အီရန်သည် ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက်များအတွက် နျူကလီးယား နည်းပညာကို အသုံးပြုပိုင်ခွင့်ရှိကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်က ၎င်း၏ တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတစ်ခုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ စနေနေ့ (ဇွန် ၂၁) က စိန့်ပီတာစဘတ်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေးဖိုရမ် (SPIEF) ၏ အစည်းအဝေးအပြီးတွင် ဖိုရမ်အစီအစဉ်တင်ဆက်သူနှင့် Sky News Arabia ၏ အထွေထွေမန်နေဂျာ Nadim Koteich တို့နှင့် ဆွေးနွေး ခဲ့သည်။

“အီရန်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက်များအတွက် နျူကလီးယား စွမ်းအင်ကို အသုံးပြုပိုင်ခွင့်ရှိသည်ဟု မိမိတို့ယုံကြည်ပါသည်။ ထို့အပြင် ယခင်နှစ်များကကဲ့သို့ပင် အဆိုပါနယ်ပယ်တွင် လိုအပ်သော အထောက်အပံ့များကိုပေးအပ်ရန် မိမိတို့ အဆင်သင့်ဖြစ်နေပါသည်” ဟု ရုရှားသမ္မတက ပြောကြားခဲ့သည်။

ပူတင်က ရုရှားနိုင်ငံသည် မည်သည့်နိုင်ငံတွင်မဆို နျူကလီးယား လက်နက်များ ပျံ့နှံ့မှုကို ဆန့်ကျင်ကြောင်း ထပ်လောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။ “အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏုမြူစွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) က အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက်ရရှိရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်းအတည်ပြုနိုင်သည့် အထောက်အထား မရှိသေးကြောင်း အတည်ပြု ထားသည်။

လွန်ခဲ့သည့်သီတင်းပတ်က အစ္စရေးသည် အီရန်နိုင်ငံအား တိုက်ခိုက်မှုများ စတင်ခဲ့ပြီး ၎င်း၏ နျူကလီးယားအစီအစဉ်နှင့်ပတ်သက်၍ ပြင်းထန်သော သတိပေးချက်များ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ တီဟီရန်သည် နျူကလီးယား လက်နက်များ ရယူရန် ကြိုးပမ်းနေသည်ဟု စွပ်စွဲထားသော အရေးကြီးသည့် အဆင့်တစ်ခုသို့ လျင်မြန်စွာ နီးကပ်လာနေပြီဖြစ်ကြောင်း အစ္စရေး ကဆိုကာ ယင်းသို့မဖြစ်ပွားစေရန် အဆိုပါတိုက်ခိုက်မှုများသည် အရေးပါသည်ဟု ဆိုခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ-ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊နစက-၂

ရုရှားသည် ယူကရိန်း၏ လက်နက်ချမှုကို တောင်းဆိုနေခြင်း မဟုတ်ကြောင်း သမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်က အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာစီးပွားရေးဖိုရမ် (SPIEF) တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ သောကြာနေ့ (ဇွန် ၂၀) က စိန့်ပီတာစဘတ်မြို့၌ ကျင်းပသည့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာစီးပွားရေးဖိုရမ် (SPIEF) တွင် ပူတင်အား “ယူကရိန်းကို ရုရှားက သံသယမရှိဘဲ လက်နက်ချရန် တောင်းဆို နေသလား” ဟု မေးမြန်းခံရပြီး ထိုသို့ ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အီရန်ထံမှ တောင်းဆိုနေသည့် အနေအထားနှင့် နှိုင်းယှဉ်မေးမြန်းခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်သည်။

“မိမိတို့အနေဖြင့် ယူကရိန်း၏ လက်နက်ချမှုကို မလိုလားပါ။ မြေပြင် အခြေအနေမှာ ဖြစ်ပေါ်နေသည့်အခြေအနေတွေကို အသိအမှတ်ပြုရန်သာ မိမိတို့ တောင်းဆိုနေတာပါ” ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ယူကရိန်းပဋိပက္ခသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် စစ်ရေးအရှိန်မြှင့်တင်မှုများနှင့် လုံးဝကွဲပြားခြားနားသောအခြေအနေ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောဆိုခဲ့သည်။

