ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အစားအသောက်နှင့် ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဦးစီးဌာနသည် အရည်အသွေးစစ်မှန်ကောင်းမွန်ပြီး ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းသော အစားအသောက်များကိုအများပြည်သူတို့ စားသုံး နိုင်ရန် စဉ်ဆက်မပြတ် စိစစ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

ထိုင်းဘာသာစကားဖြင့် ကပ်နှိပ်ထားသော Sprite အမှတ်တံဆိပ် အစိမ်းရောင်အချိုရည်ဘူးများသည် အစားအသောက်နှင့် ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဦးစီးဌာန (FDA) ၏ ထောက်ခံချက်မရှိဘဲ ဈေးကွက်များတွင် တရားမဝင်တုပထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးရောင်းချနေကြောင်း စိစစ်တွေ့ရှိရပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍စားသုံးသူပြည်သူများ၏ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး အရည်အသွေးအာမခံချက်နှင့် တာဝန်ယူမှု၊တာဝန်ခံမှုမရှိနိုင်သည့် ၎င်းအစား အသောက်အမယ်အား စားသုံးသူများအနေဖြင့် ဝယ်ယူစားသုံးခြင်းမပြုရန် အသိပေးအပ်ပါသည်။

ဖြန့်ဖြူး/ရောင်းချသူများအနေဖြင့် ၎င်းအစား အသောက်အမယ်အား ဈေးကွက်အတွင်း ဖြန့်ဖြူးရောင်းချခြင်းမပြုလုပ်ရန်နှင့် လိုက်နာဆောင်ရွက်ခြင်းမရှိပါကအမျိုးသားအစား အသောက်ဥပဒေပုဒ်မ၂၈ (က) အရအရေးယူဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းအသိပေး ကြေညာလိုက်သည်။

အစားအသောက်နှင့်ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဦးစီးဌာန

ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန

မိုးရာသီတွင် ရာသီတုပ်ကွေးရောဂါနှင့် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ စသည့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်ရောဂါများပိုမိုကူးစက်ဖြစ်ပွားနိုင်ပါသည်။ ကိုဗစ်-၁၉ရောဂါအားကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် သတ်မှတ်ထားခြင်းမရှိတော့ဘဲ ရာသီတုပ်ကွေးရောဂါကဲ့သို့ ဒေသတွင်းပုံမှန်ကူးစက်ဖြစ်ပွားတတ်သည့် ရောဂါအဖြစ်သာ သတ်မှတ်ထားပါသည်။ လတ်တလောတွင် မိမိတို့နိုင်ငံအတွင်း၌ အဆိုပါရောဂါများ ကူးစက်ဖြစ်ပွား/သေဆုံးမှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ စိုးရိမ်ဖွယ်ရာအခြေအနေမရှိသော်လည်း အဆိုပါရောဂါများ ဖြစ်ပွားမှုမှ ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်ရန် ပြည်သူလူထုအနေဖြင့် အောက်ပါတို့ကို သတိပြုလိုက်နာဆောင်ရွက်ကြရန် တိုက်တွန်းနှိုးဆော်အပ်ပါသည်-

လတ်တလောအသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါလက္ခဏာများဖြစ်သော ဖျားခြင်း၊ နှာစေးခြင်း၊ နှာချေခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ လည်ပင်းနာခြင်း စသည့်လက္ခဏာများ ရှိသူများအနေဖြင့် မိမိမှ အခြားသူများသို့ ကူးစက်မှုမရှိစေရေးအတွက်-

(က) လူထူထပ်သောနေရာများသို့ သွားခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်းနှင့် မဖြစ်မနေသွားရောက်ရန်ရှိပါက ပါးစပ်နှင့်နှာခေါင်းစည်း (Mask) အား စနစ်တကျ ဝတ်ဆင်ခြင်း၊

(ခ) ပါးစပ်နှင့်နှာခေါင်းစည်း ဝတ်ဆင်ထားခြင်းမရှိချိန်၌ နှာချေ၊ ချောင်းဆိုးပါက လက်ကိုင် ပဝါ/တံတောင်ကွေးဖြင့် လုံအောင်အုပ်၍ နှာချေ၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊

(ဂ) ရောဂါလက္ခဏာပြင်းထန်ပါက နီးစပ်ရာဆေးရုံ/ကျန်းမာရေးဌာနသို့ ချက်ချင်းပြသ၍ ဆေးကုသမှုခံယူခြင်း။

တစ်ကိုယ်ရေကာကွယ်ရေး နည်းလမ်းများဖြစ်သည့် လက်ကို ရေနှင့်ဆပ်ပြာ သို့မဟုတ် ရေမလို လက်သန့်စင်ဆေးရည်(Hand sanitizer)ဖြင့် မကြာခဏ စနစ်တကျ ဆေးကြောခြင်း၊

ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးများသည် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ မျိုးရိုးဗီဇကွဲများ ကူးစက်ဖြစ်ပွား ခြင်းနှင့် ရောဂါလက္ခဏာပြင်းထန်မှုနှင့် အသက်ဆုံးရှုံးမှုတို့မှ ထိရောက်စွာ ကာကွယ်ပေး သည့်အတွက် ရောဂါကူးစက်ခံရပါက ရောဂါပြင်းထန်နိုင်ခြေနှင့် အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေမြင့်မား သည့် အသက်အရွယ်ကြီးသူများ၊ ဆီးချိုရောဂါ၊ နာတာရှည် အဆုတ်ရောဂါ၊ ကင်ဆာရောဂါ ရှိသူများ၊ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များအနေဖြင့် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ထပ်ဆောင်းကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံမှုခံယူခြင်း။

ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန

(၄-၆-၂ဝ၂၅)

နယူးယောက် ဇွန် ၄

သက်လတ်ပိုင်းတွင် ကော်ဖီကို ပုံမှန်သောက်သုံးပါက အသက်ရလာချိန်တွင် အမျိုးသမီးများ၏ ကျန်းမာရေးကိုမြှင့်တင်ပေးနိုင်ကြောင်း ဇွန် ၃ ရက်သတင်းများအရ သိရသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ ဟားဗတ်တက္ကသိုလ် တီအိတ်ချန် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးကျောင်းမှ သုတေသနပညာရှင်များသည် အမျိုးသမီးပေါင်း ၄၇၀၀၀ ကျော်တို့၏ ကျန်းမာရေး အချက်အလက်များကို လေ့လာခဲ့ကြသည်။

လေ့လာချက်မှ ပေါ်ထွက်လာသည့်ရလဒ်များအရ သက်လတ်ပိုင်းအရွယ်၌ ကော်ဖီကို ပုံမှန်သောက်သုံးသူ အမျိုးသမီးများသည် အသက်ရလာချိန်ကို ကျန်းမာစွာဖြင့် ကျော်ဖြတ်ရနိုင်ခြေ ပုံမှန်ထက်ပိုများသည်ကို တွေ့ရကြောင်း သိရသည်။

မိမိတို့၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ သက်လတ်ပိုင်းအရွယ်တွင် ကော်ဖီကို ပုံမှန်သောက်သူအမျိုးသမီးများအနေဖြင့် အသက်ရလာချိန်တွင် စိတ်ကျန်းမာရေး ဆက်လက်ထက်မြက် အားကောင်းနေခြင်းကဲ့သို့သော ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးများရယူနိုင်သည်ကို တွေ့ရကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

သို့ရာတွင် လက်ဖက်ရည်နှင့် ကိုလာကဲ့သို့ အခြားစားသောက်ဖွယ်များကို ပုံမှန်သောက်သုံးသူ အမျိုးသမီးများတွင်မူ အထက်ပါကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးများ မတွေ့ရကြောင်း သိရသည်။

Source: ရတနာပုံသတင်းစာ 

ယူနန်ပြည်နယ်၊ ကူမင်းမြို့မှ တရုတ်အမျိုးသမီး Li Wei သည် ကိုယ်ဝန်ဆောင် ပထမလများအတွင်း ခန္ဓာကိုယ်တွင် စွမ်းအင်ပြည့်ဝနေပြီး အသားအရေ လည်း ပိုမိုချောမွေ့လာသည်ဟု ဆိုသည်။ ဆရာဝန်များက အဆိုပါ ဖြစ်စဉ်ကို အီစထရိုဂျင်နှင့် ပရိုဂျက်စထရုန်း ဟော်မုန်းများ တိုးလာခြင်း ကြောင့် “ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်တွင် နုပျိုချောမောမှု” (Pregnancy Glow) အဖြစ် ရှင်းပြခဲ့သည်။

