ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါ်ခိုင်ရွှေဝါ

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေပေးချေမှုများအတွက် National QR Standard ဖြစ်သည့် MMQR စတင်အသုံးပြုခြင်းအခမ်းအနားကို ဖေဖော်ဝါရီ ၂၇ ရက်တွင် နေပြည်တော်ရှိ မြန်မာအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကွန်ဗင်းရှင်းဗဟိုဌာန-၁ (MICC-1) ၌ ကျင်းပပြီး MMQR စတင်သုံးစွဲရန် လိုအပ်သည့်အချက်အလက်များ၊ ဆောင်ရွက်မည့်အခြေအနေ၊ အသုံးပြုပုံနည်းလမ်းများနှင့် လုံခြုံစိတ်ချစွာငွေပေးချေနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ထားရှိမှုတို့နှင့်စပ်လျဉ်း၍ မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ် ငွေရေးကြေးရေးဈေးကွက်၊ ငွေပေးချေမှုနှင့်စာရင်းရှင်းလင်းမှုဌာနကြီး ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါ်ခိုင်ရွှေဝါနှင့် တာဝန်ရှိသူများအား တွေ့ဆုံမေးမြန်းခဲ့သည်များကို စုစည်းဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။

မေး။   MMQR ကို ဘယ်အဖွဲ့အစည်းက ဦးဆောင်ကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်မယ်ဆိုတာ သိရှိလိုပါတယ်။

ဖြေ။    MMQR က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ National Standard အဖြစ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ QR Codeနဲ့ ငွေပေးချေမှုကို ထောက်ပံ့နိုင်တဲ့ Digital Payment Switch စနစ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံတော်ဗဟိုဘဏ်က ဦးဆောင်ကြီးကြပ်ကာ System Operator အဖြစ် Payplus Co., Ltd. က ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါတယ်။

မေး။   MMQR စနစ်က ဘယ်လိုနည်းပညာ၊ စံသတ်မှတ်ချက်တွေကို အခြေခံပြီး ဆောင်ရွက်ထားပါသလဲ။

ဖြေ။    မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ MMQR Standard ကို အာဆီယံနိုင်ငံတွေနည်းတူ EMV-Co စံသတ်မှတ်ချက်စနစ်တွေနဲ့ တစ်ပြေးညီသတ်မှတ်ထားပါတယ်။ MMQR စနစ်ဟာ ငွေလွှဲပြောင်းမှုတွေကို လျင်မြန်စွာဆောင်ရွက်နိုင်ပြီး အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်ပေးချေနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ထားတဲ့အတွက် ငွေကြေးအဖွဲ့အစည်းတွေက MMQR စနစ်ကိုချိတ်ဆက်အသုံးပြုပြီး အပြန်အလှန်ပေးချေမှုဆောင်ရွက်မှာဖြစ်ပါတယ်။

မေး။   အခု MMQR ကို စတင်အသုံးပြုနိုင်ပြီလားဆိုတာ သိရှိလိုပါတယ်။

ဖြေ။    ပထမဦးဆုံးအနေနဲ့ MMQR အသုံးပြုပြီး ဈေးဝယ်သူက ကုန်သည်သို့ (Customers to Merchant) ငွေပေးချေခြင်းကို ပြုလုပ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာ အသုံးပြုသူအချင်းချင်း (Person to Person) ငွေလွှဲပြောင်းတာ၊ Transfer ပြုလုပ်တာ၊ ရေခွန်၊ မီတာဘီလ်လို အခွန်ပေးဆောင်မှုတွေနဲ့ အခြားသောဝန်ဆောင်မှုတွေအတွက် ပေးချေခြင်းတွေအထိ MMQR ရဲ့ ဝန်ဆောင်မှုတွေကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်အသုံးပြုနိုင်ဖို့ တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး။   MMQR က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ငွေရေးကြေးရေးကဏ္ဍမှာ အလုံးစုံပါဝင်မှုတိုးတက်အောင် ဘယ်လိုကူညီပေးမှာလဲ။

ဖြေ။    ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေကြေးသုံးစွဲရာမှာ ယခင်ကဘဏ်တွေအနေနဲ့ မိမိရဲ့ဝန်ဆောင်မှုအတွင်းမှာသာ အသုံးပြုကြတဲ့အတွက် ပေးချေနိုင်တာက အကန့်အသတ်ရှိနေပါတယ်။ အခု MMQR စနစ်ဟာ သီးခြားစီရှိနေတဲ့ မိုဘိုင်းငွေပေးချေမှုတွေကို အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်ပေးချေနိုင်မှာဖြစ်လို့ သုံးစွဲသူတွေအနေနဲ့ Mobile Wallet တစ်ခုရှိရုံနဲ့ ဘယ်နေရာကိုမဆို ပေးချေနိုင်မှာဖြစ်ပြီး ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေပေးချေခြင်း သုံးစွဲမှုများပြားလာမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင်လက်လီဆိုင်သေးတွေ၊ ကုန်စိမ်းဈေးတွေအထိ ပေးချေနိုင်ရေးဆောင်ရွက်ထားတဲ့အတွက် မြို့ပြမှဘဏ်လုပ်ငန်းဝန်ဆောင်မှုမရရှိတဲ့ ကျေးလက်ဒေသအထိ နေရာ၊ ဒေသ၊ အလွှာစုံ၊ နယ်ပယ်အစုံ၊ ဧရိယာအစုံ MMQR ကို အသုံးပြုပြီး ယုံကြည်စိတ်ချစွာ ငွေပေးချေနိုင်မှာဖြစ်တဲ့အတွက် ငွေရေးကြေးရေး ကဏ္ဍမှာ အလုံးစုံပါဝင်တဲ့စနစ်ကို ဖော်ဆောင်နိုင်မှာပဲဖြစ်ပါတယ်။

မေး။   MMQR စနစ်မှာ ဘဏ်ဘယ်နှခုပါဝင်မယ်ဆိုတာ သိရှိလိုပါတယ်။

ဖြေ။    MMQR ကို ကနဦးစတင်တဲ့အစီအစဉ်မှာ ပထမအဆင့်အနေနဲ့ AYA Pay၊ KBZ Pay၊ Wave Money၊ OK$၊ CB Pay၊ uabpay၊ A+ Wallet၊ CTZ Pay ၊ Yoma ၊ Trusty ၊ Zego နဲ့ Mpitesan တို့ ပါဝင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ မကြာခင်မှာမိုဘိုင်းဘဏ်လုပ်ငန်းနဲ့ Mobile Wallet ဆောင်ရွက်တဲ့ဘဏ်နဲ့ ငွေပေးချေမှုအဖွဲ့အစည်းတွေ အားလုံးပါဝင် လာမှာဖြစ်ပါတယ်။

မေး။   ငွေသားသုံးစွဲမှုထက် ဒစ်ဂျစ်တယ်ပေးချေမှုကို ဘာကြောင့် တွန်းအားပေးဆောင်ရွက်သင့်တာလဲ။

ဖြေ။    ငွေသားကိုင်တွယ်ခြင်းက အလွယ်တကူပျောက်ဆုံးနိုင်တယ်၊ ခိုးယူခံရနိုင်တယ်၊ ပျက်စီးသွားနိုင်တယ်၊ သယ်ယူတာ၊ အပ်နှံတာအတွက် ကုန်ကျစရိတ်တွေရှိပါတယ်။ မှောင်ခိုဈေးကွက်နဲ့ အခြားတရားမဝင်လုပ်ဆောင်မှုတွေကိုလည်း ဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ငွေကြေးလိမ်လည်မှု၊ မှုခင်းတွေဖြစ်ပေါ်လာရင် ငွေသားနဲ့ငွေပေးချေမှုက ခြေရာခံဖို့ ခက်ခဲပါတယ်။ ငွေသားကနေ ကိုဗစ် - ၁၉ လို ရောဂါပိုးမွှားတွေ ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ အခုအာဆီယံဒေသတွင်းက တိုးတက်နေတဲ့နိုင်ငံ တွေမှာ ငွေသားအစား ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေပေးချေမှုတွေကို အသုံးပြုလာခြင်းအားဖြင့် နေ့စဉ်လူနေမှုဘဝကို ပိုမိုတိုးတက်ကောင်းမွန်အောင် ပြုလုပ်လာကြပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် နေ့စဉ်ဘဝမှာ အသုံးပြုရလွယ်ကူပြီး ပိုမိုမြန်ဆန်လုံခြုံစိတ်ချရတဲ့ ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေပေးချေမှုအသုံးပြုခြင်းကို တွန်းအားပေးဆောင်ရွက်သင့်ပါတယ်။

မေး။   MMQR နဲ့ပတ်သက်ပြီး ရှေ့ဆက်လုပ်ဆောင်မယ့် လုပ်ငန်းအစီအစဉ်ရှိရင် မျှဝေပေးစေချင်ပါတယ်။

ဖြေ။    MMQR ရဲ့ နောက်ထပ်အစီအစဉ်က စျေးဝယ်သူမှကုန်သည်သို့ ပေးချေခြင်းစနစ် (Customers to Merchant)၊ အသုံးပြုသူအချင်းချင်း (Person to Person) နဲ့ အစိုးရဘီလ်ပေးချေခြင်းတွေအပြင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေမှုတွေနဲ့ အလွှာစုံနယ်ပယ်အစုံမှာ MMQR အသုံးပြုပြီး ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေပေးချေမှုတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးပြုနိုင်အောင် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး။   MMQR က နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေမှုတွေကို ဘယ်လိုအထောက်အပံ့ဖြစ်စေပါသလဲ။

ဖြေ။    နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေမှုတွေကို အဆင်ပြေချောမွေ့စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ အာဆီယံဒေသတွင်း နိုင်ငံတွေအချင်းချင်းချိတ်ဆက်ပြီး QR အသုံးပြုပေးချေနိုင်ရေး ဆက်လက်ဆောင်ရွက်မယ့် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ချိတ်ဆက်မှုတွေပြီးရင် ဒေသတွင်း နိုင်ငံတွေမှာအသုံးပြုတဲ့ Mobile Wallet တွေဟာ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်ပြီး ငွေပေးချေနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာခရီးသွားတွေအတွက် ပိုမိုလွယ်ကူစေသလို E-Commerce Gateway တွေကတစ်ဆင့် ပြည်တွင်းပြည်ပကုန်ပစ္စည်းတွေ ဝယ်ယူနိုင်ပြီး ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ပိုမိုအဆင်ပြေချောမွေ့လာစေမှာဖြစ်ပါတယ်။

မေး။   နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေမှုကို ဘယ်နိုင်ငံတွေမှာ အသုံးပြုနိုင်မှာပါလဲ။

ဖြေ။    MMQR နဲ့နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေမှုတွေအတွက် အာဆီယံနိုင်ငံတွေနဲ့ ချိတ်ဆက်နိုင်ရေး ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ လက်ရှိမှာ အိန္ဒိယ၊ မလေးရှား၊ ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီး စတင်အသုံးပြုနိုင်ဖို့ ဆွေးနွေးလျက်ရှိပါတယ်။ QR အသုံးပြုပေးချေမှုတွေမှာ အဓိကအားဖြင့် စျေးဝယ်သူမှ ကုန်သည်သို့ ပေးချေခြင်းစနစ် (Customers to Merchant) ပေးချေမှုတွေအတွက် ဝန်ဆောင်ခကောက်ခံရာမှာ MDR အဖြစ် သတ်မှတ်ကောက်ခံပါတယ်။ အသုံးပြုသူအချင်းချင်း(Person to Person)အတွက်လည်း ဝန်ဆောင်ခကိုနှစ်နိုင်ငံ Switch တွေက ညှိနှိုင်းကောက်ခံလျက်ရှိပါတယ်။ MMQR စနစ်မှာလည်းချိတ်ဆက်ပြီးချိန်မှာ ဝန်ဆောင်ခနဲ့ငွေလဲလှယ်နှုန်းကို နှစ်နိုင်ငံသက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ညှိနှိုင်းသတ်မှတ်ဆောင်ရွက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး။   မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေပေးချေမှုတွင်ကျယ်စေဖို့ ဘယ်လိုဆောင်ရွက်သွားမယ်ဆိုတာ သိရှိလိုပါတယ်။

ဖြေ။    ငွေသားအသုံးပြုမှုက လုံးဝပျောက်ကွယ်သွားမှာ မဟုတ်ပေမယ့်ဒစ်ဂျစ်တယ်ငွေပေးချေမှု ပိုမိုအသုံးပြုလာစေဖို့ အသုံးပြုသူ Customer နဲ့ Merchant တွေကို MMQR အကြောင်း ပညာပေးဖို့ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာရှိတဲ့ ဘဏ်၊ မိုဘိုင်းငွေရေးကြေးရေး ဝန်ဆောင် မှုလုပ်ငန်းတွေက Social Media Platform တွေ၊ Event တွေ၊ Merchants Seminar တွေနဲ့ Digital ပေးချေမှုတွေ အသုံးပြုနိုင်တဲ့ ဈေး ပွဲတော်တွေ၊ Promotion ပွဲတွေ၊ Social Media Platform က ကြေညာ တာတွေကို စဉ်ဆက်မပြတ် ပြုလုပ်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အခုလို MMQR စတင်အသုံးပြုချိန်ကစပြီး Merchant အရေအတွက် ၃၀၀၀၀၀ နဲ့ Users အရေအတွက် ၃ ဒသမ ၈ သန်းကို တစ်နှစ်အတွင်း အသုံးပြုနိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်ထားပါတယ်။

ဦးမြတ်မင်းထင်ကျော်

Deputy Chief Executive Officer - AYA Pay

MMQR အသုံးပြုသူတွေအနေနဲ့ မိမိတို့လက်ရှိသုံးနေတဲ့ဘဏ်၊ မိုဘိုင်းငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွေရဲ့ သက်ဆိုင်ရာ Mobile Wallet တွေကနေ MMQR နဲ့ငွေပေးချေမှုတွေကို လုပ်ဆောင်သွားရမှာ ဖြစ်ပြီး ဒီစနစ်ကြောင့်မတူညီတဲ့ မိုဘိုင်းငွေပေးချေမှုအမျိုးမျိုးကို ပိုမိုလွယ်ကူမြန်ဆန်စွာ ပြုလုပ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ MMQR အသုံးပြုသူ Consumer တွေနဲ့ Merchant တွေအတွက် Night Market Campaign တွေ၊ ပရိုမိုးရှင်းတွေ၊ Cash back အစီအစဉ်တွေ ဖန်တီးပေးဖို့ရှိပါတယ်။ MMQR အသုံးပြုခြင်းအတွက် မတူညီတဲ့ Mobile Payment တွေကို အပြန်အလှန်အသုံးပြုနိုင်ဖို့ System ချိတ်ဆက်ရုံသာဖြစ်ပြီး Transactions အရေအတွက်၊ ပမာဏ ကန့်သတ်ချက်မရှိပေမယ့် လက်ရှိမိမိ အသုံးပြုနေတဲ့ ဘဏ်၊ မိုဘိုင်းငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွေက Mobile Wallet အသုံးပြုမှုအတွက် ချမှတ်ထားတဲ့ Transaction Limits သတ်မှတ်ချက်တွေကို လိုက်နာဖို့လိုအပ်ပါတယ်။

MMQR စနစ်က အသုံးပြုသူတွေရဲ့ အချက်အလက်တွေကို ရယူသိမ်းဆည်းထားခြင်းမရှိပါဘူး။ Tokenization လို့ခေါ်တဲ့စနစ်ကို အသုံးပြုပြီး ငွေပေးချေမှုတွေကို လုပ်ဆောင်နိုင်အောင် စီစဉ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အသုံးပြုသူတွေအနေနဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်တွေ ပေါက်ကြားမှာစိတ်ပူစရာမလိုပါဘူး။ လက်ရှိသုံးနေ တဲ့ဘဏ်၊ မိုဘိုင်းငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွေရဲ့ မိုဘိုင်းပေးချေ မှုစနစ်တွေမှာရှိတဲ့ အချက်အလက်တွေအတိုင်းပဲ ရှိနေမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဦးစိုးကိုကို

Managing Director ကမ္ဘောဇဘဏ် - KBZPay

အရင်က KBZPay က KBZPay ရဲ့QR ကိုသာ ဖတ်ရှုပေးချေရပြီး AYA Pay ကလည်း AYA Pay ရဲ့ QR ကိုသာ ဖတ်ရှုပေးချေရပါတယ်။ အခု MMQR အသုံးပြုမယ်ဆိုရင် KBZPay ရဲ့ QR ကို AYA Pay နဲ့ ပေးချေနိုင်မှာဖြစ်သလို Wave Money၊ uab Pay စတဲ့ အခြား Mobile Wallet အမျိုးမျိုးနဲ့လည်း ပေးချေနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ Customers to Merchant ငွေပေးချေမှုအတွက် ပေးချေရမယ့် ငွေပမာဏကို အသုံး ပြုသူက ရိုက်ထည့်ရတဲ့ Static QR နဲ့ QR ကို Scan ဖတ်လိုက်ရင် ပေးချေရမယ့် ငွေပမာဏကို ဖော်ပြပြီးသားဖြစ်တဲ့ Dynamic QR စတဲ့ QR နှစ်မျိုးစလုံးကို အသုံးပြုနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ပထမအဆင့်အနေနဲ့ MMQR ကို ပြည်တွင်းမှာ သုံးစွဲတဲ့ငွေပေးချေမှုတွေကို QR အသုံးပြုပြီး အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်ပေးချေနိုင်ဖို့ ဆောင်ရွက်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ နောင်မှာ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေမှုတွေ ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ လုပ်ဆောင်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေက ခရီးသွားတွေ မြန်မာနိုင်ငံကို လာရောက်လည်ပတ်တဲ့အခါ QR နဲ့ လွယ်ကူစွာ ငွေပေးချေနိုင်မှာဖြစ်တဲ့အတွက် ခရီးသွားကဏ္ဍကို တစ်ဖက် တစ်လမ်းက အထောက်အပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်။

