မြန်မာနိုင်ငံသည်   ရေသယံဇာတပေါကြွယ်ဝပြီး နိုင်ငံ၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ကျယ်ပြန့်သောမြစ်ချောင်းများ၏ ရေဝေရေလဲဧရိယာများဖြင့်   လွှမ်းမိုးထားသည့်အပြင် နိုင်ငံ၏ ပြည်သူအများစုသည်လည်း လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍနှင့်ဆက်စပ်၍ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြုနေသူများဖြစ်ကြသည်။  နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ၏  စီးပွားရေးဦးတည်ချက်များတွင် “တိုင်းပြည်သာယာဝပြောရေးနှင့် စားရေရိက္ခာဖူလုံရေးတို့အတွက် တိုင်းရင်းသားပြည်သူ တစ်ရပ်လုံး နှင့်အကျုံးဝင်သော  စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးကို ခေတ်မီနည်းစနစ်များဖြင့် တိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ပြီး အခြား စီးပွားရေး ကဏ္ဍများကိုလည်း ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်  တည်ဆောက်ရေး ” ကိုလည်း ချမှတ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

အထက်ပါ   ဦးတည်ချက်နှင့်အညီ တိုင်းပြည်သာယာဝပြောရေးနှင့် စားရေရိက္ခာဖူလုံရေး အတွက်  စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများကို  ဆောင်ရွက်ရာတွင်  “ရေ” လုံလောက်စွာရရှိရေးမှာ အဓိကကျသဖြင့် ရေရရှိရေးအတွက် ဆိုလာစနစ်ကိုအဓိကထား၍ နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့် ကြံဆစီမံဆောင်ရွက်ပြီး  သီးနှံများကို  သီးထပ်စိုက်ပျိုးရေး၊ အထွက်နှုန်းကို သတ်မှတ်ပန်းတိုင်ရည်မှန်းချက်ပြည့်မီရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။

ဆည်မြောင်းနှင့်   ရေအသုံးချမှုစီမံခန့်ခွဲရေး ဦးစီးဌာနအနေဖြင့် စိုက်ပျိုးရေလုံလောက်စွာ ရရှိရေးအတွက်  တည်ဆောက်ထိန်းသိမ်းထားသော ရေလှောင်တမံ  ၂၄၆  ခု၊  ရေလွှဲဆည်  ၁၄၄  ခု၊ ရေတံခါး ၁၉၉ ခုနှင့် မြစ်ရေတင်လုပ်ငန်း၂၂၇ ခုတို့မှ စိုက်ပျိုးရေ၊ သောက်သုံးရေပေးဝေခြင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ လက်ရှိဆောင်ရွက်ပြီး လျှပ်စစ်ရေတင် လုပ်ငန်းများတွင်  ဆိုလာစနစ်တိုးချဲ့ပြောင်းလဲ တပ်ဆင်ခြင်းနှင့်  ဆိုလာစနစ်ရေတင်စီမံကိန်း အသစ်များ တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်ခြင်းများကို   အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

၂၀၂၄-၂၀၂၅   ဘဏ္ဍာနှစ်အထိ စိုက်ပျိုးမြေ  ၆၀၈၀၆  ဧကအတွက်  ရေတင်လုပ်ငန်း  ၄၇  ခု တွင်  ဆိုလာကီလိုဝပ်၉၀၉၂ ဒသမ ၄၇၊ စိုက်ပျိုးမြေ ၂၈၉၈ဧကအတွက် စက်ရေတွင်း ၂၂၄ တွင် ဆိုလာကီလိုဝပ် ၁၂၉၇ ဒသမ ၆၁ စုစုပေါင်းလုပ်ငန်း ၂၇၁ ခုတွင် ဆိုလာကီလိုဝပ်၁၀၃၉၀ ဒသမ ၀၈ တပ်ဆင်၍ စိုက်ပျိုးမြေ၆၃၇၀၄ ဧကအား စိုက်ပျိုးရေပေးဝေလျက်ရှိသည်။ ထို့ပြင် ရေတင်လုပ်ငန်းများမှအသုံးပြုနေသော      လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို နိုင်ငံတော်ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးအတွက်   အဓိကကျသောလုပ်ငန်းများတွင်     အသုံးပြုနိုင်ရန်အတွက် ဆောင်ရွက်ပြီး  လျှပ်စစ်ရေတင်လုပ်ငန်းများတွင်   ဆိုလာစနစ်ပူးတွဲတပ်ဆင် နိုင်ရေး စီမံဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် အဓိကကျပြီး မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည့် စိုက်ပျိုးရေရရှိရေးအတွက် နိုင်ငံတော်မှ   နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့်   စီမံဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ နိုင်ငံတော်ကိုသာ အဓိကအားကိုးမနေဘဲ တောင်သူများအနေဖြင့်လည်း ဝိုင်းဝန်းကူညီဆောင်ရွက်ရန်  လိုအပ်သည်။   နိုင်ငံတော်ကဏ္ဍ၊ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှသာ စိုက်ပျိုး‌ရေရရှိရေးလုပ်ငန်းများအတွက် လျင်မြန်သော အကျိုးပြုမှုကိုရရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်မှလည်း တောင်သူများ စိုက်ပျိုးရေရရှိရေးအတွက်     ဆိုလာစနစ်    စိုက်ပျိုးရေစက်ရေတွင်းများ တူးဖော်ခြင်း၊  လက်ရှိအသုံးပြုနေသော စိုက်ပျိုးရေစက်ရေတွင်းများတွင် ဆိုလာစနစ်တပ်ဆင်ခြင်း၊  မြစ်/ချောင်း/ကန်/မြောင်းများမှ ရေကို  ဆိုလာစနစ်ဖြင့် ရေတင်စိုက်ပျိုးခြင်း      လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ရန်အတွက်    နိုင်ငံ့စီးပွားမြှင့်တင်ရေးရန်ပုံငွေမှ လွန်စွာသက်သာသော အတိုးနှုန်းထား (တစ်နှစ်လျှင် ၂  ရာခိုင်နှုန်း)ဖြင့် ချေးငွေကာလ တစ်နှစ်ခြောက်လသတ်မှတ်ပြီး  ထုတ်ချေးပေးလျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံ့စီးပွားမြှင့်တင်ရေး ရန်ပုံငွေကျပ်၆၀၄ ဒသမ ၂၀ သန်းဖြင့် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ အပါအဝင် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊   ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးနှင့်  ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မြို့နယ် ၁၉ မြို့နယ်၊ တောင်သူ၁၃၂ ဦး၊ လုပ်ငန်း ၁၆၅ ခုမှ စိုက်ပျိုးမြေ ၁၃၉၂ ဒသမ ၃၃ ဧကအတွက် စိုက်ပျိုးရေရရှိရေး ပထမအကြိမ်အနေဖြင့် ထုတ်ချေးပေးပြီးဖြစ်သည်။     ဒုတိယအကြိမ်အနေဖြင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊   ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မြို့နယ် ၁၃ မြို့နယ်၊ တောင်သူ ၇၉ ဦး၊ လုပ်ငန်း ၇၉ ခုမှ စိုက်ပျိုးမြေ ၅၂၂ ဒသမ ၇၁ဧက စိုက်ပျိုးရေရရှိရေးအတွက် ရန်ပုံငွေကျပ်  ၃၉၀  ဒသမ  ၆  သန်း၊ တတိယအကြိမ်အနေဖြင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး မိတ္ထီလာခရိုင်     မိတ္ထီလာမြို့နယ်နှင့် သာစည်မြို့နယ်တို့အတွင်းရှိ   ဒေသခံတောင်သူ ၁၅၂ ဦး၊ လုပ်ငန်း ၁၅၂ ခုမှ စိုက်ပျိုးမြေ ၉၁၂ ဧက စိုက်ပျိုးရေရရှိရေးအတွက် ရန်ပုံငွေကျပ်သန်း ၁၀၀၀ ထပ်မံ ထုတ်ချေးပေးနိုင်ရေး  စီစဉ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ထို့ပြင်    စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးမြင်းမူမြို့နယ်ရှိ  ဝမ်းပြည့်လျှပ်စစ်ရေတင်လုပ်ငန်းတွင် ၁၆၅ ကီလိုဝပ် ဆိုလာစနစ်တွဲဖက်တပ်ဆင်ခြင်းနှင့်  ရေသောက်စနစ်ပြုပြင်ခြင်းလုပ်ငန်းများ‌ ဆောင်ရွက်၍ စိုက်ပျိုးမြေဧက  ၄၅၀  ပြည့် စိုက်ပျိုးရေပေးဝေနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ခြင်းနှင့် အလျင်အမြန် အကျိုးရလဒ်(Quick Win)ရရှိနိုင်မည့် ရေတင်စီမံကိန်း ၅၉ ခုအနက်မှ တစ်နှစ်ခန့်အတွင်း   ပြီးစီးနိုင်မည့် မန္တလေးတိုင်း‌ဒေသကြီး စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်ရှိ ကျွန်းဦးဆိုလာစနစ်ရေတင်စီမံကိန်း (အကျိုးပြုဧက-၅၀၀)၊   မကွေးတိုင်း‌ဒေသကြီး   မကွေးမြို့နယ်ရှိ  ဆိပ်သာ ဆိုလာစနစ်ရေတင်စီမံကိန်း (အကျိုးပြု ဧက-၂၀၀)၊ ပဲခူးတိုင်း‌ဒေသကြီး သနပ္ပင်မြို့နယ်ရှိ   သာယာကုန်းဆိုလာစနစ်ရေတင်စီမံကိန်း(အကျိုးပြုဧက-၄၅၀) များအား ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ် GRF ရန်ပုံငွေဖြင့်   လုပ်ငန်းများချက်ချင်း စတင်ပြီး   စိုက်ပျိုးရေရရှိရေးအတွက် အလျင်အမြန်အကျိုးပြုစေရေး ရည်ရွယ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံတော်အနေဖြင့်      လျှပ်စစ်ဓာတ်အားကို ကုန်ထုတ်စွမ်းအားတိုးတက် မြင့်မားစေရေးအတွက်  အဓိကထား၍ ဖြန့်ဝေပေးနေသည့်အချိန်တွင် စိုက်ပျိုးရေရရှိရေးအတွက် ဆိုလာစနစ်သုံး ရေတင်လုပ်ငန်းများအား  အစိုးရ၊   ပုဂ္ဂလိက၊ ပြည်သူအားလုံး ဟန်ချက်ညီညီ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှသာ ဒေသနေပြည်သူများ၏ လူမှုစီးပွားတိုးတက်လာခြင်းနှင့်အတူ နိုင်ငံတော်၏   စားရေရိက္ခာဖူလုံမှုနှင့်  စိုက်ပျိုးစီးပွားကဏ္ဍ တိုးတက်မြင့်မားလာမည်ဖြစ်ကြောင်း တင်ပြအပ်ပါသည်။   ။

Source: https://myawady.net.mm/stories

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲဦးဆောင်သော အဆင့်မြင့်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်  မတ်လ ၅ ရက်  ဒေသစံတော်ချိန် ညနေပိုင်းတွင်   စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့ရှိ Pulikovo လေဆိပ်သို့ ဆိုက်ရောက်ကြသည်။ စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့သို့ရောက်ရှိပြီး  မကြာမီ ယင်းနေ့ညနေပိုင်းမှာပင် ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံး ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကို စိန့်ပီတာစဘတ်အစိုးရဧည့်ဂေဟာ K2 ၌ ကျင်းပခဲ့ပြီး    နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ ကိုယ်တိုင်  တက်ရောက်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။

နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး ပိုမိုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမှုနှင့်အတူ  နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများကို  အရှိန်အဟုန်မြှင့်တင်နိုင်စေရေးအတွက်  အချက်အချာကျသည့် စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့တွင် မြန်မာနိုင်ငံ ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ရုရှားနိုင်ငံ၏ သမိုင်းအစဉ်အလာကြီးမားပြီး နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ ခေတ်မီသိပ္ပံနှင့် နည်းပညာထွန်းကား တိုးတက်နေသည့် စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့တွင် မြန်မာကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးကို ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ခြင်းအားဖြင့် မိမိတို့နှစ်နိုင်ငံ၏ အကျိုးစီးပွားများကို ပေါင်းကူးတံတားသဖွယ် ပိုမိုဖော်ဆောင်နိုင်တော့မည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည် ကောင်စစ် ဝန်ချုပ်ရုံးဖွင့်ပွဲအပြီး  ယင်းနေ့ဒေသစံတော်ချိန် ညနေပိုင်းမှာပင်    အစိုးရဧည့်ဂေဟာ K2 ရှိ အစည်းအဝေးခန်းမတွင် စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့    အုပ်ချုပ်ရေးမှူး မစ္စတာအလက်ဇန္ဒားဘယ်ဂ်လော့ကို လက်ခံတွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သည်။

စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့တွင် စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံများစွာရှိပြီး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် အချက်အချာကျသည်။ ယခုအခါ မန္တလေးမြို့မှနေ၍ ရုရှားနိုင်ငံ   နိုဗိုစီဗစ်မြို့နှင့် လေကြောင်းလိုင်းများ တိုက်ရိုက်ပျံသန်းပြေးဆွဲလျက်ရှိသည်။   စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့နှင့်လည်း တိုးချဲ့ပျံသန်းနိုင်ရန်   စီမံဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ထိုနေ့ညပိုင်းတွင်   စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက  နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲနှင့် တကွ ချစ်ကြည်ရေး ကိုယ်စားလှယ်များကို စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့ မြန်မာကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးဖွင့်ပွဲ အထိမ်းအမှတ် အဖြစ် ဂုဏ်ပြုညစာဖြင့် တည်ခင်းဧည့်ခံသည်။

ခရီးစဉ်စတုတ္ထနေ့ဖြစ်သော  မတ်လ ၆ ရက် နံနက်ပိုင်းတွင်  နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည် ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးဝန်ထမ်း မိသားစုများနှင့်  သင်တန်းတက်ရောက်နေသော   သင်တန်းသားအရာရှိများကို တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး မွန်းလွဲပိုင်းတွင် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသို့ ဆက်လက်ထွက်ခွာခဲ့ရာ မင့်စ်မြို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိသည်။ မင့်စ်မြို့၏ ရာသီဥတုမှာ အနည်းငယ်အအေးဓာတ် လျော့နည်း၍ သာယာလျက်ရှိသည်။

ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံက နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲအား နိုင်ငံတော်အဆင့် ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ် လာရောက်သည့်     နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များအား ကြိုဆိုသည့်အစဉ်အလာနှင့်အညီ ဂုဏ်ပြုကြိုဆိုခဲ့သည်။

ယင်းနေ့ဒေသစံတော်ချိန် ညနေပိုင်းမှာပင် မင့်စ်မြို့ President ဟိုတယ်ရှိ အစည်းအဝေးခန်းမ၌ ဘယ်လာရုစ်သမ္မတနိုင်ငံ  ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်   Mr. Yuri Shuleiko နှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းများ၊ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများ၊ နို့ထွက်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များတွင်   နှစ်နိုင်ငံအပြန်အလှန် ကုန်သွယ်ရေးနှင့် နည်းပညာများ အပြန်အလှန်ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ၊ ခရီးသွားကဏ္ဍတိုးမြှင့်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များကို   တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သည်။

၎င်းဟိုတယ်မှာပင် မြန်မာ-ဘယ်လာရုစ် စီးပွားရေးဖိုရမ်ကို ဆက်လက်ကျင်းပခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အခွင့်အလမ်းကောင်းများစွာကို ဖော်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ မြန်မာ- ဘယ်လာရုစ် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနားလည်မှုစာချွန်လွှာများကို မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ  စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံဘက်မှ တာဝန်ရှိသူများ လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ခဲ့သည်။

မတ်လ ၇ ရက် ဒေသစံတော်ချိန် နံနက်ပိုင်းတွင်   နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲအား ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသမ္မတက  သမ္မတနန်းတော်၌ ဂုဏ်ပြုတပ်ဖွဲ့ဖြင့် ကြိုဆိုသည်။ ထို့နောက်    နှစ်နိုင်ငံနိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များ သီးသန့်ဆွေးနွေးပွဲနှင့်     နှစ်နိုင်ငံနိုင်ငံတော်အဆင့်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲများ   ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။  တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများအပြီးတွင် မီဒီယာများနှင့်တွေ့ဆုံ၍ နှစ်နိုင်ငံအပြန်အလှန် ပူးတွဲကြေညာချက်များကို ထုတ်ပြန်နိုင်ခဲ့သည်။

 မြန်မာနိုင်ငံသည် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံနှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို ၁၉၉၉ ခုနှစ်မှစတင်ခဲ့ပြီး အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှုနှင့် နားလည်မှုကို အခိုင်အမာ တည်ဆောက်ထားသည်။ ယနေ့တိုင် နှစ်နိုင်ငံအကြား ပြည်သူအချင်းချင်း ဆက်ဆံရေး၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအချင်းချင်း ဆက်ဆံရေး၊ အစိုးရဌာနအချင်းချင်း ဆက်ဆံရေးများကို လက်တွေ့ဖော်ဆောင်ခြင်းမှတစ်ဆင့် အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှုများ တိုးတက် ခိုင်မာလျက်ရှိသည်။    အထူးသဖြင့် စီးပွားရေးအရ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၊ ကုန်သွယ်မှုနှင့်  ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ ဆက်နွှယ်မှုတို့မှတစ်ဆင့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက်တူညီသည့်အနာဂတ်ကို လျှောက်လှမ်းနိုင်ရန် စတင်လျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည် ယင်းနေ့ မွန်းလွဲပိုင်းနှင့် ညနေပိုင်းတို့တွင် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံ အမျိုးသားလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ H.E. Mr. Igor Petrovich Sergeenko နှင့် ဘယ်လာရုစ်သမ္မတနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် H.E. Mr. Roman Alexandrovich Golovchenko တို့နှင့် သီးခြားစီတွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ၏ ယခုခရီးစဉ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ကတိကဝတ်ကို ပြန်လည်အသက်သွင်းနိုင်ရန်  မြန်မာနိုင်ငံဘက်က ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ဘယ်လာရုစ် နိုင်ငံတို့အကြား ပညာရေး၊စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊ ဆေးဝါး၊ စက်မှုလက်မှုနှင့် ခရီးသွားကဏ္ဍများတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမြှင့်တင်နိုင်ရေးနှင့်     ပညာသင်ကျောင်းသားများကို   စေလွှတ်နိုင်ရေးကိစ္စရပ်များအပေါ် ဆွေးနွေးမှု ညှိနှိုင်းမှုများကို အစပြုနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့်   ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံ၏     ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ ပြည်သူများ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများနှင့်  ဝင်ငွေများပိုမိုရရှိနိုင်ရေးနှင့် စားနပ်ရိက္ခာပိုမိုဖူလုံမှု ရှိစေရေးတို့ကို အလေးထားလေ့လာကာ နှစ်နိုင်ငံအကြား   ကုန်သွယ်မှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကိုပါ တိုးမြှင့်နိုင်တော့မည်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိအချိန်တွင်   နှစ်နိုင်ငံအကြား   ကုန်သွယ်မှုများမှာ အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ တိုးတက်လျက်ရှိနေပြီလည်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲဦးဆောင်သော အဆင့်မြင့်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် မတ်လ ၈ ရက်နံနက်ပိုင်းတွင် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံ  မင့်စ်မြို့    အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်မှ   ရုရှားနိုင်ငံ   ဆာမားရာမြို့ Kurumoch အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်သို့ ဆက်လက် ထွက်ခွာခဲ့သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည် ပြည်ပခရီးစဉ်များတွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတကြီးများအပါအဝင် အစိုးရအဖွဲ့အစည်း အသီးသီးမှ  တာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်များနှင့်  ဆွေးနွေးခြင်း၊ အစည်းအဝေးများ တက်ရောက်ခြင်း၊  စီးပွားရေးဖိုရမ်များ တက်ရောက်ခြင်းတို့အပြင် မိမိအနားယူရမည့် ကိုယ်ပိုင်အချိန်များကိုပင် အသုံးပြု၍   တက္ကသိုလ်များ၊  စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံများသို့ မနားမနေသွားရောက် လေ့လာလေ့ရှိသည်ကို သတိပြုမိသည်။

မည်သည့်နိုင်ငံကိုရောက်ရှိသည်ဖြစ်စေ မိမိနိုင်ငံအတွက် အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေမည့် အတတ်ပညာ၊      အသိပညာရပ်တို့၏ ရင်းမြစ်ဖြစ်ထွန်းရာနေရာများကို စိတ်ဝင်တစား လေ့လာစူးစမ်းလေ့ရှိသည်။ အကြီးအကဲအနေဖြင့်   အနာဂတ်မြန်မာနိုင်ငံ တည်ဆောက်ရေးတွင် ပညာရေး၏ အရေးကြီးပုံကို အလေးအနက်ထားမှုက ထင်ရှား လှသည်။  ယခုလည်း   ဆာမားရာမြို့သို့ ရောက်ရှိနေစဉ်အတွင်း  Roscosmos အာကာသကော်ပိုရေးရှင်း၊ JSC Progress စက်ရုံသို့သွားရောက် လေ့လာခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံအကြား အာကာသနည်းပညာကို ငြိမ်းချမ်းစွာအသုံးချရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည့်ကိစ္စရပ်များ၊ နိုင်ငံနှင့် ပြည်သူ အတွက်အကျိုးရှိမည့် ဂြိုဟ်တုလွှတ်တင်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များ၊ အာကာသနည်းပညာသင်တန်းများ တက်ရောက်နိုင်ရန် ပညာတော်သင်များပိုမိုစေလွှတ်နိုင်ရေးတို့ကို ဆွေးနွေးနိုင်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင်မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ရုရှားနိုင်ငံ ဆာမားရာဒေသနှင့် တာလီကာတီဒေသတို့အကြား စက်မှုကဏ္ဍ၊ ဓာတ်မြေဩဇာ ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍ၊ စွမ်းအင်ကဏ္ဍ၊ ဆေးဝါးထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍနှင့် ပညာရေးကဏ္ဍတို့တွင် နှစ်နိုင်ငံအကြား အကျိုးတူပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကိုလည်း အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးနိုင်ခဲ့ကြသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည်     တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲအပြီးတွင်    ဆာမားရာမြို့ Kurumoch အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်မှ ပြန်လည်ထွက်ခွာခဲ့ရာ ဒေသစံတော်ချိန် ညပိုင်းတွင်  နိုဗိုစီဗစ်မြို့   သာမာရှဲဗာလေဆိပ်သို့ရောက်ရှိကြသည်။ နိုဗိုစီဗစ်မြို့မှာ နှင်းများထူထပ်စွာ ကျဆင်းလျက်ရှိသည်။   အပူချိန်မှာ  ရေခဲမှတ်အောက်ရောက်ရှိနေသည်။   အနုတ် ၆ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်ရှိသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည်   မတ်လ ၉ ရက် ဒေသစံတော်ချိန် နံနက်ပိုင်းတွင် နိုဗိုစီဗစ်မြို့ Grand Autograph ဟိုတယ်ရှိ အစည်းအဝေးခန်းမ၌    နိုဗိုစီဗစ်ဒေသအုပ်ချုပ်ရေးမှူး မစ္စတာတရာ့ဗနီကော့ဗ်အန်ဒရေ အလက်ဇန်ဒရိုဘစ်ချ်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ နိုဗိုစီဗစ်မြို့ ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကို ၎င်းဟိုတယ်မှာပင် ကျင်းပခဲ့ရာ   နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံ၏    အာရှတိုက်ဘက်အခြမ်းတွင်ရှိသည့် အဓိကစီးပွားရေး၊ ကုန်သွယ်ရေး၊ သိပ္ပံနည်းပညာ၊ စက်မှုနှင့် ငွေကြေးဆိုင်ရာဗဟိုချက်ဖြစ်သည့် နိုဗိုစီဗစ်မြို့သည် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် တိုက်ရိုက်လေကြောင်းပြေးဆွဲလျက်ရှိသည့်  တစ်ခုတည်းသော ရုရှားနိုင်ငံမှမြို့တစ်မြို့ဖြစ်သည်။ မန္တလေးမြို့နှင့်     ညီအစ်မမြို့အဖြစ် ထူထောင်မှု နားလည်မှုစာချွန်လွှာ လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် မြို့လည်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည် ဖွင့်ပွဲအပြီးတွင် ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးသို့ သွားရောက်၍ ဝန်ထမ်းမိသားစုများနှင့် သင်တန်းတက်ရောက်နေသည့်    သင်တန်းသားအရာရှိများကို နွေးနွေးထွေးထွေး တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ လိုအပ်ချက်များ မေးမြန်း၍ ဖြည့်ဆည်း ဆောင်ရွက်ပေးသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ ဦးဆောင်သော အဆင့်မြင့်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် အမိမြန်မာနိုင်ငံသို့     ပြန်လည်ထွက်ခွာရန် မတ်လ ၉ ရက် ဒေသစံတော်ချိန် မွန်းလွဲပိုင်းတွင် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ နိုဗိုစီဗစ် မြို့ သာမာရှဲဗာလေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိကြသည်။ လေယာဉ်ကွင်းတစ်ခုလုံးမှာ နှင်းတွေဖွေးဖွေးလှုပ်လှုပ် ကျဆင်းနေသည်။  အအေးဓာတ်က သိသိသာသာ လွှမ်းခြုံနေသည်။

လေယာဉ်ကွင်းအဆောက်အအုံများမှာ ဝါဂွမ်းဆိုင်များဖုံးအုပ်ထားသည့်နှယ် ဖြူဖြူပုံ့ပုံ့ရှိနေကြလျက်။    နံဘေးဝန်းကျင်ရှိ သစ်ပင်ပန်းပင်တို့မှာ အကိုင်း၊ အခက်၊ အရွက်ကလေးတွေကအစ တစ်ကိုယ်လုံးကို နှင်းသင်တိုင်းလွှမ်းခြုံထားကြသည်။ အထူးလေယာဉ်၏ တောင်ပံနှစ်ဖက်၌ပင် ထူထပ်သော  နှင်းထုလွှာကြီး ဖုံးအုပ်နေသဖြင့် စက်ကိရိယာများဖြင့်   ရှင်းလင်းဖယ်ရှားရသည်။

