အနောက်အုပ်စုအနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံ အပေါ် မည်သည့်အခါမျှအနိုင်ရရှိမည် မဟုတ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျီလက်ရော့က ကာဂျစ်စတန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့် ဇွန်လ ၂၉ ရက် တွင်တွေ့ဆုံစဉ်ပြောသည်။

ထို့ပြင် NATO အုပ်စုနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂ တို့သည် ရုရှားနိုင်ငံကိုတိုက်ခိုက်နိုင်ရေးအတွက် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို လက်နက်တစ်ခုအနေဖြင့် အသုံးချနေခြင်းဖြစ်သည်  ဟု လက်ရော့က ဆက်ပြောသည်။ 
အနောက်အုပ်စုသည် ရုရှားနိုင်ငံကို စစ်ဆင်နွှဲရန် နောက်တစ်ကြိမ်ဆုံးဖြတ် ချက်ချမှတ်ထားကြောင်း၊ အနောက်အုပ်စု အနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် ထိုသို့နည်း ဖြင့် မည်သည့်အခါကမျှ အနိုင်ရရှိခဲ့ခြင်း မရှိသကဲ့သို့ ယခုတစ်ကြိမ်တွင်လည်း ရုရှားအပေါ်အနိုင်ရမည်မဟုတ်ကြောင်း လက်ရော့ကဆက်ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဥရောပသမဂ္ဂ ထိပ်သီး ညီလာခံ၌ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအများအပြားသည် ယူကရိန်းကိုထောက်ပံ့မှုပိုပေးကာ ရုရှား ကိုပိတ်ဆို့မှုများပိုမိုချမှတ်ရန် ကြိုးပမ်း ခဲ့ကြောင်းသိရသည်။ 

Ref. RT

MWD Newspaper

ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရသည် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့်ဆက်စပ်နေသည့် နယ်စပ်ဂိတ်များမှ တစ်ဆင့် ဝင်ရောက်လာမည့် မည်သည့် ကုန်တင်ယာဉ်ကိုမဆို ဖြတ်သန်းခွင့်မပြုတော့ကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယားလူဝင်မှု ကြီးကြပ်ရေးဦးစီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားသည်။

ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မာနက်၏ညွှန်ကြားချက်နှင့်အညီ ယခုလုပ်ဆောင်မှုကို အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါဦးစီးဌာန၏ ဇွန်လ ၂၉ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာနှင့် နှစ်နိုင်ငံမှကုန်စည်များကူးသန်းရနေရာများဖြစ်သော နယ်စပ်စစ်ဆေးရေးဂိတ်များကို ပိတ်ထားသမျှကာလပတ်လုံး ထို ညွှန်ကြားချက်က အသက်ဝင်နေမည်ဖြစ်သည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဆက်လက်ဖော်ပြထားသည်။ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့ကြား တင်းမာမှုများဖြစ်ပွားနေစဉ် နှစ်နိုင်ငံကြားရှိ နယ်စပ်စစ်ဆေးရေးဂိတ်များကို နှစ်ဖက်စလုံးက ပိတ်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။ 

Ref: TST

MWD Daily Newspaper

Photo -Khmer Times

အီရန်သည် အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးတို့၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများကို လတ်တလော လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ရှိခဲ့သော်လည်း လပိုင်း အတွင်း ယူရေနီယမ်ထပ်တိုးသန့်စင်မှုကို ပြန်လည်စတင်နိုင်ကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏုမြူစွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) ၏ အကြီးအကဲ ရာဖေးလ် ဂရိုစီက ပြောကြားခဲ့သည်။

တနင်္ဂနွေနေ့ (ဇွန် ၂၉) တွင် ထုတ်လွှင့်ခဲ့သော CBS News ၏ တွေ့ဆုံ မေးမြန်းချက်တစ်ခုတွင် ဂရိုစီက ဖော်ဒိုး၊ နတန်ဇ်နှင့် အစ္စဖာဟန် အပါ အဝင် အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်မှုများသည် အလွန် ပြင်းထန်သော ပျက်စီးမှုများဖြစ်စေခဲ့သော်လည်း အချို့သော စက်ပစ္စည်း များမှာ “အခြေအနေကောင်းနေသေးသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