ဦးရဲမွန်မင်း

Chief Business Officer- Wave Money

MMQR အသုံးပြုသူ Customer တွေအနေနဲ့ မိမိကြိုက်နှစ်သက်ရာ Mobile Wallet ကို အသုံးပြုပြီး ဘယ် Merchant ကိုမဆို အချိန်တိုအတွင်း လွယ်ကူလျင်မြန်စွာ ငွေပေးချေနိုင်မှာဖြစ်တဲ့အတွက် ငွေသား ကိုင်တွယ်သုံးစွဲမှုကို လျှော့ချနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ Merchant တွေအနေနဲ့ ငွေလက်ခံရာမှာ ဘဏ်တွေ၊ မိုဘိုင်းငွေကြေးဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းတွေ ရဲ့ QR Code များစွာ ထားဖို့မလိုအပ်တော့ဘဲ MMQR QR Code တစ်ခုတည်းနဲ့ ဘယ်လိုငွေပေးချေမှုမျိုးကိုမဆို လက်ခံနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် အသေးစား၊ အငယ်စားနှင့် အလတ်စားစက်မှု လက်မှုလုပ်ငန်းတွေရဲ့ပေးချေမှုတွေကို လွယ်ကူလျင်မြန် စွာဆောင်ရွက်နိုင်ပြီး အီလက်ထရောနစ်နည်းလမ်းနဲ့ ရောင်းဝယ်ရာမှာ လုံခြုံစိတ်ချလွယ်ကူလျင်မြန်စွာ ပေးချေ နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

Merchant တွေအနေနဲ့ MMQR ကိုစတင်အသုံးပြုမယ်ဆိုရင် အသုံးပြုနေတဲ့၊ သို့မဟုတ် အသုံးပြုချင်တဲ့ဘဏ်၊ မိုဘိုင်းငွေကြေး ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွေကို အရင်ဆုံး ဆက်သွယ်ဖို့ လိုအပ်ပါမယ်။ ပြီးရင်သက်ဆိုင်ရာဘဏ်၊ မိုဘိုင်းငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းက MMQR Merchant အဖြစ် ပြောင်းလဲဖို့ Onboarding Process လုပ်ငန်းစဉ်အဆင့်ဆင့်ကို ကူညီဆောင်ရွက်ပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဦးသီဟ

Deputy Manager - Internet Wallet Myanmar Ltd, OK$

Customer တွေအနေနဲ့ အရောင်းဆိုင် Merchant တွေမှာထားရှိတဲ့ MMQR ကို မိမိအသုံးပြုတဲ့ Mobile Wallet တစ်ခုနဲ့ Scan ဖတ်ပြီး လွယ်လွယ်ကူကူနဲ့ လုံခြုံလျင်မြန်စွာ ငွေပေးချေနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ မိုဘိုင်းဖုန်းနဲ့ Certified MMQR Mobile Wallet ရှိသူတိုင်း အင်တာနက် ရရှိတဲ့နေရာဒေသ၊ အချိန်အခါမရွေး အသုံးပြုနိုင်မှာဖြစ်ပြီး ငွေပေးချေမှုတွေ ဆောင်ရွက်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းမှာရှိတဲ့ နိုင်ငံခြားသားတွေအနေနဲ့ ဘဏ်၊ မိုဘိုင်းငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းတွေရဲ့ Certified MMQR Mobile Wallet ရှိရင် MMQR ကို အသုံးပြုနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

MMQR အသုံးပြုပြီး ငွေပေးချေရာမှာ ဝန်ဆောင်မှုမပြတ်တောက်စေဖို့ backup server တွေ၊ နည်းပညာပံ့ပိုးမှုအဖွဲ့တွေကို အဆင်သင့်ထားရှိပြီး backup system တွေလည်း ပြင်ဆင်ထားရှိတဲ့အတွက် သုံးစွဲမှုများပြားတဲ့အချိန်မှာတောင် ကြန့်ကြာမှုမရှိနိုင်ပါဘူး။ MMQR နဲ့ ငွေပေးချေရာမှာအသုံးပြုသူ Customer ဘက်က ကျသင့်ငွေဖြတ်သွားပြီး Merchant က ငွေလက်ခံရရှိမှုမရှိခဲ့ရင် ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အသုံးပြုသူ Customer တွေအနေနဲ့လည်း ငွေပေးချေရာမှာ အမှားအယွင်းမရှိစေဖို့ စိစစ်လုပ်ဆောင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: moi.gov.mm

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် နေထိုင်ခွင့်နှင့် နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်ပေးအပ်မည့် ရွှေရောင်အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့် သို့မဟုတ် Trump Gold  Card ဟု  အမည်ပေးထားသော အစီအစဉ်သည် ရုရှားနိုင်ငံသား စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များ အပါအဝင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးမှ  ငွေကြေးဓနကြွယ်ဝသူများအား နိုင်ငံအတွင်း လာရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလာ စေရန် ဆွဲဆောင်သည့် နည်းလမ်းတစ်ရပ်အဖြစ် ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။

ထရမ့်အစိုးရအနေဖြင့် ဒေါ်လာ ၅ သန်း ပေးသွင်းပြီး  နိုင်ငံအတွင်း၌ အမြဲတမ်း နေထိုင်ခွင့်ရရှိစေမည့် Trump Gold Card အစီအစဉ်ကို အခွင့်အလမ်းတစ်ရပ်အဖြစ် လာမည့်ရက်ပိုင်းအတွင်း စတင်ဖော်ဆောင်မည်ဖြစ်သည်။

တစ်နည်းအားဖြင့်ဆိုရပါမူ  ငွေကြေးချမ်းသာကြွယ်ဝသည့် မည်သည့်နိုင်ငံသားမဆို  အမေရိကန်အစိုးရထံသို့ ဒေါ်လာ ၅  သန်းပေးသွင်းပါက   အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့် သို့မဟုတ် Trump  Gold  Card ရရှိမည်ဖြစ်သည်။   ယင်းအစီအစဉ်ကို    ထရမ့်က ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄  ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ရုရှားနိုင်ငံအတွင်းရှိ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ငွေကြေးကြွယ်ဝသူအချို့သည် ရွှေရောင်အမြဲတမ်း နေထိုင်ခွင့်ဖြစ်သည့် Trump  Gold  Card  အတွက်  ဒေါ်လာ၅  သန်းပေးသွင်းရန် တတ်စွမ်းနိုင်သည်ဟု ၎င်းကယူဆလျက်ရှိသည်။

အကယ်၍ ရုရှားနိုင်ငံသားများအပါအဝင် အခြားနိုင်ငံများမှ   ချမ်းသာကြွယ်ဝသူများက   အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသို့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မည်ဆိုပါက ၎င်းငွေကြေး ချမ်းသာသူများသည်    နိုင်ငံအတွင်း ငွေကြေးအမြောက်အမြား သုံးစွဲမည့်အပြင် အမေရိကန်အစိုးရအတွက်  အခွန်များ ရှာဖွေပေးနိုင်ရုံသာမက   အမေရိကန်ပြည်သူ အများအပြားအတွက်လည်း အလုပ်အကိုင်များ ဖန်တီးပေးနိုင်မည်ဟု ထရမ့်ကယုံကြည်လျက်ရှိသည်။

ထရမ့်အစိုးရအနေဖြင့် အမေရိကန်တွင် လက်ရှိအသုံးပြု ဖော်ဆောင်နေသည့် EB-5 program အစီအစဉ်ကို အဆိုပါ Trump Gold Card အစီအစဉ်ဖြင့် အစားထိုးမည်ဖြစ်သည်။ အမေရိကန်အစိုးရသည် EB-5 program အစီအစဉ်ကို ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်တွင် စတင်ကျင့်သုံးခဲ့ပြီး ၎င်းအစီအစဉ်အရ နိုင်ငံအတွင်း လာရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို  အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့် ပေးအပ်ခြင်းဖြစ်သည်။

အဆိုပါ EB-5 program အစီအစဉ်ကို အမေရိကန်ကွန်ဂရက်က   အတည်ပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး နိုင်ငံအတွင်းသို့   နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပိုမိုဝင်ရောက်လာစေရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းအစီအစဉ်အရ အမေရိကန်ဝန်ထမ်း သို့မဟုတ် အလုပ်သမား အနည်းဆုံး  ၁၀ ဦး တာဝန်ထမ်း ဆောင်နေသည့် အမေရိကန် ကုမ္ပဏီတစ်ခုတွင် ဒေါ်လာတစ်သန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရုံဖြင့် အစိုးရက ၎င်းတို့အား နိုင်ငံအတွင်း အမြဲတမ်း နေထိုင်ခွင့်ပြုခြင်းဖြစ်သည်။

သို့သော် EB-5 program အစီအစဉ်သည် မသမာမှုများကိုဖြစ်ပေါ်နိုင်စေသည့် အလားအလာရှိသည်ဟု   အမေရိကန် ကွန်ဂရက်သုတေသနအဖွဲ့က ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင်   ထုတ်ဖော်ပြောကြားထားသည်။ ထို့ကြောင့် လက်ရှိထရမ့်အစိုးရက အစီအစဉ်အသစ်လည်းဖြစ်   ရုရှားအပါအဝင် အခြားငွေကြေးကြွယ်ဝသူများအား နိုင်ငံအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန်အတွက်   အစီအစဉ်အသစ်အဖြစ် Trump Gold Card အစီအစဉ်ကို ဖော်ဆောင်ရန် စဉ်းစားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟုလည်း ဆိုနိုင်သည်။

ယခုဖော်ဆောင်မည့် Trump Gold Card အစီအစဉ်သည် ယခင်ကအသုံးပြုခဲ့သော EB-5 program အစီအစဉ်ရှိ မသမာမှုများကို ဖယ်ရှားပစ်မည်ဖြစ်သည့်အပြင် Trump Gold Card ကိုင်ဆောင်သူများ အနေဖြင့် နောက်ဆုံးတွင်  နိုင်ငံသားအဖြစ် လျှောက်ထားခွင့်ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် Trump  Gold  Card  အစီအစဉ်အရ နိုင်ငံအတွင်း၌ အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့် ရရှိသူများသည် ယခင် EB-5 program အစီအစဉ်အရ အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့် ရရှိသူများထက် အထူးခံစားခွင့်များရရှိမည်ဖြစ်သည်ဟု အစိုးရက ကြေညာထားသည်။

Trump Gold Card အစီအစဉ်မှရရှိသည့်  ငွေကြေးများကို  အစိုးရ၏အသုံးစရိတ် လိုငွေပြမှုများအား လျှော့ချရာတွင် အသုံးပြုရန်  ထရမ့်အစိုးရက စီစဉ်ထားသည်။ အမေရိကန်အစိုးရအနေဖြင့် ၂၀၂၆ ခုနှစ်အတွက်  အသုံးစရိတ်လိုငွေပြမှု လျှော့ချနိုင်ရေးအတွက်  တစ်ရက်လျှင် ပျမ်းမျှ ဒေါ်လာ ၄ ဘီလီယံလျှော့ချရန် လိုအပ်သည်ဟု အမေရိကန်စွန့်ဦးတီထွင်သူနှင့်  အမေရိကန်အစိုးရ စွမ်းဆောင်ရည်ဌာန (DOGE) အကြီးအကဲ အီလွန်မက်က ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်တွင် ထရမ့်အစိုးရအား အဆိုပြုခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် Trump Gold Card အစီအစဉ်သည် အမေရိကန်၏ အကျိုးစီးပွား ဖော်ဆောင်မှုအတွက် အောင်မြင်မှု ရရှိစေနိုင်သည်ဟု ထရမ့်က မျှော်လင့်လျက် ရှိသည်။

Source: Myawady Web Portal

တရုတ်နိုင်ငံထုတ် လျှပ်စစ်ကားများ၊ လောင်စာဆီနှစ်မျိုးသုံး သင်္ဘော များသည် လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံ၏ ပြည်ပကုန်သွယ်မှုကို သိသိသာသာ မြင့်တက်လာစေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ စက်မှုနှင့် လျှပ်စစ်တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်ကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ပေးလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဈေးကွက်လေ့လာ သုံးသပ်သူများက ပြောကြားထားပါသည်။ 

ပြင်ပစိန်ခေါ်မှုများနှင့် ဈေးကွက်မသေချာမရေရာမှုများရှိသော်လည်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသည် ယမန်နှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ၅   ရာခိုင်နှုန်း  မြှင့်တက်ခဲ့ကြောင်း၊ တရုတ်၏ စုစုပေါင်း ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသည် ၅.၉၈ ထလီယံဒေါ်လာခန့် ရှိခဲ့ကြောင်း တရုတ်အကောက်ခွန် အထွေထွေဌာန၏ အချက်အလက်များအရ  သိရှိ ရပါသည်။ 

တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် 3D နှင့် AI နည်းပညာ၊ စစ်ပွဲသုံးမှန်ဘီလူး ထုတ်လုပ်သည့်နည်းပညာများ၌ ပိုမိုရင်းနှီးမြှုပ်နှံကာ လာမည့်နှစ်များတွင် ပို့ကုန်ကဏ္ဍကို မြှင့်တင်သွားမည်ဟု သိရှိရပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကုန်သွယ်ရေးဌာန၏ ညွှန်ကြားရေးမှူး Liang က ဈေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်မှုနှင့် ပထဝီနိုင်ငံရေးတင်းမာမှုများအကြားတွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် ပိုမိုဆန်းသစ်သော တီထွင်မှုများဖြင့် ဈေးကွက်ကို ကြီးစိုးသွားမည်ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ဈေးကွက်ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများနှင့်လည်း ချိတ်ဆက်ကာ ဈေးကွက်ကို ချဲ့ထွင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားထားပါသည်။ 

Source:  China Daily (Published on 10-2-2025)

ဆောင်းဦး၏အစ နှစ်ရက်သာလိုတော့သည်နှင့် မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းရှိ နေမင်းသည် လာမည့်ခြောက်လအတွင်း မိုးကုပ်စက်ဝိုင်းအောက်သို့ ရောက်ရှိသွားတော့မည်ဖြစ်ကာ စံချိန်သစ်တင် ရေခဲအရည်ပျော်မှုကြုံတွေ့ရနိုင်သည့် အာတိတ်ဒေသ၏နွေရာသီသည် နီးကပ်လာပြီဖြစ်သည်။ ဂြိုလ်တုပုံရိပ်များဖြင့် စတင်တိုင်းတာချိန်မှစ၍ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် မြောက်ပိုင်းပင်လယ်ရေလမ်းကြောင်း (NSR) သာမက အနောက်မြောက်ရေလမ်းကြောင်း (NWP) တစ်လျှောက်ရှိ လမ်းကြောင်းများအားလုံးသည် အချိန်အတော်ကြာ ရေခဲဖုံးလွှမ်းနေပေဦးမည်။ ကနေဒါနိုင်ငံနှင့် ရုရှားနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းကမ်းရိုးတန်း တစ်လျှောက်ထူထပ်သော သက်တမ်းရင့် ပင်လယ်ရေခဲများ ပိတ်ဆို့သွားသောကြောင့် ထိုရေလမ်းကြောင်းများသည် သင်္ဘောကုမ္ပဏီများအတွက် စိတ်ဝင်စားမှု နည်းပါးလှပေသည်။ ယခုမူ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ရေခဲများပါးလွှာ၍ လျော့နည်းလာသည်။ ၂၀၀၇ ခုနှစ်မှစ၍ နွေရာသီနှောင်းပိုင်းတွင် အနောက်မြောက် ရေလမ်းကြောင်းနှင့် မြောက်ပိုင်းပင်လယ်ရေလမ်းကြောင်းနှစ်ခုလုံးတွင် ရေခဲများ ခေတ္တ ပျောက်ကွယ်လာခဲ့သည်။ လာမည့်ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အာတိတ်ဒေသသည် ရာသီနှောင်းပိုင်း ရေခဲအရည်ပျော်မှုများ ကြုံတွေ့ရနိုင်သည်နှင့်အတူ ရေခဲများ နှစ်ပေါင်းများစွာ အပြီးတိုင်ပျောက်ကွယ်သွားနိုင်ပေသည်။ NSR လမ်းကြောင်းတစ်လျှောက် သင်္ဘောများ၏ အရွယ်အစားနှင့် သွားလာမှုအကြိမ်ရေ တိုးလာခြင်းကြောင့် သင်္ဘောအသွားအလာ နှစ်ဆတိုးလာမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဒိန်းမတ်နိုင်ငံပိုင် တန်ချိန် ၄၀,၀၀၀ တင်ဆောင်နိုင်သည့် MV Nordic Barents သင်္ဘောသည် NSR ကို ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးလမ်းကြောင်းအဖြစ်အသုံးပြုခဲ့သည့် ပထမဆုံး ရုရှားမဟုတ်သော ကုန်တင်သင်္ဘောကြီးဖြစ်လာခဲ့သည်။ ယခုနှစ် (၂၀၁၁ ခုနှစ်)အတွင်း ၎င်း၏ အရွယ်အစားထက် နှစ်ဆနီးပါးရှိသော ဂျပန်သင်္ဘော Sanko Odyssey သည် ရုရှားနိုင်ငံ၊ Murmansk မှ တရုတ်နိုင်ငံ၊ Xingang သို့ သံရိုင်းများကို ပို့ဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ် နွေရာသီတွင် ဥရောပမှ အာရှသို့ ဖြတ်လမ်းကိုအသုံးပြုသည့် ပထမဆုံး ဆီတင်သင်္ဘောကြီးဖြစ်သည့် တန်ချိန် ၁၆၀,၀၀၀ တင် Suezmax-class Vladimir Tihkonov ကိုလည်း တွေ့ခဲ့ရသည်။ NSR တစ်လျှောက် သင်္ဘောခုတ်မောင်းမှုအမြန်နှုန်းသည် ကမ္ဘာ့အဓိက ရေလမ်းကြောင်းများတစ်လျှောက်ရှိ သင်္ဘောများကိုမယှဉ်နိုင်သေးသော်လည်း မျောပါနေသော သက်တမ်းနုရေခဲများသည် နွေရာသီလများအတွင်း ဆိုးရွားသောအတားအဆီးဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါးသောကြောင့် ဆက်လက် တိုးတက်လာဖွယ်ရှိသည်။ Vladimir Tihkonov သင်္ဘောသည် Novaya Zemlya မှ Bering ရေလက်ကြားသို့ ပျမ်းမျှအမြန်နှုန်း ၁၄ knots ဖြင့် ခုနစ်ရက်ခွဲကြာ ခုတ်မောင်းခဲ့ပြီး ယခုနှစ် အစောပိုင်းက တင်ထားသည့် တန်ချိန် ၇၄,၀၀၀ တင် Panamamax-class STI Heritage သင်္ဘော၏ စံချိန်ကို ဖြတ်ကျော်ခဲ့သည်။ အာတိတ်ဒေသတွင် ကြီးထွားလာသော စီးပွားရေးဆောင်ရွက်မှုသည် NSR တစ်လျှောက် ခုတ်မောင်းခြင်း၏ ရေလတ်နှင့် ရေရှည်အလားအလာများအကြောင်း မေးခွန်းများကို ဖိတ်ခေါ်ရာ ရောက်သည်။ အာတိတ်သင်္ဘောလမ်းကြောင်းများ အထူးသဖြင့် NSR သည် သမရိုးကျသင်္ဘောလမ်းကြောင်းများထက် စီးပွားရေးအရ အလားအလာရှိသော အခြားရွေးချယ်စရာကို ကိုယ်စားပြုပါသလား။ အာတိတ်ဒေသ သင်္ဘောကုန်စည်ပို့ဆောင်ခြင်း၏ အနာဂတ်ကို ခန့်မှန်းရာတွင် အရေးကြီးသောအရာများကား အဘယ်နည်း။ သင်္ဘောကုမ္ပဏီများနှင့် ဒေသတွင်းအသွားအလာ များပြားလာမှုကို ထောက်ခံသူများသည် NSR တစ်လျှောက်ခုတ်မောင်းသော သင်္ဘောများအတွက် ကုန်ကျစရိတ် သိသိသာသာသက်သာမှုကို ကိုးကား၍ အာတိတ်ဒေသ သင်္ဘောကုန်စည်ပို့ဆောင်ခြင်း၏ လျင်မြန်စွာတိုးတက်လာမှုကို ဟောကိန်း ထုတ်ကြသည်။ ကုန်တင်သင်္ဘောကြီးများ၏ တင်ဆောင်နိုင်သည့်တန်ချိန်သည် ယနေ့ခေတ် တန်ချိန် ၂ သန်းမှ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် တန်ချိန် သန်း ၂၀ ထိ ဆယ်ဆတိုးလာနိုင်ပြီး ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ပမာဏသည် ဆယ်စုနှစ်အကုန်တွင် အလားတူလိုင်းများတစ်လျှောက် တစ်နှစ် လျှင် တန်ချိန်သန်း ၄၀ အထိ တိုးလာမည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြသည်။ သို့သော် သုတေသီများနှင့် ရေကြောင်းကျွမ်းကျင်သူများသည် NSR ၏ စီးပွားဖြစ်ထွန်း ရှင်သန်နိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ သံသယရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာပို့ဆောင်မှု၏ ၂ ရာခိုင်နှုန်း သည် ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် အာတိတ်ဒေသသို့ ကူးပြောင်းနိုင်ပြီး ၂၀၅၀ ပြည့်နှစ်တွင် ၅ ရာခိုင်နှုန်း အထိ ရောက်ရှိလာနိုင်သည်ဟု ကနေဒါနှင့် အမေရိကန် ရေကြောင်းဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်သူများက ဆိုသည်။ ကျွမ်းကျင်သူများသည် အာတိတ်ဒေသ သင်္ဘောကုန်စည်ပို့ဆောင်ခြင်း၏ အနာဂတ် တိုးတက်မှုကို ဆုံးဖြတ်နိုင်သည့်အချက်များစွာကို ကိုးကားဖော်ပြထားကြသည်။ ဤမြောက်ပိုင်း ပင်လယ်ရေလမ်းကြောင်းအကြောင်း စာစဉ်သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကုန်သွယ်မှုဒိုင်းနမစ်နှင့် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးပုံစံများ၊ ရေခဲအရည်ပျော်မှု၏ ပြင်းထန်မှုနှင့်အရှိန်အဟုန်၊ လောင်စာဆီကုန်ကျစရိတ် သက်သာမှုနှင့် ဖြတ်သန်းခ၊ ရုရှား၏အာတိတ်ဒေသ သဘာဝအရင်းအမြစ်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် လာမှုနှင့် တရုတ်၊ တောင်ကိုရီးယားနှင့် ဂျပန်တို့သည် အာတိတ်ပင်လယ်ရေ ပိုင်နက်နိုင်ငံများ အဖြစ် ပေါ်ထွန်းလာခြင်းသည် NSR ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကိုလွှမ်းမိုးနိုင်မှု စသည်တို့ကို လေ့လာ စူးစမ်းမည်ဖြစ်သည်။ ဤစာစဉ်သည် အကြောင်းရင်းတစ်ခုချင်းစီကိုဆန်းစစ်ခြင်းဖြင့် NSR သည် အနာဂတ်တွင် "ရွှေရောင်ရေလမ်းခရီး"အဖြစ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမည် သို့မဟုတ် အကန့်အသတ်နှင့် ရာသီအလိုက်သာ သွားလာနိုင်သည့် ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်းတစ်ခုအဖြစ်သာ ဆက်လက်တည်ရှိနေမည်ကို နားလည်ရန်အတွက် မူဘောင်တစ်ခုကို ပံ့ပိုးပေးမည်ဟု မျှော်လင့်ပါသည်။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကုန်သွယ်မှုဒိုင်းနမစ်နှင့် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးပုံစံများ            