သို့သော် ကိုယ်ဝန် ပဉ္စမလ အရောက်တွင် Li ၏မျက်နှာသည် တဖြည်းဖြည်း ထူးဆန်းစွာ ပြောင်းလဲလာခဲ့သည်။ သူမ၏နှာခေါင်းသည် ပိုကြီးလာပြီး အရေးအကြောင်းများလည်း ပိုမိုထင်ရှားလာကာ တစ်ခါတစ်ရံ မှန်ထဲတွင် မိမိကိုယ်ကိုပင် မှတ်မိရန် ခက်ခဲသည်အထိ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ကိုယ်ဝန်၏ အလယ်နှင့် နောက်ဆုံးကာလများတွင် Li ၏ ခန္ဓာကိုယ်သည် ဆက်လက်ပြောင်းလဲမှုများ ကြုံတွေ့ခဲ့သည်။ သူမ၏ ပါးပြင်များတွင် အမည်းစက်များ ပေါ်လာပြီး လက်နှင့်ခြေထောက်များ ဖောရောင်လာခဲ့သည်။ ဆရာဝန်က ထိုအရာများသည် သဘာဝပြောင်းလဲမှုများသာဖြစ်ကြောင်း အာမခံပြောဆိုသော်လည်း Li သည် သူမ၏ အစားအသောက်ကို ချိန်ညှိလိုက်ပြီး သကြားနှင့် အဆီများကို လျှော့စားကာ လေ့ကျင့်ခန်း ပုံမှန်လုပ်ခဲ့သည်။

ကလေးမွေးပြီးနောက် Li သည် ဆံပင်ကျွတ်ခြင်းကို ကြုံတွေ့ခဲ့ပြီး အသားအရေသည် အဆီပြန်သည့်အသားအရေမှ ခြောက်သွေ့ လာခဲ့သည်။ သူမ၏ မိတ်ဆွေများနှင့် မိသားစုက ယင်းပြောင်းလဲမှုများကို ပုံမှန် ဖြစ်သည်ဟု ထင်မြင်ခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက် သူမသည် အာဟာရညီမျှသော အစားအစာများ စားသုံးခြင်းနှင့် ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းကို စတင် အာရုံစိုက်ခဲ့သည်။ လအနည်းငယ်အကြာတွင် သူမ၏ အပြင်အဆင်သည် တဖြည်းဖြည်း ပုံမှန်အတိုင်း ပြန်ဖြစ်လာခဲ့သည်။

“ကိုယ်ဝန်ဆောင်ရတာ ခက်ခဲပေမယ့် သားသားမီးမီးလေးတွေ ကြီးပြင်းလာတာကိုကြည့်ရတာနဲ့ပဲ အားလုံးတန်ပါတယ်” ဟု Li က Weibo တွင် သူမ၏အသွင်ပြောင်းလဲမှုများကို မှတ်တမ်းတင်ထားသည့် ဓာတ်ပုံများနှင့်အတူရေးသားခဲ့သည်။ သူမ၏ပို့စ်သည် လျှင်မြန်စွာ ပျံ့နှံ့သွားပြီး လူများစွာ ၏ အာရုံစိုက်မှုကို ဆွဲဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ သူမ၏ကလေးနှင့်အတူ ရိုက်ကူး ထားသည့် ဓာတ်ပုံများတွင် မျက်နှာပေါ်က အပြောင်းအလဲများမှာ လုံးဝ နီးပါး ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့သည်။

မီးယပ်အထူးကုဆရာဝန်များက ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးများအား ထိုကဲ့သို့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အပြောင်းအလဲများကြုံတွေ့ရပါက စိုးရိမ်ပူပန်မှုမရှိဘဲ အကောင်းမြင်စိတ်ထားရှိကာ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော နေထိုင်မှုပုံစံကို ထိန်းသိမ်းရန် အကြံပြုထားသည်။

