မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း မှီတင်းနေထိုင်ကြသော  ပြည်သူများ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ တောသူတောင်သားများ  ဖြစ်ကြသည်။ ထိုသူများ မက်မက်မောမောစားကြသည့် နံနက်ခင်းစာမှာ ပဲပြုတ်ဆီဆမ်းနှင့် ညဉ့်ဦးကတည်းက ပိုလျှံအောင်ချက်ထားသည့် ထမင်းကြမ်းဖြစ်သည်။

ပဲပြုတ်ဟုဆိုလိုက်သည်နှင့် မျက်စိထဲတွင် မြန်မာ့ရိုးရာစားစရာ စားတော်ပဲပြုတ် ကို   မြင်ပြီးဖြစ်ပါသည်။  ရေစိမ်ထားပြီး အညှောက်ကလေးများ ထွက်နေသော စား တော်ပဲလုံးကို အနူးမြန်အောင် ဆော်ဒါ နှင့်  ဆားသင့်ရုံထည့်ပြုတ်ထားသဖြင့် ဆိမ့်သောအရသာ ခပ်လေးလေးနှင့် ချိုငန်သော  အရသာရှိသည်။    ထိုပဲပြုတ်ကို   နှမ်းဆီ သို့မဟုတ်  မြေပဲဆီကို ဆမ်းစားလေ့ရှိကြသည်။

တောသူတောင်သားများ ထမင်းကြမ်း စားကြခြင်းမှာ အဆာခံခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ နံနက်စောစော နွားတစ်ရှဉ်းနှင့် တောင်ယာလယ်တောဆင်းသူများ အဖို့  နေ့လယ်နေမြင့်မှ   နွားများနေမပူအောင် အလုပ်သိမ်းအိမ်ပြန်ကြရသည်။ ထိုအချိန် အတွင်း   နောက်ထပ်     ဗိုက်မဆာစေရန် ထမင်းကြမ်းကို   စားကြရခြင်းဖြစ်သည်။ အမှန်မှာ အစာအိမ်နှင့် သင့်လျော်သော နံနက်ခင်းစာမှာ   ထမင်းပူပူနွေးနွေးဖြစ်သည်။ ထမင်းအေးသည်  ဝမ်းမီးကိုငြိမ်းစေသဖြင့် အလုပ်မလုပ်သောသူများ မစားသင့်ပေ။ ရင်တောင့်ပြီး အစာမကြေဖြစ်ရာမှ ကြာလျှင် အစာအိမ်ရောင်ရောဂါရနိုင်သည်။

စားတော်ပဲပြုတ်ကို ခံတွင်းတွေ့ကြခြင်းမှာ ဆော်ဒါနှင့်ပဲပြုတ်ထားသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ ဆော်ဒါသည် အစာအိမ်မှ လေကို အထက်သို့ပွ၍တက်စေသော အစာဖြစ်သဖြင့် ဆော်ဒါများလွန်းလျှင် မကောင်းပေ။   ပဲပြုတ်ပြုတ်သူများက  ပဲလုံးအနူးမြန်စေရန် ထည့်ပြုတ်ခြင်းဖြစ်သည်။

မြန်မာ့ရိုးရာအစားအစာ ပဲပြုတ်သည် အင်္ဂလိပ်ခေတ်တွင် အိန္ဒိယမှပါလာသော ကာကာများ၏ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်များမှ နံပြားနှင့်ပေါင်းပြီး  လူကြိုက်များသော အစားအစာဖြစ်လာသည်။

ပဲအမျိုးအစားများစွာအနက်  စားတော်ပဲလုံးကို   လူကြိုက်များရခြင်းမှာ ဆိမ့်၍ အားရှိသော  ပဲမျိုးဖြစ်သောကြောင့်ဖြစ် သည်။ ကုလားပဲနှင့်မတူသော အချက်မှာ ကုလားပဲသည် အားရှိသော်လည်း ဝမ်းကို ချုပ်စေသည်။ စားတော်ပဲသည် လေကို  ပွစေသဖြင့် ဝါယောဓာတ်ပါသော အစား အစာဖြစ်သည်။ ဝမ်းကို မချုပ်ပေ။  စား တော်ပဲလုံး ရေစိမ်သောအခါ အညှောက် လေးများထွက်သဖြင့် အရည်ကို စုပ်ယူ နိုင်သည့် အာပေါစာဖြစ်သည်။ အညှောက်ပေါက်လေးတွင် တွန်းကန်ထွက်နိုင်သည့် အာကာသဓာတ်ရှိသဖြင့်  စားတော်ပဲစားလျှင် ချွေးထွက်စေနိုင်သော သတ္တိ ရှိသည်။ အဖျားရှိသူများ ကုလားပဲနှင့် မတည့်သော်လည်း စားတော်ပဲပြုတ်နှင့် တည့်သည်။ နံနက်စာအဖြစ် ထမင်းပူပူ နှင့်စားနိုင်သည်။

မြန်မာ့ရိုးရာ အစားအစာများတွင် နံနက်စောစော စားလေ့ရှိသော စားတော်ပဲပြုတ်သည် ကျန်းမာရေးနှင့် သင့်လျော် သော အစားအစာဖြစ်သည်။ ပိန်သူဖြစ်စေ၊ ဝသူဖြစ်စေ သင့်လျော်ပြီး အာဟာရဓာတ်လည်း ပြည့်စုံသောအစားအစာဖြစ်သည်။ အထူးပါဝင်သော သတ္တိထူးမှာ အစာအိမ်သစ်တွင် ခိုအောင်းနေသော လေချဉ်လေဟောင်းကို ဖွထုတ်ပြီး အပြင်သို့ထွက်စေကာ အစာစားချင်စိတ်ကိုဖြစ်စေသော သတ္တိ၊ ဆာလောင်သောအပူကို ငြိမ်းစေပြီး အာဟာရဖြစ်စေသော  အစားအစာဖြစ်ကြောင်း  တင်ပြအပ်ပါသည်။    ။

Source: Myawady Web Portal

ကျေးလက်နေပြည်သူများ၏  စားရေရိက္ခာ ပြည့်စုံဖူလုံရေး၊ လူမှုစီးပွားဘဝမြှင့်တင်ရေးနှင့် ကျေးလက်ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေးကို“ဟင်းစားမှသည် တစ်နိုင်တစ်ပိုင် တစ်နိုင်တစ်ပိုင်မှသည် စီးပွားဖြစ်  စီးပွားဖြစ်မှသည် ပြည်ပပို့ကုန်အမည်တစ်မျိုး…”အဖြစ်မွေးမြူပါက  မိသားစုစားရေရိက္ခာအတွက် ဟင်းစားရရှိလာမည့်အပြင် ပိုလျှံသည်များကို ဈေးကွက် တင်ပို့ရောင်းချပါက မွေးမြူရေး အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း  စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခု အနေဖြင့်  ပိုလျှံ တိုးပွားဝင်ငွေ အခွင့်အလမ်းရရှိလာမည်ဖြစ်သည်။

ပြည်ထောင်စုသမ္မတ  မြန်မာနိုင်ငံတော်တွင် လူဦးရေ၏ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် ကျေးလက်နေ ပြည်သူများဖြစ်ကြပြီး စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေးကို အခြေခံသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို လုပ်ကိုင်ကြသည်။စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများသည်  မြေကြီးပေါ်တွင်  စိုက်ပျိုးမွေးမြူကာ စိုက်ပျိုး၍ အပင်မှထွက်ရှိလာသည်များကို မွေးမြူရေးတိရစ္ဆာန်များတွင်ကျွေးမွေး၍   အသား၊   ငါး၊   နို့၊ ဥများ ထုတ်လုပ်ကာ   လူသားများအတွက် အဓိကလိုအပ်သော    အစာကွင်းဆက်၊   အစာသံသရာ အတွက် စားရေရိက္ခာပြည့်စုံဖူလုံအောင် ဆောင်ရွက်ပေးနေသော လုပ်ငန်းဖြစ်ပေသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ကြားဖြတ်တိရစ္ဆာန် ကောင်ရေစာရင်းအရ တိုင်းရင်းကြက်၊ ဥစားကြက်၊ အသားစားကြက်၊ ကြက်ကောင်ရေစုစုပေါင်း ၈၀ ဒသမ ၈၆  သန်းရှိကာ ဒေသကြက်ကောင်ရေသည် ကြက်စုစုပေါင်း၏   ၅၄  ဒသမ  ၃  ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး ပြည်သူများ၏   အသားရိက္ခာအတွက်   အဓိက ပံ့ပိုးပေးနေသော  မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ ကျေးလက်ဒေသများတွင်  တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေးသည် ဝင်ငွေကောင်းရရှိစေနိုင်ပြီး ကျေးလက်ဒေသ လူမှုစီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အရေးပါသောလုပ်ငန်းတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထင်ရှားသော တိုင်းရင်းကြက်မျိုးများဖြစ်သည့်

(က)   စစ်တကောင်းကြက်

( ခ )   အင်ပင်ဝကြက်

( ဂ )   လည်ပြောင်ကြက်

(ဃ)   တိုက်ကြက် အစရှိသောမျိုးများသည် အထူးထင်ရှားသည်။

တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေးသည် ဥစားကြက်နှင့် အသားတိုးကြက်မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းများကဲ့သို့ ကုန်ကျစရိတ်မများဘဲ မွေးမြူထုတ်လုပ်နိုင်သော မွေးမြူရေးလုပ်ငန်း တစ်ခုဖြစ်ပေသည်။ အဓိကအားဖြင့်

      (၁)     အဆောက်အအုံ၊ အစာ၊ ဆေး၊ ခြံသုံးပစ္စည်းနှင့် လုပ်အားခ စသည့်ကုန်ကျစရိတ်များ သက်သာစွာ မွေးမြူနိုင်ခြင်း။

      (၂)      ဆိုးရွားသော ရာသီဥတုဒဏ်၊ ရောဂါဒဏ်၊  အစာချို့တဲ့မှုဒဏ်ကို နိုင်ငံခြားကြက်မျိုးများထက် ခံနိုင်ရည်ရှိခြင်း။

      (၃)     ဒေသတွင်းမိမိဘာသာ ရှာဖွေစားသောက်နိုင်ခြင်း။

      (၄)     ဖောက်စက်မလိုအပ်ဘဲ မိမိကိုင်တိုင်ဝပ်၍ သားပေါက်နိုင်ခြင်း။

       (၅)     ကြက်ငယ်များအပေါ် မိခင်၊ ဖခင်စိတ်ထားရှိနိုင်ပြီး  ကြက်ငယ်များအဝရှင်သန်ရန် လေ့ကျင့်သင်ကြားထိန်းကျောင်းပေးနိုင်ခြင်း။

      (၆)     အရွယ်ရောက်သောအခါ    မိမိဘာသာရန်သူကို  ကာကွယ်ရှင်သန် လှုပ်ရှားနိုင်ခြင်း။

      (၇)     ကြက်သား၏ အနံ့၊ အရသာနှင့် ဖွဲ့စည်းမှုကောင်းမွန်ခြင်း။

      (၈)     ကြက်ဥ၏အနှစ်အရည်အသွေးကောင်းမွန်ခြင်း စသည့် အရည်အသွေးကောင်းများ ရှိပေသည်။

အထက်ဖော်ပြပါ အရည်အသွေးကောင်းများရှိသော်လည်း တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေးကို စနစ်တကျကျွေးမွေး၊ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်မှု အားနည်းလျှင် သေပျောက်ဆုံးရှုံး ပျက်စီးမှုများ ကြုံတွေ့ရတတ်သည်။

“ဆရာမပြ နည်းမကျ”ဆိုသကဲ့သို့ တတ်သိနားလည်သော ဆရာ၊ တိရစ္ဆာန်ဆေးကုဆရာဝန်(မွေးမြူရေးနှင့် ကုသရေးဦးစီးဌာန)များ၏ နည်းမှန်လမ်းမှန်နည်းပေး လမ်းပြမှုဖြင့်   တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေးကို စနစ်တကျမွေးမြူထုတ်လုပ်ပါက လူမှုစီးပွားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက်  မှန်ကန်သောမွေးမြူရေး လုပ်ငန်းဖြစ်ပေသည်။

တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းများသည် အချိန်တိုကာလအတွင်း  ရင်းနှီးမြှုပ်နှံငွေပြန်လည်ရရှိနိုင်ခြင်း၊  မိမိတို့ဒေသအတွင်းရှိ  တိုင်းရင်းကြက်မျိုးများ၏  ထုတ်လုပ်နိုင်မှုစွမ်းရည်သည် စနစ်တကျ မွေးမြူထုတ်လုပ်ပါက   ပုံမှန်သိရှိထားသည်ထက် များစွာသာလွန် ကောင်းမွန်ခြင်း၊ အသားနှင့်ဥများ၏ အနံ့အရသာများမှာ မွေးမြူရေးကြက်ဥ၊ ကြက်သားများထက် လူကြိုက်များပြီး ထုတ်ကုန်တန်ဖိုးပိုမိုမြင့်မားခြင်းတို့ကြောင့်    ယခုအချိန်ကာလတွင် တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းသည် မွေးမြူရန်အခွင့်အလမ်း ပိုမိုကောင်းမွန်လျက်ရှိသည်။

တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေး လုပ်ငန်း ပိုမိုတိုးတက်အောင်မြင်စေရန်  ကြက်ခြံဆောက်လုပ်ပေးရမည်။ ညအိပ်ရန်၊   ခွေး၊ ကြောင်၊  ငှက်၊  သားရဲတိရစ္ဆာန်တို့ရန်မှ ကာကွယ်ရန်နှင့်      ရာသီဥတုဒဏ်မှ ကာကွယ်ရန်ဖြစ်သည်။    တိုင်းရင်းကြက်များသည် ကိုယ်တိုင်ရှာဖ ွေစားသောက်နိုင်သော်လည်း စပါး၊ ဆန်၊ ဆန်ကွဲ၊ ဖွဲနု၊ ထမင်း(သို့)ရောစပ်စာ၊ အစာစိမ်း၊ဒေသအလိုက် ရရှိနိုင်သော  ပိုးစာရွက်၊ ဘောစကိုင်းရွက်၊ ကန်စွန်းရွက်၊ ဗေဒါရွက်၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တို့ကိုလည်း ဖွဲနု၊ ဆန်ကွဲ၊ ပဲဖတ်တို့ဖြင့်ရောစပ်ကာ အစာခွက်ဖြင့် ကျွေးမွေးနိုင်သည်။

သန့်ရှင်း၍  လတ်ဆတ်သော အစာနှင့်ရေရရှိရေးသည်   မွေးမြူရေးအတွက်  အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေပေသည်။  သန့်ရှင်းသောအစာနှင့် ရေရရှိရေးအတွက် သန့်ရှင်းသော အစာခွက်၊ ရေခွက်အသုံးပြုရေးသည်လည်း အရေးကြီးလှပေသည်။

တိုင်းရင်းကြက်များသည် မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားဒေသ အသီးသီး၏ ရာသီဥတုပတ်ဝန်းကျင် အခြေအနေနှင့် ယဉ်ပါးပြီးဖြစ်ကာ  မိဘ၊ ဘိုးဘွားလက်ထက် အစဉ်အဆက်မွေးမြူခဲ့ကြသော  ဒေသကြက်မျိုးများဖြစ်သည်။ တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေးတွင်-

“ကြက်မကိုးကောင် ကိုးလရှောင်တစ်နေ့တစ်ကောင် စားသုံးမျိုးမတုံး” ဆိုသောစကားရှိသည်။ စနစ်တကျမွေးမြူမှသာလျှင် ဆိုရိုးစကားနှင့်ကိုက်ညီသော အကျိုးကျေးဇူးကို ခံစားရမည်ဖြစ်သည်။

တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေးတွင်  ဥတင်းများ ထားရှိပေးရမည်။ ကြက်ခြံ၏ မှောင်၍ ထောင့်ကျသောနေရာတွင် ဥတင်းကိုမြေပြင်မှ ၁ ပေခွဲအကွာတွင် ကောက်ရိုး၊ မြက်ခြောက်ခင်းပြီး ခိုင်ခိုင်မြဲမြဲထားပေးရမည်။    ကြက်မတစ်ကောင်လျှင်   ဥတင်းတစ်ခုနှုန်းထားပေးရမည်။  ဝပ်ကြက်မ သားပေါက်ပြီးပါက ဥတင်းထဲမှ ကောက်ရိုး၊ မြက်ခြောက်များကို စွန့်ဖယ်၍ မီးရှို့ပစ်ရမည်။ ကြက်သန်း၊ လှေးများ မတွယ်ကပ်စေရန် ကြက်ခြံအတွင်း ဥတင်း၊ အိပ်တန်းအကြိုအကြားနေရာများကို ဆေးရွက်ကြီးထည့်ခြင်း၊ ဆေးရွက်ကြီးစိမ်ထားသောရေဖြင့် ပက်ဖျန်း၊ သုတ်လိမ်းပေးခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်ရမည်။ ကြက်ငယ်လေးများ ပေါက်လာပါက သီးသန့်အနွေးပေး မွေးမြူခြင်းဖြင့် ကြက်မများ တစ်နှစ်လျှင် သုံးကြိမ်မှလေးကြိမ် သားပေါက်ရာမှ ငါးကြိမ်မှခြောက်ကြိမ်အထိ ပိုမိုပေါက်ပွားနိုင်ပြီး ခွေး၊ ကြောင်၊ ကျီး၊ စွန် စသည်တို့ကြောင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်သည်။

 တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေးခြံကို နေ့စဉ်သန့်ရှင်းရေးပြုလုပ်ပေးရမည်။  သန့်ရှင်းရေး ပြုလုပ်ချိန်တွင် ကြက်ချေးအရောင်နှင့် ဖွဲ့စည်းပါဝင်မှုကိုကြည့်ရှုပြီး ကြက်များ၏ ကျန်းမာရေးအခြေအနေကို နေ့စဉ်စစ်ဆေးပေးရမည်။ အထူးသဖြင့် တိုင်းရင်းကြက်များ အိပ်တန်းဝင်နေချိန်နှင့် အစာကျွေးချိန်တွင် သေချာစစ်ဆေးပေးရမည်။

တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အဓိကအဟန့်အတားဖြစ်စေသော အတားအဆီးမှာ ကြက်လည်လိမ်ရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုဖြစ်သည်။ မှိုင်ကုပ်ပြီးရက်ပိုင်းအတွင်း   ကြက်တစ်အုပ်လုံးဆုံးရှုံးနိုင်သည်။ ကြက်ဝမ်းကျရောဂါသည် ဒုတိယဆုံးရှုံးမှုများသော ရောဂါဖြစ်သည်။ ကြက်အသက်အရွယ် မရွေးဖြစ်ပွားကာ ဆုံးရှုံးမှုများတတ်သည်။ ကြက်ငယ်ကလေးများ ညအချိန်တွင် ခြင်ကိုက်ရာမှ မျက်ခွံတွင် အနာဖြစ်ပြီး ကြက်ကျောက်ရောဂါလည်းဖြစ်ပွားတတ်သည်။ ၎င်းရောဂါများကို ကာကွယ်ဆေးပေးခြင်းဖြင့်   အပြည့်အဝကာကွယ်နိုင်သည်။

    သန်ကောင်များကြောင့်လည်း ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းတတ်သဖြင့် သန်ချဆေးများကိုလည်း ပုံမှန်တိုက်ကျွေးပေးရန် လိုအပ်သည်။

မှတ်တမ်းများထားရှိခြင်းသည်  တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေးတွင် ကြက်မျိုးရွေးချယ်မှုကို အထောက် အကူဖြစ်စေသည်။  ကြက်မတစ်ကောင်ချင်းအလိုက်  ဥနှုန်း၊ သားပေါက်နှုန်း၊ ကြီးထွားနှုန်း၊ အစာစားနှုန်းတို့ကိုမှတ်တမ်းထားမှသာ  မျိုးကြက်ရွေးချယ်ခြင်းနှင့်  ပယ်ခြင်းများပြုလုပ်နိုင်ပြီး အကျိုးသက်ရောက်မှုကို ဆန်းစစ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

တိုင်းရင်းကြက်မွေးမြူရေးကို မိရိုးဖလာနည်းဖြင့်သာ မွေးမြူနေကြသဖြင့် တိုးတက်မှု နှောင့်နှေးနေပေသည်။ နည်းစနစ်တကျ မွေးမြူမည်ဆိုပါက မျိုးထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် ကြီးထွားနှုန်း၊ထုတ်လုပ်မှု အမြင့်မားဆုံးရရှိစေရန် ဆောင်ရွက်နိုင်ပြီး ပြောင်းလဲလာသော သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ရာသီဥတုအခြေအနေများတွင် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေနိုင်သည့် မျိုးသစ်များထွက်ပေါ်လာစေရန်နှင့် တစ်နိုင်တစ်ပိုင်မွေးမြူရေးမှစီးပွားဖြစ်မွေးမြူရေး အသွင်ဖြစ်လာစေရန် အထောက်အကူပြုနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ယခုအခါ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးတွင်လည်း မိမိတို့နိုင်ငံဒေသအသီးသီးရှိ     ဒေသကြက်မျိုးများကိုပြန်လည်ဖော်ထုတ်မွေးမြူနေကြသကဲ့သို့ မိမိတို့နိုင်ငံတွင်လည်း  တိုင်းရင်းကြက်များကို စနစ်တကျမွေးမြူခြင်းဖြင့်  အစားအစာပြည့်စုံဖူလုံရေး၊ အစားအစာဘေးကင်း လုံခြုံရေးအတွက် အသားကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခြင်းဖြင့် ကျေးလက်လူမှုုစီးပွားဘဝ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာကာ နိုင်ငံတော်၏ စားရေရိက္ခာပြည့်စုံ ဖူလုံရေးတွင်အရေးပါသောမွေးမြူရေး လုပ်ငန်းဖြစ်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း ရေးသားလိုက်ရပါသည်။   ။

Source: Myawady Web Portal

ကော်ဖီဆိုဆိုတာက လူတော်တော်များများအတွက် မနက်ခင်းကို စတင်သည့် သောက်စရာပါ။ မနက်ခင်းမှာကော်ဖီတစ်ခွက်သောက်ခြင်းသည် စိတ်ရောကိုယ်ပါ လန်းဆန်းတက်ကြွစေရန်အတွက် အထောက်အကူ ပေးနိုင်ပါသည်။ ကော်ဖီက စိတ်ရောကိုယ်ပါ လန်းဆန်းစေသည်ဆိုသော်လည်း ကော်ဖီကို အချိန် မှန်ကန်စွာ သောက်သုံးတတ်ရန် လိုပါသည်။ ထို့ကြောင့် တစ်နေ့တာအတွက် ကော်ဖီသောက်ရန် အကောင်းဆုံး အချိန်က ဘယ်အချိန်ဖြစ်မလဲ! ဆိုတာကို အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။

ကော်ဖီဆိုတာက နည်းနည်းသောက်ရင် ဆေးဖြစ်သော်လည်း အလွန်အကျွံ သောက်ပါက စိတ်ပင်ပန်းခြင်း၊ အိပ်ရေးပျက်ခြင်းများပါဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။ ကော်ဖီကို အချိန်မှန်မှန်လေးနှင့် ပမာဏ မှန်မှန်လေး သောက်မိမှ လည်း စိတ်ရောကိုယ်ပါ ကျန်းမာစေမည်ဖြစ်ပါသည်။ 

ကဖင်း၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုကို လေ့လာခြင်း

ကော်ဖီကို ဘယ်အချိန်မှာ သောက်တာ အကောင်းဆုံးလဲဆိုတာကို မပြောသေးခင် ကဖင်း အကြောင်းလေး နည်းနည်းလောက် ရှင်းပြပေးချင်ပါသည်။ ကဖင်းဆိုတာက ကော်ဖီ၊ ရေနွေးကြမ်း၊ လက်ဖက်၊ လက်ဖက်ရည် တို့တွင် ပါလေ့ရှိသည့် အရာလေး တစ်ခုပါ။ 

ကဖင်းက ဘာလုပ်ပေးလဲဆိုရင် ဗဟိုအာရုံကြောစနစ်ကို လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။ နားလည်အောင် ပြောပြရမည်ဆိုပါက စိတ်ကိုလန်းဆန်းတက်ကြွနေစေခြင်းပဲ ဖြစ်ပါသည်။ ကော်ဖီက အသင့်အတင့် သောက်သုံးမယ်ဆိုပါကစိတ်ရောကိုယ်ပါ လန်းဆန်းတက်ကြွစေနိုင်သော်လည်း ကော်ဖီကို လိုတာထက် ပိုပြီးသောက်သုံးမိမည် ဆိုပါက အာရုံစူးစိုက်ရန် ခက်ခဲစေပြီး အတက်ကြွလွန်နေခြင်း၊ အိပ်ပျော်ရန် ခက်ခဲခြင်းများကိုပါ ခံစား ရနိုင်ပါသည်။ 

ကဖင်းကို အလွန်အကျွံ သောက်သုံးစားသုံးမိခြင်းက သွေးပေါင်ချိန်ကို မြင့်တက်စေပြီး နှလုံးခုန်မြန်ခြင်းနှင့် နှလုံးသွေးကြောများကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါသည်။ 

ကော်ဖီကို မနက်ခင်း သောက်မယ်ဆိုရင်

၈ အောင်စ ပါဝင်နေသော ကော်ဖီတစ်ခွက်မှာ ကဖင်းက ၁၀၀ မီလီဂရမ်အထိ ပါဝင်နေပြီး ကော်ဖီမှုန့် ပါဝင်မှုနှင့် ဘယ်လိုဖျော်စပ်ထားလဲဆိုသည့်အပေါ် မူတည်ပြီး ကွာခြားနိုင်ပါသည်။ 

ကော်ဖီက စိတ်ကိုလန်းဆန်းတက်ကြွစေနိုင်သောကြောင့် မနက်ခင်းမှာ ကော်ဖီသောက်သုံးခြင်းက တစ်နေ့တာကို လန်းဆန်းတက်ကြွစေမည်ဖြစ်ပါသည်။ နောက်တစ်ခုက နံနက်စောစော ၇ - ၈နာရီ ပတ်ဝန်းကျင်ဆို ခန္ဓာကိုယ် ထဲက သဘာဝဟော်မုန်း ကော်တီစောက ထွက်လာပြီး လူကို လန်းဆန်းတက်ကြွအောင် လုပ်နေပါပြီ။ ဒါကလည်း ဖြစ်သင့်သည့် အချက်ပါ။ နံနက်စောစောမှာ လန်းနေမှ အလုပ်လုပ်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

နဂိုတည်းက လန်းနေသည့်သူက ကော်ဖီထပ်သောက်လိုက်မည်ဆိုပါက ကိုယ်သောက်သည့်ပမာဏ၊ ခံနိုင်ရည်ပေါ် မူတည်ပြီး အမျိုးမျိုးဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ကဖင်းဒဏ်ခံနိုင်သည့်သူများတွင် သိပ်ပြဿနာ မရှိသော်လည်း ကဖင်းဒဏ်ကို သိပ်မခံနိုင်သည့်သူများ၊ များများသောက်မိသည့်သူများတွင် လူက အလန်းလွန်ပြီး ရင်တုန်ခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်းများ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။

ညဘက်မှာ ကော်ဖီသောက်ခြင်းက ညဘက်မှာ အိပ်စက်မှုကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေမှာပါ။ ကော်ဖီသောက်ပြီးချိန်မှာ ကော်ဖီမှာပါလာသည့် ကဖင်းကို ချေဖျက်ရန်  လူပေါ်မူတည်ပြီး ၂နာရီမှ ၁၀ နာရီလောက်အထိ အချိန်ယူ ရပါသည်။ ဒါကလည်း ကိုယ်တွင်းဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ် အနေအထားကိုလိုက်ပြီး တစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက်ကွာခြားနိုင်ပါသည်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ညဘက်မှာ ကော်ဖီသောက်ခြင်းက ကောင်းကောင်း အိပ်ပျော်စေရန် ခက်စေပြီး စိတ်ရောကိုယ်ပါ ပင်ပန်းစေနိုင်ပါသည်။

“ကော်ဖီကို ဘယ်အချိန်မှာ မသောက်သင့်ဘူးလဲ” ဆိုသည်နှင့်ပတ်သက်ပြီး စာတမ်းများရှိသော်လည်း ဘယ်အချိန်မှာ သောက်သင့်လဲဆိုသည်နှင့် ပတ်သက်ပြီး တိတိကျကျ လေ့လာထားခြင်း မရှိပါ။

မိမိ၏ ခံနိုင်ရည်၊ မိမိလိုချင်သည့် အာနိသင်ပေါ်မူတည်ပြီး ချိန်ညှိသောက်ခြင်းက အကောင်းဆုံးပါ။ နံနက် နိုးနိုးချင်းကို လုပ်စရာတွေ ပုံပြီး မလန်းဘူးလား။ ဒါဆိုရင် နိုးတာနှင့် သောက်နိုင်ပါသည်။ နေ့လယ်လောက်မှ သောက်တတ်သူလား။ ဒါဆို နေ့လယ်လောက်မှ သောက်ပါ။ 

မိမိ၏ တစ်နေ့တာ အလုပ်များ၊ အိပ်ချိန်များ၊ ကျန်းမာရေးများ မထိခိုက်သ‌ရွေ့ အဆင်ပြေသည့် အချိန်မှာ သောက်လို့ရပါသည်။ အကြမ်းအားဖြင့် ကော်တီစောစကျသည့် နံနက်ခင်း ၉ နာရီ ကနေ ၁၁ နာရီ ကြားလောက်ဆိုလျှင် လန်းဆန်းဖို့လည်း လိုနေသေးသည်ဆိုပါ  သောက်နိုင်ပါသည်။ ညနေဆိုလျှင် အိပ်ချိန်နှင့် အချိန်ခွာပြီး သောက်ပေးပါ။ ဒါကလည်း မိမိ၏ ကဖင်းခံနိုင်ရည်အပေါ် မူတည်ပါသည်။ အိပ်ချိန်နှင့် ၅နာရီခွာပြီး သောက်တယ်။ အိပ်မပျော်ဘူးလား။ ဒါဆို ၆နာရီ ခွာသောက်ပါ။ အိပ်ချိန်နှင့် ၂နာရီပဲ ခွာသောက်တာ အိပ်ပျော်တယ်ဆိုပါက ၂နာရီခွာသောက်ရင် ရပါပြီ။ ကော်ဖီနှင့် ပတ်သက်လာလျှင် မိမိခန္ဓာကိုယ်၏ တုံ့ပြန်မှုကို နားထောင်ခြင်းက အကောင်းဆုံးပါ။

ကိုးကား- https://hellosayarwon.com

• စီးကရက်မီးခိုးငွေ့မှာတွေ့ရသည့် ဓာတုအဆိပ်ငွေ့များသည် ရင်သားကင်ဆာ၊ အစာရေမြိုကင်ဆာ၊ အစာအိမ်ကင်ဆာနှင့် အူမကြီးကင်ဆာ စသည့်ကင်ဆာအမျိုးမျိုး ဖြစ်လာနိုင်ခြေကို တိုးမြင့်စေ ပါသည်။

• တစ်နေ့ကို စီးကရက် နည်းနည်း သောက်ခြင်းသည် နှလုံးနှင့်ဆိုင်သည့် ရောဂါများ ဖြစ်စေရန်အတွက် လုံလောက်ပါသည်။ နှလုံးရောဂါနှင့် သေဆုံးရသူများထဲက ၂၀% သည် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းနှင့် တိုက်ရိုက်ဆက်စပ်နေပါသည်။

• တစ်နေ့ တစ်ဘူး နှုန်းဖြင့် နှစ်ပေါင်း ၃၀၊ သို့မဟုတ် တစ်နေ့ နှစ်ဘူး နှုန်းဖြင့် ၁၅ နှစ် သောက်ခဲ့သူ ဆိုပါက အဆုတ်ကင်ဆာစစ်ဆေးရန် ကြိုတင်စာရင်းပေးသင့်ပါသည်။ အဆုတ်ကင်ဆာကို စောစော သိပါက စောစောကုနိုင်ပြီး ပျောက်ကင်းအောင် ကုသပေးနိုင်ပါသည်။

စီးကရက်တွင် အန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်သည့် ဓာတုပစ္စည်းပေါင်း ၄,၀၀၀ ကျော် ပါဝင်ပြီး အဆိုပါ ပါဝင်ပစ္စည်းများ အနက် ၆၀ ကျော်က ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။ စီးကရက်များများသောက်သည့်သူ၊ စီးကရက်ကို နှစ်ရှည် လများ သောက်သည့်သူများသည် သေစေနိုင်သည့် ရောဂါများဖြစ်သည့် ကင်ဆာ၊ အဆုတ်လေအိတ်များ ပျက်စီးသည့် ရောဂါ၊ နမိုးနီးယား၊ နှလုံးသွေးကြောပိတ်ရောဂါနှင့် ဆီးချို စသည့် ရောဂါများ ဖြစ်ရန် အခွင့်အလမ်း ပိုများပါသည်။

၁။ ကင်ဆာ

စာရင်းဇယားများအရ အဆုတ်ကင်ဆာသည် ထိုင်းလူမျိုး အမျိုးသားများတွင် ဒုတိယ အဖြစ်အများဆုံးနှင့် ထိုင်းအမျိုးသမီးများတွင် စတုတ္ထအဖြစ်အများဆုံးအဆင့်တွင် ရှိနေသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။ အဆုတ်ကင်ဆာ သည် အဆုတ်ကတစ်ဆင့် အခြားအရေးကြီးသည့် ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါများကို ကင်ဆာဆဲလ်များ ပျံ့နှံ့သွားစေပြီး အသက်ဆုံးရှုံးမှု အလွန်များပြားသောကြောင့် အဆုတ်ကင်ဆာကို ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ခြင်း၏ ပင်မ အကြောင်း တရားကြီးအဖြစ် သတ်မှတ်ထားခဲ့ပါသည်။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကတော့ အဆုတ်ကင်ဆာ၏ ရေသောက် မြစ်ပါ။

ထို့အပြင် စီးကရက်မီးခိုးငွေ့တွင် တွေ့ရသည့် ဓာတုအဆိပ်ငွေ့များသည် ရင်သားကင်ဆာ၊ အစာရေမြို ကင်ဆာ၊ အစာအိမ်ကင်ဆာနှင့် အူမကြီးကင်ဆာစသည့် ကင်ဆာအမျိုးမျိုး ဖြစ်လာနိုင်ခြေကိုလည်း တိုးမြင့်စေ ပါသည်။ ယခုလို အန္တရာယ်များသောကြောင့် တစ်နေ့ စီးကရက် နှစ်ဘူးနှုန်းနှင့် ၁၅ နှစ်လောက် သောက်ထား သည့်ပုဂ္ဂိုလ် ဆိုပါက ရင်ဘတ်ဓာတ်မှန် နှင့် low-dose CT ရိုက်ကြည့်ပြီး အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နေပြီလား ဆိုသည်ကို စစ်ဆေးကြည့်သင့်ပါသည်။ ကင်ဆာကို အစောပိုင်းအဆင့်မှာ သိရပါက လုံး၀ပျောက်ကင်းသွား စေရန် ကုသ၍ ရနိုင်ပါသည်။

