားခြင်း၊ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခြင်းကိစ္စရပ်များအပြင် လူမှုရေးကိစ္စရပ်များကိုပါ ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ လူတိုင်းကျန်းမာစွာ အသက်ရှင်နေထိုင်နိုင်ရေးအတွက် ကျန်းမာရေးကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်သွားကြရမည်ဖြစ်ပြီး ကလေးသူငယ်မှအစ သက်ကြီးရွယ်အိုများအထိ ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးရန်နှင့် ခန္ဓာကိုယ်ကြံ့ခိုင်ရေးအတွက် အားကစားလှုပ်ရှားမှုများကို ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ဖန်တီးပေးကြရမည်ဖြစ်သည်။
တစ်မျိုးသားလုံး သက်ရှည်ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးအတွက် အားကစားကဏ္ဍတွင် မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်သင့် ကျန်းမာခြင်းသည် လူသားတိုင်းအတွက် အဖိုးထိုက်တန်သည့် လာဘ်ကြီးတစ်ပါး ဖြစ်ပါသည်။ “ကျန်းမာခြင်း” လာဘ်ကို ရယူနိုင်ရေးအတွက် ကျန်းမာစေသည့် အနေအထိုင်၊ အစားအသောက်အလေ့အကျင့်၊ အပြုအမူများကို ဂရုတစိုက် လိုက်နာကျင့်ကြံပြီး အားကစားလှုပ်ရှားဆောင်ရွက်မှုများကို ပင်ကိုကျန်းမာရေးအသိဖြင့် လိုက်ပါဆောင်ရွက်မည်ဆိုပါက ပြည်သူများ အနာရောဂါကင်းရှင်းပြီး ကျန်းမာခြင်းသုခနှင့် ပြည့်စုံသည့် ဘဝများကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြမည်ဖြစ်ပါသည်။ တစ်မျိုးသားလုံးသက်ရှည်ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးအတွက် အားကစားကဏ္ဍမြှင့်တင် ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လူထုအားကစားလှုပ်ရှားမှုများ ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ အားကစားနှင့် ပညာရေးပေါင်းစပ်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ အားကစားအထောက်အကူပြုပစ္စည်းများ ထားရှိပေးခြင်းနှင့် အသိပညာပေးခြင်းလုပ်ငန်းများကို စနစ်တကျစီမံဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
လူထုအားကစားလှုပ်ရှားမှုများသည် ငွေကုန်ကြေးကျနည်းပြီး လူတိုင်းလွယ်ကူစွာ စုပေါင်းလေ့ကျင့်နိုင်သည့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုဖြစ်သည်။ လူထုအားကစားလှုပ်ရှားမှုကို ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးက စိတ်ပါဝင်စားစွာဖြင့် ပါဝင်ဆင်နွှဲလာစေရန် လူထုစုပေါင်းလမ်းလျှောက်ပွဲများ ကျင်းပပေးခြင်း၊ရုံးဌာနများ၊ စက်ရုံအလုပ်ရုံများ၊ အခြေခံပညာကျောင်းများ၊ တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်များနှင့် သင်တန်းကျောင်းများတွင် ညနေပိုင်းစုပေါင်းကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်း များပြုလုပ်ခြင်း၊ မြို့နယ်အလိုက် Physical Fitness Dance အဖွဲ့များ ဖွဲ့စည်း၍ ကွင်းဆင်းစည်းရုံးခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ လူထုအားကစားလှုပ်ရှားမှု အားကောင်းလာပါက တစ်မျိုးသားလုံး ကျန်းမာကြံ့ခိုင်လာမည်ဖြစ်သည့်အပြင် မျိုးဆက်သစ်အားကစားသမားများကိုလည်း မွေးထုတ်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ယခင်က လူထုအားကစားလှုပ်ရှားမှုများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့်အတွက် အားကစားနည်းအလိုက် ထူးချွန်ထက်မြက်သည့် မျိုးဆက်သစ်များ စဉ်ဆက်မပြတ်ပေါ်ထွက်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံ့ဂုဏ်ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ခဲ့ကြသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အိုလံပစ်ကော်မတီ(IOC)၏ ခံယူချက်တွင်လည်း “အားကစားပြုလုပ်သူ ၁၀၀ ရှိလျှင် ထို ၁၀၀ ထဲမှ ၅၀ သည် အားကစားလိုက်စားသူများ ဖြစ်လာမည်။ ထို ၅၀ ထဲမှ ၂၀ သည် အားကစားကို ထူးထူးခြားခြားအာရုံစိုက်သူများဖြစ်လာမည်။ ထို ၂၀ ထဲမှ ငါးဦးသည် အားကစားထူးချွန်သူများအဖြစ် ပေါ်ထွက်လာမည်” ဟု ဖော်ပြထားပါသည်။
ကျောင်းသားလူငယ်အရွယ်မှစတင်၍ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးအတွက် ပညာသင်ယူခြင်းနှင့်အတူ အခြေခံအားကစားနည်းတစ်မျိုးမျိုးကို လေ့လာလိုက်စားစေခြင်းဖြင့် ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ပြီး ဉာဏ်ရည်ထက်မြက်သော လူငယ်များကို မွေးထုတ်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်ရာ ပညာရေး၊ အားကစားနှင့်ကာယပညာပေါင်းစပ်သင်ကြားခြင်းကို ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ အားကစားနှင့်ပညာရေးပေါင်းစပ်ခြင်းလုပ်ငန်းများ စနစ်တကျ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အားကစားနှင့်ပညာရေးပေါင်းစပ်မှု ဦးစီးကော်မတီကို ဖွဲ့စည်း၍ အခြေခံပညာကျောင်းများ၊ တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်များတွင်အားကစားကဏ္ဍကို ဘာသာရပ်တစ်ခုအဖြစ် ထည့်သွင်းသင်ကြားခြင်း၊ အားကစားနည်းပြ၊ အားကစားသရုပ်ပြနှင့် အားကစားမှူးများ လုံလောက်စွာ ထားရှိပေးခြင်း၊ အားကစားလေ့ကျင့်ရေး အထောက်အကူပစ္စည်းများ ပြည့်စုံစွာ ထောက်ပံ့ပေးခြင်း၊ အားကစားလေ့ကျင့်ချိန် သတ်မှတ်၍ ကြိုက်နှစ်သက်ရာ အားကစားနည်းတစ်ခုခုကို လေ့လာလိုက်စားစေခြင်းများကို ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
အားကစားအထောက်အကူပြုပစ္စည်းများ လက်လှမ်းမီစွာ ထားရှိပေးခြင်းဖြင့် အားကစားကို ပြည်သူအများ လွယ်လင့်တကူ လှုပ်ရှားဆောင်ရွက် နိုင်မည်ဖြစ်သည့်အတွက် Outdoor Fitness ပစ္စည်းများကဲ့သို့ အားကစားအထောက်အကူပြု ပစ္စည်းကိရိယာများကို အများပြည်သူအပန်းဖြေ၊ အနားယူနိုင်သည့် နေရာများ၊ အားကစားကွင်း၊ အားကစားရုံပရဝဏ်များ၊ အခြေခံပညာကျောင်းများ၊ တက္ကသိုလ်ကောလိပ်များ၊ သင်တန်းကျောင်းများ၊ စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံများနှင့် လူစည်ကားရာနေရာများတွင် ထားရှိပေးသင့်ပါသည်။ ထို့ပြင် ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအဆင့်၊ မြို့နယ်အဆင့်၊ ခရိုင်အဆင့်၊ တိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်နယ်အဆင့်ရှိ အားကစားကွင်း၊ အားကစားရုံများတွင်လည်း အများပြည်သူများ အချိန်မရွေးလာရောက်လေ့ကျင့်ကစားနိုင်ရန် လိုအပ်သည့် အားကစားအထောက်အကူပြုပစ္စည်းများကိုလည်း ပြည့်စုံစွာထားရှိပေးသင့်ပါသည်။
လူသားတိုင်းအတွက် ကျန်းမာခြင်းသည် အဓိကလိုအပ်ချက်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ကျန်းမာရေးအသိပညာပေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည့်အတွက် အမြို့မြို့အနယ်နယ်ရှိ လူစည်ကားရာ နေရာများ၊ စာသင်ကျောင်းများနှင့် အားကစားကွင်း၊ အားကစားရုံများ အနီးပတ်ဝန်းကျင်၌ လမ်းလျှောက်ခြင်း၏ အကျိုးကျေးဇူးများ ရေးသားထားသည့် ပညာပေးဆိုင်းဘုတ်များ စိုက်ထူပေးခြင်း၊ အားကစားအသိပညာဗဟုသုတပြန့်ပွားရေးနှင့် စိတ်ပါဝင်စားလာစေရေးအတွက် အားကစားဆိုင်ရာ ဟောပြောပွဲများနှင့် သရုပ်ပြပွဲများကျင်းပပြုလုပ်ပေးခြင်း၊ အားကစားဆိုင်ရာ လက်ကမ်းစာစောင်များ၊ စာအုပ်စာတမ်းများ ထုတ်ဝေဖြန့်ချိပေးခြင်း အားကစားပညာပေးပြန်ကြားရေးအစီအစဉ်အဖြစ် Social Media များတွင် အားကစားနည်းတစ်ခုချင်း၏ နည်းစနစ်များ၊ ဥပဒေများ၊ အားကစားပြိုင်ပွဲများ၊ အားကစားလေ့ကျင့်မှုများ၊ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်ခြင်း၏ အကျိုးကျေးဇူးများအပါအဝင် အားကစားလှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နေမှု အခြေအနေများကို လွှင့်တင်ထားရှိခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲများတွင် အောင်မြင်မှုရရှိရေး ဆောင်ရွက်သင့်သည့်အချက်များ
နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲများတွင် အောင်မြင်မှုရရှိပြီး နိုင်ငံတော်၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို အားကစားဖြင့် မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံသည် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခြင်း၊ လူငယ်မျိုးဆက်သစ်ကစားသမားများ မွေးထုတ်ပေးနိုင်ခြင်း၊ စနစ်တကျ ပြုစုပျိုးထောင်လေ့ကျင့်ပေးခြင်း၊ အားကစားကွင်း၊ အားကစားရုံနှင့် အားကစားအထောက်အကူပြု ပစ္စည်းများ ပြည့်စုံစွာ ဖြည့်ဆည်းပေးခြင်း၊အားကစား ဆေးပညာနှင့် အားကစားစိတ်ပညာရှင်များ၏ ကူညီပံ့ပိုးမှု၊ ထိရောက်သည့် အားကစားသုတေသနလုပ်ငန်းနှင့် အုပ်ချုပ်ထောက်ပံ့ပေးနိုင်မှုများအပေါ် မူတည်လျက်ရှိပါသည်။
နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် ထိုနိုင်ငံ၏ အားကစားအဆင့်အတန်း တိုးတက်မြင့်မားမှုကို အထောက်အကူပေးနိုင်သည့် အဓိကစွမ်းအားတစ်ရပ်ဖြစ်သည်ဟု ထင်မြင်မိပါသည်။ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခြင်းသည် အားကစားကဏ္ဍ အောင်မြင်တိုးတက်မှုဆီသို့ ရုတ်တရက်ချက်ချင်းဦးတည်သွားခြင်းမျိုးမဟုတ်ဘဲ မျိုးဆက်သစ်ကစားသမားများ မွေးထုတ်ပေးနိုင်မှု၊ စနစ်တကျ ပြုစုပျိုးထောင်ပေးမှု၊ လိုအပ်သည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများနှင့်အတူ အချိန်ကာလလိုအပ်ချက်တို့အပေါ်၌ မူတည်လျက်ရှိသည်။ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနည်းပါးသည့် နိုင်ငံများရှိ လူငယ်၊ လူရွယ်အများစုသည် ဝါသနာထက်စားဝတ်နေရေးကိုသာ အဓိကဖြေရှင်းဆောင်ရွက် နေကြရသည့်အတွက် ထိုနိုင်ငံ၏ အားကစားလောကတွင် မျိုးဆက်သစ်ကစားသမားရှားပါးခြင်း အခက်အခဲများနှင့် ကြုံတွေ့နေရသကဲ့သို့ ငွေကိုအရင်းတည်ပြီး ဆောင်ရွက်ရသည့် လုပ်ငန်းများတွင်လည်း ပံ့ပိုးဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မှု အားနည်းသွားနိုင်ပါသည်။ သို့ဖြစ်၍ အားကစားကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ရာတွင် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အရင်းခံ၍ ဆောင်ရွက်သွားနိုင်မှသာ ပိုမိုလွယ်ကူမြန်ဆန်နိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်မိပါသည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် နိုင်ငံရေး၊ လူမှုရေးအပါအဝင် အခြားကဏ္ဍအသီးသီး၌ပါ ဆက်တိုက်အောင်မြင်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ဖြစ်ပေါ် စေနိုင်သည်ဟု မှတ်သားဖူးပါသည်။
နိုင်ငံတကာအားကစား ပြိုင်ပွဲများ၌ အောင်မြင်မှုရရှိခြင်း၏ အခြေခံလိုအပ်ချက်တစ်ခုသည် အားကစားနည်းအလိုက် မျိုးဆက်သစ်များ စဉ်ဆက်မပြတ်မွေးထုတ်ပေးနိုင်မှုပင်ဖြစ်ပါသည်။ အားကစားနည်းများအလိုက် မျိုးဆက်သစ်အားကစားသမားများ စဉ်ဆက်မပြတ် ပေါ်ထွက်လာစေရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့များ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအဆင့်အားကစားပြိုင်ပွဲများ၊ မြို့နယ်ပေါင်းစုံ၊ ခရိုင်ပေါင်းစုံ အားကစားပြိုင်ပွဲများ၊ ဒေသတွင်း ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲများ၊ သက်တမ်းအလိုက် ကလပ်ပေါင်းစုံ အားကစားပြိုင်ပွဲများ၊ အလွတ်တန်းဖိတ်ခေါ်အားကစားပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်အားကစားပြိုင်ပွဲများ၊ ဝန်ကြီးဌာနပေါင်းစုံ အားကစားပြိုင်ပွဲများ၊ မြန်မာနိုင်ငံအားကစားအဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌဖလားအားကစားပြိုင်ပွဲများ၊ မြန်မာနိုင်ငံအိုလံပစ်ကော်မတီဥက္ကဋ္ဌဖလား အားကစားပြိုင်ပွဲများ၊ တံခွန်စိုက်အားကစားပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပပေးခြင်း၊ လွတ်လပ်ရေးနေ့၊ ပြည်ထောင်စုနေ့၊ တောင်သူလယ်သမားနေ့နှင့် အလုပ်သမားနေ့များတွင် အားကစားပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပပေးခြင်း၊ အခြေခံပညာကျောင်းပေါင်းစုံပြိုင်ပွဲများနှင့် တက္ကသိုလ်ပေါင်းစုံအားကစားပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ ထို့ပြင် အခြေခံပညာကျောင်းများ၊ တက္ကသိုလ်နှင့် ကောလိပ်များတွင် အားကစားနည်းအလိုက် အားကစားအခြေခံသင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်သင်ကြားပေးခြင်း၊ မြို့နယ်တိုင်းတွင် အားကစားကလပ်များ ဖွဲ့စည်းထူထောင်ပေးပြီး စနစ်တကျ သင်ကြားလေ့ကျင့်ပေးခြင်းများ စနစ်တကျစီမံဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
အလားအလာရှိသည့် အားကစားသမားများကို စနစ်တကျပြုစုပျိုးထောင်ပေးမှသာ အရည်အချင်းပြည့်ဝသည့် မျိုးဆက်သစ်အားကစားသမားများ စဉ်ဆက်မပြတ် ပေါ်ထွက်လာနိုင်မည်ဖြစ်သည့် အတွက် အလားအလာရှိသည့် မျိုးဆက်သစ်အားကစားသမားများကို အားကစားသိပ္ပံကျောင်းများနှင့် အားကစားအကယ်ဒမီများတွင် ကျွမ်းကျင်သည့် နည်းပြများက သက်ဆိုင်ရာအားကစားနည်းများအလိုက် ခေတ်မီနည်းစနစ်များဖြင့် စနစ်တကျ လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးခြင်း၊ နည်းဗျူဟာများ၊ အားကစားလေ့ကျင့်ရေး သဘောတရားများအား စာတွေ့၊ လက်တွေ့သင်ကြားပေးခြင်း၊ အားကစားနည်းအလိုက် သတ်မှတ်ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် စည်းမျဉ်း စည်းကမ်းနှင့် ဥပဒေများကို တိကျစွာ လိုက်နာတတ်စေရန် စနစ်တကျ သင်ကြားပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ ထို့ပြင် အားကစားနည်းအလိုက် တိုးတက်သည့် နိုင်ငံများသို့ ပူးတွဲလေ့ကျင့်မှုစေလွှတ်ခြင်း၊ နိုင်ငံတကာအားကစားပြိုင်ပွဲများသို့ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်စေခြင်း၊ နိုင်ငံတကာ ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပပေးခြင်း၊ လက်ရည်စစ်ပြိုင်ပွဲများ၊ ခြေစမ်းပွဲများ အဆက်မပြတ် ကျင်းပပြုလုပ်ပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
အားကစားကွင်း၊ အားကစားရုံများ တည်ဆောက်ပေးခြင်းနှင့် အားကစားအထောက်အကူပြုပစ္စည်းများ ပြည့်စုံစွာ ထားရှိပေးခြင်းသည်လည်း ပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပပြီး မျိုးဆက်သစ်အားကစားသမားများ မွေးထုတ်ရန် များစွာအထောက်အကူပြုသည့်အတွက် အခြေခံပညာကျောင်းများ၊ တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်များ၊ သင်တန်းကျောင်းများတွင် အားကစားကွင်း၊ အားကစားရုံများ တည်ဆောက်ပေးခြင်းနှင့် အားကစားအထောက်အကူပြုပစ္စည်းများ ပြည့်စုံစွာထားရှိပေးခြင်း၊ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာများအပါအဝင် မြို့နယ်၊ ခရိုင်၊ ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီးများတွင်လည်း အားကစားကွင်း၊ အားကစားရုံများ ဆောက်လုပ်ပေးခြင်း၊ ပြုပြင်မွမ်းမံခြင်း၊ အဆင့်မြှင့်တင်ခြင်း၊ လိုအပ်သည့် အားကစားအထောက်အကူပြုပစ္စည်းများ ပြည့်စုံစွာ ထားရှိခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
ထူးချွန်ထက်မြက်သည့် အားကစားသမားကောင်းတစ်ဦးဖြစ်လာရန် အားကစားဆေးပညာနှင့်အားကစားစိတ်ပညာသည်လည်း မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါသည်။ အားကစားဆေးပညာရပ်ဆိုင်ရာ အာဟာရပညာရှင်များက ကစားသမားများကို အားကစားနည်းအလိုက် လိုအပ်သည့် ကယ်လိုရီပြည့်ဝအောင် ကျွေးမွေးမှု ရှိ မရှိ စစ်ဆေးအကြံပြုခြင်း၊ ပုံမှန်ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးခြင်း၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှု မဖြစ်စေရန် ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်း၊ တားမြစ်ဆေးဝါး သုံးစွဲမှု ရှိ မရှိ စစ်ဆေးခြင်းနှင့် ပညာပေးခြင်းများအပြင် ပြိုင်ပွဲအတွက် ကြိုပြင်ဆင်စားသောက်မှု၊ ပြိုင်ပွဲအတွင်းအင်အားဖြည့်တင်းမှု၊ ပြိုင်ပွဲအပြီးအာဟာရ ပြန်လည်ဖြည့်တင်းမှုများကိုလည်း အကြံပြုဆောင်ရွက်ပေးသင့်ပါသည်။ အားကစားသမားများ၏ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအရည်အသွေး တိုးတက်မြင့်မားလာစေရေးအတွက်လည်း အားကစားစိတ်ပညာရှင်များနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်းနှင့် အကဲဖြတ်ခြင်း၊ ကစားသမားတစ်ဦးချင်းစီ၏ စိတ်ခံစားမှုများကို ဖော်ထုတ်ပြီးလိုအပ်ချက်များကို အကြံပြုတင်ပြခြင်း၊ ကူညီပံ့ပိုးဖြေရှင်းခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပေးသင့်ပါသည်။
အားကစားသမားများ၏ စွမ်းရည်ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ရန်နှင့် နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲများတွင် အောင်မြင်မှုများ ရရှိနိုင်စေရန် အားကစားသုတေသနလုပ်ငန်းများသည်လည်း လိုအပ်ချက်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ နိုင်ငံတကာ ခေတ်မီအားကစားနည်းစနစ်များဖြင့် လေ့ကျင့်သင်ကြားနိုင်ရန် ထောက်ပံ့ကူညီပေးခြင်း၊ အားကစားဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်များ စုဆောင်းပေးခြင်း၊ အားကစားနည်းအလိုက် နည်းစနစ်၊ နည်းဥပဒေများ တတ်ကျွမ်းနားလည်စေရန် ကူညီဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ အားကစားနည်းအလိုက် နိုင်ငံတကာ စံချိန်၊ စံညွှန်းများအား စနစ်တကျပြုစုထားရှိခြင်း၊ ပြိုင်ဘက်အားကစားသမားများ၏ အားနည်းချက်၊ အားသာချက်အခြေအနေများ သိရှိရန်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ လေ့ကျင့်ရေးအစီအစဉ်များနှင့် ပတ်သက်၍ အကြံပြုတင်ပြခြင်း၊ ခေတ်နှင့်အညီ နည်းပြလက်စွဲစာအုပ်များ ထုတ်ဝေခြင်း၊ အားကစားသုတေသနလက်စွဲစာအုပ်များ ထုတ်ဝေခြင်းနှင့် အားကစားသုတေသနစာကြည့်တိုက် ဖွင့်လှစ်ထားရှိခြင်း စသည့် အားကစားသုတေသနလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
အားကစားကဏ္ဍမြှင့်တင်၍ နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲများတွင် အောင်မြင်မှုရရှိနိုင်ရန် ကောင်းမွန်သည့် အုပ်ချုပ်ထောက်ပံ့မှုများလည်း လိုအပ်ပါသည်။ သက်ဆိုင်ရာအားကစားနည်းအလိုက် ဖွဲ့စည်းထားသည့် အုပ်ချုပ်မှုအဖွဲ့အစည်းများ၊ အားကစားအဖွဲ့ချုပ်များက လူရွေးချယ်ရေးစီမံချက်၊ လေ့ကျင့်ရေးစီမံချက်၊ အောင်နိုင်ရေးစီမံချက်များ ရေးဆွဲ၍ နိုင်ငံတကာ အားကစားပြိုင်ပွဲများတွင် အောင်မြင်မှုရရှိရန် စနစ်တကျ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ထိရောက်သည့် လေ့ကျင့်မှုများဖြစ်စေရန် စစ်ဆေးကြပ်မတ်ခြင်း၊ နည်းပြနှင့် ကစားသမားများ စည်းကမ်းကောင်းမွန်ရေး၊ နေထိုင်စားသောက်ရေး၊ သွားလာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ စိတ်အပန်းဖြေရေး၊ သက်သာချောင်ချိရေးများကို ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ အောင်ပွဲရအားကစားသမားများကို ထိုက်တန်သည့် ဆုကြေးငွေများ ပေးအပ်ချီးမြှင့်ခြင်း၊ အလုပ်နေရာခန့်ထားပေးခြင်း၊ နိုင်ငံတကာ အားကစားအစည်းအဝေးများ၊ ဆွေးနွေးပွဲများ၊ နိုင်ငံတကာ အားကစားသင်တန်းများသို့ စေလွှတ်ခြင်း၊ နိုင်ငံတကာအားကစားတက္ကသိုလ်များသို့ အရည်အချင်းပြည့်မီသည့် လူငယ်များကို ပညာတော်သင်စေလွှတ်ခြင်း၊ နိုင်ငံတကာအဆင့်မီနည်းပြများ ခေါ်ယူငှားရမ်းအသုံးပြုခြင်း၊ အားကစားနည်းအလိုက် ကျွမ်းကျင်သည့် နည်းပြများ၊ ဒိုင်များ ပေါ်ထွက်လာရေးအတွက် ပြည်တွင်းသင်တန်းများဖွင့်လှစ်ခြင်း၊ ပြည်ပသင်တန်းများသို့ စေလွှတ်ခြင်းများအပြင် အားကစားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သည့် နိုင်ငံများမှ နည်းပညာနှင့် အကူအညီများရယူ၍ အားကစားတက္ကသိုလ်ဖွင့်လှစ်သင်ကြားခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ ထို့ပြင် ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်သည့် နိုင်ငံတော်တစ်ရပ်တည်ဆောက်ရာတွင် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ဖြစ်သည့် လူငယ်များကို ဗလငါးတန်နှင့်ပြည့်စုံလာစေရန် လူငယ်ကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ပေးရမည်ဖြစ်သည်။