၎င်းက “သူတို့ (အီရန်) မှာ ရှိနေသည့်စွမ်းရည်တွေက ရှိနေတုန်းပါပဲ။ လအနည်းငယ်အတွင်းမှာပဲ စင်ထရီဖြူးဂျာတွေကို လည်ပတ်ပြီး ယူရေနီယမ် ထပ်တိုး သန့်စင်မှုတွေ လုပ်ဆောင်နိုင်တယ် (သို့မဟုတ်) ဒီထက်လည်း ပိုမြန်နိုင်တယ်” ဟု ဖြည့်စွက်ပြောဆိုခဲ့ပြီး အီရန်တို့ပင် ပျက်စီးမှု၏ အတိုင်းအတာကို အခုအချိန်ထိ အတိအကျမသိသေးဟု ဝန်ခံခဲ့သည်။

IAEA အကြီးအကဲ၏ အဆိုအရ အီရန်သည် လွန်စွာကြီးမားသော နျူစက်မှုလုပ်ငန်းစွမ်းရည်များ ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ “အီရန်သည် နျူကလီးယား နည်းပညာမှာ အဆင့်မြင့်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည်မှာ သိသာသည်ကို ပျောက်ကွယ်သွားအောင် လုပ်၍မရပါ။ ရှိထားပြီးသည့် အသိပညာတွေ၊ စွမ်းရည်တွေကို ပြန်ဖျက်၍မရပါ” ဟု ၎င်းက ရှင်းပြခဲ့သည်။

ဂရိုစီက ဆက်လက်၍ အီရန်၏ နျူကလီးယား အစီအစဉ်နှင့် ပတ်သက်သည့် စိုးရိမ်မှုများကို စစ်ရေးဖြေရှင်းနည်းဖြင့် အဆုံးသတ်၍ မရနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ “ဒါက မိမိတို့အားလုံး နားလည်သင့်သည့် လှုံ့ဆော်မှုတစ်ခုဖြစ်သင့်ပါသည်။ အဆိုပါကိစ္စကို စစ်ရေးနည်းဖြင့် အပြီးအပိုင် ဖြေရှင်း၍မရပါ။ သဘောတူညီမှုတစ်ခု ရရှိရန်လိုပါသည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပြီး IAEA စစ်ဆေးရေးများအား မကြာမီ နိုင်ငံ၏ နျူကလီးယား နေရာများသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ခွင့်ရရှိမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း ဖော်ပြ ခဲ့သည်။

အီရန်သည် IAEA ၏ မကြာသေးမီက အစီရင်ခံစာတွင် အချက်အလက် များကို လှည့်ဖြားခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲကာ စစ်ဆေးရေးများတာဝန်ရှိသူအား ၎င်း၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများသို့ ဝင်ရောက်စစ်ဆေးခြင်းကို တားမြစ် ခဲ့ပြီး အဆိုပါ အစီရင်ခံစာသည် အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်တို့၏ တိုက်ခိုက်မှု များအတွက် အကြောင်းပြချက်အဖြစ် အသုံးပြုခံခဲ့ရသည်ဟု တီဟီရန်က ဆိုသည်။ ထိုအချက်ကို ဂရိုစီက “တကယ်တော့ IAEA အစီရင်ခံစာကြောင့် ထိုပဋိပက္ခဖြစ်ကြောင်း မည်သူယုံနိုင်မလဲ ၊ ပြီးတော့ ယင်းအစီရင်ခံစာ ထဲတွင် ပါသည့်အရာက အသစ်မဟုတ်ပါ” ဟု တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ မှတ်ချက်များသည် အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား ၁၂ ရက်ကြာ ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ကာ ထိုကာလအတွင်း အမေရိကန် နှင့် အစ္စရေးတို့က အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများကို လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုများသည် အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများကို “လုံးဝဖျက်ဆီးပစ်နိုင်ခဲ့သည်” ဟု ဆိုကာ အီရန်က နျူကလီးယားလက်နက်များ ထုတ်လုပ်ပါက နောက်ထပ် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်မည်ဟု သတိပေးခဲ့သည်။ သို့သော် အမေရိကန် မီဒီယာအချို့က အီရန်၏ နျူကလီးယားအခြေခံအဆောက်အအုံများ ပျက်စီးမှုမှာ အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိသာ ရှိသည်ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။