အာတိတ်ဒေသတွင် ကြီးထွားလာသော စီးပွားရေးဆောင်ရွက်မှုသည် NSR တစ်လျှောက် ခုတ်မောင်းခြင်း၏ ရေလတ်နှင့်ရေရှည် အလားအလာများအကြောင်း မေးခွန်းများကို ဖိတ်ခေါ်ရာ ရောက်သည်။ အာတိတ်သင်္ဘောလမ်းကြောင်းများ အထူးသဖြင့် NSR သည် သမရိုးကျသင်္ဘော လမ်းကြောင်းများထက် စီးပွားရေးအရ အလားအလာရှိသော အခြားရွေးချယ်စရာကို ကိုယ်စားပြုပါသလား။ အာတိတ်ဒေသ သင်္ဘောကုန်စည်ပို့ဆောင်ခြင်း၏ အနာဂတ်ကို ခန့်မှန်းရာတွင် အရေးကြီးသောအရာများကား အဘယ်နည်း။ အပိုင်း ၂ သည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကုန်သွယ်မှုဒိုင်းနမစ် များကိုကြည့်ရှုပြီး NSR သည် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်မှုပုံစံများနှင့် သဟဇာတဖြစ်၊ မဖြစ်ကို ရှင်းပြထားသည်။ NSR သည် ဥရောပနှင့် အာရှအကြား ကုန်စည်ဖလှယ်မှုအတွက် ဖြတ်လမ်းဖြစ်ပြီး သင်္ဘောကုမ္ပဏီများအတွက် ကုန်ကျစရိတ်ကို သိသိသာသာ သက်သာစေပါသည်။ သီအိုရီအရ NSR တစ်လျှောက် အကွာအဝေးလျှော့ချမှုသည် စူးအက် သို့မဟုတ် ပနားမားမှတစ်ဆင့် လက်ရှိအသုံးပြုနေသော သင်္ဘောလမ်းကြောင်းများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်မားနိုင်သည်။ ဂျပန်မှဥရောပသို့ခရီးသည် အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် ဂွတ်ဟုပ်အငူမှတစ်ဆင့် ၂၉ ရက်ကြာနှင့် စူးအက်တူးမြောင်းမှတစ်ဆင့် ၂၂ ရက်ကြာသော်လည်း အာတိတ်သမုဒ္ဒရာမှ တစ်ဆင့်ဆိုပါက ၁၀ ရက်သာ ကြာသည်။ ဂျပန်နိုင်ငံ၊ ယိုကိုဟားမားမှ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၊ ရော့တာဒမ်သို့ ခုတ်မောင်းသည့် အကွာ အဝေးသည် စူးအက်တူးမြောင်းကိုဖြတ်၍ အကြမ်းဖျင်း ကီလိုမီတာ ၂၀,၀၀၀ ဖြစ်သော်လည်း NSR မှ ဆိုပါက ကီလိုမီတာ ၉,၀၀၀ အောက်သာဖြစ်သည်။ လွန်ခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အာရှတိုက်သည် မြောက်အမေရိကတိုက်ကို ကျော်တက်ကာ ဥရောပပို့ကုန်များအတွက် အကြီးဆုံးဈေးကွက်အဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့ပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်မှုနှစ်ဆတိုးလာခြင်းသည် သင်္ဘောလမ်းကြောင်းများ၏ အရေးပါမှုကို ပိုမိုတိုးမြင့်လာစေမည်ဖြစ်သည်။ ကွန်တိန်နာသင်္ဘောလိုင်းများသည် လောင်စာသုံးစွဲမှုနှင့် ကုန်ကျစရိတ်များကို လျှော့ချရန်အတွက် “အလွန်နှေးကွေးသော မောင်းနှင်မှုစနစ်” ကို လက်ခံကျင့်သုံးလာခြင်းကြောင့် ဥရောပနှင့် အာရှအကြား တိုတောင်းသောဆက်သွယ်မှုအဖြစ် NSR ၏ ဆွဲဆောင်မှုမှာ ပိုမိုတိုးမြင့်လာနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။

ကမ္ဘာ့သမုဒ္ဒရာများမှ ဖြတ်သန်းသွားသော ကုန်တင်သင်္ဘောအများစုသည် လိုင်း ဝန်ဆောင်မှု ဟုခေါ်သော ပုံမှန်အချိန်ဇယားအတိုင်း လုပ်ဆောင်ကြသည်။စုစုပေါင်းသင်္ဘော ၆,၀၀၀ ကျော်တွင် အများစုမှာ ကွန်တိန်နာသင်္ဘောများဖြစ်ပြီး ကုန်စည်တင်ချရန်အတွက် ဆိပ်ကမ်းအများအပြားတွင် ဆိုက်ကပ်ရသည့် သတ်မှတ်လမ်းကြောင်းများကို လိုက်နာကြသည်။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရေကြောင်းလုပ်ငန်းသည် ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှုများကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ လုပ်ဆောင် လျက်ရှိသည်။ ရေရှည်ခရီးစဉ်များကြိုတင်စီစဉ်နိုင်မှုနှင့် အနှောင့်အယှက်ကင်းသော ဝန်ဆောင်မှုအဖြစ် အာမခံနိုင်မှုသည် ကွန်တိန်နာသင်္ဘောလိုင်းများအတွက် အဓိကသော့ချက်ဖြစ်သည်။

အာတိတ်ဒေသ သင်္ဘောကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးလမ်းကြောင်းတစ်လျှောက်တွင် အချိန်ဇယား အတိုင်း စိတ်ချရမှုမရှိခြင်းသည် NSR ကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် အဓိကအတားအဆီးတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ရုရှားမြောက်ပိုင်းကမ်းရိုးတန်းရှိ အာတိတ်သမုဒ္ဒရာသည် ဇွန်လနှောင်းပိုင်းမှ နိုဝင်ဘာလ အထိ မည်သည့်နေရာတွင်မဆို ရေခဲများမတွေ့ရပေ။ အချို့နှစ်များတွင် ရေခဲများသည် ရာသီအစောပိုင်းတွင်ပင် လျော့နည်းသွားကာ ဆောင်းဦးနှောင်းပိုင်းအထိ ထပ်တိုးမလာသော်လည်း အချို့နှစ်များတွင်မူ ရေခဲကင်းစင်သောကာလမှာ ခြောက်ပတ်အောက်သာ ရှိသည်။ ရိုးရိုးရှင်းရှင်းဆိုရပါလျှင် ရေခဲကင်းစင်သည့်အခြေအနေ စတင်ချိန် သို့မဟုတ် ပြီးဆုံးချိန်သည် အာမခံချက် မရှိပါ။ ထို့အပြင် နွေရာသီတစ်လျှောက်လုံး မြောက်ဘက်သို့ စီးဆင်းလာသောရေခဲများကို လေနှင့် သမုဒ္ဒရာရေစီးကြောင်းများက သင်္ဘောလမ်းကြောင်းများအတွင်းသို့ တွန်းပို့နိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ နွေရာသီလများအတွင်း၌ပင် အာတိတ်ဒေသ၏ရာသီဥတုသည် တည်ငြိမ်မှုမရှိပါ။ မြူခိုးများ၊ မြင်နိုင်စွမ်းအားနည်းမှုနှင့် လေပြင်းများသည် ပုံမှန်သင်္ဘောလမ်းကြောင်းများကို အနှောင့်အယှက်ပေးနိုင်သည်။

NSR သည် Murmansk နှင့် Bering ရေလက်ကြားအကြားတွင် လူနေထိုင်ခြင်းမရှိသော ဆိုက်ဘေးရီးယားရေခဲပြင်၏ မိုင်ပေါင်း ၂,၅၀၀ တစ်လျှောက် ဖြတ်သန်းသွားသည်။ လမ်းကြောင်း တစ်လျှောက်တွင် အခြေခံအဆောက်အအုံနှင့် သင့်လျော်သည့် ဆိပ်ကမ်းများမရှိခြင်းကြောင့် စက်ပိုင်းဆိုင်ရာချို့ယွင်းမှု သို့မဟုတ် ပျက်စီးမှုများရှိသည့်အခါတွင် သင်္ဘောများသည် အချိန်မီ အကူအညီ မရရှိနိုင်ပေ။ ခက်ခဲကြမ်းတမ်းသော ရာသီဥတုအခြေအနေအောက်တွင် ထိုကဲ့သို့ ဝေးလံခေါင်သီဒေသများသို့ သွားရောက်လုပ်ကိုင်ကြရသည့် ကုန်တင်သင်္ဘောလိုင်းများအတွက် မြင့်မားသော အာမခံပရီမီယံများလည်း ရှိရပေမည်။

ကမ္ဘာ့အဓိကကွန်တိန်နာလိုင်းများသည် ဆိပ်ကမ်းကွန်ရက်တစ်လျှောက်တွင် ကုန်းတွင်း ပိုင်းနှင့် ချိတ်ဆက်နိုင်သည့် တိုးတက်ကောင်းမွန်သော ဆက်သွယ်ရေးစနစ်များ၊ ဥပမာ- ဖောက်သည်များနှင့် စားသုံးသူများထံ ကုန်ပစ္စည်းများ ဖြန့်ဝေရန်အတွက် မြစ်ကြောင်း သယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေးနှင့် ရထားလမ်းများမှတစ်ဆင့် ၎င်းတို့၏လမ်းကြောင်းများကို အကောင်းဆုံး ဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ကြသည်။ NSR သည် လူနေထိုင်ခြင်းမရှိသော နယ်မြေအများစုကို ဖြတ်သန်းသွားရာ ယင်းကဲ့သို့ ရပ်နားရန်မဖြစ်နိုင်သည့်အတွက် ပုံမှန်သင်္ဘောလိုင်းများ၏ စိတ်ဝင်စားမှုကို များစွာလျော့ကျစေသည်။

သံရိုင်းတင် Sanko Odyssey ကဲ့သို့သော ကုန်မာတင်သင်္ဘောကြီးများသည် ဆန့်ကျင်ဘက် အားဖြင့် ခန့်မှန်းနိုင်မှုနည်းသော အချိန်ဇယားများကို လိုက်နာကြပြီး ၎င်းတို့၏ လမ်းကြောင်း များသည် ပြောင်းလဲနေသည့်ရောင်းလိုအားနှင့် ဝယ်လိုအားအပေါ် ပိုမိုမူတည်သည်။ NSR သည် အာတိတ်ဒေသရှိ ရုရှား၏ ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လုပ်ငန်း တိုးတက်လာမှုများမှလည်း အကျိုးဖြစ်ထွန်းလာနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ ရေခဲပြင်၏နက်ရှိုင်းမြေလွှာမှ ရေခဲထုအရည်ပျော်လာသည်နှင့်အမျှ ပိုက်လိုင်းများနှင့် မီးရထားလမ်းများ ဖောက်လုပ်ခြင်းသည် ယခင်ကထက်ပိုမို၍ စိန်ခေါ်မှုများလာသော်လည်း ဟိုက်ဒရိုကာဗွန်အရင်းအမြစ်များကို NSR ရေကြောင်းမှတစ်ဆင့် ပိုမိုတင်ပို့နိုင်မည် ဖြစ်သည်။

NSR သည် ဥရောပတိုက်နှင့် အာရှတိုက်အကြား အကွာအဝေးကို သိသိသာသာလျှော့ချ ပေးနိုင်သော်လည်း အာတိတ်ဒေသပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ကုန်းတွင်းပိုင်းတွင် အခြေခံအဆောက်အအုံများ မရှိခြင်းကြောင့် အချိန်ဇယားရေရာမှုမရှိခြင်းသည် အဆိုပါလမ်းကြောင်းကို သင်္ဘောလိုင်းများအကြား ရေပန်းစားလာစေရန် အဓိကအတားအဆီးဖြစ်ပေသည်။ ကုန်ခြောက်နှင့် ကုန်စိုတင် သင်္ဘောကြီးများအတွက်မူ ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့် သမားရိုးကျလမ်းကြောင်းများထက် အခြားရွေးချယ်စရာတစ်ခုအဖြစ် တိုးလာနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။

အာတိတ်ဒေသ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် NSR

မြောက်ပိုင်းပင်လယ်ရေလမ်းကြောင်း၏အနာဂတ် စာစဉ်၏အပိုင်း ၂ သည် ကမ္ဘာ့ ကုန်သွယ်မှု ဒိုင်းနမစ်များကို ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး NSR သည် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်မှုပုံစံများနှင့် အမှန်တကယ် သဟဇာတ ဖြစ်နိုင်၊ မဖြစ်နိုင်ဆိုသည်ကို ရှင်းပြခဲ့သည်။ အပိုင်း ၃ သည် အာတိတ်ဒေသရှိ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် NSR ၏ အနာဂတ်အပေါ် ၎င်း၏သက်ရောက်မှုများကို ပိုမို အနီးကပ် စူးစမ်းပါမည်။ ကျန်ရှိသော နွေရာသီရေခဲအကြွင်းအကျန်များ ပျောက်ကွယ်သွားရန် သိပ္ပံပညာရှင်များက မည်မျှမျှော်လင့်ထားပါသနည်း။ NSR တစ်လျှောက်တွင် တစ်နှစ်ပတ်လုံးသွားလာမှုများသည် မည်သည့်အဆင့်တွင် စတင်နိုင်မည်နည်း။

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ ဒေသအလိုက်အကျိုးသက်ရောက်မှုသည် အာတိတ်ဒေသတွင် အများဆုံးသက်ရောက်ခဲ့ပြီး နှစ်စဉ် ပျမ်းမျှအပူချိန်သည် လွန်ခဲ့သော နှစ် ၁၀၀ အတွင်း ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနှုန်းထက် နှစ်ဆတိုးလာခဲ့သည်။ ယခုအခါ အာတိတ်ဒေသသည် လွန်ခဲ့သော နှစ် ၂,၀၀၀ အတွင်း မည်သည့်အချိန်ကထက်မဆို ပို၍ပူနွေးလာသည်။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၇၀၀,၀၀၀ ကျော်ကတည်းက နှစ်ရှည်ရေခဲဖုံးလွှမ်းခဲ့သည့် အာတိတ်သမုဒ္ဒရာသည် ရာသီ အလိုက် ရေခဲများပျောက်ကွယ်သွားနိုင်သည့် အခြေအနေသစ်ဆီသို့ ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်သည်။

