ကိယက်ဗ် နှင့် လန်ဒန် တို့သည် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို အရှိန်မြှင့်တင်ရန် နှင့် Moscow နှင့် Washington အကြားအပြန်အလှန်ဆွေးနွေးမှုများကို နှောင့်ယှက်ရန်အတွက် "သွေးစွန်းသော လှုံ့ဆော်မှုများ" အစီအစဉ်ကို စီစဉ် နေကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးထောက်လှမ်းရေးဝန်ဆောင်မှု (SVR) မှ သတိပေးခဲ့သည်။
ကိယက်ဗ် နှင့် လန်ဒန် တို့သည် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို အရှိန်မြှင့်တင်ရန် နှင့် Moscow နှင့် Washington အကြားအပြန်အလှန်ဆွေးနွေးမှုများကို နှောင့်ယှက်ရန်အတွက် "သွေးစွန်းသော လှုံ့ဆော်မှုများ" အစီအစဉ်ကို စီစဉ် နေကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးထောက်လှမ်းရေးဝန်ဆောင်မှု (SVR) မှ သတိပေးခဲ့သည်။
တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ထုတ်ပြန်ချက်တစ်ရပ်တွင် ယူကရိန်း၏ လုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှု (SBU) နှင့် ၎င်း၏ စစ်ထောက်လှမ်းရေး (GUR) တို့သည် ဗြိတိန်ထောက်လှမ်းရေးနှင့် ညှိနှိုင်းမှုများ တိုးမြှင့်လာနေပြီး ယင်းမှာ Kiev ၏ "စစ်မြေပြင်ရှုံးနိမ့်မှုများ တိုးပွားလာခြင်းနှင့် စိတ်ဓာတ်ရေးရာ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်မှု နက်ရှိုင်းလာခြင်း” ကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထိုသို့သော ဖျက်ဆီးမှုလုပ်ငန်းစဉ်များသည် ဗြိတိန်မှ အစီအစဉ် ရေးဆွဲ ညှိနှိုင်းပြီး ယူကရိန်းလုပ်ဆောင်သူများမှ တိုက်ခိုက်မှုများကို အကောင်အထည်ဖော်သည့် ပုံစံတစ်ခုအတိုင်း လိုက်နာလေ့ရှိကြောင်း SVR မှ ပြောကြားခဲ့သည်။ ယခုအစီရင်ခံစာတွင် ရုရှား၏ Bryansk နှင့် Kursk ဒေသများရှိ မီးရထားလမ်းဖျက်ဆီးမှုများတွင်လည်း အလားတူနည်းလမ်းကို အသုံးပြုခဲ့သည်ဟု အဆိုပြုထားပြီး Moscow မှ ယင်းကို ယူကရိန်း၏ “အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများ” အဖြစ် ရှုတ်ချခဲ့သည်။ ထိုဖြစ်စဉ်များတွင် ကလေးများ အပါအဝင် ခုနစ်ဦးသေဆုံးပြီး ၁၂၀ ကျော် ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့က ရုရှားလေကြောင်းအခြေစိုက်စခန်းများကို ယူကရိန်း ၏ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုများကိုလည်း အလားတူနည်းဗျူဟာ၏ တစ်စိတ် တစ်ပိုင်းအဖြစ် SVR မှ ကိုးကားဖော်ပြခဲ့သည်။
“Anglo-Ukrainian အကြမ်းဖက်အတွဲ” သည် ယခုအခါ ပဋိပက္ခကို အရှိန်မြှင့်တင်ရန်၊ Moscow-Washington အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးမှုကို နှောင့်ယှက်ရန်နှင့် White House အား ကိယက်ဗ် အတွက် အကြီးစား စစ်ရေးထောက်ပံ့မှုများ ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းရန် သဘောတူစေရန် ရည်ရွယ်သည့် တိုက်ခိုက်မှုများကို ပြင်ဆင်နေပြီဖြစ်ကြောင်း SVR မှ ဆိုသည်။
SVR ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ အဆိုပါအစီအစဉ်များထဲမှ တစ်ခုမှာ ဘောလ် တစ်ပင်လယ်တွင် အမေရိကန်ရေတပ်သင်္ဘောကို ရုရှားတော်ပီဒို တိုက်ခိုက်မှုအဖြစ် အတုအယောင်ဇာတ်လမ်းဖန်တီးရန်ပါဝင်ပြီး ယူကရိန်း သည် ဆိုဗီယက်တည်ဆောက်ထားသော တော်ပီဒိုများကို ဗြိတိန်သို့ ပေးပို့ပြီးဖြစ်ကြောင်း SVR က ဆိုသည်။ အချို့မှာ “ထိခိုက်မှု မရှိစေသော အကွာအဝေး” တွင် ပေါက်ကွဲစေရန် ရည်ရွယ်ပြီး တစ်ခုမှာ “မော်စကို၏ မကောင်းသောရည်ရွယ်ချက်၏ အထောက်အထား” အဖြစ် မဖောက်ခွဲဘဲ ချန်ထားမည်ဖြစ်သည်။ ယူကရိန်းလုပ်ဆောင်သူများသည် အဆိုပါ အစီ အစဉ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီဟု ဆိုသည်။
အခြားအစီအစဉ်တစ်ခုမှာ ဗြိတိန်၊ ယူကရိန်းနှင့် မြောက်ဥရောပ မဟာမိတ်များသည် ဘောလ်တစ်ပင်လယ်တွင် ရုရှားထုတ် ရေမြှုပ်မိုင်းများကို မတော်တဆ ပြန်လည်ရှာဖွေတွေ့ရှိသည့်ပုံစံဖြင့် “အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရေကြောင်းသွားလာရေး လမ်းကြောင်းများကို ဖျက်ဆီးရန် စီစဉ် ထားသည်” ဟု ဝါဒဖြန့်ရန်လုပ်ဆောင်မည်ဟု ဆိုသည်။
“ကိယက်ဗ် သည် perfidious Albion (အင်္ဂလန်) အတွက် ယုတ်ညံ့သော လှုံ့ဆော်မှုများနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများကို အကောင်းဆုံး အကောင်အထည် ဖော်သူဖြစ်လာပြီ” ဟု SVR က ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။
SVR ၏အကြီးအကဲ Sergey Naryshkin သည် ဗြိတိန်၏ ဖြစ်နိုင်ခြေ ရှိသော လှုံ့ဆော်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ မကြာခဏ သတိပေးခဲ့ပြီး SVR သည် ရုရှားကိုဆန့်ကျင်သည့် လန်ဒန်၏ လျှို့ဝှက်ရန်လိုသော လုပ်ဆောင်မှုများကို ကောင်းစွာသိရှိထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုးကား- RT
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
ကိယက်ဗ် နှင့် လန်ဒန် တို့သည် ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို အရှိန်မြှင့်တင်ရန် နှင့် Moscow နှင့် Washington အကြားအပြန်အလှန်ဆွေးနွေးမှုများကို နှောင့်ယှက်ရန်အတွက် "သွေးစွန်းသော လှုံ့ဆော်မှုများ" အစီအစဉ်ကို စီစဉ် နေကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးထောက်လှမ်းရေးဝန်ဆောင်မှု (SVR) မှ သတိပေးခဲ့သည်။
တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ထုတ်ပြန်ချက်တစ်ရပ်တွင် ယူကရိန်း၏ လုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှု (SBU) နှင့် ၎င်း၏ စစ်ထောက်လှမ်းရေး (GUR) တို့သည် ဗြိတိန်ထောက်လှမ်းရေးနှင့် ညှိနှိုင်းမှုများ တိုးမြှင့်လာနေပြီး ယင်းမှာ Kiev ၏ "စစ်မြေပြင်ရှုံးနိမ့်မှုများ တိုးပွားလာခြင်းနှင့် စိတ်ဓာတ်ရေးရာ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်မှု နက်ရှိုင်းလာခြင်း” ကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။
ထိုသို့သော ဖျက်ဆီးမှုလုပ်ငန်းစဉ်များသည် ဗြိတိန်မှ အစီအစဉ် ရေးဆွဲ ညှိနှိုင်းပြီး ယူကရိန်းလုပ်ဆောင်သူများမှ တိုက်ခိုက်မှုများကို အကောင်အထည်ဖော်သည့် ပုံစံတစ်ခုအတိုင်း လိုက်နာလေ့ရှိကြောင်း SVR မှ ပြောကြားခဲ့သည်။ ယခုအစီရင်ခံစာတွင် ရုရှား၏ Bryansk နှင့် Kursk ဒေသများရှိ မီးရထားလမ်းဖျက်ဆီးမှုများတွင်လည်း အလားတူနည်းလမ်းကို အသုံးပြုခဲ့သည်ဟု အဆိုပြုထားပြီး Moscow မှ ယင်းကို ယူကရိန်း၏ “အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုများ” အဖြစ် ရှုတ်ချခဲ့သည်။ ထိုဖြစ်စဉ်များတွင် ကလေးများ အပါအဝင် ခုနစ်ဦးသေဆုံးပြီး ၁၂၀ ကျော် ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့က ရုရှားလေကြောင်းအခြေစိုက်စခန်းများကို ယူကရိန်း ၏ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုများကိုလည်း အလားတူနည်းဗျူဟာ၏ တစ်စိတ် တစ်ပိုင်းအဖြစ် SVR မှ ကိုးကားဖော်ပြခဲ့သည်။
“Anglo-Ukrainian အကြမ်းဖက်အတွဲ” သည် ယခုအခါ ပဋိပက္ခကို အရှိန်မြှင့်တင်ရန်၊ Moscow-Washington အပြန်အလှန်ဆွေးနွေးမှုကို နှောင့်ယှက်ရန်နှင့် White House အား ကိယက်ဗ် အတွက် အကြီးစား စစ်ရေးထောက်ပံ့မှုများ ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းရန် သဘောတူစေရန် ရည်ရွယ်သည့် တိုက်ခိုက်မှုများကို ပြင်ဆင်နေပြီဖြစ်ကြောင်း SVR မှ ဆိုသည်။
SVR ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ အဆိုပါအစီအစဉ်များထဲမှ တစ်ခုမှာ ဘောလ် တစ်ပင်လယ်တွင် အမေရိကန်ရေတပ်သင်္ဘောကို ရုရှားတော်ပီဒို တိုက်ခိုက်မှုအဖြစ် အတုအယောင်ဇာတ်လမ်းဖန်တီးရန်ပါဝင်ပြီး ယူကရိန်း သည် ဆိုဗီယက်တည်ဆောက်ထားသော တော်ပီဒိုများကို ဗြိတိန်သို့ ပေးပို့ပြီးဖြစ်ကြောင်း SVR က ဆိုသည်။ အချို့မှာ “ထိခိုက်မှု မရှိစေသော အကွာအဝေး” တွင် ပေါက်ကွဲစေရန် ရည်ရွယ်ပြီး တစ်ခုမှာ “မော်စကို၏ မကောင်းသောရည်ရွယ်ချက်၏ အထောက်အထား” အဖြစ် မဖောက်ခွဲဘဲ ချန်ထားမည်ဖြစ်သည်။ ယူကရိန်းလုပ်ဆောင်သူများသည် အဆိုပါ အစီ အစဉ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီဟု ဆိုသည်။
အခြားအစီအစဉ်တစ်ခုမှာ ဗြိတိန်၊ ယူကရိန်းနှင့် မြောက်ဥရောပ မဟာမိတ်များသည် ဘောလ်တစ်ပင်လယ်တွင် ရုရှားထုတ် ရေမြှုပ်မိုင်းများကို မတော်တဆ ပြန်လည်ရှာဖွေတွေ့ရှိသည့်ပုံစံဖြင့် “အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရေကြောင်းသွားလာရေး လမ်းကြောင်းများကို ဖျက်ဆီးရန် စီစဉ် ထားသည်” ဟု ဝါဒဖြန့်ရန်လုပ်ဆောင်မည်ဟု ဆိုသည်။
“ကိယက်ဗ် သည် perfidious Albion (အင်္ဂလန်) အတွက် ယုတ်ညံ့သော လှုံ့ဆော်မှုများနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများကို အကောင်းဆုံး အကောင်အထည် ဖော်သူဖြစ်လာပြီ” ဟု SVR က ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။
SVR ၏အကြီးအကဲ Sergey Naryshkin သည် ဗြိတိန်၏ ဖြစ်နိုင်ခြေ ရှိသော လှုံ့ဆော်မှုများနှင့်ပတ်သက်၍ မကြာခဏ သတိပေးခဲ့ပြီး SVR သည် ရုရှားကိုဆန့်ကျင်သည့် လန်ဒန်၏ လျှို့ဝှက်ရန်လိုသော လုပ်ဆောင်မှုများကို ကောင်းစွာသိရှိထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုးကား- RT
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ, နိုင်ငံရေး-နိုင်ငံတကာသတင်း - Tue, 17-Jun-2025
အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ဝေဟင်ဆီဖြည့် လေယာဉ်အစင်း ၃၀ ကျော်သည် အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာကို ကျော်ဖြတ်ပြီးနောက် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသသို့ ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်ကြောင်း Military Watch မဂ္ဂဇင်းက ဇွန်လ ၁၆ ရက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။
