ရီယိုဒီဂျနေးရိုး နိုဝင်ဘာ ၁၈

ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှု၊ ရာသီဥတုဆိုင်ရာပြောင်းလဲမှုစသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များကို ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးရန်အတွက် အဓိက စီးပွားရေးအင်အားကြီး နိုင်ငံ ၂၀ မှ ခေါင်းဆောင်များသည် နှစ်ရက်ကြာ ဂျီ-၂၀ ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲကို ဘရာဇီးနိုင်ငံ ရီယိုဒီဂျနေးရိုးမြို့၌ နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်တွင် စတင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲသို့ ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် အီရှီဘာရှီဂဲရု၊ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်နှင့် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်တို့လည်း တက်‌ရောက်ခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။ ဂျီ- ၂၀ ခေါင်းဆောင်များသည် ထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲ ပထမနေ့တွင် ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးမှုနှင့်ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရေးအစီအမံများကို မည်ကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဆိုသည်ကို ဆွေးနွေးသွားဖွယ်ရှိသည်။

ထို့အပြင် ၎င်းတို့သည် နှစ်ရက်ကြာ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုအတွင်း ရာသီဥတုဆိုင်ရာပြောင်းလဲမှုအပါအဝင် ရေရှည်တည်တံ့သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများအတွက်လည်း အမြင်ချင်းဖလှယ် ဆွေးနွေးသွားကြရန် စီစဉ်ထားသည်။

ယင်းထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲကို အမေရိကန်သမ္မတအဖြစ် ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကျမ်းသစ္စာမကျိန်ဆိုမီ နှစ်လအလိုတွင် ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲရေးအစီအမံများကို လုပ်ဆောင်ရန် တွန့်ဆုတ်နေသူဖြစ်ပြီး နှစ်နိုင်ငံအကြား ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုမျာကိုသာ ဦးစားပေးသူဖြစ်သည်ဟု မှတ်ယူထားကြကြောင်း သိရသည်။

အင်န်အိတ်ချ်ကေ

Source- မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ

နိုဝင်ဘာ ၁၉

ဖင်လန်နိုင်ငံ နှင့် ဂျာမနီနိုင်ငံ ကို ဆက်သွယ်ထားသော တစ်ခုတည်းသော ရေအောက် ကေဘယ်ကြိုး ပြတ်တောက်သွားခြင်းကြောင့်  ဆက်သွယ်ရေး ပြတ်တောက်သွားကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ဖင်လန်နိုင်ငံပိုင် Cinia ကုမ္ပဏီသည် တနင်္လာနေ့မွန်းလွဲပိုင်းတွင် ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်ရှိ အဆိုပါ ကေဘယ် ကြိုးပြတ်တောက်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ပြတ်တောက်သွားသည့် အကြောင်းရင်းကို ယခုအချိန်အထိ မသိရှိရသေးကြောင်း သိရှိရပါသည်။

C-Lion1 ကေဘယ်လ်ကြိုး ကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် စတင်အသုံးပြုခဲ့ပြီး အဆိုပါကေဘယ်သည် အရှည် ၁ ကီလိုမီတာမှ ၂၀၀ ကီလိုမီတာအထိရှိပြီး သမုဒ္ဒရာမျက်နှာပြင်အောက် တစ်မီတာခန့်အနက်တွင် မြှုပ်နှံထားကြောင်း၊ အဆိုပါ ရေအောက်ကေဘယ်သည် Nord Stream ဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းအနီးတွင် သွယ်တန်းထားကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။ 

Cinia CEO Ari-Jussi Knaapila ၏ ပြောကြားချက်အရ ကေဘယ်ကြိုးဖြတ်တောက်မှုသည် ဆွီဒင်၏ အထူးစီးပွားရေးဇုန်တွင် ကေဘယ်ကြိုးအရှည်၏ တစ်ဝက်နားတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

C-Lion1 ရေအောက်ကေဘယ်သည် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ဖျက်ဆီးခြင်းခံရခြင်း ရှိ၊ မရှိနှင့် ပတ်သက်၍ တိကျသော အချက်အလက် မရှိသေးကြောင်း Cinian ကုမ္ပဏီ၏ ဆက်သွယ်ရေး ဒါရိုက်တာ Henri Kronlund က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Source: Reuters သတင်းဆောင်းပါး

နိုဝင်ဘာ ၁၈

ကမ္ဘာ့ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (IMF )၏ ခန့်မှန်းချက်အရ တစ်ဦးချင်း ပြည်တွင်းအသားတင် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုတန်ဖိုး ( GDP per capita) အလိုက် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံး နိုင်ငံ ၁၀ နိုင်ငံကို အိန္ဒိယနိုင်ငံ Forbes က စာရင်းထုတ်ပြန်လိုက်ပါသည်။ 

ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးနိုင်ငံမှာ လူဇင်ဘတ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး GDP per capita မှာ ၁၅၁,၁၅၀ အမေရိကန်ဒေါ်လာဖြစ်ပါသည်။ ဒုတိယအချမ်းသာဆုံးမှာ စင်ကာပူနိုင်ငံဖြစ်ပြီး GDP per capita မှာ ၁၄၈,၁၉၀ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ဖြစ်ပါသည်။ တတိယအချမ်းသာဆုံးမှာ မကာအိုဖြစ်ပြီး  GDP per capita မှာ ၁၃၀,၄၂၀ အမေရိကန်ဒေါ်လာ တို့ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

Source: https://www.forbesindia.com/article/explainers/top-10-richest-countries-in-the-world/87305/1

