သဘာဝကပေး အစာနှင့်ဆေး ၊ ထနောင်း

အညာဒေသ၏ အထင်ကရ အပင်များတွင် တစ်မျိုးအပါအ၀င်ဖြစ်သည့် ထနောင်းပင်၏ အင်္ဂလိပ်အမည်မှာ Acacia Soma ဟု ခေါ်ဆိုကြသကဲ့သို့ white-bark acacia ဟုလည်း ခေါ်ဆိုကြ၏။ ယင်း၏ ရုက္ခဗေဒအမည်မှာ Vachellia leucophloea ဟု ခေါ်ဆိုသကဲ့သို့  Acacia leucophloea ဟုခေါ်ဆိုကာ မျိုးရင်း     Fabaceae တွင် ပါ၀င် ၏။  ထနောင်းပင်ကို တောင်အာရှနှင့် အ‌ရှေ့တောင် အာရှနိုင်ငံများ အထူးအားဖြင့် အိန္ဒိယ၊ သီရိလင်္ကာ၊ မြန်မာ၊ နီပေါလ်၊ ပါကစ္စတန်၊ ထိုင်းနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့တွင် တွေ့ရှိရ၏။

ထနောင်းပင်သည် အပူပိုင်းဒေသတွင် သဘာဝအလျှောက် ပေါက် ရောက် တတ်သည့် ရွက်ကြွေ အပင်ကြီးမျိုးဖြစ်ပြီး အပင်၏ ကိုင်းအခက် အလက်များတွင် ဆူးများပါဝင်၏။ ထနောင်းပင်၏ ဝေဖြာစွာထွက်လာသည့် ကိုင်းအခက် အလက်များကြောင့် ပူပြင်းသည့် နွေလရာသီတွင် အေးမြသည့် အရိပ်အာဝါသကို ပေးစွမ်းနိုင်သည့်အတွက် နွေမှာ ထနောင်း၊ ဆောင်းမှာမန်ကျည်း၊ မိုးမှာဇရပ် ဟုပင် တင်စားခေါ်ဆိုခဲ့ကြ ၏။ နွေဦးရောက်လျှင် ရိုးတံကျဲနှင့် ပင်အိုတို့ အလှခြင်း ပြိုင်ကြသည့်အချိန်တွင် ထနောင်းပင်ကမူ ရွက်နုများစိမ်းစိုဝေဖြာနေတတ်သည့် အတွက် မြင်ရသူ ရင်ကို အေးမြစေနိုင်၏။ အဝါရောင် အောက်ခံထားပြီး အညိုအနက်ကွက်များ ရောယှက်နေသည့် ထနောင်းပင်စည်၏ အလှ၊ အပင်၏ အကိုင်းအလက်များတွင်လည်း ရွက်နုစိမ်းနှင့် ပင်ထိပ်ဖျားတွင် ဝေဆာနေသည့် နို့နှစ်ရောင်မှသည် ဝါနုသွေးရောင်လွှမ်းသည့် ပန်းဖူးတို့၏ အလှကိုပါ ထပ်လောင်းဖြည့်စွက်လိုက်သည့်အခါ ကဗျာ ဆန်သော ထနောင်းပင်၏အလှမှာ နွေ၏ပန်းချီကို အသက်ဝင်စေပြန် ၏။ သီးတောင့်များမှာ ပြားပြီးရှည်သော အဝါရောင်၊ အစိမ်းရောင်၊ အညိုရောင်ရှိကြ၏။အစေ့များမှာ ပြောင်ချောပြီး အညို‌နက်ရောင်ခပ်ရှည်ရှည်ပုံစံရှိ၏။  

ထနောင်းစေ့တွင် သဘာဝ ပရိုတင်းဓာတ် ၂၇ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်၏။ ထို့အပြင် သဘာဝအဆီ ၅ ရာခိုင် နှုန်း၊ သဘာဝအမျှင်ဓာတ် ၇ ရာခို င်နှုန်း၊ ပြာဓာတ် ၄ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ကာဘိုဟိုက်ဒရိတ် ၅၈ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်၏။ ထို့အပြင် သတ္တုဓာတ်များအနေဖြင့် ကယ်လ်စီယမ်၊ မဂ္ဂနီစီယမ်၊ ဖော့စ်ဖရပ်စ်၊ သံဓာတ်၊ မဂ္ဂနိစ်တို့ပါဝင်၏။ အာဟာရဓာတ် ကြွယ်ဝစွာပါဝင်သည့်အတွက် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သည့် အစားအစာဖြစ်၏။