အမေရိကန်က ယခုကဲ့သို့ဝေဟင်ဆီ ဖြည့်လေယာဉ်အစင်းရေ အများအပြားကို စေလွှတ်ခြင်းသည် ထူးခြားသည့်လုပ်ရပ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါလုပ်ရပ်ကြောင့် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော အစ္စရေး-အီရန် စစ်ပွဲတွင် အမေရိကန်၏နက်ရှိုင်းစွာပါဝင်မှုရှိလာနိုင်သည်ကို ဖော်ပြနေကြောင်း ထိုမဂ္ဂဇင်းက သုံးသပ်ဖော်ပြထားသည်။
အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ဝေဟင်ဆီဖြည့် လေယာဉ်အစင်း ၃၀ ကျော်သည် အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာကို ကျော်ဖြတ်ပြီးနောက် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသသို့ ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်ကြောင်း Military Watch မဂ္ဂဇင်းက ဇွန်လ ၁၆ ရက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။
အမေရိကန်က ယခုကဲ့သို့ဝေဟင်ဆီ ဖြည့်လေယာဉ်အစင်းရေ အများအပြားကို စေလွှတ်ခြင်းသည် ထူးခြားသည့်လုပ်ရပ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါလုပ်ရပ်ကြောင့် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော အစ္စရေး-အီရန် စစ်ပွဲတွင် အမေရိကန်၏နက်ရှိုင်းစွာပါဝင်မှုရှိလာနိုင်သည်ကို ဖော်ပြနေကြောင်း ထိုမဂ္ဂဇင်းက သုံးသပ်ဖော်ပြထားသည်။
အစ္စရေး-အီရန်ပဋိပက္ခအတွင်း အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အကျိုးစီးပွားများကို ထိခိုက်လာပါက ထိုပဋိပက္ခတွင် အမေရိကန်က တိုက်ရိုက်ပါဝင်လာနိုင်ကြောင်း သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က သတိပေးထားသည်။
လေကြောင်းပျံသန်းမှုစောင့်ကြည့်ရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များအရ အမေရိကန်မှ C-135 နှင့် KC-46 ဝေဟင်ဆီဖြည့်လေယာဉ်များသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းသို့ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုလေယာဉ်များသည် အစ္စရေးလေတပ်ကို ကူညီရန် သို့မဟုတ် ထိုပဋိပက္ခတွင် အမေရိကန်ပါဝင်လာပါက ၎င်းတို့၏ တိုက်လေယာဉ်များ နှင့်ဗုံးကြဲလေယာဉ်များအတွက် အကူအညီ ရစေရန်ဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါမဂ္ဂဇင်းက ခန့်မှန်းထားသည်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပင် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော အစ္စရေး-အီရန်ပဋိပက္ခ၌ အမေရိကန်က ထောက်လှမ်းရေးသတင်းများ၊ ဂြိုဟ်တုမှပစ်မှတ်ရှာဖွေမှု အချက်အလက်များနှင့် ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်များကို ထောက်ပံ့ပေးနေစဉ် အနောက်နိုင်ငံအချို့မှဆီဖြည့်လေယာဉ်များက အစ္စရေးကို ကူညီပေးနေကြောင်း သိရသည်။
MWD Web Portal
အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ဝေဟင်ဆီဖြည့် လေယာဉ်အစင်း ၃၀ ကျော်သည် အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာကို ကျော်ဖြတ်ပြီးနောက် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသသို့ ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်ကြောင်း Military Watch မဂ္ဂဇင်းက ဇွန်လ ၁၆ ရက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။
အမေရိကန်က ယခုကဲ့သို့ဝေဟင်ဆီ ဖြည့်လေယာဉ်အစင်းရေ အများအပြားကို စေလွှတ်ခြင်းသည် ထူးခြားသည့်လုပ်ရပ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါလုပ်ရပ်ကြောင့် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော အစ္စရေး-အီရန် စစ်ပွဲတွင် အမေရိကန်၏နက်ရှိုင်းစွာပါဝင်မှုရှိလာနိုင်သည်ကို ဖော်ပြနေကြောင်း ထိုမဂ္ဂဇင်းက သုံးသပ်ဖော်ပြထားသည်။
အစ္စရေး-အီရန်ပဋိပက္ခအတွင်း အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အကျိုးစီးပွားများကို ထိခိုက်လာပါက ထိုပဋိပက္ခတွင် အမေရိကန်က တိုက်ရိုက်ပါဝင်လာနိုင်ကြောင်း သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က သတိပေးထားသည်။
လေကြောင်းပျံသန်းမှုစောင့်ကြည့်ရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များအရ အမေရိကန်မှ C-135 နှင့် KC-46 ဝေဟင်ဆီဖြည့်လေယာဉ်များသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းသို့ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုလေယာဉ်များသည် အစ္စရေးလေတပ်ကို ကူညီရန် သို့မဟုတ် ထိုပဋိပက္ခတွင် အမေရိကန်ပါဝင်လာပါက ၎င်းတို့၏ တိုက်လေယာဉ်များ နှင့်ဗုံးကြဲလေယာဉ်များအတွက် အကူအညီ ရစေရန်ဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါမဂ္ဂဇင်းက ခန့်မှန်းထားသည်။
တစ်ချိန်တည်းမှာပင် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော အစ္စရေး-အီရန်ပဋိပက္ခ၌ အမေရိကန်က ထောက်လှမ်းရေးသတင်းများ၊ ဂြိုဟ်တုမှပစ်မှတ်ရှာဖွေမှု အချက်အလက်များနှင့် ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်များကို ထောက်ပံ့ပေးနေစဉ် အနောက်နိုင်ငံအချို့မှဆီဖြည့်လေယာဉ်များက အစ္စရေးကို ကူညီပေးနေကြောင်း သိရသည်။
MWD Web Portal
နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ, နိုင်ငံရေး-နိုင်ငံတကာသတင်း - Tue, 17-Jun-2025
အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က Truth Social တွင် ဝေခွဲရခက်သော သတိပေးချက်တစ်ရပ်ကို ထုတ်ပြန်လိုက်ပြီး တီဟီရန်တွင် နေထိုင်သူအားလုံး အခြားနေရာများသို့ အမြန်ဆုံးထွက်ခွာရန် တိုက်တွန်း လိုက်သည်။ အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား လက်တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ဝါရှင်တန်က ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မည့်အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ အတည်ပြု ပြောဆိုခြင်းမရှိပေ။
အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က Truth Social တွင် ဝေခွဲရခက်သော သတိပေးချက်တစ်ရပ်ကို ထုတ်ပြန်လိုက်ပြီး တီဟီရန်တွင် နေထိုင်သူအားလုံး အခြားနေရာများသို့ အမြန်ဆုံးထွက်ခွာရန် တိုက်တွန်း လိုက်သည်။ အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား လက်တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ဝါရှင်တန်က ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မည့်အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ အတည်ပြု ပြောဆိုခြင်းမရှိပေ။
ပြီးခဲ့သောသောကြာနေ့ (ဇွန် ၁၃) တွင် အစ္စရေးက အီရန်၏ နျူကလီးယား နှင့် စစ်ရေးအဆောက်အအုံများကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံ အကြား တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားနေသည်။ အစ္စရေး၏ ပစ်မှတ် များတွင် အရပ်သားနေထိုင်ရာနေရာများနှင့် အီရန်၏အစိုးရ ရုပ်သံလိုင်း လည်း ပါဝင်ပြီး အသက်ဆုံးရှုံးမှုများရှိခဲ့သည်။ နျူကလီးယား လက်နက် ပိုင်ဆိုင်ရန် ယူရေနီယံသန့်စင်မှုကို တိုးချဲ့လုပ်ဆောင်နေသည်ဟူသော စွပ်စွဲချက်များကို ငြင်းဆန်ထားသော အီရန်က ယင်းတိုက်ခိုက်မှုများကို စစ်ကြေညာချက်အဖြစ် သတ်မှတ်ကာ အစ္စရေးသို့ ဒုံးကျည်များဖြင့် လက်တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။
ထရမ့်က တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) ညတွင် “အီရန်အနေဖြင့် ၎င်းအဆိုပြုခဲ့သည့် သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးသင့်ကြောင်း၊ ယခု အခြေအနေသည် အလွန်ကြေကွဲဖွယ်ကောင်းပြီး လူ့အသက်များ အလဟဿ ဆုံးရှုံးရကြောင်းနှင့် ရိုးရှင်းပွင့်လင်းစွာပြောရမည်ဆိုပါက အီရန်ကို နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ခွင့်လုံးဝမပေးနိုင်ကြောင်း အကြိမ်ကြိမ် ပြောခဲ့သည်!” ဟု ရေးသားခဲ့သည်။
ထို့နောက် “တီဟီရန်ရှိ လူအားလုံးသည် အမြန်ဆုံးထွက်ခွာရန် လိုအပ်သည်!” ဟု ၎င်းက ဖြည့်စွက်ရေးသားခဲ့သော်လည်း မြို့တော်အတွင်းရှိ လူဦးရေ ၁၀ သန်း နီးပါးအား မည်သည့်နေရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းရမည်ကိုမူ ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြခဲ့ခြင်း မရှိပါ။
ကိုးကား- RT
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က Truth Social တွင် ဝေခွဲရခက်သော သတိပေးချက်တစ်ရပ်ကို ထုတ်ပြန်လိုက်ပြီး တီဟီရန်တွင် နေထိုင်သူအားလုံး အခြားနေရာများသို့ အမြန်ဆုံးထွက်ခွာရန် တိုက်တွန်း လိုက်သည်။ အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား လက်တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်မှုများတွင် ဝါရှင်တန်က ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မည့်အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ အတည်ပြု ပြောဆိုခြင်းမရှိပေ။
ပြီးခဲ့သောသောကြာနေ့ (ဇွန် ၁၃) တွင် အစ္စရေးက အီရန်၏ နျူကလီးယား နှင့် စစ်ရေးအဆောက်အအုံများကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံ အကြား တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားနေသည်။ အစ္စရေး၏ ပစ်မှတ် များတွင် အရပ်သားနေထိုင်ရာနေရာများနှင့် အီရန်၏အစိုးရ ရုပ်သံလိုင်း လည်း ပါဝင်ပြီး အသက်ဆုံးရှုံးမှုများရှိခဲ့သည်။ နျူကလီးယား လက်နက် ပိုင်ဆိုင်ရန် ယူရေနီယံသန့်စင်မှုကို တိုးချဲ့လုပ်ဆောင်နေသည်ဟူသော စွပ်စွဲချက်များကို ငြင်းဆန်ထားသော အီရန်က ယင်းတိုက်ခိုက်မှုများကို စစ်ကြေညာချက်အဖြစ် သတ်မှတ်ကာ အစ္စရေးသို့ ဒုံးကျည်များဖြင့် လက်တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။