လာမည့်ရာစုနှစ်များအတွင်း အာတိတ်ဒေသ အပူချိန်တိုးမြင့်လာမှုသည် ကမ္ဘာ့နှစ်စဉ် ပျမ်းမျှထက် ကျော်လွန်သွားလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ဆောင်းရာသီတွင် 4.3°C နှင့် 11.4°C ကြားနှင့် နွေရာသီတွင် 1.2°C နှင့် 5.3°C ကြား ရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း The Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) က ခန့်မှန်းထားသည်။ အပူချိန်မြင့်တက်မှုသည် ၁၉၇၉ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်အတွင်း ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျော့ကျသွားသည့် အာတိတ်ပင်လယ်ရေခဲပြင်အပေါ် သိသိ သာသာ သက်ရောက်မှုရှိမည်ဖြစ်သည်။

အလားတူကာလတွင် အာတိတ်ပင်လယ်ရေခဲပြင်များ သိသိသာသာ ပါးလွှာလာပြီး ပျမ်းမျှ ထုထည် ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားသည်ကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ ပင်လယ်ရေခဲပြင်ပမာဏနှင့် ထုထည် နှစ်ခုလုံး လျော့နည်းသွားခြင်းကြောင့် ကျန်ရေခဲပြင်သည် လေတိုက်ပုံပြောင်းလဲခြင်း၊ သမုဒ္ဒရာရေစီးကြောင်းနှင့် ပင်လယ်ရေခဲပြင်၏ အလင်းပြန်စွမ်းအား ကဲ့သို့သော နောက်ဆက်တွဲ ဘေးအန္တရာယ်များကြောင့် ထိခိုက်နိုင်ခြေ ပိုများလာသည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် သက်တမ်းနုရေခဲ များသည် သက်တမ်းရင့်ရေခဲများထက် နွေရာသီတွင် အရည်ပျော်နိုင်ခြေပိုများသည်။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် နွေရာသီတွင် ကြွင်းကျန်ရစ်သည့်ရေခဲများသည် နောက်ဆောင်းရာသီတွင် မာကျောပြီး ပို၍ထူထဲလာနိုင်သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ အာတိတ်ဒေသသည် သက်တမ်းရင့်ရေခဲများ မြန်ဆန်စွာ ဆုံးရှုံးမှုကိုလည်း ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် ရေခဲအများစုသည် ၄ နှစ်မှ ၁၀ နှစ်ကြား သက်တမ်းရှိသော်လည်း ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် အများစုသည် သက်တမ်း ၄ နှစ်အောက်သာ ရှိတော့သည်။

၂၀၀၇ ခုနှစ် ပင်လယ်ရေခဲပြင်ပြိုကျပြီးနောက် ထုတ်ဝေခဲ့သော လေ့လာမှုအများစုသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နှစ်လယ်တွင် နွေရာသီရေခဲများ သိသိသာသာလျော့နည်းလာမည်ဟု မျှော်လင့်ထား ကြသည်။ National Snow and Ice Data Center (NSIDC) မှ Mark Serreze က National Geographic နှင့် အင်တာဗျူးတွင် အာတိတ်၏ နွေရာသီပင်လယ်ရေခဲများသည် ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ် ဝန်းကျင်တွင် လုံးဝအရည်ပျော်သွားမည်ဟု ဆိုခဲ့သည်။ အခြားသိပ္ပံပညာရှင်များက နွေရာသီ ရေခဲပြင်သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်ထက် ပို၍ရှင်သန်နိုင်မည်မဟုတ်ဟု မှန်းဆကြသည်။

NSR ကို ရှင်းလင်းသည့် သင်္ဘောလမ်းကြောင်းတစ်ခုအဖြစ် မယူဆနိုင်သော်လည်း ရုရှား၏ မြောက်ဘက်ပင်လယ်ဧရိယာတစ်ခုလုံးအဖြစ် နားလည်သင့်ပေသည်။ NSR တစ်လျှောက် အလွန် ပြောင်းလဲပြီး ခက်ခဲကြမ်းတမ်းသော ရေခဲများကြောင့် NSR အတွင်း သွားလာနေသော သင်္ဘောများအတွက် အကောင်းဆုံးလမ်းကြောင်းရွေးချယ်မှုမှာ ကွဲပြားနိုင်သည်။ အာတိတ်ဒေသတစ်လျှောက်ရေကြောင်းသွားလာရေးဆိုင်ရာစိန်ခေါ်မှုများကြောင့် American Defense Contractor and Industrial Corporation Raytheon အား Arctic Monitoring and Prediction Program (RAMP) ကို ဖန်တီးရန် တိုက်တွန်းရာရောက်ခဲ့သည်။ RAMP သည် သမုဒ္ဒရာရေစီးကြောင်းများ၊ အတိုဆုံးနှင့် ဘေးအကင်းဆုံး ရေလမ်းကြောင်းများ၊ ရေခဲမာကျောမှု၊ သွားလာနိုင်သည့် သင်္ဘောလမ်းကြောင်း များနှင့် သဘာဝအရင်းအမြစ်တည်နေရာများ ကဲ့သို့သော အရေးကြီးသောခေါင်းစဉ်များအတွက် ဒေတာများကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ စုဆောင်းရန်၊ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာရန်၊ ကြိုတင်ခန့်မှန်းရန်နှင့်  လျင်မြန်စွာမျှဝေရန်အတွက် ပံ့ပိုးပေးထားပါသည်။

ယခုအချိန်အထိ သင်္ဘောများသည် NSR တစ်လျှောက် ကမ်းရိုးတန်းမှသာ သွားလာကြပြီး ကမ်းနှင့် မိုင် ၁၂၀ အကွာတွင်သာ ရှိကြသည်။ နွေရာသီတစ်လျှောက်လုံး မြောက်ဘက်တွင် ရေခဲများဆက်လက်တည်ရှိနေသောကြောင့် Laptev နှင့် Kara ပင်လယ်ရှိ ကျွန်းအများအပြား၏ တောင်ဘက်သို့ ဖြတ်သန်းရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် NSR အကြောင်း မကြာခဏညွှန်းဆိုသည့် အားသာချက်များထဲမှတစ်ခုဖြစ်သည့် အရွယ်အစားကန့်သတ်ချက်များမရှိခြင်းသည် မြောက်ပိုင်းတွင် ရေခဲများကင်းစင်သွားမှသာ အကောင်အထည်ပေါ်လာမည်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိတွင် Capesize ကွန်တိန်နာသင်္ဘောကြီးများ အပါအဝင် Very Large (VLCC) နှင့် Ultra Large Crude Carrier (ULCC) ကဲ့သို့သော ပနားမားနှင့် စူးအက်တူးမြောင်းကို ဖြတ်ကျော်ရန် ကြီးမားလွန်းသော သင်္ဘော များသည် NSR တစ်လျှောက်သွားလာရန်လည်း အလွန်ကြီးမားလျက်ရှိပါသည်။

Arctic Council မှ တာဝန်ပေးထားသော အာတိတ်အဏ္ဏဝါနှင့် သင်္ဘောဆိုင်ရာလေ့လာမှုတစ်ခုအရ NSR သည် ၂၀၈၀ ပြည့်နှစ်တွင် ရေခဲခွဲသင်္ဘောများ၏ အကူအညီမပါဘဲ ရက်ပေါင်း ၉၀ မှ ၁၀၀ အထိ သွားလာနိုင်လိမ့်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ NSR တစ်လျှောက်သွားလာနေသည့် သင်္ဘောများသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်အတွင်း ရေခဲခွဲသင်္ဘောများ၏ အကူအညီလိုအပ်နေသေးပြီး တစ်နှစ်ပတ်လုံး သွားလာရန်လည်း အာမခံချက်မရှိသေးပါ။ NSR တစ်လျှောက် ၂၀၁၁ ခုနှစ် သင်္ဘောခရီးသွားရာသီသည် ၄ လနီးပါးကြာမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ ရေခဲမရှိဘဲ လပေါင်းများစွာ ကြာအောင် အာမခံချက်ပေးနိုင်သည်နှင့်အမျှ NSR သည် သင်္ဘောလိုင်းပိုင်ရှင်များအတွက် ဆွဲဆောင်မှု ပိုမိုရှိလာမည်ဖြစ်သည်။ သင်္ဘောကုမ္ပဏီများသည် နွေရာသီအစောပိုင်းနှင့် ဆောင်းရာသီ နှောင်းပိုင်းတို့တွင် မောင်းနှင်နိုင်သည့် ရေခဲဒဏ်ခံသင်္ဘောများကို ပိုမိုအသုံးပြုလာကြသည်။ ရေခဲဒဏ်ခံသင်္ဘောများကို အသုံးပြုခြင်းသည် ရုရှား၏ ရေခဲခွဲသည့်စရိတ်များကို လျှော့ချနိုင်ရန် သို့မဟုတ် လိုက်ပါစောင့်ကြပ်ပေးမှုများကို ရုပ်သိမ်းနိုင်ရန် ဆောင်ရွက်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်။ ၎င်းသည် ကုန်ကျစရိတ်များကို လျှော့ချပြီး NSR တစ်လျှောက် သင်္ဘောသွားလာမှု အတွက် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်ပေးမည်ဖြစ်သည်။

NSR တစ်လျှောက် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလမ်းကြောင်းသည် နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာအရ မကြာမီ တစ်နှစ်ပတ်လုံး သွားလာနိုင်ခြေရှိလာနိုင်သော်လည်း ရေခဲသည် လာမည့်ဆယ်စုနှစ်များ အတွင်း အကြီးအကျယ်ဆက်လက်ဟန့်တားနေဦးမည်ဖြစ်သည်။ NSR ၏ မြောက်ဘက်အပိုင်းများသည် ရေခဲများဖြင့် ဖုံးလွှမ်းနေသရွေ့ VLCC၊ ULCC နှင့် Capesize သင်္ဘောများသည် အာတိတ်ဒေသသို့ စွန့်စားသွားလာမည်မဟုတ်ဘဲ သမရိုးကျသင်္ဘောလမ်းကြောင်းများအတိုင်း ဆက်လက် သွားလာနေမည်သာဖြစ်သည်။

NSR တစ်လျှောက် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာမှု

ဤစာစဉ်၏ အပိုင်း ၃ သည် အာတိတ်ဒေသရှိ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် မြောက်ဘက် အမြင့်ပိုင်းဒေသ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး၏အနာဂတ်အပေါ် ၎င်း၏အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို အနီးကပ်လေ့လာခဲ့သည်။ အပိုင်း ၄ သည် NSR တစ်လျှောက် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာစေမည့် အလားအလာများကို ပိုင်းခြားစိတ်ဖြာပြီး ထိုအချက်များသည် မည်မျှယုံကြည်အားထားရကြောင်း ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်သည်။

NSR တစ်လျှောက် အမှန်တကယ် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာခြင်းဆိုင်ရာ ယုံကြည်အားထား ရသော ကိန်းဂဏန်းများသည် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်ကတည်းက NSR ကို ဖြတ်သန်းသွားသည့် စီးပွားဖြစ် သင်္ဘောအရေအတွက်မှာ နှစ်ဒါဇင်ထက်နည်းသောကြောင့် ကန့်သတ်ချက်များရှိပါသည်။ NSRတစ်လျှောက် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာခြင်းသည် လောင်စာဆီကုန်ကျစရိတ် သက်သာခြင်းနှင့် နီးနီးကပ်ကပ် ဆက်စပ်နေပါသည်။ သင်္ဘောလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူများသည် လောင်စာဆီကုန်ကျ စရိတ်ကို နည်းလမ်းနှစ်သွယ်ဖြင့် သက်သာစေနိုင်သည်။

NSR ကိုဖြတ်၍ Murmansk မှ Yokohama သို့ သွားလာသောသင်္ဘောသည် Suez တူးမြောင်းကိုဖြတ်၍ ခုတ်မောင်းသော မျိုးတူသင်္ဘောထက် ပျမ်းမျှအားဖြင့် (၇)ရက်စောပြီး ၎င်း၏ ခရီးဆုံးသို့ ရောက်ရှိမည်ဖြစ်သည်။ ခုတ်မောင်းရသည့်အကွာအဝေး ပိုတိုသောကြောင့် လောင်စာဆီ စရိတ်သက်သာကြောင်း သင်္ဘောအော်ပရေတာများက နားလည်ပါသည်။ အော်ပရေတာများသည် သင်္ဘောအား ပင်လယ်ပြင်တွင်း၌ ရက်အရေအတွက် လျှော့ချခြင်းဖြင့် ဝင်ငွေတိုးပြီး အမြတ်အစွန်း ပိုမိုရရှိစေရန် ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။ အချိန်ကုန်သက်သာစေမည့်အစား အော်ပရေတာများသည် ဆီစားနှုန်း နှစ်ဆပိုသက်သာစေမည့် ခပ်နှေးနှေးခုတ်မောင်းမှုမျိုးကိုလည်း လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။ NSR ၏ လမ်းကြောင်းအရှည်မှာ တိုတောင်းသောကြောင့် Murmansk မှ Yokohama သို့ ခုတ်မောင်းသည့် သင်္ဘောတစ်စင်းသည် ၎င်း၏အမြန်နှုန်းကို ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း လျှော့ချ၍ ခုတ်မောင်း လျှင်ပင် စူးအက်တူးမြောင်းကိုဖြတ်၍ အရှိန်အပြည့်ဖြင့် ခုတ်မောင်းသော သင်္ဘောနှင့်နည်းတူ တစ်ချိန်တည်းတွင် ဂျပန်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနိုင်သည်။ အထူးသဖြင့် သတ္တုရိုင်းကဲ့သို့သော တန်ဖိုးနည်း ကုန်ကြမ်းများကို သယ်ယူပို့ဆောင်သည့် သင်္ဘောကြီးလုပ်ငန်းရှင်များအတွက် NSR တစ်လျှောက်သွားလာရန် အဓိကမက်လုံးမှာ ပို့ဆောင်ချိန်ကို မလျှော့ချနိုင်သော်လည်း လောင်စာဆီ ကုန်ကျ စရိတ်ကို သက်သာစေမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွင် NSR ကိုဖြတ်၍ နော်ဝေးမှတရုတ်သို့ ခုတ်မောင်းခဲ့သော MV Nordic Barents ၏ အော်ပရေတာ၊ Nordic Bulk Carriers ၏ CEO ဖြစ်သူ Christian Bonfils ၏ အဆိုအရ Good Hope အငူကိုပတ်၍ သွားလာသောခရီးနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဆီစားနှုန်းသက်သာမှုမှာ US ဒေါ်လာ ၅၅၀,၀၀၀ အထိရှိကြောင်း သိရသည်။ စူးအက်တူးမြောင်း ဖြတ်သန်းခနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ရေခဲခွဲသည့်ဝန်ဆောင်မှုအတွက် ကုန်ကျစရိတ်မှာ US ဒေါ်လာ ၂၁၀,၀၀၀ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ရှင်းပြသည်။ Sovcomflot ၏ လက်ထောက်အထွေထွေညွှန်ကြားရေးမှူးဖြစ်သူ Igor Pankov က Suez တူးမြောင်းဖြတ်သန်းခသည် ရေခဲခွဲသင်္ဘောဝန်ဆောင်ခထက် လျော့နည်းကြောင်း အသိအမှတ်ပြုသော်လည်း အချိန်နှင့် လောင်စာဆီသက်သာမှုကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားလျှင် တစ်မျိုးတစ်ဖုံ ပြောင်းလဲသွားနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ထို့အပြင် NSR တွင် နောက်တစ်ကြိမ် ခုတ်မောင်းသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ဖြတ်သန်းခနှင့် ရေခဲခွဲခများကို လျှော့ချပေးရန် မျှော်မှန်းထားကြောင်း ၎င်းကဆိုသည်။ ယခုအချိန်အထိ အသေးစားနှင့် အထူးအော်ပရေတာများသာ NSR တစ်လျှောက် ကုန်ကျစရိတ် သက်သာနေပါသည်။ ဤကုန်ကျစရိတ်သက်သာမှုသည် အနာဂတ်တွင် အော်ပရေတာများစွာအတွက် မည်မျှအထိ အလားအလာရှိပါသနည်း။

ကုန်ကျစရိတ်သက်သာမှုသည် မူလသတ်မှတ်ထားသည့် သွားလာမည့်နေရာနှင့် အဓိက ဆက်စပ်နေသည်။ Murmansk မှ Yokohama သို့ ခရီးစဉ်သည် NSR တစ်လျှောက် ၇ ရက်ခန့် သိသိသာသာ တိုသော်လည်း Shanghai သို့ ခရီးစဉ်သည် ၂ ရက် လျော့သွားမည်မဟုတ်ပါ။ အချို့သော လမ်းကြောင်းများ ဥပမာ- ရော့တာဒမ်မှ စင်ကာပူ သို့မဟုတ် ဟောင်ကောင်သို့ ခရီးစဉ်သည် စူးအက်တူးမြောင်းကိုဖြတ်၍ခုတ်မောင်းလျှင် အမှန်တကယ် တိုတောင်းမည်ဖြစ်သည်။

အပိုင်း ၂ တွင် ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း ကမ္ဘာ့အဓိကကွန်တိန်နာလိုင်းများသည် ဆိပ်ကမ်း ကွန်ရက်တစ်လျှောက်တွင် ကုန်းတွင်းပိုင်းနှင့် ချိတ်ဆက်နိုင်သည့် တိုးတက်ကောင်းမွန်သော ဆက်သွယ်ရေးစနစ်များ၊ ဥပမာ- ဖောက်သည်များနှင့် စားသုံးသူများထံ ကုန်ပစ္စည်းများ ဖြန့်ဝေရန် အတွက် မြစ်ကြောင်းသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ရထားလမ်းများမှတစ်ဆင့် ၎င်းတို့၏လမ်းကြောင်းများကို အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ကြသည်။ NSR သည် လူနေထိုင်ခြင်းမရှိသော နယ်မြေ အများစုကိုဖြတ်သန်းသွားရာ ယင်းကဲ့သို့ ရပ်နားရန်မဖြစ်နိုင်သည့်အတွက် ပုံမှန်သင်္ဘောလိုင်းများ၏ စိတ်ဝင်စားမှုကို များစွာလျော့ကျစေသည်။ ထို့အပြင် ဥရောပနှင့် အရှေ့ဖျားအကြား ကုန်သွယ်မှု၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်သည် စင်ကာပူဆိပ်ကမ်းကို ဖြတ်သန်းခြင်းဖြစ်ရာ NSR သည် အချိန်နှင့် အကွာအဝေးသက်သာမှုကို ပေးဆောင်နိုင်ခြင်းမရှိပေ။ ထို့ကြောင့် တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ တင်ပို့သည့် ကုန်ပစ္စည်းများ ဥပမာ- ရေနံစိမ်း၊ သဘာဝဓာတ်ငွေ့နှင့် သတ္တုရိုင်းများ အတွက်သာ ဤတိုတောင်းသည့်အကွာအဝေးမှ အကျိုးကျေးဇူးရရှိမည်ဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် NSR အသုံးပြုမှုကုန်ကျစရိတ်များကို လျှော့ပေါ့ဖော်ပြခြင်း သို့မဟုတ် လျစ်လျူ ရှုခြင်းခံနေရသည်။ ရေခဲခွဲကုန်ကျစရိတ်များနှင့် အခြားသော သိသာထင်ရှားသည့် ကုန်ကျစရိတ် များကိုသာ မကြာခဏဖော်ပြနေကြသည်။ အော်ပရေတာများသည် NSR တွင် ခုတ်မောင်းရန် အတွက် NSR ၏ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ထံ လေးလကြိုတင်၍ ခွင့်ပြုမိန့်တင်ရမည်ဖြစ်သည်။ အော်ပရေတာ အနည်းငယ်လောက်ကသာ ခွင့်ပြုမိန့်ရရှိရေး ကြိုတင်တင်ပြရန် ဆန္ဒရှိ သို့မဟုတ် ဆောင်ရွက်ကြသည်။ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ပါက စူးအက်တူးမြောင်းကိုဖြတ်သန်း၍ ခုတ်မောင်းခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်သည် ၄၈ နာရီ ကြိုတင်သတိပေးရန်သာ လိုအပ်သည်။

