ရုရှားတပ်မတော်သည် ယူကရိန်းနိုင်ငံအပေါ် "ကြီးမား သောလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု" ဖြစ်ပွားနိုင်ကြောင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံ၊ ကိယက်ဗ်မြို့ရှိ အမေရိကန်သံရုံးက နိုဝင်ဘာ ၂၀ ရက်တွင် သတိပေးပြောကြားထားကြောင်း The Guardian သတင်းဆောင်းပါး၌ ဖော်ပြထားသည်။

ကိယက်ဗ်မြို့ရှိ အမေရိကန်သံရုံးသည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ဖြစ်ပွားနိုင်ချေရှိသော လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု၏ တိကျ သောအချက်အလက်သတင်းများကို လက်ခံရရှိထားပြီး ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ကောင်စစ်ဝန်ရေးရာဌာနက ၎င်း၏လူမှုကွန်ယက် X တွင် ရေးသားထားဖော်ပြထားသည်။

လေကြောင်းသတိပေးချက်ကို ထုတ်ပြန်ကြေညာသည့် ဖြစ်ရပ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံသားများကို ချက်ချင်းခိုလှုံရန် နေရာများ ပြင်ဆင်ထားရန် အကြံပြုထားကြောင်း ဖော်ပြ ထားပါသည်။

ကိုးကား - The Guardian သတင်းဆောင်းပါး

အမေရိကန်နိုင်ငံထုတ် တာဝေးဒုံးကျည်ဖြင့် ယူကရိန်းက ရုရှားနိုင်ငံကို တိုက်ခိုက်ရန် အမေရိကန်သမ္မတဘိုင်ဒန်က မီးစိမ်းပြလိုက်ပြီး ၂ ရက်အကြာတွင် ရုရှားသမ္မတပူတင်က နျူကလီးယားလက်နက် အသုံးချမှုဆိုင်ရာမူဝါဒကို ပြောင်းလဲလိုက်ပါသည်။ 

ထိုပြောင်းလဲမှုအရ ရုရှားအနေဖြင့် နျူကလီးယားလက်နက် မပိုင်ဆိုင်ထားသည့် မည်သည့်နိုင်ငံကိုမျှ  နျူကလီးယားလက်နက်များ အသုံးပြုတိုက်ခိုက်မည်မဟုတ်သော်လည်း နျူကလီးယား လက်နက်ပိုင်ဆိုင်သည့်နိုင်ငံနှင့် ပူးတွဲတိုက်ခိုက်လာသည့် မည်သည့်နိုင်ငံကိုမဆို နျူကလီးယားလက်နက်ဖြင့် တုံ့ပြန်သွားရန် စဉ်းစားဆုံးဖြတ်သွားမည် ဖြစ်ပါသည်။။

ထိုပြောင်းလဲမှုသည် ယူကရိန်းက အမေရိကန်ထုတ် ATACMS တာဝေးဒုံးကျည်များကို ရုရှားနိုင်ငံ Bryansk ဒေသသို့ အင်္ဂါနေ့က ပစ်လွှတ်လိုက်ကြောင်း ရုရှားက အခိုင်အမာ ပြောကြားပြီးနောက်ပိုင်း ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ပါသည်။ 

ယင်းတိုက်ခိုက်မှုက ဘိုင်ဒင်၏ တာဝေးဒုံးကျည်အသုံးပြုခွင့် မီးစိမ်းပြပြီး ပထမဆုံး အသုံးပြု လာခြင်းဟု ဆိုရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ရက်ပေါင်း ၁၀၀၀ ရှိပြီဖြစ်သည့် ယင်းစစ်ပွဲမှာ ယခုကဲ့သို့ ခွင့်ပြုချက်က အန္တရာယ်များသည့် စစ်ပွဲဖြစ်လာမည်ဆိုသည်ကို  ရုရှားအစိုးရက ပြောကြားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုပြင်ဆင်လိုက်သည့် မူဝါဒအရ ပထမဆုံးအကြိမ် နျူကလီးယားလက်နက်ဖြင့် စစ်ရေး တုံ့ပြန်သွားဖို့ ပြင်ဆင်ထားကြောင်း ကရင်မလင်နန်းတော်မှ အင်္ဂါနေ့တွင် ပြောကြားလိုက်သည်။

