အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟုက အီရန်နိုင်ငံသားများအား ၎င်းတို့၏ အစိုးရကို ဖယ်ရှားရန် တိုက်တွန်းလိုက်ပါသည်။ အဆိုပါ တိုက်တွန်းမှုသည် နှစ်နိုင်ငံအကြား အပြန်အလှန်တိုက်ခိုက်မှုများ မြင့်တက်လာချိန်၌ ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ပါသည်။

နေတန်ယာဟု၏ အဆိုပါတိုက်တွန်းချက်ကို အစ္စရေးလေယာဉ်များက အီရန်နိုင်ငံအနှံ့ရှိ နျူကလီးယားနှင့် စစ်ရေးအဆောက်အအုံများကို ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်ပြီး နာတန်ဇ်မြို့မှ ယူရေနီယမ်သန့်စင်ရေးစက်ရုံနှင့် အကြီးတန်း စစ်ဘက်အရာရှိကြီးများ၊ နျူကလီးယားသိပ္ပံပညာရှင်များကို ချေမှုန်း တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် နာရီပိုင်းအတွင်း ထုတ်လွှင့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အီရန် ဘက်ကလည်း ကာမီကာဇီဒရုန်းများ၊ ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များနှင့် တုံ့ပြန် တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အချို့ဒုံးကျည်များသည် တယ်လ်အဗစ်မြို့ကို ထိမှန်ခဲ့ပါသည်။

“ယခုအချိန်သည် သင်တို့အတွက် အာဏာရှင်စနစ်၏ ဖိနှိပ်မှုကနေ လွတ်မြောက်ရန် သမိုင်းဝင်အမွေအနှစ်နှင့် အလံတော်အောက်မှာ စည်းလုံးစွာ ရပ်တည်ရန် အချိန်ကောင်းပါပဲ။ ယခုအခါမှာ အာဏာရှင် စနစ်ဟာ အရင်ကထက် အားနည်းနေပါပြီ” ဟု နေတန်ယာဟုက ဗီဒီယို သတင်းစကားတွင် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

“ဒါဟာ သင်တို့၏ အသံတွေကို ကမ္ဘာကကြားစေဖို့ ရပ်တည်ရမည့် အခွင့်အရေးပါ” ဟု ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောဆိုခဲ့ပါသည်။

နေတန်ယာဟုက “Operation Rising Lion” အမည်ရှိ တိုက်ခိုက်မှု၏ ရည်ရွယ်ချက်သည် “အစ္စရေးကို ခြိမ်းခြောက်နေသည့် နျူကလီးယားနှင့် ဒုံးပျံအန္တရာယ် နှစ်မျိုးစလုံးကို အပြီးသတ်ဖယ်ရှားရန်ဖြစ်သည်” ဟု ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။

အီရန်က အဆိုပါတိုက်ခိုက်မှုကို စစ်ရေးကျူးလွန်မှုအဖြစ် ပြင်းပြင်း ထန်ထန် ရှုတ်ချပြီး “ပြင်းထန်သည့် အပြစ်ပေးမှု” ချမှတ်မည်ဟု ကတိပြု ခဲ့ပါသည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

မက္ကဆီကိုသမ္မတ ကလော်ဒီယာ ရှိန်ဘောင်းက အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးမူဝါဒကို ဆန့်ကျင်သည့် ဆန္ဒပြပွဲများတွင် မက္ကဆီကို အလံကို အသုံးပြုပြသခြင်းသည် မက္ကဆီကိုပုံရိပ်ကို ထိခိုက်စေရန် ရည်ရွယ်သည့် စော်ကားမှုတစ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားလိုက်ပါသည်။

“အထူးသဖြင့် မီးလောင်နေသည့် ရဲကားပေါ်တွင် မက္ကဆီကို အလံကိုင်ထားသည့် လူတစ်ဦး၏ပုံရိပ်သည် စော်ကားမှုတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ကျွန်မတို့ ယုံကြည်ပါသည်။ ၎င်းသည် မက္ကဆီကိုအပေါ် အထင်အမြင်မှားစေရန် ရည်ရွယ်သည့် လှုံ့ဆော်မှုတစ်ခုဖြစ်နိုင်သည်ဟု အချက်အလက်များက ဖော်ပြနေပါသည်” ဟု သူမက ရှင်းပြခဲ့ပါသည်။ 