Murmansk Shipping Company  သို့မဟုတ် Far Eastern Shipping Company မှ ရေခဲထုထည်အား စစ်ဆေးပြီးမှသာ သင်္ဘောများသည် NSR တစ်လျှောက် ခုတ်မောင်းခွင့်ရရှိသည်။ သင်္ဘောအော်ပရေတာများသည် ထိုစစ်ဆေးမှုနှင့်ဆက်စပ်သော စရိတ်များကို ပေးဆောင်ရသည်။ ထို့အပြင် စစ်ဆေးမှုနှင့် NSR သို့ အမှန်တကယ် ဖြတ်သန်းမှုကာလအတွင်း ယာဉ်မှူးနှင့် ရေခဲခွဲ သင်္ဘောသားများ အင်္ဂလိပ်စကားပြောတတ်သူ ရှားပါးသောကြောင့် စကားပြန်များ မကြာခဏ ငှားရမ်းကြရသည်။

သင်္ဘောအော်ပရေတာများသည် အန္တရာယ်များသော အာတိတ်ပတ်ဝန်းကျင်ကိုဖြတ်၍ ခုတ်မောင်းသည့်အခါတွင် သိသိသာသာမြင့်မားသည့် အာမခံပရီမီယံများကိုလည်း ရင်ဆိုင်ရသည်။ NSR ကို သွားလာရာတွင် တိကျသောအချက်အလက်များရှားပါးမှုနှင့် အချို့နေရာများတွင် GPS မရရှိနိုင်မှုတို့ကြောင့် ကျွမ်းကျင်ပိုင်နိုင်သည့် အတွေ့အကြုံရှိရန်လည်း လိုအပ်ပါသည်။ ၎င်းအစား GLONASS ဟုခေါ်သော သင်္ဘောအချို့နှင့် ကိုက်ညီမှုမရှိသည့်စနစ်ကို NSR တစ်လျှောက်တွင် အသုံးပြုထားသည်။

အနှစ်ချုပ်အားဖြင့် အဆိုပါကုန်ကျစရိတ်များသည် NSR တစ်လျှောက် ရရှိနိုင်သည့် အမြတ်ငွေကို များစွာကန့်သတ်ထားသည်။ ရော့တာဒမ်နှင့် ယိုကိုဟားမားအကြားတွင် သင်္ဘောလိုင်း ဝန်ဆောင်မှုများကို အမြတ်အစွန်းရရှိစေရန် ရေခဲခွဲခ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းလျှော့ချရန် လိုအပ်ကြောင်း မကြာသေးမီက လေ့လာမှုတစ်ခုက ဖော်ပြခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် အနီးစပ်ဆုံးသောအနာဂတ်တွင် တစ်နေရာမှတစ်နေရာသို့ တိတိကျကျသွားလာနေသည့် အထူးသင်္ဘောကြီး အနည်းစုသာ အမြတ်အစွန်းရရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

တရုတ်နိုင်ငံနှင့် NSR

ဤစာစဉ်၏ အပိုင်း ၄ သည် NSR တစ်လျှောက် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာစေသည့် အလား အလာများကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီး အဆိုပါအချက်များသည် မည်မျှယုံကြည်အားထားရကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ဤစာစဉ်၏ နောက်ဆုံးအပိုင်းသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏အနာဂတ်ကို အာတိတ် ပင်လယ် ရေပိုင်နက်နိုင်ငံအဖြစ် ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်ပြီး NSR ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအပေါ် ၎င်း၏ လွှမ်းမိုးမှုကို အနီးကပ်လေ့လာမည်ဖြစ်သည်။

တရုတ်နိုင်ငံသည် အာတိတ်ဒေသအတွင်း ၎င်း၏အကျိုးစီးပွားများကို ဖော်ဆောင်ခြင်းနှင့် ဖြန့်ကျက်ခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ အလွန်သတိကြီးစွာထားပြီး ဒေသတွင်းသို့ အတားအဆီးမရှိ ဝင်ရောက်နိုင်ရေးအတွက် တိတ်တဆိတ် ထောက်ခံအားပေးလျက်ရှိသည်။ စီးပွားရေးအရရော နိုင်ငံရေးအရပါ မိမိကိုယ်ကိုယ် တွန်းအားပေးနေသော်လည်း နိုင်ငံအားလုံးအတွက် ဒေသတွင်းသို့ အတားအဆီးမရှိဝင်ရောက်နိုင်ရေး တရုတ်နိုင်ငံ၏ လှုံ့ဆော်မှုသည် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်း အထူးသဖြင့်- အာတိတ်ဒေသ၏ သင်္ဘောကုန်စည်လမ်းကြောင်းများသို့ ဝင်ရောက်မှုမှ အကျိုးအမြတ် ရရှိမည့် ပို့ကုန်နှင့်သွင်းကုန်မှီခိုသော နိုင်ငံငယ်များထံမှ သိသာထင်ရှားသော ပံ့ပိုးကူညီမှုများ ရရှိစေရန် ကူညီပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အထူးသဖြင့် ဥရောပနှင့် အမေရိကန်သို့ တင်ပို့သူအဖြစ် တရုတ်၏ စီးပွားရေးပါဝါမြင့်တက်လာခြင်းသည် အာတိတ်ရေးရာနယ်ပယ်တွင် ၎င်း၏အားနည်းနေသည့် အနေအထားကို ကျော်လွှား နိုင်စေမည်ဖြစ်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် အာတိတ်ဒေသနိုင်ငံမဟုတ်သလို အာတိတ်ကောင်စီ၏ စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့ဝင်လည်း မဟုတ်ပါ။ တရုတ်၏ အာတိတ်သုတေသနသည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုအပေါ် အာရုံစိုက်နေဆဲဖြစ်သော်လည်း ဒေသတွင်း၊ စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများကို ပိုမိုထည့်သွင်းစဉ်းစားလာသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် နိုင်ငံတကာ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးအပေါ် အလွန်အမင်းမှီခိုနေရပြီး နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုသည် နိုင်ငံ၏ GDP တွင် ၄၆ ရာခိုင်နှုန်း အထိ ပါဝင်သည်။

အာတိတ်ပင်လယ်ရေပိုင်နက်နိုင်ငံဖြစ်လာရန်နှင့် ရုရှား၏အာတိတ်ဒေသ ဟိုက်ဒရိုကာဗွန် အရင်းအမြစ်များအတွက် ဦးတည်ရာဖြစ်လာရန် တရုတ်၏ကြိုးပမ်းမှုများကို မှတ်တမ်းများစွာတွင် တွေ့ရသည်။ ထို့အပြင် ရေခဲခွဲစက် အများအပြားကို တာဝန်ပေးထားသည့်အပြင် လောင်စာဆီသက်သာခြင်းနှင့် ရေခဲခွဲနိုင်ခြင်း နည်းလမ်းနှစ်ခု ပေါင်းစပ်ထားသည့် နည်းပညာဖြင့် သစ်လွင်ဖန်တီးထားသော ရေခဲဒဏ်ခံနိုင်သည့် သင်္ဘောကြီးများနှင့် ရေနံတင်သင်္ဘောများတွင်လည်း ဆက်လက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလျက်ရှိသည်။

မကြာသေးမီကအထိ တရုတ်နိုင်ငံသည် ဥပမာ- မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းတွင် ရုရှားအလံစိုက်ထူ ထားမှုကဲ့သို့သော အာတိတ်ဒေသရှိ ရုရှား၏ရည်ရွယ်ချက်များကို သတိထားနေပုံရသော်လည်း နှောင်းပိုင်းတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ တိုးလာသည်ကို တွေ့ရသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဟိုက်ဒရိုကာဗွန်တင်သွင်းမှု အဆက်မပြတ်တိုးပွားလာမှုကြောင့် China National Petroleum Corporation သည် SCF ရေတပ်သင်္ဘောများကို ဝန်ဆောင်မှုပေးနေသည့် Arctic shuttle tankers and ice-class LNG carriers ၏ အကြီးဆုံးအော်ပရေတာဖြစ်သော Sovcomflot နှင့် ပင်လယ်ရေပိုင်နက် စွမ်းအင်ဖြေရှင်းခြင်းနယ်ပယ်တွင် ရေရှည်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် သဘောတူစာချုပ်ကို မကြာ သေးမီက လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

တရုတ်အာဏာပိုင်များသည် NSR ကို “အာတိတ်ရွှေရောင်ရေလမ်းခရီး” ဟု အကြိမ်ကြိမ် ညွှန်းဆိုခဲ့ပြီး ရှန်ဟိုင်းအဏ္ဏဝါတက္ကသိုလ်မှ ပါမောက္ခ Bin Yang က တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် အာတိတ် ဒေသ သင်္ဘောလမ်းကြောင်းများကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်အသုံးပြုပါက တစ်နှစ်လျှင် ကုန်ကျစရိတ် US ဒေါ်လာ ၆၀ မှ ၁၂၀ ဘီလီယံကြား သက်သာမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ရုရှား၏ GDP သည် ၎င်း၏အာတိတ်ဒေသ သဘာဝအရင်းအမြစ်များဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် အဓိက ဆက်စပ်နေပြီး ယင်းအရင်းအမြစ်များကို ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်သို့ ဥပမာ- ပိုက်လိုင်းများ သို့မဟုတ် NSR မှတစ်ဆင့် ပို့ဆောင်နိုင်မှုအပေါ် မူတည်နေသည်။ ရုရှားသည် အာတိတ်နှင့် ဆိုက်ဘေးရီးယား အရှေ့ဖျားရှိ ဝေးလံခေါင်သီသော ရေနံနှင့်သဘာဝဓာတ်ငွေ့သိုက်များ ဖွံ့ဖြိုးလာမှုကို အကြောင်းပြု၍ အာရှ၏ ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လိုအပ်ချက်ကို အသုံးချရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ရုရှားသည် NSR ကို စီးပွားဖြစ်အလားအလာရှိသော သင်္ဘောလမ်းကြောင်းအဖြစ် ဖော်ဆောင်ရန်နှင့် ဟိုက်ဒရိုကာဗွန်အရင်းအမြစ်များအတွက် လျင်မြန်စွာကြီးထွားလာသော စျေးကွက်တစ်ခုဖြစ်သည့် တရုတ်နှင့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများသို့ ဖြန့်ဖြူးနိုင်ရန်အတွက် များစွာစိတ်ဝင်စားလျက်ရှိသည်။

အာတိတ်ဒေသကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးတွင် ခြေကုပ်ယူနိုင်ရန် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကြိုးပမ်း အားထုတ်မှုများကို ၎င်း၏ ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့လိုအပ်ချက်အတွက် ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်း များကို ဖြန့်ခွဲအသုံးပြုရန် ကြိုးပမ်းမှုအဖြစ် ရှုမြင်ရမည်ဖြစ်ပြီး ထိုမှတစ်ဆင့် “Malacca dilemma” ဟုသိကြသည့် မာလက္ကာရေလက်ကြားကို ရှောင်လွှဲမရနိုင်သည့် ၎င်း၏ မဟာဗျူဟာအားနည်းချက် များကို ကျော်လွှားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိတွင် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဟိုက်ဒရိုကာဗွန်တင်သွင်းမှု၏ ၇၈ ရာခိုင်နှုန်းသည် မာလက္ကာရေလက်ကြားရှိ ၁.၅ မိုင်သာရှိသည့် ကျဉ်းမြောင်းသော ရေလမ်းကြောင်းကို ဖြတ်သန်းနေရသည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၏ ရေနံစိမ်းဝယ်လိုအားသည် ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် တစ်ရက်လျှင် စည်ပေါင်း ၈.၂ သန်း (mbd) ရှိရာမှ ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် ၁၇ mbd အထိ တိုးလာမည်ဟု မျှော်မှန်းထားသည်။ အလားတူကာလအတွင်း အာရှတိုက်တစ်ခုလုံး၏ လိုအပ်မှုသည် ၁၅ mbd မှ ၄၈ mbd အထိ တိုးလာနိုင်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် အာဖရိကတိုက်၏ ကြီးထွားလာသော ကမ္ဘာ့ရေနံတင်ပို့မှု ဝေစုသို့လည်း ဝင်ရောက်ရန် ကြိုးပမ်းနေရုံသာမက (ဥပမာ- အန်ဂိုလာနှင့် ဆူဒန်တို့တွင် ၎င်း၏ ကြီးထွားလာသော ဟိုက်ဒရိုကာဗွန်အရင်းအမြစ်လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းရန်) ၎င်း၏ သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့နှင့် ရေနံတင်သွင်းမှု၏ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းများကိုလည်း ဖြန့်ခွဲသုံးစွဲရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်။ အာတိတ်ပင်လယ်ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးနိုင်ငံဖြစ်လာခြင်းသည် ရေရှည်စွမ်းအင် လုံခြုံမှုရရှိရန် တရုတ်နိုင်ငံ၏ရည်မှန်းချက်အတွက် အရေးကြီးသောခြေလှမ်းတစ်ရပ်အဖြစ် ကိုယ်စား ပြုလျက်ရှိသည်။ ဤစာစဉ်သည် NSR အနေဖြင့်“ရွှေရောင်ရေလမ်းခရီးအဖြစ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမည်လော” သို့မဟုတ် “အခွင့်အလမ်းရှိသည့် ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းတစ်ခုအဖြစ်သာ ဆက်လက်တည်ရှိ နေမည်လော” ကို ဆုံးဖြတ်နိုင်မည့် အချက်များစွာကို လေ့လာခဲ့သည်။ အာတိတ်ဒေသရှိ ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုနှုန်း၊ ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်မှုပုံစံများနှင့် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်မှု ဒိုင်းနမစ်များ၊ ကုန်စည်လမ်းကြောင်းများ၏ စီးပွားရေးနှင့် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာစေမည့် အလားအလာများနှင့် အာတိတ်ဒေသကုန်စည် ပို့ဆောင်ရေးအတွက် အလားအလာရှိသော အဓိကအကျိုးဆောင်အဖြစ် တရုတ်နိုင်ငံ၏အခန်းကဏ္ဍ စသည်တို့သည် NSR အနေဖြင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သင်္ဘောလမ်းကြောင်းအဖြစ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစေရန် အဓိကကိန်းရှင်များပင် ဖြစ်ပေသည်။

(The Arctic Institute website ၏ Publications ကဏ္ဍတွင် ၁၅-၉-၂၀၁၁ ရက်နေ့က ဆောင်းပါးရှင် Malte Humpert ရေးသားခဲ့သော “The Future of the Northern Sea Route - A “Golden Waterway” or a Niche Trade Route” ဆောင်းပါး (Link- https://www.thearcticinstitute.org/future-northern-sea-route-golden-waterway-niche/ ) ကို နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌရုံးဝန်ကြီးဌာန(၂)မှ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ ဦးရဲကျော်တေဇက ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုပါသည်။)

ကျောက်ဆည်    ဇန်နဝါရီ ၂၁

မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်၊ ကျောက်ဆည်မြို့နယ် တောင်သူများအနေဖြင့် ဆောင်းရာသီတွင် သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ မြေစိုပါယ်ကျေးရွာတွင်စိုက်ပျိုးထားသော စားဖိုဆောင်သုံး ခရမ်းသီးနှံစိုက်ခင်းများ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

ခရမ်းသီးနှံစိုက်ပျိုးမည်ဆိုပါက ရေသွင်းရေထုတ်လွယ်ကူစေရန်အတွက် မြေဘောင်များပြုလုပ်ပြီး တစ်ပင်နှင့်တစ်ပင် (၅)ပေခြား စိုက်ပျိုးကာ အစိုဓာတ်မပြတ်ရေသွင်းပေးရကြောင်း အပင်ငယ်ချိန်တွင် မြေဆွ၍ တစ်လတစ်ခါ အပင်အခြေများတွင် အာမိုနဲ့ပုလဲမြေဩဇာ သင့်တင့်ရုံကျွေးပေးရပြီး လိုအပ်သည့်အခါ အပင်အားတိုးဆေးနှင့် ပိုးသတ်ဆေးများလည်း ဖျန်းပေးရကြောင်း၊ခူးဆွတ် ရောင်းသည့်အခါ နေ့စဉ်/တစ်ရက်ခြား ရောင်းချ၍ရကြောင်း၊ ရောင်းချချိန်ကာလကြာမြင့်ပြီး ရောင်းဈေးအနေဖြင့် တစ်ပိဿာငွေကျပ်(၁၀၀၀)မှ (၁၄၀၀)ကျပ်အထိ ရောင်းချရသဖြင့်  ခရမ်းစိုက်ပျိုး ရောင်းချသည့် တောင်သူများ မိသားစုစားဝတ်နေရေး အဆင်ပြေလျက်ရှိကြောင်း ခရမ်းစိုက်ပျိုးရောင်းချသည့် တောင်သူများ ပြောပြ၍ သိရသည်။

ခရမ်းစိုက်ပျိုးရာတွင် အောင်မြင်ပြီး အသေအပျောက်မရှိစေရေး ခရမ်းမျိုးစေ့များအား ပလတ်စတစ်ပျိုးထုပ်များနှင့် ပျိုးထောင်ပြီး ပျိုးပင်သက်(၁)လသားအရွယ်တွင် သန်မာသည့် မျိုးပင်များကို ရွေးချယ်၍  မြေပြင်ထားသည့်စိုက်ခင်းသို့ ပြောင်းရွေ့စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ ခရမ်းသီးနှံသည် နေ့စဉ်ရက်ခြား ခူးဆွတ်ရောင်းချရသဖြင့် စိုက်ပျိုးသင့်သည့်သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ 