ဗလငါးတန်နှင့်ပြည့်စုံသောလူငယ်များ ဖြစ်လာစေရန် မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်သင့်သည့် အချက်များ
ယနေ့လူငယ်များသည် နောင်တစ်ခေတ်အတွက် လူကြီးများဖြစ်လာမည်။ ယနေ့လူငယ်များ အသိပညာ၊ အတတ်ပညာတိုးတက်ထူးချွန်ပါမှ ထိုလူငယ်များ လူကြီးဖြစ်လာသည့် အနာဂတ်ကာလတွင် တိုင်းပြည်နှင့် လူမျိုးအကျိုးကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်၍ အနာဂတ်ကို လက်ဆင့်ကမ်းမည့် မျိုးဆက်သစ်လူငယ်များ ကာယဗလ၊ ဉာဏဗလ၊ စာရိတ္တဗလ၊ မိတ္တဗလ၊ ဘောဂဗလဟူသည့် ဗလငါးတန်နှင့် ပြည့်စုံသည့် လူငယ်များဖြစ်လာစေရန် စနစ်တကျပြုစုပျိုးထောင်ပေးပြီး လူငယ်ကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်သွားကြရမည်ဖြစ်သည်။ လူငယ်များ ဗလငါးတန်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရာတွင် စာသင်ကျောင်းများမှ စတင်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။ အသက်သုံးနှစ်မှ ငါးနှစ်အထိ မူကြိုအရွယ်တွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနယ်ပယ် ငါးရပ်ဖြစ်သည့် ကာယ၊ ဉာဏ၊ စာရိတ္တ၊ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးနှင့် စိတ်လှုပ်ရှားခံစားမှုဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအပြည့်အဝရရှိအောင် မူလတန်းကြိုကျောင်းများက လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးခြင်းဖြင့် ဗလငါးတန်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် မျိုးစေ့ချပေးသင့်ပါသည်။
ကာယဗလ - ကိုယ်၏စွမ်းအားနှင့် ပြည့်စုံသည့် လူငယ်များ မွေးထုတ်နိုင်ရန်အတွက် ကလေးတစ်ယောက်သန္ဓေတည်ကတည်းက ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှုကိုရရှိရန် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များသည် အာဟာရပြည့်ဝအောင် စားသောက်ခြင်း၊ နေထိုင်သွားလာမှုဂရုစိုက်ခြင်းနှင့် လိုအပ်သည့် ကာကွယ်ဆေးများထိုးနှံခြင်း စသည့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုများကို အပြည့်အဝခံယူရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ကလေးသန္ဓေတည်သည့် အချိန်မှစ၍ ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်အထိ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်ပေးခြင်းဖြင့် ကလေးများ ကျန်းမာပျော်ရွှင်စွာ အရွယ်ရောက်လာမည်ဖြစ်သည်။ ကျောင်းနေသည့် အရွယ်တွင်လည်း အခြေခံပညာကျောင်းများမှစတင်၍ ပညာသင်ကြားခြင်းနှင့်အတူ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားလေ့ကျင့်ခန်းများ ပြုလုပ်နိုင်ရန် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ အားကစားနည်း တစ်မျိုးမျိုးကို လေ့လာလိုက်စားနိုင်အောင်စီစဉ်ပေးစေခြင်း၊ အားကစားနည်းအလိုက် အခြေခံများကို စနစ်တကျ သင်ကြားပြသပေးခြင်း၊ အားကစားနည်းအလိုက် သင်တန်းများဖွင့်လှစ်ပေးခြင်း၊ အားကစားသရုပ်ပြပွဲများ၊ ကျောင်းသားအားကစားပွဲများ ကျင်းပပေးခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
လူငယ်များအနေဖြင့် ကာယဗလနှင့်ပြည့်စုံရန် လိုအပ်သကဲ့သို့ ဉာဏ်၏စွမ်းအားဖြစ်သည့် ဉာဏဗလဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန်လည်း လိုအပ်ပါသည်။ ဉာဏဗလနှင့်ပြည့်စုံသော လူငယ်များ မွေးထုတ်နိုင်ရန်အတွက် ပထမအရွယ်တွင် ပညာကို အပတ်တကုတ်ဆည်းပူးနိုင်အောင် ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးတိုင်း ကျောင်းနေနိုင်ရေးနှင့် အနိမ့်ဆုံးအဆင့် KG+9 အဆင့်ပြီးမြောက်အောင်မြင်အောင် စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ ပညာစွမ်းရည်မြင့်မားတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ရာတွင် အတန်းပညာများ မြင့်မားတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်းသာမက ငယ်စဉ်ဘဝကတည်းက မှန်ကန်သည့် အသိအမြင်၊ အတွေးအခေါ်နှင့် ဉာဏ်ပညာ စသည့်အခြေခံစိတ်ဓာတ်ကောင်းများ ကိန်းအောင်းလာစေရန် စာအုပ်စာပေများ ဖတ်ရှုလေ့လာနိုင်အောင် စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ အသိပညာရှင်၊ အတတ်ပညာရှင်၊ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ ပြုစုပျိုးထောင်မွေးထုတ်နိုင်ရန် လူငယ်စကားဝိုင်းများ၊ လူငယ်တွေ့ဆုံပွဲများ၊ အသိပညာပေးဟောပြောပွဲများ၊ ပြိုင်ပွဲများနှင့် အသိပညာဗဟုသုတမျှဝေခြင်းများကို ဆောင်ရွက်ပေးသင့်ပါသည်။
လူငယ်များသည် ကာယဗလ၊ ဉာဏဗလနှင့် ပြည့်စုံရုံသာမက စာရိတ္တဗလ - ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းမွန်သူများ ဖြစ်လာရန်လည်း အရေးကြီးပါသည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ လူမှုရေး၊ ယဉ်ကျေးမှုအဆင့်အတန်းသည် လူငယ်များ၏ အကျင့်စာရိတ္တနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအမြင်များဖြင့် ကိုယ်စားပြုဖော်ပြခြင်းဖြစ်ရာ မျိုးဆက်သစ်လူငယ်များ အကျင့်စာရိတ္တမြင့်မားရေး၊ ကိုယ်ကျင့်တရားကောင်းမွန်စေရေး၊ လူ့ကျင့်ဝတ်လူ့တန်ဖိုးကို အလေးထား၍ စိတ်ဓာတ် စည်းကမ်းကောင်းမွန်လာစေရေး၊ မျိုးချစ်စိတ်ဓာတ်ရှင်သန်ထက်မြက်လာစေရေး၊ အများအကျိုးဆောင်ရွက်လိုသည့် ပရဟိတစိတ်များ ဖွံ့ဖြိုးလာစေရေးတို့အတွက် စာသင်ကျောင်းများတွင် စာရိတ္တနှင့် ပြည်သူ့နီတိဘာသာရပ်ကို စနစ်တကျသင်ကြားပို့ချပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်သကဲ့သို့ ကျင့်ဝတ်၊ နီတိဆိုင်ရာ အသိပညာပေးဟောပြောပွဲများလည်း ကျင်းပပေးသင့်ပါသည်။
ထို့ပြင် မိတ္တဗလ- မိတ်ကောင်းရှိခြင်း၏ စွမ်းအားနှင့် ပြည့်စုံမှုရှိခြင်းသည်လည်း လူငယ်များ၏ အောင်မြင်တိုးတက်ရေးကို အထောက်အကူပြုနိုင်သည်ဖြစ်ရာ အခြေခံကျောင်းများမှစတင်၍ ဆရာ ဆရာမများက လူငယ်များကို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တတ်ရန်၊ သူငယ်ချင်းအပေါင်းအသင်းများနှင့် သဟဇာတဖြစ်စွာနေထိုင်တတ်ရန်၊ အခက်အခဲစိန်ခေါ်မှုပြဿနာများကို ပူးပေါင်းဖြေရှင်းတတ်ရန်၊ စေတနာ့ဝန်ထမ်းနှင့် လူမှုရေးလုပ်ငန်းများတွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်တတ်စေရန် လေ့ကျင့်ပျိုးထောင်ပေးရမည်ဖြစ်သဖြင့် ကျပန်းစကားပြောပွဲများ၊ စကားရည်လုပွဲများ၊ အားကစားပြိုင်ပွဲများ၊ လူငယ်စကားဝိုင်းများ ကျင်းပပြုလုပ်ပေးခြင်း၊ လူရည်ချွန်လူငယ်၊ ကင်းထောက်လူငယ်၊ ရေကြောင်းလူငယ်၊ လေကြောင်းလူငယ်နှင့် ကြက်ခြေနီလူငယ်များကို ပြုစုပျိုးထောင်ပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။
ဘောဂဗလ ဟူသည့် ဥစ္စာပေါများခြင်း၏ စွမ်းအားနှင့် ပြည့်စုံစေရန်အတွက် လူငယ်များသည် ငွေအကြောင်း၊ ငွေ၏ တန်ဖိုးကို သိရမည်။ ငွေကို စီမံခန့်ခွဲတတ်ရမည်။ ငွေကို စုဆောင်းတတ်ရမည်။ ဘောဂဗလနှင့် ပြည့်စုံသည့် လူငယ်များ ဖြစ်လာစေရန်အတွက် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းဆိုင်ရာ အသိပညာများ၊ ငွေကြေးဆိုင်ရာ အခြေခံအသိပညာများ၊ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အခြေခံအသိပညာများ၊ စွန့်ဦးစီးပွားဆိုင်ရာ အခြေခံအသိပညာများကို အခြေခံပညာအလယ်တန်းအဆင့် သင်ခန်းစာများတွင် ထည့်သွင်းသင်ကြားပေးသင့်ပါသည်။ ထို့ပြင် စီးပွားရေးအသိပညာဖြန့်ဝေသည့် ဟောပြောပွဲ၊ ဆွေးနွေးပွဲများ ကျင်းပပေးခြင်း၊ စွန့်ဦးတီထွင်ဖန်တီးသူများကို မြေတောင်မြှောက်ပေးခြင်း၊ လေ့ကျင့်ပေးခြင်း၊ ထောက်ပံ့ကူညီခြင်း၊ အလယ်တန်း၊ အထက်တန်းအလိုက် စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် စက်မှုပညာရပ်များကို သင်ကြားနိုင်ရန် စီမံဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ အောင်မြင်သည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များက တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်၊ အခြေခံပညာအထက်တန်းနှင့် အလယ်တန်းများတွင် ဟောပြောပေးခြင်းများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ ကျောင်းဆရာ ဆရာမများသည် လူငယ်များကို ပညာသင်ကြားပေးရုံသာမက အတွေးအမြင် လှပအောင်၊ အကောင်းအဆိုး၊ အမှားအမှန်ခွဲခြားဝေဖန်တတ်အောင်၊ လိမ္မာယဉ်ကျေးအောင်၊ စည်းကမ်းတကျနေတတ်အောင် ပထမဆုံးပန္နက်ချ လေ့ကျင့်ပြုစုပျိုးထောင်ပေးရသူများ ဖြစ်သည့်အတွက် ဆရာ ဆရာမများ၏ အခန်းကဏ္ဍကိုလည်း မြှင့်တင်ပေးသင့်ပါသည်။
ပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံးက မိမိတို့၏ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးအတွက် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားအားကစားတစ်ခုခုကို စိတ်ပါဝင်စားစွာ ဆောင်ရွက်လာသည်နှင့်အမျှ တစ်မျိုးသားလုံးသက်ရှည်ကျန်းမာ ကြံ့ခိုင်လာမည်ဖြစ်သည်။ ထို့အတူ နိုင်ငံအတွင်း ဗလငါးတန်နှင့် ပြည့်စုံသည့် လူငယ်အများအပြား မွေးထုတ်ပေးနိုင်မည်ဆိုပါက နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားကဏ္ဍအပါအဝင် ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အထောက်အကူပြုနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်မိပါကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါသည်။ ။
Source- www.moi.gov.mm
ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတည်ဆောက်ရာတွင် တစ်မျိုးသားလုံးကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးသည် အဓိကကျသည့် အခန်းကဏ္ဍ၌ ပါဝင်လျက်ရှိသည်။ “တစ်မျိုးသားလုံးသက်ရှည်ကျန်းမာကြံ့ခိုင်ရေးအတွက် ပြည်သူအားလုံးအကျုံးဝင်မည့် ကျန်းမာရေးကဏ္ဍနှင့် အားကစားကဏ္ဍမြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရေး” ဟူသည့် လူမှုရေးဦးတည်ချက်ကိုလည်း ချမှတ်ထားပါသည်။ လူတိုင်းသည် အသက်ရှည်ပြီး ကျန်းမာလိုသည့်ဆန္ဒရှိကြသည်။ ကျန်းမာမှ ပညာသင်ကြားခြင်း၊ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခြင်းကိစ္စရပ်များအပြင် လူမှုရေးကိစ္စရပ်များကိုပါ ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ လူတိုင်းကျန်းမာစွာ အသက်ရှင်နေထိုင်နိုင်ရေးအတွက် ကျန်းမာရေးကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်သွားက
လူ့လောကကြီးတွင် လူသားတစ်ဦးအဖြစ် မွေးဖွားလာပြီးသည့်အချိန်မှစ၍ လူသားတိုင်းတွင် လူသားတစ်ဦး၏ အခွင့်အရေး အပြည့်အဝရှိပေသည်။
လူ့လောကကြီးတွင် လူသားတစ်ဦးအဖြစ် မွေးဖွားလာပြီးသည့်အချိန်မှစ၍ လူသားတိုင်းတွင် လူသားတစ်ဦး၏ အခွင့်အရေး အပြည့်အဝရှိပေသည်။
လူသားတစ်ဦး၏ အခွင့်အရေးကို အတင်းအဓမ္မ ဖျက်ဆီးခြင်းသည် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ထိုကဲ့သို့လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ခြင်းများထဲတွင် လူကုန်ကူးမှု နည်းလမ်းမှာ အဆိုးရွားဆုံးသော လုပ်ရပ်ပင်ဖြစ်ပေသည်။ လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှုမရှိဘဲကိုယ်ချင်းစာတရား ကင်းမဲ့စွာပြုမူခြင်းဖြစ်သည်။ မြတ်စွာဘုရားရှင် ဟောကြားတော်မူသော တရားတော်၌ပင် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားခြင်း မပြုအပ်သော အရာများတွင်လူကုန်ကူးမှုဟူသော ဇာတ်တူသားချင်း ရောင်းဝယ်ခြင်းကို မပြုအပ်ကြောင်း မိန့်ကြားတော်မူခဲ့ပေသည်။
ဇာတ်တူသားချင်းရောင်းဝယ် ဖောက်ကားသောလူကုန်ကူးမှုသည် မိမိအတွက်လည်း ဒုစရိုက်အကုသိုလ်ကိုဖြစ်စေသကဲ့သို့ သူတစ်ပါးကိုလည်း ဒုက္ခဆင်းရဲဖြစ်စေသည်ကို သတိပြုသင့်ကြပေသည်။
လူကုန်ကူးမှုဆိုသည်မှာ
လူကုန်ကူးမှုဆိုသည်မှာ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးသည် အခြားပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဦးကို ထိုသူ၏ သဘောတူညီချက်ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ ခေါင်းပုံဖြတ်မှုပြုရန် အလို့ငှာခြိမ်းခြောက်ခြင်း၊ အင်အားသုံးခြင်း သို့မဟုတ် အခြားနည်းဖြင့် အနိုင်အထက်ပြုမူခြင်း၊ သွေးဆောင်ဖြားယောင်းခြင်း၊ လိမ်လည်ခြင်း၊ လှည့်ဖြားခြင်း၊ လုပ်ပိုင်ခွင့် သို့မဟုတ် အခွင့်အာဏာကို အလွဲသုံးစားပြုခြင်း၊ ဘဝခက်ခဲနေသော အခြေအနေကို အခွင့်ကောင်းယူ၍ အလွဲသုံးစားပြုခြင်း၊ ထိုသူအပေါ်ချုပ်ကိုင်သူ သို့မဟုတ် တစ်နည်းနည်း လွှမ်းမိုးနိုင်သူ၏ သဘောတူညီချက်ရရှိရန် ငွေကြေးပစ္စည်း သို့မဟုတ် အခြားအကျိုးအမြတ် တစ်စုံတစ်ရာပေးခြင်း သို့မဟုတ် လက်ခံရယူခြင်း နည်းလမ်းများဖြင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်း၊ ဝယ်ယူခြင်း၊ ငှားရမ်းခြင်း၊ လွှဲပြောင်းပေးအပ်ခြင်းတို့ပြုလုပ်ခြင်းကို ဆိုလိုသည်။
လူကုန်ကူးမှုပုံစံအမျိုးမျိုး
မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူကုန်ကူးမှုပုံစံများတွင် အဓမ္မအလုပ်ခိုင်းစေမှု၊ အဓမ္မထိမ်းမြားမှု၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခေါင်းပုံဖြတ်မှု၊ အဓမ္မမွေးစားခြင်းနှင့် ကြွေးမြီဖြင့် နှောင်ဖွဲ့ခိုင်းစေခြင်းတို့အပြင် ကလေးသူငယ်များအား အဓမ္မတောင်းရမ်းခိုင်းခြင်း၊ အငှားကိုယ်ဝန်ဆောင်ခိုင်းခြင်း၊ ကျွန်ပြုခြင်း စသည့်လူကုန်ကူးမှု ပုံစံအသစ်များကို တွေ့ရှိလာရသည်။ တချို့သော လူကုန်ကူးမှုများသည် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် သဘောတူ၍သော်လည်းကောင်း၊ အုပ်ထိန်းသူများ၏ သဘောတူမှုကြောင့်သော် လည်းကောင်း လူကုန်ကူးမှုကို အထမြောက်အောင်မြင်သွားသည့် ပုံစံမျိုးကိုလည်း တွေ့ရှိရပေသည်။
လူကုန်ကူးမှုပြဿနာသည် ၂၀ ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် ခေတ်သစ်ကျေးကျွန်စနစ် အသွင်ဖြင့်ပြန်လည် ပေါ်ပေါက်လာသည့် ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်သည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် လူသားအချင်းချင်း စာနာမှုကင်းမဲ့စွာဖြင့် ခေါင်းပုံဖြတ် အမြတ်ထုတ်သော လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။
လူကုန်ကူးမှုတိုက်ဖျက်ရေး ဆောင်ရွက်ချက်များ
လူကုန်ကူးမှုများသည် ပုံသဏ္ဌာန်နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးတွင် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိပြီး လူကုန်ကူးမှု၏ဒဏ်ကို တစ်ကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် ခံနေရကြောင်းတွေ့ရှိရသည်။ ယနေ့နိုင်ငံအသီးသီး၌ လူကုန်ကူးခံရမှုများ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ဖွံ့ဖြိုးမှုအားနည်းသော လူအုပ်စုများအကြား၌ ပိုမို၍ အန္တရာယ်ကြီးမားလာခဲ့သည်။ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းသော လူကုန်ကူးခံရသူများမှာ အမျိုးသမီးများနှင့် ကလေးငယ်များဖြစ်ကြသည်။
ပြည်တွင်းလူကုန်ကူးမှုသည် ၁၉ ဒသမ ၆၈ ရာခိုင်နှုန်းသာရှိပြီး ၈၀ ဒသမ ၃၂ ရာခိုင်နှုန်းသည် ပြည်ပသို့လူကုန်ကူးမှုများ ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
လူကုန်ကူးခံရသူ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးသူငယ်များဖြစ်ကြသည်။ မိမိတို့နိုင်ငံမှ အသက်ငယ်ရွယ်သည့် မိန်းကလေးများနှင့် အဓမ္မထိမ်းမြား လက်ထပ်ရန်အတွက် ပွဲစားများမှ စည်းရုံးခေါ်ဆောင်ခြင်း၊ အငှားကိုယ်ဝန်ဆောင်စေခြင်း၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာခေါင်းပုံဖြတ်ခြင်း၊ ငါးဖမ်းစက်လှေများနှင့် ကျားဖောင်လုပ်ငန်းများတွင် အဓမ္မလုပ်အား ခေါင်းပုံဖြတ်ခိုင်းစေခြင်း၊ ဘဝရပ်တည်ရန်ခက်ခဲသူများအပေါ် ကြွေးမြီဖြင့်နှောင်ဖွဲ့ခိုင်းစေခြင်း၊ SocialMedia ကို အသုံးပြု၍ စည်းရုံးခေါ်ဆောင် ရောင်းစားခြင်းစသည့် လူကုန်ကူးမှုပုံစံများ ဖြစ်ပွားနေကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။ အဓမ္မစေခိုင်းမှု မှုခင်းများသည် ၆၁ ဒသမ ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် အများဆုံးဖြစ်ပြီး အဓမ္မပြည့်တန်ဆာအဖြစ် စေခိုင်းမှု ၂၂ ဒသမ ၂၂ရာခိုင်နှုန်းရှိကာ အဓမ္မလက်ထပ်မှု ၁၁ ဒသမ ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် အဓမ္မမွေးစားမှု ၅ ဒသမ ၅၆ ရာခိုင်နှုန်းရှိကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူကုန်ကူးမှု တိုက်ဖျက်ရေးဆောင်ရွက်ချက်
မြန်မာနိုင်ငံသည် လူကုန်ကူးမှုပုံစံ အမျိုးမျိုးကို ပြစ်မှုအဖြစ်ပြဋ္ဌာန်း၍ ၁၉၉၇ ခုနှစ်ကတည်းကပင် အမျိုးသားရေး တာဝန်တစ်ရပ်အဖြစ် တားဆီးကာကွယ်ခဲ့သည်။ လူကုန်ကူးမှု မှုခင်းများ တားဆီးကာကွယ်ရေး လုပ်ငန်းများကို နိုင်ငံတော်အစိုးရမှ ဦးဆောင်၍ သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာနများ၏ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုတို့ဖြင့် ကြိုတင်ကာကွယ်ရေး၊ လူကုန်ကူးခံရသူများအား ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေးနှင့် လူကုန်ကူးမှုမှုခင်းများအား တရားစွဲဆိုရေး လုပ်ငန်းများကို ငါးနှစ်စီမံကိန်းများ ရေးဆွဲ၍ နှစ်အလိုက်စီမံချက်များချမှတ်ကာ ဟန်ချက်ညီ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
