မြောက်ကိုရီးယားသည် ကြာသပတေးနေ့ (ဇွန် ၁၂) နံနက်ပိုင်းမှစ၍ နယ်စပ်အသံချဲ့စက်ထုတ်လွှင့်မှုများကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်သည်ဟု တောင်ကိုရီးယား စစ်ဘက်က ပြောကြားခဲ့သည်။ ထိုသို့ပြုလုပ်ခြင်းသည် ဆိုးလ်မှ ၎င်း၏ အိမ်နီးချင်းကို ဦးတည်ထုတ်လွှင့်နေသော အသံချဲ့စက်ထုတ်လွှင့်မှုကို ရပ်ဆိုင်းလိုက်သည့် တစ်ရက်အကြာတွင် ဖြစ်သည်။

ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ရာထူးတက်လာသော တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ Lee Jae-myung က ဗိုလ်ချုပ်ကြီးများအား ပြုံယမ်းနှင့် တင်းမာမှု လျှော့ချရန်နှင့် ပြန်လည်ဆွေးနွေးရန် ရည်ရွယ်၍ ကြာသပတေးနေ့ (ဇွန် ၁၂) တွင် အသံချဲ့စက်ထုတ်လွှင့်မှုများကို ခေတ္တရပ်ဆိုင်းရန် အမိန့်ပေး ခဲ့သည်။

တောင်ကိုရီးယား စစ်ဦးစီးချုပ်ရုံး၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး လီဆုန်ဂျွန်က “ယနေ့နံနက်ပိုင်းတွင် မြောက်ကိုရီးယား၏ တောင်ကိုရီးယားဘက်သို့ ထုတ်လွှင့်သော အသံဆူညံမှုများကို မကြားရတော့ပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းက ယမန်နေ့ည ၁၁ နာရီအထိ အဆိုပါအသံများ ကြားရသေးသော်လည်း “ယခုအချိန်တွင် အသံထုတ်လွှင့်မှုကို ကြားရသည့် နေရာ မရှိတော့ပါ” ဟု ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။ မြောက်ကိုရီးယား ဘက်မှ တရားဝင်ထုတ်ပြန်ကြေညာချက် မရှိသေးပေ။

ဒေသခံအရာရှိတစ်ဦးက NK News သို့ ပြောကြားရာတွင် မြောက် ကိုရီးယား၏ အသံထုတ်လွှင့်မှုများသည် ဗုဒ္ဓဟူး (ဇွန် ၁၁) ညပိုင်းတွင် ဆူညံသံများမှ အေးချမ်းသောသီချင်းများသို့ ပြောင်းလဲခဲ့ပြီး ကြာသပတေးနေ့ (ဇွန် ၁၂) နံနက်ပိုင်းတွင် လုံးဝရပ်တန့်သွားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ “ထိုသီချင်း အမျိုးအစားကို အတိအကျမသိရသေးပါ။ ဒေသခံများက အေးချမ်းပြီး စိတ်သက်သာရာရစေသည့် အသံမျိုးဟု ပြောကြသည်။ ယနေ့တွင် ဆူညံသံလုံးဝမကြားရတော့ပါ” ဟု ၎င်းက မီဒီယာသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခင်တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ Yoon Suk Yeol လက်ထက်တွင် နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေး သိသိသာသာ ဆိုးရွားလာခဲ့ပြီး ၎င်းအား ဒီဇင်ဘာလတွင် ရာထူးမှရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့သည့်သီတင်းပတ်က ကြားဖြတ် ရွေးကောက်ပွဲ တွင် အနိုင်ရခဲ့သော သမ္မတ Lee Jae-myung က အသံချဲ့စက် ထုတ်လွှင့်မှုများ၊ လေကြောင်းဖြင့် ကြွေးကျော်စာစသည့် စာရွက်များ ပစ်ချမှုကဲ့သို့သော စိန်ခေါ်မှုများကို ရပ်တန့်ရန် နှင့် မြောက်ကိုရီးယားနှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေး ပြန်လည်စတင်ရန် ကတိပြုခဲ့သည်။

မြောက်ကိုရီးယားသည် ကာလရှည်ကြာစွာကပင် တောင်ကိုရီးယားနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတို့၏ ပူးပေါင်းစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုများကိုခြိမ်းခြောက်မှုအဖြစ် သတ်မှတ်ကာ ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ ကိုရီးယား နှစ်နိုင်ငံ သည် ၁၉၅၃ ခုနှစ်က စစ်ပြေငြိမ်းရေးစာချုပ်ချုပ်ဆိုသော်လည်း ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုနိုင်ခြင်းမရှိသေးသဖြင့် လက်ရှိအနေအထားအရ တင်းမာမှုများ ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ - ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အမေရိကန်နိုင်ငံသည် အီရန်နှင့်တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းရှိ သံရုံးများနှင့် စစ်စခန်းများမှ သာမန်ဝန်ထမ်းများနှင့် မိသားစုဝင်များကို စတင် ရွှေ့ပြောင်းနေပါသည်။

