နိုဝင်ဘာ ၁၈

တူရကီသမ္မတ Recep Tayyip Erdoğan သည် G20 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် ယူကရိန်းနိုင်ငံအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးအစီအစဉ်ကို တင်ပြသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း Bloomberg သတင်းဆောင်းပါး၏ ဖော်ပြချက်အရ သိရှိရပါသည်။

တူရကီသမ္မတ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးအစီအစဉ်တွင် ယူကရိန်း ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာကို ရပ်တန့်စေမည်ဖြစ်ပြီး၊ ယူကရိန်းနိုင်ငံက နေတိုးအဖွဲ့ကို အနည်းဆုံး ဆယ်နှစ်ကြာ မပူးပေါင်းဖို့ သဘောတူရမည်ဖြစ်ပြီး၊ ထို့အတွက် ယူကရိန်းကို စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အထောက်အပံများ ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ Donbas ဒေသ ရှိ စစ်မဲ့ကြားခံဇုန်တွင် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းသူများကို နေရာချခွင့်ပေးရန် ပါရှိကြောင်း ရေးသာဖော်ပြထားပါသည်။

Source: https://www.eurointegration.com

G20 နိုင်ငံများ၏ ထောက်လှမ်းရေးသတင်းများကို ကိုးကား၍ မြောက်ကိုရီးယားသည် ရုရှားသို့ စစ်သား ၁၀၀,၀၀၀ အထိ လွှဲပြောင်းနေရာချထားနိုင်သည်ဟု Bloomberg သတင်းက ဖော်ပြသည်။

ထုတ်ပြန်ချက်အရ စစ်သည်များပို့ဆောင်မှုအား အဆင့်ဆင့် အလှည့်ကျ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

Source: Bloomberb.com

G20 အစည်းအဝေးကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်မှ ၁၉ ရက်အထိ ဘရာဇီးနိုင်ငံ Rio de Janeiro မြို့၌  ကျင်းပပြုလုပ်မည်ဖြစ်ပါသည်။  G20 တွင် အမေရိကန်၊ ရုရှား၊ တရုတ်၊ ဂျာမနီ၊ ဗြိတိန်၊ ဘရာဇီး၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံများအပါအဝင်  ၁၉ နိုင်ငံက အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်ပါသည်။ ယခုအစည်းအဝေးသို့ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များအပြင် အာဖရိကသမဂ္ဂနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂခေါင်းဆောင်များပါ  တက်ရောက်ကြမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ဘရာဇီးနိုင်ငံသည်  G20 အလှည့်ကျဥက္ကဌတာဝန်ကို ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်အထိ တာဝန်ယူလျက်ရှိပါသည်။

Source- https://sdg.iisd.org

ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲတွင် ရုရှားဘက်က ပါဝင်ကူညီပေးနေသည့် မြောက်ကိုးရီးယားတပ်များကို တားမြစ်ပေးရေးဆောင်ရွက်ပေးရန် အမေရိကန်သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်က တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်ကို တိုက်တွန်းလိုက်ပါသည်။

ထရန့်အား တာဝန်လွှဲပြောင်းပေးရေး မတိုင်မီ ဘိုင်ဒင်၏ နောက်ဆုံးအကြိမ်တွေ့ဆုံမှုဖြစ်သည့် နိုဝင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့က ကျင်းပသော အာရှပစိဖိတ်စီးပွားရေးပူးပေါင်းမှု ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် အမေရိကန်သမ္မတက တရုတ်သမ္မတကို  ယင်းသို့ တိုက်တွန်းလိုက်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source- theguardian.com

နိုဝင်ဘာ ၁၇

ဂျပန်နိုင်ငံ၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Takeshi Iwaya သည် မကြေညာဘဲ အလည်အပတ် ခရီးစဉ်အဖြစ် ကိယက်ဗ်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

ရုရှားနှင့် မြောက်ကိုရီးယားတပ်များ၏ ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်မှုတွင် ယူကရိန်းအပေါ် ဂျပန်၏ ရပ်တည်ချက်ကို ပြသရန် ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အကြီးအကဲ ရောက်ရှိလာကြောင်း ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကား၍ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြသည်။

Iwaya သည် ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Andriy Sybiha နှင့် တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် သမ္မတ Zelensky နှင့်လည်းတွေ့ဆုံမှုများပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

Source: ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏သတင်းထုတ်ပြန်ချက်

လီမာ နိုဝင်ဘာ ၁၆

ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် အီရှီဘာနှင့် တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်တို့သည် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးရာတွင် အပြုသဘောဆောင်ပြီး တည်ငြိမ်သောဆက်ဆံရေးကို တည်ဆောက်ကြမည်ဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုပြောကြားခဲ့သည်။

တွေ့ဆုံဆွေးနွေး

ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးသည် ပီရူးနိုင်ငံမြို့တော် လီမာ၌ နိုဝင်ဘာ ၁၅ ရက်တွင် ကျင်းပသည့် အာရှ-ပစိဖိတ် စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးဖိုရမ်၏ ပြင်ပအစည်းအဝေးအဖြစ် မိနစ် ၃၀ ကြာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါ အစည်းအဝေးသည် ၎င်းတို့နှစ်ဦး၏ ပထမဆုံး ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲဖြစ်သည်။