၂။ အဆုတ်လေအိတ်များပျက်စီးသည့်ရောဂါ

အဆုတ်က လေအိတ်သေးသေးလေး သန်းပေါင်းများစွာပါဝင်ပြီးတော့ အောက်ဆီဂျင်ကို သန့်စင်ပေးပြီး သွေးထဲကို ပို့ဆောင်ပေးသည့် တာဝန်ကို ဆောင်ရွက်ကြပါသည်။ ဆေးလိပ်ကို ရေရှည် သောက်သည့်သူ ဆိုလျှင် ဆေးလိပ်တွင် ပါဝင်သည့် ဓာတုပစ္စည်းများက အဆိုပါလေအိတ်ကလေးများကို ကြီးမား ဖောင်းပွ ရောင်ရမ်းပြီး ပျက်စီးစေပါသည်။ လေအိတ်လေးများ ရောင်ရမ်းလာပါက အောက်ဆီဂျင်ကို စစ်ထုတ်ပေးခြင်း၊ သယ်ပို့ပေးခြင်း လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်း မရှိတော့ဘဲ လူမှာ အောက်ဆီဂျင် မလုံလောက်မှုနဲ့ အသက်ရှုမဝခြင်းများ ဖြစ်လာပါသည်။

လူတစ်ယောက်သည် အဆုတ်တွင် လေအိတ်ရောင်ရမ်းနေပြီဆိုပါက နှလုံးအောင့်ခြင်း၊ ရုတ်တရက် ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်းနှင့် စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းများ ဖြစ်လာတတ်ပြီး ၎င်းတို့၏ နေ့စဉ်ဘဝကိုလည်း ထိခိုက် လာပါသည်။ ပြင်းထန်သည့် အဆုတ်လေအိတ်ရောင်ရမ်းသည့်ရောဂါသည် ရောဂါခံစားနေရသည့်သူကို ရောဂါဒဏ် အတော်ခံရစေပါသည်။အသက်ရှူရခက်လို့ လွန်စွာမောပန်းပြီး အိပ်ရာထဲလဲသည့် အထိဖြစ်စေပါသည်။ တစ်ချို့ဆို အောက်ဆီဂျင်ကို တောက်လျှောက် ပေးထားရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဆေးလိပ်သောက်သူများ အသက်ရှူရ ခက်လာပြီ၊ အသက်ရှူမ၀ဖြစ်လာပြီဆိုပါက ဆရာဝန်နှင့် အမြန်ဆုံး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီး အခြေအနေ ပိုဆိုး မသွားခင် ကုသမှုခံယူသင့်ပါသည်။

၃။ နမိုးနီးယား

အဆုတ် ရောင်ရမ်းရာကတစ်ဆင့် နမိုးနီးယားဖြစ်လာပါသည်။ ရောင်ရမ်းရသည့် အရင်းအမြစ်ကတော့ ဗိုင်းရပ်စ်၊ ဘက်တီးရီးယားနှင့် မှိုပေါက်ပွားမှုများကြောင့် ဖြစ်နိုင်သည့်အပြင် အန္တရာယ်ရှိသော အရာတွေဖြစ်သည့် ဖုန်၊ အခြားဓာတုပစ္စည်းများ အထူးသဖြင့် စီးကရက်အငွေ့များကို အသက်ရှူ လမ်းကြောင်းတစ်လျှောက် ရှိုက်သွင်း၊ ရှူထုတ်လုပ်ခြင်းကြောင့်လည်း ဖြစ်တတ်ပါသည်။ ရောဂါလက္ခဏာကတော့ အသက်ရှူရခက်ခဲခြင်းနှင့် ရင်ကြပ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပါသည်။ တစ်ချို့က အစပိုင်းတွင် အဖျားလေး နည်းနည်းရှိပြီး အအေးမိသလိုလို၊ ခေါင်းကိုက် သလိုလို၊ ချမ်းစိမ့်စိမ့်နှင့် ချောင်းဆိုး၊ လည်ချောင်းနာခြင်းက စတာပါပဲ။ နည်းနည်း ပြင်းလာရင်တော့ ရင်ဘတ် အောင့်မည်၊ အသက်ရှူမမှန်ဖြစ်မည်၊ ချောင်းအရမ်းဆိုးပြီး သလိပ်ထဲ သွေး ပါလာမှာပဲဖြစ်ပါသည်။

နမိုးနီးယားက တကယ်တော့ မွေးကင်းစကလေးများ၊ သက်ကြီးလူကြီးပိုင်းများနှင့် ကိုယ်ခံအား နည်းသည့် သူများတွင် ဖြစ်လေ့ရှိကြပါသည်။ ပြင်းထန်နမိုးနီးယားဆိုပါက အသက်အန္တရာယ် ရှိပါသည်။ အဆိုပါ ပုဂ္ဂိုလ် များကတော့ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကို အထူးရှောင်ရှားရမှာဖြစ်ပါသည်။ passive smoking လို့ခေါ်သည့် တစ်ဆင့်ခံဆေးလိပ်သောက်ခြင်း / ဆေးလိပ်ငွေ့ရှူမိခြင်းများလည်းပါ ပါသည်။

၄။ နှလုံးသွေးကြောပိတ်ခြင်း

စီးကရက်မီးခိုးထဲတွင် ပါဝင်သည့် အဆိပ်ဓာတ်များသည် နှလုံးခုန်မူမမှန်မှုကို ဖြစ်စေပြီးတော့ နောက်ပိုင်းမှာ နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းလာသည့်ဘက်ကို ဦးတည်ပါသည်။ ဆေးလိပ်ငွေ့က အားကစားလုပ်နေချိန်ဖြစ်ဖြစ် နားနေသည့် အချိန်ပဲဖြစ်ဖြစ် နှလုံးခုန်နှုန်းကို မြန်စေပါသည်။ တစ်နေ့ကို စီးကရက် နည်းနည်း သောက်ခြင်း က နှလုံးနှင့်ဆိုင်သည့် ရောဂါများ ဖြစ်စေရန် လုံလောက်ပါသည်။ နှလုံးရောဂါနှင့် သေဆုံးရ သူများထဲက ၂၀% က ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းနှင့် တိုက်ရိုက်ဆက်စပ်နေပါသည်။ သန္ဓေတားဆေး သုံးစွဲနေသည့် အမျိုးသမီး ဆိုလျှင် ဆေးလိပ်က ဆီးချိုဖြစ်စေရန် အားပေးပါသည်။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည် ပြင်းထန်သည့် နှလုံး တိုက်ခိုက်ခံရမှုနှုန်းကိုလည်း မြင့်တက်စေပါသည်။

၅။ ဆီးချို

Birmingham VA Medical Center, Alabama မှာ စေတနာ့ဝန်ထမ်း အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့နှင့် စမ်းသပ်မှုအရ ဆေးလိပ် သောက်သူ ၂၂% က သွေးတွင်းသကြားဓာတ် မြင့်တက်နေသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ ဒါက “ဆီးချိုဖြစ်တော့မယ်” ဟု သံချောင်းခေါက်လိုက်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ အဖွဲ့၏ ၁၇% က လုံး၀ ဆေးလိပ်မသောက်တတ်သူဖြစ်သော်လည်း ဆေးလိပ်သောက်သူများနှင့် နီးနီးကပ်ကပ်နေလေ့ရှိကြပါသည့်အတွက် အဆိုပါ အုပ်စုမှာလည်း ယင်းလက္ခဏာ များကို တွေ့ရပါသည်။ ဆေးလိပ်ဖြတ်ပြီးသည့်သူများနှင့် ဆေးလိပ် လုံး၀မသောက်တတ်သူများကို နှိုင်းယှဉ်လေ့လာရာမှာတော့ ၁၄% နဲ့ ၁၁.၅% လောက်ပဲ ရှိကြပါသည်။

အဆိုပါ သုတေသန အချက်အလက်များက ဘာကိုပြနေသလဲဆိုလျှင် ဆေးလိပ်ငွေ့ရှူရှိုက်ခြင်း၊ သွေးတွင်း သကြားဓာတ် မြင့်တက်ခြင်းနှင့် ဆီးချိုရောဂါတို့၏ ဆက်စပ်ပုံကို သိသာစေပါသည်။ ဆေးလိပ်ငွေ့က ပန်ခရိယမှာ သွားစုနေပြီးတော့ ပန်ခရိယ၏ လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို ကျဆင်းစေပါသည်။ အကျိုးဆက်ကတော့ ဆီးချိုရောဂါ ဖြစ်ကြပါသည်။

ထို့အပြင် ဆီးချိုဝေဒနာရှင်များသည် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ထိန်းညှိဖို့ ခက်ခဲသည်ကိုလည်း တွေ့ရပါသည်။ ဆေးလိပ်မသောက်တတ်သူများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အင်ဆူလင်အသုံးပြုရာမှာလည်း ပြဿနာ ရှိနေတတ်ပါသည်။ နောက်ပြီးတော့ ကျောက်ကပ်ရောဂါ၊ ထိသိနာဗ်ကြောများကို ထိခိုက်သည့် အာရုံကြော ရောဂါ၊ ဆီးချိုကြောင့် မျက်လုံးကွယ်ခြင်း စသဖြင့် အမျိုးမျိုး ဖြစ်လာနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဆရာဝန်များက ဆီးချိုသမားကို ဆေးလိပ် ဖြတ်ခိုင်းခြင်း၊ အဆီနည်းသည့် အစားအစာများသာ စားသုံးစေခြင်း၊ လေ့ကျင့်ခန်း များများလုပ်စေခြင်း၊ ဆရာဝန်ညွှန်ကြားသည့် ဆေးများကို သောက်ခိုင်းခြင်း၊ ဆေးခန်း မှန်မှန် ပြခိုင်းခြင်း စသဖြင့် ညွှန်ကြားပေးပြီး အသက်အန္တရာယ် ထိခိုက်မှု ဖြစ်လာနိုင်ခြေများကနေ လျှော့ချပေးလျက် ရှိပါသည်။

နိဂုံးချုပ်အားဖြင့်ပြောရမည်ဆိုပါက သေစေနိုင်သည့် ရောဂါမှန်သမျှသည် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေပါသည်။ ဖော်ပြခဲ့သည့် ရောဂါငါးမျိုးအပြင် ခံတွင်းရောဂါ၊ သွားပျက်စီးခြင်း၊ ခံတွင်းနံ့နံခြင်း၊ ကိုယ်သင်းရနံ့ ဆိုးရွားခြင်း၊ Gold Finger ဟု ခေါ်သည့် လက်ချောင်းများတွင် အဝါရောင် စွဲခြင်း၊ ပါးရေနားရေ တွန့်ခြင်း၊ အရွယ်မတိုင်မီအိုမင်းခြင်း စသဖြင့် နောက်ဆက်တွဲရောဂါမျိုးစုံ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ အဆိုပါ ရောဂါမျိုးစုံသည် ဆေးလိပ်သောက်သူများ၏ ဘဝအတွက် အနုတ်လက္ခဏာဆောင်သည့် အကျိုးဆက်များဖြစ်ပါသည်။ အဆိုပါရောဂါများနှင့် စိတ်ဓာတ်ကျပြီး အသက်အန္တရာယ်ကို ခြိမ်းခြောက်နေသည့် ရောဂါအကြီးစားများနှင့် ရင်ဆိုင်နိုင်ကြောင်း အသိပညာပေးလိုက်ပါသည်။ 

Photo: PCT NEW HOMEPAGE

ကုလသမဂ္ဂတွင် မကြာသေးမီက ဖြစ်ပွားခဲ့သောထူးခြားသည့်ဖြစ်ရပ်များသည် ဥရောပနှင့် အမေရိကန်ကြားကွဲလွဲမှုများကို ပိုမိုနက်ရှိုင်းလာစေခဲ့သည်။

သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးစင်မြင့်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာပြီး အမေရိကန်၏ နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒပြောင်းလဲမှုနှင့်အတူ အမေရိကန်နှင့် ဥရောပမဟာမိတ်အဖွဲ့များအကြား ကွဲလွဲမှုများ ပိုမိုကြီးမား နက်ရှိုင်းလာခဲ့သည်။

လွန်ခဲ့သော သုံးနှစ်အကြာကာလ ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခစတင်ခဲ့သည့်အချိန်က ဥရောပအတွက် အမေရိကန်ထက် ပိုမိုအားကောင်းသော မဟာမိတ်မရှိခဲ့ပေ။

သို့သော် ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးများတွင် အမေရိကန်သည် ၎င်း၏ အနီးကပ်ဆုံးမဟာမိတ်များကို ဆန့်ကျင်ကာ ယူကရိန်း ပဋိပက္ခနှင့် ပတ်သက်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို အတည်ပြုရန်အတွက် ရုရှား၊ ဘယ်လာရုစ်နှင့် မြောက်ကိုရီးယား တို့နှင့် ပူးပေါင်းရပ်တည်ခဲ့သည်။

ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခ သုံးနှစ်ပြည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် အထွေထွေညီလာခံအစီအစဉ်တစ်ခုတွင် ကုလသမဂ္ဂပဋိညာဉ်နှင့်အညီ ယူကရိန်း၏နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုကို ပြန်လည်အတည်ပြုရန်နှင့် ရုရှားတပ်များ ဆုတ်ခွာရန် တောင်းဆိုသည့် အဆိုတစ်ရပ်ကို အဖွဲ့ဝင် ၁၉၃ ဦးမှ အတည်ပြုနိုင်ရေး ယူကရိန်းက ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ 

ထိုဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့တွင် အတည်ပြုခဲ့သော်လည်း ယခင်နှစ်များကထက် ထောက်ခံမှု နည်းပါးခဲ့သည်။ အဖွဲ့ဝင်များစွာက အမေရိကန်၏ ရပ်တည်ချက်ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် တင်းမာမှုများကို ရှောင်ရှားလိုခဲ့ကြသည်။

ဝါရှင်တန်၏ သံတမန်များသည် အခြားနိုင်ငံများအား ယူကရိန်း၏အဆိုကို ဆန့်ကျင်မဲပေးရန် နှင့်၎င်းတို့၏ “ရှေ့ဆက်လှမ်းမည့် ဆုံးဖြတ်ချက်” ကို ထောက်ခံရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ ထိုဆုံးဖြတ်ချက်တွင် စစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်၍ ရုရှားကိုသာ အပြစ်မတင်ဘဲ ရေရှည်တည်တံ့သော ငြိမ်းချမ်းရေးဖြင့် စစ်ပွဲအလျင်အမြန် ပြီးဆုံး နိုင်ရေးဆောင်ရွက်သွားကြရန် တောင်းဆိုထားသည်။

ဝါရှင်တန်သည် ၎င်းတို့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတိုင်း၏ ဆန္ဒမဲနှင့် တန်းတူညီမျှရှိစေသည့် အထွေထွေညီလာခံတွင်သာမက ပိုမိုဆုံးဖြတ်နိုင်စွမ်းရှိသည့် လုံခြုံရေးကောင်စီတွင်လည်း အသိပေးခဲ့သည်။ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်များသည် တရားဝင်အာဏာသက်ရောက်မှုရှိသော်လည်း တစ်ခါတစ်ရံတွင် အတည်ပြုရန်ခက်ခဲပြီး ရုရှား၏ ဗီတိုအာဏာကြောင့် ယူကရိန်းနှင့်ပတ်သက်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို အတည်ပြုနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

အမေရိကန်၏ ရပ်တည်ချက်သည် ဥရောပကို အံ့အားသင့်စေခဲ့ပြီး ဥရောပသံတမန်တစ်ဦးက BBC ကို အမေရိကန်သည် ဗိုလ်ကျကာ ဥရောပ၏ လုံခြုံရေးနှင့်ပတ်သက်သည့် ၎င်းတို့၏ သဘောထားကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

လုံခြုံရေးကောင်စီတွင် ပါဝင်သော ဆလိုဗေးနီးယားသံအမတ် Samuel Zbogar က BBC ကို ဥရောပသည် ဝါရှင်တန်၏ မြန်ဆန်သောအရွေ့များနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေရန် ကြိုးပမ်းနေရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဥရောပသမဂ္ဂသည် လာမည့်သီတင်းပတ်တွင် ပြုလုပ်မည့် ကောင်စီအစည်းအဝေးတွင် ပြန်လည် သုံးသပ်မှုအချို့ ပြုလုပ်ရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

 “ဥရောပသမဂ္ဂခေါင်းဆောင်များသည် အခြားသူများ လုပ်ဆောင်နေသည်များကို တုံ့ပြန်နေရုံမျှဖြင့် မလုံလောက်ဘဲ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် အရေးပါသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ တက်ကြွစွာပါဝင်နိုင်ရေးအစီအစဉ်တစ်ခုရေးဆွဲရန် လိုအပ်ကြောင်းနှင့် ဥရောပအနေဖြင့် ရှေ့ဆက်လျှောက်လှမ်းရန် တာဝန်ရှိ ပါကြောင်း” ၎င်းက BBC ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

နယူးယောက်မြို့ရှိ ကုလသမဂ္ဂဌာနချုပ်၏ ညီလာခံခန်းမတွင် ဥရောပခေါင်းဆောင်များသည် အမေရိကန်၏ နောက်ဆုံးသဘောထားနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ကြိုးပမ်းနေစဉ် တုံ့ပြန်မှုများစွာ ရှိခဲ့သည်။

ကိုးကား- BBC News

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အပြည့်အစုံဆက်လက်ဖတ်ရှုရန်-https://www.bbc.com/news/articles/c5y0de4wpvlo?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR18_UUqp4xuLyl78FVSjSePRFD52PLyD1L9c9P37IJ_RfO0uhTEWpREBQ_aem_vkzsBu5AVLNanQDf2RzMmQ

ဒီမိုကရေစီအရေးကြွေးကြော်၊ လူ့အခွင့်အရေးရှေ့တန်းတင်၊ လစ်ဘရယ်လမ်းကြောင်း ထာဝရလျှောက်လှမ်းနိုင်ရေး ရေသောက်မြစ်များဖြစ်တဲ့ USAID  နဲ့ NED...၊ ထိုအေဂျင်စီနဲ့ ဖောင်ဒေးရှင်းနှစ်ခုကို ဒီမိုကရေစီနဲ့ လစ်ဘရယ်အရေး ဦးဆောင်ခဲ့တဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံက ယနေ့ဒီမိုကရေစီဘက်တော်သားများဖြစ်တဲ့ သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ဝင် အီလွန်မတ်စ်တို့ကိုယ်တိုင် USAID နဲ့ NED တို့ရဲ့ဆောင်ရွက်ချက်နဲ့ အဂတိဖြစ်မှုတွေအပေါ် ပိတ်ဆို့ဟန့်တားစိစစ်ခြင်း တွေကို ဘာကြောင့်များ ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဆောင်ရွက်နေကြပါသလဲ။