မကြာမီ အထူးလေယာဉ်ကြီးသည် ခရီးမိုင်တစ်သောင်းမှ အခွင့်အလမ်းကောင်းများစွာကို သယ်ဆောင်လျက်  အမိနိုင်ငံတော်ဆီသို့ ဦးတည်ပျံသန်းခဲ့လေသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲဦးဆောင်သော အဆင့်မြင့်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၏ ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ်အတွင်း အမိမြန်မာနိုင်ငံတော် ဘက်စုံ၊ ကဏ္ဍစုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အတွက်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မှုများကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ ထုတ်လွှင့်ပြန်ကြားပေးလျက်ရှိသဖြင့်  နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားအပေါင်းတို့မှာ   နှစ်ထောင်းအားရကျေနပ် ဝမ်းသာပီတိဖြစ်လျက်ရှိနေကြသည်။

ထို့ကြောင့်ပင် နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲပြန်လည်ရောက်ရှိမည့်  နေပြည်တော်   တပ်မတော်လေဆိပ်မှာ သောင်းသောင်းဖြဖြ ဂုဏ်ပြုကြိုဆိုကြသူများနှင့် တိုး၍မျှမပေါက်နိုင်အောင်ရှိနေခဲ့သည်။

တိုင်းရင်းသား၊ တိုင်းရင်းသူ သားငယ်၊ သမီးငယ်လေးများ၊ ဘင်ခရာ၊ ပန်းဖွားအကအဖွဲ့များ၊ ရိုးရာအကအလှအဖွဲ့များ၊ အနုပညာရှင်များနှင့် ဒေသခံပြည်သူများက လေဆိပ်တွင်အသင့်စောင့်ကြို၍ နေကြသည်။

လေဆိပ်လေယာဉ်အဆင်းမှ VIP ဆောင်ထိလည်း သောင်းသောင်းဖြဖြ    ကြိတ်ကြိတ်သည်းသည်း။  တပ်မတော်လေဆိပ်မှ အဝိုင်းနေရာထိလည်း လမ်းဘေးဝဲယာတစ်လျှောက်   လူအုပ်အစဉ်အတန်းကြီးမှာ အဆက်ပြတ်သွားသည်မရှိဘဲ   ခရီးစဉ်အတွင်း စွမ်းစွမ်းတမံလှုပ်ရှား ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ၏ ရုပ်ပုံများကိုကိုင်ဆောင်၍ လည်းကောင်း၊ ဆုမွန်ကောင်းတောင်းပေးသည့် ကြွေးကြော်သံများကို သံပြိုင်ညီညီဟစ်ကြွေး၍ လည်းကောင်း၊ ရိုးရာအကအလှ၊ အတီးအမှုတ်များဖြင့်လည်းကောင်း  နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲကို     ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ဂုဏ်ပြုကြိုဆိုကြသည်။   ထိုမြင်ကွင်းကျယ်ကြီးမှာ ပီတိဖြင့်ဖုံးလွှမ်း၍ ကြက်သီးမွေးညင်းထဖွယ်ဖြစ်သည်။ ခရီးမိုင်ပေါင်းသောင်းနှင့်ချီ၍  ခရီးနှင်ခဲ့သောနိုင်ငံတော် အကြီးအကဲကလည်း   ကားမှန်ကိုချ၍လက်ပြလျက်  အပြုံးဖြင့် တုံ့ပြန်နှုတ်ဆက်သည်။ မိမိနိုင်ငံသားများ၏ စေတနာစိတ်ဖြင့် ကြိုဆိုမှုများကို နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲက မေတ္တာစိတ်ဖြင့် ကမ်းလင့်တုံ့ပြန်ခြင်းပါပင်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲဦးဆောင်သော အဆင့်မြင့်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၏ ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ်အတွင်း ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ချက်များမှာ အမိနိုင်ငံတော် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ရလဒ်ကောင်းများစွာဖြင့် ရှေးရှုဦးတည်လျက်ရှိသည်။ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံမှတစ်ဆင့် ဘယ်လာရုစ်သမ္မတနိုင်ငံသို့ နိုင်ငံတော်အဆင့် (Official State Visit) ချစ်ကြည်ရေးခရီးဆက်လက် သွားရောက်ခဲ့ပြီး  တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ အပါအဝင် မြန်မာ-ဘယ်လာရုစ် စီးပွားရေးဖိုရမ်တက်ရောက်ခြင်း၊ သဘောတူစာချုပ်များချုပ်ဆိုခြင်း၊ နားလည်မှုစာချွန်လွှာများလက်မှတ်ရေးထိုးခြင်း    စသည့်တိုင်းကျိုးပြည်ပြု လုပ်ငန်းများကို ထပ်မံ၍ အရှိန်အဟုန်မြှင့်တင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲမှာ     ထိုသို့နိုင်ငံတော်ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးအတွက် ရည်သန်မျှော်မှန်း၍ မတ်လ ၃ ရက်မှ ၉ ရက်အထိ   ရက်သတ္တပတ်မျှ ကာလအတွင်းမှာပင်     နိုင်ငံသုံးနိုင်ငံအတွင်းရှိ မြို့ကြီး ခြောက်မြို့သို့ ခရီးအကွာအဝေးအားဖြင့် မိုင်ပေါင်း ၁၀၂၇၉ မိုင်အား အပူချိန် အနုတ် ၂ မှ အနုတ် ၁၂ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိ ရာသီဥတုကွာခြားလျက်ရှိသော အခြေအနေမျိုးမှာပင် တစ်နေရာမှတစ်နေရာ၊ ဟိုမှသည်သို့ ကူးလူးသွားလာ၍    မမောမပန်းနိုင်ဘဲ စွမ်းစွမ်းတမံ အားသွန်ခွန်စိုက်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။     နိုင်ငံတော်အကျိုးစီးပွားကို   တစိုက်မတ်မတ်ဦးတည်ပြီး ခရီးစဉ်အတွင်း   နေ့မအားညမနားဖြင့်  နိုင်ငံများအကြား   စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍ၊    စီးပွားရေးကဏ္ဍ၊ စွမ်းအင်ကဏ္ဍ၊ ကုန်သွယ်ရေးကဏ္ဍ၊ ပညာသင်ကြားမှု မြှင့်တင်ရေးကဏ္ဍ၊ ခရီးသွားကဏ္ဍများ တိုးမြှင့်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စများတွင် ပြည်သူအချင်းချင်း၊ လုပ်ငန်းရှင်များ အချင်းချင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အခွင့်အလမ်းများ ပေါ်ပေါက်လာစေရေးအတွက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ၏ ထိုသို့သောကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်မှုများကြောင့်ပင် အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ ထုတ်လွှင့်ပေးနေသော ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ် သတင်းစကားကိုစောင့်မျှော်နေကြသည့်     နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတို့၏ ရင်တွင်းကိုယ်စီ၌ ပိုမိုအားကောင်းသောမျှော်လင့်ချက်ရောင်စဉ်တန်းများ လင်းလက်တောက်ပလာခဲ့ရသည်။  

သို့ဖြစ်ရကား  နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ ဦးဆောင်သောအဆင့်မြင့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၏ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မှုများမှာ သမိုင်းစဉ်တစ်လျှောက် အမိနိုင်ငံတော်၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု  ဥယျာဉ်ကြီးအတွင်း အောင်မြင်မှုအသီးအပွင့်များအဖြစ် “ပွင့်ပန်းရာထောင်    ရနံ့ဆောင်သို့” သင်းပျံ့ကြိုင်လှိုင် နေတော့မည်ဖြစ်ပါသတည်း။     ။

Source: https://myawady.net.mm/stories

ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ် ဒုတိယနေ့၏ လုပ်ငန်းအချိန်ဇယားမှာ  မပြီးဆုံးသေး။  ဒေသစံတော်ချိန် ညပိုင်းတွင် မော်စကိုမြို့ Radisson Collection ဟိုတယ်ရှိ အစည်းအဝေးခန်းမတွင် ရုရှား-အာဆီယံစီးပွားရေး ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ Mr. Ivan Polyakov  ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့ကို လက်ခံတွေ့ဆုံသည်။

ဆွေးနွေးပွဲတွင် ရုရှား-မြန်မာစီးပွားရေး ကော်မရှင်၏လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများ၊ မြန်မာနိုင်ငံနှင့်  ရုရှားနိုင်ငံတို့အကြား စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍ  ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းသည့် ဖရဲသီး၊ သရက်သီး စသည့်သီးနှံများကို ရုရှားနိုင်ငံသို့တင်ပို့နိုင်သည့် အခြေအနေများ၊ စွန့်ပစ်အမှိုက်များ Recycle ဖြင့် ပြန်လည်အသုံးပြုနိုင်ရေး  ကိစ္စရပ်များ၊ အာကာသနှင့်နည်းပညာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များနှင့် အခြားနှစ်နိုင်ငံအကြား  စီးပွားရေးပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုဆိုင်ရာများကို  အကျယ်တဝင့် ရင်းနှီးပွင့်လင်းစွာ အမြင်ချင်းဖလှယ် ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။  အပြန်အလှန် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကို ပြသသောအားဖြင့် လက်ဆောင်ပစ္စည်းများ လဲလှယ်ပေးအပ်ခြင်းဖြင့် ဆွေးနွေးပွဲကို လှပစွာအနားသတ်နိုင်ခဲ့သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည် ဟိုတယ်အစည်းအဝေးခန်းမမှ Conference Hall သို့ကူးသည်။ Conference Hall အတွင်းဝယ် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံတွင် ပညာတော်သင်ရောက်ရှိလျက်ရှိသည့်စစ်ဘက်၊ အရပ်ဘက်မှသင်တန်းသားအရာရှိများ စုံညီစွာရောက်ရှိနေကြပြီဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည်  မအားလပ်သော လုပ်ငန်းတာဝန်များအကြားမှပင်  အချိန်ကိုမရရအောင်  ကြံဆထုတ်နုတ်၍ ပညာတော်သင်ကျောင်းသားများကို တွေ့ဆုံအားပေးခြင်းဖြစ်သည်။ အကြီးအကဲတစ်ယောက်၏ မိမိတပည့်သားမြေးများအပေါ် ထားရှိသည့် အကြားအလပ်မရှိသော ချစ်ခြင်းမေတ္တာကိုပြသလိုက်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ရေခြားမြေခြားသို့ရောက်နေသည့်တိုင် ရနိုင်သမျှသောအချိန်ကလေးမှာပင် အပင်ပန်းခံ၍ ကြည့်ရှုစောင့်ရှောက်ပေးခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုတပည့်သားမြေးတို့၏ တင်ပြချက်များကို အရေးတယူနားစွင့်၍   နွေးထွေးကြင်နာစွာ အားပေးစကားဆိုခြင်း၊    ဖြည့်ဆည်းဆောင်ရွက်ပေးခြင်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲက ပညာတော်သင်ကျောင်းသားများကို ပညာတော်သင်များ စေလွှတ်ရာတွင် သာမန်ထက်ထူးချွန်သူများကို ရွေးချယ်စေလွှတ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ပညာသင်ကြားရေးသာမက ရုရှားဘာသာစကား တတ်မြောက်ရေးအတွက်လည်း အခြေခံများသင်ကြားပြီးမှ ရုရှားနိုင်ငံသို့ ပညာတော်သင်စေလွှတ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊   ယခင်တပ်မတော် ခေါင်းဆောင်များ၏ အမြော်အမြင်ကြီးမားစွာဖြင့် ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့မှုများကြောင့်  နိုင်ငံအတွက်  တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်သည့်  လူသားအရင်းအမြစ်များကို မွေးထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် သင်တန်းသားများအနေဖြင့် မိမိတို့ကိုယ်ကို တန်ဖိုးထားကြစေချင်ကြောင်း၊ နိုင်ငံအတွက်  လိုအပ်ချက်များရှိခြင်းကြောင့်  ပညာတော်သင်များ စေလွှတ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ရွေးချယ်ခံရသည့် ထူးချွန်သူများဖြစ်သည်နှင့်အညီ ဆက်လက်ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်သွားကြရန်    တိုက်တွန်းမှာကြားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ပညာတတ်လူသား အရင်းအမြစ်များ ပေါ်ထွန်းရေးကို အစဉ်ရှေးရှု ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် ပညာတတ်လူသားအရင်းအမြစ်များ ပေါများကြွယ်ဝရန် အထူးလိုအပ်သည်။ သို့မှသာ အခြားသောနိုင်ငံများနှင့်အတူ    ရင်ပေါင်တန်း၍ အောင်မြင်မှုလမ်းကြောင်းပေါ်တွင် လျှောက်လှမ်းနိုင်မှာဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်လည်း နိုင်ငံတော်အစိုးရက နိုင်ငံသားအားလုံး ပညာတတ်များဖြစ်စေရန်နှင့် ပညာရည်မြင့်မားစေရန် KG+9 အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်ရေးကို အားပေးဆောင်ရွက် နေခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့ပြင်  နိုင်ငံသားတစ်ယောက်အဖို့ အထူးလိုက်နာရန် လိုအပ်သည်မှာ မိမိကိုယ်တိုင် မိမိနိုင်ငံတော်အပေါ် သစ္စာစောင့်သိရန်ပင်ဖြစ်သည်။   ပြည်ပတွင် ပညာသင်ယူနေသူများ အနေဖြင့်လည်း နိုင်ငံချစ်စိတ်၊ မျိုးချစ်စိတ်ကို အခြေတည်၍  မိမိနိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို  ရည်မြော်တွေးကာ ပညာကိုကျွမ်းကျင် တတ်မြောက်အောင် သင်ယူကြရမည်ဖြစ်သည်။

တွေ့ဆုံမှာကြားမှုအပြီးတွင် နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲက ပညာတော်သင်ကျောင်းသားများအတွက် စားသောက်ဖွယ်ရာများနှင့် ချီးမြှင့်ငွေများပေးအပ်ပြီး ရင်းရင်းနှီးနှီး လိုက်လံနှုတ်ဆက်သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည်  ပြည်ပရောက်ပညာတော်သင်များကို နာယကဂုဏ်ခြောက်ပါးလာ “ဒယာ”တည်းဟူသော သနားချစ်ခင်ကြင်နာခြင်းတို့ဖြင့် စားသောက်ဖွယ်ရာများနှင့်ချီးမြှင့်ငွေများကို   ဤသို့လျှင် ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ ချီးမြှင့်ပေးအပ်လေ့ရှိသည်။

မတ်လ ၅ ရက်နေ့သည်လည်း ခရီးစဉ်ဒုတိယနေ့နည်းတူ လုပ်ငန်းအချိန်ဇယားများနှင့် ပြည့်နှက်နေသည်။ ကနဦးအစီအစဉ်အနေဖြင့်  ဒေသစံတော်ချိန်နံနက်ပိုင်းတွင်  ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန အစည်းအဝေးခန်းမ၌ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး H.E. Mr. Andrei Removich နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြသည်။

နှစ်နိုင်ငံအကြား ကာကွယ်ရေးကဏ္ဍတွင် နယ်ပယ်ပေါင်းစုံ၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိမှု၊ နှစ်နိုင်ငံတပ်မတော် နှစ်ရပ်အကြား အရပ်ဘက်၊ စစ်ဘက်ဆက်ဆံရေးများ တိုးတက်ကောင်းမွန်လျက်ရှိမှု၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များတွင်  ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမှုနှင့် စစ်ဘက်နည်းပညာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု  ထပ်မံမြှင့်တင်သွားမည့်အခြေအနေများကို  ရင်းနှီးပွင့်လင်းစွာဆွေးနွေးကြသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲဆိုသည်မှာ နိုင်ငံ၏အမိအဖပင်ဖြစ်သည်။  အမိအဖဟူသည် မိမိတို့၏ သားသမီးများအပေါ် နီးသည်ဝေးသည်မရှိ တူညီသောမေတ္တာဓာတ်ဖြင့် ဖေးမစောင့်ရှောက်ကြသည် သာဖြစ်သည်။  နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲသည် မအားလပ်သော လုပ်ငန်းတာဝန်များအကြားမှ ယင်းနေ့ နံနက်ပိုင်းမှာပင် ‌ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံရုံးသို့သွားရောက်၍ မြန်မာသံရုံးနှင့် စစ်သံရုံးမိသားစုများကို  သွားရောက်တွေ့ဆုံအားပေးသည်။

အကြီးအကဲမှာ ထိုနေ့နံနက်ပိုင်းမှာပင် ရုရှား-မြန်မာ စီးပွားရေးဖိုရမ်သို့တက်ရောက်ရန် မြန်မာသံရုံးမှ Radisson Collection ဟိုတယ်သို့ ပြန်လည်ထွက်ခွာသည်။

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏အဓိကမောင်းနှင်အားတွင် စီးပွားရေးကလည်း အရေးကြီးသောအခန်းကဏ္ဍမှပါဝင်သည်။ ရုရှား - မြန်မာစီးပွားရေးဖိုရမ်ကို မော်စကိုမြို့ Radisson Collection ဟိုတယ်ရှိ Business Hall တွင်  ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သည်။    ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာနိုင်ငံသံရုံး၊     ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်ကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းချုပ်(UMFCCI)နှင့်  Myanmar  Airways  International (MAI)၊ Roscon-gress Foundation၊ Fund RC-Investments၊   Russia-ASEAN Business Council နှင့် Russia- Myanmar Business Council တို့ ပူးပေါင်းကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။

၎င်းစီးပွားရေးဖိုရမ်သို့  မြန်မာနိုင်ငံရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့်    နိုင်ငံခြားစီးပွား ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးဒေါက်တာကံဇော်၊ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ  စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဝန်ကြီး Mr. Maxim Gennadyevich Resh-etnikov၊ မြန်မာနိုင်ငံကုန်သည်များနှင့် စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းချုပ်(UMFCCI)ဥက္ကဋ္ဌ ဦးအေးဝင်းနှင့်အဖွဲ့ဝင်များ၊ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံမှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ၊ အခြားဖိတ်ကြားထားသည့်ဧည့်သည်တော်များ တက်ရောက်ကြသည်။

သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးများက အဖွင့်အမှာစကားအသီးသီး ပြောကြားပြီးသည်နှင့်  မြန်မာနိုင်ငံကုန်သည်များနှင့်စက်မှုလက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်းချုပ် (UMFCCI)ဥက္ကဋ္ဌက  “မြန်မာနိုင်ငံတွင် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ခြင်းဆိုင်ရာ အကျဉ်းချုပ်”ကိုရှင်းလင်းသည်။ တက်ရောက်လာကြသည့် နှစ်နိုင်ငံမှကိုယ်စားလှယ်များကလည်း  ခေါင်းစဉ်များအလိုက် အကျဉ်းချုပ် ရှင်းလင်းတင်ပြကြသည်။

ထို့နောက်  မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရုရှား MIR Card များလက်ခံသုံးစွဲနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်မှုလုပ်ငန်း အခြေအနေများ Video Clip ကိုကြည့်ရှုကြပြီး ဖိုရမ်အား ခေတ္တရပ်နားလိုက်သည်။

နေ့လယ်ပိုင်းတွင် ဖိုရမ်အားဆက်လက်ကျင်းပရာ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲက ဖြည့်စွက် အမှာစကားပြောကြားသည်။ အကြီးအကဲက  ယခုလအတွင်း  ပဉ္စမအကြိမ်မြောက် မြန်မာ-ရုရှား နှစ်နိုင်ငံ အကြား အစိုးရအချင်းချင်းကုန်သွယ်ရေးနှင့် စီးပွားရေးပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေး ကော်မရှင်အစည်းအဝေး၏  သီးသန့်အစည်းအဝေး၊ မျက်နှာစုံညီအစည်းအဝေး၊ သဘောတူစာချုပ်များ လက်မှတ်ရေးထိုး ခြင်းအခမ်းအနားနှင့် စီးပွားရေးဖိုရမ်ကို မြန်မာနိုင်ငံတွင် အောင်မြင်စွာ လက်ခံကျင်းပနိုင်ခဲ့ခြင်းတို့ဖြင့်  အစပြုစကားဆိုသည်။

ယင်းအစည်းအဝေးများမှနေ၍ ဆွေးနွေးမှုရလဒ်များအဖြစ် ဥပဒေမူဘောင်များ၊ ကုန်သွယ်မှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု၊ စွမ်းအင်၊ ပို့ဆောင်ရေး၊ ဆောက်လုပ်ရေးနှင့် အခြေခံအဆောက်အဦ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ ဘဏ်လုပ်ငန်းနှင့်ငွေကြေး၊  သတင်းအချက်အလက်၊   ဆက်သွယ်ရေးနည်းပညာ၊ ခရီးသွားလုပ်ငန်း၊ ပညာရေး၊ သိပ္ပံနှင့်ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု  စသည့်ကဏ္ဍများတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပိုမိုတိုးမြှင့်နိုင်ခဲ့ပုံကို ဆက်စပ်ပြသည်။

အထူးသဖြင့် မဟာဗျူဟာကျသည့် ပင်လယ်ထွက်ပေါက်အဖြစ် ထားဝယ်အထူး စီးပွားရေးဇုန်ကို အဆင့်မြှင့်တင်တည်ထောင်နိုင်ရန် ရုရှားနိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ခြေလှမ်းသစ်စတင်နိုင်ခြင်းမှာ များစွာအရေးပါသည်။ တိုးတက်လာမည့် ပင်လယ်ရေကြောင်း ကုန်သွယ်မှုကိုပြည်တွင်းနှင့် ချိတ်ဆက်နိုင်ရန် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ   စီးပွားရေးစင်္ကြံလမ်းများတစ်လျှောက် လိုအပ်သည့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အဦများမှာလည်း    လာရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံနိုင်ရန် အခွင့်အလမ်းများစွာအတွက် တက်ရောက်လာသည့်  ဧည့်သည်တော်များကို ဖိတ်ခေါ်လိုက်ခြင်းအားဖြင့် စီးပွားရေးအမြင် ကျယ်ပြန့်နက်ရှိုင်းမှုနှင့် သိမ်မွေ့ညင်သာသော    သံတမန်စွမ်းရည်ကိုပြသည်။

အကြီးအကဲ၏ ဆက်လက်ပြောကြားမှုတွင် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍ၊ စက်မှုကဏ္ဍနှင့် ဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမှတစ်ဆင့် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးအခြေပြု အဆင့်မြင့်နည်းပညာ လွှဲပြောင်းမှုအပိုင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍     အလေးထားပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်နိုင်မည့်အခွင့်အလမ်းများ အကြောင်းပါသည်။ စက်မှုကဏ္ဍနှင့် စွမ်းအင်ကဏ္ဍများတွင် နည်းပညာအသစ်များဖြင့်   ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုစီမံကိန်းများ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်နေမှုအကြောင်းပါသည်။  နှစ်နိုင်ငံအကြား  ငွေပေးချေမှုဆိုင်ရာ  နည်းလမ်းများ၊ သတင်းအချက်အလက်နည်းပညာနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်အခြေခံ အဆောက်အဦကဏ္ဍ တိုးတက်မှုအတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သင့်သည်များ၊ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုနှင့်   ဆေးဝါးထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍများ အကြောင်းပါသည်။

၎င်းအပြင် ယခုဖိုရမ်သို့တက်ရောက်လာသည့် ကိုယ်စားလှယ်များ၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအား မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုလုပ်ရန်  ဖိတ်ခေါ်မှုပြုသည်။  လုပ်ဆောင်နိုင်သည့်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများမှာ အနည်းငယ်မျှသော အရေအတွက်မဟုတ် နယ်ပယ်စုံ၊ ကဏ္ဍစုံတွင် လာရောက်ရင်းနှီး မြှုပ်နှံနိုင်ကြောင်းနှင့်အခြား  ပြည်ပကုန်သွယ်ရေး အတွက် အခွင့်အလမ်းများစွာကို ပေးအပ်နိုင်စွမ်းရှိကြောင်းကိုလည်း ထည့်သွင်းဆွေးနွေးသည်။ များပြားလှစွာသော  စီးပွားရေးကဏ္ဍများနှင့် ပြည်ပကုန်သွယ်ရေးအတွက်    ဆွေးနွေးပြောကြားမှုတွင် နိုင်ငံတော်နှင့် နိုင်ငံသူ၊ နိုင်ငံသားများ၏ အကျိုးစီးပွားကို ရှေးရှုသည်။ အလားတူ အာမခံချက်အဖြစ် အခွင့်အလမ်းများစွာကို ပေးအပ်နိုင်စွမ်းရှိသည်ဟု တည်ကြည်သော စကားကိုဆိုသည်။

ဖိုရမ်သို့ တက်ရောက်လာသည့် ကိုယ်စားလှယ်များမှာ  စီးပွားရေးနှင့်ဆက်စပ်သည့် ဝန်ကြီးဌာနတာဝန်ရှိသူများ၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ ဖြစ်သည့် အတွက်  အကြီးအကဲ၏ဆွေးနွေးမှုကို ပိုမိုစူးစိုက်ကြသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို မြန်မာနိုင်ငံတွင် လုပ်ကိုင်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံပါက ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်လာနိုင်မည့် အလားအလာများကို တွက်ဆကြသည်။ လိုအပ်လာမည့်  စွမ်းအင်အရင်းအမြစ် အတွက်လည်း အခြေအနေကောင်းများကို အချိန်တိုအတွင်း ရရှိနိုင်မှုရှိနေသကဲ့သို့ အခြား   ကူးသန်းရောင်းဝယ်မှုအတွက်လည်း ပထဝီအနေအထားအရ ကောင်းမွန်လှသည်မို့  သူတို့စိတ်ပါဝင်စားမှု ပိုမိုနေသည်မှာ မဆန်းလှ။