ဘုံမဟာဗျူဟာအကျိုးစီးပွားများကို အခြေခံ၍ အပြန်အလှန်အကျိုးရှိသော ဆက်ဆံရေးကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် အပြုသဘောဆောင်ပြီး တည်ငြိမ်သော နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံ‌ရေးကို တည်ဆောက် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် အီရှီဘာက ပြောကြားသည်။

ထို့ပြင် ဖူကူရှီးမား ဒိုင်အိချိနျူကလီးယားစက်ရုံမှ သန့်စင်ထားသောရေများကို သမုဒ္ဒရာထဲသို့ စွန့်ထုတ်ပြီးနောက် ဂျပန်ပင်လယ်စာတင်သွင်းမှုကို တရုတ်နိုင်ငံက ရပ်ဆိုင်းခဲ့သည်။ ပင်လယ်စာ တင်သွင်းမှုကို ပြန်လည်စတင်ရန် နှစ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာလက သဘောတူခဲ့ သည့် အဆိုပါ သဘောတူညီချက်ကို တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်က စဉ်ဆက်မပြတ် အကောင် အထည်ဖော်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း မှတ်ချက်ပြုပြောကြားသည်။

အရှေ့တရုတ်ပင်လယ်အခြေအနေနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ၊ တိုးချဲ့လုပ်ဆောင်မှု များနှင့်ပတ်သက်၍ ဂျပန်နိုင်ငံ၏ စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို ဝန်ကြီးချုပ် အီရှီဘာက သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်အား ပြောကြားသည်။

မတူကွဲပြားသည့် အမြင်များအပေါ် ဆက်လက်ဆွေးနွေးရန် ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးက သဘောတူ ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

တရုတ်နိုင်ငံတွင် ဂျပန်ကျောင်းသူတစ်ဦး ဓားဖြင့်ထိုးခံရမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံအတွင်း ဂျပန်လူမျိုးများ ဘေးကင်းလုံခြုံမှုရှိစေရန်အတွက် ဝန်ကြီးချုပ် အီရှီဘာက သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်အား တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ဂျပန်လူမျိုးများအပါအဝင် နိုင်ငံခြားသားများအားလုံး ဘေးကင်းလုံခြုံစေရန် အတွက် သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်က ကတိပြုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ကိုးကား- အင်န်အိတ်ချ်ကေ

Source- ကြေးမုံသတင်းစာ

အနောက်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေနှင့် ၂ နှစ်လောက် အဆက်အသွယ်မလုပ်သည့် ရုရှားသမ္မတ Vladimir Putin ကို ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် Olaf Scholz က ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် နိုဝင်ဘာ ၁၅ နေ့က တယ်လီဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်ပြောကြားမှုကို ယူကရိန်းသမ္မတက အပြစ်တင်ဝေဖန်လိုက်ပါသည်။

စစ်ပွဲအဆုံးသတ်ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးစကားလမ်းကြောင်းပြုလုပ်ရန် ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ်က ရုရှားသမ္မတထံ တယ်လီဖုန်းမှတစ်ဆင့် တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ယူကရိန်းသမ္မတ Volodymyr Zelensky က  ထိုသို့ဖုန်းဖြင့် စတင်ဆက်သွယ်မှုမှာ ပူတင်နှင့် ရုရှား၏ အထီးကျန်ဆန်နေမှုကို အားနည်းသွားစေကြောင်း  ဝေဖန်ပြောကြားလိုက်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source- independent.com

နိုဝင်ဘာ ၁၄ 

ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီသည် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည့်အပြင် အထက်လွှတ်တော်၊ အောက်လွှတ်တော်နှင့် ဒေသဆိုင်ရာအစိုးရရွေးကောက်ပွဲများတွင်လည်း ရှုံးနိမ့်ခဲ့ရပြီး ရီပတ်ဘလီကင်ပါတီက အထက်လွှတ်တော်၊အောက်လွှတ်တော်နှင့် ဒေသဆိုင်ရာအစိုးရနေရာအများစုတွင် အနိုင်ရရှိလိုက်ကြောင်း The Guardian သတင်းကဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အမေရိကန်သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်သည် နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်တွင် ရွေး‌ကောက်ခံ သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နှင့် တွေ့ဆုံသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အိမ်ဖြူတော်က ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သည်။

အာဏာလွှဲပြောင်းမည့် သမ္မတသည် ထုံးတမ်းအစဉ်အလာအတိုင်း ရွေးကောက်ခံသမ္မတကို လက်ခံကြိုဆိုခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ထရမ့်သည် ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံမှု ရှုံးနိမ့်ခဲ့သော ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင် ဘိုင်ဒင်ကို ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းမရှိကြောင်း သိရသည်။