အမှန်တကယ် ထိုကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ USAID နဲ့ NED တို့ဟာ ဒီမိုကရေစီစံနှုန်းတွေ၊ လူ့အခွင့်အရေးတန်ဖိုးတွေ၊ လစ်ဘရယ်တန်ဖိုးတွေနဲ့ မကိုက်ညီပါကြောင်း အကြောင်းအချက်များစွာကို ယနေ့အမေရိကန်ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံသားတွေကိုယ်တိုင်က သိမြင်နားလည်လက်ခံသွားကြလို့ပဲလား။ ဖြစ်ပေါ်လာသော အတွေးသစ်အမြင်သစ်များနဲ့အတူ...။

စေတနာမမှန် အကြောင်းမကောင်းခြင်းကနေ သင်ခန်းစာယူနိုင်ရန်

မှန်ကန်တဲ့ အပြောင်းအလဲတစ်ခုဆိုတာ လူနည်းစု သိနေရုံနဲ့မပြီး လူအများစုက လက်ခံလာဖို့လည်း လိုပါတယ်။ အမေရိကန်တို့သာ သိနေရုံမဟုတ်၊ EU လို နိုင်ငံတွေ အချို့အချို့သောလူတွေ နားလည်လက်ခံလာဖို့လည်း လိုပါသေးတယ်။

မဟုတ်ရင် ယူကရိန်းလို၊ အီရတ်၊ လစ်ဗျားနိုင်ငံတွေမှာ ဖြစ်ပျက်ခဲ့သလို အကြောင်းကြောင့် အကျိုးဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းအကျိုးဆက် ဆိုးကျိုးသဘောတွေ များစွာရှိလာနိုင်ပါတယ်။ သင်ခန်းစာ ယူစရာတစ်ခုက... ဘယ်လောက်ပဲကောင်းတဲ့ရည်ရွယ်ချက်တွေ၊ မျှော်မှန်းချက်တွေ ချမှတ်ထားသည်ဖြစ်စေ လက်တွေ့လုပ်ဆောင်သူတွေမှာ အတ္တနဲ့ ကိုယ်ကျိုးစီးပွား အလွန်အမင်းရှေးရှု မိတဲ့အခါ မကောင်းစေတနာအရင်းခံ အဖျက်လုပ်ရပ်တွေနဲ့ အကျိုးဆက်မကောင်းခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်လာရကြောင်း လက်ခံနိုင်ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ ပညာဉာဏ်အမြော်အမြင်နည်းပြီး လုပ်နည်းလုပ်ဟန်မမှန်တဲ့ အကြောင်းတရားတွေရဲ့ အကျိုးဆက်က အဆုံးသတ်မကောင်း၊ ဇာတ်သိမ်းမလှဖြစ်ရတယ်ဆိုတဲ့ သဘောတရားအတိုင်းပါပဲ။

ဆက်ရရင် အမေရိကန်နိုင်ငံရေးဟာ ကမ္ဘာအနှံ့ရောင်စုံတော်လှန်ရေးတို့ရဲ့ မြစ်ဖျားခံရာ ဖြစ်ခဲ့တာကြာပါပြီ။ မိမိ တို့အလိုကျ မတရားပုံသွင်းယူ အားလုံးအပေါ် ပြိုင်ဘက်ကင်းဖြစ်ခဲ့တာ ရာစု နှစ်တစ်ခု မကတော့ဘူး ထင်ပါတယ်။ မူဝါဒရေးရာမှာ ငါသာ Unipolar တစ်ကိုယ်တော် ထင်တိုင်းကြဲ ကမ္ဘာ့စူပါပါဝါအဆင့်ကနေ တဖြည်းဖြည်းလျှောကျလာပြီး နိုင်ငံတကာ Multipolar အရွေ့မှာ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး အစစအရာရာဆုတ်ယုတ်လာတဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံကြီးကို ပြန်လည် ဆွဲတင်နေတဲ့ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ အီလွန်မတ်စ်တို့ဟာ ယခုအချိန်မှာတော့ အမေရိကန်တို့အတွက် သူရဲကောင်းများ ဖြစ်နေကြပါပြီ။ ဒီမှာတင် ရီပတ်ဘလစ်ကင်ပြိုင်ဘက် ဒီမိုကရက်တို့ ကျဆုံးသွားခဲ့ရပြီး အမေရိကန်ပထမဆိုတဲ့ အမျိုးသားရေးဆန်ဆန် MAGA တို့က ရှေ့တန်း ရောက်လာခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအတွက် မဟုတ်ခဲ့ပါ

အမျိုးသားရေးဆန်တဲ့ လက်ရှိခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ အမေရိကန်အကျိုးစီးပွား ဦးစားပေးမူဝါဒတွေဟာ ခေါင်းဆောင်အစဉ်အဆက် ကိုင်စွဲလာခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အစီအစဉ်တွေနဲ့တော့ ပြဒါးတစ်လမ်း သံတစ်လမ်း ဖြစ်လာဖွယ်ရာရှိနေပါတယ်။ ကိုယ်မလိုလားတဲ့ အစိုးရတွေကို ဖြုတ်ချဖို့ ယခင်ကလို မစဉ်းစားနိုင်တော့ဘဲ ပြည်တွင်းရေးမှာ ဦးစားပေးပြုပြင်ရမယ့် ပြောင်းလဲမှုများဘက် ဦးတည်နေခြင်းက အမေရိကန်နဲ့တကွ ကမ္ဘာ့ဖွံ့ဖြိုးမှုနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် မှန်ကန်တယ်လို့ ယူဆပါတယ်။

အရင်က ဒီမိုကရေစီ တန်ဖိုးစစ်စစ်နဲ့ လူ့အခွင့်တန်ဖိုး အမှန်အကန်တွေကို USAID နဲ့ NED တို့ကို အသုံးပြုပြီး ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အသုံးချနေတယ်လို့ ယူဆခဲ့ကြတယ်။ သို့ပေမယ့် အမေရိကန်ခေါင်းဆောင်အဆက်ဆက်ဟာ ဆန့်ကျင်ဘက်နိုင်ငံတွေအပေါ်မှာ မိမိအလိုကျ ပုံစံသွင်းဖို့၊ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွား ရေး၊ လူမှုရေး၊ စစ်ရေးနည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ ဖိအားပေးဖို့သာ အလားတူ ဖောင်ဒေးရှင်းတွေ၊ အေဂျင်စီတွေကို အသုံးချခဲ့တာကို တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုဆောင်ရွက်ရာမှာလည်း ဒီမိုကရေစီစံတန်ဖိုးတွေ၊ လူ့အခွင့်အရေးစံနှုန်းတွေ၊ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတန်ဖိုးတွေနဲ့ ကိုက်ညီဖို့ မလိုပါဘူး။ အဓိကအရေးကြီးတာက မိမိအလိုကျ Global Agenda အတိုင်း ကမ္ဘာကြီးတစ်ခုလုံးက လိုက်ပါဆောင်ရွက်ကြဖို့ပါပဲ။ မိမိတို့အစီအစဉ်အတိုင်း မဆောင်ရွက်နိုင်တဲ့ အစိုးရများဟာ ပြုတ်ကျအောင် ဖြုတ်ချခံခဲ့ရပါတယ်။

မူလလစ်ဘရယ်စံနှုန်းများနဲ့ရော ကိုက်ညီပါရဲ့လား

Agenda ဆိုရာမှာ အနာဂတ်ကာလ တစ်ချိန်ချိန်မှာ အဆမတန်အင်အားကြီးထွားတိုးတက်လာမယ့် တရုတ်နိုင်ငံ နဲ့ ရုရှားနိုင်ငံတို့ကို ကြိုတင်ဟန့်တား ပိတ်ဆို့ထားပြီး ထိုနှစ်နိုင်ငံနဲ့ ပလဲနံပသင့်နိုင်ငံတွေ ပြိုကျပျက်သုဉ်းသွားရန် အစီအစဉ်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ Agenda အစီအစဉ်ကြောင့်ပဲ ယနေ့ကမ္ဘာမှာ စိတ်မချမ်းသာဖွယ် အဖြစ်အပျက်များစွာ မြင်တွေ့နေရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိရော အတိတ်က မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ယူကရိန်းဖြစ်စဉ်ဖြစ်ရပ်များကိုကြည့်ရင် တရုတ်နိုင်ငံကို ဝိုင်းပတ်ပိတ်ဆို့ကန့်သတ်ရေး China containment မှသည် China confinement နဲ့ Russia containment အထိ သွားနေတဲ့ အမေရိကန်နဲ့ အနောက်အုပ်စုအစီအစဉ်များရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် ဆက်စပ်မြင်တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလိုပဲ အမေရိကန်နဲ့အနောက်အုပ်စုတို့မှာ အလားတူအစီအစဉ်များစွာ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီတို့၊ လူ့အခွင့်အရေးတို့နဲ့အတူ လစ်ဘရယ်အယူဝါဒတစ်ခုကို မတူကွဲပြားခြားနားမှုရှိကြတဲ့ လူ့အဖွဲ့ အစည်းများအတွင်း အတင်းအဓမ္မသွတ်သွင်းနေခြင်းပါပဲ။ ကမ္ဘာကြီးမှာ မတူညီတဲ့ယဉ်ကျေးမှု၊ ကွဲပြားတဲ့ဘာသာ တရား၊ ခြားနားတဲ့ နောက်ခံသမိုင်းအသီးသီးရှိကြပါလိမ့်မယ်။ ဒါကို ကမ္ဘာကြီးတစ်ခုလုံးမှာ လွတ်လွတ်လပ်လပ် လူတစ်ဦးချင်းစီတိုင်း ကိုယ်ကြိုက်တဲ့ ဘာသာအယူဝါဒကို ကိုးကွယ်နိုင်တယ်၊ ကိုယ်ယုံကြည်ရာ ကိုယ်လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ မူလလစ်ဘရယ်ဆိုင်ရာ တန်းတူညီမျှတရားမျှတမှုစံနှုန်းတချို့က အချို့သောသူတွေအတွက်တော့ နမူနာယူစရာ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ပါလိမ့်မယ်။

ဒါပေမယ့် မိမိတို့ကျင့်သုံးနေတဲ့ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ယဉ်ကျေးမှုစနစ်များ၊ တန်ဖိုးများ၊ စံနှုန်းများအပေါ်မှာ လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ကောင်းသည်ထက်ကောင်းအောင် မပြုပြင်နိုင်ခဲ့ကြပါဘူး။ ဒီအချက်ကို အခြေခံပြီး အမေရိကန်နဲ့ အနောက်အုပ်စုတို့က ကမ္ဘာကြီးကို လွှမ်းမိုးပြီးမှ ဖြစ်နိုင်ရင် ရွာကြီးတစ်ရွာတည်းအဖြစ် မြင်လိုနေခြင်း ဖြစ်ဟန်တူပါတယ်။ လိုချင်တာကို မရမကပုံဖော်မယ်၊ အကျိုးဆက်အနေနဲ့ ရောင်စုံတော်လှန်ရေးနဲ့ အကြမ်းဖက် မှုတွေ၊ အာခံအန်တုမှုနဲ့ အရိုအသေတန်မဲ့ ရိုင်းစိုင်းမှုတွေ၊ ဘာသာတရားစော်ကားမှုနဲ့ ခွဲခြားမှုတွေ၊ ကျင့်ဝတ်ဖောက်ဖျက်မှုတွေ၊ Sex education နဲ့ ရုပ်ရှင်ဗီဒီယိုနဲ့ မီဒီယာကနေ ပျံ့နှံ့လာတဲ့ လိင်တူလိင်ကွဲ LGBT Lesbianနဲ့ sex change operation ကိစ္စတွေစတဲ့ သဘာဝလွန်ဆန့်ကျင်ဘက် သက်ရောက်မှုများစွာကို ယနေ့ခေတ်မှာ မြင်တွေ့ ကြားသိလာကြရပါတယ်။

ကျောထောက်နောက်ခံနဲ့ အသွင်ယူပုံ

ဒီလိုသက်ရောက်မှုတွေနဲ့ ကိုယ်လိုချင်တဲ့ရည်မှန်းချက်များဖြစ်လာဖို့ မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့် ခေါင်းစဉ်အောက်မှာ မီဒီယာကို ကောင်းကောင်းအသုံးချခဲ့ကြ တယ်၊ CIA လို ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ အစည်းများရဲ့ ကျောထောက်နောက်ခံနဲ့ INGO, NGO တွေက အေဂျင်စီဖောင်ဒေးရှင်းများအဖြစ် အသွင်အမျိုးမျိုး ယူခဲ့ကြတယ်။ လူသားချင်းကူညီထောက်ပံ့မှု ခေါင်းစဉ်အောက်မှာ စစ်ဘေးရှောင်၊ သဘာဝဘေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေးအကြောင်းပြ ထောက်ပံ့မှုမျိုးစုံနဲ့ အမျိုးမျိုးကူညီပြကြပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ထိုကူညီမှုမျိုးစုံကတစ်နိုင်ငံလုံးမှာ လွှမ်းခြုံမှုမရှိဘဲ နယ်စပ်ဒေသက ရောင်စုံလက်နက်ကိုင်မျိုးစုံ ထိန်းချုပ်ရာဒေသခံတွေနဲ့ လက်နက်ကိုင်တွေအတွက်ပဲဖြစ်နေတာ တွေ့ရတယ်။ သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံရွေးကောက်ပွဲတွေမှာ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မယ်၊ ကိုယ်လိုချင်တဲ့သူ အနိုင်ရအောင်လုပ်၊ ကိုယ့်လူတည်မြဲဖို့အတွက် သာဖြစ်ပြီး နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးအရေးအရာတွေမှာ လွှမ်းမိုးမှုယူ၊ ချုပ်ကိုင်ခြယ်လှယ်မှုအမျိုးမျိုးကို တွေ့ကြရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလို ခြယ်လှယ်ချုပ်ကိုင်မှုအမျိုးမျိုးအတွက် US နဲ့ အနောက်အုပ်စုရဲ့ လက်တံခြေတံများစွာအနက်က USAID နဲ့ NED တို့ကို မျက်နှာဖုံးလှလှစွပ်ထားတဲ့ INGO အဖွဲ့များအဖြစ် မြင်တွေ့နိုင်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ အမေရိကန် CIA သည် USAID နဲ့ NED တို့ရဲ့ ရှေ့တန်းစခန်းတစ်ခုအဖြစ် လျှို့ဝှက်လှုပ်ရှားပါတယ်။

အမေရိကန် အခွန်ထမ်းပြည်သူတွေရဲ့ ဒေါ်လာဘီလီယံချီငွေများစွာဟာ CIA က တစ်ဆင့် ထိုအဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့ဆီ စီးဝင်စေပြီးမှ အစိုးရဆန့်ကျင်သူတွေဆီကို ပြည်တွင်း NGO တွေကတစ်ဆင့် လျှို့ဝှက်ရောက်ရှိသွားခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာ မှာ USAID နဲ့NED တို့ကို ပရိယာယ်ဝေဝုစ်၊ အလိမ်အညာ၊ အဂတိတွေနဲ့ ပွစာတက် နေတဲ့ အဖွဲ့တွေအဖြစ် အီလွန်မတ်စ် ကိုယ်တိုင်ရဲ့ ဖော်ပြထားချက်များကို မှတ်သားမိပါတယ်။

ဆန့်ကျင်ဘက်နိုင်ငံတွေအပေါ် မြေပေါ်မြေအောက်နည်းလမ်းစုံနဲ့ ချဉ်းကပ်ရာမှာ အင်မတန်လက်သံပြောင်တဲ့အဖွဲ့တွေဖြစ်ပါတယ်၊၊ မီဒီယာကို ငွေကြေးပုံအောပြီး သူတို့ ရည်မှန်းချက်ကို ပြီးမြောက်အောင်မြင်အောင် လုပ်နိုင်ခဲ့တဲ့သင်ခန်းစာမျိုးကတော့ အတုယူစရာဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်နဲ့ အနောက်အုပ်စုအလိုကျမဖြစ်တဲ့ နိုင်ငံတွေကို မတည်မငြိမ်ဖြစ် စေဖို့၊ လူတွေရဲ့ အတွေးအခေါ်တွေ ပြောင်းလဲသွားဖို့၊ ကျောင်းသား၊ ဝန်ထမ်း၊ ရဟန်းစတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေအတွင်း စိမ့်ဝင်ပြီး အစိတ်စိတ်အမြွှာမြွှာဖြစ်အောင် ဖြိုခွဲရာမှာ ထိရောက်ထက်မြက်တဲ့ လက်နက်ကိရိယာများ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဘယ်လောက်ပဲ လူထုထောက်ခံတဲ့အစိုးရတစ်ခု ဒီမိုကရေစီအစိုးရတစ်ရပ် ဖြစ်နေပါစေ၊ ဘယ်လောက်ပဲ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးနေပါစေ၊ ဘယ်လိုပဲတည်ငြိမ်တဲ့နိုင်ငံဖြစ်နေပါစေ ဒေါ်လာလွှမ်းမိုးမှုပါတဲ့ လမ်းပေါ်ထွက် ဆူပူအုံကြွဆန္ဒပြမှုဒဏ်ကို နိုင်ငံအစိုးရတွေ၊ ပြည်သူတွေဟာ မခံနိုင်ကြပါဘူး။ အာဏာရှင်နဲ့ အဂတိခေါင်းစဉ်တပ် နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ အပုပ်ချမှုများအောက်က လှုံ့ဆော်မှုမှန်သမျှဟာ ပြည်သူလူထုကို ဖြားယောင်းသွေးဆောင်ရာမှာ အလွန်လွယ်ကူပါတယ်။ နိုင်ငံတကာ၊ အထူးသဖြင့် အနောက်အုပ်စုရဲ့ နိုင်ငံရေးဖွံ့ဖြိုးရေး၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုစတဲ့ ခေါင်းစဉ်အမျိုးမျိုးအောက်က ဘာဖိုရမ်၊ ညာဖိုရမ်၊ ဘယ်လိုလူ့အဖွဲ့ အစည်းဆိုတာတွေဟာ အလွန်အန္တရာယ်များတဲ့အတွက် ထိုအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ဆက်ဆံရာမှာ များစွာသတိ ထားရမှာဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြလိုတယ်။