အဆိုပါ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က တီဟီရန်သည် ညှိနှိုင်းမှုများကို “တမင်နှေးကွေးစေသည်” ဟု စွပ်စွဲပြောဆိုပြီးနောက် ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ပြည်ထောင်စုအစိုးရဌာနက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ (ဇွန် ၁၁) တွင် မီဒီယာများထံ အီးမေးလ်ဖြင့် ထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက်တွင် “မိမိတို့၏ နောက်ဆုံး ဆန်းစစ်ချက်များအရ အီရတ်ရှိ သံရုံးဝန်ထမ်းအရေအတွက်ကို လျှော့ချရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါသည်” ဟု ဖော်ပြထားသည်။ Reuters သတင်းဌာနက အမေရိကန်အရာရှိတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကား၍ ကူဝိတ်နှင့် ဘာရိန်းရှိ သံရုံးများတွင်လည်း စေတနာ့ဝန်ထမ်းများ ပြန်ခွင့်ရရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ပင်တဂွန်ကလည်း ဒေသတွင်းရှိ စစ်စခန်းများမှ မိသားစုဝင်များ ပြန်ခွင့်ပြုရန် သဘောတူညီခဲ့သည်။ ကာကွယ်ရေးအရာရှိတစ်ဦးက သတင်းထောက်များအား “CENTCOM (United States Central Command) သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ မည်သည့်တာဝန်ကိုမဆို အချိန်မရွေး ထောက်ပံ့နိုင်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေစေရေးအတွက် ပြည်ထောင်စုအစိုးရဌာနနှင့် ဒေသတွင်းရှိ မဟာမိတ်များ၊ မိတ်ဖက်များနှင့် နီးကပ်စွာ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်လျက် ရှိသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Washington Post ၏ ဖော်ပြချက်အရ အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေး အရာရှိများသည် အစ္စရေးနိုင်ငံက အမေရိကန်၏ သဘောတူညီချက် မရှိဘဲ အီရန်၏နျူကလီးယားစက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်နိုင်သည်ကို စိုးရိမ် နေကြသည်။ ဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု၏ ရုံးက လွန်ခဲ့သည့် လက အစ္စရေးသည် ထရမ့်နှင့် တိုက်ခိုက်ရေးအလားအလာများကို ဆွေးနွေးနေကြောင်း သတင်းများကို “သတင်းမှားများ” ဟု ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ (ဇွန် ၁၁) က New York Post နှင့် ပြုလုပ်ခဲ့သော တွေ့ဆုံ မေးမြန်းခန်းတွင် ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အိုမန်မှညှိနှိုင်းပေးခဲ့သည့် ငါးကြိမ်တိုင် ညှိနှိုင်းမှုများ အောင်မြင်မှု မရရှိခဲ့ပြီးနောက် အီရန်နှင့် သဘောတူညီချက်ရရန် “ယခင်ထက် ယုံကြည်မှုနည်းလာကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။ သမ္မတ ထရမ့်သည် ယခင်က အီရန်၏ နျူကလီးယားအစီအစဉ်ကို အပြီးအပိုင် ဖျက်သိမ်းလိုကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ဖူးသော်လည်း တီဟီရန်က ထိုအဆိုကို အခိုင်အမာ ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

အီရန်၏ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့က X (တွစ်တာ) တွင် ထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက်တွင် “အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက် မလိုလားပါ၊ အမေရိကန်၏ စစ်အာဏာရှင်စနစ်သည် မတည်ငြိမ်မှုကိုသာ မီးထိုးပေးနေသည်” ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး Aziz Nasirzadeh ကလည်း အကယ်၍ အီရန်အား တိုက်ခိုက်ပါက “ဒေသ တစ်ဝှမ်းရှိ အမေရိကန်စခန်းအားလုံးကို မတွန့်မဆုတ် ပစ်မှတ်ထားမည်” ဟု သတိပေးခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် ၎င်း၏ ပထမသက်တမ်းအတွင်း ၂၀၁၅ ခုနှစ်က ကုလသမဂ္ဂ ထောက်ခံခဲ့သည့် နျူကလီးယားသဘောတူညီချက်မှ အမေရိကန်ကို နုတ်ထွက်စေခဲ့ပြီး အီရန်က လျှို့ဝှက်စွာ စည်းမျဉ်းချိုးဖောက်နေသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။ တီဟီရန်က ထိုစွပ်စွဲချက်ကို ငြင်းဆိုခဲ့သော်လည်း ယခု အခါ ၎င်း၏ ကတိကဝတ်များကို လျှော့ချလိုက်ပြီး သန့်စင်ပြီး ယူရေနီယမ် သိုလှောင်မှုပမာဏကို တိုးချဲ့လာနေခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ - ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အစ္စရေးကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးက အီရန်အပေါ် ကြိုတင်တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်မှ လက်တုံ့ပြန် တိုက်ခိုက်မည့် အလားအလာများကို ကြေညာခဲ့ပါသည်။