“မှတ်ပုံမတင်ထားသော ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများသည် အမေရိကန် နိုင်ငံသားများထက် ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်မှု အလွန်နည်းပါးကြောင်း လေ့လာမှုများစွာက သက်သေပြထားပါသည်” ဟု သမ္မတက ဆက်လက် ပြောကြား ခဲ့သည်။ 

“အမေရိကန်ရှိ မက္ကဆီကို နွယ်ဖွားများသည် အဓမ္မပြုကျင့်သူများဖြစ်သည်ဟု ဖြန့်ချိလိုသည့် အဆိုပါပုံရိပ်မှာ မှားယွင်းပါသည်။ ၎င်းမှာ လုပ်ကြံဖန်တီးထားသော စော်ကားမှုသာဖြစ်ပါသည်” ဟု သူမက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ကိုးကား- TASS

ဘာသာပြန်ဆိုသူ - ဦးကျော်ဇေယျ၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၃

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် အုပ်ချုပ်မှုပုံစံပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတို့ကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် ထွန်းသစ်စ စီးပွားရေးအုပ်စုနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် BRICS ၏ “မိတ်ဖက်နိုင်ငံ” အဖြစ် တရားဝင်ရရှိခဲ့ပါ‌ကြောင်း သောကြာနေ့ (ဇွန် ၁၃) က ကြေညာ ပါသည်။

အဆိုပါကြေညာချက်သည် BRICS အဖွဲ့၏ ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွက် အလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သည့် ဘရာဇီး နိုင်ငံက ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ယင်းကြေညာချက်တွင် ဘရာဇီးအစိုးရသည် “ပိုမို ပူးပေါင်း ပါဝင်ရေး နှင့် နိုင်ငံတကာဖြစ်စဉ်တွင် ကိုယ်စားပြုရေး” တို့ကို ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် တူညီသောပန်းတိုင်များကို အရောက်သွားရန်ဟူသည့် ဟနွိုင်း၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မီးမောင်းထိုး ကြိုဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။   

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် လူဦးရေ သန်း(၁၀၀)နီးပါးရှိခြင်းနှင့် “ရှင်သန်တက်ကြွသော စီးပွားရေး” စနစ် ရှိနေခြင်းသည် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လက်ခံရန်အတွက် အဓိကအကြောင်းအရင်းဖြစ်ကြောင်း ဘရာဇီးက ပြောကြားပါသည်။  “ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် အာရှတွင် အရေးပါသည့် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်လျက် ရှိကြောင်း” “ယင်းသည် BRICS အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် မိတ်ဖက်နိုင်ငံများကို ပိုမိုနီးစပ်စေပြီး၊ နိုင်ငံတကာ ဖြစ်စဉ်များတွင် ကိုယ်စားပြုရေးတွင်လည်း ပိုမိုအားသာလာမည်ဖြစ်ကြောင်း” အဆိုပါ ကြေညာချက် က ဆိုပါသည်။   “ယင်း၏ ကြိုးပမ်းမှုကြောင့် ကမ္ဘာ့တောင်ပိုင်းအချင်းချင်း (South-South) ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုနှင့် စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ အဖွဲ့၏အကျိုးစီးပွား ဘက်ညီမျှတရေးတို့ကို ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း” ထပ်လောင်း ပြောကြားပါသည်။

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် ဘယ်လာရုစ်၊ ဘိုလီဗီးယား၊ ကျူးဘား၊ ကာဇစ်ကစ္စတန်၊ မလေးရှား၊ နိုင်ဂျီးရီးယား၊ ထိုင်း၊ ယူဂန်ဒါ၊ ဥဘကစ္စတန်နိုင်ငံတို့နှင့်အတူ ဆယ်နိုင်ငံမြောက် BRICS မိတ်ဖက် နိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ကိုးကား- South China Morning Post

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးခိုင်ထွဋ်လှ

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က သောကြာနေ့ (ဇွန် ၁၃) တွင် အစ္စရေး၏ အီရန်အပေါ်တိုက်ခိုက်မှုကို “အလွန်ကောင်းမွန်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့ပြီး တီဟီရန်က အဏုမြူသဘောတူညီချက်ကို လက်မခံမချင်း “နောက်ထပ် အများကြီးရှိဦးမည်” ဟု သတိပေးခဲ့သည်။ ABC သတင်း ဌာန၏ ဝါရှင်တန်သတင်းထောက် ဂျိုနာသန်ကားလ်နှင့် ဖုန်းဆက် ပြောဆို ရာတွင် ထိုသို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