ပရိယာယ်ဝေဝုစ်များဖြင့် NED

ဒီနေရာမှာ USAID နဲ့ NED နှစ်ခု အနက် National Endowment for Democracy (NED) ဆိုတဲ့ အကျိုးအမြတ်မယူတဲ့ ဒီမိုကရေစီအထောက်အပံ့ဖောင်ဒေးရှင်းတစ်ခုအကြောင်း ဦးစွာ တင်ပြလိုပါတယ်။ သမ္မတရော်နယ်ရေဂင် လက်ထက် ၁၉၈၃ ခုနှစ်က စတင်သန္ဓေတည်လာခဲ့တဲ့ NED ဟာ NDI National Democratic Institute နဲ့ IRI International Republican Institute ဆိုပြီး ဒီမိုကရက်နဲ့ ရီပတ်ဘလစ်ကင်အထိုင်နှစ်ဖွဲ့ ခွဲခြားလှုပ်ရှားပါတယ်။

မူလရည်ရွယ်ချက်က ဒီမိုကရေစီအရေး၊ မီဒီယာလွတ်လပ်မှုနဲ့ လွတ်လပ်စွာ ကုန်သွယ်ရေးဖြစ်ပြီး ဆိုဗီယက်နဲ့ အရှေ့ဥရောပကို ဖြိုခွဲဖို့အဓိကဖြစ်ခဲ့တယ်။ ဆိုဗီယက်ယူနီယံ ပြိုကွဲပြီးနောက်မှာ NED ရဲ့ မူလအစီအစဉ်တွေ ဘေးရောက်သွားရပြီး အမေရိကန်ဒီမိုကရေစီစနစ် ကမ္ဘာအနှံ့ခြေဆန့်နိုင်ရေး CIA ရဲ့ လက်ရုံးတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့တယ်။ NED ကြောင့် ပိုလန်အစိုးရ ပြိုကွဲခဲ့ရဖူးတယ်၊ ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင်ငံ အစိတ်စိတ်အမြွှာမြွှာ ပြိုကွဲသွားခဲ့ရတယ်။ ယနေ့ရုရှား - ယူကရိန်းပဋိပက္ခဟာဆိုရင်လည်း ၂၀၀၄ ခုနှစ်ကတည်းက ရုရှားယိမ်းတဲ့ ယူကရိန်းအစိုးရကို အနောက်အုပ်စုထောက်ခံတဲ့ပါတီတွေက ဖြုတ်ချခဲ့ခြင်းရဲ့ အကျိုးဆက်ပါပဲ။

၂၀၀၃ ဂျော်ဂျီယာ နှင်းဆီတော်လှန် ရေးနဲ့ ၂၀၀၄ ယူကရိန်း လိမ္မော်ရောင် အုံကြွမှုတွေမှာ NED ရဲ့ များပြားတဲ့ ငွေကြေးအကူအညီတွေက အဓိကကျခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိချက်တွေရှိပါတယ်။ အမေရိကန်ရဲ့ NED လုပ်ရပ်တွေဟာ ဥရောပတင်လား၊ မဟုတ်ပါဘူး။ ကမ္ဘာအနှံ့ ခြေဆန့်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ၂၀၁၁ ခုနှစ် အီဂျစ်သမ္မတ မူဘာရက်ပြုတ်ကျခဲ့မှုနဲ့အတူ ယီမင်၊ လစ်ဗျား၊ အယ်လ်ဂျီး ရီးယားနိုင်ငံတွေဆီက အာရပ်နွေဦး တော်လှန်ရေးတွေ၊ လက်တင်အမေရိက ဘိုလီဗီးယားနိုင်ငံက ပြည်သူအရွေးချယ် ခံသမ္မတ မိုဆာရေးလ် ပြုတ်ကျသွားတဲ့ဖြစ်စဉ်တွေမှာ NED က ခိုးကြောင်ခိုးဝှက်နဲ့ ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့ပုံတွေကို လေ့လာကြည့်ရင် သိနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် လက်ရှိအမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ အဖြစ်အပျက်များစွာက လျင်မြန်စွာ ပြောင်းလဲနေပါပြီ။ အရင်အစိုးအဆက်ဆက်ထားရှိခဲ့တဲ့ အစီအစဉ်တွေ နေရာမှာ လိုလားချက်အသစ်တွေနဲ့ ပြည်တွင်း‌ရော ပြည်ပမှာပါ ပုံဖော်မှုများ တွေ့နေရပြီဖြစ်ပါတယ်။ ရိုက်ခတ်မှုက အတော်ပြင်းထန်မယ့် လက္ခဏာရှိနေ တယ်။ အမြဲတမ်းမိတ်ဆွေဆိုတာမရှိ၊ ထာဝရရန်သူဆိုတာမရှိဆိုတဲ့စကားကို လက်ခံနိုင်ရင် အပြောင်းအလဲက တည်ငြိမ်မယ့်သဘော ရှိပါတယ်။

ရွေ့လျောနေတဲ့ အပြုသဘောဖြစ်တည်မှုတစ်ခုကို မရမက ဟန့်တားရင်တော့ ရှိပြီးသားပဋိပက္ခက ပိုမိုကြီးထွားလာရုံပါပဲ။ ဘယ်လိုအပြောင်းအလဲပဲဖြစ်ဖြစ် ကျွန်တော်တို့ မြန်မာပြည်သူတွေအနေနဲ့က ကမ္ဘာ့ရေးရာနဲ့ မြန်မာ့အရေးအဆက်အစပ်များကို မျက်ခြည်မပြတ်ဖို့ လိုပါတယ်။ အကွက်ကျကျအရွေ့တွေမှာ အမြော်အမြင်ရှိရှိ လိုက်ပါနိုင်ရင်တော့ အပြောင်းအလဲက ကိုယ့်အတွက်ပါပဲ။ ဘယ်လိုပဲရိုက်ခတ်ရိုက်ခတ် အပြုသဘောဆန်နေမှာသာဖြစ်ပါတယ်။ ယခုဆောင်းပါးမှာတော့ အမေရိကန် NED အပေါ်မှာ ရေးရေးလေးမြင်သာရုံ ဖော်ပြထားပါတယ်။ နောက်ဆောင်းပါးမှာတော့ USAID နဲ့ NED နှစ်ဖွဲ့ ပူးပေါင်းပြီး ကမ္ဘာ့ရေးရာများစွာမှာ ဘယ်လို လျှို့ဝှက်ပါဝင်ပတ်သက်နေကြပါသလဲ ဆက်လက်လေ့လာဖော်ပြသွားမှာ ဖြစ်ပါကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။ ။

Source: www.moi.gov.mm

ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော အလေ့အကျင့်များကို  ပြုစုပျိုးထောင်ခြင်းဖြင့်  ဦးနှောက်စွမ်းအားကို မြှင့်တင်နိုင်ကြောင်း သုတေသီများက ရှာဖွေတွေ့ရှိ လာကြသည်။ အခက်အခဲများကိုဖြေရှင်းခြင်း၊ စူးစမ်းချင်စိတ်မွေးမြူခြင်း၊ ဘာသာစကားအသစ်များ သင်ယူ ခြင်း၊  ပတ်ဝန်းကျင်ရှိနေရာနှင့်  အမြင်အာရုံများကို ဆက်စပ်နိုင်ရန်လေ့ကျင့်ခြင်း၊ တိတ်ဆိတ်စွာနေရန် အချိန်ခဏယူခြင်းနှင့် နောက်ပြန်တွေးခြင်းတို့ပါဝင် သည်။ တခြားသူများကို သင်ကြားပေးခြင်း၊ မတူညီ သောရှုထောင့်များကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်း၊ သက်သောင့်သက်သာရှိသော အခြေအနေများမှ ရုန်းထွက်ခြင်းနှင့် အိပ်ရာမဝင်မီ နေ့စဉ်တွေ့ကြုံခဲ့သမျှကို ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်းတို့သည်     မှတ်ဉာဏ်စွမ်းရည်ကို သိသိသာသာ တိုးတက်စေနိုင်သည်။

ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးသည်  လူတို့၏မွေးရာပါ စရိုက်လက္ခဏာဟု လူအများက ယုံကြည်ကြသော် လည်း လေ့ကျင့်မှုဖြင့်ကြီးထွားနိုင်သော ပြုစုပျိုးထောင် နိုင်သည့် ကျွမ်းကျင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ကျန်းမာရေး နှင့်ညီညွတ်သောအလေ့အကျင့်များကို ကျင့်သုံးခြင်းဖြင့် ဦးနှောက်စွမ်းအားကိုမြှင့်တင်နိုင်ပြီး သင်ယူနိုင် စွမ်းကို    ပိုမိုကောင်းမွန်စေသည်။   နေ့စဉ်လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို ရိုးရှင်းသောပြောင်းလဲမှု အနည်းငယ်ဖြင့်   ဦးနှောက်၏ တီထွင်ဖန်တီးတွေးခေါ်မှုကို လှုံ့ဆော်ပေးပြီး  သိမြင်နိုင်စွမ်းကို  တိုးတက်စေကာ ပိုမိုရှင်းလင်းစွာ တွေးခေါ်နိုင်စေသည်။

ဦးနှောက်ကို အသိပညာဖြင့်မြှင့်တင်ခြင်း

 'You are what you eat'  ဆိုသကဲ့သို့  သင်ယူသည့်အပေါ်အခြေခံ၍    လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေသော   ဉာဏ်ရည်ထက်မြက်မှုကိုဖြစ်စေသည်။

ဦးနှောက်ကိုထက်မြက်နေစေရန်  စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာလှုံ့ဆော်မှုတစ်ခုခုကိုနေ့စဉ်ရယူပါ။   စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းသည့်နည်းဖြင့် ခက်ခဲသောစာအုပ်တစ်အုပ်ကိုဖတ်ရှုခြင်း၊  နက်နဲသော  Podcast တစ်ခုကို နားထောင်ခြင်းနှင့်  ရှုပ်ထွေးသောပဟေဠိများကို ဖြေရှင်းခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။ ခက်ခဲသောစကားဝှက် ကို အဖြေရှာခြင်း သို့မဟုတ် တွေးခေါ်မှုကိုလှုံ့ဆော်ပေးသော  ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကိုဖတ်ရှုခြင်းက ဦးနှောက်ကို  တွေးတောဆင်ခြင်ရန်  တွန်းအားပေး နိုင်သည်။

စူးစမ်းချင်စိတ်ကိုမွေးမြူခြင်း

ကလေးများသည်  သဘာဝအတိုင်း စူးစမ်းတတ်သောကြောင့် 'ဘာကြောင့်လဲ' ဟု မေးတတ်သည်။ စူးစမ်းချင်စိတ်သည် သင်ယူခြင်း၏အခြေခံအုတ်မြစ် ဖြစ်သည်။ စူးစမ်းချင်စိတ်ကို မွေးမြူခြင်းသည် ဉာဏ်ရည်ဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါသည်။ နေ့စဉ် နက်နက်နဲနဲစူးစမ်းလေ့လာရန်   အကြောင်းအရာ တစ်ခုကိုရွေးချယ်ပါ။ အဖြေကိုအမြန်ရှာမည့်အစား အကြောင်းအရာကို စေ့စေ့စပ်စပ်လေ့လာကြည့်ပါ။ ဥပမာအားဖြင့် အာကာသကို စိတ်ဝင်စားပါက တွင်းနက်များ သို့မဟုတ် တခြားဂြိုဟ်များပေါ်ရှိ သက်ရှိများ၏ဖြစ်နိုင်ခြေများအကြောင်း နောက်ဆုံး ရှာဖွေတွေ့ရှိချက်များကို သုတေသနပြုပါ။   ဤအလေ့အကျင့်သည်  တွေးခေါ်မှုကိုထက်မြက်စေပြီး အသိပညာကို တိုးတက်စေသည်။   စူးစမ်းချင်စိတ်မျာလာလေဉာဏ်ရည်ထက်မြက်လာလေဖြစ်သည်။

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တိုးတက်မှုအတွက်  ဘာသာစကားအသစ်များကို လေ့လာခြင်း

အထူးသဖြင့် အသက်ငယ်ငယ်ကတည်းက ဘာသာစကားအသစ်တစ်ခုကို သင်ယူခြင်းသည် ဦးနှောက်ကို ထူးခြားသောနည်းလမ်းများဖြင့် လှုံ့ဆော်ပေးသည်။ အရွယ်ရောက်ပြီးစ ကလေးငယ်များ၏ IQ မြှင့်တင်မှုတွင် ဘာသာစကားသင်ယူခြင်းမှ အများဆုံးအကျိုး ခံစားရသကဲ့သို့ အရွယ်ရောက်ပြီးသူများသည်လည်း ဘာသာစကားလေ့လာရေး အက်ပ်များ  အကူအညီ ယူ၍ ဘာသာစကားအသစ်များကို သင်ယူခြင်းဖြင့်မှတ်ဉာဏ်စွမ်းရည်ကို မြှင့်တင်နိုင်ပါသည်။

အမြင်အာရုံလေ့ကျင့်ခန်းများဖြင့် IQ မြှင့်တင်ခြင်း

 အမြင်အာရုံဆိုင်ရာ   ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးသည် အမြင်ရုပ်ပုံများနှင့် အမြင်အာရုံဆက်နွှယ်မှုကို အသုံးပြု၍ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းသည့် အထူးကျွမ်းကျင်မှု တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဗိသုကာပညာရှင်၊ အနုပညာရှင်များနှင့် အင်ဂျင်နီယာများအဖြစ် ထူးချွန်သူများတွင် ဤ ဉာဏ်ရည်အမျိုးအစားကို တွေ့ရလေ့ရှိသည်။ ဝင်္ကပါ များကိုဖြေရှင်းခြင်း၊ 3D Model များဖြင့် လုပ်ဆောင် ခြင်း၊  မြေပုံများဖတ်ခြင်းကဲ့သို့သော  လေ့ကျင့်ခန်း များပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်နိုင်စွမ်းရည် ကို တိုးတက်စေသည်။ ရှုပ်ထွေးသော ပစ္စည်းအစိတ်အပိုင်းများကို တပ်ဆင်သော jigsaw puzzle ကဲ့သို့ ပဟေဠိတစ်ခုကိုဖြေရှင်းကြည့်ပါ သို့မဟုတ် ရှုထောင့် အမျိုးမျိုးမှ   အရာဝတ္ထုများကို   စိတ်ကူးပုံဖော်ရန် လိုအပ်သည့် Point-of-view exercise များကို လေ့ကျင့်ကြည့်ပါ။  ရိုးရှင်းသော်လည်း  ထိရောက်သော လှုပ်ရှားမှုများကို နေ့စဉ်ဘဝတွင် လေ့ကျင့်ခြင်းဖြင့် ဉာဏ်ရည်ကိုသာမက စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာတက်ကြွမှုနှင့် လိုက်လျောညီထွေရှိမှုကိုလည်း    တိုးတက်စေနိုင်သည်။

စိတ်ကြည်လင်စေရန် တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်စွာနေခြင်းကို လေ့ကျင့်ခြင်း တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်စွာနေ၍ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာငြိမ်သက်မှုကို  အာရုံစိုက်ခြင်းသည်စိတ်ကြည်လင်စေသော လေ့ကျင့်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ စိတ်ခံစားမှုများကိုပြေငြိမ်းစေရန်၊     စိတ်ဖိစီးမှုကို လျှော့ချရန်နှင့်  ထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်းကိုတိုးတက်စေရန် ကူညီပေးနိုင်သည်။   အေးအေးဆေးဆေးထိုင်ပြီး တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်ခြင်းကို လေ့ကျင့်ရန် တစ်ရက်ကို အနည်းဆုံးငါးမိနစ်လောက် အချိန်ပေးပါ။ တိတ်ဆိတ်ခြင်းသည် စိတ်ခွန်အားကြီးထွားမှုအတွက် အစွမ်းထက်သော ကိရိယာတစ်ခုဖြစ်ပြီး ဉာဏ်ရည်ကို သိသိသာသာမြှင့်တင်ပေးနိုင်ပါသည်။ တိတ်ဆိတ်သော အခိုက်အတန့်တွင် ဦးနှောက်က စိတ်ကူးများကို ချိတ်ဆက်နိုင်ပြီး ပြဿနာများကို ပို၍ထိရောက်စွာ  ဖြေရှင်းနိုင်ပါသည်။ ရှင်းလင်းပြတ်သားသော ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခု   သို့မဟုတ်   တီထွင်ဖန်တီးနိုင်သောအဖြေတစ်ခုကို ရရှိလာနိုင်သည်။