ဈေးကွက်နှင့်ပတ်သက်၍လည်း  နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲကအမြော်အမြင်ကြီးမားစွာ တွက်ချက်ပြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံပတ်ဝန်းကျင်ရှိ   နိုင်ငံများ၏လူဦးရေမှာမူ နှစ်ဘီလီယံကျော် သုံးဘီလီယံနီးပါးခန့်ရှိပြီး အာဆီယံ ၁၀ နိုင်ငံအပြင် အင်အားကြီးနိုင်ငံများဖြစ်သည့် တရုတ်နိုင်ငံ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံနဲ့ လူဦးရေများပြားသည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့မှာ မြန်မာနိုင်ငံနှင့်ထိစပ်နေသည်။    ထိုမျှကြီးမားသော ဈေးကွက်ကြီးရှိနေသည့်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံမှ သဘာဝထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများကို အခြေခံသည့် တန်ဖိုးမြင့်ပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်ခြင်း၊  တိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ၍ နည်းပညာနှင့်တန်ဖိုးမြင့် ထုတ်ကုန်များထုတ်လုပ်ခြင်း စသည်ဖြင့် မည်သည့်နည်းလမ်းဖြင့်မဆို မုချအကျိုးရှိစေနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ရုရှားနှင့်မြန်မာနှစ်နိုင်ငံမှာ ယုံကြည်စိတ်ချရသည့် မိတ်ဆွေကောင်းနိုင်ငံများဖြစ်သည်။   ရုရှားနိုင်ငံ၏ ကြွယ်ဝမှုနှင့်နည်းပညာများကို   အာရှဒေသတွင် လာရောက်ဖြန့်ကြက်ပြီး ဆောင်ရွက်မည်ဆိုပါက မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့်လည်း ကြိုဆိုလျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ၏  ဖြည့်စွက်အမှာစကားပြောကြားမှု အပြီးတွင် ထွက်ပေါ်လာသည့် ဩဘာလက်ခုပ်သံများက မြန်မာနိုင်ငံအတွက်ရည်ရွယ်သည့် လက်ခုပ်သံများဟုထင်မိသည်။  ခေတ်မီတိုးတက်ခြင်းဟူသော အကျိုးတရားကိုရရှိစေမည့် အကြောင်းတရားကို ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့မှုအတွက်   ဩဘာသံများက နားဝင်ပီယံရှိလှသည်။

အပြန်အလှန်    ဆွေးနွေးမှုများမှာ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးခင်မင်မှုကို အခြေတည်သည်မို့ မြိုင်မြိုင်ဆိုင်ဆိုင်ဆိုသလို ဆွေးနွေးကြသည်။ နိုင်ငံနှင့် ပြည်သူများအတွက်ဟု ကိုယ်စီရည်မှန်းထားသူများ ဖြစ်၍ ဆွေးနွေးမှုများမှာ  အားပါအသက်ဝင်လှသည်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန်မှာမဟာဗျူဟာ ပင်လယ်ထွက်ပေါက်ဖြစ်သည်။ ထားဝယ်အထူး စီးပွားရေးဇုန်ကို အဆင့်မြှင့်တင်တည်ဆောက်နိုင်ရန် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုခြေလှမ်းသစ်စတင်နိုင်ခြင်းမှာ ပြည်သူများအတွက် ဝမ်းသာဖွယ် သတင်းကောင်းပင်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲမှာ  မိမိနိုင်ငံအကျိုးအတွက် စွမ်းစွမ်းတမံ သယ်ပိုးရွက်ဆောင်ရန် စိတ်အားထက်သန်လျက်ရှိသည်။

 ရုရှား-မြန်မာစီးပွားရေး ဖိုရမ်အပြီးတွင် ခဏတာမျှအနားရသော  မွန်းလွဲအချိန်လေးမှာပင် အနားမယူနိုင်သေးဘဲ ဂါရဝပြုလာရောက်တွေ့ဆုံသည့် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ  ဒူးမားလွှတ်တော်ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ H.E. Mr.Sholban Kara-Ool အားလက်ခံ တွေ့ဆုံ၍ နှစ်နိုင်ငံလွှတ်တော် နှစ်ရပ်အကြား  ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဆွေးနွေးထားသည့်အချက်များ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်နေမှု၊  ဒူးမားလွှတ်တော်သို့ မြန်မာနိုင်ငံမှလေ့လာရေးအဖွဲ့များ စေလွှတ်၍ အတွေ့အကြုံများ ဖလှယ်ရေးဆိုင်ရာ   ကိစ္စရပ်များနှင့်ပတ်သက်၍ ရင်းနှီးပွင့်လင်းစွာ အမြင်ချင်းဖလှယ် ဆွေးနွေးကြသည်။

တစ်ဆက်တည်းမှာပင် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ ကာမီးကီယာပြည်နယ်အကြီးအကဲ H.E.Mr. Batu KHASIKOV နှင့်အဖွဲ့ဝင်များက လာရောက်တွေ့ဆုံ၍ ဂါရဝပြုနှုတ်ဆက်ကြသည်။ ယင်းအဖွဲ့က ကာမီးကီယာပြည်နယ်ရှိ  ဗုဒ္ဓဥယျာဉ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမှ စေတီတော် သို့မဟုတ် ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်အား လာရောက်တည်ထား ကိုးကွယ်စေလိုမှု၊ မြန်မာနိုင်ငံမှ လေ့လာရေးကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့အား ကာမီးကီယာပြည်နယ်သို့    လာရောက်လေ့လာစေလိုမှုများကို ရင်းရင်းနှီးနှီး ဆွေးနွေးကြသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ   ဦးဆောင်သော  အဆင့်မြင့်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့မှာ စိန့်ပီတာစဘတ်သို့ ဆက်လက်ခရီးနှင်ရန် ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လ ၅ ရက်နေ့  ဒေသစံတော်ချိန် မွန်းလွဲပိုင်းတွင် မော်စကိုမြို့ရှိ ဘနုကာဘာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်မှ အထူးလေယာဉ်ဖြင့် ပြန်လည်ထွက်ခွာရာ ရုရှားစီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ဝန်ကြီး Mr. Maxim Reshetnikov၊ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီးနှင့် တာဝန်ရှိသူများက လေဆိပ်တွင် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ  ဂုဏ်ပြုတပ်ဖွဲ့ဖြင့် ပို့ဆောင်နှုတ်ဆက်ကြသည်။

ယင်းနေ့ ဒေသစံတော်ချိန်ညနေပိုင်းတွင် စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့ရှိ Pulikovo လေဆိပ်သို့ရောက်ရှိကြသည်။ လေဆိပ်တွင် စိန့်ပီတာစဘတ်အစိုးရအဖွဲ့ ပြည်ပဆက်ဆံရေးကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ Mr. Grigoriev၊ မြန်မာကောင်စစ်ဝန်ချုပ် ဦးအောင်ဖေသက်နှင့် တာဝန်ရှိသူများက နွေးထွေးလှိုက်လှဲစွာ ဆီးကြိုနှုတ်ဆက်ကြသည်။

စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့၏ ရာသီဥတုမှာ အနည်းငယ် ပို၍အေးမြသည်။ အပူချိန် ၂ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်မျှရှိသည်။ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲမှာ ခရီးပန်းဟန်မရှိ။ လန်းဆန်းတက်ကြွစွာပင် လာရောက်ကြိုဆိုသူများကို ရင်းရင်းနှီးနှီး နှုတ်ဆက်နေသည်။

တစ်ဆက်တည်းမှာပင်   နိုင်ငံတော် အကြီးအကဲဦးဆောင်သော အဆင့်မြင့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံသမ္မတ မစ္စတာလူကာရှန်းကော့၏    ဖိတ်ကြားချက်အရ  ဘယ်လာရုစ်သမ္မတနိုင်ငံသို့ နိုင်ငံတော်အဆင့်(Official State Visit)  ချစ်ကြည်ရေးခရီး ဆက်လက်သွားရောက်မည်ဖြစ်သည်။

ဤသည်တို့မှာ  အမိနိုင်ငံတော်နှင့် ပြည်သူ့အကျိုးအတွက် ခြေလှမ်းညီညီ အားသစ်တည်၍ ရှေ့သို့လှမ်းချီလျက်ရှိသော သမိုင်းတွင်မည့် သမိုင်းဝင်ခြေလှမ်းများပင် ဖြစ်ပါသတည်း။    ။

Source: https://myawady.net.mm/stories

နှစ်နိုင်ငံအရေးအတွက် အလေးအနက် ဆွေးနွေးကာ၊ အကျိုးတူ လုပ်ငန်းများတိုးပွားဖို့ပါ၊ ကြွယ်ဝတဲ့ နည်းပညာ မျှဝေကာ ဖြည့်ဆည်း။ ရွှေလမ်းမှာ ငွေလမ်းဆင့်လို့လမ်းဖွင့်သည်တည်း။

မြန်မာနှင့် ရုရှားနိုင်ငံ၏ မိတ်ဆွေရင်းချာဆက်ဆံရေးမှာ   ၁၉၄၈   ခုနှစ်ကတည်းကပင် စတင်သန္ဓေတည်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၈ ရက်တွင်မြန်မာ-ရုရှား နှစ်နိုင်ငံသံတမန်ဆက်ဆံရေးစတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။  ယခုအခါမြန်မာ-ရုရှား ဆက်ဆံရေးမှာ ၇၇ နှစ်ကိုပင် ကျော်လွန်ပြည့်မြောက်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။

ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် နယ်မြေအကြီးမားအကျယ်ပြန့်ဆုံးနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သလို ဩဇာအကြီးမားဆုံးနိုင်ငံတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။  လက်ရှိရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသမ္မတ  H.E.Vladimir  Vladimirovich  Putin တာဝန်ယူထားသည့်ကာလများအတွင်း ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းနိုင်ငံအဖြစ်  ပိုမိုတိုးတက်ရောက်ရှိလာသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ ဦးဆောင်သော မြန်မာအဆင့်မြင့်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသမ္မတ H.E. Vladimir Vladimirovich Putin ၏ဖိတ်ကြားချက်အရ   ၂၀၂၅   ခုနှစ်မတ်လ ၃ ရက် ဒေသစံတော်ချိန် ညနေပိုင်းမှစတင်၍  မော်စကိုမြို့သို့  နိုင်ငံတော်အဆင့် တရားဝင်ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ် ရောက်ရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။

ခရီးစဉ်၏ ဒုတိယနေ့တွင်  မြန်မာအဆင့်မြင့်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့မှာ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ  လုံခြုံရေးကောင်စီအတွင်းရေးမှူး Mr. Sergey Kuzhugetovich Shoigu   နှင့်  တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်း၊ဒူးမားလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ    H.E. Mr.Vyacheslav  Volodin  နှင့်  တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်း၊    ဖက်ဒရယ်ကောင်စီလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ H.E. Ms. Valentina Matviyenko နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်း၊ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ   အစိုးရအဖွဲ့ဝန်ကြီးချုပ် H.E. Mikhail VladimirovichMishustim နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်းတို့ဖြင့် တစ်နေ့တာလုံး အချိန်ကိုအကျိုးရှိစွာကုန်ဆုံးစေခဲ့သည်။

ဒေသစံတော်ချိန် ညနေပိုင်းတွင် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသမ္မတ H.E. VladimirVladimirovich Putin နှင့် သီးခြားတွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် လုံခြုံရေးယာဉ်တန်းခြံရံထားသော အထူးယာဉ်တန်းဖြင့် ကရင်မလင်နန်းတော်သို့ ထွက်ခွာခဲ့သည်။

ကရင်မလင်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ထင်ရှားသော   အရပ်ဌာနေတစ်ခုဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်အာဏာအရပ်ရပ်တို့တည်ရာအဖြစ်အမေရိကန်၌ “အိမ်ဖြူတော်”  အား  နာမ်စားသုံးစွဲသကဲ့သို့ ရုရှားနိုင်ငံအတွက်  “ကရင်မလင်”  ကို ကိုယ်စားပြုသုံးစွဲလေ့ရှိသည်။

ကရင်မလင်မှာ    မော်စကိုမြို့ကိုရည်ညွှန်းပြီး မြို့တော်ကြီးဟုအဓိပ္ပာယ်ရသည်။ မော်စကိုမှာ သမိုင်းဝင်မြို့တစ်မြို့ဖြစ်၍   မြို့ဟောင်းနေရာမှာ ၁၈၁၂ ခုနှစ်က နပိုလီယံတပ်များ  ဝင်ရောက်ဖျက်ဆီးရာမှ ကြွင်းကျန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ကရင်မလင်ရပ်ကွက်တွင် ရှေးဘုရင်တို့၏ နန်းတော်ဆောင်များနှင့် ရွှေရောင်ပေါင်းမိုးဘုံအဆင့်များတပ်ဆင်ထားသည့် ၁၅ ရာစု၊ ၁၆ ရာစု ဗိသုကာလက်ရာဝတ်ကျောင်းကြီးများရှိသည်။

ကရင်မလင်နှင့်တွဲလျက်တည်ရှိသော ရင်ပြင်နီ (Red Square) ကို မော်စကို၏ အသည်းနှလုံးဟုပင်  တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ ရာဇဝင်တွင်မည့် ကြီးမားသောအဖြစ်အပျက်ကြီးများ၊ သမိုင်းအလှည့် အပြောင်းများမှာ သည်ရင်ပြင်နီပေါ်တွင် ဖြတ်သန်းစီးဆင်းခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲဦးဆောင်သော    အဆင့်မြင့်မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသမ္မတက အိမ်ရှင်၏ကြိုလင့်မှုဖြင့်စောင့်စား၍ ရင်းရင်းနှီးနှီး ကြိုဆိုနှုတ်ဆက်သည်။ ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး၏တွေ့ဆုံနှုတ်ဆက်မှုမှာ ဖက်လဲတကင်းရှိလှသည်။ ရင်းချာသောအသွင်ရှိ၍ လေးနက်သောအဓိပ္ပာယ်ကိုဆောင်သည်။ တစ်ခဏသော လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်မှုတွင် အဓိပ္ပာယ်များစွာပါ၍ ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး၏အပြုံးမှာ  အသက်ဝင်လွန်းလှသည်။ စီမံခန့်ခွဲနေရသည့် ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး၏  ယုံကြည်ချက်၊  ခံယူချက်နှင့်ကြိုးပမ်းချက်များကို တင်းတင်းဆွဲကိုင်လိုက်ကြသောလက်အစုံတွင်  တွေ့မြင်နိုင်သည်။

အိမ်ရှင်နှင့် ဧည့်ကောင်းဆောင်ကောင်း ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးတို့၏ သီးခြားတွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုသည်  မကြာမီကာလတွင်စတင်တော့မည်ဖြစ်သည်။

အိမ်ရှင်နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်၏ ကနဦးစကားတွင် ဒုတိယအကြိမ်ထပ်မံတွေ့ဆုံရသည့်အတွက် ဝမ်းမြောက်ကြောင်းနှင့် ယခုခရီးစဉ်မှသည် နှစ်နိုင်ငံချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုနှင့်  ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် များစွာအကျိုးဖြစ်ထွန်းစေမည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် စသည်။ ဆက်လက်ပြောကြားမှုတွင် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ရုရှားနိုင်ငံ၏သဘောထားနှင့် အလေးအနက်ထားမှုက ကျေနပ်ဖွယ်ကောင်းလှသည်။

ယခုခရီးစဉ်အတွင်းမှာပင်  နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများအတွက် သဘောတူစာချုပ်များကို   လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်မည်ဟုဆိုသည်။ အရာရာသည် ကြောင်းကျိုးဆက်နွှယ်မှုမှကင်း၍မဖြစ်စကောင်း။ အကြောင်းရှိ၍ အကျိုးထင်ရခြင်းပင်။ နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတိုးမြှင့်ခြင်း၏ ရလဒ်ကောင်းများမှာ သိသိသာသာမြင့်တက်နေပြီဖြစ်သည်။ အိမ်ရှင်နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်က  နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများမှာ   ယခင်ကထက်   ပိုမိုတိုးတက်လာပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ရုရှားနှင့်မြန်မာမှာ     နိုင်ငံတကာမျက်နှာစာတွင်လည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း ဆက်လက်ညွှန်းဆိုသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲကလည်း   အပြန်အလှန်ကျေးဇူးတုံ့ပြန်စကားဖြင့်စသည်။ နှစ်နိုင်ငံ သံတမန်ဆက်ဆံရေးကာလကိုညွှန်းဆိုရင်း ထူးခြားသည့်သမိုင်းကြောင်းရှိသည့်ဆက်ဆံရေးအဖြစ် ဂုဏ်ပြုစကားဆိုသည်။  ရုရှားနိုင်ငံမှာ  ခရီးဝေးကွာသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးသည့်  မိတ်ဆွေကောင်း၊ မိတ်ဆွေဟောင်းနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်ကြောင်းကိုအလေးအနက်စကားဆိုသည်။  ယခုတွေ့ဆုံမှုမှာ   နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးအတွက် ဒုတိယအကြိမ်တွေ့ဆုံမှုဖြစ်သည်။  ပြီးခဲ့သော ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်းက(၇)ကြိမ်မြောက်  အရှေ့ဖျားစီးပွားရေးဖိုရမ်တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြပြီးဖြစ်သည်။ ကောင်းမွန်သောရလဒ်ကောင်းများထွက်ပေါ်လာအောင်   ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပြီးလည်းဖြစ်သည်။

ဆက်လက်၍  နှစ်နိုင်ငံချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုနှင့်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်ရေးကိစ္စရပ်များ၊   ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကဏ္ဍ၊ ပညာသင်ကြားရေးကဏ္ဍ၊ ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမြှင့်တင်ရေးကဏ္ဍ၊ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍနှင့် အခြားကဏ္ဍပေါင်းစုံ၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များကို အကျယ်တဝင့် ရင်းနှီးပွင့်လင်းစွာ   အမြင်ချင်းဖလှယ်ဆွေးနွေးကြသည်။

ကဏ္ဍပေါင်းစုံဟူသောအသုံးအနှုန်းက ကျယ်ပြန့်လှသည်။  ကဏ္ဍတစ်ခုတည်း၊အနည်းငယ်မျှသောကဏ္ဍ၊ ကဏ္ဍအချို့စသည့်ကန့်သတ်ချက်မပါ။ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များတွင်ကဏ္ဍပေါင်းစုံဟုသုံးနှုန်းသည်။ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး အစချီသည့်   ကဏ္ဍနယ်ပယ်ကမနည်းလှ။ တစ်ပွင့်တည်းသောပန်းအတွက် ရည်ရွယ်၍ ဆွေးနွေးနေကြခြင်းမဟုတ်။ပန်းပေါင်းစုံသောပန်းခင်းကြီးအဖြစ် ရည်ရွယ်ရှုမြင်သည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။

ဆွေးနွေးမှုသည် နှစ်နိုင်ငံချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကိုအရင်းတည်၍ တိုးတက်ခြင်းဟူသော အပြုသဘောကိုဆောင်သည့်ဘက်သို့ လှမ်းသည်။ နယ်ပယ်ပေါင်းစုံ၊ ကဏ္ဍပေါင်းစုံအတွက်ရလိုက်သည့်အကျိုးရလဒ်ကားမနည်းလှ။ ထို့နောက် နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးသည်နှစ်နိုင်ငံတွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲသို့ တက်ရောက်သည်။

ဆွေးနွေးပွဲတွင် နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲနှင့်အတူ ကောင်စီတွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးဗိုလ်ချုပ်ကြီးရဲဝင်းဦး၊    ကောင်စီဝင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးညိုစော၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများဖြစ်ကြသည့် ဦးသန်းဆွေ၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးမိုးအောင်၊ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာနိုင်ငံသံအမတ်ကြီး ဦးသစ်လင်းအုန်းတို့ တက်ရောက်ကြပြီး ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသမ္မတနှင့်အတူ ရုရုားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံ   နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၊  ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသမ္မတ၏  နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒဆိုင်ရာပြည်ပဆက်ဆံရေးလက်ထောက်အရာရှိ၊  စက်မှုနှင့်ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနဝန်ကြီး၊ တာဝန်ရှိသူများနှင့်အစိုးရအဖွဲ့အကြီးအကဲများ တက်ရောက်ကြသည်။

ဆွေးနွေးပွဲတွင် နှစ်နိုင်ငံဝန်ကြီးများက ပညာရေးနှင့်ကျန်းမာရေးကဏ္ဍ၊ သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာကဏ္ဍ၊  ကုန်ထုတ်လုပ်မှုနှင့်ကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍ၊  စီးပွားရေးကဏ္ဍ၊ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍ၊  အာကာသသိပ္ပံနှင့်နည်းပညာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကဏ္ဍနှင့် အခြားပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်သည့်ကဏ္ဍများနှင့်ပတ်သက်၍  အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးကြသည်။ သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးများ၏   ဆွေးနွေးမှုများအပေါ်နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲနှင့်ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသမ္မတတို့က ထပ်မံဖြည့်စွက်ဆွေးနွေးပေးသည်။

နှစ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး၏ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကိုအခြေခံ၍   အပြုသဘောဆောင်သော  ဆွေးနွေးချက်များမှာ နိုင်ငံနှင့်လူမျိုးအတွက် ကျေနပ်အားရဖွယ်ပင်ဖြစ်သည်။ အချုပ်အခြာအာဏာခိုင်ခံ့တည်မြဲရေး၊ နယ်မြေဒေသတည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့်  လူမှုစီးပွားဘဝမြင့်မားတိုးတက်ရေးတို့အတွက် အပြန်အလှန်ကတိကဝတ်များနှင့် အားပေးထောက်ခံရပ်တည်မှုများမှာ သမနိရှည်ကြာခဲ့ပြီဖြစ်သည့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး၏ အနှစ်သာရကို ထပ်လောင်း၍ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝလေးနက်စေခဲ့သည်။

တစ်ဆက်တည်းမှာပင် နှစ်နိုင်ငံအစိုးရနှစ်ရပ်အကြား သဘောတူညီချက်များနှင့်   နားလည်မှုစာချွန်လွှာများလက်မှတ်ရေးထိုးလဲလှယ်ခြင်းအခမ်းအနားကို ကျင်းပပြုလုပ်သည်။

နှစ်နိုင်ငံအကြား  ပညာရေးအရည်အချင်းသတ်မှတ်ချက်နှင့် ပညာရပ်ဆိုင်ရာဘွဲ့၊ ဒီဂရီများ အပြန်အလှန်အသိအမှတ်ပြုရေးဆိုင်ရာ သဘောတူစာချုပ်၊ အကောက်အခွန်ဆိုင်ရာ  သဘောတူညီချက်များ၊ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ နားလည်မှုစာချွန်လွှာများ၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အားကစားကဏ္ဍတွင်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း စာချွန်လွှာများ၊ အဏုမြူစွမ်းအင်ကို ငြိမ်းချမ်းစွာအသုံးပြုရာတွင်   နျူကလီးယားနှင့်ဓာတ်ရောင်ခြည်ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေး စည်းမျဉ်းဥပဒေနယ်ပယ်၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး နားလည်မှုစာချွန်လွှာများ၊ ဘူမိဗေဒလေ့လာရေးနှင့် ဓာတ်သတ္တုရှာဖွေရေးဆိုင်ရာ စီးပွားရေးနှင့်နည်းပညာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးနားလည်မှုစာချွန်လွှာများ၊  ငြိမ်းချမ်းသောရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပြင်ပအာကာသစူးစမ်းလေ့လာရေးနှင့် အသုံးပြုမှုနယ်ပယ်တွင်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး  နားလည်မှုစာချွန်လွှာနှင့်  နှစ်နိုင်ငံအကြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများမြှင့်တင်ရေးနှင့်  အကာအကွယ်ပေးရေးဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်စာချုပ်(မူကြမ်း)အပေါ်ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုအောင်မြင်စွာပြီးမြောက်ခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် ပူးတွဲကြေညာချက်တို့ပင်ဖြစ်သည်။

ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာနိုင်ငံသံအမတ်ကြီးနှင့် သက်ဆိုင်ရာပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများက   ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံဘက်မှ သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးများ၊ တာဝန်ရှိသူများနှင့် နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးတို့၏ ရှေ့မှောက်တွင် အသီးသီးလက်မှတ်ရေးထိုး၍ လဲလှယ်ခဲ့ကြသည်။

လေးစားထိုက်သော   လုပ်ငန်းမှန်သမျှတွင် ဖြတ်လမ်းဟူ၍ မရှိ။ အဆင့်ဆင့်ဆောင်ရွက်ရသည်သာဖြစ်၏။ နှစ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များ၏ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု ကနဦးရလဒ်အဖြစ်  နှစ်နိုင်ငံပူးတွဲကြေညာချက်များကို   မီဒီယာများသို့ အပြန်အလှန်ပြောကြားခဲ့သည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် အတူယှဉ်တွဲ စဉ်မြဲချစ်ကြင်စွာရှိနေကြသည့် နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံမှ ကမ္ဘာကြီးသို့ သတင်းစကားပါးလိုက်ခြင်းဟုလည်း ဆိုနိုင်မည်ထင်သည်။

အိမ်ရှင်နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်က သတင်းမီဒီယာသမားများရှေ့မှောက်တွင် နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ၏ ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ်ကိုကြိုဆိုကြောင်းနှင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ယုံကြည်စိတ်ချရသည့် ဆက်ဆံရေးရှိကြောင်း အတိအလင်းဆိုသည်။ ဆက်လက်၍  နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်မှုများကို အဓိကထားဆွေးနွေးသွားသည်။

၁၉၄၈ ခုနှစ်ကစပြီး ရုရှားနိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးကို ပထမဆုံးအသိအမှတ်ပြုခဲ့ကြောင်း၊ ပညာရှင်များ၏အကူအညီဖြင့် မြန်မာ နိုင်ငံ၏ပညာရေးနဲ့ ကျန်းမာရေးနယ်ပယ်တွင် အရေးကြီးသည့်စီမံကိန်းများ  အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ အခုလက်ရှိတွင်လည်းရုရှားနိုင်ငံက  မြန်မာစက်မှုစီးပွားရေးအခန်းကဏ္ဍများတွင် အကူအညီပေးလျက်ရှိကြောင်း၊ ပြည်တွင်းရေးအခြေအနေကိစ္စရပ်များ ကောင်းမွန်စေရန်အတွက်ကိုလည်း ထောက်ခံအားပေးနေကြောင်း ပူးတွဲကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

လွန်ခဲ့သည့်နှစ်မှစ၍ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်တိုးမြှင့်ခဲ့သည့် ကုန်သွယ်မှုနှင့်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမြင့်မားတိုးတက်လာပုံကိုမီးမောင်းထိုးပြသည်။   အပြန်အလှန်ကုန်သွယ်ရေးတိုးတက်မြင့်မားစေရန်အဆင်သင့်ရှိနေကြောင်း လမ်းဖွင့်ပြောဆိုသည်။