ရုရှားနိုင်ငံကိုသော်လည်းကောင်း ဘီလာရုစ်သမ္မတ နိုင်ငံကိုသော်လည်းကောင်း စစ်ဖက်ဆိုင်ရာ လက်နက်ကြီးများဖြင့် ရန်စလာပါက အသုံးပြုရန် ရုရှားဖက်ဒရေးရှင်းအနေဖြင့် နျူကလီးယားလက်နက်များ သိမ်းဆည်းထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ကရင်မလင်နန်းတော်ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Dmitry Peskov  က သတင်းထောက်များ၏ ဖုန်းမှတစ်ဆင့်မေးမြန်းလာမှုကို ဖြေကြားခဲ့ကြောင်း CNN သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားပါသည်။

ကိုးကား- CNN News

ရုရှားနိုင်ငံ၏ Belgorod၊ Voronezh နှင့် Bryansk ဒေသများတွင် နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့ည၌  ယူကရိန်း က ကြီးမားသော လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ ကြောင်း သိရှိရသည်။

Voronezh ဒေသတွင် ဒုံးပျံများ နှင့် UAV များ ပေါင်းစပ် ပစ်ခတ်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီး Voronezh ဒေသတွင် Mayonnaise  စက်ရုံတစ်ရုံ ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။

ကိုးကား - SPUTNIK

ရုရှားတပ်မတော်၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံ Sumy ဒေသရှိ Shostka မြို့၏ ကာကွယ်ရေး စက်ရုံအနီးတွင် ပေါက်ကွဲမှုကြီး ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

ဒေသတွင်း သတင်း Channel များက "Impulse" စက်ရုံ၏ ဧရိယာတွင် အားပြင်းသော ပေါက်ကွဲသံကို ကြားခဲ့ပြီး ထို့နောက်တွင် ဆင့်ပွားပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့်မီးအလင်းရောင်သည် နာရီပေါင်းများစွာကြာမြင့်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကိုးကား-  ဒေသတွင်းမီဒီယာ

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့ ဒေသစံတော်ချိန် ည ၇:၂၅ ခန့်တွင် ယူကရိန်းက ရုရှားပိုင်နက်အတွင်းသို့ အမေရိကန်ထုတ် ATACMS တာဝေးဒုံးကျည်များဖြင့် ပထမဆုံး အကြိမ်အဖြစ် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြောင်း၊ လွန်ခဲ့သည့် ၂ ရက် တနင်္ဂနွေနေ့က အမေရိကန် သမ္မတ ဘိုင်ဒန်က တာဝေးဒုံးကျည်များ အသုံးပြုရန် ခွင့်ပြုပြီးနောက် ယခုအခါ စတင် သုံးစွဲခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါ တာဝေးဒုံးကျည်များအနက် ၅ ခုကို ရုရှားလေကြောင်းရန် ကာကွယ်ရေး တပ်က ပစ်ချခဲ့ပြီး ကျန်ဒုံးကျည်များမှာ ပျက်စီးသွားခဲ့ကြောင်း၊ ယင်းတိုက်ခိုက်မှုအတွက် ထိခိုက် ဒဏ်ရာရသူနှင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု မရှိဟု ရုရှားလေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးက ပြောကြားကြောင်း CNN သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