ကိုးကား- VN Express

ဘာသာပြန်ဆိုသူ - ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အာရှဒေသ၌ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဖြစ်ပွား မှုပြန်လည်မြင့်တက်လာနေစဉ် အင်ဒိုနီး ရှားအစိုးရက အဆိုပါရောဂါအတွက်သတိပေးချက်ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။

ထိုင်း၊ မလေးရှား၊ စင်ကာပူနှင့် ဟောင်ကောင်တို့အပါအဝင် ဒေသတွင်း၌ ကိုဗစ် ၁၉ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုများ ပြန်လည် မြင့်တက်လာကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် XEC နှင့် JN1 မျိုးကွဲ၊ စင်ကာပူတွင် LF.7 နှင့် NB.1.8 မျိုးကွဲ၊ ဟောင်ကောင်တွင် JN.J မျိုးကွဲနှင့် မလေးရှားတွင် XEC မျိုးကွဲတို့ ကူးစက်ပျံ့နှံ့နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ထုတ် ပြန်ချက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။

ရောဂါပိုးကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုများမြကူးစက်င့်တက် လာနေသော်လည်း သေဆုံးနှုန်းမှာအလွန် နည်းပါးကြောင်း၊ သို့သော် ကျန်းမာရေး ဌာနများသည် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ  ပျံ့နှံ့မှုများကို ကောင်းစွာထိန်းချုပ်နိုင်ရန် လုပ်ငန်းများကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ပြည်သူ များအနေဖြင့် လူထူထပ်သောနေရာများ တွင်နှာခေါင်းစည်းတပ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။ 

Ref: SCMP

MWD Newspaper

Photo -WHO

နေပြည်တော် ဇွန် ၂

ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်းလုပ်ငန်းများကို စဉ်ဆက်မပြတ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ ၂၅-၅-၂ဝ၂၅ရက် ည ၈ နာရီမှ ၁-၆-၂ဝ၂၅ ရက် ည ၈ နာရီအထိရက်သတ္တပတ်အတွင်း ဓာတ်ခွဲနမူနာစုစုပေါင်း ၁၇၇၈ ခုအား စစ်ဆေးပြီးစီးခဲ့ရာ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ဓာတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာသစ် ၁၇ ဦးတွေ့ရှိရသည်။ ထို့ကြောင့် ရောဂါပိုးတွေ့ရှိမှု ရာခိုင်နှုန်းမှာ သုည ဒသမ ၉၆ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်သည်။ အစီရင်ခံကာလအတွင်း ပြင်းထန်လူနာ၊ အထူးကြပ်မတ်ကုသမှုပေးရသောလူနာနှင့် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဖြင့် သေဆုံးလူနာမရှိပါ။

ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဆိုင်ရာ အသေးစိတ် သတင်းအချက်အလက်များကို ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အင်တာနက်စာမျက်နှာ moh.gov.mm တွင် ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးဗဟိုဌာန(Myanmar CDC) ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာန၊

ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန

ဆေးခြောက်ကို ကာလရှည်ရှူခြင်းနှင့် စားသုံးခြင်းတို့သည် သွေးကြောများ၏ လုပ်ဆောင်ချက်များကို သိသိသာသာ ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း၊ ဆေးပြင်းလိပ်သောက်သူများတွင် တွေ့ရလေ့ရှိသည့်အတိုင်းဖြစ်ကြောင်း သိပ္ပံပညာရှင်များက သတိပေးလိုက်သည်။

ကယ်လီဖိုးနီးယားတက္ကသိုလ် ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမှ ဆေးသိပ္ပံသုတေသီများက သူတို့၏ နောက်ဆုံးတွေ့ရှိမှုကို မေလ ၂၈ ရက်နေ့ထုတ် ဂျေအေအမ်အေ ကာဒီယိုလိုဂျီဂျာနယ်တွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဆေးခြောက်သောက်သုံး၊ စားသုံးသူများသည် မသုံးသူများ နှင့်ယှဉ်လျှင် နှလုံးကို ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း ပိုမိုထိခိုက်စေသည်ဟု ထိုစာတမ်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။ သွေးကြောများ လုပ်ဆောင်ရည်ကို ထိခိုက်စေခြင်းကြောင့် နှလုံးရောဂါဖြစ်ခြင်း၊ သွေးတိုးခြင်း၊ သွေးပေါင်ချိန်မြင့်တက်ခြင်းတို့ ဖြစ်စေနိုင်သည်ဟုဆိုသည်။

