သွားအရောင်ပြောင်းစေသောအစားအစာများနှင့်အချိုရည်များ

Posted_Date

Image

သွားအရောင်ပြောင်းစေသောအစားအစာများနှင့်အချိုရည်များ

Body

လူတိုင်း ဖြူစင်ဝင်းပတဲ့သွားတွေကို ပိုင်ဆိုင်ချင်ကြပါတယ်။ သွားတွေက သဘာဝအတိုင်းဖြူနေပေမယ့် အလွယ်တကူအစွန်းအထင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အစားအစာတွေထဲမှာ အချဉ်ဓာတ်ပါဝင်မှု၊ ဆိုးဆေးပါဝင်မှုနဲ့ ဆေးလိပ်သောက်တာလို မကောင်းတဲ့အလေ့အထတွေကြောင့်    သွားအပေါ်ယံကြွေလွှာပျက်စီးမှုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။  ကလေးတွေရဲ့သွားတွေက  သဘာဝအတိုင်း  ဖြူနေတတ်ပေမယ့် အသက်ကြီးလာတာနဲ့ အမျှ   သွားတွေရဲ့အရောင်က   အဝါရောင်သန်းလာတတ်ပါတယ်။ ဒါကိုဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းရင်းများစွာ ရှိပါတယ်။

ဘလူးဘယ်ရီသီး ဒါမှမဟုတ် စပျစ်ဝိုင်နီ၊ ကော်ဖီ၊ လက်ဖက်ရည်စတာတွေကို  သောက်သုံးမှုများတာ၊   သကြားနဲ့ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်များတဲ့အစားအသောက် တွေအစားများတာ၊  ဆေးလိပ်အသောက်များတာ   ဒါမှမဟုတ် ကွမ်းယာထဲမှာ ဆေးရွက်ကြီးထည့်စားတာများလာတာကြောင့် သွားတွေ အဝါရောင်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှသွားတွေအဝါရောင်ဖြစ်လာနိုင်ခြေပိုများလာစေတာကတော့ မျိုးရိုးဗီဇ၊ ပါးစပ်ဒဏ်ရာရတာ၊ဖလူအိုရွိုက်သွားတိုက်ဆေးအလွန်အကျွံသုံးထားတာ၊ သွားနဲ့ခံတွင်းသန့်ရှင်းမှုအားနည်းတာနဲ့ နာတာရှည်ပါးစပ်ခြောက်တာ ဒါမှမဟုတ် တံတွေးအထွက်နည်းတာတွေကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

စပျစ်ဝိုင်နီက နှလုံးအတွက်ကောင်းပေမယ့် သွားတွေအတွက်တော့ မကောင်းနိုင်ပါဘူး။ အရောင်အရင့် ဆုံးစပျစ်ဝိုင်နီက သွားတွေကို အရောင်စွန်းထင်းစေပါတယ်။  သွားတွေမဝါချင်ရင်  စပျစ်ဝိုင်အဖြူကို  ရွေးသောက်သင့်ပါတယ်။

ကော်ဖီက သွားတွေကိုစွန်းထင်းစေတဲ့အရာဖြစ်ပါတယ်။ ကော်ဖီကို နို့ ဒါမှမဟုတ် မလိုင်ထည့်သောက် ပြီး အဲဒီပြဿနာကို ရှောင်ရှားနိုင်ပါတယ်။

လက်ဖက်ရည်မှာပါတဲ့ တိုင်နင်(Tannins)က သွားတွေကို   အရောင်စွန်းထင်းစေပါတယ်။   သွားတွေ ဖြူစင်တောက်ပချင်တယ်ဆိုရင်အရောင်ရင့်တဲ့ လက်ဖက်ရည်ကိုရှောင်သင့်ပါတယ်။

ကိုကာကိုလာ ဒါမှမဟုတ် ဆော်ဒါတွေမှာ အရောင် ဆိုးဆေးတွေပါဝင်ပြီး  အချဉ်ဓာတ်ပါဝင်မှုလည်းများ ပါတယ်။ ကိုကာကိုလာမှာပါတဲ့ အချဉ်ဓာတ်က သွားအပေါ်ယံကြွေလွှာပျက်စီးစေပါတယ်။ သွားတွေမဝါ ချင်ရင်  အရောင်ဖျော့တဲ့သစ်သီးဖျော်ရည်ကို  ရွေးသောက်သင့်ပါတယ်အရောင်ရင့်တဲ့ဖျော်ရည်ကို  ကြိုက်နှစ်သက်ရင်  ဖျော်ရည်ကို‌ ရေနဲ့ရောပြီးသောက် သင့်ပါတယ်။

