ဇန်နဝါရီ

ကရင်နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်နှင့် ကောက်သစ်စားပွဲတော် 

ကရင်အမျိုးသားများသည်နှစ်ဟောင်းကူးပြောင်း၍နှစ်သစ်မင်္ဂလာကိုကြိုဆိုခြင်း၊နှစ်သစ်တွင် ကောက်ပဲသီးနှံပေါများရန် ဆုတောင်းခြင်းကို ပြုလုပ်ကြသည်။ နှစ်သစ်ကူးပွဲတော်ကို နှစ်စဉ် ပြာသိုလဆန်း (၁)ရက်နေ့တွင်ကျင်းပကြသည်။ ကောက်ဦးပေါ်ချိန်ဖြစ်၍ ရရှိသော သီးနှံများကို ဘုရားအား ရည်စူးပြီး ဦးဦးဖျားဖျား အလှူဒါနပြု လုပ်လေ့ရှိသည်။ မင်္ဂလာအခါဖြစ်သည့် နှစ်သစ်ကူးပွဲတွင် တပျော်တပါးစုပေါင်း စားသောက်ကြပြီးစုဝေးရောက်ရှိလာသူများ စုပေါင်း၍ကကြသည်။ စုစည်းသရုပ်ဖော် ဒုံးအကများလည်း ကလေ့ရှိသည်။

ဖေဖော်ဝါရီ

ကျုံဒိုးမီးပုံပွဲ

ကရင်ရိုးရာမီးပုံပွဲတော်ကို ရှေးယခင်ဘိုးဘွားလက်ထပ်မှ ပြုလုပ်ကျင်းပလာခဲ့ပြီး၊ ကရင်လူမျိုးတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုနှင့်ဘာသာရေးကို ပေါင်းစပ်ပြီး အစဉ်အလာမပျက် နှစ်စဉ် ကျင်းပလာခဲ့ကြပါသည်။ သေဆုံးသောသူများအတွက် အလှူဒါနပြုလုပ်သည်ဟု အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုကာ မကောင်းသည့် အရာမှန်သမျှ ကျွတ်လွတ်စေချင်၍ အမွှေးနံ့သာများဖြင့်လာရောက်ဆုတောင်းပြီးမီးရှို့ကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။

မတ်

ဇွဲကပင်တောင်ဘုရားပွဲ(ခေါ်)တပေါင်းပွဲတော်

ကရင်ပြည်နယ်၊ ဘားအံမြို့ရှိ ဇွဲကပင်တောင်ဆံတော်ရှင် ဘုရားပွဲကိုနှစ်စဉ်တပေါင်းလပြည့်နေ့တွင် ဇွဲကပင်တောင်ခြေရှိ လုမ္မဏီဥယျာဉ်နှင့် တောင်ထိပ်ဘုရားရင်ပြင်တော်တို့တွင် စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာ ကျင်းပပြုလုပ်လျက်ရှိပြီး ဒေသခံများသာမကမြန်မာ ပြည်အရပ်ရပ်မှ ခရီးသွားဧည့်သည်များနှင့် ပြည်ပခရီးသွားများပါလာရောက် ဖူးမြှော်လည်ပတ်လေ့ရှိပါသည်။

ဧပြီ

ရေသဘင်ပွဲတော်၊ သက်ကြီးပူဇော်ပွဲနှင့်ငါးလွှတ်ပွဲ

မြန်မာတိုင်းရင်းသားလူမျိုးတို့နည်းတူ ကရင်တိုင်းရင်းသားတို့သည် ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံးထမ်းများကို အစဉ်အလာမပျက် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်သောအားဖြင့် ရေသဘင်ပွဲတော်များကျင်းပခြင်း၊ မြန်မာနှစ်ဆန်း(၁)ရက်နေ့တိုင်း သက်ကြီးပူဇော်ပွဲအလှူတော်မင်္ဂလာ နှင့်ဇီဝိတဒါနငါးလွှတ်ပွဲတို့ကိုနှစ်စဉ်ကျင်းပကြပါသည်။