ဆိုခဲ့သလိုပင် မြေပြင်၌လည်း နှစ်နိုင်ငံအစိုးရအချင်းချင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကော်မရှင်က တက်တက်ကြွကြွ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသည်မှာ   လက်တွေ့သာဓကတစ်ရပ်ဖြစ်၏။ မကြာသေးခင်ကပင် ကုန်သွယ်ရေးကော်မရှင်အစည်းအဝေးကို နေပြည်တော်တွင် ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည်။

စွမ်းအင်အခန်းကဏ္ဍအတွက်  အရေးကြီးဆုံးသော    မဟာဗျူဟာမြောက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မှုမှာ   မြန်မာနိုင်ငံတွင် အသေးစားအဏုမြူဓာတ်အားပေးစက်ရုံဆောက်လုပ်ရေးအတွက် သဘောတူညီခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေါပေါများများပေးနိုင်တော့မည့်အစီအစဉ်ပင်ဖြစ်သည်။   လျှပ်စစ်ဓာတ်အားနှင့်ဆက်စပ်၍ စီးပွားရေး၊ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းနှင့် ပညာရပ်ပိုင်းဆိုင်ရာများအထိပါ လွှမ်းခြုံအကျိုးပြုစေနိုင်မှာ အသေအချာပဲဖြစ်သည်။  အခြားသောစက်မှုနှင့် အဆင့်မြင့်နည်းပညာနယ်ပယ်များတွင်လည်း ပူးတွဲစီမံကိန်းတစ်ရပ်ဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိသည်။

ရုရှားနိုင်ငံ၏  အာကာသနယ်ပယ်အောင်မြင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ မိမိတို့နိုင်ငံကိုကူညီနိုင်မည့် အခန်းကဏ္ဍ၊  ယဉ်ကျေးမှုနယ်ပယ်နှင့် လူသားချင်းစာနာမှုနယ်ပယ်တို့တွင်  ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည့်အကြောင်းပြောသည်။ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တို့သည် အပြန်အလှန် ဘာသာရေးဆိုင်ရာဌာနများခွင့်ပြုစေခြင်းဖြင့် သဘောထားကြီးမြင့်မှုနှင့် နှလုံးရည်ထက်မြက်မှုကို ပြသသည်။

မိမိတို့နိုင်ငံသည်   လွတ်လပ်၍တက်ကြွပြီး ဘက်မလိုက်သောနိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို ကျင့်သုံးသည့်၊ ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် နိုင်ငံအချင်းချင်းမိတ်ဝတ်မပျက်သည့်   ပေါင်းဖက်ဆက်ဆံရေးကိုသာရှေးရှုသောနိုင်ငံဖြစ်သည်။ အိမ်ရှင်နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်က  နိုင်ငံတကာပြဿနာအများစုနှင့်ပတ်သက်၍  ရုရှား-မြန်မာရပ်တည်ချက်များ ကိုက်ညီကြောင်းဆိုသည်။ သူ့အနေဖြင့် အပြုသဘောဆောင်သည့်လုပ်ဆောင်ချက်များမှတစ်ဆင့်နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးနယ်ပယ်အသီးသီးတွင်  ဆတက်ထမ်းပိုးတိုးတက်လာမည်ဟု ခိုင်ခိုင်မာမာယုံကြည်ကြောင်း ပြောဆိုသွားသည်။ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသမ္မတ၏ တည်ငြိမ်သည့်အပြောတွင် ရည်မှန်းချက်ပါသည်ကို သတိပြုမိသည်။

နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲက   ရုရှားနိုင်ငံမှာအရေးပါပြီး ယုံကြည်ရသည့်မိတ်ဆွေနိုင်ငံဖြစ်သဖြင့် အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှု၊ နားလည်မှု၊ လေးစားမှုများနှင့် အခြေခံတည်ဆောက်ထားသည့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို  အထူးတန်ဖိုးထားပါကြောင်း    မီဒီယာများရှေ့မှောက်တွင်အလေးအနက်ထားပြောသည်။ အကြီးအကဲက  နှစ်နိုင်ငံအကြား  ၇၇  နှစ်ကျော် ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သော သံတမန်ဆက်ဆံရေးနှင့်    ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုတို့   ပိုမိုနက်ရှိုင်းလာသည့်နည်းတူ နယ်ပယ်စုံ၌ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ပိုမိုအောင်မြင်တိုးတက်လျက်ရှိသည်ကို ညွှန်းဆိုခြင်းဖြစ်သည်။

ခရီးစဉ်အတွင်း ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသမ္မတကြီးနှင့် နှစ်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတကာအခြေအနေအရပ်ရပ်အပေါ် ကျယ်ပြန့်စွာဆွေးနွေးနိုင်ခဲ့မှုကိုလည်း မမေ့မကျန်စကားဆိုသည်။ ထို့အတူ ရုရှားနိုင်ငံအစိုးရအဖွဲ့ဝန်ကြီးချုပ်၊  လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌနှစ်ဦးတို့နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေး၍ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု  ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးနှင့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးပိုမိုမြှင့်တင်ရေးတို့အတွက် အခြေအနေကောင်းများကိုလည်း ပြောကြားသည်။ အကြီးအကဲညွှန်းဆိုသကဲ့သို့ပင် မိတ်ဆွေကောင်း၊မိတ်ဆွေဟောင်းနိုင်ငံများပီပီ နှစ်ဖက်ယုံကြည်စိတ်ချစွာ   ဆွေးနွေးနိုင်မှုများကြောင့် သဘောတူညီချက် ၁၀ ခုကိုလက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ခရီးစဉ်အတွင်းမှာပင်  စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့နှင့်  နိုဗိုစီဗစ်မြို့တွင် မြန်မာကောင်စစ်ဝန်ရုံးများကို တရားဝင်ဖွင့်လှစ်သွားမည်ဖြစ်သည်။သို့အတွက်  နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆွေးနွေးဖလှယ်မှုများနဲ့ ပူးပေါင်း‌ဆောင်ရွက်မှုများကို ဆက်လက်တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်သွားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ကုန်သွယ်ရေး၊ စီးပွားရေး၊ ကာကွယ်ရေး၊   သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ၊လျှပ်စစ်စွမ်းအား၊  စက်မှုနှင့်စွမ်းအင်ကဏ္ဍတို့အပါအဝင် အကျိုးတူကဏ္ဍစုံ ပူးပါင်းဆောင်ရွက်မှုများတွင်  ရရှိပြီးဖြစ်သောအခြေအနေကောင်းများကို ဆက်လက်သယ်ဆောင်၍ အရှိန်အဟုန်တိုးမြှင့်နိုင်တော့မည်ဖြစ်သည်။

ရုရှားနိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာတည်တံ့ခိုင်မြဲရေးနှင့် ကမ္ဘာကြီးတည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးအတွက် ဆောင်ရွက်နေသည့်ကိစ္စရပ်မှန်သမျှကို မြန်မာနိုင်ငံက အပြည့်အဝရပ်တည်ကြောင်းနှင့် နောင်အနာဂတ်ကာလတွင်လည်း နှစ်နိုင်ငံအကြား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာမျက်နှာစာတွင် နီးကပ်စွာ   ဆက်လက်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲက လေးနက်တည်ကြည်စွာ  ထပ်လောင်းပြောကြားသည်။ ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းနိုင်ငံသမ္မတကြီးအား အခါအခွင့်သင့်သည့်အခါတွင်  မြန်မာနိုင်ငံသို့ ချစ်ကြည်ရေးခရီးလာရောက်နိုင်ရန်အပြန်အလှန်ဖိတ်မန္တကပြုခြင်းအားဖြင့်နှစ်နိုင်ငံ ပူးတွဲကြေညာခြင်းအစီအစဉ်ကို လှပစွာအနားသတ်လိုက်လေသည်။

ပြင်ပရှိဩကာသလောကဓာတ်တစ်ခွင်၌   နေ့တစ်နေ့ကုန်ဆုံးတော့မည်ဖြစ်သော်လည်း နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်များ၏ သတင်းစကားကို စောင့်မျှော်နေကြသော သက်ဆိုင်ရာပြည်သူတို့၏ရင်တွင်းကိုယ်စီ၌မူ   ပိုမိုအားကောင်းသော  မျှော်လင့်ချက်ရောင်စဉ်တန်းများဖြင့်   လင်းလက်တောက်ပနေကြလိမ့်မည်ဟု….။       ။

Source: https://myawady.net.mm/stories

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရှေးဘုရင်များ လက်ထက်ကတည်းက ယခင်အခေါ် ကြက်ပေါင်စေးပင်(ရော်ဘာ)အား  အစေးလှီး၍ ချပ်ဝတ်တန်ဆာ၊ လက်နက်ကိရိယာများတွင် ထည့်သွင်းအသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ ယခုမျက်မှောက်ကာလ   စက်မှုလက်မှုဖွံ့ဖြိုးသောအချိန်တွင် ယာဉ်ယန္တရားများ၊ လက်နက်နှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းများ(ကြီး၊ ငယ်၊ လတ်)တွင် မရှိမဖြစ် အသုံးပြုနေသော ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းဝင်အပင်မျိုးစိတ်တစ်ခုဖြစ်ပေသည်။ ပြည်ပပို့ကုန်တွင်လည်း အဓိကနေရာမှ ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ယနေ့မျက်မှောက်ခေတ်တွင် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ ရော်ဘာကို  ကုန်ကြမ်းအဖြစ်ပို့သည်ထက်  တိုင်းပြည်ဘဏ္ဍာတိုးတက်စေရန်အဆင့်မြင့်ကုန်ချောအဖြစ် ထုတ်လုပ်ပို့ဆောင်နိုင်ရန် နိုင်ငံတော်မှလည်း နိုင်ငံ့စီးပွားမြှင့်တင်ရေးရန်ပုံငွေဖြင့် အသေးစား၊ အလတ်စား၊ အငယ်စား၊ စက်မှုလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ကူညီပံ့ပိုးပေးလျက်ရှိသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင်   ရော်ဘာစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု   အများဆုံးပြည်နယ်မှာ မွန်ပြည်နယ်ဖြစ်ပြီး လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသော   ဈေးကွက်အနေအထားအရရော်ဘာကို ထပ်မံတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးရန် လိုအပ်လာသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ  တိုင်းဒေသကြီးနှင့်  ပြည်နယ်များအနက်စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးသည် ရော်ဘာစမ်းသပ်စိုက်ပျိုးခဲ့သော နောက်ဆုံးတိုင်းဒေသကြီးဖြစ်သည်။  စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအထက်ပိုင်းသည် ရေမြေရာသီဥတုအခြေအနေအရ ရော်ဘာတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ရန် အလားအလာကောင်းများရှိသောကြောင့် ရော်ဘာစိုက်ပျိုးရန် ပထမခြေလှမ်းအဖြစ် ၂၀၀၅ခုနှစ်ကစတင်ခဲ့သည်။ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့်  ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနမှလည်း စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး  မုံရွာမြို့တွင် မြန်မာ့နှစ်ရှည်ပင်လုပ်ငန်း တိုင်းမန်နေဂျာရုံးနှင့် ကလေးမြို့တွင်  မြန်မာ့နှစ်ရှည်ပင်လုပ်ငန်း၊ မြို့နယ်မန်နေဂျာရုံးများ ဖွင့်လှစ်ကာ    ရော်ဘာသီးနှံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုဆိုင်ရာ  ကျွမ်းကျင်သော စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင်များကို     တာဝန်ပေးအပ်ခဲ့သည်။      ၎င်းအချိန်တွင် တိုင်းဒေသကြီးအတွင်း တိုင်းရုံးနှင့် မြို့နယ်ရုံး နှစ်ရုံးသာရှိသောကြောင့် ကလေးမြို့ မြို့နယ်မန်နေဂျာရုံးမှ စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင်များက ဖောင်းပြင်မြို့နယ်၊ တမူးမြို့နယ်၊ ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်နှင့် ခန္တီးမြို့နယ်တို့သို့ ကွင်းဆင်း၍    ရော်ဘာစိုက်ပျိုးမည့်တောင်သူများနှင့်တွေ့ဆုံကာ   ရော်ဘာစိုက်ပျိုးရေးနှင့် ပတ်သက်သည့် နည်းပညာပေးလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲကလည်း တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး  မြိတ်မြို့ ရော်ဘာခြံရှင် ဦးမောင်ညိုထံမှ     ရော်ဘာမျိုးစေ့နှင့် ရော်ဘာပျိုးပင်ငုတ်(Bare Root) များကို တပ်မတော်လေယာဉ်ဖြင့် ဟုမ္မလင်းမြို့ရော်ဘာစိုက်ပျိုးမည့်တောင်သူများထံသို့အခမဲ့ပို့ဆောင်ပေးခဲ့သည်။  

ဟုမ္မလင်းမြို့နယ်ရှိ ရော်ဘာစိုက်ပျိုးရန်စိတ်ဝင်စားသည့်  တောင်သူများကမြန်မာ့နှစ်ရှည်ပင်လုပ်ငန်းဝန်ထမ်းများနှင့် ချိတ်ဆက်ကာ ရော်ဘာမျိုးစေ့ပျိုးထောင်ခြင်းလုပ်ငန်း၊  ရော်ဘာပျိုးပင်ငုတ် (Bare Root)များအား ပျိုးအိတ်ထည့်ခြင်းလုပ်ငန်းနှင့်ကိုင်းပွားခင်းတည်ထောင်ခြင်း လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ရော်ဘာစိုက်ပျိုးခြင်းလုပ်ငန်းကို  ၂၀၀၅ ခုနှစ်မိုးရာသီမှစတင်စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ရော်ဘာမျိုးများအနေဖြင့် GT-1၊ RRIM- 600၊ RRIM -623၊ BPM-24 နှင့် နောင်နန်းမျိုးသန့် ပျိုးပင်များအား စိုက်ပျိုးခဲ့သည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ရော်ဘာစိုက်ပျိုးဧကများ တိုးတက်လာသောကြောင့်၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ဝန်ကြီးဌာနမှ စက်မှုသီးနှံဖွံ့ဖြိုးရေးဦးစီးဌာန ဖောင်းပြင်မြို့နယ်ရှေ့တန်းစခန်းရုံး၊  ဟုမ္မလင်းမြို့နယ် ရှေ့တန်းစခန်းရုံးနှင့်  ခန္တီးမြို့နယ် ရှေ့တန်းစခန်းရုံးများ   ထပ်မံတိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ပြီးစိုက်ပညာရှင်ဝန်ထမ်းများအား ခန့်ထားတာဝန်ပေးအပ်ခဲ့သည်။

ခန္တီးမြို့နယ်တွင် ၂၀၀၆ ခုနှစ်မှ စတင်၍ ရော်ဘာစိုက်ပျိုးခဲ့ရာ    ယခုအချိန်ထိရော်ဘာ ဧက ၂၅၀ ခန့်  စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ရော်ဘာမျိုးမှာ နောင်နန်းမျိုးသန့်ပျိုးပင်ဖြစ်သည်။ 

ရော်ဘာစိုက်ပျိုးဧကများအနက် အချို့ရော်ဘာခြံများမှာ    ရော်ဘာအစေးခြစ်ခြင်းလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး တစ်ဧကအထွက်နှုန်းမှာ ပေါင် ၆၀၀-၈၀၀ ခန့်ဖြစ်သည်။ ခန္တီးဒေသ၏ ရေ၊ မြေ၊ရာသီဥတုအနေအထားအရ  ရော်ဘာတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးရန် အလားအလာများစွာရှိသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ အထွက်ကောင်းမျိုးအဖူးကူးရော်ဘာပျိုးပင်များဖြင့်   တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးရေးစည်းရုံးဆောင်ရွက်သင့်သည်။သို့မှသာ ရော်ဘာစေးအပြင်  စီးပွားရေးသက်တမ်း ၃၀ နှစ် ကျော်လွန်လာပါကရော်ဘာသစ်အဖြစ် ထုတ်လုပ်ရောင်းချသွားနိုင်မည်လည်းဖြစ်သည်။ 

ရော်ဘာစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍    အားသာချက်တစ်ခုမှာ Agroforestry အဖြစ် အာဟာရစားသုံးရန် အမြစ်စဉ် ဖွဲ့စည်းမှုမတူသော ရော်ဘာနှင့် ကော်ဖီသီးနှံအား    ကြားသီးနှံအဖြစ် စိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး ကော်ဖီအတွက် ထည့်သွင်းသော  အာဟာရမြေဩဇာများကိုရော်ဘာသီးနှံမှလည်း မျှယူစားသုံးနိုင်၍ သွင်းအားစုအပေါ် ပိုမိုထိရောက် အကျိုးပြုစေသည်။ ကော်ဖီသီးနှံအတွက်လည်း ရော်ဘာပင်သည် နှစ်ရှည်အရိပ်ရပင်ဖြစ်၍ အရိပ်ရပင်သီးသန့် ကြိုတင်စိုက်ပျိုးရမည့်လုပ်ငန်းနှင့် ကုန်ကျစရိတ်လျော့နည်းသက်သာမှုရှိစေသည်။ ရော်ဘာ+ ကော်ဖီ  သီးညှပ်စိုက်ပျိုးထားရှိခြင်းဖြင့် တစ်နှစ်ပတ်လုံးအလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း ဖန်တီးပေးထား၍  လုပ်သားရှားပါးမှု ပြဿနာ  ဖြေရှင်းပြီးဖြစ်သည့်အပြင် လုပ်သားမိသားစုမှာလည်း  တစ်နှစ်ပတ်လုံးလုပ်ငန်းရှိသည့်အတွက် မိသားစုဝင်ငွေရရန်အခြားလုပ်ငန်းမရှာရ၍  ပျော်ရွှင်ချမ်းမြေ့စေမည်ဖြစ်သည်။ ခြံရှင်အနေဖြင့်လည်း သီးနှံနှစ်မျိုးမှ အကျိုးအမြတ်ဝင်ငွေပိုမိုရရှိသဖြင့် စီးပွားရေးတွက်ခြေကိုက်ပြီး     လုပ်ငန်းအောင်မြင်အောင်ဆောင်ရွက်ရေးအတွက် တွန်းအားတစ်ရပ်ဖြစ်စေသည်။  သဘာဝဂေဟစနစ်အား တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှ  အကျိုးပြုနိုင်မည်လည်းဖြစ်ပါသည်။

ခြံရှင်များအနေဖြင့် အလေးထား သတိပြုရမည်မှာ ဧရိယာယူနစ်တစ်ခုတည်း၌သီးနှံနှစ်မျိုး တစ်ပြိုင်တည်း စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နေ၍ ဓာတ်မြေဩဇာနှင့် သဘာဝမြေဩဇာများ  စနစ်တကျ အချိန်ကိုက် အချိုးကျထည့်သွင်းခြင်း၊  ဘက်စုံပိုးမွှားရောဂါ ကာကွယ်နည်းစနစ်များ စသည့်သီးနှံများနှင့်ပတ်သက်သည့် စိုက်ပျိုးရေး၊ ရိတ်သိမ်းချိန်လွန်၊ ထုတ်လုပ်မှုပိုင်းဆိုင်ရာ ခေတ်မီနည်းစနစ်များကို ကျင့်သုံးလိုက်နာဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက်   စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန စိုက်ပညာရှင်ဝန်ထမ်းများနှင့် ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်လိုအပ်သည်။

လက်ရှိအားဖြင့်  ခန္တီးမြို့နယ်အတွင်း ရော်ဘာအစေးခြစ်ခြင်းလုပ်ငန်းမှ ထွက်ရှိလာသော ရော်ဘာပြားများကို ဟုမ္မလင်းမြို့   ရော်ဘာအဝယ်ဒိုင်များသို့လည်းကောင်း၊  မန္တလေးမြို့ ရော်ဘာအဝယ်ဒိုင်များသို့လည်းကောင်း    တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိသည်။ ထို့ပြင် နောင်တစ်ချိန်၌ Export Quality   ရော်ဘာပြားများ ထုတ်လုပ်နိုင်ပါက  Grade အလိုက်သတ်မှတ်ဈေးနှုန်းများဖြင့် ရောင်းချနိုင်မည်ဖြစ်သဖြင့် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေတိုးတက်ရရှိလာမည်လည်းဖြစ်သည်။

ယခုအခါတွင် အဓိကအားဖြင့် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးအခက်အခဲနှင့် ကျွမ်းကျင်အစေးလှီးလုပ်သားများ ရှားပါးမှုတို့ကြောင့် ရော်ဘာကုန်ကြမ်းထုတ်လုပ်မှုလျော့နည်းနေသည်။  အဆိုပါအခက်အခဲများကို   ကျော်လွှားနိုင်ရန်  ရော်ဘာကုန်ကြမ်းမှ တစ်ဆင့် ကုန်ချောဖြစ်သောသားရေကွင်းလုပ်ငန်း၊ ပူဖောင်းလုပ်ငန်း၊ လက်အိတ်လုပ်ငန်း၊ စက်ဘီးတာယာနှင့်ကျွတ်လုပ်ငန်း၊  ဆိုင်ကယ်တာယာနှင့်ကျွတ်လုပ်ငန်း၊  ကားတာယာနှင့်ကျွတ်လုပ်ငန်းများဖြစ်သော အသေးစား၊အလတ်စား၊ အငယ်စား (MSME) လုပ်ငန်းများကို ဒေသတွင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဆိုပါက ဒေသခံရော်ဘာခြံရှင်များယခင်ထက် ဝင်ငွေတိုးတက်လာပြီး လူမှုစီးပွားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမည်ဖြစ်သည့်အပြင် နိုင်ငံ၏ GDP လည်း တိုးတက်လာမည်မှာ   မလွဲဧကန်ဖြစ်ပါကြောင်းရေးသားတင်ပြအပ်ပါသည်။        ။

Source: https://myawady.net.mm/stories

အဲကွန်း (Aircon)သည် အခန်းတွင်းအပူချိန်ကို စုပ်ယူလျှော့ချပေးသည့်   တီထွင်ဆန်းသစ်မှုဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၅၀ ကျော် အဲကွန်းပေါ်ခါစက နေအိမ်တိုက်ခန်းများအတွက်သာ အသုံးပြုခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်း ၁၉၈၀ ပြည့်နှစ်ဝန်းကျင်မှစကာကားများတွင်ပါ အဲကွန်းတပ်ဆင်အသုံးပြုလာခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ဇိမ်ခံဆလွန်းကားများ၊ ဈေးကြီးပေး ဝယ်ရသော ကားအကောင်းစားများတွင်သာ တပ်ဆင်ပေးနိုင်ခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ကားအကြီး၊ အသေးအမျိုးမျိုးတွင် အဲကွန်းမပါသောကားဟူ၍ မရှိတော့ပေ။

ကားအဲကွန်း၏ကောင်းကျိုးမှာ ပူအိုက်ခြင်း၊ လေလုံ၍အသက်ရှူကျပ်ခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်သည့်အပြင် မိုးတွင်းအခါ မိုးရွာ၍ ကားမှန်အလုံပိတ်မောင်း သောအခါ   အတွင်းမှအပူငွေ့ပြန်ပြီး   မှန်များမှုန်ဝါးကာ  ပြင်ပသို့  ကောင်းစွာမမြင်ရခြင်းကိုပါ  အကာအကွယ်ပေးသည်။ မိုးရွာသောအခါ ပြင်ပအအေး ဓာတ်ကြောင့် လူ၏ကိုယ်မှ အငွေ့များထွက်လာကာ အတွင်းမှန်များ မှုန်ဝါးသွားလျှင် အဲကွန်းမှ စုပ်ယူ ပေးသည့်အပြင် အအေးဓာတ်ကို ထုတ်လွှတ်ပေး သဖြင့် ကားစီးသူများအတွက်  အေးပြီး သက်သောင့်သက်သာဖြစ်စေသည်။

သို့သော် အပူပိုင်းဒေသများတွင် အလွန်နေပူပြင်းသောအချိန်   ကားအဲကွန်းဖွင့်စီးသူများမှာ အေးနေရာမှ ရုတ်တရက် တံခါးဖွင့်ပြီး အဆင်းတွင် ပြင်ပ အပူရှိန်ကြောင့် မူးဝေကာ  လဲကျသူ၊  သတိလစ်သူ၊ သက်ကြီးရွယ်အိုများတွင်     အပူအအေးတုံ့ပြန်မှုကြောင့်ဦးနှောက်သွေးကြောပြတ်ကာ အသက်သေဆုံးရသူများရှိလာသည်အထိ တွေ့ရှိလာရသည်။ ညပိုင်း အဲကွန်းဘတ်စကားကြီးများဖြင့် ခရီးသွားသူများတွင်လည်း ပါးတစ်ခြမ်းရွဲ့ခြင်း၊ မျက်နှာနှင့် ကိုယ်တစ်ခြမ်းလေဖြတ်ခြင်းများပါ တွေ့ကြုံလာရခြင်းကို မကြာခဏ ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းများတွင် တွေ့လာရသည်။

ကားအဲကွန်းဖွင့်စီးသူများ၏   အနေအထားကို လေ့လာကြည့်သောအခါ နေပူထဲမှ ကားထဲဝင်ပြီး နောက် အဲကွန်းဖွင့်စီးသူ၊ကားထဲမဝင်မီကပင် အဲကွန်းကြိုတင်ဖွင့်ထားသောကားအတွင်းသို့ နေပူထဲမှလာပြီး ဝင်ထိုင်လိုက်မိသူ၊ နေအိမ်မှကား အဲကွန်းဖွင့်စီးလာပြီး နေပူပြင်းသော တစ်နေရာ အရောက်တွင်ကားထဲမှ အပြင်သို့ထွက်လိုက်သူစသည်ဖြင့်အခြေအနေမတူ   ကွဲပြားမှုသုံးမျိုးကို တွေ့ရသည်။  ထိုသူများတွင်   အသက်ငယ်ရွယ်သူများမှာ ဘာမျှမဖြစ်သော်လည်း အသက် ၄၀ ကျော်၊ ၅၀   အတွင်း  သက်လတ်ပိုင်းများတွင် ခေါင်းမူးခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်းဝေဒနာများ ခံစားရကြောင်း တွေ့ရ သည်။ အသက် ၆၀ ကျော်၊ ၇၀ ခန့်လူကြီးများမှာ ခေါင်မူးရုံသာမက ရုတ်တရက်လဲကျခြင်း၊ လေဖြတ်ခြင်း၊ ဦးနှောက်သွေးကြောပြတ်ခြင်းများပါ ဖြစ်လာနိုင်သည်။