ဆေးသိပ္ပံပညာရှင်များက ၂၀၂၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလမှ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လအထိ အရွယ်ရောက်ပြီး ကျန်းမာသူ ၅၅ ဦးကို သုတေသန လုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုသူများအားလုံးသည် ယခုစမ်းသပ်သည့် ကာလအပါအဝင် အနည်းဆုံး ၁၀ နှစ်အတွင်း ဆေးခြောက်ကို တစ်ပတ်လျှင် အနည်းဆုံး သုံးကြိမ်သောက်သုံးကြသူများဖြစ်ပြီး ဆေးလိပ်မသောက်ကြသူများဖြစ်သည်။ 

အခြားသော ထိခိုက်မှုအဖြစ် ဆေးခြောက်ရှူသူများ၏ သွေးရည်ကြည်ထဲတွင် အန္တရာယ်ဖြစ်စေမည့် အပြောင်းအလဲများကို တွေ့ရသည်ဟု ဆိုသည်။ စားသုံးသူများတွင်မူ ထိုသို့ အပြောင်းအလဲမျိုး မတွေ့ရဟုဆိုရာ ရှူခြင်းက စားသုံးခြင်းထက် အန္တရာယ်ပိုများသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။

Source: Myanmar Digital News

မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ တံတားဦးခရိုင်၊ တံတားဦးမြို့နယ်တွင် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများက ပုံမှန်ကာကွယ် ဆေးထိုးခြင်းနှင့် တိုက်ကျွေးလုပ်ငန်းကို တံတားဦးမြို့ပေါ်ရှိ ရပ်ကွက်( ၁ ၊ ၂ ၊ ၃ )အုပ်စုများမှ ရပ်ကွက်များ အတွင်းရှိ အသက်(၂)နှစ်အောက်ကလေးငယ်များနှင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်လောင်းများအား ဇွန်လ ၂ ရက်နေ့၊ နံနက်ပိုင်းက  အမှတ် ( ၁ ၊ ၂ ၃ )ရပ်ကွက် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံး အသီးသီးတွင် ကလေးငယ်(၁၃၄)ဦး နှင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီး(၄၂)ဦးတို့ကို ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပေးခဲ့ပါကြောင်း ၊ ဆေးထိုးခြင်းနှင့် ဆေးတိုက်ခြင်း လုပ်ငန်းများကို  လစဉ်လဆန်း (၁)ရက်နေ့မှ စတင်၍ ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာန၊ ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာနခွဲများနှင့် ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု စုရပ်များတွင် ထိုးနှံ ၊ တိုက်ကျွေးပေးလျက်ရှိကြောင်း မြို့နယ်ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာနမှ သိရသည်။

ပုံမှန်ကာကွယ်ဆေးများ တိုက်ကျွေးထိုးနှံရာတွင်  လာရောက်ကြသည့် အသက်(၂)နှစ်အောက် ကလေးငယ်များ နှင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်လောင်းများ အား ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများက အဆုတ်ရောင်ရောဂါကာကွယ်ဆေး၊ ငါးမျိုးစပ်၊ ဆုံဆို့၊ကြက်ညှာ ၊ အသည်းရောင်အသားဝါ ၊ ဦးနှောက်အမှေးရောင်ရောဂါ၊ နမိုးနီးယားကာကွယ်ဆေး၊ ပိုလီယိုသောက်ဆေးနှင့်ထိုးဆေး၊ မေးခိုင်ရောဂါကာကွယ်ဆေးနှင့် ဝမ်းရောဂါကာကွယ်ဆေးတို့ကို ထိုးနှံ တိုက်ကျွေးခြင်းများကို အလှည့်ကျစနစ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါကြောင်း၊ အဆိုပါကာကွယ်ဆေးများထိုးနှံခြင်း၊ တိုက်ကျွေးခြင်းများကို အသက်အရွယ်အလိုက်နှင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်လောင်းများကို ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း များက အဖွဲ့များခွဲ၍ မြေပြင်ကွင်းကာရပ်ကွက် ၊ ကျေးရွာများရှိ စုရပ်အသီးသီးတွင် ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ 