ပေးပို့သူ- တင်တင်ထွေး၊ ကျောက်ဆည်မြို့နယ်(ပြန်/ဆက်)

ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းရည် (Productive Capacity) ဆိုသည်မှာ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးအတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည့် အမြင့်ဆုံး ထုတ်လုပ်နိုင်မည့်ပမာဏ (Maximum Output) ဖြစ်ပါ တယ်။ အမြင့်ဆုံး ထုတ်လုပ်နိုင်မည့်ပမာဏသည် တစ်နိုင်ငံနှင့် တစ်နိုင်ငံ ကွဲပြားနိုင်သဖြင့် မည်၍ မည်မျှဟု တိတိကျကျ ပြော၍မရသော်လည်း ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းရည်၊ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်း တိုးတက်ဖို့နှင့် စွမ်းဆောင်နိုင်မှု အမြင့်ဆုံးကို ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂကုန်သွယ်မှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှုညီလာခံ (United Nations Conference on Trade and Development) က  ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းရည်ညွှန်ကိန်း  (Productive Capacities Index - PCI) တွက်ချက်မှုကို စတင်ခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါညွှန်ကိန်းကို တွက်ချက်ရာ၌ ပါဝင်သည့် နယ်ပယ် ၈ ခု ရှိပြီး ယင်းတို့မှာ (၁) စွမ်းအင် (Energy)၊ (၂) လူသားအရင်းအနှီး (Human Capital)၊ (၃) သတင်း အချက်အလက်နည်းပညာ (ICT)၊ (၄) အင်စတီကျူးရှင်းများ (Institutions)၊ (၅) သဘာဝ အရင်းအနှီး (Natural Capital)၊ (၆) ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ (Private Sector)၊ (၇) စီးပွားရေး ပုံစံပြောင်းလဲမှု (Structural Change) နှင့် (၈) ပို့ဆောင်ရေး (Transport) တို့ ဖြစ်ပါတယ်။

စွမ်းအင်ဟုဆိုရာမှာ လျှပ်စစ်ရရှိနိုင်မည့် အရင်းအမြစ်များကို ထိရောက်စွာနှင့် ရေရှည်တည်တံ့အောင် အသုံးပြုမှု၊ စွမ်းဆောင်ရည်ရှိမှု၊ ရေရှည်တည်တံ့မှုနှင့် လျှပ်စစ်ရရှိနိုင်မှုတို့ပေါ် အခြေခံပါတယ်။  ဒါကြောင့် လူတိုင်း လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ရရှိမှုလက်လှမ်းမီစေရေးအတွက်နိုင်ငံတော်ဘက်က ဘက်ပေါင်းစုံမှဆောင်ရွက်ရာမှာ အဖျက်အမှောင့်လုပ်ငန်းများကြောင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားရရှိစေရေးကို အဟန့်အတားမဖြစ်စေဖို့ ပြည်သူအားလုံးက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် ကြရမှာဖြစ်ပါတယ်။  ဒါမှလည်း ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်မှာ အိမ်ထောင်စုအားလုံး လျှပ်စစ်မီးရရှိရေး ရည်မှန်းချက်ကို အထောက်အပံ့ဖြစ်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သို့မဟုတ်ပါက ရည်မှန်းချက် ပြည့်မီဖို့ လိုအပ်ချက်များရှိနေဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။

လူသား အရင်းအနှီးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ကို ဆောင်ရွက်ရမှာ အခုရေတွင်းတူး အခုရေကြည်သောက်လို့မရတဲ့အတွက် ကာလရှည်ကြာ မြှုပ်နှံခဲ့ရတဲ့ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များ ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးကို အစဉ်ကြိုးပမ်းကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လူသားအရင်းအနှီးကို တိုင်းတာရာမှာ ပြည်သူများ၏ ပညာရေး၊ ကျွမ်းကျွင်မှုနှင့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အညွှန်းကိန်းများနှင့်တိုင်းတာပါတယ်။ 

ပညာရေးဆိုင်ရာ အညွှန်းကိန်းများမှာ မျှော်မှန်းစာသင်နှစ် သက်တမ်းများ၊ သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှု အသုံးစရိတ်များနှင့်အဆိုပါနယ်ပယ်မှာရှိတဲ့ သုတေသီအရေအတွက်၊ ကျန်းမာရေး အသုံးစရိတ်နှင့် ဂျီဒီပီအချိုး၊ မျှော်မှန်းသက်တမ်း၊ မွေးဖွားမှုနှုန်းစတဲ့ အညွှန်းကိန်းများနှင့် တိုင်းတာ ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပညာသင်ကြားရမယ့်အရွယ်မှာ လူတိုင်းပညာသင်ယူဖို့ လိုအပ်သလို ပညာရေး ဆုံးခန်းတိုင် ရောက်ရှိဖို့ကိုလည်း မိဘ၊ ဆရာ၊ လူမှုအသိုင်းအဝန်းများက အားပေးမြှင့်တင် ဆောင်ရွက်ပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အသိပညာ၊ အတတ်ပညာများ ပြည့်ဝပါက အနာဂတ်မှာ ကျွမ်းကျင်သူများ မွေးထုတ်နိုင်မှာဖြစ်တဲ့အပြင် မျိုးဆက်သစ်များအတွက် ရေရှည်ဘဝရှင်သန် ရပ်တည်နိုင်ရေးကိုလည်း မြှင့်တင်ရာရောက်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အေးချမ်းစွာ ပညာသင်ကြားလိုကြတဲ့ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူလူငယ်လေးများရဲ့ အနာဂတ်လမ်း ဖြောင့်ဖြူးစေဖို့ အားလုံးက ကြိုးပမ်းရမှာ ဖြစ်တဲ့အပြင် ပညာသင်ရမယ့်အရွယ်မှာ မိမိတို့ရဲ့ အဓိကတာဝန်ဖြစ်တဲ့ ပညာရေးကို ဇောက်ချဆောင်ရွက်ရမှာကလည်း ကျောင်းသားလူငယ်များရဲ့ အဓိကတာဝန် ဖြစ်ပါတယ်။ 

ကျန်းမာပျော်ရွှင်ပြီး သက်တမ်းရှည်စွာ နေထိုင်နိုင်တဲ့ လူမှုအဖွဲ့အစည်းကို တည်ဆောက်နိုင်ဖို့ ကျန်းမာရေးအသိဗဟုသုတများက လူတိုင်းရဲ့ရင်မှာ ထာဝစဉ်ရှင်သန်နေဖို့ လိုအပ်ပြီး အာဟာရပြည့်ဝတဲ့ အစားအသောက်များ စားသုံးနိုင်ရေးနှင့် အစားအစာ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးကလည်း အရေးကြီးတဲ့အပိုင်းက ပါဝင်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေတဲ့ အစားအသောက်များ စားသုံးမှုကို ရှောင်ကြဉ်ရမှာဖြစ်ပြီး ကိုယ်လက်လှုပ်ရှား ဆေးတစ်ပါးဆိုတဲ့အတိုင်း အားကစားလှုပ်ရှားမှုများကို မိမိတို့ကိုယ်ပိုင်အချိန်များမှ အတတ်နိုင်ဆုံး ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာလ တစ်လတည်းမဟုတ်ဘဲ ၁၂ ရာသီပတ်လုံးမှာ ကိုယ်တိုင်အသိစိတ်ဓာတ်ဖြင့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားနိုင်ဖို့ ကြိုးစားဆောင်ရွက်သွားကြရမှာဖြစ်ပါတယ်။

မကြာမီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ လူဦးရေနှင့် အိမ်အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်း ရှေ့ပြေးလူဦးရေစာရင်းအရ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူဦးရေသည် ၅၁.၃ သန်းကျော်လို့ ထုတ်ပြန်ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အနည်းငယ်လျော့ကျနေတာ တွေ့ရတဲ့အတွက် လူဦးရေ အရွယ်အစား တိုးမြှင့်နိုင်ရေးမှာ စဉ်းစားစရာအချက်တစ်ခု ဖြစ်လာတာတွေ့ရပါတယ်။ အမျိုးသမီးများ မွေးဖွားနှုန်း ကျဆင်းလာပြီး ကလေးသူငယ် သေဆုံးနှုန်းများပါက အနာဂတ် လုပ်သားအင်အားကို ထိခိုက်လာမှာဖြစ်တဲ့အတွက် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များအတွက် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု လက်လှမ်းမီစေရေးကို ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများသာမက ရပ်ရွာလူထု နှင့် ပြည်သူများအားလုံးက ပူးပေါင်းပါဝင်ကြိုးပမ်းပေးဖို့  လိုအပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

သတင်းအချက်အလက်နည်းပညာ (အိုင်စီတီ) ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဟာ  ပြည်သူများ၏ သာယာဝပြောရေးကို အထောက်အကူပြုပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အိုင်စီတီကို လွဲမှားစွာ မသုံးမိစေဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ အိုင်စီတီဖွံ့ဖြိုးမှုကို တိုင်းတာရာမှာ တယ်လီဖုန်းလိုင်းအရေအတွက်၊ မိုဘိုင်းဖုန်း သုံးစွဲနိုင်တဲ့ လူဦးရေ၊ အင်တာနက်ရရှိနိုင်မှုနှင့်ဆာဗာလုံခြုံရေး (Server Security) စတဲ့အချက်များပါဝင်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေနှင့် တယ်လီဖုန်းသုံးစွဲနိုင်တဲ့ လူဦးရေမှာ တိုးတက်လာသော်လည်း အိုင်စီတီကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အကျိုးရှိထိရောက်စွာ သုံးစွဲနိုင်ဖို့ကို ဆက်လက်ကြိုးပမ်းနေရဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။

ထုတ်လုပ်မှု တိုင်းတာရာမှာ ပါရှိနေတဲ့ အင်စတီကျူးရှင်းများဟုဆိုရာမှာ နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှု၊ စည်းမျဉ်းများ အရည်အသွေး ပြည့်ဝမှု၊ ရာဇဝတ်မှုများကို ထိရောက်စွာ နှိမ်နှင်းနိုင်မှု၊ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများ တိုက်ဖျက်နိုင်မှုစတဲ့ အချက်များနှင့်တိုင်းတာ ပါတယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့်ဆိုပါက စီမံအုပ်ချုပ်မှုဆိုင်ရာ စွမ်းရည်များ တိုးတက်စေဖို့ ရည်ညွှန်း ပါတယ်။ ဒါကြောင့် နယ်ပယ်အသီးသီးမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေကြတဲ့ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းများ အနေဖြင့် ကိုယ်စီအသိနှင့် တာဝန်ကျေပွန်ပြီး သစ္စာရှိစွာနှင့်မိမိတို့တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

သဘာဝအရင်းအနှီးများ ပေါကြွယ်ဝမှုသည်လည်း နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးကို တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှ အထောက်အကူပြုပါတယ်။ သဘာဝအရင်းအနှီးကို ခန့်မှန်း ရာမှာ တွင်းထွက်သယံဇာတများ၊ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ အရင်းအမြစ်များ အစရှိသည်တို့ ပါဝင်ပြီး သဘာဝအရင်းအမြစ်အပေါ် မှီခိုမှုလျှော့ချကာ တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်လုပ်နိုင်မှုအတွက် ဆောင်ရွက်သွားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းများ တိုးတက်စေရေးကို ဆက်လက်တွန်းအားပေး ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဟာ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေးမောင်းနှင်အား တစ်ရပ်ဖြစ်ပါတယ်။ ပုဂ္ဂလိက ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို တိုင်းတာရာမှာ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကုန်သွယ်မှု ပြုရာ၌ လွယ်ကူချောမွေ့စေမှု၊ စရိတ်နှင့် အချိန်သက်သာမှု၊ ပုဂ္ဂလိကသို့ ချေးပေးထားတဲ့ ပြည်တွင်းချေး ငွေရာခိုင်နှုန်း၊ လုပ်ငန်းစတင်နိုင်ဖို့ စာချုပ်အကောင်အထည်ဖော်နိုင်တဲ့ အရှိန်စတဲ့ အချက်များနှင့် တိုင်းတာတဲ့အတွက် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို စတင်ရာမှာ အချိန်ကြန့်ကြာမှု မရှိစေဖို့ ဆောင်ရွက် ကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လူကြောင့်ဖြစ်တတ်တဲ့ လုပ်ငန်းအခက်အခဲ၊ အဟန့်အတားများ ပပျောက်စေရေးကို ဆောင်ရွက်ကြရမှာဖြစ်သလို ပုဂ္ဂလိကလုပ်ငန်းရှင်များကလည်း စီးပွားရေးကျင့်စဉ် များဖြင့် ဝိုင်းဝန်းကြိုးပမ်းကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

စီးပွားရေးပုံစံ ပြောင်းလဲမှုဆိုတာကတော့ ထုတ်လုပ်မှုအရည်အသွေး နိမ့်ကျတဲ့ လုပ်ငန်း များမှ ထုတ်လုပ်မှုအရည်အသွေးမြင့်မားတဲ့ လုပ်ငန်းများသို့ ပြောင်းလဲတိုးတက်ထုတ်လုပ်နိုင် ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ - ရာဘာကို ရာဘာချပ်အနေနှင့်ထုတ်လုပ်ရာမှာ တာယာအထိ ထုတ်လုပ် နိုင်ပြီး ကားအမျိုးအစားအလိုက် တာယာထုတ်လုပ်မှု လုပ်ငန်းများနှင့် ကားစက်ရုံများအတွက် ကွင်းဆက်ချိတ်ဆောင်ရွက်နိုင်ပါက စက်မှုလုပ်ငန်းများနှင့်ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းများ၏ ဂျီဒီပီတွင် ပါဝင်မှု တိုးတက်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့က နည်းပညာ၊ အရင်းအနှီးနှင့်ကျွမ်းကျင်လုပ်သားများ လိုအပ်မှာဖြစ်တဲ့အပြင် သမားရိုးကျဆောင်ရွက်နေတဲ့ ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းများနေရာမှာ အိုင်တီစနစ်ဖြင့် အလိုအလျောက် ထိန်းချုပ်ဆောင်ရွက်တဲ့ ထုတ်လုပ်မှု လုပ်ငန်းစဉ်များ တိုးတက်ဖို့ ကြိုးပမ်းကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလို ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ တီထွင် ကြံဆမှုနှင့် နည်းပညာပြောင်းလဲမှုများကို ဆောင်ရွက်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပို့ဆောင်ရေးဟု ဆိုရာမှာ ကုန်စည်များ တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ သယ်ဆောင်နိုင်စွမ်း၊ ကုန်းကြောင်း၊ ရေကြောင်း၊ ရထားနှင့် လေကြောင်းများရဲ့ ကွန်ရက်ချိတ်ဆက်မှုနှင့် စွမ်းရည် တိုးတက်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒါမှသာ တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ အလွယ်တကူ ချိတ်ဆက် သွားလာနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အများပြည်သူ အသုံးပြုနေတဲ့ လမ်းများ၊ တံတားများ၊ ရထားလမ်းများကို ဖောက်ခွဲဖျက်ဆီးခြင်းများဟာ ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းရည်ကို ကျဆင်းနိုင်တဲ့အတွက် ပို့ဆောင်ရေး အခြေခံအဆောက်အဦ တိုးတက်စေရေးကို အားလုံးက ဝိုင်းဝန်းထိန်းသိမ်းရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒေသတွင်း ကွန်ရက်ချိတ်ဆက်မှု တိုးတက်ရေးကိုလည်း ဆက်လက်ကြိုးပမ်းရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ချိတ်ဆက်နေတဲ့ အထက်ဖော်ပြပါ နယ်ပယ် ၈ ရပ်မှာ ယခုထက် ပိုမို တိုးတက်ရရှိစေဖို့အတွက် နိုင်ငံတော်နှင့် ပြည်သူအားလုံးက သတိတရား လက်ကိုင်ထားပြီး ဝိုင်းဝန်းကြိုးပမ်းရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒေသတစ်ခု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ကျခံသုံးစွဲထားရတဲ့ နိုင်ငံတော်နှင့် ပုဂ္ဂလိက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ရေရှည်တည်တံ့စေရေးနှင့် ပြည်သူများ သာယာဝပြောစေရေးကို ထောက်ရှု့ပြီး  အစိုးရနှင့် ပြည်သူလက်တွဲပြီး နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးကို ဝိုင်းဝန်းကြိုးပမ်းကြပါ၊ ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းရည် တိုးတက်စေရေးအတွက် ပို့ဆောင်ရေး၊ ဆက်သွယ်ရေးစတဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးနှင့်လူမှုရေး ဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အအုံများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးကို အမျိုးသားအရေးနှင့် နိုင်ငံအရေးကို ရှေးရှု၍ ဆောင်ရွက်သွားဖို့ ဆန္ဒပြုရင်း တိုင်းပြည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ကဏ္ဍအသီးသီးမှ ဝိုင်းဝန်းဆောင်ရွက်ကြဖို့ တိုက်တွန်းအပ်ပါတယ်။

ရည်ညွန်းကိုးကား

ADB, Information and Communication Technology for Prosperity, November 2016 | Issue 74

UNITED NATIONS CONFERENCE ON TRADE AND DEVELOPMENT, Productive Capacities Index 2nd Generation, Geneva, 2023

https://unctad.org/topic/least-developed-countries/productive-capacities-index

ရေးသားသူ- ရွှေရည်လင်း

ပေးပို့သူ- ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်ရုံးအဖွဲ့၊ စီမံကိန်းရေးဆွဲရေးဦးစီးဌာန၊ စီမံကိန်းနှင့်ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာန

၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း တရုတ်လျှပ်စစ်ကားများသည် ပြည်ပဈေးကွက်၌ ရလဒ်ကောင်းများ ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့သည်။ အချို့သောနိုင်ငံမှ လုပ်ငန်းဆိုင်ရာအသင်းအဖွဲ့များ၏ လွန်ခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းက ထုတ်ပြန်သည့် အချက်အလက်များအရ တရုတ်လျှပ်စစ်ကားများသည် ပြည်ပတွင် အဆက်မပြတ် အရောင်းသွက်လျက်ရှိကြောင်းသိရသည်။ Norwegian Road Federation (OFV) က ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည့် အချက်အလက်များအရ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် နော်ဝေ နိုင်ငံ၌ ကားအသစ်အစီးရေ စုစုပေါင်း ၁၂၈,၀၀၀ ကျော်ရောင်းချနိုင်ခဲ့ပြီး ၎င်းအနက် အစီးရေ ၁၁၄,၀၀၀ ကျော်မှာ လျှပ်စစ်ကားများဖြစ်သည်။ BYD၊ XPeng၊ MG စသည့် အမှတ်တံဆိပ်များက အရောင်းအများဆုံးအမှတ်တံဆိပ် ၁၅ ခုစာရင်းဝင်ခဲ့သည့်အပြင် ဈေးကွက်ဝေစုသည် ယမန်နှစ်ထက် ပိုများလာကြောင်းသိရသည်။

