ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ပကတိကိုယ်ခံအားစနစ်ကို အသုံးပြုပြီး ကင်ဆာရောဂါများ တိုက်ဖျက်ရေးလုပ်ငန်းဟာ တော်တော်လေးကို အဆင့်မြင့်မားလာပါပြီ။ ဒီကုထုံးကိုတော့ ကိုယ်ခံအား ကုထုံးလို့ခေါ်ပါတယ်။

မကြာသေးမီကပေါ်ထွက်လာတဲ့ အဲဒီကုထုံးက CD8 T ဆိုတဲ့ ကင်ဆာချေမှုန်းရေးကလာပ်စည်းများကို အဓိကပစ်မှတ်ထားတာပါ။ ဒါပေမဲ့ သုတေသနပညာရှင်များက ကိုယ်ခံအား ကုထုံးအတွက် တခြားကလာပ်စည်းတစ်မျိုးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိထားပါတယ်။ အဲဒါကတော့ CD4 T ကလာပ်စည်းပါ။ အရင်တုန်းက သူ့ကိုတခြားကလာပ်စည်းတွေကိုသာ အထောက်အပံ့ပေးတဲ့ ကလာပ်စည်းအဖြစ်သာသိရှိပြီး ကင်ဆာတိုက်ဖျက်ရေးမှာ အမေ့လျော့ခံဖြစ်ပါတယ်။ အခုတော့ ဒီကလာပ်စည်းတွေက ကင်ဆာကိုကောင်းစွာ တိုက်ထုတ်နိုင်စွမ်းရှိတာကို  တွေ့လိုက်ရပါတယ်။

MWD Web Portal

ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ အသုံးပြုလာတဲ့ ချောင်းဆိုးပျောက်ဆေး တစ်မျိုးက စိတ်ဖောက်ပြန်မှုဖြစ်စေတဲ့ ဦးနှောက်ပျက်စီးမှုကို ကာကွယ်ပေးနိုင်စွမ်း ရှိတာကိုတွေ့ ရတယ်လို့ သုတေသနပညာရှင်များက ဆိုပါတယ်။ အဲဒီဆေးကတော့ Ambroxol ဖြစ်ပါတယ်။

သုတေသီများက စိတ်ဖောက်ပြန်မှုဖြစ်နေတဲ့သူတွေကို Ambroxol ဆိုတဲ့ဆေး တိုက်ကျွေးခဲ့ပါတယ်။ ပြီးတဲ့အခါ ဆေးရဲ့အာနိသင်က ဦးနှောက်အထိရောက်ရှိပြီး ဦးနှောက်အတွင်းရှိ ကလာပ်စည်းပျက်စီးမှုလက္ခဏာတွေ လျော့ကျသွားစေတာကို ပညာရှင်များက တွေ့ရှိလိုက်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မှတ်ဉာဏ်စွမ်းရည် ဆိုးဝါးသွားတာမျိုး မရှိဘဲ  တည်ငြိမ်လာတာကို တွေ့ရတယ်လို့  ဗြိတိန်သုတေသီများကပြောပါတယ်။         

  MWD Web Portal

နယူးယောက် ဇူလိုင် ၇

အာရုံနာ့ဗ်ဆဲလ်များ သေဆုံး မှုကို တားဆီးနိုင်သည့် နည်းလမ်း တစ်ရပ်ကို ဆေးပညာရှင်များက တွေ့ရှိထားရာ ပါကင်ဆန်ရောဂါအတွက် ကုထုံးသစ်ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ဇူလိုင် ၆ ရက် သတင်း များအရ သိရသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ စတန်းဖို့ဒ် တက္ကသိုလ်မှ သုတေသနပညာ ရှင်များသည် မျိုးဗီဇအပြောင်း အလဲ တစ်မျိုးတည်းကြောင့် ဖြစ်ပွားရသည့် ပါကင်ဆန်ရောဂါပုံစံတစ်မျိုးကို လေ့လာခဲ့ကြသည်။ လေ့လာချက်မှ ပေါ်ထွက် လာသည့်ရလဒ်များအရ အထက် ပါ ပါကင်ဆန်ရောဂါ ပုံစံမျိုးရှိသူ များ၌ ဦးနှောက်၏ ကိုယ့်ကိုယ် ကိုယ် ကာကွယ်နိုင်စွမ်းအား ဟန့်တားနှောင့်ယှက်တတ်သော ပရို တင်းတစ်မျိုးစုစည်းမှု လွန်ကဲနေတတ်ကြောင်း သိရသည်။