ယခုအကြိမ် အကူးအပြောင်း၌ လာမည့်အစိုးရအဖွဲ့သို့ ငြိမ်းချမ်းစွာ ကူးပြောင်းမှုဖြစ်စေမည်ဟု ဘိုင်ဒင်က နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်က နိုင်ငံတော်မိန့်ခွန်းပြောကြားစဉ် ကတိပြုပြောကြားထားသည်။ ထရမ့်သည် လွန်ခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာ ၆ ရက်တွင် အောင်ပွဲခံမိန့်ခွန်းပြောကြားပြီးကတည်းက အများပြည်သူရှေ့မှောက်သို့ ထွက်ပေါ်လာခြင်းမရှိသေးပေ။

ရွေးကောက်ခံသမ္မတသည် နိုင်ငံတောင်ပိုင်း ဖလော်ရီဒါပြည်နယ်ရှိ ၎င်း၏ နေအိမ်တွင် မဲဆွယ် စည်းရုံးရေးအမှုဆောင်များနှင့် အစိုးရအဖွဲ့အတွက် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကို ထည့်သွင်း စဉ်းစားနေပုံရကြောင်း သိရသည်။

ထရမ့်က မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးမန်နေဂျာ ဆူဇီဝိုင်းလ်ကို အိမ်ဖြူတော် အရာရှိချုပ်အဖြစ် နိုဝင်ဘာ ၇ ရက်တွင် ခန့်အပ်ကြောင်း ကြေညာလိုက်ပြီးကတည်းက နောက်ထပ် ကြေညာချက်အသစ် ထုတ်ပြန်ခြင်းမရှိသေးပေ။

အင်န်အိတ်ချ်ကေ

Source- မြန်မာ့အလင်း

 ပေကျင်း နိုဝင်ဘာ ၁၀

တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်သည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ အလည်အပတ်ရောက်ရှိနေသည့် အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ပရာဘိုဝို ဆူဘီရန်တိုနှင့် ပေကျင်းမြို့တော်၌ ယမန်နေ့က တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ဆင်ဟွာ သတင်းအရ သိရသည်။

တရုတ်နိုင်ငံသည် အင်ဒိုနီးရှားအစိုးရနှင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ဘုံအကျိုးစီးပွားကို ဖော်ဆောင်မည့်ကိစ္စရပ်များ ကို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် အသင့်ရှိသည်ဟု သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်က ပြောကြားသည်။

အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ပရာဘိုဝိုသည သမ္မတအဖြစ် ရာထူးတာဝန်များကို စတင်ထမ်းဆောင်ပြီးနောက် ပထမဆုံးပြည်ပခရီးစဉ်အဖြစ် တရုတ်နိုင်ငံသို့ လာရောက်ခြင်းဖြစ်သည်။

နှစ်နိုင်ငံအကြား အပြန်အလှန်အကျိုးရှိသော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်မည်ဟု သမ္မတရှီက ပြောကြားသည်။

ယခုနှစ်သည် ငြိမ်းချမ်းစွာအတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေးမူများ ချမှတ်ခဲ့သည့် နှစ်(၇၀)ပြည့်မြောက်သည့်နှစ်ဖြစ်ပြီး လာမည့်နှစ်သည် ဘန်ဒေါင်းညီလာခံကျင်းပခဲ့သည့် နှစ်(၇၀)ပြည့်မြောက်သည့်နှစ်ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတရှီက မှတ်ချက်ပြုပြောကြားသည်။

ထို့ပြင် အရည်အသွေးမြင့် ရပ်ဝန်းနှင့် ပိုးလမ်းမစီမံကိန်းဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၊ ‌ဒေသတွင်း ဘက်စုံစီးပွားရေးစင်္ကြံဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအပါအဝင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် အားကောင်းစေရန် ရှီက တိုက်တွန်းပြောကြားသည်။

အင်ဒိုနီးရှားသည် တရုတ်-အင်ဒိုနီးရှား နှစ်နိုင်ငံဘက်စုံမဟာဗျူဟာ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်မှုကို ပိုမို ခိုင်မာစေရန်၊ ပိုမိုနီးကပ်သော ဘက်စုံမဟာဗျူဟာမိတ်ဖက်များဖြစ်လာရန်နှင့် ဒေသတွင်းနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လွှမ်းမိုးမှုရှိသော အသိုက်အဝန်းကို အတူတကွတည်ဆောက်သွားရန် မျှော်လင့်ထားကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ပရာဘိုဝိုက ပြောကြားသည်။

အင်ဒိုနီးရှားသည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အရည်အသွေးမြင့်ရပ်ဝန်းနှင့် ပိုးလမ်းမဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အပါအဝင် မဏ္ဍိုင်ငါးရပ် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်ကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံ၊ စွမ်းအင်နှင့် ဓာတ်သတ္တု၊ ဆေးဝါး၊ စိုက်ပျိုးရေး၊ အိမ်ရာ၊ ပင်လယ်ရေကြောင်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ စားရေ ရိက္ခာဖူလုံရေး၊ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုလျှော့ချရေးတို့တွင် ဘက်စုံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို အားကောင်းခိုင်မာ စေရေးအတွက် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရန်ဆန္ဒရှိကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ပရာဘိုဝိုက ထပ်‌လောင်းပြောကြားသည်။

ကိုးကား- ဆင်ဟွာ

Source- ကြေးမုံသတင်းစာ