မေ

ပဲမျိုးစုံလောင်းလှူပွဲနှင့်ညောင်ရေသွန်းပွဲတော်

ကရင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့မှကြီးမှူး၍ ဘားအံမြို့ ကျက်သ ရေဆောင်သေဌမာရ်အောင်မြတ်စွာဘုရား ပရိဝုဏ်အတွင်း အင်္ဂါထောင့်ရှိမဟာ ဗောဓိညောင်ပင်ရင်း၌လည်းကောင်း၊ ရွှေယဉ်မျှော်ပြည်တော်အေး စေတီတော်မြတ်ကြီးတွင် ကဆုန်ညောင်ရေသွန်းပွဲ၊ ပဲဆွမ်းလောင်းလှူပွဲတို့အား နှစ်စဉ် ကဆုန်လပြည့်ဗုဒ္ဓနေ့တိုင်းနှစ်စဉ် စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာ ကျင်းပလေ့ရှိပါသည်။ 

ဇွန်

စာပြန်တော်ပွဲ

ဗုဒ္ဓဘာသာ ကရင်တိုင်းရင်းသားတို့သည်လည်း ဗုဒ္ဓဘာသာ သာသနာထွန်းကားရေးအတွက် နှစ်စဉ် နယုန်လရောက်တိုင်းစာပြန်တော်ပွဲကိုကျင်းပပြုလုပ်လေ့ရှိပါသည်။

ဇူလိုင်

ဝါဆိုသင်္ကန်းဆက်ကပ်လှူဒါန်းပွဲ

ကရင်ပြည်နယ်အတွင်း ပြည်နယ်အစိုးရမှကြီးမှူး၍ ဗုဒ္ဓဘာသာအစဉ်အလာမပျက် စုပေါင်းဝါဆိုသင်္ကန်းဆက်ကပ်လှူဒါန်းပွဲကိုနှစ်စဉ် ဝါဆိုလပြည့်နေ့တိုင်း ကျင်းပပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။

ဩဂုတ်

ချည်ဖြူဖွဲ့ပွဲ (ခေါ်) လက်ချည်ပွဲ

ချည်ဖြူဖွဲ့ပွဲ(ခေါ်) လက်ချည်ပွဲကို နှစ်စဉ် ဝါခေါင်လ ပြည့်နေ့ရောက်တိုင်း ကျင်းပလေ့ရှိသော ကရင်တိုင်းရင်းသားများ၏ ရိုးရာပွဲတော်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ကရင်လူမျိုးများသည် ရှေးဘိုးဘေးဘီဘင်များ၏ ရေကြီးလေ့ရှိပြီး ဆန်ရေစပါးများ တဖြည်းဖြည်း လျော့နည်းလာကာ စားသောက်ရာတွင်လည်း ပုံမှန်ထက်ပို၍ကုန်ကျသည်ဟု ထင်မြင်ပြီး မကောင်းဆိုးဝါးများ လူတွင်ဝင်ရောက် ပူးကပ်သည်ဟုယူဆသည့်အတွက် ကိုယ့်လိပ်ပြာ မလွင့်သွားအောင်လိပ်ပြာကိုခေါ်လေ့ရှိကြောင်း၊ ဝိဉာဏ်လိပ်ပြာမလွင့်သွား အောင်ချည်ဖြူဖြင့် လက်တွင်ချည်နှောင်ပြီး ဆံဖြူခါးကုန်းသည်အထိ လိပ်ပြာဝိဉာဏ်ကို ကိုယ်နှင့်မကွာ နေထိုင်နိုင်စေရန်ဆုတောင်း မေတ္တာပြုခြင်းသည် ကရင်ရိုးရာချည်ဖြူဖွဲ့မင်္ဂလာ၏ အနှစ်သာရပင် ဖြစ်ပါသည်။