သို့ရာတွင် LRRK 2 အမည်ရှိအထက်ပါပရိုတင်းများကို ထိန်း ချုပ်တားဆီးခြင်းဖြင့် ဦးနှောက် အာရုံနာ့ဗ်ဆဲလ်များ သေဆုံးမှုကို တားဆီးနိုင်ကြောင်း အမေရိကန် သုတေသန ပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

LRRK 2 ပရိုတင်းများစုစည်း မှုကို MLi-2 LRRK 2 kinase In-hibitor ခေါ် မော်လီကျူးတစ်မျိုး ဖြင့် ထိန်းချုပ်တားဆီးနိုင်ကြောင်း အမေရိကန် သုတေသနပညာရှင် များ၏ အဆိုအရ သိရသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ၌ ပါကင်ဆန် ရောဂါလူနာ ၁ ဒသမ ၁ သန်းခန့် ရှိပြီး ရောဂါဖြစ်ပွားမှုနှုန်း ထပ်တိုး လာနိုင်ကြောင်း သုတေသနပညာ ရှင်များက ခန့်မှန်းထားသည်။

Ref: Russia Today

Trs: KKO

Photo - Science Direct

နယူးယောက်   ဇူလိုင် ၇

ကုလားပဲကိုစားသုံးခြင်းဖြင့် သွေးအတွင်း ကိုလက်စထရောဓာတ်စုစည်းမှုကို လျှော့ချနိုင်ကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုကို ကိုးကား၍ ဇူလိုင် ၆ ရက် သတင်းများအရ သိရသည်။

အမေရိကန်သုတေသနပညာရှင်များ၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ သွေးအတွင်း ကိုလက်စထရော စုစည်းမှုများနေသူများအနေဖြင့် ကုလားပဲဟင်း တစ်ခွက်ကို သီတင်း ၁၂ ပတ်ကြာ နေ့စဉ်စားသုံးပါက ကိုလက်စထရောအဆင့်ကို ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်သည့်အဆင့်သို့ လျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

အမေရိကန် သုတေသနပညာရှင်များသည် သွေးအတွင်း သကြားဓာတ်ပါဝင်မှု မြင့်မားသူများကို နှစ်စုခွဲ၍ တစ်စုကို ကုလားပဲနေ့စဉ်ကျွေး၍ ကျန်တစ်စုကို အခြားပဲတစ်မျိုး နေ့စဉ်ကျွေးပြီး လေ့လာစောင့်ကြည့်ခဲ့ကြသည်။

စမ်းသပ်မှုမှ ပေါ်ထွက်လာသည့်ရလဒ်များအရ ကုလားပဲနေ့စဉ်စားသုံးသူများ၌ ကိုလက်စထရော လျှော့ချနိုင်မှုမှာ ပို၍ ထိရောက်မှုရှိပြီး တစ် ဒက်ဆီတာလျှင် ၁၈၆ မီလီဂရမ်ထိ ကျဆင်းသွားသည်ကို တွေ့ရကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

အမေရိကန်သုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုအရ ကုလားပဲတွင် ပါဝင်သည့် Phytosterols ခေါ် ဓာတုပစ္စည်းတစ်မျိုးမှာ ကိုလက်စထရောကို လျှော့ချရာတွင် ထိရောက်ကြောင်း သိရသည်။

ရတနာပုံသတင်းစာ

ဆိုးလ်   ဇူလိုင် ၆

မြေထဲပင်လယ်ဓာတ်စာ (Mediterranean diet) ကို စားသုံးခြင်းဖြင့် ဦးနှောက်စွမ်းဆောင်ရည်ထိခိုက်ပျက်စီးမှုရောဂါ (Dementia) ကျဆင်းသွားတတ်ကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုကို ကိုးကား၍ ဇူလိုင် ၅ ရက်သတင်းများအရ သိရသည်။