သတင်းမီဒီယာများက တိုက်ခိုက်မှုတွင် အီရန်အဆင့်မြင့် စစ်ဘက် အရာရှိကြီးများနှင့် အဏုမြူသိပ္ပံပညာရှင်များအပါအဝင် လူ ၇၈ ဦးအထိ သေဆုံးပြီး ၃၂၉ ဦး ဒဏ်ရာရကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ 

ထရမ့်က အဆိုပါတိုက်ခိုက်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ထိုသို့ မှတ်ချက်ပြုလျက် “၎င်းအနေဖြင့် အီရန်ကို အခွင့်အရေးများစွာပေးခဲ့သော်လည်း ထိုက်သင့် သည့် တုံ့ပြန်မှု မပြုခဲ့ကြောင်း၊ ထို့အတွက် ယခုကဲ့သို့ ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်ခိုက်ခံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများကို လက်မခံပါက ကြီးမားပြင်းထန်သော တိုက်ခိုက်မှုများကို ထပ်မံလုပ်ဆောင်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ယခင်က Fox News သို့ ပြောကြားရာတွင် တိုက်ခိုက်မှု အစီအစဉ်ကို ကြိုတင်သိရှိထားကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ဖူးသည်။ ဂျိုနာသန်ကားလ် က အမေရိကန်၏ ပါဝင်ခဲ့မှုနှင့်ပတ်သက်၍ မေးမြန်းရာတွင် “ယင်းကိစ္စ နှင့်ပတ်သက်၍ မိမိ မှတ်ချက်မပေးလိုပါ” ဟု ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။

ကားလ်က ထရမ့်သည် တီဟီရန်နှင့် သဘောတူညီချက်ရရန် ရည်မှန်းနေဆဲဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြခဲ့သော်လည်း အိုမန်ဆွေးနွေးပွဲသည် ယခု တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် နောက်ဆုတ်သွားနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

အိမ်ဖြူတော်က အဆိုပါဖုန်းပြောဆိုမှုနှင့်ပတ်သက်၍ မှတ်ချက်မပြုသော်လည်း ထရမ့်သည် နောက်ပိုင်းတွင် Truth Social ၌ တင်ခဲ့သော ပို့စ်တစ်ခုတွင် အလားတူ ပြောကြားခဲ့သည်။

“လွန်ခဲ့သည့် နှစ်လက အီရန်ကို သဘောတူညီချက်ရဖို့ ရက် ၆၀ အချိန်ပေးခဲ့ပါသည်။ ၎င်းတို့အနေဖြင့် လက်ခံသင့်ပါသည်” ဟု ထရမ့်က ရေးသားခဲ့သည်။ “၎င်းတို့အား မည်သည်ကို လုပ်ဆောင်ရမည်ကို မိမိ အနေဖြင့် ပြောပြခဲ့သော်လည်း လိုက်ပါဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယခု ဒုတိယအခွင့်အရေး ရလာနိုင်ပြီ!” ဟု ရေးသားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နှင့် အီရန်တို့သည် ဧပြီလတွင် အဏုမြူဆွေးနွေးပွဲများ ပြန်လည်စတင်ခဲ့သော်လည်း အောင်မြင်မှုတစ်စုံတရာ မရရှိသေးပေ။ ဝါရှင်တန်က အီရန်၏ အဏုမြူစီမံကိန်းအား အပြီးအပိုင် ဖျက်သိမ်းရန် တောင်းဆိုနေပြီး၊ တီဟီရန်ကမူ ၎င်း၏ ယူရေနီယမ် ထပ်တိုး သန့်စင်မှု များသည် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် အရပ်ဘက်လုပ်ငန်းများတွင်အသုံးပြုရန်သာ ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုကာ အမေရိကန်၏ တောင်းဆိုချက်ကို လက်မခံ နိုင်ဟု ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