လူကုန်ကူးမှုတားဆီး ကာကွယ်ရေးကို တစ်နိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးက ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်လာစေရန် စက်တင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့ကို မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူကုန်ကူးမှု တိုက်ဖျက်ရေးနေ့အဖြစ် ၂၀၁၃ ခုနှစ်မှစတင်၍ နေပြည်တော်နှင့်တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်အသီးသီး၌ နှစ်စဉ်ကျင်းပခဲ့သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ် ကူးစက်ရောဂါပျံ့နှံ့လာမှုများကြောင့် အထိမ်းအမှတ်အခမ်းအနားများကို ကျင်းပနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိသော်လည်း လူကုန်ကူးမှုအန္တရာယ် အသိပညာပေးခြင်း လုပ်ငန်းများနှင့် လူကုန်ကူးမှုတိုက်ဖျက်ရေးနေ့ အထိမ်းအမှတ် Online Campaign များကို ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည်လူကုန်ကူးမှု မှုခင်းများ တိုက်ဖျက်ရေး အပါအဝင် နိုင်ငံဖြတ်ကျော်မှုခင်းများ တိုက်ဖျက်ရေးဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂကွန်ဗင်းရှင်းကို အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် ၂၀၀၄ ခုနှစ် မတ်လ ၃၀ ရက်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည့် လူကုန်ကူးမှုတားဆီး ကာကွယ်ရေးဥပဒေကို ခေတ်စနစ်နှင့် အညီဖြစ်စေရန် ပြင်ဆင်၍ လူကုန်ကူးမှုတားဆီး နှိမ်နင်းရေးဥပဒေအဖြစ် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် အတည်ပြုပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူကုန်ကူးမှုတားဆီး ကာကွယ်ရေးဗဟိုအဖွဲ့က ဦးဆောင်၍ သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာနများ၏ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုတို့ဖြင့် လူကုန်ကူးမှုကြိုတင် ကာကွယ်ရေး၊ လူကုန်ကူးခံရသူများအား ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေးနှင့် လူကုန်ကူးမှု မှုခင်းများအား တရားစွဲဆိုရေး လုပ်ငန်းများကို (၅) နှစ်စီမံကိန်းများဖြင့် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ ယခုအခါ မြန်မာနိုင်ငံ လူကုန်ကူးမှုတိုက်ဖျက်ရေးဆိုင်ရာ စတုတ္ထ(၅) နှစ်စီမံကိန်း (၂၀၂၂-၂၀၂၆) ကို ဟန်ချက်ညီညီ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။
နိုင်ငံတကာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး အပိုင်းတွင် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် နိုင်ငံဖြတ်ကျော်အုပ်စုဖွဲ့ မှုခင်းများဆိုင်ရာ စာမျက်နှာကုလသမဂ္ဂ ကွန်ဗင်းရှင်းအပါအဝင် နောက်ဆက်တွဲစာချုပ်များဖြစ်သည့် အမျိုးသမီးများနှင့် ကလေးသူငယ်များအား အထူးပြုသည့် လူကုန်ကူးမှု တားဆီးနှိမ်နင်းခြင်းနှင့် ပြစ်ဒဏ်ပေးခြင်းဆိုင်ရာ နောက်ဆက်တွဲစာချုပ်နှင့် ကုန်းလမ်း၊ ရေလမ်း၊ လေကြောင်းအသုံးပြုပြီး ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများအား မှောင်ခိုပို့ဆောင်ခြင်း ကျူးလွန်သည့် နိုင်ငံဖြတ်ကျော်အုပ်စုဖွဲ့ မှုခင်းအားတိုက်ဖျက်ရေး နောက်ဆက်တွဲစာချုပ်များတွင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် လက်မှတ်ရေးထိုး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ထို့ပြင် မဲခေါင်ဒေသတွင်းခြောက်နိုင်ငံ လူကုန်ကူးမှု ပူးပေါင်းတိုက်ဖျက်ရေး စီမံကိန်း၊ လူကုန်ကူးမှုတိုက်ဖျက်ခြင်းဆိုင်ရာ အာဆီယံကွန်ဗင်းရှင်း၊ မြန်မာ-တရုတ်/မြန်မာ-ထိုင်း/မြန်မာ-လာအို/မြန်မာ-အိန္ဒိယ နှစ်နိုင်ငံ လူကုန်ကူးမှု ပူးပေါင်းတိုက်ဖျက်ရေးဆိုင်ရာ နားလည်မှုစာချွန်လွှာများကို လက်မှတ်ရေးထိုး၍ လူကုန်ကူးမှုတားဆီး ကာကွယ်ရေးအတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုယန္တရားများကို တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
IT နည်းလမ်းဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်လာမှုအပေါ် လူကုန်ကူးမှုကျူးလွန်သူများက အမြတ်ထုတ် အသုံးချနေမှုများကလည်း တားဆီးနှိမ်နင်းရေး ကဏ္ဍများအတွက် စိန်ခေါ်မှုများစွာဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်။
အရွယ်ရောက်သူများသာမက ကလေးသူငယ်များကိုပါ လူကုန်ကူးမှုပြုလာကြသည်။ အနာဂတ်မျိုးဆက်များ ပျက်သုဉ်းမှုကိုပါ ဦးတည်လာကြသည်။
ထို့ကြောင့် လူကုန်ကူးမှုကာကွယ် တိုက်ဖျက်ရေးတွင် ပြည်သူများအနေဖြင့် ကျရာအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လျက် မြန်မာနိုင်ငံလူကုန်ကူးမှု တိုက်ဖျက်ရေး ရည်ရွယ်ချက်(၄) ရပ်ဖြစ်သော လူကုန်ကူးမှု တိုက်ဖျက်ရေးကို အမျိုးသားရေး တာဝန်အဖြစ် သတ်မှတ်၍ နိုင်ငံသားအားလုံး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန်၊ လူကုန်ကူးမှုဆိုင်ရာ အသိပညာများ ပြည်သူလူထုအတွင်း စိမ့်ဝင်ပျံ့နှံ့စေရန်၊ လူကုန်ကူးခံရသူများအား စာနာနားလည်ခြင်းဖြင့် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်နိုင်ရန်နှင့် လူကုန်ကူးမှုတိုက်ဖျက်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်များအားလုံးတွင် ဌာနဆိုင်ရာများ၊ လူမှုရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံး၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မြှင့်တင်ရန်တို့ကို အောင်မြင်ရေးအတွက် ဝိုင်းဝန်းကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်ကြပါရန် တိုက်တွန်းရေးသား လိုက်ရပေသည်။ ။
Source- Myawady Webportal
လူ့လောကကြီးတွင် လူသားတစ်ဦးအဖြစ် မွေးဖွားလာပြီးသည့်အချိန်မှစ၍ လူသားတိုင်းတွင် လူသားတစ်ဦး၏ အခွင့်အရေး အပြည့်အဝရှိပေသည်။
နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေး တာဝန်ဆိုတာ နိုင်ငံသားအားလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ မွေးရာပါတာဝန်ပါပဲ။ ခေတ်မီနည်းပညာတွေ တိုးတက်လာခြင်းနဲ့အတူ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ ကာကွယ်ရေးအင်အားဟာ အမြဲတမ်း တပ်မတော်တစ်ခုတည်းမှာ အဓိက တည်ရှိတော့မှာမဟုတ်ပါဘူး။ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးပါဝင်တဲ့ ကာကွယ်ရေးစနစ် ကျင့်သုံးလာနေပါပြီ။ ဒါ့ကြောင့်မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း သမိုင်းကြောင်းအရ၊ လက်ရှိတည်ရှိနေမှု ပထဝီဝင်အနေအထားအရ နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးမှာ တပ်မတော်နဲ့ပြည်သူဟာ ဟန်ချက်ညီညီ လက်တွဲကြရတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ဘက်နဲ့အရပ်ဘက်ကြား အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှု၊ နားလည်ပေးမှု၊ စာနာမှုတွေ ရှိလာတော့မှာ
နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေး တာဝန်ဆိုတာ နိုင်ငံသားအားလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ မွေးရာပါတာဝန်ပါပဲ။ ခေတ်မီနည်းပညာတွေ တိုးတက်လာခြင်းနဲ့အတူ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ ကာကွယ်ရေးအင်အားဟာ အမြဲတမ်း တပ်မတော်တစ်ခုတည်းမှာ အဓိက တည်ရှိတော့မှာမဟုတ်ပါဘူး။ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးပါဝင်တဲ့ ကာကွယ်ရေးစနစ် ကျင့်သုံးလာနေပါပြီ။ ဒါ့ကြောင့်မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း သမိုင်းကြောင်းအရ၊ လက်ရှိတည်ရှိနေမှု ပထဝီဝင်အနေအထားအရ နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးမှာ တပ်မတော်နဲ့ပြည်သူဟာ ဟန်ချက်ညီညီ လက်တွဲကြရတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ဘက်နဲ့အရပ်ဘက်ကြား အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှု၊ နားလည်ပေးမှု၊ စာနာမှုတွေ ရှိလာတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ရေးစစ်ရာနဲ့ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးမှာ ပြည်သူတွေပါဝင်လာတဲ့ အခါ တပ်အပေါ် ပြည်သူ့ဘက်ကခံစားချက်၊ ပြည်သူ့အပေါ် တပ်ဘက်က ခံစားပေးမှုတွေမှာ အပြန်အလှန် ကိုယ်ချင်းစာနာမှုတွေနဲ့အတူ နီးစပ်မှု ပိုမိုရှိလာကြတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူအများစု သို့မဟုတ် ရပ်ရွာအလိုက် အချိုးညီမျှစွာ စစ်မှုထမ်းဆောင်ကြရမှာဖြစ်တဲ့အတွက် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း ဥပဒေဟာစစ်ဘက်နဲ့အရပ်ဘက်အကြားလူမှုပေါင်းကူးတံတား (Civil-military Social Bridge)လို့ တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြပါတယ်။
ဒါ့ကြောင့်လည်း ကမ္ဘာ့အချို့နိုင်ငံတွေနည်းတူ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ တစ်ရပ်ကို စတင်အာဏာတည်ခဲ့တာဟာ နိုင်ငံအတွက် အလွန်ပဲကောင်းမွန်လှပါတယ်။ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း ဥပဒေဆိုတာ အခုမှပြဋ္ဌာန်းခြင်း မဟုတ်ပါဘူး။ ၁၉၅၉ ခုနှစ်ကတည်းကရှိခဲ့ပြီးသားပါ။ ၂ဝ၁ဝ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလမှာ ထပ်မံပြင်ဆင် ရေးဆွဲခဲ့ပါတယ်။ အခုအချိန်အခါမှာမှ အတည်ပြုလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတော်တော်များများမှာလည်း ပြည်သူတွေပါဝင်တဲ့ စစ်မှုထမ်းဆောင်ခြင်းကို ခေါင်းစဉ်အမျိုးမျိုး၊ အသွင်အမျိုးမျိုး၊ ပုံသဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးနဲ့ ပြဋ္ဌာန်းကျင့်သုံးကြပါတယ်။ စစ်မှုမထမ်းမနေရ ကျင့်သုံးတဲ့နိုင်ငံ၊ ဥပဒေကိုပြဋ္ဌာန်းထားပြီး တာဝန်ထမ်းဆောင်ရခြင်း မရှိသေးတဲ့ နိုင်ငံတွေရှိသလို ဥပဒေနဲ့အညီ မဖြစ်မနေ စစ်မှုထမ်းနေရတဲ့ နိုင်ငံတွေလည်း ရှိတာတွေ့ရပါတယ်။
ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေဆိုတာ အမှန်တကယ်ပြောရရင် နိုင်ငံတော်အတွက် ကြိုတင်ကာကွယ်ထားခြင်းပါပဲ။ တပ်မတော်ဆိုတာ အမြဲရှိနေရမယ်။ တပ်မတော်မှာ ဝင်ရောက်စစ်မှုထမ်းသူတွေ စဉ်ဆက် မပြတ်ရှိနေရမယ်။ ဒါ့ကြောင့်လည်း ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ထုတ်ပြန်လိုက်တာလို့ စာရေးသူတွေးမြင် မိပါတယ်။ နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေး တာဝန်ဆိုတာ အရွယ်ရောက်သူတိုင်း စစ်မှုမထမ်းမနေရ၊ နိုင်ငံတော် ကိုကာကွယ်ကြရမယ်ဆိုတဲ့ သဘောပါပဲ။ နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေး တာဝန်ဆိုတာ နိုင်ငံသားတိုင်းရဲ့ မွေးရာပါတာဝန်ပါပဲ။ ဒီထက်ပိုပြီး သေချာအောင် နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ(၂ဝဝ၈ ခုနှစ်) ပုဒ်မ ၃၈၃ မှာ ‘‘နိုင်ငံသားတိုင်းသည် အောက်ပါတို့ကို စောင့်ထိန်းရန် တာဝန်ရှိသည်-(က)ပြည်ထောင်စု မပြိုကွဲရေး၊ (ခ)တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်မှု မပြိုကွဲရေး၊ (ဂ)အချုပ်အခြာအာဏာ တည်တံ့ခိုင်မြဲရေး’’ ဆိုပြီးပြဋ္ဌာန်းပြီးသား ဖြစ်ပါတယ်။
ပုဒ်မ ၃၈၅ မှာ‘‘ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်၏ လွတ်လပ်ရေး၊ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် နယ်မြေတည်တံ့ခိုင်မြဲရေး တို့ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေးသည် နိုင်ငံသားတိုင်း၏ တာဝန်ဖြစ်သည်’’ လို့ ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။ အလားတူပါပဲ။
ပုဒ်မ ၃၈၆ မှာ ‘‘နိုင်ငံသားတိုင်းသည် ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့် အညီ စစ်ပညာသင်ကြားရန်နှင့် နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးအတွက် စစ်မှုထမ်းရန် တာဝန်ရှိသည်’’ လို့လည်း ပြဋ္ဌာန်းထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့်လည်း အရွယ်ရောက်သူ လူငယ်မောင်မယ်တိုင်းဟာ နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးအတွက် စစ်မှုထမ်းဆောင်ခြင်းဆိုတာ ပြဋ္ဌာန်းထားမှ မဟုတ်ပါဘူး။ ငါတို့နိုင်ငံတော်ကို ငါတို့ကာကွယ်ကြရမယ်ဆိုတဲ့ အသိစိတ်ဟာ လူငယ်တိုင်းမှာရှိထားရမယ့် စိတ်ထားဖြစ်ပါတယ်။
ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေအရ တာဝန်ထမ်းဆောင်ကြမယ့် လူငယ်များဟာ နိုင်ငံ့တာဝန်ကိုကျေပွန်စွာ ထမ်းဆောင်ကြတဲ့ နိုင်ငံ့သားကောင်းအဖြစ် လူမှုပတ်ဝန်းကျင်မှာ ဂုဏ်သိက္ခာမြင့်မားစွာ ရပ်တည် နိုင်မှာဖြစ်သလို စစ်မှုထမ်းဆောင်စဉ် ကာလအတွင်း တစ်ကိုယ်ရေ စည်းကမ်းကောင်းမွန်လာခြင်း၊ ပင်ကိုအရည်အသွေးများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာနိုင်ခြင်း၊ ရင့်ကျက်မှုနဲ့ ယုံကြည်မှု၊ ဇွဲလုံ့လဝီရိယနဲ့ ကိုယ်ကာယကြံ့ခိုင်မှုတွေ တိုးတက်ရရှိလာမှာ ဧကန်ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်မှုထမ်းခြင်းကနေ ရရှိလာတဲ့အတွေ့အကြုံနဲ့ အသိပညာဟာ အနာဂတ်လူငယ်တွေရဲ့ ဘဝရပ်တည်မှုကို များစွာအထောက်အကူ ပေးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ငံသားတိုင်းသည် ပြည်ထောင်စုမပြိုကွဲရေး၊ တိုင်းရင်းသားစည်းလုံး ညီညွတ်မှုမပြိုကွဲရေးနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာ တည်တံ့ခိုင်မြဲရေးဟူသည့် ဒို့တာဝန်အရေးသုံးပါးကို စောင့်ထိန်းရန် တာဝန်ရှိသဖြင့် ယင်းတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်နိုင်ရေးအလို့ငှာ စစ်ပညာသင်ကြားရန်နှင့် နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးအတွက် စစ်မှုထမ်းဆောင်နိုင်ရန် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း ဥပဒေ ကို ၂ဝ၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ဝ ရက်နေ့မှာ အတည်ပြုပြဋ္ဌာန်း ကျင့်သုံးလိုက်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။
ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းတွေရဲ့ ခံစားခွင့်တွေကိုလည်း ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေမှာ ခိုင်ခိုင်မာမာပြဋ္ဌာန်းပေး ထားပါတယ်။ ထုတ်နုတ်ပြောရရင် စစ်မှုတာဝန် ထမ်းဆောင်နေစဉ်အတွင်း သတ်မှတ်ထားတဲ့ အဆင့်အလိုက် လစာနဲ့စရိတ်ရရှိမယ်။ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေစဉ် သေဆုံး၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်းမျိုး ဖြစ်ခဲ့ရင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခြင်းနဲ့ အကျုံးဝင်ရင် တပ်မတော်မှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ခံစားခွင့်တွေရရှိပါမယ်။ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း ကာလပြီးဆုံးတဲ့အခါမှာ အလုပ်သမား တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့ရင် မူလအလုပ်အကိုင်မှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့အတိုင်း အလုပ်ရှင်က ခန့်ထားရပါမယ်။
သတ်မှတ်စစ်မှုထမ်းကာလ ပြည့်တဲ့အခါမှာ မိမိသဘောဆန္ဒအရ တပ်မတော်ကိုဝင်ရောက် အမှုထမ်းလိုပါက သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်း၊ စည်းကမ်းတွေနဲ့အညီ စစ်မှုထမ်းခွင့်ပြုနိုင်ပါတယ်။ ထူးခြားချက်တစ်ခုကတော့ ပါရဂူဘွဲ့ရသူတွေ၊ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းဆိုင်ရာ ဘွဲ့ရသူတွေနဲ့ အခါအားလျော်စွာ သတ်မှတ်တဲ့ အရည်အချင်းနဲ့ ပြည့်စုံသူတွေကို အရေးပေါ် ပြန်တမ်းဝင်အရာရှိအဖြစ် ခန့်အပ်နိုင်တာပါပဲ။
နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးတာဝန် ထမ်းဆောင်ကြမယ့်လူငယ်များ အနေဖြင့် အရပ်သားဘဝမှ စစ်မှုထမ်းဘဝသို့ ကူးပြောင်းလာတဲ့အခါ သင်တန်းသားများမှာ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်လာခြင်း၊ အသင်းအဖွဲ့နှင့် စုပေါင်းလုပ်ဆောင်တတ်လာခြင်း၊ အချိန်ဇယားကိုက် လုပ်ကိုင်တတ်လာခြင်း၊ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး ညီရင်းအစ်ကိုပမာ ချစ်ခင်စွာနေတတ်လာခြင်း၊ မိမိကိုယ်ကို တန်ဖိုးထားချစ်တတ်လာရာမှ မိမိရဲ့ မိသားစု၊ ဇာတိမြို့ရွာမှသည် နိုင်ငံတော်အထိ တန်ဖိုးထား ချစ်တတ်လာခြင်း စသည်ဖြင့် နိုင်ငံ့သားကောင်း တို့ရဲ့ကောင်းမွန်သော အရည်အသွေးများ ပြည့်စုံလာကြတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။
စစ်မှုထမ်းဥပဒေဆိုတာ တကယ့်အနှစ်သာရက နိုင်ငံသားအားလုံး မိမိနိုင်ငံကို ကာကွယ်ဖို့တာဝန် ရှိတယ်။ လိုအပ်ရင် စစ်မှုထမ်းဆောင်ရမယ်။ နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးအတတ်ပညာတွေ တတ်ရမယ်...ဆိုတဲ့ အသိစိတ်ဓာတ်ရှိလာအောင် ပြဋ္ဌာန်းထားတာဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာလူမျိုးအများစုဟာ မိမိနိုင်ငံ၊ မိမိလူမျိုးကို ချစ်တတ်ကြတဲ့ မျိုးချစ်စိတ်ဓာတ်ရှိသူတွေဖြစ်ပါတယ်။ အရေးကြီးတော့ သွေးနီးသည် ဆိုစကားအတိုင်း အသက်အရွယ်နဲ့ ကျန်းမာရေးအဆင့်အတန်းမီတဲ့ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးတွေ စစ်မှုထမ်းနေကြပါပြီ။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့တွင် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း သင်တန်းအမှတ်စဉ်(၅) ကိုလည်း အောင်မြင်စွာ ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း သင်တန်းဆင်းများသည် သက်ဆိုင်ရာ တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ပြည်နယ်တွေမှာ မိမိတို့ကျရာတာဝန်ကို ကျေပွန်စွာထမ်းဆောင်နေလျက် ရှိပါတယ်။ စစ်သားကောင်း တစ်ယောက်ဖြစ်အောင် လေ့လာ၊ လေ့ကျင့်၊ လိုက်နာ ဆိုတဲ့ စိတ်ဓာတ်ကောင်း၊ စည်းကမ်းကောင်းတို့နဲ့အတူ သစ္စာ၊ စည်းလုံးမှု၊ စွမ်းရည်သုံးရပ်ပြည့်စုံမှုရှိတဲ့ သားကောင်းရတနာများ အဖြစ် ဂုဏ်ယူနိုင်ကြတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးတာဝန်ဆိုတာ တကယ့်ကိုမွန်မြတ်လှတဲ့ တာဝန်ဖြစ်တာကြောင့်ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း သင်တန်းပြီးမြောက်သူများ၊ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း သင်တန်းတက်ရောက်လျက် ရှိသူများအားလုံးကို ဂုဏ်ပြုကြိုဆိုပါကြောင်း ရေးသားလိုက်ပါတယ်။ ။
Source-Myawady Webportal
နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေး တာဝန်ဆိုတာ နိုင်ငံသားအားလုံးနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ မွေးရာပါတာဝန်ပါပဲ။ ခေတ်မီနည်းပညာတွေ တိုးတက်လာခြင်းနဲ့အတူ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ ကာကွယ်ရေးအင်အားဟာ အမြဲတမ်း တပ်မတော်တစ်ခုတည်းမှာ အဓိက တည်ရှိတော့မှာမဟုတ်ပါဘူး။ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးပါဝင်တဲ့ ကာကွယ်ရေးစနစ် ကျင့်သုံးလာနေပါပြီ။ ဒါ့ကြောင့်မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း သမိုင်းကြောင်းအရ၊ လက်ရှိတည်ရှိနေမှု ပထဝီဝင်အနေအထားအရ နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေးမှာ တပ်မတော်နဲ့ပြည်သူဟာ ဟန်ချက်ညီညီ လက်တွဲကြရတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ စစ်ဘက်နဲ့အရပ်ဘက်ကြား အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှု၊ နားလည်ပေးမှု၊ စာနာမှုတွေ ရှိလာတော့မှာ
"သင်ယူမှု ရပ်တန့်လိုက်တဲ့ အချိန်ဟာ
အောင်မြင်မှု ကျဆုံးသွားချိန်ပဲ''
ဘရမ်စတုတ်ကာ
(အိုင်ယာလန်နိုင်ငံသားစာရေးဆရာ)