တီဟီရန်က နျူကလီးယားလက်နက်ထုတ်လုပ်ရန် အစီအစဉ်ရှိကြောင်း ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏ နျူကလီးယားအစီအစဉ်သည် ငြိမ်းချမ်းစွာ အသုံးပြုရေး ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့်သာ ဖြစ်ကြောင်း၊ အရပ်ဘက်သုံး ယူရေနီယမ် ထပ်တိုး သန့်စင်မှု အခွင့်အရေးကို ထိန်းသိမ်းထားလိုကြောင်း အလေးအနက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အီရန်နိုင်ငံသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏုမြူစွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) အား ၎င်း၏နျူကလီးယားစက်ရုံများသို့ လာရောက်စစ်ဆေးခွင့်ကို တားမြစ် လိုက်ပါသည်။ တီဟီရန်အစိုးရက အေဂျင်စီအား မကြာသေးမီက အစီရင်ခံစာတွင် အချက်အလက်များကို လှည့်ဖြားဖော်ပြခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့ပြီး ထိုသို့ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်တို့၏ လတ်တလော တိုက်ခိုက်မှုများအတွက် အကြောင်းပြချက်ဖြစ်စေခဲ့သည်ဟု ဆိုပါသည်။

အီရန်လွှတ်တော် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဟာမစ်ဒ် ရီဇာ ဟာဂျီဘာဘာအီက စနေနေ့ (ဇွန် ၂၈) တွင် တီဟီရန်အနေဖြင့် အကြီးအကဲ ရာဖေးလ် ဂရိုစီ အပါအဝင် IAEA တာဝန်ရှိသူများအား ၎င်း၏နျူကလီးယားစက်ရုံများကို စစ်ဆေးခွင့် ဆက်လက်ခွင့်ပြုတော့မည်မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ အေဂျင်စီ၏ စောင့်ကြည့်ရေးကင်မရာများကိုလည်း စက်ရုံများတွင် ရပ်ဆိုင်း သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုသီတင်းပတ်အစောပိုင်းတွင် အီရန်၏ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေဆိုင်ရာ စောင့်ကြည့်ရေးကောင်စီ (Guardian Council) က ၎င်း၏နျူကလီးယား စက်ရုံများအတွက် လုံခြုံရေးအာမခံချက်မရမချင်း IAEA နှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို ယာယီရပ်ဆိုင်းရန် ဥပဒေကြမ်းတစ်ရပ်ကို ရေးဆွဲခဲ့ပြီး ယခုအခါ ထိုဥပဒေကြမ်းအား အတည်ပြုရန် စောင့်ဆိုင်းနေဆဲဖြစ်သည်။

အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အက်စ်မာအီးလ် ဘက်ကာအီး က ယခုသီတင်းပတ်အစောပိုင်းက X (Twitter) တွင် IAEA ၏ အစီရင်ခံစာသည် “ဘက်လိုက်သော အစီရင်ခံစာ” ဖြစ်ပြီး အမှန်တရား ကို ဖုံးကွယ်ကာ အစ္စရေးအား အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများကို တရားမဝင်တိုက်ခိုက်မှုအတွက် အကြောင်းပြချက်ဖန်တီးပေးခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။ ၎င်းက IAEA သည် အစ္စရေးထံ အထိခိုက်မခံနိုင်သောစက်ရုံ၏ အချက်အလက်များကို လက်ဆင့်ကမ်းပေးခဲ့သည်ဟုလည်း ညွှန်းဆိုခဲ့သည်။

အဆိုပါအခြေအနေသည် အီရန်နှင့် အနောက်နိုင်ငံများအကြား နျူကလီးယားသဘောတူညီချက် (JCPOA) ပြန်လည်အသက်သွင်းရေး ဆွေးနွေးမှုများကို ပိုမိုရှုပ်ထွေးစေနိုင်ပြီး ဒေသတွင်း တင်းမာမှုကို ပိုမို မြင့်တက်စေနိုင်သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏုမြူစွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) ၏ အကြီးအကဲ ရာဖေးလ် ဂရိုစီအား သေဒဏ်ပေးရန် အီရန်နိုင်ငံတွင်း တောင်းဆိုမှုများကို အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယိုက ပြင်းပြင်း ထန်ထန် ရှုတ်ချလိုက်သည်။

အီရန်သတင်းစာ Kayhan က ဂရိုစီအား အစ္စရေးအတွက် သူလျှို လုပ်သည်ဟု စွပ်စွဲကာ အကယ်၍ ၎င်းသည် အီရန်နိုင်ငံအတွင်းသို့ ဝင်ရောက် လာပါက အပြစ်ပေးခံရမည်ဖြစ်ပြီး သေဒဏ်ပေးသင့်ကြောင်း အဆိုပြု ခဲ့သည်ဟု သတင်းများတွင် ဖော်ပြထားသည်။