နယ်စပ်အတားအဆီးများ ဖယ်ရှားရန်၊ ဒေသတွင်း သာယာဝပြောမှု မြှင့်တင်ရန် ရည်ရွယ်လျက် ဥရောပသမဂ္ဂနှင့် ဗြိတိန်နိုင်ငံကြား ဂျီဘရော်လ်တာဒေသဆိုင်ရာ အနာဂတ် သဘောတူစာချုပ်၏ အဓိက အကြောင်းအရာများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ဥရောပသမဂ္ဂ (အီးယူ)၊ စပိန်နှင့် ဗြိတိန်နိုင်ငံတို့မှ အဆင့်မြင့် တာဝန်ရှိသူများနှင့် ဂျီဘရော်လ်တာ ကိုယ်စားလှယ်များအကြား ဘရပ်ဆဲလ်မြို့တွင် ဇွန် ၁၁ ရက်က သဘောတူညီမှုရရှိခဲ့သည်။

“အနာဂတ် သဘောတူညီချက်သည် အချုပ်အခြာအာဏာ၊ စီရင်အုပ်ချုပ်ပိုင်ခွင့်တို့နှင့် ပတ်သက်ပြီး စပိန်၊ ဗြိတိန်နိုင်ငံတို့၏ သက်ဆိုင်ရာ တရားဝင်ရပ်တည်ချက်တွေအပေါ် ထိခိုက်မှုမဖြစ်စေပါ” ဟု ပူးတွဲ ကြေညာချက်၌ ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ အနာဂတ်သဘောတူညီချက်မှာ စပိန်နိုင်ငံနှင့် ဂျီဘရော်လ်တာဒေသကြား လူပုဂ္ဂိုလ်များ၊ ကုန်စည်များ စီးဆင်းသွားလာမှုအပေါ် စစ်ဆေးမှု၊ ထိန်းချုပ်မှုနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အတားအဆီး အားလုံးကို ဖယ်ရှားခြင်းဖြင့် ယင်းဒေသ၌ သာယာဝပြောမှုရှိစေရန် ရည်ရွယ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုပူးတွဲ ကြေညာချက်အရသိရသည်။
ရှင်ဂန်ဧရိယာ၊ ဥရောပသမဂ္ဂ ဘုံဈေးကွက်၊ အကောက်ခွန်ယူနီယံတို့ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းလျက် ယင်းသဘောတူညီချက်ကို ‌ဖော်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်သည်။ လူပုဂ္ဂိုလ်များ လည်ပတ်သွားလာခြင်းနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ဂျီဘရော်လ်တာဒေသနှင့် စပိန်နိုင်ငံ လာလီနီယာမြို့ကြား နယ်စပ်ဂိတ်၌ အလုပ်သွားရန်နေ့စဉ်ဖြတ်သန်းသွားလာသူများအပေါ် စစ်ဆေးမှုများ ရုပ်သိမ်းပေးမည်ဖြစ်ကာ ဂျီဘရော်လ်တာ ဆိပ်ကမ်း နှင့် လေဆိပ်တို့တွင်မူ နှစ်ဆင့်စစ်ဆေးမှုများ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ကုန်စည်များနှင့် စပ်လျဉ်း၍မူ နှစ်ဖက် အကောက်ခွန် အာဏာပိုင်များအကြား ခိုင်ခိုင်မာမာ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ကုန်စည်များအပေါ် စစ်ဆေးမှုများ ရုပ်သိမ်းခြင်းတို့က အီးယူနှင့် ဂျီဘရော်လ်တာဒေသကြား အကောက်ခွန်ယူနီယံ (ကုန်သွယ်ရေး အတားအဆီးများ ဖယ်ရှားခြင်းနှင့် သွင်းကုန်ခွန် လျှော့ချ၊ ဖယ်ရှားခြင်း) ဆီသို့ ဦးတည်စေမည်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ အနာဂတ်သဘောတူညီချက်နှင့် အကျုံးဝင်သော အခြားနယ်ပယ်များအနက် အစိုးရ အထောက်အပံ့၊ အခွန်အကောက်၊ လုပ်သား၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်၊ ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ ငွေကြေးခဝါချမှု တိုက်ဖျက်ရေး၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး၊ ပတ်ဝန်းကျင်၊ ပေါင်းစည်းညီညွတ်မှုနှင့် အလုပ်အကိုင် စသည်တို့ ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။ 