အစ္စရေးက တီဟီရန်ကို တိုက်ခိုက်သည့် စစ်ဆင်ရေးကို “Am Kelavi” ဟု ခေါ်ပြီး "Lion Power” ဟု ဘာသာပြန်ဆိုထားပါသည်။ ၎င်းစစ်ဆင်ရေး၏ ရည်မှန်းချက်မှာ အီရန်နျူကလီးယား ခြိမ်းခြောက်မှုကို ဖယ်ရှားရန် ဖြစ်သည်။

အစောပိုင်းက အီရန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးက စစ်ပွဲဖြစ်ပွားပါက တီဟီရန် သည် ဒေသတွင်းရှိ အမေရိကန်အခြေစိုက်စခန်းအားလုံးကို တိုက်ခိုက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကတိပြုခဲ့သည်။

အီရန်တွင် ပေါက်ကွဲမှု ခြောက်ကြိမ်ထက်မနည်း ကြားခဲ့ရကြောင်း Fars အေဂျင်စီက သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။ 

အီရန်ကို အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုအပြီး ထွက်ပေါ်လာသောပထမဆုံး ဗီဒီယိုတွင်ဒုံးကျည်တစ်စင်းသည် လူနေအဆောက်အအုံတစ်ခုကို ထိမှန် ခဲ့ပါသည်။

အစ္စရေးစစ်တပ်က တစ်နိုင်ငံလုံးအတွက် အရေးပေါ်သတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ထားပြီး ၎င်း၏ လေပိုင်နက်ကို ပိတ်ထားလိုက်ပါသည်။ 00:00 UTC, မော်စကိုစံတော်ချိန်03:00မှစ၍ ပညာရေး၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်း များနှင့် အများသူငှာ စုဝေးမှုများကိုတိုင်းပြည်တွင်ရပ်ဆိုင်းခဲ့ပါသည်။

အီရန်နိုင်ငံ မြို့တော် တီဟီရန်ကိုတိုက်ခိုက်စဉ် အီရန်နိုင်ငံရှိ ထိပ်တန်း နိုင်ငံရေးနှင့် စစ်ဘက်အရာရှိများ၏ နေအိမ်များကို အစ္စရေးက ပစ်မှတ်ထားခဲ့ပါသည်။

အစ္စရေး၏ သတင်းအရင်းအမြစ်အရ အီရန်စစ်ဦးစီးချုပ် Mohammed Baqri သည် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။

Channel 14 ၏ လုံခြုံရေးသတင်းရင်းမြစ်အရ “အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးတို့သည် အစိုးရအဖွဲ့နှင့်အတူ အထူးစစ်ဆင်ရေး ဌာနချုပ်မှ စစ်ဆင်ရေးကို ဦးဆောင်နေကြကြောင်း” သိရှိရပါသည်။

ကိုးကား- Channel 14

ဝါရှင်တန်၊ ထောက်ပံ့ရေး

အမေရိကန်သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အစိုးရအဖွဲ့အနေဖြင့် ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခကို ငြိမ်းချမ်းစွာအဖြေရှာနိုင်စေရေး အတွက် အမေရိကန်က ယူကရိန်းသို့ ပေးအပ်နေသော စစ်ရေးထောက်ပံ့မှုများကို ဖြတ်တောက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ပိဟက်ဆက်ကပြောသည်။

အစိုးရအဖွဲ့အနေဖြင့် ယူကရိန်းပဋိပက္ခ ကိုအခြားသောရှုထောင့်မှရှုမြင်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ဘဏ္ဍာရေးအသုံးစရိတ်တွင် ယူကရိန်းသို့ထောက်ပံ့မည့်အသုံးစရိတ် ကို လျှော့ချထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပိဟက်ဆက်က ဇွန်လ ၁၀ ရက်တွင် လွှတ်တော်၌ ပြောထားခြင်းဖြစ်သည်။

ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုဖြင့် ပဋိပက္ခကိုငြိမ်း ချမ်းစွာဖြေရှင်းရေးသည် ရုရှားနိုင်ငံနှင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံတို့အတွက် အကောင်းဆုံး အကျိုးစီးပွားဖြစ်သည်သာမက အမေရိကန် နိုင်ငံ၏ အကျိုးစီးပွားလည်းဖြစ်သည်ဟု ဟက်ဆက်ကပြောသည်။