ထရမ့်က တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) ညတွင် “အီရန်အနေဖြင့် ၎င်းအဆိုပြုခဲ့သည့် သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးသင့်ကြောင်း၊ ယခု အခြေအနေသည် အလွန်ကြေကွဲဖွယ်ကောင်းပြီး လူ့အသက်များ အလဟဿ ဆုံးရှုံးရကြောင်းနှင့် ရိုးရှင်းပွင့်လင်းစွာပြောရမည်ဆိုပါက အီရန်ကို နျူကလီးယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ခွင့်လုံးဝမပေးနိုင်ကြောင်း အကြိမ်ကြိမ် ပြောခဲ့သည်!” ဟု ရေးသားခဲ့သည်။
ထို့နောက် “တီဟီရန်ရှိ လူအားလုံးသည် အမြန်ဆုံးထွက်ခွာရန် လိုအပ်သည်!” ဟု ၎င်းက ဖြည့်စွက်ရေးသားခဲ့သော်လည်း မြို့တော်အတွင်းရှိ လူဦးရေ ၁၀ သန်း နီးပါးအား မည်သည့်နေရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းရမည်ကိုမူ ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြခဲ့ခြင်း မရှိပါ။
ကိုးကား- RT
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ, နိုင်ငံရေး-နိုင်ငံတကာသတင်း - Tue, 17-Jun-2025
ကာတာ၊ ဂျော်ဒန်၊ အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စု၊ ပါကစ္စတန် စသည့် အာရပ်နှင့် အစ္စလာမ်နိုင်ငံ ၂၁ နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဌာနများက ဇွန် ၁၆ ရက် ညပိုင်းတွင် ပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက် ထုတ်ပြန်ကာ အီရန်အပေါ် အစ္စရေး၏ ရန်လိုသော လုပ်ဆောင်မှုများ ရပ်တန့်ရမည်ဟု အလေးအနက်ဖော်ပြခဲ့ကြောင်း ကာတာသတင်းဌာနက ဇွန် ၁၇ ရက် နံနက်အစောပိုင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ကာတာ၊ ဂျော်ဒန်၊ အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စု၊ ပါကစ္စတန် စသည့် အာရပ်နှင့် အစ္စလာမ်နိုင်ငံ ၂၁ နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဌာနများက ဇွန် ၁၆ ရက် ညပိုင်းတွင် ပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက် ထုတ်ပြန်ကာ အီရန်အပေါ် အစ္စရေး၏ ရန်လိုသော လုပ်ဆောင်မှုများ ရပ်တန့်ရမည်ဟု အလေးအနက်ဖော်ပြခဲ့ကြောင်း ကာတာသတင်းဌာနက ဇွန် ၁၇ ရက် နံနက်အစောပိုင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
အဆိုပါပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဇွန် ၁၃ ရက် နံနက်အစောပိုင်းမှစ၍ အီရန် အား အစ္စရေး တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကို ရှုတ်ချခဲ့ရာ အမျိုးသား အချုပ်အခြာ အာဏာနှင့် နယ်မြေပိုင်နက်ပြည့်စုံမှု၊ အိမ်နီးချင်း ချစ်ကြည် ရင်းနှီးမှု အခြေခံမူကို လေးစားရန်နှင့် အငြင်းပွားမှုများကို ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်ကြောင်း ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပြီး လက်ရှိတင်းမာမှု အခြေအနေ ဖြေလျှော့ရန်၊ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် ပဋိပက္ခ ဘက်စုံ ပြေလျော့ရေး အကောင်အထည်ဖော်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ လက်ရှိ အခြေအနေသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတစ်ခုလုံး၏ လုံခြုံရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးအပေါ် ဆိုးရွားသော နောက်ဆက်တွဲများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံ အသီးသီး ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများက ယူဆကြသည်ဟု အဆိုပါ ပူးတွဲ ထုတ်ပြန်ချက် တွင် ပြောကြားထားသည်။
သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဆုံးဖြတ်ချက်များအရ အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသ တွင် နျူကလီးယားလက်နက်နှင့် အခြားသော ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သေဆုံး၊ ဒဏ်ရာရစေနိုင်သော လက်နက်များ ကင်းစင်ရေး ရည်မှန်းချက်ကို တွန်းအားပေး အကောင်အထည်ဖော်သင့်ကြောင်း၊ ဒေသတွင်းရှိ နိုင်ငံ အားလုံးအား “နျူကလီးယားလက်နက်များ မပြန့်ပွားရေး သဘောတူညီချက်” တွင် အမြန်ဆုံး ပါဝင်ရန် တိုက်တွန်းကြောင်း ယင်းတွင် ပြောကြား ထားသည်။
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏုမြူစွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) ၏ အာမခံချက် ယန္တရားအောက်တွင် ကြီးကြပ်ထားသည့် နျူကလီးယား အဆောက်အဦ များအား တိုက်ခိုက်ခြင်း မပြုရန်၊ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုလမ်းကြောင်းသို့ အမြန်ဆုံး ပြန်လည်ရောက်ရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ယင်းမှာ အီရန်နျူကလီးယား အစီအစဉ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ စဉ်ဆက်မပြတ် သဘောတူညီမှုရရှိရန် တစ်ခု တည်းသော လမ်းကြောင်းဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်တွင် အလေးထား ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ရှိအကျပ်အတည်းသည် စစ်ရေးနည်းလမ်းများဖြင့် ဖြေရှင်း၍ မရကြောင်း၊ ဒေသတွင်း အကျပ်အတည်းအား ဖြေရှင်းနိုင်သည့် တစ်ခုတည်းသော လမ်းကြောင်းမှာ သံတမန်ရေး၊ ဆွေးနွေးမှုနှင့် အိမ်နီးချင်း ချစ်ကြည် ရင်းနှီးမှု အခြေခံမူအား လိုက်နာခြင်း၊ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေနှင့် “ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်း” တို့ကို အရင်းခံ၍ လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံ အသီးသီး၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများက ဆက်လက်၍ ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ဇွန် ၁၃ ရက် နံနက်အစောပိုင်းမှစ၍ အစ္စရေးသည် အီရန်နိုင်ငံ နေရာ အများအပြားကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု အကြီးအကျယ်ပြုလုပ်ပြီး အီရန် နျူကလီးယားအဆောက်အဦနှင့် စစ်ရေးပစ်မှတ်များကို ဗုံးကြဲခဲ့ခြင်းကြောင့် လူအများအပြား သေဆုံးဒဏ်ရာရမှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ယင်းအပေါ် လက်တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် အီရန်သည် အစ္စရေးနယ်နိမိတ်အတွင်းရှိ ပစ်မှတ်များစွာကို ဒုံးကျည်၊ ဒရုန်းများဖြင့် အကြိမ်ပေါင်းများစွာ တိုက်ခိုက် ခဲ့သည်။
ကိုးကား-Xinhua Myanmar
ကာတာ၊ ဂျော်ဒန်၊ အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စု၊ ပါကစ္စတန် စသည့် အာရပ်နှင့် အစ္စလာမ်နိုင်ငံ ၂၁ နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဌာနများက ဇွန် ၁၆ ရက် ညပိုင်းတွင် ပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက် ထုတ်ပြန်ကာ အီရန်အပေါ် အစ္စရေး၏ ရန်လိုသော လုပ်ဆောင်မှုများ ရပ်တန့်ရမည်ဟု အလေးအနက်ဖော်ပြခဲ့ကြောင်း ကာတာသတင်းဌာနက ဇွန် ၁၇ ရက် နံနက်အစောပိုင်း သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
အဆိုပါပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဇွန် ၁၃ ရက် နံနက်အစောပိုင်းမှစ၍ အီရန် အား အစ္စရေး တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းကို ရှုတ်ချခဲ့ရာ အမျိုးသား အချုပ်အခြာ အာဏာနှင့် နယ်မြေပိုင်နက်ပြည့်စုံမှု၊ အိမ်နီးချင်း ချစ်ကြည် ရင်းနှီးမှု အခြေခံမူကို လေးစားရန်နှင့် အငြင်းပွားမှုများကို ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်ကြောင်း ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပြီး လက်ရှိတင်းမာမှု အခြေအနေ ဖြေလျှော့ရန်၊ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် ပဋိပက္ခ ဘက်စုံ ပြေလျော့ရေး အကောင်အထည်ဖော်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။ လက်ရှိ အခြေအနေသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတစ်ခုလုံး၏ လုံခြုံရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးအပေါ် ဆိုးရွားသော နောက်ဆက်တွဲများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံ အသီးသီး ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများက ယူဆကြသည်ဟု အဆိုပါ ပူးတွဲ ထုတ်ပြန်ချက် တွင် ပြောကြားထားသည်။
သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဆုံးဖြတ်ချက်များအရ အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသ တွင် နျူကလီးယားလက်နက်နှင့် အခြားသော ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သေဆုံး၊ ဒဏ်ရာရစေနိုင်သော လက်နက်များ ကင်းစင်ရေး ရည်မှန်းချက်ကို တွန်းအားပေး အကောင်အထည်ဖော်သင့်ကြောင်း၊ ဒေသတွင်းရှိ နိုင်ငံ အားလုံးအား “နျူကလီးယားလက်နက်များ မပြန့်ပွားရေး သဘောတူညီချက်” တွင် အမြန်ဆုံး ပါဝင်ရန် တိုက်တွန်းကြောင်း ယင်းတွင် ပြောကြား ထားသည်။
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏုမြူစွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) ၏ အာမခံချက် ယန္တရားအောက်တွင် ကြီးကြပ်ထားသည့် နျူကလီးယား အဆောက်အဦ များအား တိုက်ခိုက်ခြင်း မပြုရန်၊ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုလမ်းကြောင်းသို့ အမြန်ဆုံး ပြန်လည်ရောက်ရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ယင်းမှာ အီရန်နျူကလီးယား အစီအစဉ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ စဉ်ဆက်မပြတ် သဘောတူညီမှုရရှိရန် တစ်ခု တည်းသော လမ်းကြောင်းဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါပူးတွဲထုတ်ပြန်ချက်တွင် အလေးထား ပြောကြားခဲ့သည်။