အမေးအဖြေ အစီအစဉ်တစ်ခုတွင် ပူတင်အား မော်စကို၏ စစ်ရေးအစီအစဉ်များနှင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ကျင်းပခဲ့သော ဆန္ဒခံယူပွဲများအရ ရုရှား နိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်လာခဲ့သည့် ယခင် ယူကရိန်းနယ်မြေများကို ကျော်လွန်၍ တိုးတက်မှုအခြေအနေများအကြောင်း မေးမြန်းခံခဲ့ရသည်။ ပူတင်က တိုက်ရိုက်အဖြေမပေးဘဲ အချို့သောအမြင်များအရ ယူကရိန်း နိုင်ငံတစ်ခုလုံးသည် ရုရှားနိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည်ဟု အကြံပြု ခဲ့သည်။

“မိမိ မကြာခဏပြောခဲ့သလိုပါပဲ ရုရှားလူမျိုးနှင့် ယူကရိန်းလူမျိုးတို့သည် တကယ်တော့ တစ်ပြည်ထောင်၊ တစ်လူမျိုးတည်းပါပဲ။ ထိုအမြင်ဖြင့် ကြည့်မည်ဆိုပါက ယူကရိန်းနိုင်ငံတစ်ခုလုံးသည် မိမိတို့၏ ဆွေမျိုးတွေ ပါပဲ” ဟု ၎င်းကပြောခဲ့သည်။ သို့သော် မော်စကိုသည် ယူကရိန်း၏ လွတ်လပ်သောနိုင်ငံအဖြစ် တည်ရှိခွင့်ကို မည်သည့်အခါမျှ ငြင်းဆိုခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်းလည်း ၎င်းက ထပ်လောင်းအတိအလင်းပြောဆိုခဲ့သည်။

သမ္မတ ပူတင်သည် ယူကရိန်းမြို့ ဆူမီကို သိမ်းပိုက်ရန်နှင့် ရုရှား နယ်စပ်ဒေသများကို ယူကရိန်းတိုက်ခိုက်မှုများမှ ကာကွယ်ရန် ရည်ရွယ်ထားသော “ကြားခံနယ်မြေ” ကို ယူကရိန်းနယ်မြေအတွင်းပိုင်းသို့ ပိုမိုတိုးချဲ့နိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ မေးမြန်းမှုကို ငြင်းပယ်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ “ဆူမီကို သိမ်းပိုက်ရန် မိမိတို့တွင် ရည်မှန်းချက်မရှိသော်လည်း အခြေခံအားဖြင့် ထိုသို့ဖြစ်နိုင်သည် ကို မိမိအနေဖြင့် မပယ်ချပါ” ဟု ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားတပ်များသည် ယမန်နှစ် သြဂုတ်လတွင် ယူကရိန်းက တိုက်ခိုက် ခဲ့သော ကူးစ်ခ်ဒေသမှ ကိယက်ဗ်တပ်များကို ပြန်လည် တိုက်ထုတ် ပြီးနောက် ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် ဆူမီဒေသ အတွင်းသို့ ဝင်ရောက် ခဲ့သည်။ ရုရှားသမ္မတ၏ ပြောကြားချက်အရ ဆူမီဒေသရှိ ကြားခံ နယ်မြေ၏ အကျယ်အဝန်းသည် ၁၀-၁၂ ကီလိုမီတာ အထိ ရှိနေပြီ ဖြစ်သည်။

ကူးစ်ခ်ဒေသအား တိုက်ခိုက်မှုသည် ယခင်ကတည်းက အင်အား လျော့နည်းလာနေသော ယူကရိန်းတပ်များအတွက် ပြဿနာများကို ပိုမိုဖြစ်စေ ခဲ့သည်ဟု ပူတင်က ဆိုသည်။ ထို့အပြင် ယူကရိန်းစစ်တပ်၏ အင်အားသည် ပျမ်းမျှ ၄၇% သာ ဖြည့်တင်းနိုင်သည့် အခြေအနေတွင် ရှိနေပြီး ကူးစ်ခ်ဒေသကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်မှုသည် ယူကရိန်းစစ်တပ်အတွက် “ကပ်ဘေးတစ်ခု” ဖြစ်စေခဲ့ကာ စစ်သည် ၇၆,၀၀၀ ခန့် ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ-ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊နစက-၂

အစ္စရေးနှင့် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် အီရန်အနေဖြင့် ဆက်လက်၍ မဆုတ်မနစ်ရှိနေမည် ဖြစ်ကာ ဖိအားပေးမှုများရှိလင့်ကစား မည်သူ့ကိုမှ အညံ့ခံမည်မဟုတ်ကြောင်း အီရန်ထိပ်တန်း ခေါင်းဆောင် အလီခါမေနီက ဇွန် ၁၈ ရက်၌ ပြောကြားခဲ့သည်ဟု အီရန်၏ Tasnim သတင်း ဌာနက ဖော်ပြခဲ့သည်။

အပြည့်အစုံဖတ်ရှုရန်- https://sacministry.gov.mm/my/subject/7560

ရုရှားသမ္မတဗလာဒီမာပူတင်က ၎င်းအနေဖြင့် ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒိုမာဇီလန်စကီနှင့်တွေ့ဆုံ၍ ငြိမ်းချမ်းရေးကိုဆွေးနွေးနိုင်သော်လည်း ရရှိလာသော ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ထိုးရန် ယူကရိန်းဘက်တွင် လက်မှတ်ထိုးမည့်သူ မရှိကြောင်းပြောသည်။

စိန့်ပီတာစဘာ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေးဖိုရမ်၌ ဇွန်လ ၁၈ ရက်နှောင်းပိုင်းတွင် နိုင်ငံတကာမှမီဒီယာများ၏ မေးမြန်းချက်ကိုပြန်ဖြေစဉ် ပူတင်က  ယခုကဲ့သို့ ပြောဆိုထားခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် ဇီလန်စကီ၏တရားဝင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ပူပန်မှုရှိကြောင်း ရုရှားသမ္မတက ဆက်ပြောသည်။

"တကယ်လို့များ  ယူကရိန်းဘက်က သူတို့ကိုယ်စား တစ်ယောက်ယောက်ကို ကိုယ်စားပြုဖို့ယုံကြည်စွာအပ်နှံချင်တယ် ဆိုရင်တော့ ဇီလန်စကီကိုယ်တိုင်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မေးစရာရှိတဲ့ တစ်ချက်က ဘယ်သူက သဘောတူညီချက်မှာလက်မှတ်ထိုးမှာလဲ" ဟု ပူတင်ကပြောသည်။

ဇီလန်စကီ၏သမ္မတသက်တမ်းသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် ကုန်ဆုံးသွားပြီဖြစ်သော်လည်း မာရှယ်လော ထုတ်ပြန်ထားသည့်အတွက် နောက်ထပ်ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပနိုင်ခြင်းမရှိသောကြောင့် သမ္မတအသစ် ကိုတင်မြှောက်နိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း သိရသည်။

ထို့ပြင်လက်ရှိတာဝန်ထမ်းဆောင်နေသော ယူကရိန်းအစိုးရတာဝန်ရှိသူများကို ဇီလန်စကီကခန့်အပ်ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ထို့ကြောင့် ဇီလန်စကီလက်အောက်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေကြသူများ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့်ပတ်သက်၍ နောက်ထပ်မေးခွန်း ထုတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ဆက်ပြောထားသည်။

MWD Web Portal

ရုရှား သမ္မတဟောင်း ဒမီထရီ မက်ဗ်ဒက်ဗ်က ၁၉၈၆ ခုနှစ်က ချာနိုဘိုင်း အဏုမြူဓာတ်ပေါင်းဖိုပေါက်ကွဲကာ ရေဒီယိုသတ္တိကြွဓာတ်များ ယိုစိမ့် သကဲ့သို့ အဏုမြူဘေးအန္တရာယ်တစ်ခု ဖြစ်ပွားနိုင်ကြောင်း သတိ ပေးခဲ့သည်။

အစ္စရေးတို့က အီရန်နိုင်ငံရှိ အဏုမြူစက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ပါက ယင်းသို့ဘေးအန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် အီရန်၏ ခိုင်ခံ့စွာကာကွယ်ထားသော Fordow အဏုမြူစက်ရုံကို တိုက်ခိုက်ရန် စဉ်းစားနေကြောင်း သတင်း များထွက်ပေါ်နေပြီး ယင်းစက်ရုံကို တောင်အတွင်းနက်ရှိုင်းစွာ တည်ဆောက်ထားပြီး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကို ခံနိုင်ရည်ရှိစေရန် ပြုလုပ်ထားသည်။ အမေရိကန်သည် ၎င်း၏ GBU-57 ဘန်ကာဖျက်ဆီးရေးဗုံးများကို အသုံးပြု၍ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ရန် စဉ်းစားနေကြောင်း သိရပြီး အစ္စရေးတွင် ယင်းကဲ့သို့သော စစ်ရေးစွမ်းရည်မျိုး မရှိပေ။