ကိုးကား- Xinhua

အီရန်က အနောက်ဂျေရုဆလင်၏ “ကြိုတင်တိုက်ခိုက်မှုများ” အတွက် တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်လာလျှင် အမေရိကန်က မိမိကိုယ်ကိုနှင့် အစ္စရေးကို ကာကွယ်မည်ဟု သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က သောကြာနေ့ (ဇွန် ၁၃) နံနက်ပိုင်းတွင် Fox News မှ အစီအစဉ်တင်ဆက်သူ Bret Baier နှင့် ဖုန်းဆက်ပြောဆိုစဉ် ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အစ္စရေးကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (IDF) က အီရန်နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာအဆောက်အအုံများနှင့် နာတန်ဇ်မြို့ရှိ နျူကလီးယား သန့်စင်ရေးစက်ရုံအပါအဝင် ပစ်မှတ်များစွာကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟုက အဆိုပါ စစ်ဆင်မှုသည် အီရန်အား နျူကလီးယားလက်နက်များ ရရှိခြင်းမှ တားဆီးရန် ရည်ရွယ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်မီဒီယာများက တိုက်ခိုက်မှုများအပြီး တီဟီရန်တွင် အနည်းဆုံး လူငါးဦးသေဆုံးပြီး ၂၀ ဦး ဒဏ်ရာရကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ တိုက်ခိုက်မှုသည် ၆ ကြိမ်မြောက် အမေရိကန်-အီရန် နျူကလီးယား ဆွေးနွေးပွဲ မတိုင်မီ နှစ်ရက်အလိုတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ယင်းဆွေးနွေးပွဲကို တနင်္ဂနွေနေ့ (ဇွန် ၁၅) တွင် အိုမန်နိုင်ငံ၌ ကျင်းပရန် စီစဉ်ထားသည်။

ထရမ့်က Fox News သို့ ၎င်းသည် မကြာသေးမီကာလအတွင်း နေတန်ယာဟု နှင့် မကြာခဏ ဆက်သွယ်ပြောဆိုခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ကြိုတင် စီစဉ်ထားသော တိုက်ခိုက်မှုများကို သိရှိထားကြောင်း၊ “အံ့အားသင့်စရာ မရှိခဲ့ပါ” ဟု ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် “အမေရိကန်သည်စစ်ရေးအရ ပါဝင်ခြင်းမရှိပါ” ဟု ၎င်းက အတိအလင်းပြောကြားကာအီရန်နိုင်ငံသည် ဆွေးနွေးပွဲများဆီသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

“အီရန်သည် နျူကလီးယားဗုံးပိုင်ဆိုင်ခွင့် မရှိစေရ” ဟု ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့ပြီး “ဆွေးနွေးပွဲများဆီ ပြန်လည်ရောက်ရှိရန် မျှော်လင့်နေပါသည်။ သို့သော် ခေါင်းဆောင်အချို့မှာ ပြန်လာနိုင်တော့မည် မဟုတ်ပါ” ဟု ဖြည့်စွက်ပြောဆိုခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပြောကြားချက်သည် တိုက်ခိုက်မှုတွင် သေဆုံးခဲ့သော အီရန်အရာရှိများကို ရည်ညွှန်းဟန် ရှိသည်။

အီရန်မီဒီယာများက သေဆုံးသူများတွင် IRGC ကွပ်ကဲရေးမှူး Hossein Salami၊ ဒုတိယစစ်ဦးစီးချုပ် Gholam Ali Rashid နှင့် နျူကလီးယား သိပ္ပံပညာရှင်များဖြစ်သည့် Mohammad Mehdi Tehranchi နှင့် Fereydoon Abbasi တို့ပါဝင်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ထရမ့်က အီရန်အနေဖြင့် အပေးအယူညှိနှိုင်းမှု ပြု၊ မပြုကို စောင့်ကြည့်နေကြောင်း ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ အီရန်တပ်မတော်က အစ္စရေး၏ ရန်စမှုကို သည်းမခံနိုင်ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုကာ “နေတန်ယာဟုအတွက် ခါးသီးသော သင်ခန်းစာတစ်ခု စောင့်နေသည်” ဟု သတိပေးခဲ့သည်။ အီရန်ခေါင်းဆောင်ကြီး အယ်လီ ခါမေနီက သောကြာနေ့ (ဇွန် ၁၃) နံနက်ပိုင်းတွင် အစ္စရေးသည် “ပြင်းထန်သော အပြစ်ဒဏ်ကို မျှော်လင့်ထားသင့်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Fox News ၏ ဖော်ပြချက်အရ ထရမ့်က “CENTCOM (အမေရိကန်ဗဟို စစ်ဌာနချုပ်)သည် အမြင့်ဆုံးတပ်လှန့်မှုအဆင့်တွင်ရှိနေပြီး အီရန်က တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်လာပါက အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးကို ကာကွယ်ပေးမည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် အဆိုပါ ဖုန်းဆက်ပြောဆိုမှုနှင့် ပတ်သက်၍ အမေရိကန် အိမ်ဖြူတော်ဘက်မှ အကြောင်းတစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခြင်းမရှိသေးပေ။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