ကိုးကား : CNN News

နိုဝင်ဘာ ၁၉

ရုရှား၏လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည်မော်စကိုသို့ ဦးတည်တိုက်ခိုက်လာသော ဒရုန်း နှစ်စီး အပါအဝင် ယူကရိန်းဒရုန်း ၅၉ စီးကို ညတွင်းချင်းဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ဘရိုင်ယန်စကီးဒေသတွင် ဒရုန်း ၄၅ စင်းဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသ ဆူမီမြို့ရှိလူနေအဆောက်အအုံတစ်ခုအား ရုရှားဒုံးကျည်တစ်စင်း တိုက်မှုကြောင့် လူ ၁၀ ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း၊ အခြားဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုကြောင့် ဒေသ၏အုပ်ချုပ်ရေး ဗဟိုတွင် လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်ခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းအရာရှိများကပြောကြားခဲ့သည်။ ဆူမီမြို့တော်ကောင်စီ၏ အဆိုအရ ကလေးရှစ်ဦး အပါအဝင်အနည်းဆုံးလူ ၅၅ ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း Aljazeera သတင်းအေဂျင်စီမှ ဖော်ပြထားပါသည်။

Source: Aljazeera သတင်းအေဂျင်စီ

ရုရှားတပ်မတော်၏ Shahed မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်များသည် ယူကရိန်းတို့သိမ်းပိုက်ထားသည့် Zaporozhye မြို့တွင် တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ကြကြောင်းသိရှိရပါသည်။

Zaporozhye ရေအားလျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ၏ ပိုင်နက်တစ်နေရာတွင် ဒုံးကျည်များကျရောက်ခဲ့ကြောင်း ဒေသတွင်းမီဒီယာများကဖော်ပြခဲ့ကြပါသည်။

မြို့တွင်း မီးလောင်ကျွမ်းမှု အများအပြားဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ဒေသတွင်းဘလော့ဂ်များက ပြောဆိုကြပြီး မြို့၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းတွင် လျှပ်စစ်မီး ပြတ်တောက်သွားကြောင်းလည်း သိရှိရပါသည်။

ရုရှားစစ်တပ်၏ UAV တိုက်ခိုက်မှုသည် မြို့တွင်းရှိ ပစ်မှတ်များကို တစ်နာရီကျော်ကြာ တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source: ယူကရိန်းဒေသတွင်းမီဒီယာများ

နိုဝင်ဘာ ၁၈

ယူကရိန်း၏ပင်လယ်နက်ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်သည့် Odesa မြို့တွင်  ရုရှားတပ်မတော်၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးသူ ၁၀ ဦးအထိ မြင့်တက်လာပြီး ၄၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း the guardian သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားပါသည်။

ကနဦး သတင်းများအရ Odesaမြို့တွင် ရုရှားတပ်မတော်၏တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လူ ၈ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၈ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်ကြောင်း မြို့တာဝန်ခံအရာရှိတွေက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ထို့နောက် တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း လူ ၁၀ ဦး သေဆုံးပြီး ၄၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံ အရေးပေါ်ဝန်ကြီး ဌာနက ထုတ်ပြန်ထားကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

Source: theguardian.com

နိုဝင်ဘာ ၁၈

ရုရှားကို တိုက်ခိုက်ဖို့အတွက် အမေရိကန်က ထောက်ပံ့ပေးထားတဲ့ တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်တွေကို အသုံးပြုဖို့ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ယူကရိန်းကို မီးစိမ်းပြလိုက်ပါသည်။ ယင်းမှာ အမေရိကန်၏ မူဝါဒပိုင်းဆိုင်ရာ ကြီးကြီးမားမား ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိ တစ်ဦးက ဘီဘီစီ၏ အမေရိကန်လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် CBS သို့ အတည်ပြုပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ယူကရိန်းသမ္မတ Volodymyr Zelensky သည် ATACMS ဟုသိကြသော ဒုံးကျည်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်များကို ရုတ်သိမ်းပေးပြီး  မိမိနယ်နိမိတ်ပြင်ပသို့ တိုက်ခိုက်ဖို့  ခွင့်ပြုချက်ပေးရန် လအတော်ကြာတိုက်တွန်းခဲ့ပါသည်။