ပေးပို့သူ- ဦးရဲတင့် (ပြန်/ဆက်)

ကိုင်ရို  ဇွန် ၁

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုပြဿနာနှင့်အတ ကမ္ဘာ့အပူချိန်မြင့်တက်လာမှုကြောင့် အမျိုးသမီးများ၌ ကင်ဆာရောဂါများဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက မေ ၃၁ ရက်တွင် ပြောကြားသည်။

အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသနှင့် မြောက်အာဖရိကဒေသတို့၌ အပူချိန်မြင့်တက်လာမှုကြောင့် အမျိုးသမီးများ၌ ရင်သားကင်ဆာ၊ သားအိမ်ကင်ဆာများအဖြစ်များလာနိုင်ကြောင်း အီဂျစ်နိုင်ငံ အမေရိကန်တက္ကသိုလ်မှ သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

အီဂျစ် သုတေသနပညာရှင်များ၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ အပူချိန် တစ်ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်စ် တိုးလာတိုင်း အမျိုးသမီးများကြား ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားမှုနှုန်းနှင့် သေဆုံးမှုနှုန်းလည်း တိုးလာကြောင်း သိရသည်။

အပူချိန်မြင့်တက်လာသည်နှင့်အမျှ ကင်ဆာလူနာအမျိုးသမီးများကြား အထူးသဖြင့် မျိုးဥအိမ်ကင်ဆာရောဂါနှင့် ရင်သားကင်ဆာလူနာများ သေဆုံးမှုနှုန်းလည်း တိုးလာသည်ကို တွေ့ရကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

သုတေသနပညာရှင်များ၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် မြောက်အာဖရိက၌ အပူချိန် တစ်ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်စ် တိုးလာတိုင်း အမျိုးသမီးများကြား ကင်ဆာ ဖြစ်ပွားနှုန်းမှာလည်း ၁၇၃ မှုထပ်တိုးလာပြီး လူ ၁၀၀၀၀၀ လျှင် ကင်ဆာဖြစ်ပွားမှု ၂၈၀ ထိ မြင့်တက်လာကြောင်း သိရသည်။

Source: ရတနာပုံသတင်းစာ
 

ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါက အခုတလောနိုင်ငံတချို့မှာ ပြန်လည်ပျံ့နှံ့လာနေပါတယ်။ ဒီရောဂါကိုဖြစ်စေတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ဆိုတာကလည်း အခု အချိန်အထိကို ပျောက်ကွယ်သွားခြင်းမရှိသေးဘဲ မျိုးကွဲတွေတစ်မျိုးပြီးတစ်မျိုးပြောင်းလဲဖြစ်ပေါ်လာနေဆဲဖြစ်တယ်လို့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်များစွာက သတိပေးထားပါတယ်။

လက်ရှိမှာဆိုရင်ပဲ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာ NB.1.8.1 ဆိုတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်မျိုးကွဲတစ်မျိုး ပျံ့နှံ့လျက်ရှိနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုထဲကိုဝင်ရောက်ရာနေရာများဖြစ်တဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်များမှာ ဒီရောဂါပိုးကူးစက်ခံရသူတွေကိုစစ်ဆေးတွေ့ရှိရတာကနေ  ပြည်တွင်းကူးစက်မှုအထိမြင့်မားလာတာပါ။ ဒီကိုရိုနာဗိုင်းရပ်မျိုးကွဲကိုတော့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က လေ့လာစောင့်ကြည့်နေဆဲမျိုးကွဲတစ်ခုဖြစ်တယ်လို့ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်းမှာ NB.1.8.1 မျိုးကွဲဟာ ဧပြီလကုန်ပိုင်းတုန်းက စတင်ပျံ့နှံ့ခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ အဓိကအားဖြင့် တရုတ်၊ ပြင်သစ်၊ ဂျပန်၊ နယ်သာလန်၊ စပိန်၊ တောင်ကိုရီးယားနဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံတို့မှ အမေရိကန်ကိုရောက်ရှိလာတဲ့ ခရီးသွားတွေဆီမှာ ပါလာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ တချို့နိုင်ငံတွေ မှာဆိုရင် အဲဒီမျိုးကွဲကတော်တော်လေးကိုပျံ့နှံ့နေတာဖြစ်ပြီး  ကူးစက်ခံရသူများအနက်  အရေးပေါ်ကုသမှုခံယူရသူများရှိသလို ဆေးရုံတက်ရောက်ကုသမှု ခံယူရသူများလည်းရှိနေတာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်းမှာဆိုရင် ကယ်လီဖိုးနီးယား၊ ဟာဝိုင်ယီ၊ နယူးယောက်၊ အိုဟိုင်းယိုး၊ ဗာဂျီးနီးယား နဲ့ ဝါရှင်တန်တို့လိုပြည်နယ်တွေမှာ ကူးစက်မှုဖြစ်ပွား နေတာကိုတွေ့ရပါတယ်။