လက်ရှိအကျပ်အတည်းသည် စစ်ရေးနည်းလမ်းများဖြင့် ဖြေရှင်း၍ မရကြောင်း၊ ဒေသတွင်း အကျပ်အတည်းအား ဖြေရှင်းနိုင်သည့် တစ်ခုတည်းသော လမ်းကြောင်းမှာ သံတမန်ရေး၊ ဆွေးနွေးမှုနှင့် အိမ်နီးချင်း ချစ်ကြည် ရင်းနှီးမှု အခြေခံမူအား လိုက်နာခြင်း၊ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေနှင့် “ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်း” တို့ကို အရင်းခံ၍ လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံ အသီးသီး၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများက ဆက်လက်၍ ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ဇွန် ၁၃ ရက် နံနက်အစောပိုင်းမှစ၍ အစ္စရေးသည် အီရန်နိုင်ငံ နေရာ အများအပြားကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု အကြီးအကျယ်ပြုလုပ်ပြီး အီရန် နျူကလီးယားအဆောက်အဦနှင့် စစ်ရေးပစ်မှတ်များကို ဗုံးကြဲခဲ့ခြင်းကြောင့် လူအများအပြား သေဆုံးဒဏ်ရာရမှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ယင်းအပေါ် လက်တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် အီရန်သည် အစ္စရေးနယ်နိမိတ်အတွင်းရှိ ပစ်မှတ်များစွာကို ဒုံးကျည်၊ ဒရုန်းများဖြင့် အကြိမ်ပေါင်းများစွာ တိုက်ခိုက် ခဲ့သည်။
ကိုးကား-Xinhua Myanmar
နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ, နိုင်ငံရေး-နိုင်ငံတကာသတင်း - Tue, 17-Jun-2025
ယခုလအတွင်း နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်၌ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွား ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံအကြား တင်းမာမှုများမြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံက ထိုင်းနိုင်ငံမှ သစ်သီးဝလံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် များတင်သွင်းမှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်လိုက်သည်။
ကမ္ဘောဒီးယား လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Sok Veasna က “ယနေ့နံနက်ကစပြီး ထိုင်းနိုင်ငံမှ သစ်သီးဝလံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် တင်သွင်းမှုကို တားမြစ်ထားပြီ” ဟု ဇွန်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ပြောကြား ခဲ့သည်။ ၎င်း၏အဆိုအရ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်သွားလာမှုကိုမူ ဆက်လက် ခွင့်ပြုထားဆဲဖြစ်သည်။
ယခုလအတွင်း နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်၌ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွား ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံအကြား တင်းမာမှုများမြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံက ထိုင်းနိုင်ငံမှ သစ်သီးဝလံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် များတင်သွင်းမှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်လိုက်သည်။
ကမ္ဘောဒီးယား လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Sok Veasna က “ယနေ့နံနက်ကစပြီး ထိုင်းနိုင်ငံမှ သစ်သီးဝလံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် တင်သွင်းမှုကို တားမြစ်ထားပြီ” ဟု ဇွန်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ပြောကြား ခဲ့သည်။ ၎င်း၏အဆိုအရ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်သွားလာမှုကိုမူ ဆက်လက် ခွင့်ပြုထားဆဲဖြစ်သည်။
အဆိုပါတားမြစ်မှုသည် Preah Vihear ဘုရားကျောင်းအနီး နယ်စပ် အငြင်းပွားနယ်မြေတွင် မေလ ၂၈ ရက်က ကမ္ဘောဒီး-ထိုင်း စစ်တပ်များ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံကြား တင်းမာမှု မြင့်တက်လာချိန်တွင် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါဖြစ်စဉ်တွင် ကမ္ဘောဒီးယား စစ်သား ၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး နှစ်ဖက်စလုံးက မိမိတို့၏လုပ်ရပ်သည် ကာကွယ်ရေးအတွက်သာဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။
မကြာသေးမီရက်ပိုင်းအတွင်း ထိုင်းနိုင်ငံသည် ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ဆက်စပ် နေသော နယ်စပ်ဒေသများတွင် ထိန်းချုပ်မှုများ မြှင့်တင်ခဲ့ပြီး နယ်စပ် ဖြတ်ကျော်စီးဆင်းမှုအချို့ကို ယာယီပိတ်ထားခဲ့သည်။ တစ်ဖက်တွင်လည်း ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရက ထိုင်းရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားအစီအစဉ်များ ထုတ်လွှင့်မှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ခဲ့ပြီး နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဂိတ်တစ်ခုကို ပိတ်ကာ ထိုင်းမှအင်တာနက်လိုင်းများအားလုံးကို ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။
ဇွန် ၁၆ ရက်တွင် ကမ္ဘောဒီးယား ဆီးနိတ်ဥက္ကဋ္ဌ ဟွန်ဆန်က ထိုင်းနိုင်ငံ အား နယ်စပ်ကန့်သတ်ချက်များကို ၂၄ နာရီအတွင်း ရုပ်သိမ်းရန် နောက်ဆုံး သတ်မှတ်ချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုသို့မပြုလုပ်ပါက ကမ္ဘောဒီးယား အနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ သစ်သီးဝလံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် တင်သွင်းမှု အားလုံးကို တားမြစ်မည်ဟု သတိပေးခဲ့သည်။ ဇွန် ၁၇ ရက်တွင် ကမ္ဘော ဒီးယားအရာရှိများက ထိုင်းဘက်မှ ကန့်သတ်ချက်များ ဆက်လက် ကျင့်သုံးနေသောကြောင့် ဟွန်ဆန်၏အမိန့်အာဏာ စတင်အသက်ဝင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။
ဟွန်ဆန်က နယ်စပ်တွင် တင်းမာမှုမြင့်တက်နေချိန်တွင် လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့အားလုံးအား ၂၄ နာရီ သတိအပြည့်ဖြင့် အသင့်ပြင်ဆင်ထားရန်၊ ထိုင်းနှင့်နယ်စပ်ချင်းထိစပ်နေသော ပြည်နယ်များအနေဖြင့် ပြည်သူများကို ဘေးကင်းရာသို့ အရေးပေါ်ရွှေ့ပြောင်းနိုင်ရန်၊ အစားအစာ၊ ဆေးဝါးနှင့် အခြေခံလိုအပ်ချက်များ ဖူလုံစေရေး အဆင်သင့်ပြင်ဆင်ထားရန် ညွှန်ကြားချက်များထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ထို့အပြင် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် သောင်းနှင့်ချီသော ကမ္ဘောဒီးယားရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများကို နယ်စပ်တင်းမာမှုကြောင့် နိုင်ငံသို့ အလျင်အမြန်ပြန်လာရန် တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး အဆိုပါ အခြေအနေတွင် ထိုင်းဘက်မှ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုများ ပိုမိုကြုံတွေ့ရနိုင်ကြောင်း သတိ ပေးခဲ့သည်။
ကိုးကား- VN Express
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
ယခုလအတွင်း နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်၌ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွား ပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံအကြား တင်းမာမှုများမြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံက ထိုင်းနိုင်ငံမှ သစ်သီးဝလံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် များတင်သွင်းမှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်လိုက်သည်။
ကမ္ဘောဒီးယား လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Sok Veasna က “ယနေ့နံနက်ကစပြီး ထိုင်းနိုင်ငံမှ သစ်သီးဝလံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် တင်သွင်းမှုကို တားမြစ်ထားပြီ” ဟု ဇွန်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ပြောကြား ခဲ့သည်။ ၎င်း၏အဆိုအရ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်သွားလာမှုကိုမူ ဆက်လက် ခွင့်ပြုထားဆဲဖြစ်သည်။
အဆိုပါတားမြစ်မှုသည် Preah Vihear ဘုရားကျောင်းအနီး နယ်စပ် အငြင်းပွားနယ်မြေတွင် မေလ ၂၈ ရက်က ကမ္ဘောဒီး-ထိုင်း စစ်တပ်များ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားပြီးနောက် နှစ်နိုင်ငံကြား တင်းမာမှု မြင့်တက်လာချိန်တွင် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါဖြစ်စဉ်တွင် ကမ္ဘောဒီးယား စစ်သား ၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး နှစ်ဖက်စလုံးက မိမိတို့၏လုပ်ရပ်သည် ကာကွယ်ရေးအတွက်သာဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။
မကြာသေးမီရက်ပိုင်းအတွင်း ထိုင်းနိုင်ငံသည် ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ဆက်စပ် နေသော နယ်စပ်ဒေသများတွင် ထိန်းချုပ်မှုများ မြှင့်တင်ခဲ့ပြီး နယ်စပ် ဖြတ်ကျော်စီးဆင်းမှုအချို့ကို ယာယီပိတ်ထားခဲ့သည်။ တစ်ဖက်တွင်လည်း ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရက ထိုင်းရုပ်ရှင်နှင့် ရုပ်မြင်သံကြားအစီအစဉ်များ ထုတ်လွှင့်မှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ခဲ့ပြီး နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဂိတ်တစ်ခုကို ပိတ်ကာ ထိုင်းမှအင်တာနက်လိုင်းများအားလုံးကို ဖြတ်တောက်ခဲ့သည်။
ဇွန် ၁၆ ရက်တွင် ကမ္ဘောဒီးယား ဆီးနိတ်ဥက္ကဋ္ဌ ဟွန်ဆန်က ထိုင်းနိုင်ငံ အား နယ်စပ်ကန့်သတ်ချက်များကို ၂၄ နာရီအတွင်း ရုပ်သိမ်းရန် နောက်ဆုံး သတ်မှတ်ချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုသို့မပြုလုပ်ပါက ကမ္ဘောဒီးယား အနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ သစ်သီးဝလံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် တင်သွင်းမှု အားလုံးကို တားမြစ်မည်ဟု သတိပေးခဲ့သည်။ ဇွန် ၁၇ ရက်တွင် ကမ္ဘော ဒီးယားအရာရှိများက ထိုင်းဘက်မှ ကန့်သတ်ချက်များ ဆက်လက် ကျင့်သုံးနေသောကြောင့် ဟွန်ဆန်၏အမိန့်အာဏာ စတင်အသက်ဝင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။