Norwegian Road Federation (OFV) တာဝန်ခံ Øyvind Solberg Thorsen က တရုတ်ကားအမှတ်တံဆိပ်များသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် နော်ဝေကားအသစ်ဈေးကွက်၌ အရေးပါသည့် ဝေစုကိုပိုင်ဆိုင်ထားကြောင်း၊ “၂၀၂၅ ခုနှစ်မှာ တရုတ်နိုင်ငံ ထွန်းသစ်စကားအမှတ်တံဆိပ်နဲ့ ကားမော်ဒယ်များက ကားအသစ်ဈေးကွက်မှာ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ရလဒ်များ　လုပ်ဆောင်နိုင်မလားဆိုတာ သတိပြုဖွယ်ဖြစ်ပါတယ်”ဟုဆိုသည်။ အစ္စရေးမော်တော်ယာဉ် တင်သွင်းသူများ အသင်း (Israel Vehicle Importers Association) က ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ  ၂ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည့် အချက်အလက်များအရ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် အစ္စရေးနိုင်ငံ၌ တရုတ်ကား အမှတ်တံဆိပ်　လျှပ်စစ်ကားအစီးရေ ၄၆,၁၃၇ စီးရောင်းချရခဲ့ပြီး အစ္စရေးနိုင်ငံ လျှပ်စစ်ကား ဈေးကွက်ဝေစု၏　၆၈.၆၉ ရာခိုင်နှုန်းကိုနေရာယူထားကြောင်းသိရသည်။ BYD၊ XPeng၊ Chery နှင့် Geely စသည့်အမှတ်တံဆိပ်များသည် လျှပ်စစ်ကား အရောင်းချရဆုံးစာရင်း ထိပ်တန်းနေရာ၌ ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ ၎င်းအနက် BYD ကုမ္ပဏီအောက်ရှိ ATTO 3 အသေးစားလျှပ်စစ်ကားမော်ဒယ်ကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ၁၀,၆၀၇ စီး ရောင်းချနိုင်ခဲ့သဖြင့် အစ္စရေးနိုင်ငံတွင် ရောင်းအားအကောင်းဆုံး ကားမော်ဒယ်ဖြစ်ခဲ့သည်။

လတ်တလောနှစ်ပိုင်းတွင် တရုတ်လျှပ်စစ်ကားအမှတ်တံဆိပ်များသည် သာလွန်ကောင်းမွန်သော အရည်အသွေး၊ သက်သာသောကုန်ကျစရိတ်နှင့် စွမ်းဆောင်ရည် မြင့်မားမှုတို့ဖြင့် နိုင်ငံတကာဈေးကွက်တွင် တဖြည်းဖြည်း လူကြိုက်များလာခဲ့သည်။ ကားလောကမှ လူပုဂ္ဂိုလ်များက တရုတ်လျှပ်စစ်ကားသည် ကမ္ဘာ့လျှပ်စစ်ကားလုပ်ငန်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အရေးပါသော သက်ရောက်မှုရှိသည်ဟု ယူဆကြသည်။ (Xinhua)

မှီငြမ်း။ ဆင်ဟွာ သတင်းဌာန ။

အထူးစီးပွားရေးဇုန်တစ်ခုနှင့် သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာများ ထွန်းကားသောမြို့အဖြစ် တရုတ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏တောင်ပိုင်း ဂန်ဒေါင်း (Guangdong) ပြည်နယ်ရှိ ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသသည် စီးပွားရေးရှေ့ပြေးသာလျှင်မဟုတ်၊ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ နည်းပညာဆန်းသစ် တီထွင်မှုနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု လျင်မြန်သောအရှိန်အဟုန်ကို သရုပ်ဖော်သည့်  "မှန်" တစ်ချပ်လည်းဖြစ်ပါသည်။

လွန်ခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို မကြာခဏ မေးခွန်းထုတ်စရာများ ရှိခဲ့သော်လည်း မြို့တော်သည် ၎င်း၏ စီးပွားရေးတွင် အကောင်းအဆိုးဒွန်တွဲလျက် လျှင်မြန်သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမှုဖြင့် သံသယများကို ဖြေဖျောက် ပေးခဲ့သည်။

ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသသည် အရည်အသွေးသစ် ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားသစ်များ၊ စနစ်သစ်များကို ကိုယ်စားပြုသကဲ့သို့  တီထွင်ဖန်တီးမှုဆိုင်ရာ မူဝါဒသစ်များမွေးဖွားခြင်းကိုလည်း ကိုယ်စားပြုပါသည်။ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အသွင်ကူးပြောင်းမှု ကိုစောင့်ကြည့်ရန် အကောင်းဆုံး ပြတင်းပေါက်တစ်ခုလည်းဖြစ်ပါသည်။ ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသ၏ စီးပွားရေးတိုးတက်လာမှုကို ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာ စစ်ဆေးခြင်းသည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတ နိုင်ငံ၏ တည်ငြိမ်ပြီး အရည်အသွေးမြင့်မားသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို သက်သေပြနိုင်ပါသည်။

ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသ၏ လျင်မြန်စွာ တိုးတက်ပြောင်းလဲလာမှုများက ၎င်း၏ စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွင် အရည်အသွေးပိုင်းဆိုင်ရာ အောင်မြင်မှုများရရှိရန် တရုတ်နိုင်ငံ၏ စွမ်းဆောင်နိုင်မှုကို ပြသနိုင်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတီထွင်ဖန်တီးနိုင်စွမ်းနှင့် စွမ်းဆောင်ရည် အပေါ် ပြည်သူများ၏ ယုံကြည်မှုကို အားကောင်းစေပါသည်။

ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးနှင့် ပိုမိုရှုပ်ထွေးပြီး မသေချာမရေရာသော ကမ္ဘာ့ပတ်ဝန်းကျင်ကြောင့် စိန်ခေါ်မှုများရှိနေသော်လည်း တရုတ်နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ၅.၂ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်လာခဲ့ပါသည်။ အလားတူကာလအတွင်း ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသ၏ ပြည်တွင်း GDP သည် ယွမ် ၃.၃၆ ထရီလီယံ (ဒေါ်လာ ၄၈၀ ဘီလီယံ) ရှိပြီး ဘေဂျင်း (Beijing)၊ ရှန်ဟိုင်း (Shanghai) နှင့် ကွမ်ကျိုး (Guangzhou) တို့ထက် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပထမအဆင့်မြို့ကြီးများ အကြားတွင် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်လာပါသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသ၏ အခိုင်အမာရှိပြီးဖြစ်သည့် လက်လီ အရောင်းကဏ္ဍသည် စီးပွားရေးတိုးတက်မှုအတွက် အဓိကမောင်းနှင်အားအသစ် ဖြစ်လာသည်။  ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများ လက်လီရောင်းချမှု စုစုပေါင်းသည် ယွမ် ၁.၀၅ ထရီလီယံ သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်ကထက် ၇.၈ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာကာ ယွမ်တစ်ထရီလီယံသုံးစွဲမှုဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးမြို့တော်ကြီးများအဖွဲ့ထဲသို့ တရားဝင် ဝင်ရောက်ခြေချလာနိုင်ခဲ့သည်။

စက်မှုကဏ္ဍ ရှုထောင့်မှကြည့်လျှင် ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသသည် မဟာဗျူဟာမြောက် ထွန်းသစ်စစက်မှုလုပ်ငန်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် အရည်အသွေးပြည့်ဝသော ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအား အသစ်များဖွဲ့စည်းခြင်းကို အရှိန်မြှင့်ရန်အတွက် အရေးကြီးသော မောင်းနှင်တံများအဖြစ် အနာဂတ်စက်မှုလုပ်ငန်းများ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ခြင်းနှင့် အဆင့်မြင့်ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများဖြင့် စက်မှုအစုအဖွဲ့များတည်ဆောက်ရေးကို ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ပေးရာတွင် နောက်ခံကျောရိုးအဖြစ် ယူဆနိုင်ပါသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသရှိ မဟာဗျူဟာမြောက် ထွန်းသစ်စ စက်မှု လုပ်ငန်းများသည် မြို့တော်၏ GDP ၏ ၄၁.၉ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ကိန်းဂဏန်းတန်ဖိုး ၁.၄၅ ထရီလီယံ ယွမ် အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့ပြီး တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် တိုးတက်မှုနှုန်း ၈.၈ ရာခိုင်နှုန်းရှိပါသည်။ ထွန်းသစ်စစက်မှုလုပ်ငန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသသည် ခေတ်မီ နည်းပညာဆန်းသစ်တီထွင်မှုဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များတွင် ရှေ့သို့မျှော်မြင်နိုင်သော အခင်းအကျင်း များကို ဖန်တီးနိုင်စွမ်းရှိသည်။

ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသတွင် နည်းပညာသစ်များကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးပြု နေခြင်းသည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံတွင် စက်မှုလုပ်ငန်းသစ်များ ထူထောင်ရန် ကူညီပေး နေခြင်းဖြစ်သည်။ ရှန်းကျန့်ဒေသအခြေစိုက် BGI Genomics ကုမ္ပဏီသည် ကမ္ဘာ့မျိုးရိုးဗီဇ နည်းပညာနယ်ပယ်တွင် ဦးဆောင်လျက်ရှိပြီး Fortune Global 500 ကုမ္ပဏီဖြစ်သော Tencent သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဒစ်ဂျစ်တယ်စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ရာတွင် အရေးပါသော အခန်း ကဏ္ဍမှပါဝင်ခဲ့သည်။ DJI သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဒရုန်းစက်မှုလုပ်ငန်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင် ခြင်းဖြင့် ရှန်းကျန့်မှ ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်သို့ ပေါက်ရောက်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

ရှန်းကျန့် (Shenzhen) ဒေသ၏ တည်တံ့ခိုင်မြဲနေသည့် စီးပွားရေးတိုးတက်မှုသည် တရုတ် နိုင်ငံစီးပွားရေးတိုးတက်မှု၏ သိသာထင်ရှားသော အလားအလာကို မီးမောင်းထိုးပြလျက်ရှိပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ အနာဂတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွင် စဉ်ဆက်မပြတ်တိုးတက်မှုအတွက် အလားအလာ ကောင်းများနှင့် ဆက်လက်တိုးတက်နေမှုများကို ရောင်ပြန်ဟပ်စေပါသည်။

ဆန်းသစ်တီထွင်မှုသည် ရှန်းကျန့်ဒေသ၏ တိုးတက်လာမှုနောက်ကွယ်တွင် အဓိက မောင်းနှင်အားဖြစ်ပြီး မြို့တော်၏ အသက်သွေးကြောလည်းဖြစ်ပါသည်။ ဆန်းသစ်တီထွင်မှုသည် ရှန်းကျန့်၏ ဝိသေသလက္ခဏာတစ်ရပ်အဖြစ် အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုနိုင်ပြီး ၎င်း၏ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွင် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေသည်။ အလားတူပင် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အလုံးစုံစီးပွားရေးတိုးတက်မှုအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါသည်။ အရည်အသွေးသစ် ထုတ်လုပ်မှု စွမ်းအားကို မြှင့်တင်ပေးခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတော်အဆင့်တွင် နည်းပညာဆိုင်ရာ ဆန်းသစ်တီထွင်မှု အပေါ် ပိုမိုအလေးပေးဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။

အရည်အသွေးမြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို မျက်စိကျနေသည့် ရှန်းကျန့်သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အနာဂတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ရေး တရုတ်နည်းပညာဆိုင်ရာ တိုးတက်မှုအတွက် ဦးဆောင်ဦးရွက်ပြုသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ကာ စက်မှုနည်းပညာ ဆန်းသစ်တီထွင်မှုစင်တာ (Industrial Technology Innovation Center)  တည်ဆောက်နိုင်ရန်အတွက် အားထုတ်ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ယခုအခါ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံတွင် တရုတ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်း Guangdong ပြည်နယ် ရှိ Dongguan၊ တရုတ်နိုင်ငံအရှေ့ဘက်ရှိ Jiangsu ပြည်နယ် Suzhou နှင့် Qingdao ကဲ့သို့သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အားသာချက်များဖြင့် ထွန်းသစ်စနည်းပညာများပေါကြွယ်ဝသည့် မြို့ကြီးများ အများအပြားရှိသည်။ အဆိုပါမြို့ကြီးများသည် နည်းပညာဆန်းသစ်တီထွင်မှု၊ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ တိုးတက်မှုနှင့် အရည်အသွေးပြည့်ဝသော ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားသစ်များ ပြုစုပျိုးထောင်ခြင်းတို့ကို တက်ကြွစွာ ပံ့ပိုးကူညီလျက်ရှိပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အရှိန်အဟုန်ကို ပိုမို လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် ၎င်း၏ ဆက်လက်တိုးဖွံ့ဖြိုးတက်မှုအတွက် အခက်အခဲ ပြဿနာဖြစ်စေနိုင်မည့် ယန္တရားများကို တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နှင့်  စနစ်တကျ ‌ ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းနိုင်မည့် ကာလကို ရောက်ရှိနေပြီ ဖြစ်ပါသည်။ 

တရုတ်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလမ်းကြောင်းတွင် ပြဿနာအားလုံးကို ဖြေရှင်းရန် အာရုံစိုက်နေသမျှ ကာလပတ်လုံး ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် တန်ဖိုးမြင့်ဆန်းသစ်တီထွင်မှုကို လိုက်နာကာ အရည်အသွေးသစ် ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအားများကို စဉ်ဆက်မပြတ် ဖော်ဆောင်နေသရွေ့ တရုတ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် အချိန်မရွေး “အထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်မည်” ဟူသည်မှာ ငြင်းဆို နိုင်မည့်အကြောင်းပြချက် မရှိပါ။

ကိုးကား - “Shenzhen Exemplifies Rapid Economic Rise on The Back of Tech Innovation”, China Development Institute

လူနေမှုစရိတ်ကြီးမြင့်လာခြင်းကို ကာမိရန် လုပ်ခနည်းအလုပ်သမားများကို လစာနှင့် ထောက်ပံ့ စရိတ်ပိုမိုပေးရန် စီးပွား‌ရေးလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းရှင်များကို လာအိုအစိုးရက ညွှန်ကြားလိုက်သည်။

လာအိုအလုပ်သမားနှင့် လူမှုဝန်ထမ်းဝန်ကြီးဌာနက အောက်တိုဘာ ၁ ရက်တွင် စတင် အာဏာ သက်ရောက်ခဲ့သော အဆိုပါ ကြေညာချက်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ 

အဆိုပါကြေညာချက်တွင် အနည်းဆုံး လုပ်ခလစာအဖြစ် လာအိုကစ် ၂ ဒသမ ၅ သန်း (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁၄ ဒေါ်လာ)ခန့်ပေးရန် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်းရှင်များကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

လတ်တလောတွင် ရရှိနေသော အနည်းဆုံး လုပ်ခလစာမှာ ကစ် ၁ ဒသမ ၆ သန်း( အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၇၃ ဒေါ်လာ) ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ရုတ်တရက် လူနေမှုစရိတ်များ မြင့်တက် လာသည့်အတွက် အစိုးရသည် နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ အလုပ်သမားများကို ပံ့ပိုးကူညီရန် လိုအပ်သည်ဟု ယူဆခဲ့သည်။

 လစာနှင့်ထောက်ပံ့ကြေးတိုးမြှင့်ခြင်းသည် လူနေမှုစရိတ်စက ကြီးမြင့်လာခြင်းနှင့် ‌ငွေကြေး ဖောင်းပွမှုမြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော စီးပွားရေးဖိအားကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းရန် အစိုးရ၏ ကျယ်ပြန့်သော လုပ်ဆောင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။

လာအိုနိုင်ငံ၏ ငွေကြေးဖောင်းပွခြင်းသည် ၂၀၂၄ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ၂၁ ဒသမ ၇ ရာခိုင်နှုန်း အထိ အနည်းငယ် လျော့နည်းသွားသော်လည်း စိုးရိမ်စရာ အခြေအနေအဖြစ် ဆက်လက် ဖြစ်ပေါ်နေသည်။

ဗီယန်ကျင်း အောက်တိုဘာ ၃

ဆင်ဟွာ 

နေပြည်တော် စက်တင်ဘာ ၁

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် ယနေ့နံနက်ပိုင်းတွင် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်များ၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့ဝင်များ၊ တိုင်းဒေသကြီးအဆင့် ဌာနဆိုင်ရာတာဝန်ရှိသူများအား တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့ရုံး၊ မင်္ဂလာခန်းမ၌ တွေ့ဆုံ၍ ဒေသဖွံဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာများ ဆွေးနွေးပြောကြားသည်။

အဆိုပါတွေ့ဆုံပွဲသို့ ကောင်စီတွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရဲဝင်းဦး၊ ကောင်စီဝင်များဖြစ်ကြသည့် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မောင်မောင်အေး၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ညိုစော၊ ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးမျိုးသန့်၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ် ဦးစိုးသိန်း၊ ကရင်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးစောမြင့်ဦး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ် ဦးမြတ်ကို၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ် ဦးမျိုးဆွေဝင်း၊ မွန်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးအောင်ကြည်သိန်း၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးဝန်ကြီးချုပ် ဦးတင်မောင်ဝင်း၊ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံးမှ အဆင့်မြင့်တပ်မတော်အရာရှိကြီးများ၊ ရန်ကုန်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တိုင်းမှူး၊ ဒုတိယဝန်ကြီးများ၊ တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့ဝင်များနှင့် တိုင်းဒေသကြီးအဆင့်ဌာနဆိုင်ရာတာဝန်ရှိသူများ တက်ရောက်ကြသည်။ 

ဒေသဆိုင်ရာအချက်အလက်များနှင့် ဒေသဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆောင်ရွက်နေမှုများအား အသီးသီးရှင်းလင်းတင်ပြ

ဦးစွာ တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်များက တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်အလိုက် ဒေသဆိုင်ရာအချက်အလက်များ၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိမှုနှင့် ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများထုတ်လုပ်နိုင်မှု၊ အသေးစား၊ အငယ်စားနှင့် အလတ်စားစီးပွားရေး(MSME) လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆောင်ရွက်လျက်ရှိမှု၊ စက်မှုဇုန်များအလိုက် ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်လျက်ရှိမှု၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေးနှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိမှု၊ လူဦးရေနှင့် အိမ်အကြောင်းအရာသန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူမှု လုပ်ငန်းအောင်မြင်စေရေးဆောင်ရွက်လျက်ရှိမှုနှင့် ဒေသအလိုက် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလုပ်ငန်းများ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေအနေများအား အသီးသီးရှင်းလင်းတင်ပြကြသည်။