ဘဲလ်ဆမစ်ဗင်နီဂါ (Balsamic Vinegar) ရှလကာရည်ရဲ့  ရင့်တဲ့အရောင်က  သွားတွေကို  အရောင်စွန်းထင်းစေပါတယ်။ သွားအရောင်မစွန်းထင်းရအောင် ရှလကာရည်မသုံးမီ  ဆလတ်ရွက်ကို  အရင်စားပေးသင့်ပါတယ်။   ရှလကာရည်အစား သံပရာရည်ကို အစားထိုးသုံးနိုင်ပါတယ်။

ရေခဲမုန့်နဲ့ရေခဲချောင်းတွေက လျှာနဲ့သွားတွေကို အရောင်စွန်းထင်းစေနိုင်ပါတယ်။ အရောင်မစွန်းထင်းရအောင် အရောင်ဖျော့တဲ့ ရေခဲမုန့်နဲ့ရေခဲချောင်းကိုသာ စားပေးသင့်ပါတယ်။ ကြက်ဟင်းခါးသီးကို သဘာဝအစားအစာအပြင် အဝတ်အထည်တွေကို  အရောင်ဆိုးရာမှာလည်း သုံးကြပါတယ်။  သွားတွေကို အရောင်မစွန်းထင်းအောင်  ကြက်ဟင်းခါးသီးစားပြီးနောက်  မိနစ်  ၃၀အကြာမှာ သွားကို ဖလူအိုရွိုက်ပါတဲ့သွားတိုက်ဆေး နဲ့ တိုက်ပေးသင့်ပါတယ်။

ပဲငံပြာရည်လိုအရောင်ရင့်တဲ့ဆော့စ်တွေကလည်း သွားတွေကို အရောင်ပြောင်းစေနိုင်ပါတယ်။ဆော့စ်တွေက အဝတ်အထည်တွေကို  အရောင်စွန်း ထင်းစေနိုင်တယ်ဆိုရင် သွားတွေကိုလည်း အရောင်စွန်းထင်းစေနိုင်တာကို သတိပြုသင့်ပါတယ်။ ဆော့စ်တွေထဲမှာ ခရမ်းချဉ်သီးဆော့စ်က အရမ်းကောင်းတဲ့ဆော့စ်ဖြစ်ပေမယ့် သွားတွေကိုအရောင်စွန်းထင်းစေပါတယ်။ ခရမ်းချဉ်သီးဆော့စ်ပါတဲ့ အစားအစာ တွေမစားခင်မှာ  ဟင်းနုနယ်ရွက်  ဒါမှမဟုတ်  ပန်းပွင့်စိမ်းကို  အရင်စားပေးသင့်ပါတယ်။  အဲဒီဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေက  သွားတွေကို အရောင်မစွန်းထင်း အောင်  ကာကွယ်ပေးတဲ့အလွှာတစ်ခုဖြစ်စေပါ တယ်။

ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်တွေကသွားတွေကို အရောင်စွန်းထင်းမှုဖြစ်စေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်ပါတဲ့ဟင်းလျာတွေကို စားပြီးတဲ့အခါပလုတ်ကျင်းဆေးသုံးပြီး သွားတွေမဝါ အောင် ကာကွယ်သင့်ပါတယ်။

ဘလူးဘယ်ရီသီးကအရောင်ရင့်တာကြောင့်သွားတွေကို အရောင်စွန်းထင်းစေပါတယ်။ ဒါ‌ပေမဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းနဲ့ ဗီတာမင်တွေကြွယ်ဝတာ ကြောင့်  ကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းတဲ့  သရေစာဖြစ်ပါတယ်။   သွားတွေအရောင်မစွန်းထင်းအောင်ဘလူးဘယ်ရီသီးစားပြီးတဲ့အခါ  ရေနဲ့ပလုတ်ကျင်း သင့်ပါတယ်။