ဟွန်ဆန်က နယ်စပ်တွင် တင်းမာမှုမြင့်တက်နေချိန်တွင် လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့အားလုံးအား ၂၄ နာရီ သတိအပြည့်ဖြင့် အသင့်ပြင်ဆင်ထားရန်၊ ထိုင်းနှင့်နယ်စပ်ချင်းထိစပ်နေသော ပြည်နယ်များအနေဖြင့် ပြည်သူများကို ဘေးကင်းရာသို့ အရေးပေါ်ရွှေ့ပြောင်းနိုင်ရန်၊ အစားအစာ၊ ဆေးဝါးနှင့် အခြေခံလိုအပ်ချက်များ ဖူလုံစေရေး အဆင်သင့်ပြင်ဆင်ထားရန် ညွှန်ကြားချက်များထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ထို့အပြင် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့် သောင်းနှင့်ချီသော ကမ္ဘောဒီးယားရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများကို နယ်စပ်တင်းမာမှုကြောင့် နိုင်ငံသို့ အလျင်အမြန်ပြန်လာရန် တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး အဆိုပါ အခြေအနေတွင် ထိုင်းဘက်မှ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုများ ပိုမိုကြုံတွေ့ရနိုင်ကြောင်း သတိ ပေးခဲ့သည်။
ကိုးကား- VN Express
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ, နိုင်ငံရေး-နိုင်ငံတကာသတင်း - Tue, 17-Jun-2025
ရုရှားနိုင်ငံသည် ယူကရိန်းနှင့်ဖြစ်ပွားသည့် ပဋိပက္ခအတွင်း ယူကရိန်းမှ ကျဆုံးသွားသည့် စစ်သည်များ၏ ရုပ်အလောင်း ၆၀၀၀ ကျော်ကို ယူကရိန်းသို့ပြန်လည်လွှဲပြောင်း ပေးအပ်လိုက်ကြောင်း ပဋိပက္ခနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ရုရှားစေ့စပ် ညှိနှိုင်းရေးမှူးဖြစ်သည့် ဗလာဒီမာမက်ဒင်စကီ ကပြောသည်။
ရုရှားဘက်က ယူကရိန်းသို့ ကျဆုံးစစ်သည် ၆၀၆၀ ၏ရုပ်အလောင်းများကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးစဉ် ယူကရိန်းက ရုရှားသို့ ရုရှားနိုင်ငံမှ ကျဆုံးစစ်သည် ၇၈ ဦး၏ ရုပ်အလောင်းများကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးကြောင်း ဗလာဒီမာမက်ဒင်စကီက ဇွန်လ ၁၆ ရက်တွင်ပြောသည်။
ရုရှားနိုင်ငံသည် ယူကရိန်းနှင့်ဖြစ်ပွားသည့် ပဋိပက္ခအတွင်း ယူကရိန်းမှ ကျဆုံးသွားသည့် စစ်သည်များ၏ ရုပ်အလောင်း ၆၀၀၀ ကျော်ကို ယူကရိန်းသို့ပြန်လည်လွှဲပြောင်း ပေးအပ်လိုက်ကြောင်း ပဋိပက္ခနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ရုရှားစေ့စပ် ညှိနှိုင်းရေးမှူးဖြစ်သည့် ဗလာဒီမာမက်ဒင်စကီ ကပြောသည်။
ရုရှားဘက်က ယူကရိန်းသို့ ကျဆုံးစစ်သည် ၆၀၆၀ ၏ရုပ်အလောင်းများကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးစဉ် ယူကရိန်းက ရုရှားသို့ ရုရှားနိုင်ငံမှ ကျဆုံးစစ်သည် ၇၈ ဦး၏ ရုပ်အလောင်းများကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးကြောင်း ဗလာဒီမာမက်ဒင်စကီက ဇွန်လ ၁၆ ရက်တွင်ပြောသည်။
ယခုလအစောပိုင်းတွင် တူကီယဲနိုင်ငံ၌ ကျင်းပခဲ့သော ရုရှား-ယူကရိန်း မျက်နှာချင်းဆိုင် ဆွေးနွေးမှုအတွင်း ရရှိခဲ့သော သဘောတူညီချက်ကို အကောင်အထည် ဖော်သည့်အနေဖြင့် ယခုကဲ့သို့လွှဲပြောင်းပေးခြင်း ဖြစ်ကြောင်း မက်ဒင်စကီကပြော ထားသည်ဟု သိရသည်။
MWD Web Portal
ရုရှားနိုင်ငံသည် ယူကရိန်းနှင့်ဖြစ်ပွားသည့် ပဋိပက္ခအတွင်း ယူကရိန်းမှ ကျဆုံးသွားသည့် စစ်သည်များ၏ ရုပ်အလောင်း ၆၀၀၀ ကျော်ကို ယူကရိန်းသို့ပြန်လည်လွှဲပြောင်း ပေးအပ်လိုက်ကြောင်း ပဋိပက္ခနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ရုရှားစေ့စပ် ညှိနှိုင်းရေးမှူးဖြစ်သည့် ဗလာဒီမာမက်ဒင်စကီ ကပြောသည်။
ရုရှားဘက်က ယူကရိန်းသို့ ကျဆုံးစစ်သည် ၆၀၆၀ ၏ရုပ်အလောင်းများကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးစဉ် ယူကရိန်းက ရုရှားသို့ ရုရှားနိုင်ငံမှ ကျဆုံးစစ်သည် ၇၈ ဦး၏ ရုပ်အလောင်းများကို ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးကြောင်း ဗလာဒီမာမက်ဒင်စကီက ဇွန်လ ၁၆ ရက်တွင်ပြောသည်။
ယခုလအစောပိုင်းတွင် တူကီယဲနိုင်ငံ၌ ကျင်းပခဲ့သော ရုရှား-ယူကရိန်း မျက်နှာချင်းဆိုင် ဆွေးနွေးမှုအတွင်း ရရှိခဲ့သော သဘောတူညီချက်ကို အကောင်အထည် ဖော်သည့်အနေဖြင့် ယခုကဲ့သို့လွှဲပြောင်းပေးခြင်း ဖြစ်ကြောင်း မက်ဒင်စကီကပြော ထားသည်ဟု သိရသည်။
MWD Web Portal
နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ, နိုင်ငံရေး-နိုင်ငံတကာသတင်း - Tue, 17-Jun-2025
သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) ညနေပိုင်းတွင် ကနေဒါမှ ထွက်ခွာစဉ် ပြင်သစ်သမ္မတ Emmanuel Macron အား ဝေဖန် ပြောဆိုခဲ့ပြီး အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား စစ်ရပ်စဲရေးအတွက် ဝါရှင်တန်သို့ ပြန်လာရသည်ဟု မက်ခရွန်က မှားယွင်းစွာပြောဆိုခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြ ခဲ့သည်။
“ပြင်သစ်သမ္မတ Emmanuel Macron က ထရမ့်သည် G7 ထိပ်သီး အစည်းအဝေးမှ “စစ်ရပ်စဲရေး” အတွက် ဝါရှင်တန် သို့ ပြန်နေသည် ဟု မှားယွင်းစွာ ပြောခဲ့သည်” ဟု ထရမ့်က Truth Social တွင် ရေးသားခဲ့သည်။
သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) ညနေပိုင်းတွင် ကနေဒါမှ ထွက်ခွာစဉ် ပြင်သစ်သမ္မတ Emmanuel Macron အား ဝေဖန် ပြောဆိုခဲ့ပြီး အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား စစ်ရပ်စဲရေးအတွက် ဝါရှင်တန်သို့ ပြန်လာရသည်ဟု မက်ခရွန်က မှားယွင်းစွာပြောဆိုခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြ ခဲ့သည်။
“ပြင်သစ်သမ္မတ Emmanuel Macron က ထရမ့်သည် G7 ထိပ်သီး အစည်းအဝေးမှ “စစ်ရပ်စဲရေး” အတွက် ဝါရှင်တန် သို့ ပြန်နေသည် ဟု မှားယွင်းစွာ ပြောခဲ့သည်” ဟု ထရမ့်က Truth Social တွင် ရေးသားခဲ့သည်။
“ထရမ့်က ၎င်းသည် ဝါရှင်တန်သို့ မည်သည့်အတွက်ကြောင့် ပြန်နေသည်ဆိုသည်ကို မက်ခရွန်မသိရှိနိုင်ဘဲ စစ်ရပ်စဲရေးနှင့် မည်သို့မျှ သက်ဆိုင်မှု မရှိကြောင်း” “ထို့ထက်ပိုမိုအရေးကြီးသည့် ကိစ္စဖြစ်ပြီး မက်ခရွန်သည် ရည်ရွယ်ချက်ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ အမြဲမှားယွင်းတတ်သည်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ရေးသားခဲ့သည်။
အစောပိုင်းတွင် မက်ခရွန်က ထရမ့်သည် အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား စစ်ရပ်စဲရေး ကမ်းလှမ်းချက်တစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
“အထူးသဖြင့် စစ်ရပ်စဲပြီး ပိုကျယ်ပြန့်သည့် ဆွေးနွေးပွဲတွေ စတင်ရန် ကမ်းလှမ်းချက်တစ်ခု ရှိပါသည်” ဟု မက်ခရွန်က ကနေဒါနိုင်ငံ Kananaskis တွင် ကျင်းပသည့် G7 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် သတင်းထောက်များအား ပြောကြားခဲ့သည်။
“အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက စစ်ရပ်စဲရေး လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဆိုပါက ထိုသို့ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်းကို ပြင်သစ်က ထောက်ခံနေသလို မျှော်လင့်နေပါသည်” ဟု မက်ခရွန်က ပြင်သစ်ဘာသာဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုးကား- CNN
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) ညနေပိုင်းတွင် ကနေဒါမှ ထွက်ခွာစဉ် ပြင်သစ်သမ္မတ Emmanuel Macron အား ဝေဖန် ပြောဆိုခဲ့ပြီး အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား စစ်ရပ်စဲရေးအတွက် ဝါရှင်တန်သို့ ပြန်လာရသည်ဟု မက်ခရွန်က မှားယွင်းစွာပြောဆိုခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြ ခဲ့သည်။
“ပြင်သစ်သမ္မတ Emmanuel Macron က ထရမ့်သည် G7 ထိပ်သီး အစည်းအဝေးမှ “စစ်ရပ်စဲရေး” အတွက် ဝါရှင်တန် သို့ ပြန်နေသည် ဟု မှားယွင်းစွာ ပြောခဲ့သည်” ဟု ထရမ့်က Truth Social တွင် ရေးသားခဲ့သည်။
“ထရမ့်က ၎င်းသည် ဝါရှင်တန်သို့ မည်သည့်အတွက်ကြောင့် ပြန်နေသည်ဆိုသည်ကို မက်ခရွန်မသိရှိနိုင်ဘဲ စစ်ရပ်စဲရေးနှင့် မည်သို့မျှ သက်ဆိုင်မှု မရှိကြောင်း” “ထို့ထက်ပိုမိုအရေးကြီးသည့် ကိစ္စဖြစ်ပြီး မက်ခရွန်သည် ရည်ရွယ်ချက်ရှိသည်ဖြစ်စေ၊ မရှိသည်ဖြစ်စေ အမြဲမှားယွင်းတတ်သည်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ရေးသားခဲ့သည်။
အစောပိုင်းတွင် မက်ခရွန်က ထရမ့်သည် အစ္စရေးနှင့် အီရန်ကြား စစ်ရပ်စဲရေး ကမ်းလှမ်းချက်တစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
“အထူးသဖြင့် စစ်ရပ်စဲပြီး ပိုကျယ်ပြန့်သည့် ဆွေးနွေးပွဲတွေ စတင်ရန် ကမ်းလှမ်းချက်တစ်ခု ရှိပါသည်” ဟု မက်ခရွန်က ကနေဒါနိုင်ငံ Kananaskis တွင် ကျင်းပသည့် G7 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် သတင်းထောက်များအား ပြောကြားခဲ့သည်။
“အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက စစ်ရပ်စဲရေး လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဆိုပါက ထိုသို့ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်းကို ပြင်သစ်က ထောက်ခံနေသလို မျှော်လင့်နေပါသည်” ဟု မက်ခရွန်က ပြင်သစ်ဘာသာဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုးကား- CNN
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ, နိုင်ငံရေး-နိုင်ငံတကာသတင်း - Tue, 17-Jun-2025
အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ရုရှားကို G8 အုပ်စုမှ ထုတ်ပယ်လိုက်ခြင်းသည် မှားယွင်းသည့်ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရုရှား ပါဝင်နေမည်ဆိုပါက ယူကရိန်းပဋိပက္ခ အရှိန်မမြင့်မားစေရန် တားဆီးနိုင်မည်ဟု ပြောကြား ခဲ့ပါသည်။
အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ရုရှားကို G8 အုပ်စုမှ ထုတ်ပယ်လိုက်ခြင်းသည် မှားယွင်းသည့်ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရုရှား ပါဝင်နေမည်ဆိုပါက ယူကရိန်းပဋိပက္ခ အရှိန်မမြင့်မားစေရန် တားဆီးနိုင်မည်ဟု ပြောကြား ခဲ့ပါသည်။