ထနောင်းရွက်ကို စားသုံးပေးခြင်းဖြင့် ကိုယ်ခန္ဓာရှိ တစ်သျူးများရောင် ရမ်းနာကျင်ခြင်းကို သက်သာစေနိုင်စွမ်းရှိ၏။ သွေးတွင်းရှိ သကြားဓာတ်ကိုလည်း လျော့နည်းစေနိုင်၏။  အစာအိမ်နှင့် အူလမ်းကြောင်းကို သန့်စင်စေ၏။

ထနောင်းရွက်နုဖူးကို သုပ်စားခြင်းဖြင့် ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောဖြစ်ခြင်းကို သက်သာစေနိုင်သကဲ့သို့ ကိုယ်တွင်း အပူကိုငြိမ်းစေ၏။

သွားဖုံးအတွင်း သွေးယိုစီးခြင်းဝေဒနာခံစားရပါက ထနောင်းခေါက်ကို သုံးခွက်တစ်ခွက်တင်ပြုတ်ပြီး ရရှိလာသည့် အရည်ကို တစ်နေ့လျှင် ၃ ကြိမ်ငုံပေးခြင်းဖြင့် သက်သာစေနိုင်၏။

ထနောင်းရွက်နုနုကလေးများကိုခူး၍ သန့်စင်အောင် ရေဆေးပြီး စစ်ထားပါ။ ပြီးလျှင် ပွက်ပွက်ဆူနေသော ရေနွေးထဲတွင် ၃ မိနစ်ခန့် ပြုတ်ပြီးလျှင် အရွက်လေးများကို ရေအေးနှင့် ပြန်ဆေးပါ။ ပြီးလျှင် ရေကုန်အောင်ညှစ်ပြီး  ငှက်ပျော ဖက်/အင်ဖက်တို့ဖြင့် ထုပ်ပိုးသိမ်း ဆည်းထားနိုင်၏။ ထနောင်းရွက်နုဖူးပြုတ်ကို အညာ‌ဒေသထွက် စား သောက်ကုန် ရောင်းချသူများထံမှ တစ်ဆင့်  ဝယ်ယူစားသုံးနိုင်၏။

ထနောင်းရွက်နုဖူးပြုတ်များကို ငါးပိရည်ကျိုဖျော်၊ ခရမ်းချဥ်သီးချက်၊ ငရုတ်သီးစိမ်းချက်၊ ငါးပိချက် စသည်တို့နှင့် တွဲဖက်ကာ တို့စရာအဖြစ် စားသုံးတတ်ကြ၏။

ထနောင်းရွက်နုဖူးပြုတ်များကို ဓားဖြင့် ပါးပါးလှီးပေးပါ။   ပြီးလျှင် ပါးပါးလှီးထားသော ကြက်သွန်နီ၊ ဆား၊ ငံပြာရည်၊ ဟင်းခပ်မှုန့်အနည်း ငယ်၊ ပုစွန်‌‌ခြောက်မှုန့်၊ ပဲကျက်မှုန့်၊ မြေပဲဆန်ထောင်း၊ ကြက်သွန်နီဆီချက်၊ သံပရာရည်ညှစ်ပြီး သမအောင် ရောနယ်ပေးပါ။ အနံ့အရသာနှင့် ပြည့်စုံပြီး ဆေးဖက်ဝင်လှသည့် ရာသီစာ ထနောင်းဖူးသုပ်လေး ရပါပြီ။ ကြက်သွန်ဖြူလေးကိုက်၊ ငရုတ် သီးစိမ်းလေးကိုက်ကာ အဖန်ရည်ပူပူလေးနှင့်တွဲဖက်ကာ နေ့လည်ခင်း နေပူသည့်အချိန် ထနောင်းပင်အောက် အေးရိပ်ခိုကာ သုံးဆောင်နိုင်၏။ ရာသီစာလည်းဖြစ် ဆေးဖက်လည်းဝင်၊ အာဟာရတန်ဖိုးလည်း မြင့်မားလှသည့်အတွက် မိသားစုထမင်းဝိုင်းအတွက် နှုတ်မြိန်စာ ဟင်းတစ်မယ်တိုးစေ၏။