“IAEA ၏ အကြီးအကဲ ဂရိုစီအား ဖမ်းဆီးပြီး သေဒဏ်ပေးရန် အီရန်မှ တောင်းဆိုမှုများသည် လက်မခံနိုင်ဘဲ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချသင့်သည်” ဟု ရူဘီယိုက စနေနေ့ (ဇွန် ၂၈) တွင် X (တွစ်တာ) တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

“မိမိတို့သည် အီရန်ရှိ IAEA ၏ အရေးကြီးသော စိစစ်စောင့်ကြည့်ရေး လုပ်ငန်းများကို ထောက်ခံပြီး အကြီးအကဲနှင့် IAEA တို့၏ အနစ်နာခံမှုနှင့် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်ဆန်မှုတို့ကို အသိအမှတ်ပြုသည်။ အီရန်အနေဖြင့်IAEA ဝန်ထမ်းများ၏ ဘေးကင်းလုံခြုံမှုကို သေချာစေရန် မိမိတို့ အနေဖြင့် တိုက်တွန်းပါသည်” ဟု ၎င်းက ဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုသီတင်းပတ်အစောပိုင်းတွင် အီရန်လွှတ်တော်က IAEA နှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို ယာယီရပ်ဆိုင်းရန် ဆန္ဒမဲပေးခဲ့ပြီးနောက် အီရန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Abbas Araghchi က IAEA အကြီးအကဲ ရာဖေးလ် ဂရိုစီအား အီရန်နိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုတော့မည်မဟုတ် ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

RT သတင်းဌာနနှင့် စနေနေ့ (ဇွန် ၂၈) တွင် ပြုလုပ်သော တွေ့ဆုံ မေးမြန်းမှုတွင် အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Esmail Baghaei က အီရန်ပြည်သူများသည် အစ္စရေးနှင့် အမေရိကန်တို့၏ အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများကို မကြာသေးမီက ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများကိုIAEA ၏ ထုတ်ပြန်ရပ်တည်မှုများအတွက် အမျက်ထွက်နေကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။ 

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အိန္ဒိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ မြောက်ပိုင်း Waziristan ခရိုင်တွင် ဇွန် ၂၉ ရက်နေ့၊ နံနက်ပိုင်းက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် သေနတ်ကိုင်အကြမ်းဖက် ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုတွင် အိန္ဒိယက ပါဝင် ပတ်သက် နေကြောင်း ပါကစ္စတန်၏စွပ်စွဲချက်ကို “မဟုတ်မမှန်သော လုပ်ကြံ စွပ်စွဲချက်ဖြစ်သည်” ဟု အိန္ဒိယက ပြင်းပြင်းထန်ထန် ငြင်းဆိုလိုက်သည်။ အဆိုပါဖြစ်စဉ်သည် ကားဗုံးခွဲ တိုက်ခိုက်မှုအပြီး ပါကစ္စတန်မှ အိန္ဒိယ အပေါ် အကြမ်းဖက်မှုအားအားပေးသည်ဟု စွပ်စွဲချက်နှင့် တိုက်ရိုက် ဆက်စပ်နေသည်။

အဆိုပါတိုက်ခိုက်မှုတွင် သေနတ်သမားတစ်ဦးသည် ပါကစ္စတန် စစ်ဘက် ဆိုင်ရာယာဉ်တန်းအား ကားဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုမပြုမီ သေနတ်ဖြင့် ပစ်ခတ် ခဲ့မှုကြောင့် စစ်သား ၁၃ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး ကလေး ၂ ဦးအပါအဝင် အရပ်သား ၃ ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း ပါကစ္စတန်စစ်တပ်က ထုတ်ပြန် ခဲ့သည်။ အစောပိုင်းတွင် အရပ်သား ၂၉ ဦးဒဏ်ရာရခဲ့ကြောင်း AFP သတင်း ဌာနက အာဏာပိုင်များ၏ထုတ်ပြန်ချက်ကိုကိုးကား၍ ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ဖြစ်စဉ်အပြီး နာရီပိုင်းအတွင်း ပါကစ္စတန်စစ်တပ်၏ ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေး ဌာန (ISPR) မှ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် အိန္ဒိယသည် အကြမ်းဖက်သမားများကို အားပေးအားမြှောက်ပြုနေကြောင်း စွပ်စွဲခဲ့သည်။ “အိန္ဒိယ အကြမ်းဖက် နိုင်ငံတော်မှ စီစဉ်ပြီး ၎င်း၏ လက်ဝေခံအင်အားစု ‘Fitna al Khwarij' မှ အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည့် ကြောက်ရွံ့ဖွယ်ရာတိုက်ခိုက်မှုတွင် မြောက်ပိုင်း Waziristan ခရိုင် Mir Ali ဒေသတွင် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ ယာဉ်တန်း ကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်” ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။ 