ရုရှားသည် ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် G7 ဟု ယခင်ကသတ်မှတ်ခဲ့သည့် အစုအဖွဲ့သို့ ပထမဆုံးပါဝင်ခဲ့ပြီး ၎င်းတွင် ကနေဒါ၊ ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီ၊ အီတလီ၊ ဂျပန်၊ ဗြိတိန်၊ အမေရိကန်နဲ့ အီးယူတို့ “စာရင်းထည့်သွင်း မရေတွက်သော အဖွဲ့ဝင်” အဖြစ်ပါဝင်ပါသည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ခရိုင်မီးယားကျွန်းဆွယ် ရုရှားနှင့်ပူးပေါင်းသွားပြီးနောက် ရုရှား၏အဖွဲ့ဝင် အခွင့်အရေးကို ဆိုင်းငံ့ လိုက်ကာ G8 မှ G7 အဖြစ် ပြန်ဖြစ်သွားခဲ့ပါသည်။ ခရိုင်မီးယားတွင် အနောက်နိုင်ငံများကထောက်ခံသည့် မိုင်ဒန်အာဏာသိမ်းမှုအပြီး ဆန္ဒခံ ယူပွဲပြုလုပ်ကာ ယူကရိန်းမှခွဲထွက်ခဲ့ပြီး ရုရှားနှင့်ပူးပေါင်းရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါသည်။
ထရမ့်သည် တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) က ကနေဒါ၌ကျင်းပခဲ့သော G7 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးဖွင့်ပွဲတွင် အထက်ပါအချက်ကိုပြောဆိုခဲ့ပြီး ရုရှားသည် ယခင်က အဆိုပါအုပ်စုတွင်ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း ပြန်လည်သတိရစေခဲ့ပါသည်။
“G7 ဆိုသည်မှာ ယခင်က G8 ဖြစ်ခဲ့ပြီး အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဘာရက်အိုဘားမားနှင့် ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဂျစ်စတင် ထရူးဒိုး တို့က ရုရှားကိုမပါစေချင်ခဲ့ပါ” ဟု ၎င်းက ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ် မာ့ခ်ကာနီ နှင့် ပထမဆုံးအကြိမ်အစည်းအဝေး၌ ပြောခဲ့ပါသည်။
“ဤသည်မှာမှားယွင်းသောဆုံးဖြတ်ချက်ဟု သတ်မှတ်လိုကြောင်း၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ရုရှားပါဝင်နေပါက စစ်ပွဲဖြစ်လာမည်မဟုတ်ဘဲ လွန်ခဲ့သည့်လေးနှစ်တွင် ၎င်း(ထရမ့်)သမ္မတဖြစ်နေပါက ယခုကဲ့သို့သော စစ်ပွဲဖြစ်လာမည်မဟုတ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
ထရမ့်သည် ၎င်း၏ပထမသက်တမ်းအတွင်းတွင် ရုရှားကိုပြန်လည် ထည့်သွင်းရန် အကြိမ်ကြိမ်အဆိုပြုခဲ့သော်လည်း အခြားအဖွဲ့ဝင်များကပယ်ချခဲ့ပါသည်။
လွန်ခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်းကလည်း ထရမ့်က ရုရှားကို G8 တွင် ပြန်မြင်ချင်ကြောင်း ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။
ကိုးကား- RT
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ရုရှားကို G8 အုပ်စုမှ ထုတ်ပယ်လိုက်ခြင်းသည် မှားယွင်းသည့်ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရုရှား ပါဝင်နေမည်ဆိုပါက ယူကရိန်းပဋိပက္ခ အရှိန်မမြင့်မားစေရန် တားဆီးနိုင်မည်ဟု ပြောကြား ခဲ့ပါသည်။
ရုရှားသည် ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် G7 ဟု ယခင်ကသတ်မှတ်ခဲ့သည့် အစုအဖွဲ့သို့ ပထမဆုံးပါဝင်ခဲ့ပြီး ၎င်းတွင် ကနေဒါ၊ ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီ၊ အီတလီ၊ ဂျပန်၊ ဗြိတိန်၊ အမေရိကန်နဲ့ အီးယူတို့ “စာရင်းထည့်သွင်း မရေတွက်သော အဖွဲ့ဝင်” အဖြစ်ပါဝင်ပါသည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ခရိုင်မီးယားကျွန်းဆွယ် ရုရှားနှင့်ပူးပေါင်းသွားပြီးနောက် ရုရှား၏အဖွဲ့ဝင် အခွင့်အရေးကို ဆိုင်းငံ့ လိုက်ကာ G8 မှ G7 အဖြစ် ပြန်ဖြစ်သွားခဲ့ပါသည်။ ခရိုင်မီးယားတွင် အနောက်နိုင်ငံများကထောက်ခံသည့် မိုင်ဒန်အာဏာသိမ်းမှုအပြီး ဆန္ဒခံ ယူပွဲပြုလုပ်ကာ ယူကရိန်းမှခွဲထွက်ခဲ့ပြီး ရုရှားနှင့်ပူးပေါင်းရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါသည်။
ထရမ့်သည် တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) က ကနေဒါ၌ကျင်းပခဲ့သော G7 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးဖွင့်ပွဲတွင် အထက်ပါအချက်ကိုပြောဆိုခဲ့ပြီး ရုရှားသည် ယခင်က အဆိုပါအုပ်စုတွင်ပါဝင်ခဲ့ကြောင်း ပြန်လည်သတိရစေခဲ့ပါသည်။
“G7 ဆိုသည်မှာ ယခင်က G8 ဖြစ်ခဲ့ပြီး အမေရိကန်သမ္မတဟောင်း ဘာရက်အိုဘားမားနှင့် ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဂျစ်စတင် ထရူးဒိုး တို့က ရုရှားကိုမပါစေချင်ခဲ့ပါ” ဟု ၎င်းက ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ် မာ့ခ်ကာနီ နှင့် ပထမဆုံးအကြိမ်အစည်းအဝေး၌ ပြောခဲ့ပါသည်။
“ဤသည်မှာမှားယွင်းသောဆုံးဖြတ်ချက်ဟု သတ်မှတ်လိုကြောင်း၊ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ရုရှားပါဝင်နေပါက စစ်ပွဲဖြစ်လာမည်မဟုတ်ဘဲ လွန်ခဲ့သည့်လေးနှစ်တွင် ၎င်း(ထရမ့်)သမ္မတဖြစ်နေပါက ယခုကဲ့သို့သော စစ်ပွဲဖြစ်လာမည်မဟုတ်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
ထရမ့်သည် ၎င်း၏ပထမသက်တမ်းအတွင်းတွင် ရုရှားကိုပြန်လည် ထည့်သွင်းရန် အကြိမ်ကြိမ်အဆိုပြုခဲ့သော်လည်း အခြားအဖွဲ့ဝင်များကပယ်ချခဲ့ပါသည်။
လွန်ခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်းကလည်း ထရမ့်က ရုရှားကို G8 တွင် ပြန်မြင်ချင်ကြောင်း ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။
ကိုးကား- RT
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ, နိုင်ငံရေး-နိုင်ငံတကာသတင်း - Mon, 16-Jun-2025
ရုရှားနိုင်ငံသမ္မတ ပူတင်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံသမ္မတ ထရမ့်တို့သည် ဇွန် ၁၄ ရက်တွင် ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်၍ ယူကရိန်းအခြေအနေနှင့် အစ္စရေးက အီရန်အပေါ် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတို့နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း ရုရှားသမ္မတ လက်ထောက် Yuri Ushakov က ထိုနေ့တွင် မီဒီယာများကို ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှားနိုင်ငံသမ္မတ ပူတင်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံသမ္မတ ထရမ့်တို့သည် ဇွန် ၁၄ ရက်တွင် ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်၍ ယူကရိန်းအခြေအနေနှင့် အစ္စရေးက အီရန်အပေါ် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတို့နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း ရုရှားသမ္မတ လက်ထောက် Yuri Ushakov က ထိုနေ့တွင် မီဒီယာများကို ပြောကြားခဲ့သည်။
နှစ်ဖက်အနေဖြင့် မိနစ် ၅၀ ကြာ ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ဖုန်းဖြင့်ဆက်သွယ်ဆွေးနွေးမှုသည် “အကျိုးရှိကြောင်း” Yuri Ushakov က ဆိုသည်။ ပူတင်က ဖုန်းဖြင့်ဆက်သွယ်ဆွေးနွေးရာတွင် ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းတို့ စစ်သုံ့ပန်းချင်း လဲလှယ်မှုအခြေအနေကို မိတ်ဆက်ပြောကြားခဲ့ပြီး ရုရှားအနေဖြင့် ဇွန် ၂၂ ရက်ပြီးနောက် ယူကရိန်းနှင့် ဆက်လက်ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းလိုကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။ ပူတင်က အီရန်အပေါ် အစ္စရေး၏ စစ်ရေး လှုပ်ရှားမှု ကိုရှုတ်ချခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံအတွက် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းပေးလိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ထရမ့်က အစ္စရေးနှင့် အီရန်တို့၏ အခြေအနေသည် “အလွန်အမင်း စိုးရိမ်ပူပန်စေ”ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး တစ်ချိန်တည်းတွင် အစ္စရေးက အီရန်အပေါ် တိုက်ခိုက်မှုသည် “ထိရောက်မှုရှိ” ကြောင်း၊ အမေရိကန် ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းရေးကိုယ်စားလှယ်အနေဖြင့် အီရန်နှင့်အတူ အီရန်နျူကလီးယားအရေး နှင့်စပ်လျဉ်း၍ သက်ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများ ပြန်လည်လုပ်ဆောင်သွားလိုကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ထရမ့်က ယူကရိန်း အကျပ် အတည်းအား ဆောလျင်စွာ အဆုံးသတ်ရန် မျှော်လင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
နှစ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များက ဆွေးနွေးရာတွင် နှစ်နိုင်ငံက ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကာလအတွင်း ရဲဘော်ရဲဘက် သံယောဇဉ်အကြောင်းပြောကြားခဲ့ပြီး အပြန်အလှန်၏ “အပြုသဘောဆောင်သော ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ဆက်ဆံမှု” အပေါ် ကျေနပ်မှုရှိကြကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု Yuri Ushakov က ဆိုသည်။
ကိုးကား - Xinhua
ရုရှားနိုင်ငံသမ္မတ ပူတင်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံသမ္မတ ထရမ့်တို့သည် ဇွန် ၁၄ ရက်တွင် ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်၍ ယူကရိန်းအခြေအနေနှင့် အစ္စရေးက အီရန်အပေါ် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတို့နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း ရုရှားသမ္မတ လက်ထောက် Yuri Ushakov က ထိုနေ့တွင် မီဒီယာများကို ပြောကြားခဲ့သည်။