စက်တင်ဘာ

လှေပြိုင်ပွဲ

ကရင်တိုင်းရင်းသားတို့သည်လည်း စည်းလုံးမှု၊ ညီညွတ်မှုကိုပြသသည့်အနေဖြင့် နှစ်စဉ် တော်သလင်းလတွင် ရိုးရာပွဲတစ်ခု ဖြစ်သည့် လှေပြိုင်ပွဲများကို ဘားအံမြို့လယ်ရှိကန်သာယာကန်တွင် ကျင်းပပေးလျက်ရှိပြီး၊ ဒေသခံများသာမက ပြည်တွင်း/ ပြည်ပ ဧည့်သည်များပါ ကြည့်ရှုအားပေးကြပါသည်။

အောက်တိုဘာ

မီးထွန်းပွဲ၊ မီးမျှောပွဲနှင့် မီးပုံးပျံလွှတ်ပွဲ

သတင်းကျွတ်လ၏ အဖိတ်နေ့၊ လပြည့်နေ့၊ လပြည့် ကျော်(၁)ရက်နေ့များတွင် မီးထွန်းပွဲ၊ မီးမျှောပွဲ (သံလွင်မြစ်တွင်း) နှင့် မီးပုံးပျံလွှတ်ပွဲတို့ကို နှစ်စဉ် ရိုးရာမပျက်ကျင်းပပြုလုပ်လေ့ရှိပြီးပြည်တွင်း/ ပြည်ပ ခရီးသွားဧည့်သည်များပါ ပါဝင်ဆင်နွဲနိုင်ပါသည်။

နိုဝင်ဘာ

ရိုးရာလက်ဝှေ့ပြိုင်ပွဲ၊ ကရင်ဒုံးယိမ်းအက

ကရင်ရိုးရာလက်ဝှေ့ပြိုင်ပွဲအား အထူးသဖြင့် ကရင်ပြည်နယ်နေ့အခမ်းအနား ကျင်းပသည့်နိုဝင် ဘာ(၇)ရက်နေ့မှစ၍(၄)ရက်တိုင်တိုင်ကျင်းပလေ့ရှိပြီးပြည်နယ်အတွင်း လက်ဝှေ့ဝါသနာရှင်များ၊ နိုင်ငံအဝှမ်းမှ လက်ဝှေ့ဝါသနာရှင်များအပြင် ထိုင်းနိုင်ငံမှ လက်ဝှေ့ဝါသနာရှင်များကိုလည်း ဖိတ်ခေါ်၍ ကျင်းပလေ့ရှိပါသည်။ ဒုံးယိမ်းအကကိုလည်း နိုဝင်ဘာ (၇)ရက်နေ့မှ (၁၀)ရက်နေ့အထိ ကျင်းပပြုလုပ်လေ့ရှိပြီး ကရင်လူမျိုးတို့၏ဘဝအလှကိုထင်ဟပ် ဖော်ကျူးသော အကတစ်မျိုးလည်းဖြစ်ပါသည်။ ကရင်ယဉ်ကျေးမှု၊ ကိုယ်ပိုင်ဟန် တူရိယာများဖြင့် ဖန်တီးထားပြီး ကိုယ်ပိုင်အမွေနှစ်အဖြစ်ထိန်းသိမ်းထားကြခြင်းဖြစ်သည်။ ကရင်ဒေသတွင် စပါးရိတ်သိမ်း၍ တလင်းများတွင် စပါးခြွေနယ်သည့်အခါ ကရင်အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးများ ကညီညီညာညာ တေး၊ ကဗျာ၊လင်္ကာများ သီဆိုခဲ့ရာမှ ကရင်ဒုံးယိမ်း ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ခြင်းလည်းဖြစ်ပါသည်။ ကရင်ဒုံးယိမ်း အကကို (၁၆)ဦး ဖြင့် ကပြဖျော်ဖြေလေ့ရှိပါသည်။