ထို့အပြင် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် “ပါကစ္စတန်၏လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များသည် နိုင်ငံတော်နှင့်အတူ အိန္ဒိယမှအားပေးသော အကြမ်းဖက်ဝါဒကို အပြီးသတ် ရှင်းလင်းရန် ခိုင်မာစွာရပ်တည်နေပြီး မိမိတို့၏ရဲမက်စစ်သည်များနှင့် အပြစ်မဲ့အရပ်သားများ၏ အသက်စွန့်ပေးဆပ်မှုများကို နိုင်ငံတော်မှ အလေးထားတန်ဖိုးထားကာ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရန် မိမိတို့၏ ခိုင်မာသော ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပိုမိုအားဖြည့်ပေးလျက်ရှိသည်” ဟု ဖော်ပြ ထားသည်။

စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ် Field Marshal Syed Asim Munir သည် Khyber Pakhtunkhwa ပြည်နယ်၏မြို့တော် Peshawar ရှိ စစ်ဌာနချုပ်သို့ သွားရောက်ကာ လက်ရှိလုံခြုံရေးအခြေအနေနှင့် အကြမ်းဖက်ဝါဒ တိုက်ဖျက်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များအပေါ် ရှင်းလင်းတင်ပြမှုများအား ပြန်လည် သုံးသပ် လမ်းညွှန်မှုပြုခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

သတင်းမီဒီယာများ၏ ဖော်ပြမှုများအရ ပါကစ္စတန်အခြေစိုက် တာလီဘန် အုပ်စုခွဲ “Hafiz Gul Bahadur” က အဆိုပါ ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုသည် ၎င်းတို့၏ လက်ချက်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်ဟု သိရှိရပါသည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

ဆားဘီးယားနိုင်ငံ၊ ဘဲလ်ဂရိတ်မြို့တွင် စနေနေ့ (ဇွန် ၂၈) က လုပ်ဆောင် ခဲ့သော အစိုးရဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲကြီးအတွင်း ဆန္ဒပြသူများနှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ များ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြပြီး အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်မှုများ ဖြစ်ပွား ခဲ့သည်။

ဆန္ဒပြသူများ၏ လွှတ်တော်ဖျက်သိမ်းရန်နှင့် အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ အသစ်ကျင်းပရန် တောင်းဆိုချက်အား ဆားဘီးယားအစိုးရက ငြင်းဆန် ခဲ့ပြီးနောက် မကြာမီ အဓိကရုဏ်းများ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ဆန္ဒပြ သူများသတ်မှတ်ထားသော အချိန်ကာလအကန့်အသတ်သည် ည ၉ နာရီတွင် ကုန်ဆုံးသွားခဲ့သည်။

မျက်နှာဖုံးစွပ်ထားသော ဆန္ဒပြသူများသည် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များအား ကျောက်ခဲများ၊ မီးခိုးဗုံးများနှင့် အခြားလက်နက်များဖြင့် ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့က ဘဲလ်ဂရိတ်မြို့လမ်းများပေါ်သို့ သံချပ်ကာ ကားများ စေလွှတ်ခဲ့ပြီး အကြမ်းဖက်နေသော လူအုပ်ကို ဖြိုခွင်းနေသည် ကို တွေ့မြင်ရသည်။

ဒိုင်းနှင့် နံပါတ်တုတ်များ ကိုင်စွဲထားသည့် အဓိကရုဏ်း နှိမ်နင်းရေး ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ဆန္ဒပြသူများကို အစိုးရရုံးတည်ရှိရာဇုံမှ ဖယ်ရှားနေပြီး လွှတ်တော်အဆောက်အဦအနီးတဝိုက် လုံခြုံရေးအတွက် အလေးထား လုပ်ဆောင်နေခဲ့ကြသည်။