နှစ်ဖက်အနေဖြင့် မိနစ် ၅၀ ကြာ ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ဖုန်းဖြင့်ဆက်သွယ်ဆွေးနွေးမှုသည် “အကျိုးရှိကြောင်း” Yuri Ushakov က ဆိုသည်။ ပူတင်က ဖုန်းဖြင့်ဆက်သွယ်ဆွေးနွေးရာတွင် ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းတို့ စစ်သုံ့ပန်းချင်း လဲလှယ်မှုအခြေအနေကို မိတ်ဆက်ပြောကြားခဲ့ပြီး ရုရှားအနေဖြင့် ဇွန် ၂၂ ရက်ပြီးနောက် ယူကရိန်းနှင့် ဆက်လက်ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းလိုကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။ ပူတင်က အီရန်အပေါ် အစ္စရေး၏ စစ်ရေး လှုပ်ရှားမှု ကိုရှုတ်ချခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံအတွက် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းပေးလိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ထရမ့်က အစ္စရေးနှင့် အီရန်တို့၏ အခြေအနေသည် “အလွန်အမင်း စိုးရိမ်ပူပန်စေ”ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး တစ်ချိန်တည်းတွင် အစ္စရေးက အီရန်အပေါ် တိုက်ခိုက်မှုသည် “ထိရောက်မှုရှိ” ကြောင်း၊ အမေရိကန် ဆွေးနွေး ညှိနှိုင်းရေးကိုယ်စားလှယ်အနေဖြင့် အီရန်နှင့်အတူ အီရန်နျူကလီးယားအရေး နှင့်စပ်လျဉ်း၍ သက်ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများ ပြန်လည်လုပ်ဆောင်သွားလိုကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ထရမ့်က ယူကရိန်း အကျပ် အတည်းအား ဆောလျင်စွာ အဆုံးသတ်ရန် မျှော်လင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
နှစ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များက ဆွေးနွေးရာတွင် နှစ်နိုင်ငံက ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကာလအတွင်း ရဲဘော်ရဲဘက် သံယောဇဉ်အကြောင်းပြောကြားခဲ့ပြီး အပြန်အလှန်၏ “အပြုသဘောဆောင်သော ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ဆက်ဆံမှု” အပေါ် ကျေနပ်မှုရှိကြကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု Yuri Ushakov က ဆိုသည်။
ကိုးကား - Xinhua
နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ, နိုင်ငံရေး-နိုင်ငံတကာသတင်း - Mon, 16-Jun-2025
ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရသည် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှု ဖြစ်ပွား နေသော ဒေသ (၄) ခုအတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICJ) သို့ တရားဝင်အဆိုပြုလွှာ တင်သွင်းကာ ဖျန်ဖြေရေးတောင်းဆိုလိုက်သည်။
ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရသည် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှု ဖြစ်ပွား နေသော ဒေသ (၄) ခုအတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICJ) သို့ တရားဝင်အဆိုပြုလွှာ တင်သွင်းကာ ဖျန်ဖြေရေးတောင်းဆိုလိုက်သည်။
“ကမ္ဘောဒီးယားသည် နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှုများကို ဖြေရှင်းရန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေအပေါ်အခြေခံသည့် ငြိမ်းချမ်းသောနည်းလမ်းကို ရွေးချယ်ပြီး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICJ) ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ယန္တရားကို အသုံးပြုမည်” ဟု ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မနက် က ဇွန် ၁၅ ရက်က ဖေ့စ်ဘွတ် တွင် ကြေညာခဲ့သည်။ ၎င်းနှင့်အတူ တာမွမ်းသုံ၊ တာမွမ်းတော့်၊ တာကရ ဘေးနှင့် မွမ်းဘေးအပါအဝင် ဒေသ (၄) ခုရှိ နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှုများ အတွက် ICJ မှ ဖြန်ဖြေပေးရန် တောင်းဆိုသည့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို စတင် လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။
နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှုအတွက် ICJ သို့ တင်သွင်းသည့် အဆိုပြုလွှာကို ဇွန် ၁၆ ရက်တွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ကမ္ဘောဒီးယား သံအမတ်ကြီး က The Hague ရှိ ICJ ဌာနချုပ်သို့ ပို့ဆောင်ခဲ့သည်” ကမ္ဘောဒီးယား လိုချင်သည်က အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် နယ်နိမိတ်သတ်မှတ်ရာတွင်တရားမျှတမှုနှင့် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုသာဖြစ်ပြီး နောင်လာ နောက်သားများ ဤအချင်းအရာများတွင် မပတ်သက်စေရန်ပင်” ဟု ဟွန်မနက်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ဟွန်မနက်က “လွန်ခဲ့သော နှစ် ၆၃ က ဇွန် ၁၅၊ ၁၉၆၂ ခုနှစ်တုန်းက ICJ ကနေ ပရာ့ဗီဟီးယားဘုရားကျောင်းသည် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံပိုင်ဆိုင်ကြောင်း “သမိုင်းဝင်ဆုံးဖြတ်ချက်” ချမှတ်ပေးခဲ့ဖူးသည်” ဟု ထောက်ပြ ပြောဆို ခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါဖြစ်ရပ်နှစ်ခုကြား နှစ် ၆၀ ကျော်ကွာခြားသော်လည်း ကမ္ဘောဒီးယား၏ ရည်မှန်းချက်နှင့် ခံယူချက်ကတော့ ဘယ်တော့မှ မပြောင်းလဲပါ” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
ဇွန် ၁၆ က ထုတ်ပြန်သော တုံ့ပြန်ချက်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ၏ စာချုပ်နှင့်ဥပဒေရေးရာဌာန (DTLA) ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် မစ္စတာ ဘန်ဂျမင် ဆူကန်ဂျာနာဂျီက “ထိုင်းနိုင်ငံသည် အဆိုပါကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ ကမ္ဘောဒီးယား သို့မဟုတ် ICJ ထံမှ တရားဝင် အကြောင်းကြားချက် မရရှိသေးသဖြင့် ကမ္ဘောဒီးယား၏အဆိုပြုလွှာ၏ ဥပဒေ အခြေခံ သို့မဟုတ် အကြောင်းအရာကို နားလည်နိုင်ခြင်းမရှိသေးကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။ DTLA သည် အဆိုပါအမှုကို လေ့လာရန်နှင့် လိုအပ်ပါက ခုခံချေပရန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းထားသည်။ သို့သော် မစ္စတာ ဘန်ဂျမင်က ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်ကတည်းက ထိုင်းနိုင်ငံသည် ICJ ၏ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကို အသိအမှတ်မပြုကြောင်း ထောက်ပြခဲ့သည်။ ၎င်းက “ICJ သည် နှစ်နိုင်ငံစလုံးက တရားရုံး၏ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကို အသိ အမှတ်ပြုမှသာ နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှုများကို ဆုံးဖြတ်နိုင်သည်”ဟု အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
မစ္စတာ ဘန်ဂျမင်က ထပ်လောင်းပြောကြားရာတွင် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်က ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားတို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော MOU 43 တွင် နှစ်နိုင်ငံသည် နယ်နိမိတ်ပြဿနာကို တစ်ဖက်သတ်ဥပဒေရေးရာလုပ်ဆောင်ချက်များဖြင့် မဟုတ်ဘဲ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများဖြင့်သာ ဖြေရှင်း ရမည်ဟု အလေးအနက်ထားဖော်ပြထားကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ICJ မှ အဆိုပါကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ မည်သည့်မှတ်ချက်မျှ မပြုသေးပါ။
ဖနွမ်းပင်၏ အဆိုပါတရားရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို ဇွန် ၁၄-၁၅ ရက်က ဖနွမ်းပင်မြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သော နယ်နိမိတ်ပူးတွဲကော်မရှင် (JBC) ၏ ဆဋ္ဌမအကြိမ်မြောက် အစည်းအဝေးပြီးဆုံးပြီးနောက် စတင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ်က ဘန်ကောက်မြို့တွင် နောက်ဆုံးကျင်းပခဲ့ပြီးနောက် ၁၂ နှစ်ကြာ ရပ်နားထားပြီး ပထမဆုံးအကြိမ် ကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။
ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန အတွင်းဝန် လမ်ချီးယားက နှစ်နိုင်ငံသည် အငြင်းပွားနေသော ဒေသ ၄ ခုလုံးကို တရားမျှတ၍ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိနှင့် ရေရှည်တည်တံ့သော ဆုံးဖြတ်ချက်ရရှိရန် ICJ သို့ ပူးတွဲတင်သွင်းရန် အဆိုပြုခဲ့သည်။ ၎င်းက “ထိုင်းနိုင်ငံသည် ICJ ၏ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကို ဆက်လက်ငြင်းဆန်ပါက ကမ္ဘောဒီးယားတွင် တစ်ဖက်သတ်လုပ်ငန်းစဉ်စတင်ရန် အခွင့်အရေးရှိသည်” ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။
ဇွန် ၁၃ ရက်က ကမ္ဘောဒီးယားပြည်သူ့ပါတီ (CPP) ဥက္ကဋ္ဌ ဆီးနိတ်ဥက္ကဋ္ဌ ဟွန်ဆန်က ကမ္ဘောဒီးယားသည် အငြင်းပွားမှုများကို ထိုင်းနှင့်ရင်ဆိုင်ရန် လက်နက်ကိုင်ဖြေရှင်းမှုများဖြင့်မဟုတ်ဘဲ ငြိမ်းချမ်းသော နည်းလမ်းများနှင့် ဥပဒေနည်းလမ်းတကျ ဖြေရှင်းရန် ကြိုးပမ်းမှုများကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအသိုင်းအဝိုင်း၏ ထောက်ခံမှုကို တောင်းခံကြောင်း အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့သည်။
ဇွန် ၁၆ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် မစ္စတာဟွန်ဆန်က အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံသည် ယနေ့ နယ်စပ်ဂိတ်များကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခြင်းမရှိပါက ထိုင်းမှ သစ်သီးဝလံနှင့်ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ တင်သွင်းမှုအားလုံးကို တားမြစ်မည် ဟု နောက်တစ်ကြိမ် သတိပေးခဲ့သည်။ ၎င်းက ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မနက်က ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ထံ အဆိုပါအစီအမံကို အသိပေးပြီးဖြစ်ကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။
မစ္စတာဟွန်ဆန်က ကမ္ဘောဒီးယားသည် အငြင်းပွားမှုကို ICJ သို့ ဆောင်ရွက်ရခြင်း၏ အကြောင်းရင်းမှာ ငြိမ်းချမ်းသောဖြေရှင်းနည်းကို ရှာဖွေရန်ဖြစ်ကြောင်း၊ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် နှစ်နိုင်ငံသည် အငြင်းပွားနေသော ဒေသ ၄ ခုနှင့်ပတ်သက်၍ နှစ်နိုင်ငံသဘောတူညီချက် ရရှိရန် ခက်ခဲနေသောကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ကမ္ဘောဒီးယားသည် ထိုင်းနိုင်ငံအား ICJ တွင် ပူးတွဲတင်သွင်းရန် မကြာခဏ တောင်းဆိုခဲ့သော်လည်း အောင်မြင်မှုမရှိခဲ့ပေ။