လူကြီးတွေရဲ့သွားတွေက  ကလေးတွေရဲ့သွားတွေထက်  အရောင်ပိုရင့်တတ်ပါတယ်။  ဒါက သွားအပေါ်ယံကြွေလွှာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးတွေ မှာ အပေါ်ယံကြွေလွှာအပြည့်နဲ့  သွားအသစ်တွေရှိပါတယ်။ အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှ အပေါ်ယံကြွေ လွှာတွေပျက်စီးစေပြီး ကွာကျလာပါတယ်။ သွားတွေရဲ့   အလွှာတစ်ခုချင်းစီက   အဝါရောင်သန်းနေတာကြောင့် သွားတွေ  အဝါရောင်ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ သွားတွေ အဝါရောင်မဖြစ်အောင် သွားပျက်စီးစေတဲ့ အစားအစာတွေနဲ့ အချိုရည်တွေကို  ရှောင်သင့်ပါတယ်။

 သွားတွေဝါစေတဲ့   အကြောင်းရင်းတွေထဲမှာ ကွမ်းစားခြင်းကလည်း အဓိကပါဝင်ပါတယ်။ ကွမ်း ကို အိန္ဒိယ၊ နီပေါ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ မြန်မာ၊ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ လာအိုနိုင်ငံတို့မှာ စားသုံးတတ်ကြပါတယ်။ ကွမ်းရွက်၊ ထုံးနဲ့ ကွမ်းသီး သုံးမျိုးရောရင်အနီရောင်ကွမ်းတံတွေးထွက်လာပါတယ်။ကွမ်းသီးမှာ အရောင်ပါဝင်တတ်သလို ရှားစေးထည့်စားတဲ့အခါ သွားမှာ အဝါရောင်၊ အနီ ရောင်သန်းလာပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံက ရှားစေးအသုံးပြု မှုများတာကြောင့် သွားတွေဝါတဲ့အပြင် မည်းတဲ့အထိ ဖြစ်စေပါတယ်။ ထိုင်းလူမျိုးတွေရဲ့ ရိုးရာတစ်ခုမှာ ရှားစေးခဲကိုသွားနဲ့အမြဲပွတ်တိုက်ပြီးမည်းနက်နေအောင်ပြုလုပ်ပေးတတ်ကြပါတယ်။   အမည်း ရောင်သွားတွေက  သူတို့လူမျိုးရဲ့  အမှတ်သညာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကွမ်းစားတဲ့အခါ ကွမ်းချိုးတွေ ကြွေလွှာ ပေါ်မှာတင်ကျန်ခဲ့ပါတယ်။ ကွမ်းစားတဲ့သူတိုင်း နှစ်စဉ်   သွားချိုးတွေခြစ်ထုတ်ပေးတာကသွားအဝါရောင်၊  အမည်းရောင်မဖြစ်ရအောင်  ကာကွယ်ပေးတာဖြစ်ပါတယ်။  အကောင်းဆုံးကတော့  အရောင် စွန်းထင်းမှုနည်းအောင် ကွမ်းဖြတ်သင့်ပါတယ်။

အချုပ်အားဖြင့် သွားတွေမဝါအောင်ကာကွယ်တဲ့ အနေနဲ့ အစာစားပြီးတိုင်း မိနစ် ၃၀ အကြာမှာ သွား တိုက်တဲ့အလေ့အကျင့်ပြုလုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။ နောက်ပြီး အစာစားပြီးတဲ့အခါ တံတွေးထွက်စေဖို့ သကြားမပါတဲ့  ရွက်ချိုမှုန့်အသုံးပြုပြီး ပြုလုပ်ထား တဲ့ သကြားလုံးငုံပေးပါ။ အရောင်ဆိုးဆေးပါတဲ့အစား အစာတွေစားပြီးတိုင်း   ဒါမှမဟုတ်အချိုရည်တွေ သောက်ပြီးတိုင်း သွားတိုက်ပေးဖို့လိုအပ်ကြောင်း အကြံပြုရေးသားလိုက်ရပါတယ်။            ။