မြေထဲပင်လယ်ဓာတ်စာသည် သံလွင်ဆီ၊ ငါး၊ သစ်စေ့ သစ်ဆန်၊ ဘယ်ရီသီးနှင့် အစိမ်းရောင် အသီးအရွက်များ အဓိကပါဝင်သော ဓာတ်စာပုံစံဖြစ်သည်။

တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ယွန်ဆိုင်းတက္ကသိုလ်မှ သုတေသနပညာရှင်များ၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ မြေထဲပင်လယ်ဓာတ်စာကို စွဲစွဲမြဲမြဲ စားသုံးသူများ၌ Dementia ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေမှာ ပုံမှန်ထက် ၂၈ ရာခိုင်နှုန်း ပိုနည်းပါးကြောင်း သိရသည်။

Dementia ရောဂါအတွက် ကုထုံးမရှိသေးသည့်အချိန်တွင် မြေထဲပင်လယ် ဓာတ်စာပုံစံစားသုံးမှုသည် Dementia ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို တားဆီးနိုင်မည့် နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များ က ပြောကြားသည်။

တောင်ကိုရီးယား သုတေသနပညာရှင်များသည် သက်လတ်ပိုင်းအရွယ် လူပေါင်း ၁၃၀၀၀၀ ကျော်ကို လေ့လာခဲ့ပြီးနောက် ၎င်းတို့၏ တွေ့ရှိချက်ကို တင်ပြခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ရတနာပုံသတင်းစာ

လန်ဒန်   ဇူလိုင် ၅

အမျိုးသမီးများအနေဖြင့် Pill ခေါ် ပဋိသန္ဓေတားဆေးများသုံးစွဲမှုကြောင့် အသည်းကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ ပုံမှန်ထက်မြင့်တက်လာနိုင်ခြေမရှိကြောင်း ဗြိတိန်သုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုကို ကိုးကား၍ ဇူလိုင် ၄ရက် သတင်းများအရ သိရသည်။

Pill ပဋိသန္ဓေတားဆေးများနှင့် အသည်းကင်ဆာရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်တက်လာမှုတို့ကြား ဆက်စပ်မှုရှိနိုင်ကြောင်း ရှေးယခင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော လေ့လာချက်စစ်တမ်းများ၌ ဖော်ပြထားသည်။

Pill ပဋိသန္ဓေတားဆေးများတွင် ပါဝင်သည့် အက်စထရိုဂျင် ဟော်မုန်းများမှာ အချို့ကင်ဆာဆဲလ်များ ကြီးထွားလာမှုကို စေ့ဆော်ပေးနိုင်ကြောင်း ဆေးပညာရှင်အချို့က ယူဆထားသည်။

သို့ရာတွင် ဗြိတိန်သုတေသနပညာရှင်များ၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ Pill ပဋိသန္ဓေတားဆေးများနှင့် အသည်းကင်ဆာရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေတို့ကြား ဆက်စပ်မှုမရှိကြောင်း သိရသည်။

Pill ပဋိသန္ဓေတားဆေးများကို ကာလကြာမြင့်စွာသုံးစွဲသူများတွင်မူ အသည်းကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေမဆိုစလောက်သာ မြင့်တက်လာတတ်သည်ကို တွေ့ရကြောင်း ဗြိတိန် သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

ရတနာပုံသတင်းစာ

လန်ဒန် ဇူလိုင် ၅

အစာခြေလမ်းကြောင်းစနစ် ဗက်တီးရီးယား တစ်မျိုးသည် PFAS (Per-and Polyfluoroalkyl Substance) ခေါ် အဆိပ်အတောက်ဓာတုပစ္စည်းများကို စုပ်ယူထားနိုင်စွမ်းရှိကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုကို ကိုးကား၍ ဇူလိုင် ၄ ရက် သတင်းများအရ သိရသည်။

PFAS ဓာတုပစ္စည်းများသည် ကင်ဆာရောဂါများ၊ မျိုးဆက်ပွားစနစ် ကျန်းမာရေးပြဿနာများ၊ မွေးရာပါကိုယ်အင်္ဂါချို့ယွင်းချက်များနှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်း သိရသည်။