လူ့ဘဝ၌ မွေးဖွားလာသည်မှ သေဆုံးသည်ထိ သင်ယူခြင်း၊ သင်ကြားခြင်းအပြင် အစဉ်လေ့လာခြင်း ပြုနေကြရပေသည်။ သို့မှသာ စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်၍ အောင်မြင်သော အနာဂတ်ဘဝ ရရှိနိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။
"သင်ယူမှု ရပ်တန့်လိုက်တဲ့ အချိန်ဟာ
အောင်မြင်မှု ကျဆုံးသွားချိန်ပဲ''
ဘရမ်စတုတ်ကာ
(အိုင်ယာလန်နိုင်ငံသားစာရေးဆရာ)
လူ့ဘဝ၌ မွေးဖွားလာသည်မှ သေဆုံးသည်ထိ သင်ယူခြင်း၊ သင်ကြားခြင်းအပြင် အစဉ်လေ့လာခြင်း ပြုနေကြရပေသည်။ သို့မှသာ စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်၍ အောင်မြင်သော အနာဂတ်ဘဝ ရရှိနိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၁၂ ရက်နေ့သည် ''အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူငယ်များနေ့'' ''International Youth Day''ဖြစ်သည်။
"စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လူငယ်များရဲ့ ဒစ်ဂျစ်တယ်ကျွမ်းကျင်မှုဖြင့် ဖော်ဆောင်ပေး''"From Clicks To Progress: Youth Digital Pathways For Sustainable Development ''အဆိုပါဆောင်ပုဒ်ကို လူငယ်ထုအတွက် ချမှတ်ပေးထားပြီးဖြစ်ရာ ကောင်းမွန်စွာ ဆောင်ရွက်သွားကြရပေမည်။
နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်၊ ထိုနိုင်ငံအတွင်း မှီတင်းနေထိုင်ကြသော လူငယ်များအပါအဝင် ပြည်သူပြည်သားအားလုံး၏ အလုပ်လုပ်ကိုင်မှုစွမ်းရည်၊ အသိဉာဏ်ပညာစွမ်းရည် အစရှိသော အရာများလိုအပ်ပေ၏။ ထို့အတူ ကာယဗလ၊ မိတ္တဗလ၊ စာရိတ္တဗလ၊ ဉာဏဗလ၊ ဘောဂဗလ ဟူသည့်ဗလငါးတန်ပြည့်စုံသော လူငယ်မောင်မယ်များ၏ စွမ်းရည်သတ္တိရှိရန် အထူးလိုအပ်ပေသည်။ လူငယ်ဆိုသည်မှာ ရဲဝံ့စွန့်စား၊ သင်ယူလေ့လာလိုစိတ်ပြင်းပြသူများဖြစ်ကြပေရာ ယခုလို IT နည်းပညာခေတ်၊ AI နည်းပညာခေတ်၌ ဒစ်ဂျစ်တယ် ရေစီးကြောင်းကို အမီလိုက်ပါနိုင်သူများလည်း ဖြစ်ကြပေသည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ ယဉ်ကျေးမှုအဆင့်အတန်းနှင့် လူနေမှုအဆင့်အတန်း မည်သို့ရှိသည်ကိုသိရန်၊ ထိုနိုင်ငံသူ၊ နိုင်ငံသားတို့ မည်သို့သော စာပေအမျိုးအစား ဖတ်ကြသလဲ၊လူဦးရေ မည်မျှစာဖတ်ကြသလဲ စသည်ကို ဆန်းစစ်ကြည့်ခြင်းဖြင့် သိနိုင်ကြပေမည်။ စာဖတ်ခြင်းသည် နိုင်ငံနှင့်လူမျိုးအတွက် အရေးကြီးသည်ကို ယနေ့လူငယ်များ အသိပင်ဖြစ်သည်။ ထို့အတွက် စာမတတ်သူပပျောက်ရေး အစီအစဉ်ကို နိုင်ငံတော်မှ ဆောင်ရွက်ပေးနေပေ၏။လူငယ်ထုပါဝင်ဆောင်ရွက် နေသော စာမတတ်သူ စာတတ်ရေး၊ စာတတ်သူ စာဖတ်ရေး၊ စာဖတ်သူများ စာဖတ်စွမ်းရည်နှင့် စာဖတ်ရှိန်မြင့်မားရေး တို့ကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်ကို တွေ့မြင်သိရှိ၊ ဖတ်ရှုနေကြရပေသည်။ အခြေခံပညာကျောင်းများ၊ တက္ကသိုလ်၊ ဒီဂရီကောလိပ်များနှင့် အတူ သူနာပြု၊ သားဖွားသင်တန်းကျောင်းများ၌ ယနေ့လူငယ်အများ ကိုယ်တိုင်ပါဝင်သည့် စာကြည့်တိုက်ယဉ်ကျေးမှု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် စာဖတ်ရှိန်မြင့်မားရေး ပွဲတော်များကို ကျင်းပလျက်ရှိသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူငယ် များနေ့အထိမ်းအမှတ် စာစီစာကုံးရေးသားခြင်းပြိုင်ပွဲ၊ စကားရည်လုပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပပေးလျက်ရှိပေသည်။
ယနေ့ဒစ်ဂျစ်တယ် နည်းပညာခေတ်၌ လူကြီးများထက်ပိုမို၍ နည်းပညာကျွမ်းကျင်မှု ရှိသည်မှာ လူငယ် မျိုးဆက်သစ်များပင်ဖြစ်၏။ ခေတ်မီ အီလက်ထရွန်နစ်ပစ္စည်းများ သုံးစွဲမှု၌ အရေးပါသော လက်တော့/ ကွန်ပျူတာ၊ တက်ဘလက်ဖုန်း၊ စမတ်ဖုန်းအစရှိသည် တို့ကိုအသုံးပြု၍ လူငယ်ထုသည် ကမ္ဘာနှင့်အဝှမ်း ချိတ်ဆက်ကာ အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြပြီဖြစ်သည်။ Facebook၊ You Tube၊ Telegram ၊ Instagram၊ TikTok၊ Whats app အစရှိသည့်လူမှုကွန်ရက် ပလက်ဖောင်းများကို အကျိုးရှိစွာ အသုံးချခြင်း၊ မိမိလေ့လာလိုသည့် websiteများဝင်ရောက်သင်ယူလေ့လာနိုင်ခြင်းဖြင့်ကမ္ဘာ့စာပေများစွာကိုဖတ်ရှုနိုင်လာကြပြီဖြစ်ပေရာ နည်းပညာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကိုအမီမလိုက်နိုင်ပါကကမ္ဘာကြီးတွင်ခေတ်နောက်ကျ ကျန်ခဲ့နိုင်ပေသည်။ သို့ဖြစ်၍ ထိုနည်း ပညာကို သင်ကြား၊ သင်ယူတတ်မြောက်လွယ်သော ယနေ့လူငယ်ထုအား နိုင်ငံမှ အလေးထားကြ သင့်သည် ဖြစ်ပေ၏။ ယခုစာရေးသူကိုယ်တိုင် အချို့သော စာပေပြိုင်ပွဲများ၌ နည်းပညာ တတ်ကျွမ်းမှုအားနည်း၍ စာမူကို Pdf fileမဖွဲ့တတ်ခြင်း၊ဗီဒီယိုအတိုပြိုင်ပွဲများ၌ digital creationမပြုလုပ်တတ်ခြင်း တို့ကြောင့် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် အခွင့်အလမ်းများ ဆုံးရှုံးခဲ့ရဖူးပေသည်။ ထို့ကြောင့် လူငယ်မောင်မယ်အများစုသည် ခေတ်တွင် အရေးပါလာသည့် ဒစ်ဂျစ်တယ်ရေစီးကြောင်းကို အမီ လိုက်ပါပြီး Digital Marketing၊ Digital Business အစရှိသည်တို့ကို ပိုမို၍ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အတွက် တစ်ထောင့်တစ်နေရာမှ ပါဝင်ကူညီဆောင်ရွက်ရင်း မိမိနိုင်ငံစီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ စွမ်းဆောင် သွားသင့်ကြပေသည်။
ယနေ့ခေတ် စာဖတ်သူလူငယ်အများစုမှာ နည်းပညာကျွမ်းကျင်သူများပါက အွန်လိုင်းမှဖတ်ရှု လေ့လာနိုင်ခြင်း၊ စာအုပ်စာစောင်များ ဝယ်ယူဖတ်ရှုနိုင်ခြင်း သို့တည်းမဟုတ် စာကြည့်တိုက်များသို့သွား၍ ငှားရမ်းဖတ်ရှုနိုင်ခြင်း ပြုလုပ်နိုင်သည့် အခွင့်အရေးကောင်း များစွာရှိနေပေသည်။ စာရေးဝါသနာ ပါသူများသည်လည်း E-mail၊ G-mail တို့ဖြင့် စာမူများပေးပို့နိုင်ကာ တရားဝင်ဆောင်ရွက်နေသည့် Digital Books၊ E Books၊ Digital Magazines တို့တွင် ပါဝင်ရေးသားနိုင်၊ ဖတ်ရှုလေ့လာ နိုင်လာကြပြီဖြစ်ပေသည်။ ထိုထိုသော နည်းပညာခေတ်၏ အသီးအပွင့်များ ရေရှည်စားသုံးနိုင်စေရန် စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် အလို့ငှာ ယနေ့လူငယ်အများ၏ အခန်းကဏ္ဍကို အလေးထားကြရမည်ဖြစ်၏။ ယခုနှစ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူငယ်များနေ့ ဆောင်ပုဒ်ဖြစ်သော ''စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လူငယ်များရဲ့ဒစ်ဂျစ်တယ် ကျွမ်းကျင်မှုဖြင့် ဖော်ဆောင်ပေး''ဆိုသည့်အတိုင်း ဆက်လက်အားပေးချီးမြှင့်ကာ ဆောင်ရွက်ကြရမည်မှာ အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။ လူငယ်ထု၏ကြားတွင် ရေပန်းစားနေသော ကလစ်တစ်ချက်ခေါက်လိုက်ရုံနဲ့ ကမ္ဘာကြီးထဲ ရောက်နိုင်တယ်ဆိုသကဲ့သို့ ယခုနှစ် ဆောင်ပုဒ်တွင်လည်း ''From Clicks To Progress: Youth Digital Pathways For Sustainable Development''ဟူ၍ ဖော်ပြရေးသားထားပေရာ အလွန်ပင်မှန်ပေသည်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်၏။ မျိုးဆက်သစ် လူငယ်မောင်မယ်များ ဖော်ဆောင်နိုင်မည့် ဒစ်ဂျစ်တယ်လမ်းများအား လျှောက်လှမ်းစေကာ နိုင်ငံအတွက်၊ လူမျိုးအတွက် အကျိုးရလဒ်ကောင်းများ ရရှိစေရေး ဝိုင်းဝန်းကူညီ ဖေးမပေးသွားကြရမည် ဖြစ်ပေသည်။
အသက်အရွယ်ကြီးသူများအနေဖြင့် စာအုပ်၊ စာစောင်ကိုင်ပြီး ဖတ်ရှုမှသာ စာဖတ်ရပိုအဆင်ပြေပေရာ မြို့ရွာအနှံ့တည်ရှိသော စာကြည့်တိုက်များမှာ သွားရောက်ငှားရမ်းဖတ်ရှုနိုင်ကြပေပြီ။ လူငယ်အများစုမှာမူကား ဆိုင်ထိုင်၍သော် လည်းကောင်း၊ မိမိနေအိမ်မှသော်လည်းကောင်း စမတ်ဖုန်း၊ ကွန်ပျူတာတို့မှ အင်တာနက်ချိတ် ဆက်ဖတ်ရှုနိုင်နေပြီဖြစ်၏။ ဤသည်မှာ လူကြီး၊ လူငယ်များ ကွာဟချက်၏ အရေးပါသော ဒစ်ဂျစ်တယ် အရွေ့ ကြောင့်ပင်ဖြစ်ရပေသည်။ သို့ဆိုပါလျှင် ကျဉ်းမြောင်းသော ကွာဟမှု မဖြစ်စေရေး၊ လူကြီးတို့၏ အတွေ့အကြုံ ဗဟုသုတများနှင့် မြန်မာလူငယ်များ၏ နည်းပညာကျွမ်းကျင်မှုကို ပေါင်းစပ်ကာ တိုင်းပြည်အတွက် ကောင်းကျိုးဆောင်နိုင်ကြပါမူ ပိုမို၍သင့်တော်သည်ဟု ထင်မြင်ယူဆမိပါသည်။ နည်းပညာကျွမ်းကျင်သူများမှ အစဉ်မျှဝေခြင်းဖြင့် စာပေဆိုင်ရာဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးလုပ်ငန်းများတွင် ပံ့ပိုး ကူညီ စွမ်းဆောင် ပေးရင်း နိုင်ငံတကာ၌ မြန်မာစာပေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ဒစ်ဂျစ်တယ် ပလက်ဖောင်းတစ်ခု ရယူဆောင်ကြဉ်း ပေးနိုင်ကြပါစေ။ အမိမြန်မာနိုင်ငံ၏ ကောင်းသောအောင်မြင်မှုများကို ကမ္ဘာမှသိရှိစေရန် လူငယ်ထု၏ စွမ်းဆောင် မှုဖြင့် ပုံဖော်ပြသပေးနိုင်ကြပါမူ ပို၍နည်းပညာကွန်ရက်တည်ဆောက်ခြင်း အထောက်အကူ ဖြစ်ပေ ရာ စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ ဆောင်ရွက်ခြင်းမည်ပေသည်။
အခါအခွင့်သင့်တုန်းမှာ လူငယ်စာရေးဆရာ သဟာဆွေလှိုင်း၏ ''Create good days ကောင်းမွန်သော နေ့ရက်များကို ဖန်တီးလိုက်ပါ'' စာအုပ်လေးထဲမှ ဒီစာစုလေးကို လူငယ်များအတွက် မျှဝေပေးလိုက်ပါရစေ။
"ဘဝမှာ လေ့လာရင်း၊ သင်ယူရင်း၊ ဝေမျှရင်း ကောင်းမွန်သစ်လွင်တဲ့နေ့တွေ အများကြီးဖန်တီးကြည့်ပါ။ ကျေနပ် စရာကောင်းပြီး စိတ်ကြည်နူးစရာတွေ ပြည့်နှက်နေတဲ့နေ့ရက်များစွာ ပိုင်ဆိုင်ရပါလိမ့်မယ်။''
ဒစ်ဂျစ်တယ်ဆိုတာ Binary Code နည်းပညာတွေကို အသုံးပြုပြီး မိမိတို့လိုလားသော၊ လိုအပ်သော အချက် အလက်တွေကို အချိန်၊ ရုပ်ပုံ၊ အသံ၊ စာဖိုင်များ၊ ဗီဒီယိုများ အစရှိသဖြင့် သိမ်းဆည်းနိုင်ခြင်း၊ ပြောင်းလဲနိုင်ခြင်း၊ ပို့ဆောင်ပေးနိုင်ခြင်းတို့ဖြစ်သည်။ ယနေ့လူငယ်များအနေဖြင့်လည်း ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာကို အကျွမ်း တဝင်ဖြစ်အောင်လေ့လာဆည်းပူးကာ ကမ္ဘာလောကစဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် တန်ဖိုးရှိသော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုပြုနိုင်ကြပါစေကြောင်း ဆန္ဒပြုရင်း''အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူငယ်များနေ့'' ကို ဂုဏ်ပြုလိုက်ရပါသည်။ ။