အပူ၊ အအေး ဝိရောဓိကြောင့် ကားအဲကွန်းဖွင့်စီးသူများ   လိုက်နာစေလိုသည့်   အချက်သုံးချက်ကို တင်ပြလိုပါသည်။

- ကားအဲကွန်းမဖွင့်မီ  စက်နှိုးပြီး ကားမှန်တံခါး များအားလုံးချထားပါ။ ပြင်ပလေဝင်ပြီးနောက်  မှ ကားအဲကွန်းကို အနိမ့်ဆုံးမှစ၍ ဖွင့်ပါ။ ထို့နောက်မှ မှန်များပြန်တင်ပြီးစီးလျှင်  အပူ၊   အအေး ရုတ်တရက် အပြောင်းအလဲမဖြစ်စေနိုင်ပါ။

- နေပူချိန် အဲကွန်းသုံးသောကားဖြင့် အပြင်သွား လျှင် ရေသန့်ဘူးယူဆောင်သွားပါ။ နေပူပြင်းသည့်နေရာ၌ကားရပ်ရပါက အပြင်သို့မထွက်မီ  ရေအဝသောက်ပြီးမှထွက်လျှင် ရုတ်တရက်ဦးနှောက်သို့ သွေးဆောင့်တက်ခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်သည်။

- အဲကွန်းကြိုတင်ဖွင့်ထားသည့်ဘတ်စကားများပေါ်သို့ နေပူထဲမှလာပြီး တက်စီးလျှင်လည်း မတက်မီက ကြိုတင်ပြီး ရေအေးသောက်ထားပါ။ တချို့လူကြီးများသည် ကားပေါ်တွင်ဆီးသွားချင်မည်စိုးသဖြင့် ရေမသောက်ဘဲ ခရီးသွားလေ့ရှိသည်မှာ အမှားတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ထို့အတူ ညအိပ်ချိန်တွင် အဲကွန်းဖွင့်အိပ်သူများမှာလည်း အိပ်ရာမဝင်မီ ရေအေးတစ်ခွက်သောက် ပြီးမှအိပ်လျှင် ကိုယ်တွင်း(အစာအိမ်) မှ အပူနှင့် ပြင်ပ အဲကွန်းမှအအေးဓာတ်တို့ ဝိရောဓိဖြစ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ရာရောက်မည်ဖြစ်သည်။

အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရသော် အထက်ပါအချက်များကို  သတိပြုလိုက်နာခြင်းဖြင့်  အဲကွန်းအသုံးပြု၍အပူ၊အအေး ဝိရောဓိလွန်ကဲမှုကြောင့်  လေဖြတ်ခြင်း၊ ဦးနှောက်သွေးကြောပြတ်ခြင်းဘေးမှကင်းဝေးနိုင်ပါစေကြောင်း သတိပေးတင်ပြလိုက်ရပါသည်။       ။

သဘာဝမဟုတ်သော အအေးဓာတ်ကြောင့်  လူ့ခန္ဓာကိုယ်တွင် ရောဂါအမျိုးမျိုးရနိုင်

ဩကာသလောကတွင် နေမင်းမှ ထုတ်လွှတ်သော တေဇောဓာတ် လွှမ်းမိုးသည်။  ထိုတေဇောဓာတ်သည်ပင် ပူခြင်း၊ အေးခြင်းကိုပြုသည်။ ပူမှု၊ အေးမှု တေဇောပြုဟု ဆိုသည်။ တေဇောဓာတ်နှစ်ပါးရှိသည်။ ဥဏှတေဇောနှင့် သီတတေဇောတို့ဖြစ်သည်။ ထိုနှစ်မျိုး မပိုမလို ညီမျှနေလျှင် ကမ္ဘာလောကကြီး သာယာနေမည်ဖြစ်သည်။  နေ့တွင်ပူပြီး  ညတွင် အေးသည်မှာ နေ့စဉ် တွေ့ကြုံနေကျဓမ္မတာပင်ဖြစ်သည်။ နေ့ချည်းပဲဖြစ်နေမည်၊ ညချည်းပဲဖြစ်နေမည် ဆိုလျှင် ကမ္ဘာကြီး ပျက်စီးမည်ဖြစ်သည်။

ဥဏှတေဇော၊ သီတတေဇောဟူ၍ တေဇောဓာတ် နှစ်ပါးအကြောင်းကို တိုင်းရင်းဆေးပညာရပ်ဆိုင်ရာ ဆောင်းပါးများတွင် မကြာခဏ ဖတ်ရှုနေရသဖြင့် နားယဉ်ပြီးသားဖြစ်နေမည်ဟု ယူဆပါသည်။ အကျယ်မဟုတ်သော်လည်း အလွယ်အားဖြင့်ရှင်းပြလိုပါသေးသည်။ လူဟူသောသတ္တဝါသည် သတ္တဗေဒရှုထောင့်မှကြည့်လျှင် သွေးနွေးသတ္တဝါဖြစ်သည်။နွေးသည်ဆိုခြင်းမှာ အပူလည်းမဟုတ်၊ အအေးလည်း မဟုတ်၊ အပူ၊ အအေး  နှစ်မျိုးကို  မျှတစွာရောစပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ လူ၏ခန္ဓာကိုယ်တွင် လည်ပတ်စီးဆင်းနေသော     သွေးတွင်းအနွေးဓာတ်သည် တေဇောဓာတ်ကြောင့်ဖြစ်သည်။   ထိုတေဇောဓာတ်သည် အပူ(ဥဏှတေဇော)ဓာတ်လည်းမဟုတ်၊ အအေး(သီတတေဇော)ဓာတ်လည်းမဟုတ်ပေ။

ထိုနှစ်မျိုးတို့၏   ကြားအနေအထား  မပူလွန်း၊ မအေးလွန်းသော အနွေးဓာတ်ဖြစ်သည်။ အပူဘက် သို့ ယိမ်းသွားလျှင်လည်း ရောဂါဖြစ်နိုင်သည်၊ အအေး ဘက်သို့ ယိမ်းသွားလျှင်လည်း ရောဂါဖြစ်နိုင်သည်ဟု မှတ်ယူရမည်။ လူ၏ခန္ဓာကိုယ်အနေအထားကို ကြည့်ပါ။ ပိန်လွန်းလျှင် အပူဘက်သို့ ယိမ်းသည်။ ဝဖြိုးလွန်းလျှင် အအေးဘက်သို့ ယိမ်းသည်။ ပိန်လျှင်ဥဏှတေဇော အားသန်သည်။ ဝဖြိုးလျှင် သီတတေဇာ အားသန်သည်။    မပိန်လွန်း၊   မဝလွန်းသောအနေ အထားသာလျှင် သင့်တော်ပေသည်။

ရောဂါအနေအထားဖြင့်ပြောရလျှင် မြစ်ခြောက်နာ (တီဘီ)၊ အသည်းခြောက်နာဖြစ်သူများသည် ဥဏှတေဇောဓာတ်လွန်သောကြောင့်ဟု   ဆိုနိုင်သည်။ ထို့အတူ ဆီးချို၊ သွေးချို၊ အသည်းအဆီဖုံး၊ နှလုံး သွေးကြောပိတ်၊ နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါရှိသူများသည် သီတတေဇောဓာတ် လွန်ကဲသောကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ယူဆနိုင်ပေသည်။

လူ၏ခန္ဓာကိုယ် အသက်ရှင်တည်တံ့ပြီး ကျန်းမာစေရန် သွေးကြောများဖြင့် ထောက်ပံ့ထားသည်။အရိုး၊ အသားတို့ဖြင့် တည်ဆောက်ထားသည်။ ထို့ပြင် အပူဓာတ်၊ အအေးဓာတ်ကို ထိန်းညှိပေးထားသော ကိုယ်တွင်းအပူဓာတ်ရှိသည်။   ထိုအပူကို   'ဥသမ္မာ တေဇော'    ဟုခေါ်သည်။  အနောက်တိုင်းဆေးပညာ အလိုအရဆိုလျှင် 98.4.F သည် လူ၏ ပုံမှန်ကိုယ်တွင်း အပူချိန်ဖြစ်သည်။ ထို့ထက်ပို၍ပူလာလျှင် အဖျားရှိပြီး  နေမကောင်းဖြစ်သည်ဟု   သတ်မှတ်သည်။ ထို့ထက်ကျော်လျှင်လည်း  ဆုတ်ယုတ်သောရောဂါတစ်ခုခုဖြစ်နေပြီဟု ဆိုနိုင်သည်။

လူတို့၏သဘာဝမှာ အပူနှင့်အအေးဆိုလျှင် အအေး ကို နှစ်သက်ကြသည်။ အပန်းဖြေလျှင် အေးသော တောင်ပေါ်မြို့များသို့   သွားကြသည်။   သို့မဟုတ် ပင်လယ်ကမ်းခြေများ၊ ရေကူးကန်များသို့ သွားကြသည်။ ဤသည်မှာ သဘာဝအအေးကို ရှာခြင်းဖြစ် သဖြင့် အပြစ်ဟုမဆိုသာပေ။

သဘာဝမဟုတ်သောအအေးများသည် လူတို့၏ တီထွင်ဖန်တီးမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ပန်ကာလေနှင့် အဲကွန်း(Aircon)မှထွက်သော အအေးဓာတ်တို့ဖြစ်သည်။  ယင်းတို့မှာ သဘာဝအတိုင်းမဟုတ်သော ဖန်တီးထားသည့်အအေးဓာတ်များဖြစ်သည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် အအေးဓာတ်အတုဖြစ်သည်။ ရိုးရာနည်းပညာရှုထောင့်အရပြောရလျှင် သီတတေဇော အရေခြုံထားသည့် ဥဏှတေဇောဖြစ်သည်။ ထိုသီတတေဇောအတုသည် လူတို့၏ခန္ဓာကိုယ်တွင် လွှမ်းခြုံသောအခါ ကိုယ်တွင်းသက်စောင့်အပူဓာတ်နှင့် သဟဇာတမဖြစ်သောကြောင့် သွေးတိုးရောဂါ၊ ဆီးချိုရောဂါ၊ အဆီဓာတ်လွန်ကဲသောရောဂါ၊ သွေးလှည့်အဖွဲ့နှင့်   သွေးကြောများကျဉ်းမြောင်းသောရောဂါ၊ သွေးကြောပိတ်သောရောဂါ၊  လေးဖက်နာရောဂါ၊ ဂေါက်ရောဂါနှင့် နာတာရှည်ခံစားရသည့် လေဖြတ်ရောဂါများဖြစ်နိုင်သည်။

'ရောဂါဟူသမျှ  အစာမကြေခြင်းက စသည်'ဟု အာယုဗ္ဗေဒဆေးကျမ်းများက ဆိုသည်မှာ စားလိုက် သည့်အစာ ကိုယ်တွင်းရောက်မှ၊ အစာအိမ်အတွင်း ရောက်မှ ဖြစ်သောပြဿနာဖြစ်သည်။ တစ်ကိုယ်လုံး တွင်ဖြစ်သော ရောဂါအမျိုးမျိုး 'ရောဂါဟူသမျှ အအေး ကြိုက်ခြင်းက   စသည်'ဟု  ဆိုလျှင်  လွန်ကဲရာ ရောက်သဖြင့်   မဆိုချင်ပါ။   သို့သော်    မပြေးသော် ကန်ရာရှိဆိုသကဲ့သို့ အအေးကြိုက်သူများမှာ ရောဂါအမျိုးမျိုး ကျရောက်နေသည်ကို တွေ့နေရသည်။ အထူးသဖြင့်   ဆီးချို၊ သွေးချိုရောဂါနှင့် လေဖြတ်ရောဂါသည် အတော်များများကို တွေ့ရှိနေရသဖြင့်ဆင်ခြင်အပ်သော အကြောင်းအရာဖြစ်သည်။

အထူးသဖြင့်   အဲကွန်းနှင့်အအေးခံပြီး   ရေခဲ သေတ္တာထဲမှ  ရေခဲရေကို နေ့စဉ် သောက်နေသူများ၊   ရေခဲသေတ္တာတွင်   ကြာရှည်စွာ   သိုလှောင် သိမ်းဆည်းထားသော အစားအစာများကို နေ့စဉ် စားသောက်နေသူများ၊   ရေခဲရိုက်ပြီး   တာရှည်ခံအောင်  အေးခဲထားသောအသားများကို  ချက်ပြုတ်စားသောက်နေသူများသည် လူ့သက်တမ်းစေ့မနေ ကြရဘဲ အသက်တိုသည်ဆိုသည့်အချက်ကို အမှုမဲ့ အမှတ်မဲ့မနေဘဲ သတိတစ်ချက်ပြုမိစေလိုကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါသည်။      ။

Source: https://myawady.net.mm/stories

မြန်မာတို့သည် ယဉ်ကျေးမှုအရာတွင် ကမ္ဘာနှင့်ရင်ပေါင်တန်းတိုးတက်ခဲ့သည်။ အနောက်နိုင်ငံများလောက် စက်မှုအရာတွင် ထွန်းကားမှုမရှိသော်လည်း ရှေးအစဉ်အဆက်ကတည်းကရှိခဲ့သည့် မိရိုးဖလာလက်မှုပညာများတွင်မူ အဆင့်အတန်းနိမ့်ကျခြင်းမရှိခဲ့ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယဉ်ကျေးမှုလက်မှုအတတ်ပညာရပ်များတွင် အိုးလုပ်သည့်အတတ်ပညာသည် ဦးစွာပထမထွန်းကားခဲ့သည့် လက်မှုပညာတစ်ရပ်ဖြစ်သည်ဆိုလျှင် မှားမည်မထင်ပါ။ အိုးလုပ်ငန်းသည် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုဖြစ်တည်စကာလကပင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည့်အားလျော်စွာ မြန်မာတို့၏ဘာသာစကား၊ စာပေစသည်တို့တွင် ထွေးရောယှက်တင်ပါဝင်နေသည်ကိုလည်း လေ့လာတွေ့ရှိရသည်။

ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူသားများစတင်ပေါက်ဖွားလာသည့်အချိန်မှစတင်၍ နေထိုင်စားသောက်မှုပုံစံသည်လည်း တဖြည်းဖြည်းပြောင်းလဲလာခဲ့ပေသည်။ စားသောက်ရန်အတွက် အိုးအင်ခွက်ယောက်များ လိုအပ်လာခဲ့သည်။ အစောပိုင်းတွင် ဝါးမှရရှိသော ဝါးကျည်တောက်၊ ဝါးခွက်များကို အသုံးပြုပြီး သစ်ဥသစ်ဖုများကိုသာ စားသောက်ခဲ့ကြသည်။ ထိုမှ ရာသီဥတုကြောင့် တောမီးလောင်ကျွမ်းသဖြင့် သားရဲတိရစ္ဆာန်တို့၏ မီးလောင်ကျွမ်းသော အသားများမှ မွှေးကြိုင်သင်းပျံ့သောရနံ့ရရှိကာ မီးဖြင့် ချက်ပြုတ်စားသောက်လျှင်ရနိုင်ကြောင်း သိရှိလာကြသည်။ နောက်ပိုင်းကာလတွင် အိုးအင်ခွက်ယောက်များ လိုအပ်လာခဲ့ပေသည်။ ရှေးခေတ်ကမ္ဘာသူ ကမ္ဘာသားတို့သည် ဝါးဆစ်ဘူး၊ သစ်ရွက်၊ ကျောက်ခွက်စသည်တို့ကို ထည့်စရာအဖြစ် သုံးစွဲကြရာမှ အိုးအင်ခွက်ယောက်များကို စတင်တီထွင် ဖန်တီးလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ကျောက်ခေတ်သစ်နေရာဒေသများ

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျောက်ခေတ်သစ်နေရာဒေသများစွာရှိသည့်အနက် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး ညောင်ဦးမြို့နယ် လက်ပံခြေပေါ်ရွာအနီးရှိ ရှင်ရဲတစ်ထောင်ကုန်း၊ အမရပူရမြို့နယ် တောင်သမန်အင်းဒေသ၊ ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ် ရွှေစာရံဒေသ၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဆားလင်းကြီးမြို့နယ် ပိုင်းထောင်ကြီးရွာ ထောက်မကုန်းဒေသ၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ရေစကြိုမြို့နယ် ပခန်းကြီးကြေးရိုးကုန်းဒေသတို့ကို တူးဖော်ခဲ့ကြရာ ကျောက်ခေတ်သစ်ကာလ လက်နက်များ၊ အရိုးစူးသွား၊ ကျောက်ကွင်း၊ အရိုးစု၊ ပုတီးစေ့တို့နှင့်အတူ မြေထည်အိုးခွက်၊ အိုးခြမ်းကွဲ တို့ကို တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာနမှ သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏ အစောဆုံးမြေထည်ပစ္စည်း အထောက်အထားများကို ရှမ်းပြည်နယ် (တောင်ပိုင်း) ရွာငံမြို့နယ် ပြဒါးလင်းဂူတူးဖော်မှုမှ စတင်တွေ့ရှိခဲ့ရပေသည်။ ပြဒါးလင်းဂူနံရံပေါ်တွင် ရေးဆွဲခဲ့သော ရှေးဦးလူတို့၏ပန်းချီပုံများနှင့် သက်တမ်းအပြိုင် အစောဆုံးမြေထည်များသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၁၀၀၀၀ မှ ၁၁၀၀၀ ကာလအထိ ကြာရှည်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ မြေထည်များကို လေ့လာကြည့်ပါက လက်ရာကြမ်းသော လက်ထွင်းအိုး (ခေါ်) လက်လုပ်အိုး (Handmade Pottery) များ ဖြစ်သည်။

ယေဘုယျအားဖြင့် မြန်မာ့ကျောက်ခေတ်သစ်ကာလ မြေထည်အိုးခြမ်းကွဲများ၏ မြေထည်အမျိုးအစားမှာ မီးခိုးရောင်ရွှံ့နှစ်ဖြင့်ပြုလုပ်သော မြေထည်နှင့် အနီရောင်သဲစပ်ရွှံ့စေးမြေထည် တို့ဖြစ်သည်။ ဘုတလင်မြို့နယ် ညောင်ကန်ဒေသ၊ မုန်ထူးဒေသ၊ တောင်သာမြို့နယ် နှောကန်ဒေသနှင့် ရမည်းသင်းမြို့နယ် မြို့လှဒေသတို့ကို တူးဖော်သုတေသနပြုရာတွင် ကြေးဦးခေတ် Chalcolithic Period မှသည် Dawn of the Iron Age နှင့် သက်ဆိုင်သော မြေအိုးမြေခွက်အမြောက်အမြားကို လူနေထိုင်ရာဒေသ (Inhabited Area) တွင်သာမက သင်္ချိုင်းနေရာ (Burial site) တို့တွင်လည်း တွေ့ရှိရသည်။ အဓိကမြေထည်အမျိုးအစားများမှာ အနီရောင်မြေထည်များဖြစ်ပြီး အိုးမျက်နှာပြင်အချောကိုင် အရောင်တင်ခြင်းမရှိသေးချေ။ မြေအိုးမြေခွက် ပုံသဏ္ဌာန်မျိုးစုံတွေ့ရှိရပြီး ထင်ရှားသည်များမှာ အောက်ခြေခုံတွင် လက်ကိုင်ရိုးရှည်နှင့် အပေါ်ပိုင်းပန်းကန်ပါရှိသော မြေကလပ်များ၊ အချို့မှာ အောက်ခြေဝိုင်းတစ်ခုတည်းပေါ်တွင် လက်ကိုင်ရိုး ပန်းကန်နှစ်ခု၊ သုံးခုပါရှိသော မြေကလပ်များ (Dish on Stand)၊ ဆင်ရုပ်၊ နွားရုပ်၊ ဝက်ရုပ်စသည်ဖြင့်လက်ကိုင်အဖုံးပါသော ဖင်လုံးကိုယ်ထည်ကားအိုးများ၊ ဆလင်ဒါပုံစိမ်ရည်အိုးများ၊ နှုတ်ခမ်းလန်ဖင်လုံးနှင့် ချက်ပြုတ်အိုး၊ နှုတ်ခမ်းလန်ဇောက်နက်ခွက်၊ မြေပန်းကန်၊ အောက်ခြေပြားခွက်၊ အောက်ခြေလုံးခွက်၊ လည်ပင်းရှည်အိုးစသည်တို့ဖြစ်သည်။

အိုးတော်ဆက်အမှုထမ်းများနေထိုင်ရန် ရပ်ကွက်များကိုပင် သီးသန့်ပေး

အိုးဟုဆိုရာတွင် အိုးပုတ်မှစ၍ ချိုးရုပ်၊ စလယ်ဝင်အိုး၊ ခွက်ဝင်အိုး၊ အိုးစရည်း၊ အိုးကြီးထုတ်များအထိ ပုံစံအရွယ်အစားအမျိုးမျိုးရှိလေသည်။ အချို့အရပ်ဒေသများတွင် သောက်ရေအိုး၊ ရေတကောင်း၊ လက်ဖက်ရည်ကရားတို့တွင် ကိန္နရာရုပ်၊ နဂါးရုပ်၊ ဘီလူးရုပ်စသည်ဖြင့် အနုပညာလက်ရာများ ဖော်ထားသည်ကို တွေ့ရလေသည်။ မြန်မာဘုရင်များအုပ်စိုးစဉ်က အိုးလုပ်ငန်းကို အရေးတယူအသားပေးခဲ့ကြသဖြင့် အိုးတော်ဆက်အမှုထမ်းများ နေထိုင်ရန် ရပ်ကွက်များကိုပင် သီးသန့်ပေးခဲ့ကြသည်ကို တွေ့ရပေသည်။ ထို့ကြောင့် စစ်ကိုင်း၊ အမရပူရ၊ မန္တလေး၊ ရွှေဘိုစသော ထီးစိုက်နန်းတည်မြို့ကြီးများ၌ ယနေ့တိုင် အိုးတော်ရပ်၊ အိုးဖိုရပ်ဟူသော အမည်များဖြင့် ရပ်ကွက်များ တည်ရှိနေကြသည်။

အိုးထိန်းစက်(Potters Wheel)ကိုသုံး၍ မီးဖုတ်သော ရှေးသမားရိုးကျနည်းဖြင့်ပင် အိုးထုတ်လုပ်ကြသဖြင့် ရပ်သုံးရွာသုံး၊ ပြည်တွင်းသုံးများအဆင့်ထက် မတိုးတက်နိုင်ဘဲရှိခဲ့လေသည်။ ကိုလိုနီခေတ်တွင် ပြည်ပမှ ကြွေထည်၊ ဖန်ထည်နှင့် ဒန်အိုးဒန်ခွက်များ ဝင်ရောက်လာသောအခါ ရိုးရာအိုးလုပ်ငန်းမှာ ပျောက်ကွယ်မသွားသော်လည်း ရက်ကန်းလုပ်ငန်းကဲ့သို့ပင် မှေးမှိန်ကျဆင်းသွားလေတော့သည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာ့အိုးလုပ်ငန်း ခေတ်မီတိုးတက်စေရေးအတွက် ခေတ်မီနည်းပညာများ လိုအပ်သည်ဖြစ်ရာ အိုးလုပ်မည့်မြေအမျိုးအစားကို ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်ပြီး မြေအမျိုးအစားများကို ရောနှောပေါင်းစပ်ခြင်းစသော သုတေသနလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရန်နှင့် သင်ကြားပို့ချရန် အင်းစိန်အင်ဂျင်နီယာကျောင်း၌ မြေထည်လုပ်ငန်းဌာနကို ဖွင့်လှစ်၍ အိုးလုပ်ငန်းကျွမ်းကျင်ပညာရှင် မစ္စတာနစ်ကိုလပ်ဦးစီးပြီး အိုးထွက်ရာဒေသများဖြစ်သည့် သထုံခရိုင် ရင်းငြိမ်ဒေသ၊ ပခုက္ကူခရိုင် ကျောက်တပ်ဒေသ၊ ရမည်းသင်းခရိုင် လက်ပံနှင့် အင်းတော်ကလေးဒေသ၊ ရွှေကျင်ခရိုင် ကုသိန္နာရုံဒေသ၊ သာယာဝတီခရိုင် မင်းလှဒေသတို့မှ ထွက်ရှိသော မြေများတွင် ဆီလီကွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်၊ တိုက်တေနီယမ်အောက်ဆိုက်၊ အလူမီနီယမ်အောက်ဆိုက်၊ သံအောက်ဆိုက်၊ ကယ်လ်ဆီယမ်အောက်ဆိုက်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်အောက်ဆိုက်၊ ပိုတက်ဆီယမ်အောက်ဆိုက်၊ ဆိုဒီယမ်အောက်ဆိုက် ပါဝင်နှုန်းများကို ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်ပေးခဲ့သည်။ ရင်းငြိမ်၊ ရမည်းသင်း၊ မင်းလှ၊ ပခုက္ကူတို့မှ မြေများသည် မြေဖြူမျိုး (White Clay) ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ မင်းလှမြေတွင် ကေအိုလင် ၄၇ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်ပြီး ပခုက္ကူမြေတွင် ကေအိုလင် ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်ကာ ထိုမြေများနှင့် ရောနှောပါရှိသောသဲသည် ဆေးထည့်ရန် ဖန်ပုလင်းများပြုလုပ်နိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ယင်းသို့စမ်းသပ်စစ်ဆေးရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ မြေထည်လုပ်ငန်းများ၌ အသုံးပြုသော သဘာဝပစ္စည်းရိုင်းများကို ဓာတ်သဘောအရ စမ်းသပ်ခြင်း၊ အစိုးရဌာနရုံးအဆောက်အအုံများ ဆောက်လုပ်ရန်အတွက် အုတ်ဖုတ်မည့်မြေကြီးများ စမ်းသပ်ခြင်း၊ လက်ဖက်ရည်အိုး၊ ပန်းအိုး၊ ပန်းကန်ပြား၊ ကြွေကရား စသောပစ္စည်းအမျိုးမျိုးစမ်းသပ်ပြုလုပ်ခြင်း၊ မြေထည်၊ ကြွေထည်ပစ္စည်းသစ်များ တိုးတက်ဖြစ်မြောက်အောင် လုပ်ဆောင်ပေးခြင်း၊ ကြွေထည်ပစ္စည်းများ၊ မီးခံအုတ်၊ နံရံကပ်ကြွေပြားနှင့် အိမ်တွင်းလက်မှုလုပ်ငန်းများအတွက် အုတ်ကြွပ်ပြားများ ဖြစ်မြောက်လာရေးအတွက် စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်ပေးခြင်းအစရှိသည်တို့ ပါရှိကြလေသည်။ ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းရှိ အိုးဖိုများအတွက် မြေထည်၊ ကြွေထည်ပြုလုပ်ရန် နည်းသစ်များကို စီမံပေးသောလုပ်ငန်းများလည်းပါရှိသည်။