မိုဇမ်ဘစ်နှင့် တရုတ်နိုင်ငံကြား အစဉ်အလာချစ်ကြည်ရေးမှာ နက်ရှိုင်းလှပြီး မိုဇမ်ဘစ်နိုင်ငံသည် တရုတ် တစ်နိုင်ငံတည်း မူဝါဒကို အခိုင်အမာ စွဲမြဲလိုက်နာကြောင်း၊ မိုဇမ်ဘစ်-တရုတ် သံတမန်ဆက်ဆံရေး ထူထောင်သည့် နှစ် ၅၀ ပြည့် နှစ်ပတ်လည်ကို စမှတ်အဖြစ်ထားရှိကာ မိုဇမ်ဘစ်-တရုတ် ဆက်ဆံရေး အား တစ်ဆင့်တိုး အားဖြည့်သွားလိုကြောင်း မိုဇမ်ဘစ်နိုင်ငံ သမ္မတ ဒါနီရယ် ချာပိုက ဇွန် ၁၁ ရက်တွင် မြို့တော် မာပူတို၌ ပြောကြားခဲ့သည်။

ချာပိုက မိုဇမ်ဘစ်နိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံအမတ်အသစ် ကျိမ့်ရွှမ်၏ သံအမတ်ခန့်အပ်လွှာကို သမ္မတ အိမ်တော်၌ လက်ခံစဉ်တွင် အထက်ပါအတိုင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ကျိမ့်ရွှမ်က မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း နှစ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များ၏ မဟာဗျူဟာလမ်းညွှန်မှု အောက်တွင် တရုတ်-မိုဇမ်ဘစ် ဘက်စုံ မဟာဗျူဟာမြောက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးသည် စဉ်ဆက် မပြတ် နက်ရှိုင်းလာခဲ့ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ယခုနှစ် နှစ်နိုင်ငံ သံတမန်ဆက်ဆံရေး ထူထောင်သည့် နှစ် ၅၀ ပြည့်နှစ်ကို အခွင့်အလမ်းအဖြစ်ထားရှိကာ နိုင်ငံရေးအရ အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှုကို အားကောင်း စေရန်၊ လက်တွေ့ကျ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို တွန်းအားပေးရန်၊ နှစ်နိုင်ငံ ပြည်သူများအား ပိုမို ကောင်းမွန်စွာ အကျိုးပြုရန်၊ တောက်ပသော နောက်ထပ် နှစ် ၅၀ ကို အတူလက်တွဲ ဖြတ်သန်းလိုကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။

ကျိမ့်ရွှမ်သည် တာဝန်အသစ်ထမ်းဆောင်ရန် မေ ၁၃ ရက်က မာပူတိုမြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ 

ကိုးကား- Xinhua

ဇွန်လ ၁၃ ရက် (သောကြာနေ့)တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ ဖူးခတ်လေဆိပ်မှ အိန္ဒိယ နိုင်ငံမြို့တော် နယူးဒေလီသို့ ပျံသန်းမည့် Air India AI 379 လေယာဉ် ပျံသန်းနေစဉ် လေယာဉ်ပေါ်တွင် ဗုံးပါကြောင်း ခြိမ်းခြောက်ခံရမှုဖြစ်စဉ် ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ကျွန်းပေါ်သို့ အရေးပေါ်ဆင်းသက်ခဲ့ကြောင်း လေဆိပ်အာဏာပိုင်များက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

လေယာဉ်ပေါ်တွင် ခရီးသည် ၁၅၆ ဦးလိုက်ပါလာပြီး ခရီးသည်အားလုံးကို ဘေးကင်းရာသို့ ပို့ဆောင်ပေးခဲ့ကြောင်း ထိုင်းလေဆိပ် အာဏာပိုင်တစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

ဇွန်လ ၁၂ ရက် (ကြာသပတေးနေ့)တွင် အာမက်ဒါဘတ်မြို့၌ Air India လေယာဉ်တစ်စင်း ပျက်ကျခဲ့သည့်ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပွားပြီး ခရီးသည် ၂၄၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည်။ 