Source- Myawady Webportal
"သင်ယူမှု ရပ်တန့်လိုက်တဲ့ အချိန်ဟာ
အောင်မြင်မှု ကျဆုံးသွားချိန်ပဲ''
ဘရမ်စတုတ်ကာ
(အိုင်ယာလန်နိုင်ငံသားစာရေးဆရာ)
လူ့ဘဝ၌ မွေးဖွားလာသည်မှ သေဆုံးသည်ထိ သင်ယူခြင်း၊ သင်ကြားခြင်းအပြင် အစဉ်လေ့လာခြင်း ပြုနေကြရပေသည်။ သို့မှသာ စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်၍ အောင်မြင်သော အနာဂတ်ဘဝ ရရှိနိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။
နိုင်ငံတော်ကို ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတော်ကြီးဖြစ်ပေါ်လာစေရန် ဦးတည် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာတွင် ကောင်းမွန်သောအုပ်ချုပ်မှုစနစ် ဖြစ်ပေါ်လာစေရေးအတွက် ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းမွန်သည့်နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများက အရေးကြီးသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လျက် ရှိပါသည်။
နိုင်ငံတော်ကို ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတော်ကြီးဖြစ်ပေါ်လာစေရန် ဦးတည် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာတွင် ကောင်းမွန်သောအုပ်ချုပ်မှုစနစ် ဖြစ်ပေါ်လာစေရေးအတွက် ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းမွန်သည့်နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများက အရေးကြီးသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လျက် ရှိပါသည်။
ဝန်ထမ်းကောင်းများ ဖြစ်ပေါ်လာစေရေးအတွက် နိုင်ငံတော်အစိုးရက စဉ်ဆက်မပြတ် လေ့ကျင့်ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိရာ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊ ပညာရေးနှင့်လေ့ကျင့်ရေးဦးစီးဌာန၊ ဗဟိုလေ့ကျင့်ရေးကျောင်းသည်လည်း ခေါင်းဆောင်မှုသင်တန်းများ၊ အရာရှိငယ် စီမံသင်တန်းများ၊ စာရေးဝန်ထမ်းသင်တန်းများ၊ အမျိုးသမီးအိမ်တွင်းမှုသက်မွေးလုပ်ငန်း ပညာသင်တန်းများ၊ ခေတ်မီ မော်တာစက်ချုပ်သင်တန်းများ စသည့်သင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်လေ့ကျင့်ပေးလျက်ရှိပြီး ထိုသင်တန်းများ တွင် ဝန်ထမ်းကောင်းများ၌ရှိအပ်သည့်ကိုယ်ကျင့်တရားကောင်းမွန်ရေး ဘာသာရပ်ကို ထည့်သွင်း သင်ကြား လေ့ကျင့်ပေးလျက်ရှိသည်။
ဗဟိုလေ့ကျင့်ရေးကျောင်းမှ ဖွင့်လှစ်သည့်သင်တန်းများတွင် စာရေးသူက ကိုယ်ကျင့်တရား ဘာသာရပ်ကို ၂၀၀၇ခုနှစ်မှ ယနေ့အထိ “ကိုယ်ကျင့်တရားနှင့်တာဝန်ဝတ္တရား” ခေါင်းစဉ် ကျမ်းငယ် တစ်စောင်ရေးသားပြုစု၍ တာဝန်ရှိသူအထက်ဌာနထံ တင်ပြခွင့်ပြုချက်ရယူပြီး သင်ကြားပို့ချ လေ့ကျင့် ပေးနေပါသည်။ ကိုယ်ကျင့်တရားဘာသာရပ်သည် ဝန်ထမ်းများအတွက် သာမကလူသားအားလုံးအတွက် လိုက်နာကျင့်ကြံရန် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။ ကိုယ်ကျင့်တရား ဆိုသည်မှာ လူသားတိုင်း နေ့စဉ် ကြံစည်၊ ပြောဆို၊ ပြုမူလုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ချက်များပင် ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ကိုယ်ကျင့်တရား များတွင် မှန်ခြင်းမှားခြင်း၊ ကောင်းခြင်းဆိုးခြင်း၊ မြင့်မြတ်ခြင်းယုတ်နိမ့်ခြင်း စသည့်တန်ဖိုးဖြတ်မှုများ ရှိလာပါသည်။
ကိုယ်ကျင့်တရား၏အဓိကအချက်များ
လူတစ်ဦးအတွက် မိမိ၏အပြောအဆို၊ အပြုအမူသည်မိမိကိုလည်း မထိခိုက်၊ သူတစ်ပါး ကိုလည်း နစ်နာမှုမရှိ၊ စိတ်ပူပန်စရာလည်းမလို၊ နောင်တရစရာလည်း မဖြစ်လျှင် ထိုအပြောအဆို၊ အပြုအမူသည် မှန်၏။ ကောင်း၏။ မိမိ၏အပြောအဆို၊ အပြုအမူ၊ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်မှုသည် မိမိအတွက်မကောင်း၊ သူတစ်ပါးကိုလည်း ထိခိုက်နစ်နာစေ၏၊ ထို့အတွက် စိတ်ပူပန်မှု ရောက်ရ၏။ ပူဆွေးသောကလည်း ဖြစ်ရ၏၊ ပြောဆိုလုပ်ကိုင်မိသည်မှာ မှားလေခြင်းဟု နောင်တ တစ်ဖန်လည်း ပူပန်ရ၏ ဟုဆိုလျှင် ထိုအပြောအဆိုပြုမူလုပ်ကိုင်မှုသည် မမှန်၊ မှား၏။ ယုတ်နိမ့် လေသည်။ ဤကား ကိုယ်ကျင့်တရား၏ အဓိကအချက်များပင် ဖြစ်ပါသည်။
ထို့ကြောင့် ကိုယ်ကျင့်တရားကောင်းလျှင် လူ့တန်ဖိုးမြင့်မားလာပြီး နိုင်ငံတာဝန် ထမ်းဆောင် ကြရသည့်ဝန်ထမ်းများအတွက်မူကား တာဝန်သိ၊ တာဝန်ယူတတ်သည့် ဝန်ထမ်း၊ နိုင်ငံတော်အပေါ် သစ္စာစောင့်သိသည့်ဝန်ထမ်း၊ အမျိုးဘာသာသာသနာအပေါ် ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်တတ်သည့် ဝန်ထမ်းကောင်းများ ဖြစ်လာပေလိမ့်မည်။
ကိုယ်ကျင့်တရားကောင်းမွန်စေရေး
ကိုယ်ကျင့်တရားပျက်ယွင်းလျှင်မူကား မိမိ၏ပစ္စုပ္ပန်ဘဝ၊ တမလွန်ဘဝ ဆင်းရဲဒုက္ခ ကြုံရမည့် အပြင် မိမိမိသားစု၊ မိမိတာဝန်ယူရာ အဖွဲ့အစည်း၊ လူ့ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်နစ်နာ စေတတ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့်ဝန်ထမ်းတိုင်း၊ လူသားတိုင်း မိမိဘဝတိုးတက်မြင့်မားစေသည့် ကိုယ်ကျင့်တရားများ မှန်ကန် ကောင်းမွန်စေရေး အလေးထား ဖြည့်ဆည်းကျင့်ကြံ သွားကြရမည် ဖြစ်ပါသည်။
မြန်မာမှုနယ်ပယ်တွင် ကိုယ်ကျင့်တရားနှင့်ပတ်သက်၍ ကိုယ်ကျင့်သီလဟု ယှဉ်တွဲသုံးနှုန်း ပါသည်။ ဤသို့ဆိုရခြင်းမှာ သီလစောင့်ထိန်းခြင်း၊ သီလကောင်းခြင်း၊ သီလ လုံခြုံခြင်းသည် ကိုယ်ကျင့် တရားများပင်ဖြစ်လေရာ သီလကောင်းခြင်းသည် ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ သီလ ဆိုသည်မှာ မကောင်းမှုများ မပြုမိအောင် မိမိကိုယ်ကို ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်ခြင်း၊ သူတစ်ပါးမထိခိုက်၊ မနစ်နာ၊ မပျက်စီးအောင် ရှောင်ကြဉ်ခြင်းပင်ဖြစ်ရာ ကိုယ်ချင်းစာမှု၊ သနားကြင်နာမှု၊ မေတ္တာထားမှု များအပြင် ဘုရားရှင်ညွှန်ကြားထားသည့် “အတ္တသမ္မာပဏိဓိ” မိမိကိုယ်ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်း ဖြစ်၍ ကိုယ်ကျင့်တရား ပြည့်စုံသောသူ ဖြစ်ပေမည်။
ဝန်ထမ်းများသည်လည်း နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားများပင်ဖြစ်ကြရာ နိုင်ငံသားအားလုံး ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းအောင် ဖြည့်ကျင့်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ကိုယ်ကျင့်သီလ ပျက်စီးယိုယွင်း သောသူသည် မိမိကိုယ်ကို ဖျက်ဆီးရုံသာမက လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းကိုပါ ဖျက်ဆီးလာသည်ကို မျက်ဝါးထင်ထင် တွေ့မြင်နိုင် ပါသည်။ ကိုယ်ကျင့်သီလပျက်စီးယိုယွင်းသောသူသည် အပြစ်မဲ့သောသူကိုလည်း သတ်၏။ ပြည်သူပိုင် ပစ္စည်းများကိုလည်း ဖျက်ဆီး၏၊ သာသနာ့ဝန်ထမ်းများနှင့် သာသနိက အဆောက်အဦပစ္စည်းများ ကိုလည်း စော်ကားရဲ၏။ မှန်သည်မှားသည်ကိုလည်းမသိ၊ ကောင်းသည်ဆိုးသည်ကိုလည်း နားမလည်၊ မိုက်တွင်းနက်လေတော့သည်။
ကိုယ်ကျင့်သီလလုံခြုံအောင်စောင့်ထိန်းလိုက်နာလျှင်
ထို့ကြောင့် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများအပါအဝင် ပြည်သူအားလုံး ကိုယ်ကျင့်သီလလုံခြုံအောင် စောင့်ထိန်း လိုက်နာလျှင် သစ္စာစောင့်သိခြင်းကို တန်ဖိုးထားတတ်လာကြမည်ဟု ဆိုရခြင်းဖြစ်ပါသည်။ သို့ဖြစ်ရာ မည်သည့်အရာများအား သစ္စာစောင့်သိတန်ဖိုးထားရမည်နည်းဟုဆိုလျှင် . .
(က) အမျိုး၊ ဘာသာ၊ သာသနာအပေါ် သစ္စာစောင့်သိရပေမည်။
(ခ) နိုင်ငံတော်အပေါ် သစ္စာစောင့်သိရပေမည်။
(ဂ)မိမိတာဝန်ထမ်းဆောင်သော ဌာန(သို့)အဖွဲ့အစည်းအပေါ် သစ္စာစောင့်သိရပေမည်။
(ဃ) ဆရာနှင့် တပည့်၊ လင်နှင့်မယား တစ်ဦးအပေါ်တစ်ဦး သစ္စာစောင့်သိရပေမည်။
အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရသော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဦးတည်ချက် (၁၂) ရပ် အနက် စစ်မှန်၍ စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို တရားမျှတမှုအပြည့်ကျင့်သုံးပြီး ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်နိုင်ရေးဆိုသည့် နိုင်ငံရေးဦးတည်ချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရန်အတွက် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများအပါအဝင်၊ ပြည်သူပြည်သားအားလုံး၊ လူသား များအားလုံး ကိုယ်ကျင့်သီလများကိုသိရှိလိုက်နာ၊ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်းအားဖြင့် မိမိအကျိုးစီးပွား၊ နိုင်ငံအကျိုးစီးပွား၊ အမျိုးဘာသာသာသနာအကျိုးစီးပွား တိုးတက်ကောင်းမွန်ကာ တည်ငြိမ်အေးချမ်း သာယာသော အကျိုးရလဒ်များဖြစ်ထွန်းစေမည် ဖြစ်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။ ။
Source- MyanmarNationalPost
နိုင်ငံတော်ကို ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတော်ကြီးဖြစ်ပေါ်လာစေရန် ဦးတည် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာတွင် ကောင်းမွန်သောအုပ်ချုပ်မှုစနစ် ဖြစ်ပေါ်လာစေရေးအတွက် ကိုယ်ကျင့်တရား ကောင်းမွန်သည့်နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများက အရေးကြီးသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လျက် ရှိပါသည်။