ပြဿနာဖြေရှင်းရန် နောက်ပြန်စဉ်းစားခြင်း

"နောက်ပြန်တွေးခြင်း" ဆိုသည်မှာ လိုချင်သော ရလဒ်ကို စိတ်ထဲထားပြီး ထိုရလဒ်ကိုဖြစ်ပေါ်စေမည့် လိုအပ်သောလုပ်ဆောင်မှုများ   သို့မဟုတ်   အခြေအနေများကို   ဖော်ထုတ်ရန်    နောက်ပြန်လှည့်ကာ အဖြေရှာခြင်းဖြစ်သည်။ နောက်ပြန်တွေးခြင်းသည် ပြဿနာဖြေရှင်းနိုင်စွမ်းရည်ကို  ထက်မြက်စေမည့် ထိရောက်သော နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ အကယ်၍ သင်သည် ပရောဂျက်တစ်ခုကို စီစဉ်နေပါက နောက် ဆုံးရလဒ်ကို ဦးစွာမြင်ယောင်ပြီး ထိုနေရာသို့ မည်သို့ ရောက်ရှိရမည်ကို    အဆင့်ဆင့်ဖော်ထုတ်ခြင်းဖြစ်သည်။  အဆုံးပန်းတိုင်ကိုစိတ်ထဲ ထား၍  စတင်ပြီးအောင်မြင်ရန် လိုအပ်သည့်အဆင့်များကို အဖြေရှာရန် နောက်ပြန်လှည့်ပါ။ ဤနည်းလမ်းသည် အတွေးများအတွက်  ရှင်းလင်းပြတ်သားသော နည်းလမ်းများနှင့် လက်တွေ့ကျသောအဖြေကို ပေးနိုင်ပါသည်။

တခြားသူများကို သင်ပေးခြင်းဖြင့် သင်ယူခြင်း

 ဘာသာရပ်တစ်ခုကို တစ်စုံတစ်ဦးအားသင်ကြားရန် တက်ကြွစွာပြင်ဆင်ခြင်း၊ အယူအဆများကို ရှင်းလင်းစွာရှင်းပြခြင်းနှင့် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသောမေးခွန်းများ ကို  ဖြေရှင်းပေးခြင်းဖြင့်  ကိုယ်ပိုင်နားလည်မှုကိုပိုမိုခိုင်မာစေသည်။ တခြားသူများကို သင်ကြားပေးခြင်းသည် အချက်အလက်အသစ်များကို နားလည်စေမည့် အထိရောက်ဆုံးနည်းလမ်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ အသစ်အဆန်းတစ်ခုခုကို လေ့လာသည့်အခါ ၎င်းကို သူငယ်ချင်း   သို့မဟုတ်  ဆိုရှယ်မီဒီယာမှတစ်ဆင့် တခြားသူများအား မျှဝေပါ။ မိသားစုဝင်တစ်ဦးဦးကို  ရှင်းပြပါ။  သင်ကြားခြင်းက  သင့်အတွက်သာမက သင့်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိသူများကိုပါ အကျိုးပြုစေပါသည်။

မတူကွဲပြားသောအတွေးအမြင်များနှင့် ချိတ်ဆက်ခြင်း

အတွေးအခေါ်မတူသူများနှင့်   ထိတွေ့ဆက်ဆံခြင်းက သင့်အမြင်ကိုချဲ့ထွင်နိုင်ပြီး ဉာဏ်ရည်ထက် မြက်စေနိုင်ပါသည်။ အမြင်မတူသူများနှင့် ထိတွေ့ ဆက်ဆံဆွေးနွေးခြင်းဖြင့် စိတ်မသက်မသာဖြစ်နိုင်သော်လည်း ဝေဖန်ပိုင်းခြားတွေးခေါ်မှုကို လှုံ့ဆော်ပေးသောကြောင့် အမြင်ကျယ်ပြန့်စေပြီး ဦးနှောက် ကို  နိုးကြားလာစေသည်။  ထို့ကြောင့်  မတူကွဲပြားသောရှုထောင့်မှထင်မြင်ချက်များကို မျှဝေသည့် ဆွေးနွေးပွဲများတွင်  ပါဝင်ဆွေးနွေးခြင်း  သို့မဟုတ် ခေါင်းစဉ်အမျိုးမျိုးအတွက် ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ဆွေးနွေးမှုကို   အားပေးသည့်ပွဲများကို   တက်ရောက်ပါဝင် ဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ရန်   အတွေးအခေါ်ပညာရှင်များက တိုက်တွန်းထားသည်။

သက်သောင့်သက်သာရှိသော  အခြေအနေမှ ရုန်းထွက်ခြင်း

ဦးနှောက်သည်     သက်သောင့်သက်သာရှိသော အခြေအနေတစ်ခုမှကျော်လွန်၍ အခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်ရသောအခါ ဦးနှောက်ကိုကြီးထွားစေသည်ဟုဆိုသည်။  ညာသန်သူသည် ဘယ်ဘက်လက်ကိုအသုံးပြု၍အလုပ်လုပ်ခြင်း၊  ကျွမ်းကျင်မှုအသစ်ကို သင်ယူခြင်း၊ အစားအစာအသစ်များ စမ်း၍ချက်ပြုတ်ခြင်း၊   အလုပ်သို့   လမ်းကြောင်းအသစ်မှသွားခြင်းကဲ့သို့    သက်သောင့်သက်သာ အခြေအနေတစ်ခုမှ ရုန်းထွက်သည့်အပြောင်းအလဲများဖြင့်  စတင်ရန် ကြိုးစားပါ။ သေးငယ်သော အပြောင်းအလဲများသည်လည်း ဦးနှောက်ကိုနိုးကြားလာစေပြီး ကြီးမားသောရလဒ်များ ရရှိစေနိုင်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် နံနက်ခင်း ပုံမှန်လုပ်ငန်းစဉ်တွင် ဖုန်းကိုကြည့်မည့်အစား ယောဂ လေ့ကျင့်ခန်းကိုပြောင်းလဲခြင်းဖြင့်   မှတ်ဉာဏ်နှင့် တခြားသောသိမြင်မှုဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင်ရည်များ အတွက် အကောင်းဆုံးရလဒ်များကို ပေးနိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။

ညမအိပ်ခင် တစ်နေ့တာကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရန် အချိန်ယူခြင်း

 ညတိုင်း  အိပ်ရာမဝင်မီ တစ်နေ့တာလုံး တွေ့ကြုံ ခဲ့သမျှကို စကားစမြည်ပြောဆိုခြင်းမှ သတင်းအချက် အလက်အသစ်များအထိ    ခဏလောက်အချိန်ယူ စဉ်းစားပါ။  ဤအလေ့အကျင့်သည်  မှတ်ဉာဏ်ကို ပိုမိုကောင်းမွန်စေပြီး အာရုံကြောများ ချိတ်ဆက်မှုကို အားကောင်းစေသဖြင့်     အရေးကြီးသောသတင်း အချက်အလက်များကို စိတ်ထဲတွင်ပို၍ မှတ်မိအောင် ကူညီပေးသည်။  အစည်းအဝေးတစ်ခု  သို့မဟုတ် ကြည့်ရှုခဲ့သည့်ရုပ်ရှင်တစ်ကားမှ အဓိကအချက်များကို  ပြန်စဉ်းစားကြည့်ပါ။ ဤလေ့ကျင့်ခန်းကို  ည အနည်းငယ်ကြာ လေ့ကျင့်ပြီးနောက်     သင်မည်မျှ မှတ်မိသည်ကို  အံ့သြသွားနိုင်သည်။ မှတ်ဉာဏ်ကို တိုးတက်စေခြင်းသည် အချက်အလက်များကို ကျက်မှတ်ရုံထက်မက  အလိုရှိသောအရာကို  ရရှိစေမည့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့်ကို တည်ဆောက်ခြင်း ဖြစ်သည်။

အနှစ်ချုပ်ရလျှင် ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးပိုမိုထက် မြက်လာစေရန်လေ့ကျင့်မှုမှာ ခဲယဉ်းသောအလုပ် တစ်ခုတော့မဟုတ်ပါ။ နေ့စဉ်ဘဝတွင် စူးစမ်းလိုစိတ် ကိုပြုစုပျိုးထောင်ခြင်း၊ လှုပ်ရှားမှု အသစ်များကိုစမ်းသုံးခြင်းနှင့် သက်သောင့်သက်သာရှိသော အခြေအနေတစ်ခုမှ ရုန်းထွက်ခြင်းဖြင့် သိမြင်နိုင်စွမ်းကိုမြှင့်တင်ပြီး  ဦးနှောက်ဉာဏ်ရည်ကို  မြှင့်တင်နိုင်ပါ သည်။ နေ့စဉ်ဘဝတွင် ရိုးရှင်းသော အလေ့အကျင့်များကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် ဦးနှောက်ကို အားကောင်းစေပြီး    မှတ်ဉာဏ် စွမ်းဆောင်ရည်ကို မြှင့်တင်နိုင်ပါသည်။             

Source: Myawady Web Portal

လူတစ်ဦးအတွက်  တစ်နေ့တာ ဦးနှောက်လေ့ကျင့်ခန်း စတင်ခြင်းက အာရုံ စူးစိုက်မှုတိုးတက်စေပြီး  မှတ်ဉာဏ် ထက်မြက်စေကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိရ ပါတယ်။ ကာယလေ့ကျင့်ခန်းတွေက ခန္ဓာကိုယ်ကို အားကောင်းစေသလို  ဦးနှောက် လေ့ကျင့်ခန်းတွေက စိတ်ကိုလှုံ့ဆော်ပေးပြီး  စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကို  တက်ကြွစေပါတယ်။ ဦးနှောက်လေ့ကျင့်ခန်းကို နံနက်ခင်းပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်း အစီအစဉ်မှာ ပေါင်းစပ်လုပ်ဆောင်ခြင်းအားဖြင့် ထိရောက်တဲ့   အကျိုးကျေးဇူးတွေရရှိနိုင်ပါတယ်။

     အာရုံငါးပါးရဲ့ခံစားမှုက   အသက်ကြီး လာတာနဲ့အမျှ  ကျဆင်းလာတတ်ပါတယ်။  လူတချို့မှာ  ရောဂါဒဏ်ကြောင့်  အာရုံခံစားမှု    လျော့နည်းလာတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဖြေရှင်းနည်းအသစ်တွေကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက တီထွင်နေကြပါပြီ။

အမြင်အာရုံကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့  ကိုယ့်ဦးနှောက်က  သတင်းအချက်အလက် တွေကို တခြားအာရုံတွေထက် မျက်လုံးက ပိုမိုရရှိပါတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့အသိစိတ်က ရတဲ့ သတင်းအချက်အလက် အားလုံးရဲ့တစ်ဝက်ကို မျက်လုံးကတစ်ဆင့်ပေးနိုင်ပါတယ်။ အရေးကြီးတဲ့ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါကို ဒဏ်ရာမရအောင်နဲ့   ရောဂါမဖြစ်အောင် နည်းလမ်းတွေ ဖော်ပြပေးပါမယ်။

မျက်လုံးတစ်ဝိုက် အသုံးပြုတဲ့မိတ်ကပ်ကို အနံ့ခံကြည့်သင့်တယ်။ မျက်တောင် ကော့ဆေးအပါအဝင်     တခြား မျက်လုံး တစ်ဝိုက်အသုံးပြုတဲ့    မိတ်ကပ်တွေမှာ ဗက်တီးရီးယားပိုးမွှားတွေ တွယ်ကပ်နေတတ်ပါတယ်။ အဲဒီပိုးမွှားတွေကြောင့် မျက်လုံးထဲ ရောဂါပိုးဝင်ရောက်ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေး ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူတွေက   မျက်လုံးတစ်ဝိုက် အသုံးပြုတဲ့မိတ်ကပ်တွေကို  သုံးလကြာရင်    စွန့်ပစ်လိုက်ဖို့  အကြံပေးထားကြပါတယ်။ ကိုယ့်ရဲ့မိတ်ကပ်ပစ္စည်းတွေကို အစားအစာလိုမျိုး အသုံးမပြုမီ    အနံ့ခံ ကြည့်တာမျိုး      ပြုလုပ်သင့်ပါတယ်။

မျက်တောင်ကော့ဆေးတချို့က    ရက် လွန်နေရင် အနံ့ထွက်လာတတ်ပါတယ်။Sunshine Coloured   ရှိတဲ့   အစားအစာတွေ  စားသင့်ပါတယ်။ အဝါရောင် သို့မဟုတ် လိမ္မော်ရောင်(Sunshine Coloured)လိုမျိုး အစားအစာတွေကို  မျက်စိ ကျန်းမာရေးအတွက်  စားသုံးသင့်ပါတယ်။   ကြက်ဥအနှစ်၊  မုန်လာဥနီနဲ့  ရွှေဖရုံသီး အပါအဝင် အဝါရောင် သို့မဟုတ် လိမ္မော် ရောင်ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေမှာ  လူတိန်း (lutein)  ပြည့်ဝစွာပါဝင်ပါတယ်။   အဲဒီ အာဟာရတွေက  အသက်အရွယ်ကြောင့် ဖြစ်တဲ့    မက်ကူလာချို့ယွင်းမှု    (AMD-age related Macular degeneration) ကို ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။  AMD က အသက် ကြီးသူတွေမှာ  မျက်စိကွယ်ရတဲ့  အဖြစ် များတဲ့      အကြောင်းရင်းဖြစ်ပါတယ်။  အသက်  ၅၀  အရွယ်မှာ   ကြက်ဥအနှစ် ကဲ့သို့ အဝါရောင်ရှိတဲ့အစားအစာကို ပုံမှန် စားသုံးသူတွေက  AMD  ဖြစ်နိုင်ခြေနည်း တယ်လို့   အမေရိကန်နိုင်ငံ  ဝစ်ကွန်စင် တက္ကသိုလ်မှ  သုတေသီတစ်ဦးက  ပြော ကြားထားပါတယ်။  ကိုက်လန်၊ ကန်စွန်း ရွက်၊ ဟင်းနုနယ်နဲ့ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်းအပါအဝင်   ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေမှာလည်း  တူညီတဲ့ အကျိုးအာနိသင်ရှိတယ်လို့ဆိုပါ တယ်။

ကလေးကို အိမ်အပြင်ထွက် ကစားခိုင်းသင့်ပါတယ်။  ကလေးတွေကို အိမ်ထဲမှာ နေခိုင်းတဲ့  ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံက ကလေး တွေရဲ့အမြင်အာရုံကိုထိခိုက်နိုင်ပြီး  အဝေး မှုန်ပြဿနာ      ဖြစ်နိုင်ခြေများတယ်လို့ ဗြိတိန်နိုင်ငံ    ကမ်းဘရစ်ခ်ျတက္ကသိုလ်မှ သုတေသီကဆိုပါတယ်။လေ့လာမှုအရ   ကလေးတွေက   အိမ်အပြင်မှာ   ပုံမှန်တစ်နာရီလောက်ထွက်ကစားတိုင်း အဝေး မှုန်ပြဿနာဖြစ်နိုင်ခြေ   ၂    ရာခိုင်နှုန်း လျော့နည်းနိုင်တယ်လို့သိရပါတယ်။

ရေတိမ်အတွက် စစ်ဆေးမှုခံယူသင့်ပါ တယ်။  ရေတိမ်က အမြင်အာရုံကွယ်ရတဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းဖြစ်ပြီး     မျက်လုံး အတွင်း  ဖိအားမြင့်တက်လာတာကြောင့်   ဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါရှိမှန်းစောစောသိရင် မျက်စဉ်းဆေးကြောင့် မျက်စိအာရုံကြော (Optic Nerve)  မပျက်စီးအောင် ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ (၁) မိသားစုဝင်ထဲမှာ ရေတိမ် ရောဂါရှိနေရင်၊  (၂)အဝေးမှုန်နေရင်၊  (၃) ဆီးချိုရောဂါရှိနေရင်၊    (၄)   အာဖရိက၊ ကာရေဘီယမ်လူမျိုးဖြစ်နေရင်   နှစ်နှစ် တစ်ကြိမ် ရေတိမ်အတွက် စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှု ခံယူသင့်တယ်လို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရေတိမ်အဖွဲ့က အကြံပေးထားပါတယ်။

ဆက်တိုက်အလုပ်မလုပ်ဘဲ အနားပေး သင့်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာ၊ လက်ပ်တော့နဲ့ အလုပ်လုပ်သူ၊   မီးအလင်းရောင်နဲ့ အချိန် ကြာကြာအလုပ်လုပ်သူဖြစ်ရင်    အဝေးမှုန် ဖြစ်နိုင်ခြေမြင့်မားတယ်လို့       ကယ်လီ ဖိုးနီးယားမှ   မျက်စိအထူးကုဆရာဝန် တွေကပြောပါတယ်။  ဒါကြောင့်  မျက်စိ အနားရဖို့ Screen ရှေ့ကနေ ခေတ္တအနား ယူပြီး  မကြာခဏလမ်းလျှောက်ပေးသင့်ပါတယ်။

မျက်လုံးအတွက်  အကာအကွယ် ဝတ်ဆင် ထားသင့်ပါတယ်။   ရေကူးကန်ထဲ မှာ  မျက်လုံးထဲ   ကလိုရင်းမဝင်အောင် အကာအကွယ်မျက်မှန်ဝတ်ဆင်သင့်သလို စက်ဘီးစီးတာ၊ သဲကိုင်တာ၊ လွှဖြတ်တာ၊ ဂဟေဆော်တာ၊ ဥယျာဉ်ခြံလုပ်တာ (ဝါး၊ ကြိမ်၊  ဆူးတွေကြောင့်  မျက်လုံးအတွက်   အန္တရာယ်အလွန်များပါတယ်။) တွေမှာ လည်း    မျက်လုံးအတွက်  အကာအကွယ် ဝတ်ဆင်ထားရပါမယ်။ ဆူး၊ ဖုန်မှုန့်နဲ့သဲလို မျိုး  အမှုန်လေးတွေ   မျက်လုံးထဲဝင်ရင်  မြင်လွှာပွန်းပဲ့နိုင်ပြီး      အမြင်အာရုံဆုံးရှုံး နိုင်ပါတယ်။      မျက်လုံးဒဏ်ရာ မရစေဖို့  အကာအကွယ်ဖြစ်တဲ့    မျက်မှန်ကြောင့်   ၉၀ ရာခိုင်နှုန်း ရှောင်ကြဉ်နိုင်ပါတယ်။