အိုးလုပ်ငန်းများ တည်ရှိဆဲပင်ဖြစ်

မြန်မာ့ရိုးရာအိုးလုပ်ငန်းသည် ရှေးယခင်ကပင် ဆင်းသက်လာခဲ့သည့် ရိုးရာလက်မှုအတတ်ပညာတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး အထူးသဖြင့် ပျူယဉ်ကျေးမှုထွန်းကားခဲ့ရာ မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း မြေပြန့်လွင်ပြင်နှင့် မြစ်ဝှမ်းဒေသများ၊ အရှေ့ပိုင်း၊ အနောက်ပိုင်းနှင့် မြောက်ပိုင်း၊ တောင်ပိုင်းစသည့်ဒေသများတွင်လည်း ရိုးရာအစဉ်အလာအလိုက် အိုးလုပ်ငန်းများ တည်ရှိဆဲပင်ဖြစ်သည်။ မြေအိုး၊ မြေထည်အကြမ်းစားများကို ရပ်သုံးရွာသုံးအတွက် ထုတ်လုပ်ပေး သည့် ကျေးရွာဒေသများစွာရှိသည့်အနက် တွံတေး၊ မော်လမြိုင်၊ ရွှေဘို၊ ကျောက်မြောင်းဒေသတို့မှာ စဉ့်အိုးစဉ့်ခွက်များ ထုတ်လုပ်ရာဒေသများနှင့် ပျဉ်းမနား၊ ရွှေဂူ၊ လွိုင်လင်တို့တွင် မြေထည်စဉ့်သုတ် အချောထည်၊ လက်ဖက်ရည်ကရား၊ ညောင်ရေအိုးစသည့် ပစ္စည်းများထွက်ရှိရာ ဒေသများအဖြစ် ထင်ရှားလေသည်။ မျက်မှောက်ကာလ၌ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်တို့ရှိ မြို့၊ ရွာနေရာဒေသအချို့တို့တွင် ဒေသအလိုက်ထွက်ရှိသော မြေအမျိုးအစားပေါ်အမှီပြုကာ မြန်မာ့ရိုးရာမြေအိုးနှင့် စဉ့်အိုးလုပ်ငန်းများကို တစ်ပိုင်တစ်နိုင်စီးပွားဖြစ်သော်လည်းကောင်း၊ အသေးစားလက်မှုလုပ်ငန်း တစ်ခုအဖြစ်သော်လည်းကောင်း ဆက်လက်လုပ်ကိုင်လျက်ရှိကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆယ့်နှစ်လရာသီရှိသည့်အနက် တန်ဆောင်မုန်း၊ နတ်တော်၊ ပြာသို၊ တပို့တွဲ၊ တပေါင်း၊ တန်ခူးလများသည် အိုးစိမ်းရိုက်၊ အိုးဖုတ်လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်လေ့ရှိသည့်အချိန်ကာလများဖြစ်သည်။ အိုးဖုတ်လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်ရာတွင် နေရာဒေသအပေါ်မူတည်၍ အသုံးပြုသည့် ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများ ပုံစံအမျိုးမျိုးကွဲပြားလျက်ရှိပြီး ရွှံ့စေးမြေ (မြေနက်)၊ တောင်မြေ(မြေနီ)၊ မြေဖြူ (အဝါရောင်အနည်းငယ်သန်းသည့်မြေ)၊ မြေစီး၊ မြေစေးနှင့် ကုန်းသဲ၊ နုန်းမြေများဖြင့် ပြုလုပ်ကြသည်ကို တွေ့ရှိရသကဲ့သို့ နေရာဒေသအလိုက် ရာသီဥတုကွဲပြားမှုများရှိခြင်းကြောင့် ခိုင်ခံ့ကောင်းမွန်သည့် အိုးတစ်လုံးရရှိရေး အိုးပြုလုပ်သည့် အချိန်ကာလများမှာလည်း ကွာခြားလျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။

အဆင့်ဆင့်အချိန်ပေးလုပ်ကိုင်ရသော လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်

အိုးလုပ်ငန်းသည် လက်ဝင်ပြီး အိုးလုပ်သားများအဖို့ အဆင့်ဆင့်အချိန်ပေးလုပ်ကိုင်ရသော လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ပေသည်။ အိုးတစ်လုံးစတင် ပြုလုပ်တော့မည်ဆိုလျှင် ပထမဦးစွာ အိုးလုပ်ရန် လိုအပ်သော ရွှံ့စေးမြေ (မြေနက်)၊ မြေစီးများကို တူးယူရသည်။ တူးယူရရှိသည့်မြေတုံးများကို လိုအပ်သည့် အရွယ်အစားရရှိသည်အထိ ထုချေခြင်း၊ မောင်းဆုံဖြင့် ထောင်းခြင်းတို့ ပြုလုပ်ကာ နေလှန်းပေးရသည်။ ထိုမှတစ်ဆင့်ရရှိလာသည့်မြေများကို ထပ်မံ၍ ဆန်ခါဖြင့်ချကာ အိစက်နေသောမြေများကို ရွေးထုတ်ပေးရသည်။ ရွေးပြီးသောမြေများကို ပိုမိုမာကြောလာစေရန် နေရာဒေသများအလိုက် ရရှိနိုင်သည့်ကုန်ကြမ်းအပေါ်မူတည်၍ ကုန်းသဲ၊ တောင်မြေ (ခေါ်) မြေနီ စသည်တို့နှင့်ရောစပ်ကာ အမှုန့်ကြိတ်ရသည်။ ထို့နောက် အမှုန့်ကြိတ်ပြီးသော မြေညက်များနူးနပ်၍ သမစေရန် ရေဖြင့်ဆွတ်လောင်းပြီးလျှင် အကြိမ်ကြိမ်မွှေနှောက်ကာ နှပ်ထားရသည်။ အချို့ကျေးလက်ဒေသများတွင် အိုးပြုလုပ်ရန်အတွက် သဲပါဝင်နှုန်းနည်းပါးသော မြေဖြူများရရှိနိုင် သဖြင့် အမှုန့်ဖြစ်သည်အထိ ထုချေရန်မလိုဘဲ မြေနီမှုန့်ဖြင့် သမအောင်မွှေနှောက်ကာ ရေဖြင့် နှပ်ထားကြသည်။ ရေဖြင့်နှပ်ထားသည့်မြေများ မခြောက်စေရန် ပလတ်စတစ် (သို့မဟုတ်) အခြားအဝတ်စတစ်ခုခုဖြင့် ဖုံးအုပ်ထားပေးရသည်။

အိုးလုပ်ရန် လိုအပ်သောကိရိယာများမှာ (၁) အိုးထိန်းစက် (အိုးထွင်းစက်ဟုလည်း ခေါ်ကြသည်)၊ (၂) ပလာ၊ (၃) လက်ခုတို့ ဖြစ်ကြသည်။ အိုးထိန်းစက်ဆိုသည်မှာ အကျယ်တစ်တောင်ခန့်ရှိသော သစ်သားဝိုင်းတစ်ခုကို အလယ်တွင် ဝင်ရိုးတိုင်ကဲ့သို့ တိုင်တိုကလေးစိုက်ထား၍ ထိုတိုင်ငုတ် လေးတွင် အကျယ်တစ်တောင်ခန့်ရှိသော သစ်ပြားဝိုင်းတစ်ခုကို ဆုံလည်ကဲ့သို့ စရွေးစွပ်ထား ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုသစ်ပြားဝိုင်း၏ ဘေးနှစ်ဖက်တွင် လက်ကိုင်ရန် သစ်သားစွန်းလေးနှစ်စ ပြုလုပ်ထားသည်။ ထိုအစွန်းလေးနှစ်စကို လက်နှင့်ကိုင်၍လှည့်လျှင် သစ်ပြားဝိုင်းလေးသည် အလွယ်တကူ လည်ပတ်နိုင်လေသည်။ လက်ခုဆိုသည်မှာ မြေညက်ကို မီးဖုတ်ထားသော လက်သီးဆုပ်သာသာ အရွယ်ရှိသည့် ခုံးပြားပြားပုံသဏ္ဌာန်ရှိသော ကိရိယာတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ လက်ခုတွင် ခတ်လက်ခုနှင့် လုံးလက်ခုဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိသည်။ ခတ်လက်ခုကို အိုး၏အထူအပါးကိုညှိရာ၌ ပြည်ပလာ၊ ပန်းပလာတို့နှင့် တွဲဖက်၍အသုံးပြုသည်။ လုံးလက်ခုကိုမူ ရွှံ့သားထူသည့်နေရာမှ ရွှံ့သားပါးသည့်နေရာသို့ ဖြန့်ညှိရာ၌ မော်လုံးပလာနှင့်တွဲဖက်၍ အသုံးပြုသည်။ အိုးပုံလောင်းရာတွင် လူနှစ်ယောက်လုပ်ကိုင်ကြရသည်။ ပထမလူတစ်ယောက်က အိုးထိန်းစက်ကို ချာချာလည်အောင်လှည့်ပေးရသည်။ ဒုတိယလူတစ်ယောက်က အသင့်ရှိပြီးဖြစ်သော ရွှံ့မြေညက်ကိုလုံး၍ ချာချာလည်နေသော အိုးထိန်းစက်၏ အလယ်ဗဟိုတွင်တည်ကာ လက်နှစ်ဖက်ဖြင့် အလိုရှိသောအိုးပုံစံသို့ရောက်အောင် ပြုပြင်ပေးသည်။ ထိုသို့အိုးပုံလောင်းခြင်းသည် သုံးမိနစ်မျှကြာလျှင် ပြီးစီးသည်။ အိုး၏အကြီးအသေးကိုလိုက်၍ ရွှံ့မြေကို မှန်းဆယူငင်ပြီးလျှင် ချာချာလည်နေသော အိုးထိန်းစက်ပေါ်သို့တင်လိုက်ပုံနှင့် ထိုရွှံ့တုံးကို လက်နှစ်ဖက်ဖြင့်ပြုပြင်ပေးရုံမျှဖြင့် တဖြည်းဖြည်း အိုးဖြစ်လာပုံတို့မှာ အလွန်ကြည့်၍ ကောင်းပေသည်။ ထိုလုပ်ငန်းကို အိုးထွင်းသည်ဟု ခေါ်ကြသည်။ ထွင်းပြီး (ပုံလောင်းပြီး)သောအိုးကို အိုးခတ်မည့်သူထံ ပို့ရလေသည်။

အိုးခတ်သူသည် အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့သော လက်ခုကို အိုး၏အတွင်းဘက်မှခု၍၊ ခံ၍အပြင်ဘက်မှ ပလာဖြင့်ခတ်၍၊ ပုတ်၍ အထူအပါးကို ညှိပေးရသည်။ ထိုသို့အထူအပါးညှိရာ၌ မြေနက်၊ မြေနီရောစဉ်က အချိုးမကျခဲ့လျှင် ပလာတွင် ရွှံ့မြေညက်များ ကပ်၍ပါလာတတ်သည်။ ထိုသို့ဖြစ်လျှင်သဲကြမ်းကို ဖြူးပေးရသည်။ သဲကြမ်းအဖြူးများသော အိုးသည် နောင်အခါ၌ ရေစိမ့်များ၍ ရေအေးသည်။ ပြာသိုလတွင်ပြုလုပ်သည့် ရေအိုးသည် အေးသည်ဟုဆိုကာ သောက်ရေအိုးတည်ရန် ပြာသိုအိုးကို ရွေးချယ်၍ ဝယ်လေ့ရှိကြသည်။ အမှန်မှာ ပြာသိုလတွင် လုပ်သဖြင့် ရေအေးသည်မဟုတ်ပေ။ အိုးခတ်စဉ်က သဲကြမ်းများများ ဖြူးပေးခြင်းကြောင့်သာ အေးခြင်းဖြစ်သည်။ အိုးခတ်၍ ၁၅ မိနစ်ခန့်ကြာသော အခါ မှန်ကူကွက်စသော ပန်းပုံလေးများဖော် ပြီးပါက အိုးတစ်လုံးကို အချောကိုင်ပြီးဖြစ်လေသည်။ အိုးလုပ်သားတို့၏လက်ဆနှင့်ကျွမ်းကျင်မှု အပေါ်မူတည်ပြီး မိမိလိုချင်သည့်အိုးပုံသဏ္ဌာန်များနှင့် အပွင့်ပုံစံများ ဖန်တီးကြသည်။ ပုံဖော်ထားသည့် အိုးများ အိုးဖင်မကပ်စေရန် ပြာမှုန့်ကပ်ပေးပြီး အနည်းငယ်ခြောက်သွားအောင် အရိပ်ထဲတွင် ၃/၄ နာရီခန့်ထားကြသည်။ အိုးဖင်ခြောက်သွားသည့်အိုးများကို ပျမ်းမျှအားဖြင့် နှစ်ရက်ခန့်နေပူထဲထုတ်လှန်းကာ ခြောက်သွားသည့်အိုးများ အရောင်လှစေရန် မြေနီမှုန့်ကိုရေဖျော်၍ အချိုးကျသုတ်လိမ်းပေးခြင်း၊ ဓာတုပစ္စည်းတစ်မျိုးသုတ်ပြီး ချော်ရည်လောင်းခြင်းများ ပြုလုပ်ကြသည်။ အချောကိုင်ပြီးလျှင် နေပူရာတွင်ဖြစ်စေ၊ လေသလပ်ရာတွင်ဖြစ်စေ ဖြန့်ချထားရသည်။

ပလာသုံးမျိုးရှိ

ပလာဆိုသည်မှာ အရှည်တစ်ပေခန့်နှင့် ဗြက်သုံးလက်မခန့်ရှိသော သစ်သားလက်ရိုက် တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ထိုပလာတွင် (၁) ပြည်ပလာ၊ (၂) မော်လုံးပလာ၊ (၃)ပန်းပလာဟူ၍ သုံးမျိုးရှိသည်။ ပြည်ပလာကို အိုးအထူအပါးညီစေရန်ညှိရာ၌ အသုံးပြုသည်။ မော်လုံးပလာကို အိုးအထူအပါးညှိရာ၌ပင် အိုး၏ဖင်ပိုင်းကဲ့သို့ ရွှံ့သားထူသည့်နေရာမှ ရွှံ့သားပါးသည့်နေရာသို့ ဖြန့်ညှိရာ၌ အသုံးပြုသည်။ ပန်းပလာကိုမူ အထူအပါးညှိ၍ စိတ်ကြိုက်ပုံစံသို့ ရောက်သည့်အခါ မှန်ကူကွက်လေးများ၊ ပန်းနွယ် ပန်းပွင့်လေးများ၊ ကျေးရုပ်လေးများစသည်ဖြင့် အိုးကိုအလှဖော်ရာ၌ အသုံးပြုသည်။

အိုးမီးဖုတ်လုပ်ငန်း စတင်တော့မည်ဆိုလျှင် ပထမဦးဆုံးထင်းစီခြင်း၊ ထင်းခွေခြင်းများပြုလုပ်ပြီး မီးဖုတ်မည့်အိုးများကို စနစ်တကျခွေရသည်။ စနစ်တကျခွေထားသည့် အိုးပတ်ပတ်လည်ကို ထင်းထပ်မံစီကာ ကောက်ရိုးများဖြင့် သေချာဖုံးအုပ်ပြီး အိုးမီးဖုတ်ကြရသည်။ ထိုသို့အိုးမီးဖုတ်ရာတွင် သတ်မှတ်ထားသည့် ထင်းအရွယ်အစားနှင့် အချိုးအစားကို မှန်ကန်စွာအသုံးပြုတတ်ရသည့်အပြင် မီးအပူချိန်ကိုလည်း မှန်ကန်စွာချိန်ဆတတ်မှသာ အိုးကောင်းများရရှိမည်ဖြစ်သည်။ မီးအပူချိန်ကို ၁၀၀ မှ ၁၁၀၀၊ ၁၂၀၀ စင်တီဂရိတ်အထိ သုံးရပြီး အိုးကြီး ၄၀ မှ ၅၀ ခန့်နှင့် အိုးအမျိုးအစားပေါင်း ၁၀၀၀၀ ခန့် မီးဖုတ်ပါက တစ်ရက်ခွဲခန့် ကြာမြင့်တတ်သော်လည်း မီးအေးအေးဖြင့် မီးဖုတ်ပေးပါက ငါးရက်ခန့်အထိ ကြာမြင့်လေ့ရှိကြောင်း သိရသည်။ အိုးများကျက်သော်လည်း အပူရှိန်ကျန်ရှိနေသေး ခြင်းကြောင့် ချက်ချင်းမထုတ်ယူဘဲ သုံးရက်မှ ငါးရက်ခန့်အထိ အအေးခံကာ ဖိုပေါက်ဖွင့်ထားကြသည်။ ဖိုထဲမှထုတ်ယူပြီးပါက အချောသပ်ရန်အဆင့်သာ ကျန်ရှိတော့ရာ ရာသီဥတုကောင်းမွန်ခြင်းမရှိပါက အပြင်မထုတ်ဘဲ ဖိုထဲတွင်သာ ထားတတ်ကြသည်။

အိုးလုပ်ငန်းကို မိသားစုအလိုက် မိရိုးဖလာလုပ်ကိုင်ကြသူများရှိသလို အသေးစားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုအဖြစ် အိုးလုပ်သားများငှားရမ်းကာ စီးပွားဖြစ်လုပ်ကိုင်ကြသူများလည်းရှိသည်။ စီးပွားဖြစ်လုပ်ကိုင်သူများအနေဖြင့် အိုးလုပ်သား အနည်းဆုံး သုံးဦးမှ ၁၀ ဦးနှင့်အထက် ငှားရမ်း လုပ်ကိုင်ကြပြီး နေရာဒေသအပေါ်မူတည်၍ လုပ်အားခနှင့် အခြားရင်းနှီးကုန်ကျစရိတ်မှာလည်း ကွာခြားလျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံခြားဈေးကွက်များအထိပါ တင်ပို့

ယခုနောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာ့လက်မှုထည်အိုးလုပ်ငန်းကို ခေတ်မီဆန်းသစ်သော အိုးအမျိုးမျိုးနှင့် အလှပန်းအိုးများကို ပုံဖော်ပြုလုပ်လာကြပြီဖြစ်သည်။ မြန်မာ့အိုးများကို မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားတို့တွင် ရေလမ်း၊ ကုန်းလမ်းစနစ်များဖြင့် တင်ပို့ရောင်းချခြင်း၊ ဝယ်ယူအသုံးပြုခြင်းများရှိသည့်အပြင် နိုင်ငံခြားဈေးကွက်များအထိပါ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။ သမိုင်းမှတ်တမ်းများအရ မြန်မာ့အိုးများကို ထိုင်း၊ တရုတ်၊ ဂျပန်၊ မလေးရှား၊ စင်ကာပူ၊ ဩစတြေးလျ၊ နယ်သာလန်နိုင်ငံတို့နှင့် နယူးယောက်မြို့များက မှာယူအသုံးပြုလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

အချို့နေရာဒေသများတွင် အိုးလုပ်ငန်းကျွမ်းကျင်လုပ်သားပညာရှင်နည်းပါးပြီး မိရိုးဖလာ လုပ်ကိုင်လာသူများကသာ အစဉ်အလာမပြတ်လုပ်ကိုင်ကြသည်ကိုတွေ့ရသည်။ ထို့အပြင် မြေအိုးပြုလုပ်ရာတွင် အသုံးပြုသည့် ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများ ရှားပါးလာခြင်း၊ ဝယ်ယူအသုံးပြုသည့် ကုန်ကျစရိတ် များပြားခြင်း၊ တစ်ဆင့်ခံဝယ်ယူပြုလုပ်သည့် မြေအိုးများ မီးဖုတ်ရာတွင် အိုးကျ (အိုးကွဲ) များပြားလာခြင်းတို့ကြောင့် အိုးဖောက်သည် (ဝယ်ယူသူ) ရှားပါးလာမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေကြရပြန်သည်။ အိုးလုပ်ငန်းသည် ရှေးအစဉ်အဆက်ကပင် လူကြီးများက လူငယ်မျိုးဆက်များထံ လက်ဆင့်ကမ်းပေးလာခဲ့သောပညာရပ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ယနေ့ခေတ်လူငယ်များက အိုးလုပ်ငန်းသည် ဝင်ငွေနည်းပါးသည့် လုပ်ငန်းတစ်ခုဟုမှတ်ယူကာ လက်ဆင့်ကမ်းပညာသင်ယူသော အိုးလုပ်သားများ မရှိသလောက်ရှားပါးလာသည်။

ယနေ့လူ့ဘောင် အဖွဲ့အစည်းတွင် ခေတ်နှင့်အညီ တိုးတက်ပြောင်းလဲနေသော နည်းပညာရပ်များနှင့် စိန်ခေါ်မှုများစွာရှိလာပြီဖြစ်ရာ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းဖန်တီးနိုင်ရေးနှင့် မိသားစုအပိုဝင်ငွေ ပိုမိုရှာဖွေနိုင်ရေးတို့အတွက် မြို့ပြများ (သို့မဟုတ်) ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ သွားရောက်လုပ်ကိုင်ရန်ကိုသာ ပိုမိုဦးစားပေးလာကြသည်။ အချို့ဒေသများတွင် အိုးလုပ်ငန်းပညာရပ်ကို ကျွမ်းကျင်ပိုင်နိုင်စွာလုပ်ကိုင်နိုင်သည့် သက်ကြီးပိုင်းများကြောင့် အိုးလုပ်ငန်းများ ပုံမှန်လည်ပတ် လျက်ရှိသော်လည်း ပိုမိုတိုးချဲ့လုပ်ကိုင်ရန် မစွမ်းဆောင်နိုင်ခြင်း၊ လက်ဆင့်ကမ်းလုပ်ကိုင်မည့် လူငယ်လုပ်သားများ ရှားပါးလားခြင်းနှင့် ကုန်ကြမ်းရှားပါးခြင်းတို့ကြောင့် ရိုးရာအမွေအနှစ်လုပ်ငန်း တစ်ခုဖြစ်သည့် အိုးလုပ်ငန်းပျောက်ကွယ်သွားမည်မှာ စိုးရိမ်ဖွယ်ရာဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် မြေထည်လက်မှုအသုံးအဆောင်များနေရာတွင် ဝယ်ယူအသုံးပြုရလွယ်ကူသည့် ခေတ်မီအသုံးအဆောင် ပစ္စည်းများနေရာယူလာခြင်းသည်လည်း မြေထည်လက်မှုလုပ်ငန်းများအတွက် စိန်ခေါ်မှုတစ်ရပ် ဖြစ်လာပြီဖြစ်သည်။ မြန်မာ့ရိုးရာမြေထည်၊ စဉ့်ထည်ပစ္စည်းများဖြစ်သည့် စဉ့်အိုး၊ မြေအင်တုံ၊ ပန်းအိုး၊ ငရုတ်ဆုံ၊ ဆီမီးခွက်၊ ကလေးကစားစရာ မြေထည်လက်မှုပစ္စည်းများသည် ပြောင်းလဲလာသည့် လူမှုအသိုက်အဝန်းအတွင်း ရပ်တည်ရန် ခက်ခဲလျက်ရှိနေပြီဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတကာတွင် လက်မှုပညာအသုံးအဆောင်များကို ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များနှင့် ခေတ်မီ နည်းပညာပံ့ပိုးကာ ရောင်းတမ်းဝင်အသုံးအဆောင်များအဖြစ် တန်ဖိုးမြှင့်တင်စီစဉ်ဆောင်ရွက်ကြသလို မြန်မာနိုင်ငံရှိ ရိုးရာလက်မှုအတတ်ပညာတစ်ခုဖြစ်သည့် မြေအိုးလုပ်ငန်းများကိုအသေးစားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုအဖြစ် ဝိုင်းဝန်းအားပေးမြှင့်တင်ဆောင်ရွက်မည်ဆိုပါက ပိုမိုထွန်းကားကျယ်ပြန့်လာကာ နှစ်ပေါင်းများစွာတိုင်အောင် ရေရှည်တည်တံ့နေမည်ဖြစ်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။ ။

ကျမ်းကိုးစာရင်းများ-

၁။ ဒေါက်တာသန်းထွန်း၊ “မြန်မာ့အိုးသမိုင်းနှင့် ဖြည့်စွက်စာတမ်း ၈ စောင်”၊ ၂၀၁၃ခုနှစ်၊ မတ်လ။

၂။ “မြန်မာ့အိုးခွက်လုပ်ငန်း”၊ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၀)။

၃။ DOCA(မကွေး)၊ “ရေစကြိုဒေသထွက်ပခန်းအိုး”၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ Website ၊ ၂၀၂၂ခုနှစ်၊ မေလ။

၄။ အခြားစာပေများ။

မတ်လ ၁၃ ရက်က ကမ္ဘာ့ကျောက်ကပ်ကျန်းမာရေးနေ့ဖြစ်ပါတယ်။ ကျောက်ကပ်က လူ့ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ရေဓာတ်၊ ဓာတ်ဆားဓာတ်တွေကို ပုံမှန်ဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ပေးပါတယ်။ ရေဓာတ်၊ ဓာတ်ဆားဓာတ်တွေ ပုံမှန်ဖြစ်နေမှသာ ဦးနှောက်၊ နှလုံး၊ အဆုတ်၊ အသည်းနဲ့ ကလီစာတွေက ပုံမှန်အလုပ်လုပ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