နယူးဒေလီသို့ ဦးတည်ပျံသန်းမည့် Air India လေယာဉ်သည် နံနက် ၉ နာရီ ၃၀ မိနစ်အချိန်တွင် ဖူးခတ်လေဆိပ်မှ စတင်ထွက်ခွာခဲ့ပြီး မကြာမီ ချက်ချင်း အန်ဒမန်ပင်လယ် တစ်ဝိုက်တွင် စက်ဝိုင်းပုံ သဏ္ဍာန် တစ်ပတ် ပျံသန်းပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ဘက်ပိုင်းရှိ ကျွန်းတွင် အရေးပေါ်ပြန်လည်ဆင်းသက်ခဲ့ရကြောင်း Flighttradar24 လေယာဉ် ခြေရာခံစနစ်အရ သိရသည်။ 

အာဏာပိုင်များက လေယာဉ်ပေါ်တွင် ကနဦးရှာဖွေမှုများ ပြုလုပ်ပြီးနောက် ဗုံးအား မတွေ့ရှိခဲ့သော်လည်း ဗုံးနှင့်ပတ်သက်သည့် ခြိမ်းခြောက် စာတစ်စောင်ကို တွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ထိုစာကို တွေ့ရှိခဲ့သည့် ခရီးသည် တစ်ဦးအား စစ်ဆေးမေးမြန်းနေကြောင်း အာဏာပိုင်တစ်ဦးက ပြောကြား ခဲ့သည်။ 

အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ လေကြောင်းလိုင်းများနှင့် လေဆိပ်များသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်တွင် ဗုံးနှင့်ပတ်သက်သည့် ခြိမ်းခြောက်မှုများ မကြာခဏ ကြုံတွေ့ ခဲ့ရပြီး ပထမ ၁၀ လအတွင်း ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုအပါအဝင် မက်ဆေ့ချ်ဖြင့် ခြိမ်းခြောက်မှုပေါင်း ၁,၀၀၀ နီးပါးကို လက်ခံရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ယင်းသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကထက် ၁၀ ဆ ပိုမိုခဲ့သည်။

ကိုးကား - CNA

Photo: The Financial Express

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဒေါ်မေသူခိုင်၊ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၃

အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယို မှ Russia Day အတွက် ပေးပို့သောသဝဏ်လွှာသည် “အလွန်အပြုသဘောဆောင်သောသတင်း”ဖြစ်ပြီး မော်စကိုနှင့် ဝါရှင်တန်တို့ကြား ဆက်ဆံရေးပြောင်းလဲနိုင်သည့်အလားအလာကို ညွှန်းဆိုနေကြောင်း ကရင်မလင်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူဒမီထရီပက်စကော့ဗ် က ပြောကြားခဲ့သည်။ ဇွန်လ ၁၂ ရက် တွင် ကျရောက်သော Russia Day အခမ်းအနားအတွက် ရုရှားပြည်သူများကို ဂုဏ်ပြုစကားဆိုကာ ရူဘီယို က ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို ဖြေရှင်းရန် အတူ လက်တွဲဆောင်ရွက်မည်ဟု ကတိပြုခဲ့သည်။

ပက်စကော့ဗ်က “ဒါဟာ အလွန်ကောင်းတဲ့သတင်းပါ” ဟု သောကြာနေ့ (ဇွန် ၁၃) တွင် ၎င်း၏ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်း၏အဆိုအရ အဆိုပါလုပ်ရပ်သည် “ဝါရှင်တန်ရှိ လက်ရှိအစိုးရအဖွဲ့ သည် ယခင်ဘိုင်ဒင်အစိုးရနှင့် လုံးဝကွဲပြားကြောင်း နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်မံသက်သေပြနေသည်” ဟု ဆိုသည်။