ရုရှား၏ လုံခြုံရေးကောင်စီဒုတိယဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ မက်ဗ်ဒက်ဗ်က “အဏုမြူ စက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ခြင်းသည် အလွန်အန္တရာယ်များပြီး ချာနိုဘိုင်း အဖြစ်အပျက်ကို ထပ်မံဖြစ်ပွားစေနိုင်ကြောင်း ၊ အီရန်၏ခေါင်းဆောင် အယာတိုလာ အလီ ခါမေနီ အကြောင်း ကျယ်လောင်စွာပြောဆိုနေသော အစ္စရေးကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးပင် နားလည်သင့်သည်” ဟု လူမှု ကွန်ရက် ပေါ်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။

ကြာသပတေးနေ့ (ဇွန် ၁၉) အစောပိုင်းတွင် အစ္စရေးကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး အစ္စရေးကတ်ဇ်က အီရန်၏အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် အယာ တိုလာ အလီ ခါမေနီ အား "ခေတ်ပေါ်ဟစ်တလာ" ဟုရည်ညွှန်းကာ "ဆက်လက်ရှင်သန်ခွင့်မပြုတော့ပါ" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

The Guardian သတင်းစာက ကြာသပတေးနေ့တွင် အမေရိကန် အရာရှိများသည် GBU-57 ဗုံးများ၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိမရှိကို သံသယရှိနေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အဆိုပါအစီရင်ခံစာအရ အချို့ အရာရှိများက Fordow စက်ရုံကို ပျက်စီးစေရန် “မဟာဗျူဟာမြောက် အဏုမြူလက်နက်သာ အထိရောက်ဆုံးဖြစ်မည်” ဟုဆိုသော်လည်း သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် ထိုရွေးချယ်မှုကို စဉ်းစားနေခြင်း မရှိဟု သိရသည်။

အိမ်ဖြူတော်က ယင်းသတင်းများကို ပယ်ချခဲ့ပြီး “အမေရိကန် စစ်တပ် သည် ဘန်ကာဖျက်ဗုံးများဖြင့် အလုပ်ပြီးမြောက်နိုင်သည်ဟု ယုံကြည်ပြီး မည်သည့်ရွေးချယ်မှုကိုမှ ဖယ်ရှားထားခြင်း မရှိကြောင်း” အမည် မဖော်လိုသူ အရာရှိတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကား၍ Fox News သတင်းဌာနမှ ဖော်ပြခဲ့သည်။ အိမ်ဖြူတော် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Karoline Leavitt ကလည်း အမေရိကန်၏ စစ်ရေးလုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ နောက်ဆုံး ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ရက်သတ္တပတ် ၂ ပတ်အတွင်း ချမှတ်မည်ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် သည် ဗုဒ္ဓဟူး (ဇွန် ၁၈) ညတွင် သတင်း မီဒီယာများနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှု၌ “တိုက်ခိုက်မှုများ ရှိသော်လည်း အီရန်၏ မြေအောက်အဏုမြူအဆောက်အအုံများ အလုပ်လုပ်ဆဲ ဖြစ်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ မော်စကိုသည် တင်းမာမှု လျှော့ချရေး ကို တောင်းဆိုနေပြီး ကြားဝင်ဖျန်ဖြေရေးအနေဖြင့် ၎င်းကိုယ်တိုင် ဆောင်ရွက်ရန် အဆိုပြုထားသည်။

သောကြာနေ့ (ဇွန် ၂၀) တွင် ကရင်မလင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒမီထရီ ပက်စ်ကော့ဗ် က အမေရိကန်၏ မဟာဗျူဟာမြောက်အဏုမြူလက်နက် အသုံးပြုနိုင်သည်ဆိုသော သတင်းများအား “အထင်အမြင် လွဲမှားစေသော ကောလာဟလ” ဟု ရှုတ်ချခဲ့ပြီး ထိုကဲ့သို့လုပ်ဆောင်ပါက “ကပ်ဘေးဆိုက်ရောက်မှု” ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊နစက-၂

ထိုင်းနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် ပေထုန်ထန် ရှင်နာဝပ်က ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဟွန်ဆန်နှင့် ဆွေးနွေးထားသည့် အသံဖိုင်ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် ထိုအသံ ဖိုင်ပါပြောဆိုချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ ဇွန်လ ၁၉ ရက်တွင် လူထုကိုတောင်းပန် စကားဆိုလိုက်ကြောင်းသိရသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပေထုန်ထန်ရှင်နာဝပ်က အသံဖိုင်ထွက်ပေါ်လာမှုနှင့်ပတ်သက်၍ တောင်းပန်ကြောင်း၊ ထိုပြောဆိုမှုကို အသံဖမ်းထားမည်ဟုမသိရှိကြောင်း သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင်ပြောသည်။

ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်သည် ထွက်ပေါ်လာသော အသံဖိုင်ပါပြောဆိုချက်များနှင့်ပတ်သက်၍ ထိုင်းတပ်မတော်အကြီးအကဲများနှင့်တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပြီးနောက် ယခုကဲ့သို့ တောင်းပန်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် အစိုးရအဖွဲ့အနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံ၏အချုပ်အခြာအာဏာကို ကာကွယ်ရေးအတွက် တပ်မတော်နှင့်အတူ ညီညွတ်စွာ ရပ်တည်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ပြောဆိုမှုမှန်သမျှကိုလည်း ဂရုစိုက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်က လူထုကိုကတိပြုထားသည်။

Ref. The Nation

Photo - CNA

MWD Web Portal

သောကြာနေ့ (ဇွန် ၂၀) တွင် အစ္စရေး၏တိုက်ခိုက်မှုများအပေါ် နိုင်ငံသားများ၏ အမျက်ဒေါသကိုပြသရန်နှင့် အီရန်၏ အောင်ပွဲဆီသို့ရှေးရှုသည့် ထောက်ခံဆန္ဒပြချီတက်ပွဲများတွင် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းလုံးပါဝင်ရန် အီရန် နိုင်ငံသားများအား တိုက်တွန်းထားကြောင်း အီရန်မီဒီယာများ၏ ဖော်ပြချက် အရ သိရှိရသည်။ 

အီရန်နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ ပြည်သူများသည် အစ္စရေးကိုဆန့်ကျင်သည့် “ပြည်သူလူထု၏အမျက်ဒေါသ” ကို ပြသရန်နှင့် နိုင်ငံ၏ စစ်တပ်အား ထောက်ခံအားပေးသည့် ရပ်တည်မှုကိုပြသရန် စုစည်းကြမည်ဟု Tasnim သတင်းဌာနမှ မျှဝေထားသော ဆန္ဒပြပွဲပိုစတာ တစ်ခုအရ သိရှိရသည်။

ဆန္ဒပြချီတက်ပွဲများကို သောကြာနေ့ ဆွလာသ်ဝတ်ပြုပြီးနောက် ကျင်းပ မည်ဖြစ်သည်။ ဆွလာသ်ဝတ်ပြုခြင်းသည် အီရန်တွင် မွတ်စလင်များ အတွက် အရေးပါသော သီတင်းပတ်စဉ် ဘာသာရေးအခမ်းအနားဖြစ်ပြီး၊ အထူးသဖြင့် တင်းမာမှုမြင့်တက်နေသော အချိန်များတွင် လူအုပ်ကြီးများ စုရုံးလေ့ရှိသည်။ အီရန်၏ အစ္စလာမ္မစ်အစိုးရသည် ၎င်းကို နိုင်ငံရေး ဇာတ်ခုံအဖြစ် မကြာခဏ အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။

အီရန်၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် အယ်လီ ခါမေနီ သည် တီဟီရန်တွင် ကျင်းပလေ့ရှိသော သောကြာနေ့ဆွလာသ်ဝတ်ပြုပွဲများတွင် မကြာခဏ ပါဝင်လေ့ရှိပြီး၊ ထိုအခမ်းအနားများတွင် အမေရိကန်၊ အစ္စရေးနှင့် အနောက်နိုင်ငံများကို အပြင်းအထန် ဝေဖန်လေ့ရှိသည်။