ရဲအရာရှိချုပ် ဒရာဂန်း ဗာဆီလ်ဂျီဗစ်က “ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ထိန်းထိန်း သိမ်းသိမ်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပြီး အဓိကရုဏ်းမဖြစ်စေရန် အနည်းဆုံး အင်အားသာ အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ၆ ဦး နှင့် အရပ်သား ၂ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီး ဆန္ဒပြသူအချို့ကို ဖမ်းဆီးထားကြောင်း ၎င်းက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ထိုနေ့အစောပိုင်းတွင် ဆားဘီးယားသမ္မတ အလက်ဇန်ဒါ ဗူချစ်က “နိုင်ငံ ကို ကာကွယ်မည်” ဟု ကတိပြုကာ ဆန္ဒပြမှုများကို “ပြည်ပ အင်အားစု များက လှုံ့ဆော်ခြင်း” ဖြစ်ကြောင်း အစိုးရ၏ ပြောဆိုချက်ကို ထပ်လောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။ ၎င်းက အကြမ်းဖက်မှုလုပ်ဆောင်ရန် ကြိုးပမ်းမည့် ဆန္ဒပြသူများကိုလည်း သတိပေးခဲ့သည်။

အဆိုပါဆန္ဒပြပွဲသည် လွန်ခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာလက နိုဗီဆက်မြို့ရှိ ရထားဘူတာတစ်ခုတွင် ကွန်ကရစ်မိုးကာ ပြိုကျမှုကြောင့် လူ ၁၆ ဦး သေဆုံးခဲ့သည့် အဖြစ်အပျက်နှင့်အတူ စတင်ခဲ့သော လပေါင်းများစွာက ကျောင်းသားဦးဆောင်ဆန္ဒပြမှုများ၏ အဆက်ဖြစ်သည်။ ထိုဖြစ်ရပ်ကို တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် အမျက်ထွက်ခဲ့ကြပြီး တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုရှိရန် တောင်းဆိုမှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် သည် အမေရိကန်အပေါ် ပြန်လည်လေးစားမှုရှိလာကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။ ယခင်အစိုးရအဖွဲ့၏ လုပ်ရပ်များကြောင့် အမေရိကန်၏ နိုင်ငံ တကာရပ်တည်မှုအပေါ် ထိခိုက်ခဲ့ရသည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ပူတင်၏ မှတ်ချက်များကို တုံ့ပြန်ကာ ထရမ့်က ထိုသို့ ပြောကြားခြင်း ဖြစ်ပြီး ရုရှားခေါင်းဆောင်က ၎င်းအား “သတ္တိရှိသူ” အဖြစ် ဖော်ပြ ခဲ့သည်။

“ဗလာဒီမာပူတင်က ယနေ့ အလွန်ကောင်းသည့် ပြောဆိုမှုတွေ ပြုလုပ် ခဲ့ကြောင်း” ထရမ့်က Oval Office တွင် သတင်းထောက်များအား ပြောကြားခဲ့ပြီး ယခင်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် လက်ထက်တွင် ထိုကဲ့သို့သော မှတ်ချက်များ ပြုလုပ်နိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ဖြည့်စွက် ပြောကြား ခဲ့သည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်နှင့် မြောက်ကိုရီးယားခေါင်းဆောင် ကင်ဂျုံအန် တို့ကလည်း ၎င်းတာဝန်ပြန်လည်ထမ်းဆောင်ပြီးနောက်ပိုင်းတွင် လေးစားမှု ကို ပြသခဲ့သည်ဟု ထရမ့်ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ၎င်း၏ ရှေ့အစိုးရလက်ထက်က နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒများအား အားနည်းပြီး အမေရိကန်၏ ကမ္ဘာ့ဂုဏ်သတင်းကို ထိခိုက်စေသည်ဟု အထပ်ထပ်ပြောဆိုခဲ့ကာ ယူကရိန်းနှင့် ဂါဇာစစ်ပွဲများသည် ၎င်း၏ ဦးဆောင်မှုအောက်တွင်ဆိုပါက ဖြစ်ပွားခဲ့မည်မဟုတ်ဟု ပြောဆို ခဲ့သည်။