NB.1.8.1 မျိုးကွဲကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ကူးစက်ခံရသူတွေအနေနဲ့ခံစားရတဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေဟာလည်း တခြားကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဖြစ်ပွားသူတွေခံစားရတဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေနဲ့သိပ်မကွာပါဘူး။ လည်ချောင်းနာမယ်၊ အဖျားတက်မယ်၊ မောပန်းမယ်။ ဒီလောက်ပါပဲ။ တခြားနိုင်ငံတွေကနေထုတ်ပြန်ထားတဲ့ အချက်အလက်တွေအရဆိုရင်လည်း NB.1.8.1 မျိုးကွဲက ရောဂါပြင်းထန်စွာမဖြစ်ပွားစေတာကို တွေ့ရပါတယ်။

သို့ပေမယ့်လည်း သူ့ရဲ့မျိုးရိုးဗီဇကိုကြည့်မယ်ဆိုရင် တခြားကလာပ်စည်းတွေကို လွယ်လင့်တကူကူးစက်ပျံ့နှံ့ စေမယ့်ပြောင်းလဲမှုတွေရှိထားတာကြောင့်  သူက ရောဂါကူးစက်ပျံ့နှံ့တာကို  အလွန်မြန်ဆန်စေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီတော့ လက်ရှိအသုံးပြုနေတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကာကွယ်ဆေးတွေက ထိရောက်မှုရှိပါ့မလားဆိုပြီး စိုးရိမ်မှုတွေလည်းရှိလာကြပါတယ်။ ပညာရှင်များရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရဆိုရင် NB.1.8.1 ဆိုတာက အိုမီ ခရွန်မျိုးကွဲ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်ရဲ့တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ် တာကြောင့် လက်ရှိအသုံးပြုနေတဲ့ ကာကွယ်ဆေး တွေ၊ မကြာသေးမီကခံစားရတဲ့ ရောဂါကူးစက်မှုတွေ က NB.1.8.1 ကူးစက်မှုကြောင့် ရောဂါပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားမှုကို ကာကွယ်ပေးနိုင်စွမ်းရှိပါတယ်။

ဒါကြောင့် NB.1.8.1 ဗီဇပြောင်းရောဂါပိုးကိုဘယ်လိုမျိုးကာကွယ်ရမလဲဆိုတော့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကာကွယ်ဆေးများကိုပဲ ဆက်လက်ထိုးနှံနိုင်ပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်းအားဖြင့် အသက်အရွယ်ကြီး ရင့်သူများ၊ ကိုယ်ခံအားနည်းသူများမှာ ရောဂါပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို ကောင်းစွာလျှော့ချပေးနိုင်မှာပါ။ ဒါ့အပြင် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်မှုကာကွယ်ရေးနည်းလမ်းများဖြစ်တဲ့ တစ်ကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းရေးကိုဂရုစိုက်ခြင်း၊ လူထူထပ်တဲ့နေရာများသို့သွားခြင်းကိုရှောင်ခြင်းတို့အားဖြင့်လည်း ရောဂါကူးစက်မှုကို ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။                 

Ref: TIME K.H