ဒီဇင်ဘာ

ရိုးရာယက္ကန်းနှင့် ဂျပ်ခုတ်ပြိုင်ပွဲ

ကရင်ပြည်နယ်ရှိ ယက္ကန်းသင်တန်းကျောင်းနှင့် ကျေးလက်ဒေသများရှိ ယက္ကန်းစင်များပူးပေါင်း၍ ကရင်ရိုးရာအဝတ်အထည် ယက်လုပ်ခြင်းကို ကရင်ရိုးရာ အဝတ်အထည်ရက်လုပ်မှု ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများ တိမ်ကောသွားခြင်း မရှိစေရေးနှင့် ပိုမိုရှင်သန်လာစေရေး၊ တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်သော ကရင်ရိုးရာဂျပ်ခုတ်အမွေအနှစ်များ ပျက်စီးပျောက် ကွယ်သွားခြင်း မရှိစေရေးအတွက် ပြည်နယ်အစိုးအရအဖွဲ့မှကြီးမှူး၍ နှစ်စဉ် ပြာသို လဆန်း(၁)ရက်နေ့၊ ဒီဇင်ဘာလ(၂၆) ရက်နေ့ တွင် ကျရောက်မည့်ကရင်အမျိုးသားနှစ်သစ်ကူးနေ့အထိမ်းအမှတ် ကရင်ရိုးရာဂျပ်ခုတ် ဒီဇိုင်းပြိုင်ပွဲကို ကျင်းပလေ့ရှိပါသည်။

ဇွဲကပင်တောင်တက်အပြေးပြိုင်ပွဲ၊စက်ဘီးစီးပြိုင်ပွဲနှင့်အခြားအားကစားပြိုင်ပွဲများ

ကရင်ပြည်နယ်၏ အထင်ကရအထိမ်းအမှတ် ဇွဲကပင် တောင်တက်အပြေးပြိုင်ပွဲ၊စက်ဘီးစီးပြိုင်ပွဲနှင့်အားကစားပြိုင်ပွဲစုံကိုလည်းနှစ်စဉ် ဒီဇင်ဘာလရောက်တိုင်း စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာကျင်းပပြုလုပ်လျက်ရှိပါသည်။

ပေးပို့သူ- ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန၊ ဘားအံရုံးခွဲ

မွန်ပြည်နယ်၊ သထုံမြို့နယ်တွင် ကရင်သက္ကရာဇ် (၂၇၆၁) ခုနှစ်အတွက် ကရင်တိုင်းရင်းသားတို့၏ ရိုးရာချည်ဖြူဖွဲ့မင်္ဂလာပွဲတော် မြို့နယ်အဆင့် အခမ်းအနားကို စက်တင်ဘာလ ၈ ရက်၊ နံနက်က သိမ်ကုန်းရပ်ကွက်၊ ကျုံးကြီးလမ်းရှိ သာသနာ့ဝုဒ္ဓိ ကျောင်းတိုက်၌ ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သည်။ 