မင့်စ်မြို့တွင် သတင်းထောက်များနှင့်တွေ့ဆုံရာတွင် ပူတင်က ထရမ့် အား “လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ လေးစားကြောင်း” ဖော်ပြခဲ့ပြီး ယခုနှစ်အစောပိုင်းက လုပ်ကြံမှုကြိုးပမ်းချက်မှ ရှောင်တိမ်းနိုင်ခဲ့ခြင်းအပါအဝင် စိန်ခေါ်မှု များစွာကို ကျော်လွှားနိုင်ခဲ့သည့်အတွက် ချီးကျူးခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို အဆုံးသတ်ရန် ကြားဝင်ဖြန်ဖြေရာတွင် ထရမ့်သည် “အမှန်တကယ် ကြိုးစားနေသည်ဟု” ယုံကြည်ကြောင်း ပူတင်က ဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ဘိုင်ဒင်အစိုးရလက်ထက်က ဖြတ်တောက်ခဲ့သော မော်စကို နှင့် တိုက်ရိုက်ဆက်ဆံမှုများကို ပြန်လည်စတင်ခဲ့ပြီး ဇန်နဝါရီလတွင် ရာထူးတာဝန်ပြန်လည်ရယူပြီးနောက် ပူတင်နှင့် ဖုန်းဆက် ပြောဆို ဆွေးနွေးမှု ငါးကြိမ်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

ရုရှားနှင့် မလေးရှားတို့သည် ငြိမ်းချမ်းစွာ နျူကလီးယားစွမ်းအင် အသုံးပြုမှုဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ချဲ့ထွင်ရန် သဘောတူညီခဲ့ ကြကြောင်း ရုရှား၏ နိုင်ငံပိုင် နျူကလီးယားကော်ပိုရေးရှင်း Rosatom က သောကြာနေ့ (ဇွန် ၂၇) က မော်စကိုတွင် ကျင်းပခဲ့သော အဆင့်မြင့် အစည်းအဝေးအပြီးတွင် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။ အစည်းအဝေးသို့ Rosatom ၏ CEO Aleksey Likhachev နှင့် မလေးရှား ဒုတိယ ဝန်ကြီးချုပ် Fadillah Yusof တို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြသည်။

Rosatom ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရ ဆွေးနွေးပွဲတွင် Rosatom ၏ နျူကလီးယားစွမ်းအင်သုံး ဓာတ်ပေါင်းဖို (NPP) နည်းပညာများ အသုံးပြုရေး အပေါ် အဓိကဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။

မလေးရှား၏ စွမ်းအင်ပြောင်းလဲမှုနှင့် ရေအရင်းအမြစ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ဝန်ကြီး Fadillah Yusof က “မိမိတို့အနေဖြင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို များစွာအလေးထားပြီး အပြန်အလှန် ယုံကြည်မှုနှင့် ဘုံရည်မှန်းချက်များ အပေါ် အခြေခံသည့် ရေရှည်မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်အဖြစ် ရှေးရှု ထားသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Rosatom ၏ CEO Aleksey Likhachev က မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ် Anwar Ibrahim ၏ ပြီးခဲ့သည့်လက ရုရှားသို့ ခရီးစဉ်အပြီးတွင် မလေးရှားနိုင်ငံသည် ရုရှား၌ ရေပေါ်နျူကလီးယား ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ များ (Floating Nuclear Power Stations) အပေါ် စိတ်ဝင်စားကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

“မိမိတို့က မလေးရှားကို အကြီးစား၊ အသေးစား၊ ကုန်းတွင်း အခြေစိုက် နှင့် ရေပေါ် နျူကလီးယားစွမ်းအင်စက်ရုံမျိုးစုံ ကမ်းလှမ်းခဲ့ပါသည်။ အကြောင်း အမျိုးမျိုးကြောင့် မလေးရှားဘက်က MW 100 စွမ်းအားရှိ ရေပေါ် နျူကလီးယားစက်ရုံများကို ရွေးချယ်နေပါသည်” ဟု ၎င်းက Izvestia သတင်းစာတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ “ထိုစက်ရုံများကို ရုရှားတွင် တည်ဆောက်ပြီး အပြည့်အဝ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နိုင်သည့် အနေအထား ဖြင့် သယ်ဆောင်သွားနိုင်ပါသည်” ဟု ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါခရီးစဉ်အတွင်း မလေးရှားကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် Rosatom ၏ အကြီးဆုံးစက်ရုံများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သော စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့ရှိ Leningrad နျူကလီးယားစွမ်းအင်စက်ရုံသို့ လှည့်လည်ကြည့်ရှုကာ ရုရှား၏ နည်းပညာ အသစ်များနှင့် လုံခြုံရေးစံနှုန်းများကို လေ့လာခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် ၎င်းတို့သည် မော်စကို၏ VDNKh ရှိ ATOM Pavilion သို့လည်းသွားရောက်ခဲ့ပြီး ယင်းသည် နျူကလီးယားသိပ္ပံပညာဆိုင်ရာ ဗဟို ပညာရေးစင်တာတစ်ခုဖြစ်ကာ အပြန်အလှန်တုံ့ပြန်မှုဆိုင်ရာ ပြခန်းပေါင်း ၁,၇၀၀ ကျော်ပါခဲ့သည်။