သို့ရာတွင် ဗြိတိန်နိုင်ငံ ကိန်းဘရစ် တက္ကသိုလ်မှ သုတေသနပညာရှင်များ၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ အစာခြေလမ်းကြောင်းစနစ် ဗက်တီးရီးယားတစ်မျိုးဖြစ်သော Odoribacter Splanchnicus ခေါ် ဗက်တီးရီးယားတစ်မျိုးသည် PFAS ဓာတုပစ္စည်းများစုစည်းမှုကို အထိရောက်ဆုံး လျှော့ချပေးနိုင်သည်ဟု သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားကြောင်းသိရသည်။

ထို့ပြင် အဆိုပါဗက်တီးရီးယား အုပ်စုသည် PFAS ဓာတုပစ္စည်းများ၏ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားစေနိုင်သည့် အကျိုးသက်ရောက်မှုကိုလည်း လျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

PFAS ဓာတုပစ္စည်းများသည် ရင်သားကင်ဆာနှင့် မျိုးဥအိမ်ကင်ဆာကဲ့သို့ ကင်ဆာရောဂါများ ဖြစ်နိုင်ခြေနှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

အမေရိကန် သုတေသနပညာရှင်များသည် ဓာတ်ခွဲခန်းသုံးကြွက်များဖြင့် လက်တွေ့စမ်းသပ်မှု ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ၎င်းတို့၏ တွေ့ရှိချက်ကို တင်ပြခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ကိုးကား- ရတနာပုံသတင်းစာ

Photo: Scientific American

နယူးယောက် ဇူလိုင် ၄

ဟော်မုန်းအစားထိုး ကုထုံး (HRT) တချို့ကြောင့် အသက်ငယ်ရွယ်သော အမျိုးသမီးများ၌ ရင်သားကင်ဆာရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်မားလာနိုင်ကြောင်း ဇူလိုင် ၃ ရက်သတင်းများအရ သိရသည်။

HRT ကုထုံးများနှင့် ရင်သားကင်ဆာရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေတို့ကြား ဆက်စပ်မှုကို ဖော်ထုတ်ရာတွင် နိုင်ငံတကာ သုတေသနပညာရှင်များအနေဖြင့် သက်ကြီးပိုင်းအမျိုးသမီးများကိုသာ အဓိကထား လေ့လာခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

သို့ရာတွင် အမေရိကန် သုတေသနပညာရှင်များ၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ အက်စထရိုဂျင်နှင့် ဓာတ်ခွဲခန်းထုတ် ပရိုတက်စတာရုန်း ဟော်မုန်းနှစ်မျိုးပေါင်း HRT ကုထုံးများကြောင့် အသက်ငယ် ရွယ်သူ အမျိုးသမီးများတွင်လည်း ရင်သားကင်ဆာရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေ ပုံမှန်ထက် မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

သို့ရာတွင် အက်စထရိုဂျင် ဟော်မုန်းတစ်မျိုးသာ ပါဝင်သော HRT ကုထုံးများကမူ အသက်ငယ် ရွယ်သူ အမျိုးသမီးများကြား ရင်သားကင်ဆာရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေကို ရာခိုင်နှုန်းအနည်းငယ် လျှော့ချပေးနိုင်ကြောင်း အမေရိကန် သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

ရတနာပုံသတင်းစာ

နယူးယောက် ဇူလိုင် ၄

ဆေးလိပ်သောက်သုံးခြင်း မရှိသူများကြား အဆုတ်ကင်ဆာရောဂါဖြစ်ပွားမှု မြင့်တက်လာရ ခြင်း၏ နောက်ခံအကြောင်းတရား တစ်ရပ်မှာ အလွန်သေးငယ်သော လေထုညစ်ညမ်းမှု ဒြပ်မှုန်များကြောင့် ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုကို ကိုးကား၍ ဇူလိုင် ၃ ရက် သတင်းများအရ သိရသည်။

အမေရိကန်သုတေသနပညာရှင်များ၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ လေထုညစ်ညမ်းမှုပြင်းထန်သောနေရာများ၌ နေထိုင်သူများတွင် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်ပွားစေနိုင်သည့် မျိုးဗီဇအပြောင်းအလဲများ ရှိလာတတ်ကြောင်း သိရသည်။