လူ့ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့လေးပုံသုံးပုံက ရေဓာတ်နဲ့ပြည့်နေပါတယ်။ ခန္ဓာ ကိုယ်မှာရှိတဲ့ ဆဲလ်လေးတွေက ရေဓာတ်ပြည့်ဝဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ရေဓာတ်နည်းသွားရင် ဆဲလ်လေးတွေ အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ရှေးလူကြီးတွေက ရေအသက် တစ်မနက်လို့ တင်စားကြတာပါ။

ပုံမှန်ကျန်းမာတဲ့ လူတစ်ဦးက တစ်နေ့ကို ရေသုံးလီတာ၊ လေးလီတာ လောက်သောက်ဖို့လိုပါတယ်။ အခုလို နွေရာသီပူပြင်းတဲ့ကာလမှာ ဆိုရင် ရေဓာတ်ပိုလိုအပ်ပါတယ်။ ရာသီဥတုပူလို့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ကိုယ်လက် လှုပ်ရှားမှုများလို့ပဲဖြစ်ဖြစ် ချွေးထွက်များတဲ့အခါ ရေဓာတ်ရော၊ ဓာတ်ဆားဓာတ်ပါ လိုအပ်ပါတယ်။

ထူးခြားတာက ကျွန်မတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ကျောက်ကပ်က ရေဓာတ်၊ ဓာတ်ဆားဓာတ်ပိုလိုတဲ့အနေအထားဆိုရင် ဥပမာ- နွေရာသီမှာဆိုရင် သူတတ်နိုင်သလောက် ရေဓာတ်၊ ဓာတ်ဆားဓာတ်တွေကို ခန္ဓာကိုယ် အတွက် စုထားပေးတယ်။ ဒါကြောင့် နွေရာသီမှာ ဆီးသွားရင် ဆီး အရောင်ရင့်ပြီး ဆီပမာဏနည်းသွားတယ်။ မိုးရာသီမှာဆိုရင် ဆီး အရောင်ဖျော့ပြီး ဆီးပမာဏများပါတယ်။

လူ့ခန္ဓာကိုယ်မှာ ရေဓာတ်ကအရေးကြီးတဲ့အတွက် နေ့စဉ်ရေများများ သောက်ဖို့လိုပါတယ်။ အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် နှစ်လီတာ၊ သုံးလီတာ သောက်ရမယ်လို့ပြောပေမယ့်.. ရေလျှော့သောက်ရမယ့်ရောဂါတွေ အကြောင်းကိုလည်း သိထားဖို့လိုပါတယ်။

ကျောက်ကပ်က ရေဓာတ်ကို ထိန်းညှိပေးတယ်ဆိုပေမယ့် ကျောက် ကပ်အားနည်းရင် ရေဓာတ်ကို မထိန်းနိုင်တော့ပါဘူး။ အဲဒီအခါ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ရေဓာတ်များလာမယ်။ အဲဒါကို ဘယ်လိုသိနိုင်လဲဆိုရင် ခြေလက်တွေ ဖောရောင်လာတာ၊ မျက်လုံးတစ်ဝိုက် မျက်ခွံမို့လာတာ၊ မျက်နှာဖောလာတာတွေဖြစ်လာပါတယ်။ ပြီးတော့ ဗိုက်ထဲမှာ ရေတွေ များလာရင် ရေဖျဉ်းဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျောက်ကပ်အားနည်းသူတွေ၊ အထူးသဖြင့် နာတာရှည်ကျောက်ကပ်ဝေဒနာရှင် တွေ၊ နှလုံးအားနည်းသူတွေ၊ အသည်းကျုံ့သူတွေဆိုရင် ရေလျှော့သောက် ရပါမယ်။ နောက်တစ်ခုက ဓာတ်ဆားဓာတ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဓာတ်ဆားဓာတ် ဆိုလို့ အများသိတဲ့ ဓာတ်ဆားထုပ်မှာ ရေးထားတဲ့ ဓာတ်ဆားဓာတ် တွေအကြောင်းပါ။ ဆိုဒီယမ်၊ ပိုတက်ဆီယမ်၊ ကလိုရိုဒ်၊ ဘိုင်ကပ်၊ ကယ်လ်စီယမ်ဖော့စဖိတ် အစရှိတဲ့ဓာတ်ဆားဓာတ်တွေကို ကျောက်ကပ်က ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ဇီဝကမ္မအခြေအနေပေါ်မူတည်ပြီး ထိန်းညှိပေးပါတယ်။ ဓာတ်ဆားဓာတ် ဥပမာ-ဆိုဒီယမ်လိုအပ်တယ်ဆိုရင် ဆိုဒီယမ် ကို ဆီးထဲမှာ လျော့သွားအောင်လုပ်တာပေါ့။

ဒီလိုဓာတ်ဆားတွေအများကြီးထဲက ဒီနေ့ဆောင်းပါးမှာ ဆားဓာတ် တစ်နည်းအားဖြင့် အငန်ဓာတ်လို့ အများသိထားတဲ့ ဆိုဒီယမ်အကြောင်း ပြောပြချင်ပါတယ်။

ဆိုဒီယမ်ဓာတ်က ချွေးထွက်များတဲ့အခါ၊ နွေရာသီ ပူပြင်းတဲ့အခါ၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တဲ့အခါ၊ ဝမ်းပျက်၊ ဝမ်းလျှောတဲ့အခါမျိုးမှာ ခန္ဓာကိုယ် ထဲမှာ ဆိုဒီယမ်ဓာတ်နည်းသွားတတ်ပါတယ်။ အဲဒီအခါ ဓာတ်ဆားရည် သောက်လိုက်ရင် ဒါမှမဟုတ် ဆားကိုပိုစားလိုက်ရင် အဆင်ပြေသွား တတ်ပါတယ်။ ဆိုဒီယမ်ဓာတ်နည်းသွားရင် သွေးပေါင်ကျတာတို့၊ နုံးခွေ သွားတာတို့၊ အိပ်ငိုက်တာတို့ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ 

အဲဒါနဲ့ ပြောင်းပြန်ကတော့ ဆိုဒီယမ်ဓာတ်များတာပါ။ ဆားဓာတ် များရင် သွေးတိုးရောဂါဖြစ်တတ်ပါတယ်။ သွေးတိုးရောဂါဖြစ်လာရင် လေဖြတ်တာတို့၊ နှလုံးရောဂါတို့ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ နာတာရှည်ကျောက်ကပ် အားနည်းတာလည်း ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် သွေးတိုးရောဂါကို သွေးပေါင်ကျဆေးအပြင် ဆိုဒီယမ် ဓာတ်များများမစားမိဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့မှ သုတေသနတွေရဲ့ တွေ့ရှိချက်အရ ဆားစားသုံးမှုကို ယခုလို သတ်မှတ် ထားပါတယ်။ ကျန်းမာသန်စွမ်းသူလူငယ်၊ လူလတ်တစ်ဦးက တစ်နေ့ကို အိမ်သုံးဆား လက်ဖက်ရည်ဇွန်းတစ်ဇွန်းပဲ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီထက် ပိုစားရင် သွေးတိုးရောဂါဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ နေ့စဉ်စားနေတဲ့ အစားအစာတွေကို သုံးသပ်ကြည့်ရင် နံနက်စာကို ပဲပြုတ်၊ ထမင်းဆီဆမ်းစားတယ်ဆိုပါစို့။ ပဲပြုတ် ထဲမှာ ဆော်ဒါပါတယ်။ ထမင်းဆီဆမ်းမှာ ဆားဖြူးစားတယ်။ နေ့လယ်စာ ကြက်သားဟင်းနဲ့ ချဉ်ပေါင်ကြော်ကို ငါးပိ၊ ပုဇွန်ခြောက်၊ ဆားနဲ့ လေးလေးပင်ပင်ဖြစ်အောင် ကြော်ထားတာပါ။ သူတို့အားလုံးမှာ ဆိုဒီယမ်ဓာတ်တွေပါတယ်။ 

နေ့လယ်ထမင်းစားပြီး လက်ဖက်သုပ်နဲ့ အအီပြေ အချိုတည်းမယ်ဆိုရင် ဆိုဒီယမ်ဓာတ်တွေကြည့်ကြရအောင်။ လက်ဖက်ကို ဆားနဲ့ အချိုမှုန့်နဲ့နှပ်ထားတာ။ နှစ်ပြန်ကျော်ဆိုရင် နံနက်စာစားတဲ့ ပဲပြုတ်၊ ထမင်းဆီဆမ်းရယ်၊ နေ့လယ်စာ ကြက်သားဟင်းနဲ့ ချဉ်ပေါင်ကြော်ရယ်၊ လက်ဖက်သုပ်ရယ်နဲ့တင် ၂၄ နာရီကို ရတဲ့ဆားဓာတ်က လက်ဖက်ရည်ဇွန်းတစ်ဇွန်းကျော်နေပြီ။

နောက်ပြီး ထမင်းစားပြီးဗိုက်ကယ်လို့ ရင်ချောင်အောင် လျက်ဆား စားကြတယ်။ လျက်ဆားက အရသာမငန်လို့ ဆားမပါဘူးဆိုပြီး မထင် လိုက်ပါနဲ့ လျက်ဆားမှာ နွယ်ချိုမှုန့်ပါတယ်။ နွယ်ချိုမှုန့်မှာ ဆိုဒီယမ် ဓာတ်တွေပါတော့ သွေးတိုးတာဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ကျွန်မတို့မြန်မာလူမျိုးတွေက အငန်ဓာတ်ကြိုက်ကြတယ်။ ဥပမာ ငါးပိထောင်း၊ ငါးပိရည်၊ ငါးခြောက်ဖုတ်ဆိုရင် အနံ့ရတာနဲ့တင် သွားရည် ယိုနေတယ်။ ဟင်းထဲမှာလဲ အချိုမှုန့်၊ အသားမှုန့် မပါရင် အရသာမရှိဘူးထင်ကြတယ်။

သွေးတိုးရောဂါရှိသူတွေ ဆိုဒီယမ်ဓာတ်၊ အငန်ဓာတ်လျှော့စားကြ ဖို့ တိုက်တွန်းလိုပါတယ်။ သွေးတိုးမရှိသေးတဲ့ ကလေးတွေ၊ လူငယ် တွေလည်း အငန်ဓာတ်များများမစားဖြစ်အောင် ဆင်ခြင်ကြဖို့လိုအပ် တယ်။ အချိုမှုန့်၊ အသားဓာတ်တွေပါမှ စားလို့ကောင်းတယ်ဆိုတဲ့ လျှာအရသာကို ဝိုင်းဝန်းပြုပြင်ကြရပါမယ်။ အဲ့ဒါမှ သွေးတိုးရောဂါကို အထိုက်အလျောက်ကာကွယ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် ရေဓာတ်၊ ဓာတ်ဆားဓာတ်နဲ့ ကျောက်ကပ်အကြောင်း ရေးထားတဲ့ ဒီဆောင်းပါးလေးကိုဖတ်ပြီး သက်ရှည်ကျန်းမာအောင် သတိပြုစားသောက်ကြဖို့ ဆန္ဒပြုရေးသားလိုက်ရပါတယ်။

Source: Myawady Daily Newspaper

မြန်မာနိုင်ငံသည်  စိုက်ပျိုးရေးကို အခြေခံသည့်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး     သီးနှံမျိုးစုံ ပေါက်ရောက် စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းနိုင်သည့် ရေမြေသဘာဝကို ပိုင်ဆိုင်ထားရှိသည်။ နိုင်ငံ၏စီးပွားဖြစ်သီးနှံအဖြစ် သီးနှံ (၁၀)မျိုးကို သတ်မှတ်ပြီး ပန်းတိုင်အထွက်နှုန်းများ သတ်မှတ်ကာ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ သီးနှံစုံပေါက်ရောက်ဖြစ်ထွန်းနေသည့် နိုင်ငံတွင် အချို့သော သီးနှံများမှာ အသုံးပြုမှုနည်းခြင်း၊ အသုံးပြုရန် မေ့လျော့နေကြခြင်း စသည်တို့ကြောင့် စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု မပြုလုပ်သေးသည့် သီးနှံများစွာရှိနေသည်။ ၎င်းတို့အနက် ယခုရေးသားတင်ပြမည့် သီးနှံဖြစ်သော ကျောက်သားပျက်သီးလည်း တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။

ကျောက်သားပျက်သီး (Gac Fruit) သည် ကြက်ဟင်းခါးမျိုးနွယ်၊ ဘူး၊ ဖရုံ၊ သခွားများ ပါဝင်သည့်   အပင်မျိုးနွယ် (Cucurbita) အုပ်စုဝင်တစ်ခုဖြစ်သည်။၎င်းသည် ကြက်ဟင်းခါးမျိုးများနှင့် မျိုးရင်း (Momordica) တူညီပြီး မျိုးစိတ်သာကွဲပြားခြားနားသည်။ အင်္ဂလိပ်အမည်အားဖြင့် GAC fruit ဟုခေါ်ပြီး နိုင်ငံဒေသအလိုက် အခေါ်အဝေါ်ကွဲပြားမှုများရှိသည်။ ကျောက်သား ပျက်သီး၏ သိပ္ပံအမည်မှာ   Momordica cochinchinensis Spreng ဖြစ်သည်။

ကျောက်သားပျက်၏ မူရင်းဒေသမှာ အရှေ့တောင်အာရှဖြစ်ပြီး    မြန်မာနိုင်ငံ အပါအဝင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၊ ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် လာအိုနိုင်ငံစသည်တို့တွင် သဘာဝအတိုင်း ပေါက်ရောက်ပြီး ယခုကာလတွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၊  ထိုင်းနိုင်ငံနှင့်   တရုတ်နိုင်ငံတို့တွင်  စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးလာကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် သာစည်မြို့နယ် လှိုင်းတက် ကျေးရွာ၊ ကူမဲမြို့နယ်နှင့် ဧရာဝတီတိုင်း ဒေသကြီး မြောင်းမြမြို့နယ်ရှိ  ကျေးရွာများတွင် သဘာဝအတိုင်း  အရိုင်းပေါက်ရောက်နေသည်ကို  လေ့လာတွေ့ရှိရသည်။ ယခုထိ စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်း မရှိသေးပါ။

ကျောက်သားပျက်သီးအပင်သည် ဘူး၊ ဖရုံ၊ ကြက်ဟင်းခါး  စသည်တို့နည်းတူ တစ်နှစ်ခံနွယ်ပင်  အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နှစ်ရှည်ပင်အဖြစ်လည်း စိုက်ပျိုးကြသည်။ ဘူး၊ ဖရုံအုပ်စုဝင်အပင်ဖြစ်သော်လည်း  ကျန်သောဘူးမျိုးနွယ် အပင်မျိုးများနှင့်မတူညီဘဲ အဓိကခြားနားချက်မှာ  အဖိုပင် အမပင်သီးခြားရှိသော အပင်မျိုးဖြစ်သည်။ ပင်စည်သည် စပျစ်ကဲ့သို့ သစ်မာပါသော ပင်စည်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး  ပင်ပိုင်းမျိုးပွားနိုင်သည့် အဓိက အချက်ဖြစ်သည်။ အမြစ်သည် ရေသောက်မြစ်မကြီးအပြင် ပီလောပီနံကဲ့သို့  အစာသိုလှောင်မြစ် (tuberous roots )အဖြစ် ဖွဲ့စည်းတည်ရှိပြီး   rhizomes ကဲ့သို့ တည်ရှိနေသည်။ ထိုအချက်က ကျောက်သားပျက်ပင်ကို နှစ်ရှည်အဖြစ် စိုက်ပျိုးနိုင်သည့် စွမ်းရည်ကိုရရှိစေသည်။ သဘာဝအတိုင်း     ပေါက်ရောက်နေသည့် ကျောက်သားပျက်သီးပင်များတွင်  နွေရာသီကဲ့သို့    ပူပြင်းခြောက်သွေ့ချိန်တွင် အရွက်များ ပင်စည်များ ညှိုးကျသွားပြီး မိုးဦးကျအချိန်တွင် မြေအောက်ရှိ ကျန်ရှိနေသောအမြစ် rhizomes အစိတ်အပိုင်းမှ အညွန့်သစ်ထွက်ကာ     အပင်အဖြစ် ကြီးထွားလာကြသည်။  ဤကဲ့သို့သော ဖြစ်ပေါ်မှုသည် ကျီးအာသီးပင်နှင့်ဆင်တူသည်ကိုလည်းတွေ့ရှိရသည်။ ကျောက်သားပျက်သီး၏အရွက်မှာ ရွက်ခွပါသော ရိုးရိုးအရွက်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ပင်စည်၊ အကိုင်းတို့မှ ရွက်လွဲပုံစံထွက်ရှိသည်။  စိုက်ပျိုးသည့် မျိုးပေါ် မူတည်၍ ရွက်ခွသုံးခုမှ ငါးခုအထိပါရှိသည်။   ပန်းပွင့်မှာ အဖိုပွင့်၊အမပွင့်သီးခြားရှိသည်။ ပန်းပွင့်ပြီး သန္ဓေအောင်ပြီးသည်မှ နှစ်လမှသုံးလတွင် ရင့်မှည့်သည်။  အသီးစတင်တည်ချိန်မှ ရင့်မှည့်သည်အထိကြာမည့်အချိန်မှာ မျိုးအပေါ်တွင်လည်းကောင်း၊  ပတ်ဝန်းကျင်ရာသီဥတုပေါ်တွင်လည်းကောင်းမူတည်သည်။ အ‌ဝေးတင်ပို့မည်ဆိုပါက အသီးအဝါရောင်မှ အညှာထိပ်ပိုင်း လိမ္မော်ရောင်ပြောင်းချိန်တွင် ခူးဆွတ်နိုင်ပြီး    ခူးပြီးချက်ချင်း အသုံးပြုမည်ဆိုပါက အသီးအနီရောင် ဖြစ်မှခူးဆွတ်ခြင်းသည် အာဟာရပါဝင်မှု အများဆုံးရရှိစေနိုင်သည်။   အမပင်မှ တစ်ပင်ပါ အမပွင့်အရေအတွက် ၇၀ နှင့် အထက်ထွက်ရှိသည်။   အဖိုပင်သည် အမပင်ထက် ပန်းပွင့်ပိုများသည်။ အခြားသောဘူး၊ ဖရုံများကဲ့သို့ပင် နံနက်ပိုင်းတွင်ပန်းပွင့်ပြီး ဝတ်မှုန်ကူးခြင်းကိုဖြစ်ပေါ်စေသည်။  အသီးမှာ ဆူးပါသောအသီးဖြစ်ပြီး ငယ်စဉ်တွင် အစိမ်း‌ရောင်ရှိ၍ ရင့်မှည့် လာသည့်အခါ    အဝါရောင်၊ လိမ္မော်ရောင်မှ အနီရောင်သို့ပြောင်းလဲသွားသည်။

အသီးအရွယ်အစားမှာ   ကျွဲကောသီး အလတ်စားအရွယ်ရှိသည်။ အတိုင်းအတာအားဖြင့်   လုံးပတ် ၆ လက်မအရွယ်ရှိသည်။ အသီး၏ ရုပ်သွင်ပြင်အရ အပိုင်း သုံးပိုင်းပါဝင်သည်။    အခွံ၊ အသား၊ အစေ့အနှစ်ဟူ၍    ပုံတွင်ပြထားသည့်အတိုင်းဖြစ်သည်။ အဓိကအသုံးပြုသည့် အစိတ်အပိုင်းမှာ အစေ့နှင့် ကပ်နေသော အနီရောင်အနှစ်ဖြစ်သည်။ ယခုအခါ အစေ့နှင့်ကပ်လျက်    အနီရောင်အနှစ် သာမက အသားနှင့်အခွံကိုပါ အသုံးပြုလာကြသည်။

ကျောက်သားပျက်သီးကို ကောင်းကင်ဘုံမှ နတ်သစ်သီးဟု   တင်စားခေါ်ဝေါ်ရခြင်းမှာ  ဤအသီးတွင်   လူတို့အတွက် အသုံးဝင်သည့် ကျန်းမာ‌ရေးကို အထောက်အကူပြုနိုင်သည့် အပင်ဇီဝဓာတ်ပေါင်းများစွာပါဝင်နေသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ အဓိကပါဝင်သည့် ဓာတ်ပေါင်းအနေဖြင့် ဗီတာမင်အေ၏    ကနဦးပစ္စည်းဖြစ် သည့် ဘီတာကယ်ရိုတင်းပင်ဖြစ်သည်။ ဘီတာကယ်ရိုတင်းပါဝင်မှုမှာ မုန်လာဥနီတွင်ပါဝင်သည့်ပမာဏထက်   အဆ ၂၀ သာလွန်သည်။   ၎င်းအပြင် လိုင်ကိုပင်းဓာတ်မှာလည်း ခရမ်းချဉ်သီးတွင် ပါဝင်သည်ထက် အဆ ၇၀ ပါဝင်သည်။ အခြားသောဓာတ်ပေါင်းများအပြင် သက်စောင့်ဓာတ်များ၊ အန်တီအောက်စီဒန့်ဟုခေါ်သည့် အိုမင်းခြင်းကို ကာကွယ်ပေးနိုင်သော သတ္တိပါဝင်သည်။ ထို့ပြင် ဖလာဗိုနိုက်၊ ဗီတာမင်အီး၊ ဖီနော စသည့်ဓာတ်ပေါင်းများလည်းပါဝင်သည်။

ကျောက်သားပျက်သီးကို ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် ရိုးရာပွဲများ၊ မင်္ဂလာဆောင်နှင့် နှစ်ကူးပွဲ အခမ်းအနားများတွင် ဆန်နှင့်ရောချက်၍ (မြန်မာနိုင်ငံတွင်    အုန်းထမင်းချက်သကဲ့သို့) စားသုံးကြသည်။ ဗီတာမင်အေ ချို့တဲ့သည့် ကလေးငယ်များကို ဤအသီးဖြင့်ချက်ထားသည့်   အစားအသောက်များ ကျွေးမွေးခြင်းဖြင့် ဗီတာမင်အေချို့တဲ့မှုအပေါ်ကာကွယ်နိုင်သည်ကို   လေ့လာသိရှိရသည်။ ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံ၌ ကျောက်သားပျက်သီးအရွက်နှင့် အသီးခွံကို ရောင်ရမ်းသောအနာများတွင် အုံပေးခြင်းဖြင့်   အရောင်သက်သာစေသည့် အတွက် ဆေးဖက်ဝင်အပင်အဖြစ် အသုံးပြုကြသည်။ ယခုနောက်ပိုင်းတွင် အစေ့နှင့် ကပ်နေသည့်အနှစ်သားကို ဖျော်ရည်အဖြစ် ထုတ်လုပ်ရောင်းချလျက်ရှိပြီး ထိုင်းနိုင်ငံ နှင့် အခြားသောနိုင်ငံများတွင် စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးကာ   ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းမျိုးစုံကို ထုတ်လုပ် ရောင်းချလျက်ရှိနေကြပြီဖြစ်သည်။    

အာဟာရဓာတ်တန်ဖိုး   မြင့်မားစွာ ပါဝင်သည့်   ဤအသီးကို အချို့နိုင်ငံများတွင် တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်လာကြသကဲ့သို့   ဤအသီးနှင့်ပတ်သက်သည့် အာဟာရတန်ဖိုးပါဝင်မှုကို လွှမ်းမိုးသည့်အချက်များ၊ ရိတ်သိမ်းချိန်လွန်နည်းပညာ အပါအဝင် ကုန်ကြမ်းမှ ကုန်ချောထုတ်လုပ်ရာတွင်    လုပ်ဆောင်ရမည့်အချက်များ စသည်တို့ကို  သုတေသနများလုပ်ဆောင် လာကြကာ   စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကို အားပေးဆောင်ရွက်နေကြပြီဖြစ်သည်။