ထရမ့်အစိုးရသည် “အမေရိကားကို ဦးစားပေး”မူဝါဒချမှတ်ထားရာ ယူကရိန်း သို့ထောက်ပံ့မှုများအပါအဝင် ပြည်ပသို့ ထောက်ပံ့မှုအများအပြားကိုလျှော့ချပြီး ပြည်တွင်းရေးတွင်ပိုမိုအသုံးပြုသွားမည် ဟု ပြောထားသည်။

Ref: RT

Photo - The Kyiv Independent

အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ပရာဘိုဝါ ဆူဘီယန်တိုသည် ယခုဩဂုတ်လအတွင်း ရုရှားသို့ တရားဝင်ခရီးစဉ် သွားရောက်မည်ဖြစ်ပြီး ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်နှင့် တွေ့ဆုံ၍ နှစ်နိုင်ငံအကြား ရှိရင်းစွဲ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ မြှင့်တင်ရန် ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။

ထိုခရီးစဉ်မှာ အင်ဒိုနီးရှားသမ္မတ ပရာဘိုဝါ ဆူဘီယန်တိုက ၎င်း၏ သမ္မတ ရာထူးစတင်တာဝန်ယူချိန်မှစ၍ ရုရှားသို့ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် သွားရောက်မည့်ခရီးစဉ်လည်း ဖြစ်ပါသည်။ 

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ဇွန် ၁၈ မှ ၂၀ ရက်အတွင်း ပရာဘိုဝါ၏ ခရီးစဉ်အတွင်း ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦးသည်နှစ်နိုင်ငံကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ မြှင့်တင်ရန်နှင့် ကမ္ဘာ့နှင့် ဒေသတွင်း အရေးကိစ္စများအပေါ် အမြင်များဖလှယ်ရန် ဆွေးနွေးမည်ဟု ကြာသပတေးနေ့ (ဇွန် ၁၂) က အတည်ပြုပြောကြားထားပါသည်။

ထို့ပြင် ပရာဘိုဝါသည် စိန့်ပီတာစဘတ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေး ဖိုရမ်သို့လည်း တက်ရောက်ရန် စီစဉ်ထားပါသည်။ ၎င်းသည် သမ္မတ ရာထူး စတင်တာဝန်ယူချိန်ကတည်းက ရုရှားအကြံပေး Sergei Shoigu အပါ အဝင် ရုရှားအရာရှိကြီးများနှင့် အကြိမ်ကြိမ်တွေ့ဆုံဖူးပါသည်။ ပရာဘိုဝါ သည် ယမန်နှစ် ဇူလိုင်က သမ္မတရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရပြီးနောက် ဗလာဒီမာပူတင်နှင့် နောက်ဆုံးတွေ့ဆုံထားပါသည်။

ကိုးကား- Bloomberg

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးကျော်ဇေယျ၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၃

အမေရိကန်အစိုးရသည် ယခင်သမ္မတ Joe Biden လက်ထက်တွင် သဘောတူညီခဲ့သော AUKUS ရေငုပ်သင်္ဘောသဘောတူညီချက်ကို ဗြိတိန် ၊ ဩစတြေးလျတို့နှင့်အတူ ပြန်လည်သုံးသပ်လျက်ရှိသည်။

“ယခင်အစိုးရအဖွဲ့၏ AUKUS စီမံကိန်းသည် လက်ရှိသမ္မတ၏ 'America First' မူဝါဒနှင့်ကိုက်ညီမှုရှိမရှိ သေချာစေရန် မိမိတို့ ပြန်လည် သုံးသပ် နေပါသည်။ AUKUS ဆိုင်ရာ အစိုးရ၏ ချဉ်းကပ်မှုတွင် မည်သည့် ပြောင်းလဲမှုမဆို သင့်တော်သောအချိန်တွင် တရားဝင် လမ်းကြောင်းမှ တစ်ဆင့် ဆက်သွယ်ပြောကြားသွားမည်ဖြစ်သည်” ဟု အမေရိကန် အရာရှိ တစ်ဦးက ဇွန်လ ၁၂ ရက်တွင် CNN သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ဩစတြေးလျ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက အမေရိကန်သည် AUKUS သဘောတူညီချက်ကို ပြန်လည်သုံးသပ် နေကြောင်း Trump အစိုးရအဖွဲ့မှ ဩစတြေးလျနှင့် ဗြိတိန်တို့အား အသိပေးထားပြီးဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။

ဩစတြေးလျ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး Richard Marles က အဆိုပါ ကြေညာချက်သည် မျှော်လင့်ထားပြီးသောအရာဖြစ်သည်ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။