သို့သော် ခါမေနီ၏ မည်သည့် အများပြည်သူမြင်ကွင်းရှေ့သို့ ထွက်ပေါ်မှု မဆို ၎င်းအတွက် အန္တရာယ်ရှိနိုင်သည်။ အစ္စရေးက ၎င်းကို ပစ်မှတ်ထားရန် အလားအလာကို ငြင်းဆိုခြင်းမရှိဘဲ၊ အစ္စရေး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအစ္စရေး ကတ်ဇ်က “ခါမေနီ ဆက်လက်တည်ရှိခွင့် မရှိ” ဟု ကြာသပတေးနေ့ (ဇွန် ၁၉) တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ကိုးကား- CNN

Photo: The New York Times

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊နစက-၂

အမေရိကန်အနေဖြင့် စေ့စပ်ဆွေးနွေးမှုတံခါးကိုဖွင့်သည့်နည်းတူ အီရန်အပေါ် စစ်ရေးအရ လုပ်ဆောင် သွားမည့်အစီအစဉ်ကို သီတင်းနှစ်ပတ်အတွင်း ဆုံးဖြတ်မည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကား၍ အိမ်ဖြူတော်က ထုတ်ပြန်ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်က “အမေရိကန်အနေဖြင့် စစ်ပွဲအတွင်း ပါဝင်လာနိုင်တယ်၊ ပါဝင်ချင်မှလည်း ပါဝင်မည်” ဟု လက်ရှိ ဖြစ်ပွားနေသည့် အစ္စရေးနှင့်အီရန်စစ်ပွဲအတွင်း အမေရိကန်ပါဝင်လာနိုင်ခြေနှင့် ပတ်သက်၍ အရိပ်အမြွက်ကို ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇွန်လ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပပြုလုပ်သည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ “ထရမ့်အစိုးရနှင့် အီရန်အစိုးရတို့ အကြား အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ သံတမန်နည်းလမ်းအရ ဖြေရှင်း ဆောင်ရွက်နိုင်မည့်အခွင့်အရေးရှိပါက သမ္မတ ထရမ့်အနေဖြင့် သံတမန်နည်းလမ်းအရ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက် လေ့ရှိကြောင်း၊ သို့ရာတွင် အင်အားသုံးဖြေရှင်းရန်လိုအပ်ပါကလည်း စိုးထိပ်မှု တစ်စုံတရာမရှိကြောင်း” သတင်းထောက်များ၏ မေးခွန်းများအပေါ် ဖြေကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်အနေဖြင့် အီရန်အရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အနာဂတ်တွင် တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်မည့်ကိစ္စရပ်များကို ဆွေးနွေး ဆုံးဖြတ်ရန်အတွက် ယခုသီတင်းပတ် ရုံးပိတ်ရက်များတွင် အမျိုးသားလုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး များကို နေ့စဉ်ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အိမ်ဖြူတော်မှ ထုတ်ပြန်ပြောကြားခဲ့မှုကို NHK သတင်း စာမျက်နှာတွင် ရေးသားဖော်ပြထားပါသည်။

ကိုးကား- NHK

အလွတ်သဘောဘာသာပြန်သူ-ဦးထက်ထက်အောင်၊ နစက (၄)

ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီနှင့် ဗြိတိန်တို့သည် အီရန်နှင့် ပြီးပြည့်စုံသော ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးမှုများအတွက် အဆိုပြုလွှာတစ်ခု ပြုလုပ်ရန် အသင့်ရှိကြောင်း ပြင်သစ်သမ္မတ မက်ခရွန်က ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံတွင် အရေးပါသည့် သံတမန် အစည်းအဝေး မစတင်မီ နာရီပိုင်းအလိုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

သောကြာနေ့ (ဇွန် ၂၀) က ပြင်သစ်ကာကွယ်ရေးပြပွဲ၏ အခမ်းအနားတစ်ခုတွင် သတင်းထောက်များနှင့် ပြောဆိုစဉ် မက်ခရွန်က နျူကလီးယား လက်နက်များ တပ်ဆင်ထားသည့် အီရန်၏ အလားအလာကို ကိုင်တွယ်ရာတွင် ပေါ့ပေါ့တန်တန် မဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။

“ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုများသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိရေး၊ နျူကလီးယား အရေး ဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းမှုများဖြစ်သည့် ယူရေနီယမ်သန့်စင်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို သုညအထိ လျှော့ချရန်၊ အီရန်နိုင်ငံ၏ ဒုံးကျည်စွမ်းရည်များနှင့် ဒေသတွင်း မတည်ငြိမ်မှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် အကြမ်းဖက်အုပ်စုများအား ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှုများ ကန့်သတ်ရန်ကို အလေးပေး ဆောင်ရွက်ရမည်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ပြင်သစ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဂျွန်နိုးလ် ဘာရိုးနှင့် ဂျာမနီ၊ ဗြိတိန်တို့၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများသည် အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အစ္စဘစ် အရာချီ ထံသို့ “သံတမန်ရေးနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာ ပြည့်စုံသော ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးမှုများအတွက် အဆိုပြုလွှာ” တစ်ခုပေးပို့မည်ဖြစ်ကြောင်း မက်ခရွန်က ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ဥရောပနိုင်ငံသုံးနိုင်ငံနှင့် အီရန်အကြား အစည်းအဝေးအား ဆွစ်ဇာလန် နိုင်ငံ ဂျီနီဗာမြို့တွင် ဒေသစံတော်ချိန် ညနေ ၃ နာရီ (အမေရိကန် အရှေ့ဘက် စံတော်ချိန် နံနက် ၉ နာရီ) တွင် စတင်ကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။

ပြင်သစ်သံတမန်တစ်ဦးက CNN အား ပြောကြားရာတွင် ဘာရိုးသည် ကြာသပတေးနေ့ (ဇွန် ၁၉) က အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယိုအား သောကြာနေ့ (ဇွန် ၂၀) တွင် အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးနှင့် ကျင်းပမည့်အစည်းအဝေးအတွက် ဥရောပအဖွဲ့၏ အစီအစဉ် ချမှတ် ထားသည့် ချဉ်းကပ်မှုနည်းလမ်းများကို ပေးပို့ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထိုသံတမန်အဆိုအရ ရူဘီယိုသည် ဖုန်းဆက်ဆွေးနွေးစဉ်အတွင်း အမေရိကန်သည် “မည်သည့်အချိန်တွင်မဆို အီရန်အစိုးရနှင့် တိုက်ရိုက် ဆက်သွယ်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေကြောင်း” အလေးပေး ပြောကြား ခဲ့သည်။

ဘာရိုးနှင့် ရူဘီယိုတို့သည် ဂျီနီဗာအစည်းအဝေးနှင့်ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးရန်နှင့် ညှိနှိုင်းမှုများ နှင့်ပတ်သက်၍ သောကြာနေ့ (ဇွန် ၂၀) တွင် နောက်ထပ်ဖုန်းဆက်ဆွေးနွေးမှု ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သံတမန်က ပြောကြား ခဲ့သည်။

ကိုးကား- CNN

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊နစက-၂

အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ပရာဘိုဝိုဆူဘီယန်တိုသည် ရုရှားနိုင်ငံ၌ကျင်းပသော ၂၀၂၅ ခုနှစ် စိန့်ပီတာစဘာ့အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေးဖိုရမ် (SPIEF) အတွက် အဓိက ဧည့်သည်တစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်က ဇွန်လ ၁၉ ရက်တွင် ပြောသည်။

အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတသည် ရုရှားနိုင်ငံသို့ တရားဝင်ချစ်ကြည်ရေးခရီးရောက်ရှိနေစဉ် ရုရှားသမ္မတက လက်ခံတွေ့ဆုံခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် သမ္မတနှစ်ဦးသည် ဇွန်လ၂ဝ ရက်တွင်ပြုလုပ်မည့် SPIEF ၏မျက်နှာစုံညီအစည်းအဝေး၌ ပါဝင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပူတင်ကပြောသည်။

ရုရှားနိုင်ငံနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတို့ကြား နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးနယ်ပယ်တစ်ခုလုံးနှင့်ပတ်သက်၍ အသေးစိတ်ဆွေးနွေးရန် ပူတင်က ပရာဘိုဝို​ဆူဘီယန်တိုကို SPIEF သို့ဖိတ်ခေါ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးသည် တဖြည်းဖြည်းတိုးတက်လာကြောင်း၊ ကုန်သွယ်မှုသည်လည်း မြင့်မားလာကြောင်းနှင့် နယ်ပယ်ပေါင်းစုံတွင်လည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများရှိလာကြောင်း ပူတင်ကပြောသည်။ 

Ref: RT

Photo- Sputnik