ATACMS (Army Tactical Missile Systems ) သည် ၃၀၀ ကီလိုမီတာ (၁၈၆ မိုင်) အထိ ရောက်ရှိနိုင်သည်။ ATACMS ကို ယူကရိန်းတွင်  အသုံးပြုရန် ဘိုင်ဒင်၏ ခွင့်ပြုချက်မှာ မြောက်ကိုရီးယားစစ်သားများ ယူကရိန်း တွင် တိုက်ခိုက်ခွင့်ပြုရန် ရုရှား၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို တုံ့ပြန်လိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူများက New York Times နဲ့ Washington Post ကို ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ဇန်နဝါရီတွင် အိမ်ဖြူတော်မှ ထွက်ခွာမည့် ဂျိုးဘိုင်ဒင်သည် ယူကရိန်းအတွက် နောက်ထပ် အကူအညီများပေးနိုင်ရေး  အရှိန်မြှင့်ကြိုးပမ်းနေပါသည်။ ၎င်းကိုဆက်ခံမည့် Donald Trump သည် ယူကရိန်း အပေါ် ထောက်ပံ့ပေးနေမှု နှေးကွေးသွားမည်လား၊ ရပ်တန့်သွားမည်လား စိုးရိမ်မှုများရှိနေပါသည်။  စစ်ဘက် ဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးကူညီနေမှုက အမေရိကန်အရင်းအမြစ်များအပေါ် ယိုစီးမှုတစ်ခုဖြစ်နေကြောင်း အကြောင်းပြချက်မရှိ စစ်ပွဲအဆုံးသတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ထရန့်က အချက်ပြ ပြောဆိုခဲ့သည်။ 

အမေရိကန်သည် ယူကရိန်းသို့ လက်နက်အများဆုံး ထောက်ပံ့သည့်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲစတင်ချိန်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လကုန်အတွင်း ဒေါ်လာ ၅၅.၅ ဘီလီယံ (ယူရို ၄၁.၄ ဘီလီယံ) တန်ဖိုးရှိလက်နက်နှင့်ပစ္စည်းကိရိယာများထောက်ပံ့ပေးပို့ရန် ကတိကဝတ်ပြုထားကြောင်း ဂျာမန်သုတေသနအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် Kiel Institute for the World Economy က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ဘီဘီစီ သတင်းဌာန၏ ဖော်ပြချက်အရ သိရှိရပါသည်။

Source: https://www.bbc.com/news/articles/c789x0y91vvo

အမေရိကန်အစိုးရနောက်ကိုလိုက်၍ ပြင်သစ်နှင့်ဗြိတိန်တို့ကယူကရိန်းကိုရုရှားနယ်မြေအတွင်းသို့၎င်းတို့၏ SCALP/ Storm Shadow ဒုံးကျည်များဖြင့်နက်ရှိုင်းစွာထိုးစစ်ဆင်ရန်ခွင့်ပြုခဲ့ကြောင်း လီဖီဂါရို သတင်းစာ ကထုတ်ဝေဖော်ပြခဲ့ပါသည်။

ဂျာမနီ ဝန်ကြီးချုပ် Scholz က သမ္မတ ပူတင် ကိုဖုန်းဆက်ခဲ့ပြီးနောက် အဆိုပါကိစ္စရပ်များကိုမျှော်လင့်ထားကြောင်း၊ ရုရှားအပေါ်အနောက်တိုင်းဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဂျာမနီ ဝန်ကြီးချုပ် Scholz ကသတိပေးခဲ့ပြီး ပူတင်ကို ယူကရိန်းကနေ တပ်ဖွဲ့တွေရုပ်သိမ်းဖို့တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း၊ သမ္မတ ပူတင်၏တုံ့ပြန်မှုသည် ယူကရိန်းအပေါ်ကြီးမားသော ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊   NATO နယ်မြေရှိအတွင်းရှိ စစ်တပ်အဆောက်အအုံများအပေါ်ရုရှား၏လက်တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်မှုမတိုင်မီ အချိန်အနည်းငယ်သာကျန်ရှိတော့ကြောင်း ရေးသားဖော်ပြထားပါသည်။

Source: လီဖီဂါရို သတင်းစာ