ချည်ဖြူဖွဲ့မင်္ဂလာပွဲတော်ကို နှစ်စဉ်ကျင်းပခြင်းသည် စည်းလုံးညီညွတ်စွာဖြင့် ဘိုးဘွားများ ချမှတ်ထားသည့် ရိုးရာဓလေ့တွေကို ဖော်ထုတ်သည့် အနေဖြင့် ကျင်းပခြင်းဖြစ်ပြီး မိဘဘိုးဘွားတို့အနေဖြင့် မိမိတို့၏ သားသမီးမြေးမြစ်များ တကွဲတပြား မဖြစ်စေဘဲ စုစုစည်းစည်း ချစ်ချစ်ခင်ခင် ရှိကြရန်နှင့် ကျန်းမာပျော်ရွှင်စွာ ရှိကြစေရန်၊ ကွဲကွာနေသော ဆွေမျိုးစုများ ပြန်လည်တွေ့ဆုံရေး၊ မိသားစုပြန်လည်စုစည်းရေး၊ အချင်းချင်း ချစ်ကြည်သွေးစည်းမှု ခိုင်မြဲရေး၊ ကြီးပွားတိုးတက်စေရေး၊ ဘေးပယောဂ မကောင်းကြံစည်မှုများအား နားမယောင်စေရေး၊ လူငယ်လူရွယ်များကို လူကြီးသူမများက ဆိုဆုံးမစကား ပြောနိုင်ရေးတို့အတွက် ရည်ရွယ်ကာ ကျင်းပရခြင်းဖြစ်ကြောင်း မြို့နယ် ကရင်စာ‌ပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့နာယက ဦးစောဘသိန်းက ပြောသည်။ 

သထုံမြို့နယ်၌ ချည်ဖြူဖွဲ့မင်္ဂလာပွဲတော်ကို ကျင်းပရာတွင် သံဃာတော်များအား ဆွမ်းဆက်ကပ် တရားနာယူပြီး လှူဖွယ်များ လှူဒါန်းခြင်း၊ ကရင်တိုင်းရင်းသား အလံတော်အား အလေးပြုခြင်း၊ ချည်ဖြူဖြင့် အပြန်အလှန် လက်ချည်ပြီး ဘိုးဘွားများထံမှ ဆုံးမဩဝါဒများနာခံခြင်း၊ ရိုးရာယိမ်းအကများဖြင့် ဖျော်ဖြေခြင်း၊ အစားအသောက်များဖြင့် ဧည့်ခံကျွေးမွေးခြင်း စသည်တို့ကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ 

ကရင်တိုင်းရင်းသားတို့၏ လက်ချည်ခြင်း ၉ မျိုးရှိပြီး ဖျားနာသည့်အခါ လက်ချည်ခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်နှင့် လိပ်ပြာကွဲ၍ လက်ချည်ခြင်း၊ ရိုးရာနတ်ပူဇော်ပြီး အပြန်လက်ချည်ခြင်း၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်အား လက်ချည်ခြင်း၊ လန့်ဖျတ်ခြင်းကြောင့် လက်ချည်ခြင်း၊ မွေးကင်းစကလေးအား လက်ချည်ခြင်း၊ ကင်းကွာနေရသည့်သူများ လက်ချည်ခြင်း၊ ထိမ်းမြားမင်္ဂလာ လက်ချည်ခြင်းနှင့် ယခုပြုလုပ်သည့် ဝါခေါင်လ (သို့မဟုတ်) တော်သလင်းလ လက်ချည်ခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။ ကရင်ဘိုးဘွားများအနေဖြင့် မိမိ၏ သားသမီး မြေးမြစ်များနှင့် မကောင်းဆိုဝါးများအား ခွဲခြားသိရှိနိုင်ရန် လက်ကောက်ဝတ်တွင် ချည်ဖြူအပါအဝင် အဆောင်ယောင်များဖြင့် လက်ချည်ပေးသည့် ရိုးရာဓလေ့တစ်ခုလည်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ 

သထုံမြို့နယ်တွင် ကရင်တိုင်းသား ၈၀၀၀၀ ဝန်းကျင်ခန့် နေထိုင်လျက်ရှိပြီး ချည်ဖြူဖွဲ့ မင်္ဂလာပွဲတော်ကို သထုံမြို့ပေါ်နှင့် ကရင်တိုင်းရင်းသား အများစုနေထိုင်သည့် ကျေးရွာ ၃၇ ရွာတို့၌ နှစ်စဉ်ပြုလုပ်လေ့ရှိကြောင်း မြို့နယ်ကရင်စာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့မှ သိရပါသည်။ 

နဒီ(ပြန်/ဆက်)