Source: Myawady Web Portal

Photo - Kids Dental Online

တံတားဦးမြို့နယ်တွင် ၂၀၂၅ - ၂၀၂၆ပညာသင်နှစ်၌ အခြေခံပညာနှင့် စက်မှု ၊ စိုက်ပျိုး ၊မွေးမြူရေး အထက်တန်းကျောင်းတွင် ကျောင်းသား/ သူ စုစုပေါင်း (၇၂) ဦး ကျောင်းအပ်လက်ခံပြီးစီး

News Image

တံတားဦးမြို့နယ်တွင် ၂၀၂၅ - ၂၀၂၆ပညာသင်နှစ်၌ အခြေခံပညာနှင့် စက်မှု ၊ စိုက်ပျိုး ၊မွေးမြူရေး အထက်တန်းကျောင်းတွင် ကျောင်းသား/ သူ စုစုပေါင်း (၇၂) ဦး ကျောင်းအပ်လက်ခံပြီးစီး

တံတားဦး ၊ ဇွန် - ၂၆

မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ တံတားဦးခရိုင်၊ တံတားဦးမြို့ အခြေခံပညာအထက်တန်းကျောင်းနှင့်တွဲဖက်၍ ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ပညာသင်နှစ်၌ ကျောင်းအပ်လက်ခံ ဆောင်ရွက်ခြင်းကို ဇွန် ၂၂ ရက်နေ့နမှ စတင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ရာ ယနေ့ အထိ အခြေခံပညာနှင့် စက်မှု ၊ စိုက်ပျိုး ၊မွေးမြူရေး အထက်တန်းကျောင်းတွင် ကျောင်းသား/သူ စုစုပေါင်း (၇၂) ဦး လက်ခံပြီးစီးပြီဖြစ်ကြောင်းသိရသည် ။

တံတားဦးခရိုင် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန ဝန်ထမ်းများ၏ သားသမီးများအား ပညာသင် ထောက်ပံ့ငွေများနှင့် ဗလာစာအုပ်များပေးအပ်

News Image

တံတားဦးခရိုင် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန ဝန်ထမ်းများ၏ သားသမီး များအား ပညာသင် ထောက်ပံ့ငွေများနှင့် ဗလာစာအုပ်များပေးအပ်
တံတားဦးခရိုင် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန ဝန်ထမ်းများ၏ သားသမီး များအား ပညာသင် ထောက်ပံ့ငွေများနှင့် ဗလာစာအုပ်များပေးအပ်

တံတားဦး ၊ မေ - ၂၆

တံတားဦးခရိုင် အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာနရှိ ဝန်ထမ်းများ၏ အခြေခံပညာနှင့် တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်များတွင် ပညာသင်ကြားမည့် မိသားစုဝင် သားသမီးများ အားပညာသင်ထောက်ပံ့ငွေများနှင့် ဗလာစာအုပ်များပေးအပ်ပွဲကို မေလ ၂၆ ရက်နေ့၊ မွန်းလွဲ (၁) နာရီက ခရိုင်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံး၌ ကျင်းပ ပြုလုပ်သည်။

ကလေးငယ်များစာတတ်မြောက်ဖို့ ကျောင်းအပ်နှံကြပါစို့

Posted_Date

Image

ကလေးငယ်များစာတတ်မြောက်ဖို့ ကျောင်းအပ်နှံကြပါစို့

Body

ပညာဆိုသည်မှာ“ခွဲခြားသိမြင်နိုင်သောအသိဉာဏ်၊ အတတ်”ဟု မြန်မာအဘိဓာန်တွင် အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုထားသည်။ လူသားတို့သည်ပညာတတ်မြောက်ပါက တွေ့ကြုံနေရသည့်ပဋိပက္ခ၊ ပြဿနာ၊ အခက်အခဲများကိုကျော်လွှားဖြတ်သန်းနိုင်သည်။  အလုပ်ကိုအလွယ်တကူလုပ်လာနိုင်သည်ကိုလည်း သိရှိလာကြသည်။ ပညာရှိများသည် လုပ်ငန်းအမျိုးမျိုးတွင် ဦးဆောင်သူဖြစ်လာသကဲ့သို့ တွေးခေါ်ဆင်ခြင်တတ်သည့်လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းခေါင်းဆောင်များဖြစ်လာကြသည်။