နှစ်နိုင်ငံအကြား နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှုများသည် ၂၀ ရာစုအစောပိုင်း ပြင်သစ်ကိုလိုနီခေတ် အင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်တွင် ကီလိုမီတာ ၈၀၀ ရှည်လျားသော နယ်နိမိတ်မျဉ်းသတ်မှတ်ရာမှ စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ICJ က ပရီဗီဟီးယားဘုရားကျောင်းသည် ကမ္ဘောဒီးယား ပိုင်ဖြစ်ကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ICJ က ဘုရားကျောင်း အနီးရှိ နယ်မြေကို ကမ္ဘောဒီးယားသို့ ပေးအပ်ခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုင်းနိုင်ငံ က တရားရုံး၏ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကို ငြင်းဆန်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှစ၍ နှစ်နိုင်ငံအကြား ပဋိပက္ခများတွင် အနည်းဆုံး လူ ၂၈ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။
ကိုးကား- VN Express
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂
ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရသည် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှု ဖြစ်ပွား နေသော ဒေသ (၄) ခုအတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICJ) သို့ တရားဝင်အဆိုပြုလွှာ တင်သွင်းကာ ဖျန်ဖြေရေးတောင်းဆိုလိုက်သည်။
“ကမ္ဘောဒီးယားသည် နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှုများကို ဖြေရှင်းရန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေအပေါ်အခြေခံသည့် ငြိမ်းချမ်းသောနည်းလမ်းကို ရွေးချယ်ပြီး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICJ) ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ယန္တရားကို အသုံးပြုမည်” ဟု ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မနက် က ဇွန် ၁၅ ရက်က ဖေ့စ်ဘွတ် တွင် ကြေညာခဲ့သည်။ ၎င်းနှင့်အတူ တာမွမ်းသုံ၊ တာမွမ်းတော့်၊ တာကရ ဘေးနှင့် မွမ်းဘေးအပါအဝင် ဒေသ (၄) ခုရှိ နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှုများ အတွက် ICJ မှ ဖြန်ဖြေပေးရန် တောင်းဆိုသည့် လုပ်ငန်းစဉ်ကို စတင် လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။
နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှုအတွက် ICJ သို့ တင်သွင်းသည့် အဆိုပြုလွှာကို ဇွန် ၁၆ ရက်တွင် နယ်သာလန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ကမ္ဘောဒီးယား သံအမတ်ကြီး က The Hague ရှိ ICJ ဌာနချုပ်သို့ ပို့ဆောင်ခဲ့သည်” ကမ္ဘောဒီးယား လိုချင်သည်က အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် နယ်နိမိတ်သတ်မှတ်ရာတွင်တရားမျှတမှုနှင့် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုသာဖြစ်ပြီး နောင်လာ နောက်သားများ ဤအချင်းအရာများတွင် မပတ်သက်စေရန်ပင်” ဟု ဟွန်မနက်က ပြောကြားခဲ့သည်။
ဟွန်မနက်က “လွန်ခဲ့သော နှစ် ၆၃ က ဇွန် ၁၅၊ ၁၉၆၂ ခုနှစ်တုန်းက ICJ ကနေ ပရာ့ဗီဟီးယားဘုရားကျောင်းသည် ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံပိုင်ဆိုင်ကြောင်း “သမိုင်းဝင်ဆုံးဖြတ်ချက်” ချမှတ်ပေးခဲ့ဖူးသည်” ဟု ထောက်ပြ ပြောဆို ခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါဖြစ်ရပ်နှစ်ခုကြား နှစ် ၆၀ ကျော်ကွာခြားသော်လည်း ကမ္ဘောဒီးယား၏ ရည်မှန်းချက်နှင့် ခံယူချက်ကတော့ ဘယ်တော့မှ မပြောင်းလဲပါ” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
ဇွန် ၁၆ က ထုတ်ပြန်သော တုံ့ပြန်ချက်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ၏ စာချုပ်နှင့်ဥပဒေရေးရာဌာန (DTLA) ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် မစ္စတာ ဘန်ဂျမင် ဆူကန်ဂျာနာဂျီက “ထိုင်းနိုင်ငံသည် အဆိုပါကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ ကမ္ဘောဒီးယား သို့မဟုတ် ICJ ထံမှ တရားဝင် အကြောင်းကြားချက် မရရှိသေးသဖြင့် ကမ္ဘောဒီးယား၏အဆိုပြုလွှာ၏ ဥပဒေ အခြေခံ သို့မဟုတ် အကြောင်းအရာကို နားလည်နိုင်ခြင်းမရှိသေးကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။ DTLA သည် အဆိုပါအမှုကို လေ့လာရန်နှင့် လိုအပ်ပါက ခုခံချေပရန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းထားသည်။ သို့သော် မစ္စတာ ဘန်ဂျမင်က ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်ကတည်းက ထိုင်းနိုင်ငံသည် ICJ ၏ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကို အသိအမှတ်မပြုကြောင်း ထောက်ပြခဲ့သည်။ ၎င်းက “ICJ သည် နှစ်နိုင်ငံစလုံးက တရားရုံး၏ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကို အသိ အမှတ်ပြုမှသာ နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှုများကို ဆုံးဖြတ်နိုင်သည်”ဟု အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
မစ္စတာ ဘန်ဂျမင်က ထပ်လောင်းပြောကြားရာတွင် ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်က ထိုင်းနှင့်ကမ္ဘောဒီးယားတို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော MOU 43 တွင် နှစ်နိုင်ငံသည် နယ်နိမိတ်ပြဿနာကို တစ်ဖက်သတ်ဥပဒေရေးရာလုပ်ဆောင်ချက်များဖြင့် မဟုတ်ဘဲ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများဖြင့်သာ ဖြေရှင်း ရမည်ဟု အလေးအနက်ထားဖော်ပြထားကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ICJ မှ အဆိုပါကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ မည်သည့်မှတ်ချက်မျှ မပြုသေးပါ။
ဖနွမ်းပင်၏ အဆိုပါတရားရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို ဇွန် ၁၄-၁၅ ရက်က ဖနွမ်းပင်မြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သော နယ်နိမိတ်ပူးတွဲကော်မရှင် (JBC) ၏ ဆဋ္ဌမအကြိမ်မြောက် အစည်းအဝေးပြီးဆုံးပြီးနောက် စတင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၂ ခုနှစ်က ဘန်ကောက်မြို့တွင် နောက်ဆုံးကျင်းပခဲ့ပြီးနောက် ၁၂ နှစ်ကြာ ရပ်နားထားပြီး ပထမဆုံးအကြိမ် ကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။
ကမ္ဘောဒီးယား နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန အတွင်းဝန် လမ်ချီးယားက နှစ်နိုင်ငံသည် အငြင်းပွားနေသော ဒေသ ၄ ခုလုံးကို တရားမျှတ၍ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိနှင့် ရေရှည်တည်တံ့သော ဆုံးဖြတ်ချက်ရရှိရန် ICJ သို့ ပူးတွဲတင်သွင်းရန် အဆိုပြုခဲ့သည်။ ၎င်းက “ထိုင်းနိုင်ငံသည် ICJ ၏ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကို ဆက်လက်ငြင်းဆန်ပါက ကမ္ဘောဒီးယားတွင် တစ်ဖက်သတ်လုပ်ငန်းစဉ်စတင်ရန် အခွင့်အရေးရှိသည်” ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။
ဇွန် ၁၃ ရက်က ကမ္ဘောဒီးယားပြည်သူ့ပါတီ (CPP) ဥက္ကဋ္ဌ ဆီးနိတ်ဥက္ကဋ္ဌ ဟွန်ဆန်က ကမ္ဘောဒီးယားသည် အငြင်းပွားမှုများကို ထိုင်းနှင့်ရင်ဆိုင်ရန် လက်နက်ကိုင်ဖြေရှင်းမှုများဖြင့်မဟုတ်ဘဲ ငြိမ်းချမ်းသော နည်းလမ်းများနှင့် ဥပဒေနည်းလမ်းတကျ ဖြေရှင်းရန် ကြိုးပမ်းမှုများကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအသိုင်းအဝိုင်း၏ ထောက်ခံမှုကို တောင်းခံကြောင်း အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့သည်။
ဇွန် ၁၆ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် မစ္စတာဟွန်ဆန်က အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံသည် ယနေ့ နယ်စပ်ဂိတ်များကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခြင်းမရှိပါက ထိုင်းမှ သစ်သီးဝလံနှင့်ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ တင်သွင်းမှုအားလုံးကို တားမြစ်မည် ဟု နောက်တစ်ကြိမ် သတိပေးခဲ့သည်။ ၎င်းက ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်မနက်က ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ထံ အဆိုပါအစီအမံကို အသိပေးပြီးဖြစ်ကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။
မစ္စတာဟွန်ဆန်က ကမ္ဘောဒီးယားသည် အငြင်းပွားမှုကို ICJ သို့ ဆောင်ရွက်ရခြင်း၏ အကြောင်းရင်းမှာ ငြိမ်းချမ်းသောဖြေရှင်းနည်းကို ရှာဖွေရန်ဖြစ်ကြောင်း၊ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် နှစ်နိုင်ငံသည် အငြင်းပွားနေသော ဒေသ ၄ ခုနှင့်ပတ်သက်၍ နှစ်နိုင်ငံသဘောတူညီချက် ရရှိရန် ခက်ခဲနေသောကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ကမ္ဘောဒီးယားသည် ထိုင်းနိုင်ငံအား ICJ တွင် ပူးတွဲတင်သွင်းရန် မကြာခဏ တောင်းဆိုခဲ့သော်လည်း အောင်မြင်မှုမရှိခဲ့ပေ။
နှစ်နိုင်ငံအကြား နယ်နိမိတ်အငြင်းပွားမှုများသည် ၂၀ ရာစုအစောပိုင်း ပြင်သစ်ကိုလိုနီခေတ် အင်ဒိုချိုင်းနားကျွန်းဆွယ်တွင် ကီလိုမီတာ ၈၀၀ ရှည်လျားသော နယ်နိမိတ်မျဉ်းသတ်မှတ်ရာမှ စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ICJ က ပရီဗီဟီးယားဘုရားကျောင်းသည် ကမ္ဘောဒီးယား ပိုင်ဖြစ်ကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ICJ က ဘုရားကျောင်း အနီးရှိ နယ်မြေကို ကမ္ဘောဒီးယားသို့ ပေးအပ်ခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုင်းနိုင်ငံ က တရားရုံး၏ တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကို ငြင်းဆန်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှစ၍ နှစ်နိုင်ငံအကြား ပဋိပက္ခများတွင် အနည်းဆုံး လူ ၂၈ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။
ကိုးကား- VN Express
ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