“မိမိတို့သည် ယခုကိစ္စကို အတန်ကြာသိရှိထားပြီး ကြိုဆိုပါသည်။ အစိုးရအသစ်က ဤကဲ့သို့ပြုလုပ်ခြင်းသည် ပုံမှန်ကိစ္စဖြစ်ပါသည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပြီး သဘောတူညီချက်အတိုင်း ဩစတြေးလျ အနေဖြင့် အမေရိကန်ရေငုပ်သင်္ဘောများ ရရှိဦးမည်ကို ယုံကြည်ကြောင်း ဖော်ပြ ခဲ့သည်။

အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်နှင့် ဩစတြေးလျတို့သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်က Joe Biden လက်ထက်တွင် AUKUS သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုး ခဲ့ကြသည်။ အဆိုပါစီမံကိန်းအရ ဩစတြေးလျသည် ၂၀၃၂ ခုနှစ်မှစ၍ အမေရိကန်ထံမှ Virginia-class နျူကလီးယား ရေငုပ်သင်္ဘောအစီး ၅ စီး အထိ ဝယ်ယူမည်ဖြစ်ပြီး၊ ထို့နောက် အမေရိကန်၏ပံ့ပိုးမှုဖြင့် ဗြိတိန်နှင့် ပူးပေါင်း၍ ရေငုပ်သင်္ဘောအသစ်တစ်မျိုးကို ဒီဇိုင်းဆွဲတည်ဆောက်မည် ဖြစ်သည်။ ဗြိတိန်အနေဖြင့် ၂၀၃၀ နှောင်းပိုင်းတွင် ပထမဆုံး ရေငုပ် သင်္ဘောကို ရရှိမည်ဖြစ်ပြီး ဩစတြေးလျမှာ ၂၀၄၀ အစောပိုင်းတွင် ရရှိမည်ဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် အမေရိကန်နှင့် ဗြိတိန်တို့သည် သြစတြေးလျအနောက်ပိုင်းရှိ အခြေစိုက်စခန်းတစ်ခုတွင် ရေငုပ်သင်္ဘောများ ဖြန့်ကြက်ချထားခြင်းကို ၂၀၂၇ ခုနှစ်မှ စတင်မည်ဖြစ်သည်။

ဤသည်မှာ ဩစတြေးလျ၏ သမိုင်းတစ်လျှောက် အကြီးမားဆုံး ကာကွယ်ရေးစီမံကိန်းဖြစ်ပြီး တိုင်းပြည်အနေဖြင့် ထိုအစီအစဉ်အတွက် နှစ် ၃၀ အတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၄၀ ဘီလီယံ အား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ မည်ဖြစ်သည်။ ဩစတြေးလျသည် ရေငုပ်သင်္ဘောများကို ၎င်း၏ အမျိုးသား ကာကွယ်ရေးဗျူဟာတွင် အရေးပါသော လက်နက်တစ်ခုအဖြစ် မှတ်ယူ ထားသည်။

အမေရိကန်၏ AUKUS ပြန်လည်သုံးသပ်မှုသည် ဗြိတိန်၏ ကာကွယ်ရေး စီမံချက်များကိုပါ သက်ရောက်မှုရှိနိုင်သည်။ အကြောင်းမှာ အဆိုပါ သဘောတူညီချက်သည် ဗြိတိန်၏ ရေငုပ်သင်္ဘောတပ်ဖွဲ့ ချဲ့ထွင်ရေး အတွက် အဓိကအရေးပါသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် Hudson Institute မှ AUKUS ကျွမ်းကျင်သူ John Lee ၏ အဆိုအရ ပင်တဂွန်သည် ၎င်း၏ထုတ်လုပ်မှုပန်းတိုင်ကို မပြည့်မီ သေးသည့်ကြားထဲမှ ဩစတြေးလျသို့ ရေငုပ်သင်္ဘော ၅ စီး ရောင်းချနိုင်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ ဆုံးဖြတ်ရန် အဆိုပါသဘောတူညီချက်ကို ပြန်လည်သုံးသပ် နေခြင်း ဖြစ်သည်။

ပင်တဂွန်၏ အကြီးတန်း မူဝါဒအကြံပေး Elbridge Colby အပါအဝင် အမေရိကန်အရာရှိအချို့သည် အဆိုပါသဘောတူညီချက်နှင့်ပတ်သက်၍ သံသယများရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ယခုနှစ်အတွင်း “ရေငုပ်သင်္ဘောများသည် ရှားပါးပြီး အရေးကြီးသော လိုအပ်ချက်ဖြစ်ကာ အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးစက်မှုလုပ်ငန်းသည် ပြည်တွင်းလိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းနိုင်ရန် လုံလောက်သော ထုတ်လုပ်မှုမရှိသေးကြောင်း” သတိပေးခဲ့သည်။