ပညာတတ်၊ ပညာရှိဖြစ်လာမှုတွင် ပညာရေးသည်အခြေခံကျလှသည်။ ပညာရေးဆိုသည်မှာ လူမှုသိပ္ပံပညာရပ်တစ်ခုဖြစ်ပြီးသင်ကြားပေးမှု၊သင်ယူမှုတို့ဖြင့် ဆက်နွှယ်နေသောလုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်ပေသည်။ ပညာရေးဆိုသောစကားသည် လက်တင်ဘာသာစကား Educate မှ ဆင်းသက်လာကာ အဓိပ္ပာယ်မှာ“ဦးဆောင်ဦးရွက်ပြုခြင်း”ဆိုသည့်သဘောကိုဆောင်နေသည်။ ထို့ကြောင့် မာန်လည်ဆရာတော်ကြီး၏မဟာသုတကာရီမဃဒေဝလင်္ကာသစ်တွင် “လက်မှုနှုတ်မှု၊ ခုခုပညာ၊ ရှိတုံပါက၊ ရောက်ရာရောက်ရာ၊ အရပ်မှာလျှင်၊ မျက်နှာရွှင်လန်း၊ လနှယ်ဆန်း၍၊ ပန်းသို့လည်းပွင့်၊ ပွဲလယ်တင့်လိမ့်” ဟု ရေးသားခဲ့သည်။

ပညာတတ်လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များပေါများခြင်းသည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၏  အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်သည်။ ပညာတတ်မြောက်မှသာ  လူ့ဘဝရှင်သန်ရပ်တည်နိုင်ရန် လိုအပ်သောလုပ်ငန်းကျွမ်းကျင်မှုအရည်အသွေးကိုရရှိစေသည်။ စဉ်းစားတွေးခေါ်မှု၊  ပြဿနာကိုဖြေရှင်းတတ်မှု၊ ဝေဖန်ပိုင်းခြားတတ်မှု၊  တီထွင်ကြံဆတတ်မှုနှင့်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တတ်မှုတို့ပိုင်ဆိုင်လာသဖြင့် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများပိုမိုရရှိစေသည်။ ဘဝအောင်မြင်မှုရရှိရေးကြိုးစားရာတွင်ပညာသည်အဓိကကျသည်။

ပညာရေးရည်မှန်းချက်ဆိုသည်မှာ လူတစ်ဦး၏အကြံဉာဏ်စိတ်ကူးကိုအခြားတစ်ယောက်ထံသို့ လွှဲပြောင်းပေးမှုကိုခေါ်ဆိုသည်။  မျိုးဆက်တစ်ဆက်မှ နောက်မျိုးဆက်တစ်ဆက်ကို လက်ဆင့်ကမ်းနိုင်စွမ်းရှိရမည်။ ပညာရေးနယ်ပယ်တွင် မည်သည့်စနစ်သည် အထိရောက်ဆုံးဖြစ်သည်။ အသိပညာရရှိစေရန် မည်သို့သင်ကြားပေးသင့်သည်။ မည်သည့်အတတ်ပညာသည်အဆီလျော်ဆုံးဖြစ်မည်၊ ရရှိပြီးပညာရပ်ကို မည်သို့ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းရမည်ဆိုသောအချက်များအား အလေးထားစဉ်းစားရမည်။ ပညာဗဟုသုတရရှိစေရန် အားထုတ်နေရုံသာမက ၎င်းပညာရပ်သည် ကောင်း၊ မကောင်း၊ မှန်၊ မမှန်ကိုလည်း ဆုံးဖြတ်ရမည်။ပညာရေးတည်ရှိစေရန် စာသင်ကျောင်းဆိုသည်ကလည်းရှိရမည်။

ကမ္ဘာပေါ်တွင် ပညာသင်ကြားပေးရန်နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးရှာဖွေရာမှ   စာသင်ကျောင်းဟူ၍ပေါ်ပေါက်လာသည်။ “စာ”ဟူသည်ကား“အက္ခရာအရေးအသား၊ သုတရသဆိုင်ရာအရေးအသား၊ ကျောင်းသင်ပညာရေးဆိုင်ရာအရေးအသား”ဟု  မြန်မာအဘိဓာန်တွင်ဖွင့်ဆိုထားသည်။ 