ဆေးလိပ်မသောက်သူများ၌ ဆေးလိပ်သောက်သုံးသူများကဲ့သို့ အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်သည့်မျိုးဗီဇအပြောင်းအလဲများရှိလာမှုသည် PM 2.5ခေါ် လေထုညစ်ညမ်းမှု ဒြပ်မှုန်များနှင့် ဆက်စပ်နေနိုင်ကြောင်း အမေရိကန် သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

PM 2.5 လေထုညစ်ညမ်းမှု ဒြပ်မှုန်များသည် အရွယ်အစားအားဖြင့် ၂ ဒသမ ၅ မိုက်ခရိုမီတာ မျှသာရှိရာ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှတစ်ဆင့် အဆုတ်ထဲသို့ ဝင်ရောက်နိုင်ကြောင်း သုတေသန ပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

အမေရိကန်သုတေသနပညာရှင်များသည် ဆေးလိပ်သောက်သုံးခြင်းမရှိဘဲ အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ် ပွားခဲ့ရသူ လူနာဦးရေ ၁ဝဝဝ ခန့် ကိုလေ့လာခဲ့ပြီးနောက် ၎င်းတို့၏ တွေ့ရှိချက်ကို တင်ပြခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ကိုးကား- ရတနာပုံသတင်းစာ

Photo: drtanmoymedicaloncologist.com

ကင်ဘာရာ   ဇူလိုင် ၃

အိုမီဂါ-၃ ဖက်တီးအက်စစ် စားသုံးမှုမြင့်မားပါက နှလုံး ရုတ်တရက် ဖောက်နိုင်ခြေများ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း ဩစတြေးလျ သုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုကို ကိုးကား၍ ဇူလိုင် ၂ ရက် သတင်းများအရ သိရသည်။ အဆီဓာတ်ကြွယ်ဝသည့် ငါးများ၊ သစ်စေ့သစ်ဆန်များနှင့် ထောပတ်သီးကဲ့သို့ အသီးအနှံများ၌ တွေ့ရတတ်သည့် အိုမီဂါ-၃ ဖက်တီးအက်စစ်ကို နှလုံးကျန်းမာရေးကို ကာကွယ်ပေးသည့် အဆီဓာတ်တစ်မျိုးအဖြစ် ရှေးယခင်က မှတ်ယူထားသည်။

သို့ရာတွင် ဩစတြေးလျ သုတေသနပညာရှင်များ၏အဆိုအရ အိုမီဂါ-၃ ဖက်တီးအက်စစ်ကြောင့်ကိုယ်တွင်းရောင်ရမ်းမှုများ မြင့်တက်လာနိုင်ပြီး အဝလွန်နိုင်ခြေ၊ ပုံစံ-၂ ဆီးချိုရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ နှင့် နှလုံးဖောက်နိုင်ခြေများ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း သိရသည်။ ဩစတြေးလျ သုတေသန ပညာရှင်များသည် လူပေါင်း ၂၈ဝဝ တို့၏ စားသောက်ပုံအလေ့အထနှင့် ကျန်းမာရေးအခြေအနေများကို စောင့်ကြည့်လေ့လာခဲ့ကြသည်။

လေ့လာချက်မှ ပေါ်ထွက်လာသည့် ရလဒ်များအရ အိုမီဂါ-၃ ဖက်တီးအက်စစ် ကြွယ်ဝသည့် အစားအစာများကို အစားများသူများ၌ Glye A ခေါ် ဓာတုပစ္စည်းများ ပေါ်ထွက်မှု မြင့်မားနေတတ် ကြောင်း သိရသည်။

Glye A ဓာတုပစ္စည်းများသည် နာတာရှည်ရောင်ရမ်းမှုပြဿနာ၊ ကင်ဆာရောဂါများ၊ နှလုံးပြဿနာများနှင့် ဆက်စပ်နေသည့် ဓာတုပစ္စည်းများ ဖြစ်ကြကြောင်း သိရသည်။

ရတနာပုံသတင်းစာ