ကိုးကား- VN Express

ဘာသာပြန်ဆိုသူ - ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အိန္ဒိယ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး S. Jaishankar က အနောက်နိုင်ငံများသည် အိန္ဒိယက ရုရှားကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချရန် မျှော်လင့် နေစဉ် ကက်ရှ်မီးယားတွင် ပါကစ္စတန်၏ အကြမ်းဖက်လှုပ်ရှားမှုများကို မသိကျိုးကျွံပြုနေခြင်းသည် ဒွိဟဖြစ်စရာကောင်းသည်ဟု ပြောကြား ခဲ့သည်။

Euractiv နှင့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် Jaishankar က ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခတွင် အိန္ဒိယအနေဖြင့် ဘက်မလိုက်သည့် သဘောထားကို ထပ်လောင်းအတည်ပြုခဲ့သည်။

“စစ်မြေပြင်မှ အဖြေရှာခြင်းဖြင့် ပဋိပက္ခများ ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဟု မိမိတို့ မယုံကြည်ပါ” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ထို့အပြင် Jaishankar က အိန္ဒိယအနေဖြင့် အနောက်နိုင်ငံများ၏ အတိတ်လုပ်ရပ်များကို ထောက်ပြရန် အကြောင်းပြချက်ရှိသည်ဟု ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

လွတ်လပ်ရေးရပြီး လအနည်းငယ်အတွင်း ပါကစ္စတန်မှ ကက်ရှ်မီးယား သို့ ကျူးကျော်စစ်စတင်ခဲ့သည့်အချိန်တွင် အထောက်အပံ့ အများဆုံးပေးခဲ့သည့် နိုင်ငံများမှာ အနောက်နိုင်ငံများပင် ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဤသည်မှာ အိန္ဒိယ၏ ရှည်ကြာသော အတိတ်က မကျေနပ်ချက်ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

ယခုအခါတွင် ထိုနိုင်ငံများက “နိုင်ငံတကာ စံနှုန်းများအကြောင်း ဆွေးနွေး ကြစို့” ဟု ပြောနေပါက ၎င်းတို့၏ အတိတ်ကို ပြန်သုံးသပ်နိုင်ရေး မိမိအနေဖြင့် မေးခွန်းထုတ်ရန် အကြောင်းပြချက်ရှိသည်ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

Jaishankar က ဆက်လက်၍ အိန္ဒိယသည် ရုရှား နှင့် ယူကရိန်း နှစ်နိုင်ငံစလုံးနှင့် ခိုင်မာသော ဆက်ဆံရေးရှိကြောင်း၊ နိုင်ငံတိုင်းတွင် ကိုယ်ပိုင် သမိုင်းနှင့် အကျိုးစီးပွားများရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့အပြင် ဥရောပကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ Ursula von der Leyen ဦးဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၏ အိန္ဒိယခရီးစဉ်အပြီးတွင် ၎င်းသည် ဥရောပသို့ တစ်ပတ်ကြာ ခရီးထွက်ခဲ့ပြီး အိန္ဒိယနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) တို့သည် လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက် (FTA) အတွက် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးနေကြောင်း သတင်းများအရ သိရသည်။

သို့သော် EU ဘက်မှ မော်စကိုအပေါ် အနောက်နိုင်ငံများ၏ ပိတ်ဆို့ အရေးယူမှုများကို အိန္ဒိယက ထောက်ခံမှု အားနည်းခြင်းအား ဝေဖန်မှုများ ရှိနေသည်။

ထို့အပြင် အနောက်နိုင်ငံများက ရုရှား၏ စွမ်းအင်နှင့် ဘဏ္ဍာရေးကဏ္ဍ များအပေါ် ပြင်းထန်သော ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ထားသော်လည်း အိန္ဒိယ သည် ရုရှားရေနံ၏ အကြီးဆုံး ဝယ်လိုအားရှိသည့် နိုင်ငံများထဲမှ တစ်ခု အဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေသည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ - ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