တစ်နည်းအားဖြင့်   ပညာရရှိစေရန် စာတတ်ရမည်။ စာတတ်စေရန်ကျောင်းနေရမည်။ စာသင်ကျောင်းဆိုသည်မှာ   လူသားများ၏လိုအပ်ချက်ကို ကလေးဘဝမှစတင်၍   နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ပညာပေးဝေသောနေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ကလေးများစုဝေးပြီး စနစ်တကျပညာသင်ပေးသည့်ဌာနဟုလည်းခေါ်ဆိုကြသည်။   ထို့ကြောင့် ကျောင်းနေခြင်းဆိုသည့်ယဉ်ကျေးမှုသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင်ထွန်းကားလာသည်။ စာသင်ကြားရာတွင်ကျောင်းသင်ခန်းစာများသင်ယူမှု(Formal Learning)၊ ကျောင်းပြင်ပသင်ယူမှု(Non-Formal Learning)နှင့် အတွေ့အကြုံများမှကိုယ်တိုင်လေ့လာသင်ယူမှု(Informal Learning)ဟူ၍သုံးမျိုးရှိသည်။ ထိုသုံးမျိုးဖြင့်ဘဝတစ်သက်တာလေ့လာသင်ယူသွားကြရမည်ဖြစ်သည်။ တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်၊ သိပ္ပံ၊ အတတ်သင်ကျောင်းစသည်ဖြင့်ခေါ်ဆိုကြသော်လည်း  ၎င်းတို့သည် စာသင်ကျောင်းများသာဖြစ်ကြသည်။

ကမ္ဘာပေါ်တွင်  ကျောင်းသင်ခန်းစာသင်ယူမှု(Formal Learning)ကိုအစိုးရကကြီးကြပ်လေ့ရှိသည်။ အစိုးရပညာရေးဌာနများက ဆရာ၊ ဆရာမများခန့်ထားပေးသည်။ ဆရာ၊ ဆရာမများအားကြီးကြပ်သည့်ပညာရေးမှူးများရှိကြသည်။ အစိုးရကျောင်းများသည် အခမဲ့ပညာရေးစနစ်ဖြစ်ပြီး ပညာသင်စရိတ်အားလုံးကို နိုင်ငံတော်အစိုးရမှကျခံပေးသည်။  ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများသင်ကြားလေ့လာရမည့်သင်ရိုးကို ဗဟိုအစိုးရကရေးဆွဲပေးသည်။   အစိုးရကျောင်းများ၏အားသာချက်မှာ ငွေကြေးအကုန်အကျနည်းကာ ကျောင်းပြီးပါက အစိုးရယန္တရားတွင်ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ခွင့်ပိုမိုရရှိကြောင်း လေ့လာသိရှိရသည်။

စာရေးသူတို့မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပညာရေးကဏ္ဍကို ပိုမိုမြှင့်တင်ပေးလျက်ရှိသည်။  အသိပညာနှင့်အတတ်ပညာပြည့်စုံသည့် လူချွန်လူကောင်းများဖြင့် သာယာဝပြောသည့် အနာဂတ်နိုင်ငံတော်ကြီးတည်ဆောက်ရန် ဦးတည်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။  အရည်အသွေးပြည့်ဝသည့်ဘက်စုံပညာရေးစနစ်တိုးတက်ဖြစ်ပေါ်ရေးကိုလည်း ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေသည်။ အမျိုးသားပညာရည်မြင့်မားရေးနှစ် ၃၀ နှစ်ရှည်စီမံကိန်းကို၂၀၀၁-၂၀၀၂ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ၂၀၃၀-၂၀၃၁ ဘဏ္ဍာနှစ်အထိ သတ်မှတ်ခဲ့ရာ နှစ်တိုငါးနှစ်စီမံကိန်းကာလ ခြောက်ခုပိုင်းခြား၍အကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိသည်။ ယခုအခါ KG မှစတင်ပြီး  Grade -12 အထိအတန်းများသင်ကြားပို့ချနေပြီဖြစ်သည်။  အခြေခံပညာဦးစီးဌာနသည် မူလတန်းအဆင့်မှ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းအဆင့်အထိ  အစိုးရမှဖွင့်လှစ်ပေးသော   အခြေခံပညာကျောင်းများနှင့် ပုဂ္ဂလိကအခြေခံပညာကျောင်းများကိုကြီးကြပ်ရသည်။  ကျောင်းဝင်မှတ်ပုံတင်ခြင်း၊ ကိုယ်ပိုင်ကျောင်းမှတ်ပုံတင်ခြင်း၊  ပညာရေးလုပ်ငန်းများစစ်ဆေးခြင်းနှင့်   ပညာရေးအကဲဖြတ်ခြင်းစသည်တို့ဆောင်ရွက်သည်။