ထနောင်းစေ့ပင်ပေါက်လေးများကိုလည်း ထနောင်းရွက်နုဖူးကဲ့သို့ပင် သုပ်စားနိုင်၏။ ကြော်ချက်ပြုလုပ်ပြီးလည်း စားသုံးနိုင်၏။

ထနောင်းရွက်မှ အနက်ရောင်ဆိုးဆေးကို ထုတ်ယူရရှိနိုင်၏။  ထနောင်းခေါက်မှ အရည်အသွေးမြင့်သော တယ်နင်များပါဝင်၏။ အခေါက်အတွင်းဘက်မှ သန်မာပြီး ကြမ်းတမ်းသော အမျှင်များ ထုတ်ယူနိုင်ပြီး ငါးဖမ်းပိုက်နှင့် ကြံ့ခိုင်သောကြိုးများပြုလုပ်ကြ၏။

မြေဆီလွှာညံ့ဖျင်းပြီး မိုးရေချိန်ရရှိမှုနည်းပါးသည့် ဒေသများတွင်ပါ ရှင်သန်ဖြစ်ထွန်းလွယ်သည့် ထနောင်းပင်ကို သစ်တောများပြန် လည်ထိန်းသိမ်းခြင်းအတွက် ရည် ရွယ်ကာ  စိုက်ပျိုးကြ၏။ လယ်ယာသစ်တောစိုက်ပျိုးခြင်းတွင်ထနောင်း ပင်ကို မီးတားအပင်အဖြစ် စိုက်ပျိုးကြ၏။ ထနောင်းပင်စည်မှ ထွက်ရှိသည့်ကော်ကို ဆေးဝါးအဖြစ် အသုံး ပြုကြ၏။

ထနောင်းပင်စည်မှရရှိသည့် သစ်သားမှ စက္ကူထုတ်လုပ်နိုင်၏။ ပင်စည်အတွင်းသားသည် အုတ်နီခဲရောင်ဖြစ်ပြီးအိမ်တွင်းသုံးအိမ် ထောင်ပရိဘောဂပစ္စည်းများ ပြုလုပ်အသုံးပြုရန် သင့်လျော်သော်လည်း အဝါရောင်အပြင်သားမှာမူ ဆွေးမြေ့လွယ်၏။  

ထနောင်းသီးကို ဆိတ်၊ နွားတို့ စားမိပြီး မစင်ပြန်စွန့်သည့်အခါ ယင်းအစေ့မှ အပင်ပြန်‌ပေါက်လာခြင်းဖြစ်၏။  သတိပြုရန်အချက်မှာ ထ နောင်းခေါက်များကို ခွာပြီးအရက်ချက်ရာတွင်လည်းကောင်း၊ ဆိုးဆေးပြုလုပ်ရာတွင် လည်းကောင်း၊ ယွန်း ထည်လုပ်ငန်းများတွင် စစ်စေးအနေ ဖြင့် အရောင်တောက်အောင် အသုံး ပြု ရာတွင်လည်းကောင်း၊  လောင်စာအဖြစ်လည်းကောင်း အသုံးပြုကြသည့်အတွက် နှစ်ကာလအတော်ကြာမှ ဖြစ်ထွန်းလာသည့် ထနောင်းပင်မှာ ဒဏ်ရာရပြီး အစာရေကြောဖြတ်တောက်သကဲ့သို့ဖြစ်ကာ တဖြည်း ဖြည်းချင်း ခြောက်သွေ့လာပြီး အပင်ပျက်စီးဆုံးရှုံးရ တတ်၏။ သို့ဖြစ်ရာ သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများအနေဖြင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးအတွက် အသိပညာပေးလုပ်ငန်းများကို ထိရောက်စွာ  လုပ်ဆောင်သင့်ပေ၏။

ရာသီချိန်ခါနှင့်အညီ သဘာ၀ တရားမှပေးသည့် လက်ဆောင်မွန် ထနောင်းပင်မှ ရရှိသည့် အစိတ်အ ပိုင်းများကို အမြတ်တနိုးတန်ဖိုးထားပြီး ‌ဒေသအလိုက် မတူညီကွဲပြားသည့် ချက်ပြုတ်နည်းမျိုးစုံဖြင့် ပြင် ဆင်စားသုံးခြင်းဖြင့် ကုန်ကျစရိတ် သက်သာစေပြီး ကျန်းမာရေးအကျိုး ကျေးဇူးကောင်းများကို ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်၏။

Source- Agribiz news