ယနေ့ည (ဇွန် ၁၂) တွင် အစ္စရေးသည်အီရန်ကို တစ်ဖက်သတ် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း၊ အီရန်အပေါ် တိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ မိမိတို့ (အမေရိကန်) ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်း မရှိကြောင်း၊ မိမိတို့၏ အဓိကဦးစားပေးသည် ဒေသတွင်းမှာရှိသည့် အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့တွေကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ထိုလုပ်ဆောင်ချက်သည် မိမိကိုယ်ကို ကာကွယ်ရန်အတွက် လိုအပ်သည် ဟု ၎င်းတို့ ယုံကြည်ကြောင်း အစ္စရေးက မိမိတို့ကို အကြံပေးခဲ့သည်ဟု အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယိုက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် နှင့် အစိုးရအဖွဲ့သည် မိမိတို့၏ တပ်ဖွဲ့တွေကို ကာကွယ်ရန်အတွက် လိုအပ်သည့် လုပ်ဆောင်မှုအားလုံးကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဒေသတွင်း မိတ်ဖက်များနှင့် အနီးကပ် ဆက်သွယ်မှုရှိနေပါကြောင်း၊ အီရန်သည် အမေရိကန်၏ အကျိုးစီးပွား သို့မဟုတ် ဝန်ထမ်းများကို ပစ်မှတ်ထားခြင်း မပြုလုပ်သင့်ကြောင်း မိမိအနေဖြင့် ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောကြားလိုသည် ဟု အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယိုက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟု က မိမိတို့သည် အစ္စရေးသမိုင်းတွင် အဆုံးအဖြတ်ပေးမည့် အခိုက်အတန့်တစ်ခု ဆောင်ရွက်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

အဆိုပါ စစ်ဆင်ရေးသည် အီရန်၏ နျူကလီးယား အခြေခံအဆောက်အအုံ၊ ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်စက်ရုံများနှင့် ၎င်း၏ စစ်ရေးအလားအလာများကို ပျက်စီးစေလိမ့်မည် ဟု ၎င်းက အလေးအနက် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ကိုးကား- အင်တာနက်စာမျက်နှာ

Photo: NST

ဖြုတ်ချခံရသော အာဝါမီလိဂ်အစိုးရလက်ထက်က ခဝါချခဲ့သော ဘီလီယံ နှင့်ချီသည့် ဒေါ်လာများ ပြန်လည်ရရှိရေးအတွက် ဆွေးနွေးရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကြားဖြတ်အစိုးရ၏ အကြံပေးချုပ် မိုဟာမက် ယူနွတ်၏ တောင်းဆိုမှုကို ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီယာ စတာမာက ငြင်းပယ်ခဲ့ကြောင်း Financial Times (FT) က ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။

ရှိတ်ဟာဆီနာ ဦးဆောင်သော အစိုးရလက်ထက်က “ခိုးယူခံရသော” ရန်ပုံငွေများကို ခြေရာခံရာတွင် ဗြိတိန်သည် “ဥပဒေအရရော… ကိုယ်ကျင့် တရားအရပါ” ကူညီရန် တာဝန်ရှိကြောင်း ယူနွတ်က FT သို့ ပြောကြား ခဲ့ပါသည်။

ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီယာ စတာမာက ၎င်းနှင့်တွေ့ဆုံရန် သဘော မတူခဲ့ကြောင်းလည်း ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

“မိမိ ၎င်းကို တိုက်ရိုက်ပြောဆိုခြင်းမျိုး မရှိပါ” ဟု အကြံပေးချုပ်က ပြောကြား ခဲ့သည်။ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီယာ စတာမာသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ ကြိုးပမ်းမှုများကို ထောက်ခံလိမ့်မည်ဟု “သံသယမရှိ” ကြောင်း နှင့် “ဒါတွေက ခိုးထားသည့် ပိုက်ဆံတွေပါ” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီယာ စတာမာသည် လက်ရှိတွင် ယူနွတ်နှင့် တွေ့ဆုံရန် အစီအစဉ်မရှိကြောင်း ဗြိတိန်အစိုးရအရာရှိများက FT သို့ အတည်ပြုခဲ့ပြီး ထပ်မံမှတ်ချက်ပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့ပါသည်။

လန်ဒန်သို့ ၎င်း၏ ခရီးစဉ်၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ဗြိတိန်ထံမှ “ပိုမို စိတ်အား ထက်သန်သော ထောက်ခံမှု” ရယူရန်ဖြစ်ကြောင်း အကြံပေးချုပ်က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီယာ စတာမာ၏ အစိုးရအဖွဲ့ဝင် လေဘာပါတီ လွှတ်တော်အမတ် Tulip Siddiq သည် ဖြုတ်ချခံရသော ဝန်ကြီးချုပ် ဟာဆီနာ၏ တူမလည်းဖြစ်ပါသည်။ 

ဇန်နဝါရီလက စတာမာ၏ အနီးကပ်မဟာမိတ်ဖြစ်သူ Tulip သည် အာဝါမီလိဂ်နှင့် ဆက်စပ်နေသူများထံမှ ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့် ထောက်ခံမှုဆိုင်ရာ အဂတိလိုက်စားမှု စွပ်စွဲချက်များ ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် မြို့တော်ဝန် နေရာမှ နုတ်ထွက်ခဲ့ရပါသည်။

ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ပေးပို့သော စာတစ်စောင်တွင် Tulip က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ကော်မရှင်၏ စွပ်စွဲချက် များကို “ရှင်းလင်းရန်” ယူနွတ်၏ ဗြိတိန်ခရီးစဉ်အတွင်း တွေ့ဆုံရန် တောင်းဆိုခဲ့သော်လည်း အကြံပေးချုပ် ယူနွတ်က ၎င်းနှင့် တွေ့ဆုံမည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒါက ဥပဒေရေးရာ ကိစ္စပါ… ဥပဒေကြောင်းအရ ဆောင်ရွက်ရမှာပါ” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ “မိမိအတွက် ပုဂ္ဂိုလ်ရေးကိစ္စမဟုတ်ပါ” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

အာဝါမီလိဂ် အုပ်ချုပ်ခဲ့သော ၁၆ နှစ်တာ ကာလအတွင်း ဟာဆီနာသည် ၎င်း၏ “အာဏာကို ဆွေမျိုးများနှင့် မဟာမိတ်များအတွက် ငွေကြေး ရယူရန် အခွင့်အလမ်းအဖြစ်” ပြောင်းလဲခဲ့ကြောင်း ယူနွတ်က ပြောကြား ခဲ့ပါသည်။ “ကြီးမားသည့် လုယက်မှု ဖြစ်စဉ်တစ်ခု ရှိခဲ့ပါသည်” ဟု ၎င်းက FT သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟာဆီနာ အာဏာရစဉ်ကာလအတွင်း ရာနှင့်ချီသော ဘီလီယံနှင့်ချီသည့် ဒေါ်လာများကို ပြည်ပသို့ ခဝါချခဲ့ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အာဏာပိုင် များက ခန့်မှန်းထားကြပါသည်။ ဗြိတိန်အပြင် ကနေဒါ၊ စင်ကာပူ၊ ကာရေ ဘီယံနှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းတို့သည် ထိုရန်ပုံငွေများ သွားရောက်ရာ နေရာများဖြစ်ကြောင်း ယူနွတ်က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ဗြိတိန်သို့ ၎င်း၏ ခရီးစဉ်သည် “အစပျိုးခြင်းမျှသာ” ဖြစ်ပြီး ထပ်မံ သွားရောက်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း အကြံပေးချုပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် ဗြိတိန်ရှိ “အဘက်ဘက်မှ” ထောက်ခံမှုကို ရှာဖွေ နေကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

“မိမိတို့ ဂရိတ်ဗြိတိန်ပြည်သူများ၏ ထောက်ခံမှုကို လိုအပ်ပါသည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ကိုးကား - bdnews24

Photo: Times of Oman

ဆာခရာမန်တို၊ ပြည်တွင်းရေး

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်က သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏အစိုးရအဖွဲ့ကို ဇွန်လ ၉ ရက်တွင် တရားစွဲဆိုလိုက်ကြောင်းသိရသည်။ လော့ အိန်ဂျလိမြို့၌ဖြစ်ပွားနေသော ဆူပူဆန္ဒပြမှုများကိုထိန်းသိမ်းရန် ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့က အမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့ကိုစေလွှတ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်က တရားစွဲဆိုခြင်းဖြစ်သည်။

ထရမ့်အစိုးရအဖွဲ့က နိုင်ငံအတွင်းရှိတရားမဝင်နေထိုင်သူများကို ဖမ်းဆီးနှင်ထုတ်ရန်လုပ်ဆောင်နေစဉ်လော့အိန်ဂျလိမြို့၌ ဆန္ဒပြမှုများဖြစ်ပွားရာမှ ဆူပူမှုအထိရောက်ရှိလာသည့်အတွက် ထိုပဋိပက္ခကို ထိန်းသိမ်းရန် အမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့ကို စေလွှတ်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။

သို့သော် အမျိုးသားအစောင့်တပ်ဖွဲ့ကို စေလွှတ်ခြင်းသည် တရားမဝင်ကြောင်းနှင့် မလိုအပ်သည့်ဆောင်ရွက်ချက်ပင်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းကြောင့်မလိုလားအပ်သည့် ပဋိပက္ခအခြေအနေများကို ပိုမိုမြင့်တက်လာစေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးနှင့်ရှေ့နေချုပ်တို့ ကပြောထားသည်။

အဆိုပါတရားစွဲဆိုမှုတွင် သမ္မတ ဒေါ် နယ်ထရမ့်၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ပိဟက်ဆက်နှင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနတို့ကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကိုချိုးဖောက်မှု၊ အခန်း(၁၀) တွင်ပါဝင်သော သမ္မတ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို ကျော်လွန်လုပ်ဆောင်မှုတို့ ဖြင့် တရားစွဲဆိုထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

Ref: Xinhua

Photo - AP News