မိနစ်  ၄၀  ခန့်  လမ်းလျှောက်သင့်ပါတယ်။  ကိုယ့်မှာ  မျက်စိရေတိမ်ရောဂါရှိနေရင် သို့မဟုတ် ရောဂါဖြစ်ဖို့ မြင့်မားနိုင်ခြေရှိသူဖြစ်ရင် လမ်းလျှောက်တာကြောင့် ကြံ့ခိုင်မှုရှိနေတဲ့အတွက် ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါးပါတယ်။ နှစ် ၂၀ ခန့်ပြုလုပ်တဲ့  လေ့လာမှုတွေအရ မျက်စိရေတိမ်ရောဂါ ရှိသူတွေအနက် တစ်ကြိမ်ကို  မိနစ်  ၄၀  နှုန်းနဲ့   တစ်ပတ်လေးကြိမ်  လမ်းမြန်မြန် လျှောက်သူတွေက  မျက်စိအတွင်း ဖိအား လျော့ကျလာပြီး  ရေတိမ်ရောဂါအတွက်  ဆေးအသုံးပြုရတာ ရပ်တန့်နိုင်တယ်လို့  သိရပါတယ်။

တရားထိုင်သင့်ပါတယ်။  တရားထိုင် ခြင်းက  နှာသီးဝကနေ ဝင်လေသိ၊  ထွက် လေသိ ရှုမှတ်နေပြီး အသိကပ်နေလို့ စိတ် ဖိစီးမှုကိုလျော့ကျစေတဲ့အပြင်    အာရုံစူးစိုက်မှုကို ထက်မြက်စေပါတယ်။ အာရုံ ထွေပြားမှုကိုလျှော့ချပေးလို့ စိတ်ဆန္ဒရှိ သလောက်အလုပ်လုပ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် မှတ်ဉာဏ်လည်း ကောင်းစေပါတယ်။

အတွေးအခေါ် စိတ်ခံစားမှုများနဲ့ ရည် မှန်းချက်ကိုချရေးပေးပါ။ အတွေးအခေါ် နဲ့  စိတ်ခံစားမှုကို ချရေးခြင်းက တီထွင်ဖန်တီးနိုင်စွမ်းကို   မြှင့်တင်ပေးပါတယ်။ ဒါ့ပြင်  စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာထိန်းညှိမှုကို  ပိုမို ကောင်းမွန်စေပြီး မှတ်ဉာဏ်အားကောင်း စေပါတယ်။ ရည်မှန်းချက်တွေကို ချရေး ခြင်းက အတွေးတွေကိုစုစည်းပြီး ပြဿနာ ဖြေရှင်းဖို့အတွက် ဦးနှောက်ကိုပြင်ဆင်မှု ပြုလုပ်ပေးပါတယ်။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာခံနိုင် ရည်ရှိဖို့နဲ့   စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ သုခချမ်းသာကိုပြုစုပျိုးထောင်ဖို့အတွက် အပြုသဘော ဆောင်တဲ့တွေးခေါ်မှုကို     လေ့ကျင့်သင့် ပါတယ်။   အတွေးများ၊  အစီအစဉ်များနဲ့ ကျေးဇူးတင်တဲ့ အကြောင်းအရာတို့ကို နေ့စဉ်မှတ်စုမှာ ချရေးသင့်ပါတယ်။

အလုပ်နှစ်ခုကို တစ်ပြိုင်နက်လုပ်ဆောင် သင့်ပါတယ်။ အလုပ်နှစ်ခု သို့မဟုတ် ထို ထက်ပိုတဲ့လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို တစ်ချိန်တည်းမှာ လုပ်ဆောင်ခြင်းက မတူညီတဲ့ဦးနှောက် အစိတ်အပိုင်းများကြား ပေါင်းစည်းညှိနှိုင်းမှုကို   ပိုမိုကောင်းမွန်စေပြီး သိမြင်မှု၊    အလုပ်များစွာလုပ်ဆောင်မှုနဲ့ ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်ရှိမှုကို တိုးတက်စေပါတယ်။ လူအများစုက သတိမထားမိကြ ဘဲ   တစ်နေ့တာအတွင်း  အလုပ်နှစ်ခုကို လုပ်ဆောင်နေကြရပါတယ်။ ဥပမာ-ဖုန်း ပြောနေစဉ်လမ်းလျှောက်ခြင်း၊    ညစာ ချက်ပြုတ်နေစဉ် သို့မဟုတ် ဦးတည်ရာကို ကားမောင်းနေစဉ် သတင်းနားထောင်နေခြင်းတို့ဖြစ်ပါတယ်။

ကျွမ်းကျင်မှုအသစ်အဆန်းကို သင်ယူခြင်းပြုလုပ်ပါ။    ကျွမ်းကျင်မှုအသစ်ကို သင်ယူခြင်းက     ဦးနှောက်နဲ့အာရုံကြော ချိတ်ဆက်မှုအသစ်များကို    လိုက်လျော ညီထွေဖြစ်စေပြီး     ရေရှည်မှတ်ဉာဏ်ကိုတိုးတက်စေပါတယ်။    ဘာသာစကားအသစ်သင်ခြင်း၊ စာရေးခြင်း၊ ပန်းချီဆွဲခြင်း၊ ဂီတတူရိယာတီးခတ်ခြင်းနဲ့  ဗီဒီယိုသင် ခန်းစာတိုများ   စတဲ့ကျွမ်းကျင်မှုအသစ် တစ်ခုကို နံနက်တိုင်း ၁၅ မိနစ်ခန့်အချိန် ပေးပြီး သင်ယူသင့်ပါတယ်။ နည်းနည်းနဲ့ မှန်မှန်တိုးတက်လာမှုကို     အာရုံစိုက်သင့်ပါတယ်။  ဒါတွေလိုက်နာရင်   အာရုံစူးစိုက်မှုထက်မြက်စေပြီး   အယ်လ်ဇိုင်းမားရောဂါဖြစ်ခြင်းကို  ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။

Source: Myawady Web Portal

စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်း ဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်(၅)ရပ်နှင့် အညီ အလေးထား လိုက်နာဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ၏ ဦးတည်ချက်(၉)ရပ်ရှိသည့်အနက် စီးပွားရေး ဦးတည်ချက်(၃)ရပ်မှာ-

   (က)   တိုင်းပြည်သာယာဝပြောရေးနှင့် စားရေရိက္ခာဖူလုံရေးတို့အတွက် တိုင်းရင်းသားပြည်သူတစ်ရပ်လုံးနှင့် အကျုံးဝင်သော    စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေးကို ခေတ်မီနည်းစနစ်များဖြင့် တိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ပြီး အခြားစီးပွားရေး ကဏ္ဍများကိုလည်း ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်တည်ဆောက်ရေး၊

    (ခ  )    တိုးတက်ကောင်းမွန်လာသည့် စီးပွားရေးမောင်းနှင်အားကို မဏ္ဍိုင်ပြု၍ MSME စက်မှုလုပ်ငန်းများကို  အားပေးဆောင်ရွက်ကာ ပို့ကုန်ကဏ္ဍမြှင့်တင်ရေး၊

    (ဂ  )    ပြည်တွင်းစားသုံးဆီ ဖူလုံရေးအတွက် ဆီထွက်သီးနှံစိုက်ပျိုးမှုကို အားပေးမြှင့်တင်ပြီး ပန်းတိုင်ရည်မှန်းချက်အတိုင်း ထွက်ရှိအောင် ဆောင်ရွက်၍ နိုင်ငံအတွင်းဖူလုံမှုမှသည် ပြည်ပသို့တင်ပို့နိုင်သည်အထိ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရေးတို့ ဖြစ်သည်။

ဦးတည်ချက်(၃)ရပ်အနက် ဦးတည်ချက် (က)နှင့်(ဂ)သည် စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနနှင့်  အဓိကတာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရမည့် လုပ်ငန်းအဖြစ်အဆိုပါဦးတည်ချက်များ  ပြည့်မီအောင်ဆောင်ရွက်ပြီး   ဦးတည်ချက်(ခ)အရ MSME ကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အတွက် ဆက်စပ်ဝန်ကြီးဌာနများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ထိုသို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် မျှော်မှန်းချက်၊ လုပ်ငန်းတာဝန်နှင့်မူဝါဒများ ချမှတ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ ဝန်ကြီးဌာန၏ မျှော်မှန်းချက်အနေဖြင့် “အားလုံးပါဝင်ပြီး နိုင်ငံတကာနှင့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိသည့်  ရေရှည်တည်တံ့သော လယ်ယာကုန်ထုတ်လုပ်မှုစနစ် ထွန်းကားစေခြင်းဖြင့် စားရေရိက္ခာဖူလုံ၍ အာဟာရပြည့်ဝစေပြီး ကျေးလက်နေပြည်သူများ၏ လူမှုစီးပွားဘဝမြင့်မား လာစေရန်နှင့် နိုင်ငံ့စီးပွားဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်မှုကို အထောက်အကူဖြစ်စေရန်”ဖြစ်ပြီး မျှော်မှန်းချက်ပြည့်မီရေးအတွက်   “ကျေးလက်နေပြည်သူများနှင့် လယ်ယာစီးပွားရေး လုပ်ငန်းများအား ခေတ်မီဆန်းသစ်၍ ရေရှည်တည်တံ့သောထုတ်လုပ်မှု နည်းပညာများ၊ ပြုပြင်ထုပ်ပိုးနည်းလမ်းများ၊ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး နည်းလမ်းများနှင့် ဈေးကွက်ဆိုင်ရာ နည်းပညာများကို အသုံးပြု၍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာသော ပြည်တွင်းပြည်ပဈေးကွက် ဝယ်လိုအားနှင့်အညီ  ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်း၍ အာဟာရပြည့်ဝသည့် အမယ်စုံလင်သော စားနပ်ရိက္ခာနှင့်   စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေး ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများ တိုးတက်ထုတ်လုပ်ရာတွင် အထောက်အကူပြုနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ရန်”ဟူသည့်  လုပ်ငန်းတာဝန်အား ထမ်းဆောင်လျက်ရှိသည့်အပြင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ၏လမ်းညွှန်ချက်၊ ညွှန်ကြားချက်များနှင့် ချမှတ်ထားသည့် မူဝါဒလုပ်ငန်းစဉ်များအား ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ ဒုတိယဝန်ကြီးများ၏ ဦးဆောင်လမ်းညွှန်မှုနှင့်အညီ လုပ်ငန်းများအကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

တစ်မျိုးသားလုံး၏ ပြည်တွင်းအသားတင် ထုတ်လုပ်မှုနှင့် ဝန်ဆောင်မှုတန်ဖိုး(GDP)တွင် လယ်ယာကဏ္ဍကြီး၏ ပါဝင်မှုမှာ ၂၃ ဒသမ  ၇ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ပြီး တိုးတက်မှုနှုန်းအနေဖြင့်  ၃ ဒသမ ၄ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည်။ လယ်ယာထွက်ကုန်ပစ္စည်းများ၏ ပြည်ပတင်ပို့မှုမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၅၅၄ ဒသမ ၃၈ သန်း(လယ်ယာထွက်ကုန် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၈၃၁ ဒသမ ၃၁ သန်း၊ တိရစ္ဆာန်ထွက်ပစ္စည်းအမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈ ဒသမ ၂၃ သန်းနှင့်  ရေထွက်ပစ္စည်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇၁၄ ဒသမ ၈၄ သန်း)ဖြစ်သည်။

စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍ၏ ဆောင်ရွက်နိုင်မှုအနေဖြင့် စိုက်ပျိုးမြေဧရိယာဧက ၃၀ ဒသမ ၉၇၅ သန်းရှိပြီး အဓိကသီးနှံများဖြစ်သည့် စပါး၊ အစေ့ထုတ်ပြောင်း၊ မြေပဲ၊ နှမ်း၊ နေကြာ၊ မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ပဲစင်းငုံ၊ ချည်မျှင်ရှည်ဝါ၊ ‌ရော်ဘာနှင့်ချက်ကြံရင့် စသည့်သီးနှံများအပါအဝင် သီးနှံ ၆၁ မျိုးကို စုစုပေါင်းစိုက်ဧက ၅၀ ဒသမ ၄၀ သန်းကျော်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်။ မိုးစပါးဧက ၁၄ ဒသမ  ၉၉ သန်း၊ နွေစပါးဧက ၂ ဒသမ ၉၉ သန်း၊ ဆီထွက်သီးနှံဧက ၈ ဒသမ  ၇၇ သန်း၊ ပဲမျိုးစုံ စုစုပေါင်းဧက ၁၀ ဒသမ ၂၈ သန်း၊ ဝါစုစုပေါင်းဧက သုည ဒသမ  ၆၁ သန်း၊ ချက်ကြံရင့်ဧက သုည ဒသမ  ၄၂ သန်း စသည်တို့စိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ၏လူဦးရေ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ   ကျေးလက်တွင်နေထိုင်ကြပြီး လူဦးရေ၏ ၄၅ ဒသမ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် လယ်ယာ၊ သားငါး၊ သစ်တောနှင့် နှီးနွှယ်သည့်အလုပ်များကို လုပ်ကိုင်ကြခြင်းဖြစ်သည်။  သို့ဖြစ်ရာ  ကျေးလက်ဒေသ၏  အဓိကစီးပွားရေးဖြစ်သောစိုက်ပျိုးရေးကို မြှင့်တင်နိုင်ခြင်းဖြင့် ပြည်သူအများစု၏ လူမှုစီးပွားဘဝများကို  မြင့်မားလာစေမည်လည်းဖြစ်သည်။ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများအောင်မြင်ရေးအတွက် “မျိုး၊ မြေ၊ ရေ၊ နည်း”ဟူ၍ အခြေခံ(၄)ရပ်ရှိရာ သီးနှံမျိုးကောင်းမျိုးသန့်များ  အလွယ်တကူရရှိအောင်  ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ မြေကိုစနစ်တကျပြုပြင်ပေးခြင်း၊ သဘာဝမြေဩဇာပြုလုပ် သုံးစွဲနည်းများပေးဝေခြင်း၊  စိုက်ပျိုးရေလိုအပ်ချိန်တွင် အောင်ရေရရှိအောင်ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း၊ စိုက်နည်းစနစ်များဖြန့်ဝေခြင်းတို့ လိုအပ်နိုင်သော်လည်း အဓိကအကျဆုံးမှာ    တောင်သူများကိုယ်တိုင်ပင်ဖြစ်သည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများကို အောင်မြင်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် ကုန်ထုတ်လုပ်ခြင်းလုပ်ငန်းများကို ပိုမိုဆောင်ရွက်နိုင်ပြီး ထွက်ရှိလာသော ကုန်ကြမ်းများကိုအခြေခံ၍ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများထူထောင်လုပ်ကိုင်ခြင်းဖြင့် ရရှိသောကုန်ချောများကို တင်ပို့ရောင်းချခြင်းအားဖြင့် ပြည်တွင်းကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍ  ပိုမိုတိုးတက်လာမည်ဖြစ်သည်။

ပြည်ပဝင်ငွေတိုးတက်ရရှိလာနိုင်မည်ဖြစ်သောကြောင့် ကုန်ချောထုတ်လုပ်ရာတွင် အသေးစား၊   အငယ်စား၊  အလတ်စားစီးပွားရေးလုပ်ငန်း  (MSME) များသည် တိုင်းပြည်၏  အဓိကမောင်းနှင်အားပင်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံ၏ GDP လည်း တိုးတက်လာမည်ဖြစ်သည်။  အသေးစားနှင့်အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဥပဒေတွင်  အသေးစား၊ အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ(Small and Medium Enterprises-SME)ကို   ထုတ်လုပ်မှုလုပ်ငန်း၊ ရောင်းဝယ်မှုလုပ်ငန်း၊ ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းနှင့် အခြားလုပ်ငန်းဟူ၍ လေးမျိုးခွဲခြားထားကြောင်း သိရှိရသည်။

စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနအောက်ရှိ ဥယျာဉ်ခြံ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် အပင်ဇီဝနည်းပညာဌာနခွဲအနေဖြင့် ကုန်ကြမ်းမှကုန်ချော ထုတ်လုပ်သည့် MSME လုပ်ငန်းများကို တိုက်ရိုက်လုပ်ကိုင်ခြင်း မရှိသော်လည်း  တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများ ကုန်ချောထုတ်လုပ်ရာတွင် စိုက်ခင်းများမှထွက်ရှိလာသော  ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် သစ်သီးဝလံ(ကုန်ကြမ်း)များ ပိုမိုတိုးတက်ထုတ်လုပ်လာနိုင်ရန်အတွက် သုတေသနလုပ်ငန်းများ၊ သီးနှံများ၏ ရိတ်သိမ်းချိန်လွန် သုတေသနလုပ်ငန်းများ၊ တောင်သူပညာပေးလုပ်ငန်းများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသော ဌာနခွဲတစ်ခုဖြစ်သည်။ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍနှင့်ပတ်သက်သည့် (MSME)လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစေရန် အခြေခံကျသည့် ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းဖြစ်သော အရည်အသွေးကောင်း ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့်သစ်သီးဝလံများ ပိုမိုတိုးတက်ထုတ်လုပ်နိုင်ရန်အတွက် မျိုးစေ့ထုတ်လုပ်ငန်း၊ သုတေသနရလဒ်များကိုအခြေခံ၍ စိုက်ပျိုးနည်းစနစ်များနှင့် ရိတ်သိမ်းချိန်လွန် နည်းပညာများအား  တောင်သူပညာပေးခြင်းလုပ်ငန်း၊  GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ် ထုတ်ပေးခြင်းလုပ်ငန်းများကို   စဉ်ဆက်မပြတ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ဥယျာဉ်ခြံ၊   ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် အပင်ဇီဝနည်းပညာ ဌာနခွဲအနေဖြင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်မျိုးစေ့ထုတ်လုပ်ငန်း၊ သစ်သီးဝလံပျိုးပင်ထုတ်လုပ်ခြင်း လုပ်ငန်းနှင့် သုတေသန လုပ်ငန်းများကို ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး လှည်းကူးမြို့နယ်ရှိ ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့်သစ်သီးဝလံ သုတေသနနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဗဟိုဌာန(VFRDC)တွင် အဓိကဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး   မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ်၌ တည်ရှိသောအပင်ဇီဝနည်းပညာ ဗဟိုဌာန(Plant Biotechnology Center) တွင် အပင် Tissue Culture နည်းပညာ၊ Genetic Engineering နည်းပညာ စသည့်နည်းပညာများဖြင့် အရည်အသွေးကောင်း ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့်  သစ်သီးဝလံများအပြင် စပါး၊ ဝါ စသည့်နှံစားသီးနှံများကိုပါ သုတေသနပြုဆောင်ရွက်ခြင်း၊ မျိုးသစ်ထုတ်ပေးခြင်း   စသည့်လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