ထို့အပြင် “ရုရှားနှင့်အမေရိကန်ကြား အမြဲတမ်းရှိခဲ့ပြီး အမြဲတမ်း ရှိနေမည့် သဘောထားကွဲလွဲမှုများရှိသော်လည်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်အစိုးရသည် အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးမှုကို ထောက်ခံပြီး အခက်ခဲဆုံး ပြဿနာ များကို ညှိနှိုင်းဖြေရှင်းရန် ဦးတည်နေသည်” ဟု ၎င်းက ဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ (ဇွန် ၁၁) က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ရူဘီယိုက အမေရိကန်သည် ရုရှားပြည်သူများ၏ ပိုမိုတောက်ပသောအနာဂတ်အတွက် ရည်မှန်းချက်များကို ထောက်ခံကြောင်းနှင့် ယူကရိန်းပဋိပက္ခတွင် တည်မြဲသော ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရန် မော်စကိုနှင့် အပြုသဘောဆောင်သော ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်မည် ဟု ထပ်လောင်း အတည်ပြု ခဲ့သည်။ အမေရိကန်၏ အဆင့်မြင့်သံတမန်က “ငြိမ်းချမ်းရေးသည် မိမိတို့နိုင်ငံနှစ်ခုကြား အပြန်အလှန်အကျိုးပြုဆက်ဆံရေးကို မြှင့်တင်နိုင်မည် ဟု မျှော်လင့်ပါသည်” ဟု ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်ဒရေးဆီဘီဂါ က “အချို့နိုင်ငံများက အဆိုပါပွဲတော်တွင် ရုရှားထံ ဂုဏ်ပြုစကားဆိုခြင်းကို ဖတ်ရသည်မှာ စိတ်မသက်မသာဖြစ်စရာဖြစ်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ယူကရိန်းပဋိပက္ခ ပြင်းထန်လာပြီးနောက် ဂျိုးဘိုင်ဒင် လက်ထက်က အမေရိကန်-ရုရှားဆက်ဆံရေးသည် ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အဆိုးရွားဆုံးအခြေအနေသို့ ရောက်ရှိခဲ့သော်လည်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် သည် မော်စကိုနှင့် တိုက်ရိုက်ဆွေးနွေးမှုများ ပြန်လည်စတင်ရန် လှုပ်ရှား ဆောင်ရွက်နေသည်။

ယခုသီတင်းပတ်အစောပိုင်းက အမေရိကန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ရုရှား သံအမတ်ကြီး အသစ်ဖြစ်သူ အလက်ဇန္ဒားဒါချီယက်ဗ် က ထရမ့်နှင့် အိမ်ဖြူတော်တွင် တွေ့ဆုံကာ ၎င်း၏သံတမန်ခန့်အပ်လွှာကို ပေးအပ်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းက သံရုံးအနေဖြင့် “ရုရှား-အမေရိကန်ဆက်ဆံရေးကို ပြန်လည်တည့်မတ်ရန် အရာရာလုပ်ဆောင်မည်” ဟု ကတိပြုခဲ့ပြီး “ကြီးမားသော နိုင်ငံနှစ်ခုသည် ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်မှုမရှိဘဲ ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရန် ဖန်တီးထားသည်” ဟု ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

ယူကရိန်းသမ္မတ ဇီလန်စကီးသည် ဇွန် ၁၅ မှ ၁၇ ရက်အထိ ကနေဒါနိုင်ငံ အယ်လ်ဘာတာပြည်နယ်တွင် ကျင်းပမည့် G7 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးအတွင်း ဘရာဇီးသမ္မတ လူအစ် အိုင်နာစီယို လူလာဒါဆီလဗာနှင့်တွေ့ဆုံရန် တောင်းဆိုထားကြောင်း ဘရာဇီးအစိုးရ၏ အရင်းအမြစ်များကို ကိုးကား၍ GloboNews ရုပ်သံလိုင်းက ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။

ဘရာဇီးသမ္မတအနေဖြင့် ဇီလန်စကီးနှင့် တွေ့ဆုံရန် သဘောတူခဲ့ခြင်း ရှိ၊ မရှိ အတိအကျ ဖော်ပြခြင်းမရှိသော်လည်း ယူကရိန်းဘက်မှ တွေ့ဆုံရန် တောင်းဆိုမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း အရင်းအမြစ်များက အတည်ပြုခဲ့ကြ ပါသည်။

ဇွန်လမတိုင်မီက Metropoles သတင်းစာတွင် ဇီလန်စကီးသည် တစ်နှစ်ခွဲကျော်ကြာ လူလာ ဒါ ဆီလဗာထံသို့ တွေ့ဆုံရန် တောင်းဆိုသည့် စာများ ပေးပို့ခဲ့သော်လည်း ၎င်းထံမှ အကြောင်းပြန်ချက် တစ်စုံတစ်ရာ မရရှိခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။

ကိုးကား- TASS

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးကျော်ဇေယျ၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၃