တင်ပြချက်များအပေါ် တာဝန်ရှိသူများက ပြန်လည်ရှင်းလင်းဆွေးနွေး

ရှင်းလင်းတင်ပြမှုများနှင့် ပတ်သက်၍ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးမျိုးသန့်နှင့် စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီးများမှ မိုးရာသီကာလအတွင်း ပျက်စီးမှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် လမ်း၊ တံတားများပြန်လည်ပြင်ဆင်ပေးသွားမည်ဖြစ်သည့်အခြေအနေများ၊ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ မျိုးကောင်းမျိုးသန့်များ ရရှိရေးဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိမှု၊ မြေပြုပြင်ခြင်းလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်မှုနှင့် ပိုးသတ်ဆေးများကို စနစ်တကျသုံးစွဲရန်လိုအပ်မှု၊ စိုက်ပျိုးရေများကို အကျိုးရှိစွာအသုံးချနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိမှု၊ တောင်သူလယ်သမားများ စိုက်ပျိုးရေးအသိပညာများ သိရှိစေရေး ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိမှု၊ ရေနစ်မြုပ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့သည့် စပါးစိုက်ခင်းများအတွက် မျိုးစပါးများပံ့ပိုးပေးနိုင်မှု၊ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းနှင့်ပတ်သက်၍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိမှု၊ ဥစားကြက်၊ အသားစားကြက်နှင့် နို့စားနွားများ တိုးချဲ့မွေးမြူနိုင်ရေး စီမံဆောင်ရွက်လျက်ရှိမှုနှင့်စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများအတွက် လိုအပ်သည့် လူသားအရင်းအမြစ်များရရှိစေရေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိမှုအခြေအနေများကို ပြန်လည်ဆွေးနွေးပြောကြားကြသည်။

ဖြည့်စွက်ဆွေးနွေး

ရှင်းလင်းတင်ပြမှုများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်က လမ်းမကြီးများနှင့်ပတ်သက်၍ လမ်းမကြီးများဥပဒေနှင့်အညီ လမ်းဧရိယာ၊ လမ်းနယ်များ သတ်မှတ်ပေးထားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ လမ်းမကြီးများ ဥပဒေနှင့်သတ်မှတ်ထားသည့် လမ်းနယ်များနှင့်မလွတ်ကင်းသည့် နေရာများမှ မြေများအား ဂရန်သက်တမ်းတိုးခြင်းများကို ကန့်သတ်ရန်လိုကြောင်း၊ ဒေသအလိုက်လမ်းများအား လမ်းအင်္ဂါရပ်များနှင့်ညီညွတ်စေရေး ဆောင်ရွက်ရာတွင် လမ်းဘေးဝဲယာ၌ ရေနုတ်မြောင်းများကို စနစ်တကျထည့်သွင်း၍ ရေထုတ်စနစ်များ ဆောင်ရွက်ရန်လိုကြောင်း၊ ရေထုတ်စနစ်များကောင်းမွန်မှသာ ရေကြီးရေလျှံခြင်းများကို လျော့ပါးစေမည်ဖြစ်ကြောင်း။

မြေယာနှင့်ပတ်သက်၍ မြေလွတ်မြေရိုင်းများအပေါ်၌ စီမံကိန်းများအကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရာတွင် သတ်မှတ်ထားသည့် အချိန်ကာလအတွင်းလုပ်ငန်းများကို အောင်မြင်အောင် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရန်လိုကြောင်း၊ ထိုသို့ဆောင်ရွက်ခြင်းမပြုဘဲ မြေယာများရယူထားမှုများကို ဥပဒေနှင့်အညီ စိစစ်ဆောင်ရွက်သွားရန်လိုကြောင်း၊ လယ်ယာမြေများကို အခြားနည်းဖြင့်သုံးစွဲရန်အတွက် တိုင်းဒေသကြီးအဆင့်ဖြင့် ဆောင်ရွက်၍ရသော်လည်း လယ်မြေများကို အခြားနည်းဖြင့် ပြောင်းလဲသုံးစွဲမှုများကို နိုင်ငံတော်အစိုးရထံခွင့်ပြုချက်ရယူရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လယ်မြေများကို အခြားနည်းများဖြင့် သုံးစွဲခြင်းများကြောင့် စိုက်ပျိုးမြေများလျော့နည်းလာပြီး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုများကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် သက်ဆိုင်ရာတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များအလိုက် မြေယာများနှင့်ပတ်သက်၍ စနစ်တကျဖြင့် စိစစ်ကြပ်မတ်ဆောင်ရွက်သွားရန်လိုကြောင်း၊ မြေများကို အကျိုးရှိစွာဖြင့် အသုံးချနိုင်ရန်လိုကြောင်း၊ မြေလွတ်မြေရိုင်းများနှင့် လယ်ယာမြေပိုင်ဆိုင်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ဥပဒေများကို ပြန်လည်သုံးသပ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း။

စာကြည့်တိုက်များနှင့်ပတ်သက်၍ မိမိတို့နိုင်ငံတွင် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ကြားဖြတ်သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူမှု စာရင်းများအရစာတတ်မြောက်မှုရာခိုင်နှုန်းမှာ ပျမ်းမျှအားဖြင့် ၉၂ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိသည်ကိုတွေ့ရကြောင်း၊ သို့သော်အများစုအနေဖြင့် မူလတန်းပညာကိုသာ တတ်မြောက်ကြခြင်းဖြစ်ပြီး ကျောင်းနေအရွယ်ကို ကျော်လွန်သွားပြီဖြစ်၍ ၎င်းတို့အနေဖြင့် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းအတွင်း အသိပညာ၊ အတတ်ပညာများ ရရှိအောင်ဖန်တီးပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မြို့နယ်၊ ကျေးရွာရပ်ကွက်များအလိုက် စာကြည့်တိုက်များဖွင့်လှစ်ပေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ စာသင်ကျောင်းများတွင်လည်း ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများအနေဖြင့် စာဖတ်သည့်အလေ့အကျင့်ကောင်းများရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဖတ်ခြင်း၊ မှတ်ခြင်း၊ ဆွေးနွေးခြင်းများရှိမှသာ အသိပညာ၊ အတတ်ပညာများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မိမိတို့နိုင်ငံ၏ပညာရည်မြင့်မားရေးအတွက် မိမိတို့အနေဖြင့် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိကြောင်း၊ ပညာတတ်များပေါကြွယ်ဝရေး ပြည်နယ်နှင့်တိုင်းဒေသကြီးအလိုက်လည်း ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ကြစေလိုကြောင်းဖြင့် ပြောကြားသည်။

နိုင်ငံ့စီးပွားကောင်းမွန်ရေးအတွက် နိုင်ငံသားတိုင်းတွင် တာဝန်ရှိ

ထို့နောက် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်က အမှာစကားပြောကြားရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံအောက်ပိုင်းဒေသရှိ တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များမှဝန်ကြီးချုပ်များနှင့် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူများကို တွေ့ဆုံရခြင်းသည် နိုင်ငံ့စီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် လိုအပ်သည်များကိုမှာကြားနိုင်ရန်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကမ္ဘာပေါ်ရှိနိုင်ငံတိုင်းသည် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကိုလိုလားကြကြောင်း၊ စီးပွားရေးကောင်းမွန်မှသာ နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်အေးချမ်းပြီး ပြည်သူများအနေဖြင့် စိတ်ချမ်းသာကိုယ်ကျန်းမာစွာဖြင့် နေထိုင်လုပ်ကိုင်စားသောက်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် စီးပွားရေးနှင့်နိုင်ငံရေးသည် အပြန်အလှန် အမှီသဟဲပြုနေခြင်းဖြစ်ပြီး နိုင်ငံ၏စီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် နိုင်ငံသားများအားလုံးတွင် တာဝန်ရှိကြောင်း။

မိမိတို့နိုင်ငံအနေဖြင့် လွတ်လပ်ရေးရရှိပြီးချိန်မှ ယနေ့အထိ နိုင်ငံရေးစနစ်အမျိုးမျိုးကိုကျင့်သုံးခဲ့ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးစနစ်များပြောင်းလဲကျင့်သုံးမှုနှင့်အတူ စီးပွားရေးစနစ်များလည်း ပြောင်းလဲကျင့်သုံးမှုများရှိခဲ့ကြောင်း၊ စီးပွားရေးတွင်တိုးတက်မှုများရှိသကဲ့သို့ ထိုက်သင့်သလောက်အောင်မြင်မှုမရှိခဲ့သည်များလည်းရှိကြောင်း၊ စီးပွားရေး အားနည်းချက်များဖြစ်ပေါ်မှုများကြောင့် နိုင်ငံရေးပြဿနာများဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်ကိုလည်း တွေ့မြင်ရမည်ဖြစ်ပြီး စီးပွားရေးကျဆင်းမှု၊ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း နည်းပါးခြင်းများကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း၊ ခေတ်အဆက်ဆက်တွင်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေးဆိုင်ရာအားသာချက်များ၊ အားနည်းချက်များကို သင်ခန်းစာယူဖော်ထုတ်၍ မိမိတို့အနေဖြင့် နိုင်ငံ့စီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ဆောင်ရွက်သွားကြရမည်ဖြစ်ကြောင်း။

စားရေရိက္ခာဖူလုံရေးနှင့် လူတစ်ဦးချင်းစီအလိုက် စားရေး၊ နေရေး၊ ဝတ်ရေးတို့ အဆင်ပြေစေရေး ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ရန်လို

မိမိတို့နိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးကိုအခြေခံသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကို အဓိကဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်သဖြင့် အဆိုပါစိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများကို အခြေခံသည့် စက်မှုလုပ်ငန်းများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အလားတူအခြားကုန်ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်းများကိုလည်း တိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ပေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လူတစ်ဦးချင်းစီတွင် စားရေး၊ ဝတ်ရေး၊ နေရေးဟူ၍ရှိပြီး အားလုံးအဆင်ပြေနေစေရေးအတွက် စီးပွားရေးကောင်းမွန်ရန်လိုကြောင်း၊ မိမိတို့နိုင်ငံသည် စားနပ်ရိက္ခာထုတ်လုပ်သည့်နိုင်ငံဖြစ်သဖြင့် စားရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အခက်အခဲမရှိကြောင်း၊ မိမိတို့၏ အမျိုးသားရေးရည်မှန်းချက်တွင်လည်း စားရေရိက္ခာဖူလုံရေးပါဝင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ်များအားလုံးတွင် ဒေသဝမ်းစာဆန်ဖူလုံမှုရှိအောင် ဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်ပြီး စားရေရိက္ခာဖူလုံမှုရှိအောင် ဆောင်ရွက်ကြရန်လိုကြောင်း။

ဝတ်ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ လူတိုင်းသည် အဝတ်အထည်များကို မဖြစ်မနေအသုံးပြုရကြောင်း၊ မိမိတို့နိုင်ငံသည် ဝါစိုက်ပျိုးသည့် နိုင်ငံဖြစ်သဖြင့် ပြည်တွင်း၌ ဝါများလုံလောက်စွာစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်နိုင်ရန်လိုကြောင်း၊ ဝါစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုများ တိုးတက်စေရေးအတွက်လည်း မိမိတို့အနေဖြင့် အားပေးဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ အဆင့်မီသည့်ချည်ထည်များ ထုတ်လုပ်နိုင်သည်အထိ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ကြရန်လိုကြောင်း၊ ဝါမှ ဝါဂွမ်း၊ ချည်၊ ပိတ်နှင့် ချည်ထည်များ အဆင့်ဆင့်ထုတ်လုပ်ရကြောင်း၊ ဝါကိုအဓိကစိုက်ပျိုးသည့်ဒေသများ၌ ဝါစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကို တိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ပြီး ဝါကိုအခြေခံသည့် စက်မှုလုပ်ငန်းများကိုလည်း အားပေးဆောင်ရွက် ကြရန်လိုကြောင်း။

စားဝတ်နေရေးတွင် စားရေးသည် အရေးကြီးဆုံးဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိအချိန်တွင် ကုန်ဈေးနှုန်းများသည် ထိုက်သင့်သည့် ဈေးနှုန်းထက်များပြားနေသည်ကိုတွေ့ရကြောင်း၊ မိမိတို့အနေဖြင့် နိုင်ငံခြားငွေများရရှိစေရေး ထုတ်ကုန်များ တိုးမြှင့်ထုတ်လုပ်၍ ပြည်ပသို့တင်ပို့နိုင်ရန်လိုကြောင်း၊ လက်ရှိအချိန်တွင် ပြည်ပနှင့် အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်မှုများပြားလာခြင်းကြောင့် နိုင်ငံခြားငွေများလိုအပ်ချက်ရှိလာကြောင်း၊ နိုင်ငံခြားငွေသုံးစွဲမှုများနှင့်ပတ်သက်ပြီး မိမိတို့အနေဖြင့် မူဝါဒများချမှတ်၍ ထိန်းသိမ်းဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိကြောင်း၊ ယခင်အစိုးရများအဆက်ဆက်က ပြည်ပမှချေးယူခဲ့သည့် ပြည်ပချေးငွေများကိုလည်း မိမိတို့အနေဖြင့် ပြန်လည်ပေးဆပ်လျက်ရှိကြောင်း၊ နိုင်ငံခြားဝင်ငွေများရရှိရေးအတွက် ပြည်ပရောင်းတန်းဝင်သည့် ထုတ်ကုန်များ တိုးတက်ထုတ်လုပ်နိုင်ရန်လိုကြောင်း၊ အဆိုပါထုတ်ကုန်များကို ပြည်ပသို့တင်ပို့ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံခြားငွေများတိုးတက်ရရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ကုန်ထုတ်လုပ်မှုများ တိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်သူများအနေဖြင့်လည်း စီးပွားရေးတိုးတက်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း။

နိုင်ငံစီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများအနေဖြင့်လည်း မိမိတို့ကျရာအခန်းကဏ္ဍမှ တတ်စွမ်းသရွေ့ပါဝင်ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများနှင့်ပတ်သက်၍ မိမိတို့အနေဖြင့် ထောက်ပံ့ကြေးများတိုးမြှင့်ပေးအပ်လျက်ရှိကြောင်း၊ နိုင်ငံတော်မှရသင့်ရထိုက်သည့်အခွန်အခများ မှန်မှန်ကန်ကန်ရရှိစေရေးတာဝန်ရှိသူများအနေဖြင့် ဆောင်ရွက်ပေးရန်လိုကြောင်း။

ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး

ပညာရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ယနေ့ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်နေသည့် အခြေအနေအရ ပညာခေတ်၊ IT ခေတ်တွင် လူတိုင်းအလယ်တန်းအဆင့်အထိ ပညာတတ်မြောက်ရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ မိမိတို့နိုင်ငံတွင်ရှိပြီးဖြစ်သည့် သယံဇာတများကို အကျိုးရှိထိရောက်စွာဖြင့် အသုံးချနိုင်ရန်ပညာတတ်သည့် လူသားအရင်းအမြစ်များလိုအပ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် မိမိတို့အနေဖြင့် ပညာရည်မြင့်မားစေရေး KG + 9 အထိ မသင်မနေရစနစ်ကို ဖော်ဆောင်ပေးလျက်ရှိကြောင်း၊ ဆရာ၊ ဆရာမများ အလုံအလောက် ခန့်အပ်နိုင်ရေးအတွက် စီမံဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိကြောင်း၊ အလားတူ စာသင်ကျောင်းများအနေဖြင့်လည်း အဆင့်မီသည့်ကျောင်းများဖြစ်ရန်လိုကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် အခြေခံပညာကျောင်းများကို သတ်မှတ်ထားသည့် ကျောင်းအင်္ဂါရပ်များနှင့်အညီဖြစ်စေရေး တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များအလိုက် ဆောင်ရွက်ပေးရန်လိုကြောင်း၊ ပညာရေးကောလိပ်များတွင် ဆရာ၊ ဆရာမများသင်တန်းအပြည်အဝ တက်ရောက်နိုင်ရေးနှင့် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများအနေဖြင့် အဆင်ပြေချောမွေ့စွာဖြင့် သင်ကြားပေးနိုင်ရေးဆောင်ရွက်သွားရန်လိုကြောင်း၊ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ယာယီပိတ်ထားရသည့် ကျောင်းများပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ချိန်တွင်လည်း ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ အမှန်တကယ်စာတတ် မြောက်စေရေးအတွက်အချိန်ပိုများဖြင့် သင်ကြားပေးရန်လိုကြောင်း။

မိမိတို့ကျရာကဏ္ဍအလိုက် တာဝန်ကို ကျေပွန်အောင်ထမ်းဆောင်၍ နိုင်ငံ့အကျိုးကို ဖော်ဆောင်ကြရန်လို

မိမိတို့အနေဖြင့် လာမည့်ရွေးကောက်ပွဲကို လွတ်လပ်ပြီးတရားမျှတသည့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စေရေး ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ပြီး အထောက်အကူရစေရန် လာမည့်အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်မှစတင်၍ လူဦးရေနှင့်အိမ်အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်းကို ကောက်ယူသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူမှုသည် နိုင်ငံအတွက် များစွာအကျိုးရှိသည့်လုပ်ငန်းရပ်ဖြစ်ပြီး ရရှိလာသည့် အချက်အလက်များအပေါ် မူတည်၍ နိုင်ငံ့အကျိုးအတွက် များစွာစီမံဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်များအလိုက်မှ တာဝန်ရှိသူများအနေဖြင့် လူဦးရေနှင့်အိမ်အကြောင်းအရာသန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူခြင်းလုပ်ငန်း အောင်မြင်စေရေး ဝိုင်းဝန်းဆောင်ရွက်ပေးကြရန်လိုကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးနှင့်ပတ်သက်၍ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် ပါတီနိုင်ငံရေးကင်းရှင်းရမည်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံကောင်းမွန်စေရေးအတွက် နိုင်ငံ့အရေးကိုဆောင်ရွက်ရမည်သာဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် တာဝန်များ ကျေပွန်စွာထမ်းဆောင်၍ မိမိတို့တာဝန်ကျရာနေရာများအလိုက် ဒေသအကျိုး၊ နိုင်ငံ့အကျိုးကို တတ်စွမ်းသရွေ့ဖော်ဆောင်ကြရန်မှာကြားလိုကြောင်းဖြင့် ပြောကြားသည်။

ထို့နောက် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်သည် တက်ရောက် လာကြသူများအား ရင်းရင်းနှီးနှီးနှုတ်ဆက်ခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။