တိုးတက်ပြောင်းလဲလာသည့်ကမ္ဘာ့အခြေအနေတွင်နိုင်ငံသားတစ်ဦးသည်   အနည်းဆုံးအခြေခံပညာအလယ်တန်းအဆင့်အထိတတ်မြောက်သင့်သည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီကပြည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီသည်  KG+9  အတန်းအထိ ပညာသင်ကြားရေးဦးတည်ချက်ချမှတ်ထားသည်။ အလယ်တန်းအဆင့် Grade - 9 အောင်မြင်ပြီးမြောက်သူများအတွက် စက်မှု၊ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးနှင့်သက်မွေးပညာသင်ယူမှုအခွင့်အလမ်းများကို ဖော်ထုတ်ပေးနေသည်။ တက္ကသိုလ်ဝင်စာမေးပွဲအောင်မြင်ပြီးပါက သက်ဆိုင်ရာတက္ကသိုလ်များသို့ တက်ရောက်နိုင်ရေးကိုလည်း စီစဉ်ပေးထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည်   စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးကိုအဓိကထားသည့်နိုင်ငံဖြစ်ပေရာ  စနစ်ကျသော  ကုန်ထုတ်လုပ်မှုများပြုလုပ်နိုင်ရန်ကျွမ်းကျင်သူများလိုအပ်လျက်ရှိသည်။ထို့ကြောင့် ခရိုင် ၈၄ ခုတွင်စက်မှု၊ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်း ၈၅  ကျောင်းဖြင့်ဖွင့်လှစ်သင်ကြားလျက်ရှိသည်။ အဆိုပါကျောင်းများတွင် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များနှင့် ဈေးကွက်အတွက်လိုအပ်သည့်ကျွမ်းကျင်မှုအရည်အသွေးများကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရန် သင်ကြားပေးနေသည်။

 အတန်းပညာသင်ကြားရာတွင်    စာသင်ဆောင်၊   စာကြည့်တိုက်၊   သန့်စင်ခန်း၊  အားကစားကွင်း၊ သင်ထောက်ကူပစ္စည်း၊   သောက်ရေသုံးရေရရှိမှု၊  ကျောင်းဥပဓိရုပ်ကောင်းမွန်မှုတို့   ဖြည့်ဆည်းဆောင်ရွက်ပေးသည်။ အရည်အချင်းရှိသော ဆရာ၊ ဆရာမအရေအတွက်လုံလောက်မှုရှိရေးကိုလည်း လုပ်ဆောင်ပေးနေသည်။ မွမ်းမံသင်တန်းပို့ချမှု၊ သင်ရိုးညွှန်းတမ်းခေတ်မီမှု၊ သက်သာချောင်ချိမှုတို့ကိုလည်း ဆောင်ရွက်ပေးနေသည်။ “အမျိုးသားစည်းကမ်းအစ စာသင်ကျောင်းက”ဆိုသည့်ဆောင်ပုဒ်အတိုင်း ကျောင်းသား၊  ကျောင်းသူများ ယဉ်ကျေးလိမ္မာစေရန်၊  ရိုးသားဖြောင့်မတ်စေရန်၊ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုစိတ်ဓာတ် ကိန်းအောင်းစေရန်၊ စုပေါင်းဆောင်ရွက်တတ်စေရန်၊ တိုင်းချစ်ပြည်ချစ်စိတ်ရှိစေရန်စသည့် အမူအကျင့်ကောင်းများဖြင့် လေ့ကျင့်ပျိုးထောင်လျက်ရှိသည်။

လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ပညာရေးပိုမိုမြှင့်တင်ရေးဆောင်ရွက်သည့်အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ပညာရေးညီလာခံ(၂၀၂၃-၂၀၂၄)နှင့်   ပညာရေးဆိုင်ရာအသုံးချသုတေသနနိုင်ငံတကာညီလာခံ(၂၀၂၅)တို့ကိုကျင်းပခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

အခြေခံပညာကဏ္ဍတွင်  ကိုဗစ်-၁၉ အလွန်  စာသင်ကျောင်းများပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည့်  ၂၀၂၁-၂၀၂၂  ပညာသင်နှစ်တွင် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူဦးရေ  ၅ ဒသမ ၃ သန်းရှိရာမှ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ပညာသင်နှစ်တွင်ရှစ်သန်းကျော်အထိတိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ပညာသင်နှစ်တွင် ဇွန်လ ၂၁ ရက်အထိကျောင်းအပ်နှံသူ ၇ ဒသမ ၃  သန်းကျော်ရှိခဲ့သည်။

ပြည်သူများအနေဖြင့် အခြေခံပညာစာသင်ကျောင်းများကိုအားကိုးကြသည်။မြန်မာမှုနယ်ပယ်တွင် မိဘများသည် မိမိတို့၏သားသမီးများပညာသင်ယူရမည့်အရွယ်သို့ရောက်လာလျှင် စာသင်ကျောင်းဆီသို့သွားကာကျောင်းအပ်နှံကြသည်။ “အရွယ်ရောက်လာကျောင်းအပ်ကာ ပညာပေးပေ တို့မေမေ”ဟုပင် “တို့မေမေ”ကဗျာထဲတွင် ရေးသားထားသည်က  အထင်အရှားဖြစ်သည်။

 ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ပညာသင်နှစ်အတွက် မေလ ၂၂ ရက်မှဇွန်လ ၁ ရက်အထိကျောင်းအပ်နှံရေးသီတင်းပတ်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားကြောင်း၊ ငါးနှစ်အရွယ်ကလေးများကို သူငယ်တန်း(KG)နှင့်ခြောက်နှစ်အရွယ်ကလေးများကို(Grade-1)သို့အပ်နှံရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကျောင်းဝတ်စုံ၊  ဖတ်စာအုပ်၊  ဗလာစာအုပ်၊ ခဲတံတို့အခမဲ့ပံ့ပိုးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အခကြေးငွေကောက်ခံခြင်းမပြုကြောင်း၊ပညာရေးအတွက် မိဘ၊ ဆရာနှင့်ကျောင်းသားတို့ပူးပေါင်းဆွေးနွေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊မူးယစ်ဆေးဝါး၊ အရက်၊ ဘီယာ၊ E-စီးကရက်၊ Vape-စီးကရက်၊ ကွမ်းယာမသုံးစွဲရေးကြပ်မတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း   ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနမှကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ထားသည်။ မိဘ၊ အုပ်ထိန်းသူများအနေဖြင့်   မြို့နယ်အလိုက်သတ်မှတ်နယ်မြေများတွင်သာ ကျောင်းအပ်နှံကြပါရန်မေတ္တာရပ်ခံထားသည်။

အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရလျှင်လူသားတို့တွင် အသိပညာ၊ အတတ်ပညာများတည်ရှိပါက လူ့ဘောင်လောကကြီးသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မည်မှာအသေအချာဖြစ်သည်။ လူသားတိုင်းသည် ပညာတတ်မြောက်အောင်ကြိုးပမ်းရမည်။   အသိပညာဗဟုသုတများရရှိရေးဆောင်ရွက်ရာတွင် ပညာရေး၊ စာ၊ စာသင်ကျောင်းတို့သည်ဒွန်တွဲလျက်ရှိသည်။ စာရေးသူတို့နိုင်ငံရှိမိဘများအနေဖြင့် မိမိတို့၏သားသမီးများစာတတ်မြောက်စေရန်ပန်းကလေးများဖူးတံဖြင့်   ပွင့်နေသောစာသင်ကျောင်း၊  နေရောင်အောက်တွင်ရွှေရည်လောင်းနေသောစာသင်ကျောင်းသို့ သွားရောက်အပ်နှံကြပါရန် နှိုးဆော်ရေးသားလိုက်ရပါသည်။    ။

Source: Myawady Web Portal