Fadillah က အဆိုပါအတွေ့အကြုံကို “မျက်စိအလင်းဖွင့်ပေးသော အခိုက် အတန့်” အဖြစ် ရည်ညွှန်းကာ ယင်းနေရာသည် ဆန်းသစ် တီထွင်မှု များကို ပြသရုံသာမက သမိုင်းဆိုင်ရာ အသိပညာများကိုလည်း ဖြန့်ဝေသည့် ဗဟိုဌာနတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ချီးကျူးပြောကြားခဲ့သည်။

“အဆိုပါခရီးစဉ်သည် နည်းပညာဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များသည် အသိပညာ၊ တန်ဖိုးထားမှုနှင့် တာဝန်ယူမှုတို့ဖြင့် ညွှန်ကြားပါက ရေရှည်တည်တံ့ပြီး ဆန်းသစ်ကာ ကမ္ဘာနှင့်ရင်ပေါင်တန်းနိုင်သည့် အနာဂတ်အတွက် အရေး ပါသော မောင်းနှင်အားဖြစ်နိုင်ကြောင်း မိမိတို့၏ယုံကြည်ချက်ကို ပိုမိုခိုင်မာ စေခဲ့သည်” ဟု ၎င်းက လူမှုကွန်ရက်ပေါ်တွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။

၅ ရက်ကြာ ခရီးစဉ်အတွင်း Fadillah သည် မော်စကိုတွင် ရုရှား၏ ဒုတိယ ဝန်ကြီးချုပ် Aleksey Overchuk နှင့်လည်း နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးဆိုင်ရာ အစည်းအဝေးတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

ယူကရိန်းသမ္မတ ဗလာဒီမာ ဇီလန်စကီးသည် လတ်တလော မဲဆန္ဒရှင်များ၏ ထောက်ခံမှုအရ ယခင် စစ်ဦးစီးချုပ် Valery Zaluzhny ကို ရှုံးနိမ့် နိုင်ကြောင်း လေ့လာချက်အသစ်တစ်ခုက ဖော်ပြထားသည်။

စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကာလအတွင်း ဇီလန်စကီးအစိုးရသည် ရွေးကောက်ပွဲ များကို ရွှေ့ဆိုင်းထားပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ၎င်း၏ သက်တမ်း ကုန်ဆုံးသော်လည်း ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် စစ်ဦးစီးချုပ် ရာထူးမှ ရုတ်တရက်ရပ်စဲခံခဲ့ရပြီး UK ၏ ယူကရိန်းသံအမတ် ဖြစ်လာခဲ့သော Zaluzhny မှာ နိုင်ငံရေးလောကတွင် အားကောင်းသည့် သမ္မတလောင်း တစ်ဦးအဖြစ် ရှိနေခဲ့သည်။

အဆိုပါလေ့လာချက်ကို Kyiv အခြေစိုက် Socis စစ်တမ်း ကောက်ယူရေး အဖွဲ့မှ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ (ဇွန် ၂၅) တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး မဲဆန္ဒရှင် ၂,၀၀၀ ခန့်အား မေးမြန်းထားခြင်းဖြစ်သည်။

ရလဒ်အရ ဇီလန်စကီးနှင့် Zaluzhny တို့သာ ရာခိုင်နှုန်း ဆယ်ဂဏန်း ကျော် ထောက်ခံမှု ရှိသည့် နှစ်ဦးတည်းသော ကိုယ်စားလှယ်များဖြစ်သော်လည်း မဲဆန္ဒရှင် ၂၄.၇% ခန့်မှာ မည်သူ့ကို မဲပေးမည်ဟု ဆုံးဖြတ်ထားခြင်း မရှိသေးကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

နှစ်ဦးချင်း ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်အရွေးခံမည်ဆိုပါက Zaluzhny ကို ထောက်ခံမည့်သူမှာ ၆၀ % ကျော် ရှိလိမ့်မည်ဟု ဆိုသည်။

ကိုးကား- RT 

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