MSME လုပ်ငန်းများတွင် အဓိကလိုအပ်သော အရည်အသွေးကောင်း စိုက်ပျိုးရေးထုတ်ကုန်များနှင့်   တန်ဖိုးမြင့်ထုတ်ကုန်များ ထုတ်လုပ်နိုင်သည့်  နည်းပညာများ ဖြန့်ဝေပေးနိုင်ရန်အတွက် ဥယျာဉ်-ဇီဝဌာနခွဲအောက်ရှိ နေပြည်တော်တိုင်းဒေသကြီး ရေဆင်းနယ်မြေတွင် တည်ရှိသော ရိတ်သိမ်းချိန်လွန်နည်းပညာ သုတေသနဌာန(PHRI)နှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ်တွင်   တည်ရှိသော ရိတ်သိမ်းချိန်လွန် နည်းပညာသင်တန်းကျောင်း (PHTTC) တို့မှလည်း သီးနှံရိတ်သိမ်းချိန်တွင် ဆောင်ရွက်ရမည့်နည်းပညာ၊ သိုလှောင်နည်းပညာ၊ တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများ ထုတ်လုပ်ခြင်းနည်းပညာများကို သုတေသနပြုခြင်း၊ ဓာတ်ခွဲစမ်းသပ်ပေးခြင်း၊ တောင်သူများနှင့်လုပ်ငန်းရှင်များသို့ စာတွေ့၊ လက်တွေ့သင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိသည်။

စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ MSME ကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် မြန်မာ GAP လုပ်ငန်းကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှစတင်၍  အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး  စားသုံးသူများ အစားအစာဘေးကင်းရန်နှင့်  တောင်သူများ၊ MSME လုပ်ငန်းရှင်များအတွက် ဈေးကွက်ရရှိရန်ရည်ရွယ်လျက်   စိုက်ပျိုးရေး ထွက်ကုန်သီးနှံများအပေါ်  မြန်မာ GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်များ ထုတ်ပေး၍ ကူညီဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိသည်။

စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနအနေဖြင့် မြန်မာ GAP လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ရာတွင် အဓိကလုပ်ငန်းစဉ်နှစ်ရပ်ဖြစ်သော (၁) မြန်မာ GAP နည်းစနစ်လိုက်နာကျင့်သုံးရန် နည်းပညာပေးခြင်း၊(၂) မြန်မာ GAP  အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ထုတ်ပေးခြင်းတို့ကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

GAP (စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့်ကောင်းများ)ဆိုသည်မှာ  မြေပြုပြင်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည်မှ  စားသုံးသူလက်ဝယ်ရောက်သည်အထိ ထုတ်လုပ်မှုကွင်းဆက်တိုင်းတွင် စားသုံးသူအတွက် အန္တရာယ်ဖြစ်စေသည့် ကူးစက်ညစ်ညမ်းမှုများ အနည်းဆုံးဖြစ်စေရန်လိုက်နာရမည့် နည်းလမ်းများကို စုစည်းထားသည့် စံလုပ်ထုံးလုပ်နည်း လမ်းညွှန်မှုများဖြစ်သည်။ စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန အနေဖြင့် မြန်မာ GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ထုတ်ပေးခြင်း၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ အစားအစာဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရန်နှင့် ဈေးကွက်ရရှိရန်တို့ဖြစ်သည်။

စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနအနေဖြင့် ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင်   သရက်စိုက်တောင်သူများအနက်မှ ပုဂ္ဂလိကပိုင် ၂၅ ခြံနှင့် ဌာနပိုင်ခြံနှစ်ခြံ စုစုပေါင်း ၂၇ ခြံအား GAP Certificate ပေးနိုင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ပုဂ္ဂလိကပိုင် သရက်ခြံ ၂၀ နှင့်  ဌာနပိုင်ခြံငါးခြံ၊ ပုဂ္ဂလိကပိုင်ခရမ်းချဉ်ငါးခြံ စုစုပေါင်း ၃၀ အား GAP Certificate  ပေးနိုင်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် လက်ဖက်နှင့်ကော်ဖီသီးနှံအပါအဝင် သီးနှံ ၃၃ မျိုးအတွက် GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ပေါင်း ၄၇၄ စောင်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် သီးနှံ ၄၉ မျိုးအတွက် GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ပေါင်း  ၁၅၅၁ စောင်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ်  စက်တင်ဘာလအထိ သီးနှံ ၃၂ မျိုးအတွက် GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ပေါင်း  ၁၁၁၇ စောင်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁-၂၀၂၂  (Mini Budget)တွင်  ၂၀၂၂ ခုနှစ် မတ်လအထိ  သီးနှံ ၁၉ မျိုးအတွက် GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ပေါင်း ၄၁၉ စောင်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၂-၂၀၂၃  ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် သီးနှံ ၂၈ မျိုးအတွက် GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ပေါင်း ၃၀၇ စောင်ထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၃-၂၀၂၄  ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် သီးနှံ ၄၀ မျိုးအတွက် GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ပေါင်း ၃၉၅ စောင် ထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ် ဇန်နဝါရီလအထိတွင် သီးနှံ ၃၀ မျိုးအတွက် GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ပေါင်း  ၁၉၆ စောင်ထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ ၂၀၂၄-၂၀၂၅  ဘဏ္ဍာနှစ် ဇန်နဝါရီလအထိ GAP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ် စုစုပေါင်း ၄၅၁၆ စောင် ထုတ်ပေးခြင်းလုပ်ငန်းများကို ဝန်ဆောင်မှုပေးနိုင်ခဲ့သည်။

အချုပ်အားဖြင့် စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများနှင့်သက်ဆိုင်သည့် အသေးစား၊ အငယ်စားနှင့်  အလတ်စားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ  ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစေရန်အတွက် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီး ဌာနအနေဖြင့် နိုင်ငံတော်မှချမှတ်ထားသည့် စီးပွားရေး ဦးတည်ချက်များနှင့် အညီ(MSME)လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် သက်ဆိုင်ရာကဏ္ဍအလိုက် ပူးပေါင်းပါဝင် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း   တင်ပြအပ်ပါသည်။   ။

Source: Myawady Web Portal

ဟားခါးမြို့၏ အထင်ကရ ရုန်းတောင်

၂၀၂၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀ ရက်နေ့က နေပြည်တော်မှ ကလေးမြို့သို့ တပ်မတော်လေယာဉ်ဖြင့် ပျံသန်းချိန် ၁ နာရီ ၁၀ မိနစ်၊ ကလေး မှ ဟားခါးမြို့သို့ ရဟတ်ယာဉ်ဖြင့် ပျံသန်းချိန် မိနစ် ၃၀ စွန်းစွန်းမျှသာ။

ဟားခါးမြို့ပေါ် ဝဲပျံနေချိန်မှာတော့ အရင်ဆုံး ကျွန်တော်ရည်မှန်းဦးခိုက်လိုက်မိသည်က ရုန်းတောင်ပေါ်တွင် စံပယ်တော်မူလျက်ရှိသည့် ဇေယျသိဒ္ဓိရုပ်ပွားတော်မြတ်ကြီးကိုပဲ ဖြစ်ပါသည်။ ၁၉၉၈ ခုနှစ် ကျောင်းသားအားကစားပွဲတော်တွင် နယ်စပ်/ စည်ပင်ဝန်ကြီးဌာန ပြခန်းတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်ရင်း ရုန်းတောင်ပေါ်သို့တက်၍ ပထမဆုံးအကြိမ် ဖူးမြော်ဖြစ်ခဲ့သည်။ ကျွန်တော် အမှတ်မမှားလျှင် ရာသီဥတုကလည်း ယခုလိုဖေဖော်ဝါရီ လ အခါသမယပင် ဖြစ်နေ၍ တောင်ဇလပ်ပန်းနီနီတို့ လှပစွာ ပွင့်ဖူးနေချိန်မို့ ချင်းပြည်နယ်သို့ ပထမဆုံးအကြိမ် ရောက်ဖူးသော၊ တောင်ဇလပ်ပန်းဆိုတာကို ယခုမှမြင်ဖူးတွေ့ဖူးသော ကျွန်တော့်အတွက် ရုန်းတောင်သို့ အတက်ခရီးသည် မောပန်းသည် ဟုပင် မထင်ခဲ့မိ။

ရဲရဲနီစွေးနေသော တောင်ဇလပ်ပန်းတို့ကို ငေးရင်းမောရင်း တပည့်များနှင့်အတူ ရုန်းတောင် ထိပ်သို့ ရောက်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ကားလမ်းမရှိသေး၊ ခြေကျင်ခရီးဖြင့် နှင်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်၏။ ယင်းနောက်ပိုင်း နယ်စပ်ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းတာဝန်ဖြင့် ဟားခါးမြို့သို့ ရောက်တုန်းရောက်ခိုက် ရုန်းတောင်ပေါ်သို့ တစ်ခေါက်ရောက်ခဲ့သေး၏။ ထိုအချိန်တွင်မတော့ တောင်ပေါ်သို့ကားလမ်းပေါက်နေပေပြီ။ ရုန်းတောင်ပေါ်တွင် ပဉ္စဝဂ္ဂီငါးဦးအား တရားဟောနေဟန်တည်ထားသည့် ဇေယျသိဒ္ဓိရုပ်ပွားတော် ကြီးအပြင် တောင်တန်းသာသနာပြု ဆရာတော်ကြီး ဦးဥတ္တမသာရ၏ ရုပ်တု၊ မပုပ်မသိုး ဖူးမြော် တွေ့ရှိနေရသည့် ခွာရုံကျောင်းတိုက်ဆရာတော်ကြီး ဘဒ္ဒန္တ သီရိန္ဒ၏ ရုပ်ကလာပ်တော်တို့ ရှိနေပါသည်။ ထိုမှ ဘုရားကျောင်း စေတီသာသနိက အဆောက်အအုံများ တစ်စတစ်စ တိုးပွားလာကြောင်း သိရ၏။

(၇၇) နှစ်မြောက် ချင်းအမျိုးသားနေ့သို့ ပေးပို့သောသဝဏ်လွှာ

(၇၅) နှစ်မြောက်နှင့် (၇၆) နှစ်မြောက် ချင်းအမျိုးသားနေ့များသို့ ကျွန်တော် ရောက်ခဲ့၊ တက်ခဲ့၊ ပါဝင်ဆင်နွှဲခဲ့ဖူးပါပြီ။ ယခု (၇၇) နှစ်မြောက် ချင်းအမျိုးသားနေ့ကိုမူ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီအဖွဲ့ဝင် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်ရုံး ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး တင်အောင်စန်း ဦးဆောင်သောအဖွဲ့နှင့်အတူ လိုက်ပါခွင့်ရခဲ့ခြင်းဖြစ်၏။

အခမ်းအနားအစီအစဉ်အရ ချင်းပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့နယ်ကိုးမြို့နယ်ကို ကိုယ်စားပြုသော သဘာပတိ အဖွဲ့ဝင်ကိုးဦးက စင်မြင့်ထက်တွင်နေရာ ယူကြပြီးနောက် နိုင်ငံတော်အလံအား အလေးပြုကြပါသည်။ ယင်းနောက် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သတိုးမဟာသရေစည်သူ သတိုးသီရိသုဓမ္မ မင်းအောင်လှိုင်ထံမှ (၇၇) နှစ်မြောက် ချင်းအမျိုးသားနေ့အခမ်းအနားသို့ ပေးပို့သည့် သဝဏ်လွှာကို ဗိုလ်ချုပ်ကြီးတင်အောင်စန်းက ဖတ်ကြားသည်။

ပေးပို့သည့်သဝဏ်လွှာတွင် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှု သမိုင်းစဉ်တစ်လျှောက် ချင်းတိုင်းရင်းသား မျိုးချစ်သူရဲကောင်းများက ပြည်ထောင်စုဖွား တိုင်းရင်းသားများနှင့်အတူ ဗြိတိသျှကိုလိုနီ နယ်ချဲ့တို့ကို ဆန့်ကျင်တွန်းလှန် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသလို လွတ်လပ်ရေးရပြီး နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေး တာဝန်များကို စွမ်းစွမ်းတမံ ထမ်းဆောင်ခဲ့မှုများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အောက်ပါအတိုင်း ဂုဏ်ပြု ဖော်ပြထားပါသည် -

“နိုင်ငံတော်၏ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှု သမိုင်းဖြစ်စဉ်တစ်လျှောက်လုံးနှင့် လွတ်လပ်ရေးရပြီး နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ချိန်များတွင်လည်း ချင်းတိုင်းရင်းသားတို့သည် ပြည်ထောင်စုဖွား တိုင်းရင်းသားများနှင့်အတူ ကျောချင်းကပ်၊ ရင်ချင်းအပ်ကာ လက်တွဲပါဝင်ခဲ့ကြပါသည်။ ဗြိတိသျှကိုလိုနီတို့၏ ကျူးကျော်သိမ်းပိုက်ခြင်းကိုခံခဲ့ရစဉ်က ချင်းတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များဖြစ်ကြသော ဗိုလ်ခိုင်ကမ်း၊ ဗိုလ်ကြွမ်ဘိခ်၊ ဗိုလ်လာလ်လွဲ၊ ဗိုလ်ထောင်လင်းတို့နှင့် ချင်းတိုင်းရင်းသားများသည် အခြားသော တိုင်းရင်းသားပြည်သူတို့နှင့်အတူ ရဲဝံ့စွန့်စားစွာဖြင့် ခုခံတော်လှန်ခဲ့ကြပါသည်။ လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းခဲ့စဉ် ကာလကလည်း ဦးထောင်ဇခုပ်၊ နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည် (ပထမဆင့်) ဦးကီးယိုမန်း၊ ဝဏ္ဏကျော်ထင် ဦးလှူရ်မှုန်၊ သီရိပျံချီ ဦးထောင်ကျင်းထန်၊ လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင် (ပထမဆင့်) သတိုးမဟာစည်သူ ဦးဝမ္မသူးမောင်တို့ သည် ရွပ်ရွပ်ချွံချွံ တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ကြသည်ကို တွေ့ရှိရပါသည်။

၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ ၁၉၇၄ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၀၈ ခုနှစ် နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေရေးဆွဲခဲ့စဉ် သုံးကြိမ်လုံး ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်(ပထမဆင့်) သီရိပျံချီ ဦးထပ်လိုင်း၊ လွတ်လပ်ရေးရပြီးကာစ ပြည်တွင်းဆူပူသောင်းကျန်းမှုကို ချေမှုန်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည့် ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီးဟရန်း ထီးယို၊ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးလျန်ကျင့်ဇမ်း၊ ဗိုလ်ကြီးသူရအောင်ဆန်း သူရိယတိုက်ချွန်း၊ ဗိုလ်မှူးကြီး ဇေယျကျော်ထင်ဗန်ကူး၊ နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည်(ပထမဆင့်) ဗိုလ်ချုပ်ထောင်ဇာခိုင်တို့နှင့်အတူ ချင်းတိုင်းရင်းသားများသည် နိုင်ငံတော်အတွက် ကျရာတာဝန် အသီးသီးကို ကျေပွန်စွာ ထမ်းဆောင်ခဲ့ကြပါသည်။”

ကျွန်တော်ငယ်စဉ်က နေထိုင်ပညာသင်ကြားခဲ့ဖူးသော ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး လေးမျက်နှာမြို့ လူငယ်ဖွံ့ဖြိုးရေးပရဟိတဂေဟာကို စတင်တည်ထောင်တော်မူခဲ့သည့် ဆရာတော်ကြီး ဘဒ္ဒန္တပညာ လောကသည် နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေးကာလတွင် သခင်ပညာလောက ဘွဲ့အမည်ခံ၍ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင် ရေးတရားများ ဟောကြားခဲ့သဖြင့် အင်္ဂလိပ်အစိုးရက ထောင်သုံးခါချခြင်းခံရပြီး ထောင်ထဲမှာ ဦးဝမ္မ သူးမောင်တို့နှင့်အတူ နေခဲ့ရကြောင်း မကြာခဏ မိန့်ကြားခဲ့ဖူးပါသည်။ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲထံမှ ပေးပို့သောသဝဏ်လွှာတွင် လက်နက်ကိုင် အကြမ်း ဖက်မှုများ၏ ဆိုးကျိုးကို သတိမူမိစေရန်နှင့် ဒေသ တည်ငြိမ်အေးချမ်းစေရန်တို့အတွက် ချင်းတိုင်းရင်းသားများအပါအဝင် တိုင်းရင်းသားပြည်သူအားလုံး ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်ကြရေး အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြထားပါသည်-

လက်နက်ကိုင်အကြမ်းဖက်မှုများ၏ ဆိုးကျိုးကို လက်တွေ့ခံစားနေရသည်မှာ ဒေသခံတိုင်းရင်းသားပြည်သူများပင် ဖြစ်ပါသည်။ ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုမှန်သမျှ မှာလည်း နိုင်ငံတော်၏ အရင်းအမြစ်နှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံများပင် ဖြစ်ပါသည်။ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုး မှုအရှိန်အဟုန်ရရှိနေသည့်အခြေအနေမှ ယခုကဲ့သို့ မဆင်မခြင်လုပ်ရပ်များကြောင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးရခြင်းမှာ နိုင်ငံ၏ အင်အားကို လျော့ပါးစေပြီး မူလအခြေအနေ ပြန်လည်ရောက်ရှိအောင် အကုန်အကျ များစွာနှင့် အချိန်ယူတည်ဆောက်ကြရမည် ဖြစ်ပါသည်။

Source: Myanmar Digital News