ကျောက်သားပျက်သီးပင်သည် အထက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း  အပူပိုင်း သီးနှံပင်ဖြစ်ပြီး စိုက်ပျိုးရန်အကောင်းဆုံး အပူချိန်မှာ ၂၅ မှ ၃၅ စင်တီဂရိတ်ဖြစ်သည်။ အပူချိန်နိမ့်လွန်းမြင့်လွန်းပါက အပင်ဖြစ်ထွန်းမှုကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်။ ဆီးနှင်းကျခြင်းသည်   ကျောက်သားပျက်ပင်ကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေနိုင်သည့်အတွက် နှင်းကျမှုရှိသည့် ဒေသများတွင် စိုက်ပျိုးရန်မသင့်တော်ပါ။ စိုက်ပျိုးမည့်နေရာသည် နေရောင်ခြည်ကောင်းစွာရရှိရမည်ဖြစ်ပြီး    အရိပ်ကျခြင်းကို ကြိုက်နှစ်သက်ခြင်းမရှိပါ။ နေရောင်ခြည် တစ်နေ့ ၆-၈နာရီထိရရှိမှု သည်   အပင်ကြီးထွားမှု အကောင်းဆုံးကိုရရှိစေသည်။ထို့ကြောင့် စိုက်ပျိုးရာတွင် နေရောင်ခြည်    ကောင်းစွာရရှိစေရန် စင်တင်၍ စိုက်ပျိုးသင့်သည်။  ကျောက်သားပျက်သီးပင်ကို    မြေအမျိုးအစားမရွေး စိုက်ပျိုးနိုင်သော်လည်း မြေချဉ်ငန်အညွှန်းကိန်း ၆- ၇ ဒသမ ၅ ရှိသည့် ရေစီးဆင်းမှုကောင်းသည့်မြေမျိုးတွင် အကောင်းဆုံးစိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်းသည်။ အော်ဂဲနစ်ပစ္စည်းထက်သန်သော မြေမျိုးကို ပို၍နှစ်သက်သည်။ မိုးရေချိန်အနေဖြင့် ၁၅၀၀မှ၂၅၀၀ မီလီမီတာ ရွာသွန်းသည့်အနေအထားတွင်  အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်ပြီး တစ်နှစ် မိုးရေချိန် ၁၀၀၀-၃၀၀၀ မီလီမီတာရသည့် ဒေသများတွင် ကောင်းစွာစိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ ရေလိုအပ်မှုများသည့် သီးနှံဖြစ်ပြီး ခြောက်သွေ့ရာသီတွင် စိုက်ခင်းကိုရေလောင်းပေးရန်လိုအပ်သည်။ သို့ရာတွင် ရေဝပ်ခြင်းကို ကြိုက်နှစ်သက်ခြင်းမရှိသဖြင့် ရေမများစေရန် ဂရုပြုသင့်သည်။   ရေများပါက   အမြစ်ပုပ်ပြီး အပင်သေခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်သည့်အတွက် ကြောင့်ဖြစ်သည်။ စိုထိုင်းဆလိုအပ်ချက်အနေဖြင့် အပင်ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ၆၀-၈၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် အပင်ကျန်းမာသန်စွမ်း ကြီးထွားရန်အတွက်   အကောင်းဆုံးအနေ အထားဖြစ်သည်။ ကျောက်သားပျက်သီးကို   ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်မှ မီတာ ၁၀၀၀ အထိမြင့်သည့် ဒေသများအထိ စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။   အထက်ဖော်ပြထားသည့် စိုက်ပျိုးရန်  လိုအပ်ချက်များရှိသော်လည်း ကျောက်သားပျက်သီးပင်သည် ဘူး၊ ဖရုံ၊ ကြက်ဟင်းခါး စသည်တို့နှင့်     အပင် မျိုးစိတ်တူပြီး စိုက်ပျိုးရှင်သန်ပုံပါတူညီသည့်အတွက် အလွယ်တွေးလျှင် ဘူး၊ ဖရုံ၊ ကြက်ဟင်းခါးစိုက်ပျိုးနိုင်သည့်  ဒေသနေရာတိုင်းတွင် ဤကျောက်သားပျက်သီးပင်ကို စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။    စိုက်ပျိုးပြုစုစောင့်ရှောက်မှုပုံစံမှာလည်း ဘူး၊ ဖရုံ၊ ကြက်ဟင်းခါးကဲ့သို့ပင်ဖြစ်ပြီး စိုက်ပျိုးရာတွင် ၎င်းတို့ထက်သာလွန်သည့်အချက်မှာ နှစ်ရှည်ခံပင်အဖြစ်    စိုက်ပျိုးနိုင်ခြင်း၊ ရောဂါပိုးမွှားကျရောက်မှုနည်းခြင်း (သီးထိုးပိုး ယင်သာ အဓိကဂရုပြုရသည်။)နှင့် အကြမ်းခံခြင်းတို့ဖြစ်သည်။   တစ်နိုင်တစ်ပိုင် စိုက်ပျိုးမည်ဆိုပါက  ခြံစည်းရိုးသီးနှံပင်အဖြစ်စိုက်ပျိုးနိုင်သကဲ့သို့ စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးမည်ဆိုပါကလည်း   စိုက်ပျိုးနိုင်သည့်သီးနှံဖြစ်သည်။

စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မည်ဆိုပါက သတိထားရမည့် အချက်တစ်ချက်ရှိသည်။ ကျောက်သားပျက်ပင်သည် အဖိုပင် အမပင်သီးခြားရှိသည့် နှစ်ပင်ပေါင်း လိင်စုံ   အမျိုးအစားဖြစ်သည့်အတွက် ထိုအချက်သည် စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရာတွင် ထားရှိစိုက်ပျိုးရမည့် အဖိုပင်နှင့် အမပင်အချိုးကိုသိရှိရန်မှာ   အဓိကထားရမည့် အချက်ဖြစ်သည်။ စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးမည့် စိုက်ခင်းအတွက် အဖိုပင်နှင့် အမပင်အချိုးမှာ ၁:၁၀ ရှိလျှင်   လုံလောက်သော်လည်း စိုက်ပျိုးသည့်အခါ အဖိုပင်များ ပိုများနေသည်ကို ကြုံတွေ့ရသည့် အတွက် နောက်ပိုင်းတွင် ကျန်သည့်ဘူး၊ ဖရုံ၊ သခွားအပင်များကဲ့သို့  ပင်တည်းလိင်စုံရရှိလာစေရန် မျိုးစပ်မွေးမြူခြင်းများ စတင်လုပ် ဆောင်နေပြီဖြစ်သည်။   ထိုသို့ရရှိရန် ကြိုးပမ်းနေသော အနေအထားတွင် စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးသူများအနေဖြင့် လိုအပ်သည့် အမပင်အရေအတွက်ရရှိရန်    မျိုးစေ့မှ မျိုးပွားခြင်းအစား အမပင်မှ အကိုင်းများ၊ မြေအောက်ပင်စည် (Rhizomes) များမှ ပင်ပိုင်းမျိုးပွားခြင်းဖြင့်   မျိုးပွားယူကာ စိုက်ပျိုးနေကြသည်။    စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးသည့် စိုက်ခင်းတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၌ တစ်တန်းနှင့်တစ်တန်းကြား   ၄-၅မီတာခြားပြီး အတန်းတွင်းရှိ အပင်များကို     တစ်ပင်နှင့်တစ်ပင် ၃-၄ မီတာခြား၍    စိုက်ပျိုးကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်  စိုက်ပျိုးမည်ဆိုပါက ဘူးစိုက်သကဲ့သို့ သင့်တော်ရာ အကွာအဝေးထား၍ စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။

သီးနှံတစ်ခုကို တောင်သူများ စိုက်ပျိုးလာစေရန် အားပေးသည့် အဓိကအချက်မှာ ခိုင်မာသည့် စျေးကွက်တည်ရှိခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ကိုင်းကျွန်းမီ ကျွန်းကိုင်းမီဆိုသကဲ့သို့ ကုန်ကြမ်းမှ    ကုန်ချောထုတ်လုပ်သည့်နည်းပညာထွန်းကားပြီး  MSME လုပ်ငန်းများအားကောင်းလာစေရန်    အဆိုပါ လုပ်ငန်းနှင့်သက်ဆိုင်သည့် ကုန်ကြမ်းများ စိုက်ပျိုးရန်လိုအပ်သကဲ့သို့ MSME လုပ်ငန်းနှင့် သက်ဆိုင်သည့်   သီးနှံများ စိုက်ပျိုးလာနိုင်ရန် ခိုင်မာသည့် စျေးကွက်ရှိဖို့လိုအပ်သည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံစီးပွား တိုးတက်စေရန် MSME လုပ်ငန်းကို အားပေးနေသည့် အချိန်အခါတွင် ကျောက်သားပျက်သီးမှ တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ထုတ်လုပ်ခြင်းလုပ်ငန်းကိုလေ့လာပြီး ထုတ်လုပ်မည်ဆိုပါက ကျောက်သားပျက် သီးစိုက်ပျိုးခြင်းတိုးတက်လာပြီး   တောင်သူများဝင်ငွေရစေသကဲ့သို့ နိုင်ငံစီးပွားလည်းတိုးတက်လာစေနိုင်မည်ဖြစ်သည်။   ဥပမာအားဖြင့် FAMEကဲ့သို့သော   ဆေးဝါးလုပ်ငန်းမှ ကျောက်သားပျက်သီးတွင်  များပြားစွာ ပါဝင်သောဗီတာမင်အေ  ကနဦးဓာတ်ပေါင်းဖြစ်သည့် ဘီတာကယ်ရိုတင်းကို ထုတ်ယူပြီး ဗီတာမင်အေဆေးတောင့် ထုတ်လုပ်ရောင်းချပါက လုပ်ငန်းပိုမိုကျယ်ပြန့်လာ နိုင်သည့်အပြင် ဗီတာမင်အေဆေးတောင့်ကို လွယ်ကူစွာဝယ်ယူနိုင်မည်ဖြစ်သည့် နည်းတူ ဆေးဝါးလုပ်ငန်းအတွက် လိုအပ်သည့်ကုန်ကြမ်း ကျောက်သားပျက်သီးကို စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးလာနိုင်မည်ဖြစ်သည့်အတွက်   မြေကြီးမှ ရွှေသီးလာစေမှာ အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုး၍ ထွက်ရှိလာသည့် အသီးများကို ပြည်တွင်းတွင်    ဖျော်ရည်လုပ်ငန်း၊ အလှကုန်လုပ်ငန်း စသည်တို့တွင် အသုံးပြုနိုင်သည့်အပြင်  ဖော်ပြထားသည့်   ထုတ်ကုန်များကို ထုတ်လုပ်ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံ၏ MSME လုပ်ငန်းများပိုမိုဖွံ့ဖြိုးလာစေနိုင်သည်။      ထို့ပြင် ပြည်ပမှ ကျောက်သားပျက်သီးနှင့် ပတ်သက်သည့် အမှုန့်၊ အဆီ စသည့် ကုန်ကြမ်းဝယ်လိုအားမှာ မြင့်မားနေသည့်အနေအထားတွင်ရှိသည်။ သို့ရာတွင် ကျောက်သားပျက်သီးမှပါဝင်သော အာဟာရဓာတ်များ မပျက်စီးဘဲ အမှုန့်နှင့် အဆီထုတ်နိုင်ရန် နည်းပညာအကူအညီ  လိုအပ်နေသေးသည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ  ကျောက်သားပျက်သီးကို  ပြည်တွင်းတွင်အသုံးပြုရုံသာမက ပြည်ပသို့ပါတင်ပို့နိုင်သည့် အခြေအနေတွင်ရှိနေသည့်   အသီးဖြစ်သည်။

သို့ဖြစ်ပါသဖြင့် အာဟာရဓာတ် ကြွယ်ဝ၍ ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူ ပြုစေနိုင်သည့် အာဟာရ တန်ဖိုးမြင့်မားသည့် ကျောက်သားပျက်သီးကို စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးရန် လုပ်ဆောင်သင့်ပါကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါသည်။      ။

မြန်မာနိုင်ငံအပါအဝင် ကမ္ဘာ့ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကို ကျေးလက်နေပြည်သူများအတွက် ဝင်ငွေရရှိစေသည့်လုပ်ငန်းတစ်ခုအဖြစ် တစ်နိုင်တစ်ပိုင်လုပ်ငန်းအနေနှင့် သာမကဘဲ စီးပွားဖြစ်လုပ်ငန်း တစ်ခုအနေနှင့်ပါ မွေးမြူနေကြသည်။

ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းသည် အရင်းအနှီးအနည်းငယ်ဖြင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ၍  လုပ်ငန်းကိုစတင်နိုင်ပြီး ကျေးလက်ဒေသများတွင် ဝင်ငွေကောင်းမွန်စေသည့် အလုပ်အကိုင် တစ်ခုဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းသည် ကျေးလက်ဒေသများအတွက် အလားအလာကောင်းရှိသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဆိတ်များကို အဓိကအားဖြင့်အသားနှင့်နို့အတွက် မွေးမြူကြသည်။ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းသည် ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေး၊ စားရေရိက္ခာဖူလုံရေးနှင့် နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်မှုအတွက်လည်း အထောက်အကူပြုနိုင်သည့် လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အလားအလာများစွာ ရှိကြောင်း လေ့လာသုံးသပ်မိသည်။

သဘာဝအရင်းအမြစ်နှင့် ကိုက်ညီမှု

မြန်မာနိုင်ငံသည်     ကျေးလက်ဒေသများတွင်    သဘာဝစားကျက်ခင်းများ၊ သဘာဝပေါက်ပင်များနှင့် သဘာဝအရင်း အမြစ်များ ကြွယ်ဝသောကြောင့်    ဆိတ်မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းအတွက်   အလွန် သင့်တော်သည်။ ဆိတ်များသည် ပူပြင်းခြောက်သွေ့သည့် ရာသီဥတုကို နှစ်သက်ပြီး ချုံပင်၊ ဆီးပင်နှင့် ကန္တာရပင် စသည့်အပူပိုင်းတွင်  ပေါက်ရောက်သည့်အပင်တို့၏ အရွက်များကို အဓိကစားသုံးသော တိရစ္ဆာန်များဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကျေးလက်ဒေသများတွင် လွယ်ကူစွာ မွေးမြူနိုင်သည်။ထို့ကြောင့် ဆိတ်မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းကို အလယ်ပိုင်း ခြောက်သွေ့ဒေသများ  (ဥပမာ - မကွေး၊ စစ်ကိုင်း၊ မန္တလေး) တွင် အဓိကတွေ့ရှိရပြီး အခြားဒေသများထက် ပိုမိုဖွံ့ဖြိုးလျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။

ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအနည်းငယ်ဖြင့်စတင်နိုင်ခြင်း

ကျေးလက်ဒေသများတွင် ဆိတ်များ အား သဘာဝအစာများကို အဓိကအားထား၍ မွေးမြူနိုင်ပြီး ဖြည့်စွက်စာအနည်းငယ်သာ လိုအပ်သည့်အတွက် အစာကုန်ကျစရိတ် သက်သာသည်။ ဆိတ်ခြံကိုလည်း ဒေသထွက် သစ်၊ ဝါး စသည်တို့ကိုအသုံးပြု၍ စရိတ်စကနည်းနည်းဖြင့် ဆောက်လုပ်နိုင်သည်။   ထို့ကြောင့် ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းသည် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အနည်းငယ်ဖြင့် စတင်နိုင်သော လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။

ဆိတ်သားတွင် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သည့် အာဟာရဓာတ်များပါဝင်မှုဆိတ်သားသည် အမျှင်ဓာတ်များပြီး ပရိုတင်းဓာတ်ကြွယ်ဝစွာ ပါဝင်ပြီး ကြွက်သားဖွံ့ဖြိုးမှု၊   တစ်သျှူး ပြန်လည်ပြုပြင်မှုနှင့် ခုခံအားစနစ်အတွက် အရေးပါသည့် အာဟာရဓာတ်ဖြစ်သည်။

ဆိတ်သားတွင် ဟီမိုဂလိုဘင် ထုတ်လုပ်မှုအတွက် အရေးပါသော  သံဓာတ်ပါဝင်မှု မြင့်မားသဖြင့် သွေးအားနည်းရောဂါကို ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။ ဗီတာမင် B 12၊ B 3 (နီယာစင်)၊ B 6 စသည့် ဗီတာမင်များ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်သဖြင့်  ဦးနှောက်လုပ်ဆောင်မှုနှင့် အာရုံကြောစနစ်ကိုလည်း အထောက်အကူပြုသည်။ ထို့ပြင် ဆိတ်သားတွင်ဇင့်ဓာတ် ပါဝင်သဖြင့် ခုခံအားစနစ်ကိုမြှင့်တင်ပေးပြီး ဆယ်လီနီယမ်ပါဝင်ခြင်းကြောင့်    ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းအဖြစ် လုပ်ဆောင်ကာကင်ဆာကာကွယ်မှုကိုအထောက်အကူပြုနိုင်ပါသည်။ ဆိတ်သားတွင် အဆီနှင့်ကိုလက်စထရောပါဝင်မှုနည်းပါးသဖြင့် သွေးတိုးနှင့် နှလုံးရောဂါအန္တရာယ်ကို လျှော့ချပေးနိုင်သည်။ တန်ဆေးလွန်ဘေးဆိုသကဲ့သို့ လူ့ကျန်းမာရေးအတွက် အကျိုးပြုအာဟာရဓာတ်များ   မြင့်မားစွာပါဝင်သော်လည်း ဆိတ်သားတွင်   ပျမ်းမျှ ပျူရင်း(Purine)ပါဝင်မှုမြင့်မားသောကြောင့်  အဆစ်အမျက် ရောင် ဂေါက်ရောဂါရှိသူများအနေဖြင့်   လျှော့စားသင့်ကြောင်း သိရှိရသည်။

ပြည်တွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာဈေးကွက် အလားအလာ

မြန်မာနိုင်ငံတွင်ဆိတ်သားသည် ပြည်တွင်းဈေးကွက်၌ အခြားအသားနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်သဖြင့် ဝယ်လိုအားမြင့်မားသည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင်လည်း ဆိတ်သားအတွက် ဝယ်လိုအားမြင့်မားလျက်ရှိသည်။ အထူးသဖြင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အာရှနိုင်ငံများတွင် ဆိတ်သားအတွက်  ဝယ်လိုအားမြင့်မားပြီး မိမိတို့နိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုဈေးကွက်များသို့ ဆိတ်သားတင်ပို့နိုင်ရန် အလားအလာများရှိသည်။ထို့ပြင် ဆိတ်နို့သည်လည်း နွားနို့ထက် အာဟာရပြည့်ဝ ပြီး    ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သည်ဟု ယုံကြည်လာကြခြင်းကြောင့် နိုင်ငံတကာတွင် ဈေးကွက်တိုးတက်လျက်ရှိသည်။

စိုက်ပျိုးရေးနှင့်   မွေးမြူရေးပေါင်းစပ်လုပ်ကိုင်နိုင်ခြင်း

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အခြားတစ်နိုင်တစ်ပိုင် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများနည်းတူ ဆိတ်မွေးမြူရေးကိုလည်း  စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများကိုပေါင်းစပ်၍ လုပ်ကိုင်နိုင်သည်။ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းမှ ထွက်ရှိလာသည့် ဘေးထွက်ပစ္စည်းများဖြစ်ကြသည့် ကောက်ရိုး၊ ပဲရိုး၊ ပဲမှော်၊ ဝါကြိတ်ဖတ်နှင့် ဆီးမှုန့်တို့ကို ဆိတ်များအားကျွေးမွေးလေ့ရှိကြသည်။ ထိုစိုက်ပျိုးရေးဘေးထွက်ပစ္စည်းများကို စနစ်တကျပြုပြင်၍ ကျွေးမွေးနိုင်ပါက ဆိတ်အတွက် အာဟာရဓာတ်များပိုမိုရရှိစေပြီး  ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကို ပိုမိုအကျိုးကျေးဇူးရရှိနိုင်သည်။ ထို့ပြင် ဆိတ်များ၏မစင်ကိုလည်းသဘာဝ မြေဩဇာအဖြစ် ပြန်လည် အသုံးပြုနိုင်သဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေးတွဲဖက် လုပ်ငန်းအနေဖြင့် ဆိတ်မွေးမြူရေးကို လုပ်ကိုင်နိုင်သည်။

နိုင်ငံတော်မှ ကူညီပံ့ပိုးပေးနိုင်မှု

ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းနှင့် ပတ်သက်၍ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့်ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနအောက်ရှိ  မြို့နယ်တိုင်းတွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည့် မွေးမြူရေးနှင့် ကုသရေးဦးစီးဌာနရုံးများတွင် နည်းပညာနှင့်အကြံဉာဏ်များရယူနိုင်သည်။ နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေဖြင့်လည်း လိုအပ်သည့်အရင်းအနှီးများကို ပံ့ပိုးမှုများပြုလုပ်ပေးနေကြောင်း သိရှိရသည်။

ထို့ပြင် မွေးမြူရေးသုတေသနဦးစီးဌာန၊ ရေဆင်းစိုက်ပျိုးရေး တက္ကသိုလ်နှင့် မွေးမြူရေးဆိုင်ရာ ဆေးတက္ကသိုလ်တို့တွင်လည်းဆိတ်၏ အစာနှင့်အာဟာရ ဖွံ့ဖြိုးရေးသုတေသနများ၊ ဆိတ်ရောဂါ ကာကွယ်ကုသရေးဆိုင်ရာ သုတေသနလုပ်ငန်းများ စသည့်    မြန်မာနိုင်ငံ ဆိတ်မွေးမြူရေးဖွံ့ဖြိုးမှုအထောက်အကူပြု သုတေသနလုပ်ငန်းများကို  စဉ်ဆက်မပြတ် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ နည်းပညာများကိုလည်း အခါအားလျော်စွာဖြန့်ဝေပေးလျက်ရှိသည်။ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကို အောင်မြင်စွာလုပ်ကိုင်နိုင်ရန်အတွက်    အောက်ပါအချက်များကို သိရှိလိုက်နာသင့်သည်။

(က) ဆိတ်မျိုးစိတ်ရွေးချယ်ခြင်း

ဆိတ်မွေးမြူရာတွင် မျိုးစိတ်ရွေးချယ်မှုသည်အရေးကြီးသည်။ ကြီးထွားနှုန်းကောင်းမွန်ပြီး မိမိဒေသနှင့်လိုက်ဖက်သည့် မျိုးစိတ်ကောင်းများကို ရွေးချယ်မွေးမြူခြင်းဖြင့် အသားနှင့်နို့ထွက်နှုန်း ပိုမိုကောင်းမွန်စေသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အဓိကမွေးမြူလေ့ရှိသော ဆိတ်မျိုးစိတ်များမှာ ဂျိတ်နီ၊ ထိန်စမ်း၊ အိန္ဒိယဆိတ်မျိုးများ၊ ဂျမ်မာပါရီဆိတ်နှင့် ဘိုးအာဆိတ်မျိုး စသည်တို့ဖြစ်သည်။

(ခ) ရောဂါကာကွယ်ခြင်းနှင့်ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်ခြင်း

ဆိတ်များကို ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်စေရန် ပုံမှန်စောင့်ကြည့်ပြီး လိုအပ်သော ကာကွယ်ဆေးများကို အချိန်မီထိုးပေးရသည်။ ဆိတ်များတွင် ဖြစ်ပွားတတ်သော ရောဂါများမှာ ဗက်တီးရီးယားနှင့် ဗိုင်းရပ်ရောဂါများ (အဆစ်အမျက်ပြည်တည်နာ၊ အကျိတ်ရောင်ရမ်းနာ၊ ဆိတ်ပလိပ်ရောဂါ(Peste des Petits Ruminants (PPR)နှင့် နှုတ်ခမ်း၊ ပါးစပ်နှင့် နို့သီးခေါင်းတွင် အနာဖုများဖြစ်ခြင်း (Orf)စသည်)၊   ကပ်ပါးရောဂါများ (အစာအိမ်အူလမ်းကြောင်းသန်ကောင်များ၊ ခရုမှတစ်ဆင့်ကူးစက်သည့် သန်ပြားကောင်များ၊ သွေးစုပ်သည့် အင်းဆက်များမှတစ်ဆင့် ကူးစက်သော သွေးတွင်းကပ်ပါးရောဂါများ၊ အရေပြားကပ်ပါးရောဂါများ)   စသည်တို့ဖြစ်ကြသည်။   ထို့ပြင်  အာဟာရဓာတ်များ မညီမျှမှုကြောင့်လည်း ရောဂါများဖြစ်ပွားနိုင်သည်။   နားလည်တတ်ကျွမ်းသော တိရစ္ဆာန်ဆေးကု ဆရာဝန်များနှင့် တိုင်ပင်၍ အထက်ပါရောဂါများကို ကာကွယ်ကုသနိုင်သည်။

(ဂ) လုံလောက်မျှတသည့် အစာနှင့် အာဟာရကျွေးမွေးခြင်း

 ဆိတ်များကို အာဟာရပြည့်ဝသော အစာများကျွေးမွေးရသည်။ သဘာဝ ပေါက်ပင်များနှင့် စိုက်ပျိုးရေးဘေးထွက်ပစ္စည်းများကျွေးမွေးသည့်အပြင် လိုအပ်ပါက  အာဟာရဖြည့်စွက်စာများကို ထည့်သွင်းကျွေးမွေးသင့်သည်။

(ဃ) မွေးမြူရေးခြံနေရာ

 ဆိတ်မွေးမြူရာတွင် သင့်တော်သော မွေးမြူရေးခြံနေရာရှိရန် အရေးကြီးသည်။ ဆိတ်များအတွက် ခြံဆောက်လုပ်ရာတွင် ခွေးများ၏ရန်မှကာကွယ်နိုင်ရန် လုံခြုံပြီး သန့်ရှင်းသောနေရာဖြစ်ရမည်။ ထို့ပြင် ဆိတ်များကို မိုးရေနှင့် နေရောင်ဒဏ်မှ ကာကွယ်နိုင်သည့်  နားခိုမည့်နေရာလည်းဖြည့်ဆည်းပေးရန်လိုအပ်သည်။

(င) စီမံခန့်ခွဲမှု

ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွင် စနစ်တကျစီမံခန့်ခွဲမှုသည် အရေးကြီးသည်။ ဆိတ်များကို ပုံမှန်စောင့်ကြည့်ပြီး လိုအပ်သော ပြုစုစောင့်ရှောက်မှုများကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ ပြုလုပ်ပေးရသည်။ ထို့ပြင် ဆိတ်များကို   စနစ်တကျသားဖောက်မျိုးပွားခြင်း၊ ရောဂါကာကွယ်ခြင်း၊ အစာကျွေးခြင်း စသည့်လုပ်ငန်းများကို စနစ်တကျစီမံခန့်ခွဲရသည်။

(စ) စိန်ခေါ်မှုများ

ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွင် ရောဂါဘယများဖြစ်ပွားခြင်း၊ ဈေးကွက်ပြောင်းလဲမှုများ၊ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုများ စသည့်စိန်ခေါ်မှုများရှိနိုင်သည်။   ထို့ကြောင့် ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကို စနစ်တကျလုပ်ကိုင်၍   အဆိုပါစိန်ခေါ်မှုများကို ကျော်လွှားသွားရန်လိုအပ်သည်။

နိဂုံး

ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းသည်  ကျေးလက်ဒေသများတွင် ဆောင်ရွက်နိုင်သည့်   စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းကောင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး စနစ်တကျလုပ်ကိုင်ပါက အောင်မြင်သော စီးပွားရေးလုပ်ငန်း တစ်ခုအဖြစ်ပင်ရရှိနိုင်သည်။ စိန်ခေါ်မှုများရှိနေသေးသော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံသည် ဆိတ်သားတင်ပို့နိုင်မှုအတွက် အလားအလာကောင်းများရှိသည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရာသီဥတု၊ သဘာဝအရင်းအမြစ်များနှင့် သင့်တော်သည့် ဆိတ်မွေးမြူရေးကို အောင်မြင်စွာ ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် ကျေးလက်နေပြည်သူ လူထုအတွက် ဝင်ငွေကောင်းမွန်စေနိုင်ပြီးနိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်မှုကိုလည်း အထောက်အကူပြုနိုင်ကြောင်း ရေးသား တင်ပြလိုက်ရပါသည်။      ။

Source: https://myawady.net.mm/stories