မိုးလေဝသပညာရှင် Natalia didenko၏အဆိုအရ ရက်အနည်းငယ်အတွင်းပြင်းထန်သောအအေးဒဏ်သည် ယူကရိန်းကိုကျရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အေးစက်သည့် လေထုမျက်နှာပြင်ဟာယူကရိန်းနိုင်ငံတစ်လွှားမှာရွေ့လျားနေမှာဖြစ်ပြီး ပတ်ဝန်းကျင်အပူချိန်လျင်မြန်စွာကျဆင်းကာမိုးကနေနှင်းများပြောင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

နိုဝင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့မှစ၍အပူချိန်သည်လျင်မြန်စွာကျဆင်းလာမည်ဖြစ်သော်လည်း ယူကရိန်း တောင်ပိုင်းနှင့်အရှေ့ပိုင်းဒေသများတွင် အအေးဒဏ်ကိုအနည်းငယ် နောက်ကျမှ ခံစားရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

Source: မိုးလေဝသပညာရှင် Natalia didenko

နိုဝင်ဘာ ၁၇

တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း Man Yi  သည် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ပါသည်။ ဤသည်မှာ တစ်လအတွင်း ခြောက်ကြိမ်မြောက် မုန်တိုင်းဝင်ရောက်ခြင်းဖြစ်သည်။

တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းသည် စနေနေ့ညမှ တနင်္ဂနွေနေ့မနက်ပိုင်းတွင် Catanduanes ပြည်နယ် ကုန်းတွင်းပိုင်းသို့ ဝင်ရောက်မည်ဟု မိုးလေဝသပညာရှင်များ၏ ပြောကြားချက်ကို ကိုးကား၍ ဒေသခံမီဒီယာများက ရေးသားဖော်ပြကြသည်။

မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းခြင်းနှင့် ရေကြီးခြင်းများကို ကြိုတင်ခန့်မှန်းထားပြီး သမ္မတက အာဏာပိုင်များအား ရိက္ခာအထောက်အပံ့များ အရေးပေါ်ပြင်ဆင်ရန်နှင့် နိုင်ငံ၏ အားနည်းသောဒေသများတွင် နေထိုင်သူများကို ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းရန် အာဏာပိုင်များကို ညွှန်ကြားထားပြီးဖြစ်သည်ဟု သတင်းရရှိပါသည်။

Source: ဖိလစ်ပိုင်မီဒီယာ

နိုဝင်ဘာ ၁၇

တရုတ်နိုင်ငံသည် 1 kW ထုတ်လုပ်နိုင်သည့်ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး အဏ္ဏဝါနေရောင်ခြည်စွမ်းအင်သုံး ဓာတ်အားပေးစက်ရုံကို စတင်ဖွင့်လှစ်လိုက်ပြီဖြစ်သည်။

အဆ်ိုပါ နေရာသည် Dongying City ကမ်းရိုးတန်းမှ ၈ ကီလိုမီတာအကွာတွင် တည်ရှိပြီး ဧရိယာ၁,၂၂၃ ဟက်တာကျော် ကျယ်ဝန်းကာ နှစ်စဉ် ၁.၇၈ ဘီလီယံ ကီလိုဝပ်နာရီ ထုတ်လုပ်မည့် ၂,၉၃၄ panels ပါ၀င်ပြီး အိမ်ခြေ ၂.၆၇ သန်းအတွက် လုံလောက်မည်ဖြစ်သည်ဟု နိုင်ငံပိုင်ကုမ္ပဏီ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

စက်ရုံသည် တစ်နှစ်လျှင် ကျောက်မီးသွေး တန်ချိန် ၅၀၃,၀၀၀ ကျော်ကို သက်သာစေပြီး ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ထုတ်လွှတ်မှု တန်ချိန် ၁.၃ သန်းခန့် လျှော့ချနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

Source: တရုတ်နိုင်ငံပိုင်ကုမ္ပဏီ၏သတင်းထုတ်ပြန်ချက်

နယူးယောက် နိုဝင်ဘာ ၁၀

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အရှေ့မြောက်ပိုင်း၌ တောမီးများ ဆက်လက်ပျံ့နှံ့လောင်ကျွမ်းလျက်ရှိရာ နယူးယောက်မြို့ ဆင်ခြေဖုံးဧရိယာအထိ ပျံ့နှံ့လာပြီး သီတင်းပတ်အကုန်ပိုင်းတွင် မြို့တော်တစ်ဝန်း လေထုအရည်အသွေး ဆိုးရွားလျက်ရှိသည်။

နယူးဂျာစီ၌ တောမီးလောင်မှု၏ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီဟု နယူးဂျာစီ သစ်တောမီးငြှိမ်းသတ် ရေးအဖွဲ့က နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်တွင် သတင်းထုတ်ပြန်သည်။ တောမီးလောင်မှု ဖြစ်ပွားနေသည့် ဧရိယာမှာ မင်ဟက်တန်အနီး စင်ထရယ်ပါ့ခ်နှင့် ၁၃ ကီလိုမီတာသာ ကွာဝေးသည့် ဟော့ဒ်ဆန်မြစ် အနောက်ဘက် ကမ်းတွင် တည်ရှိသည်။

မြေပြင်တွင် ကူညီထောက်ပံ့မှုများပြုလုပ်ရန် မီးသတ်ကားများကို တောမီးလောင်ရာနေရာသို့ စေလွှတ်ခဲ့ကြောင်း တောမီးငြှိမ်းသတ်ရေးဌာနက ပြောသည်။ နယူးယောက်မြို့လေထုအရည်အသွေး သတိပေးချက်ကို နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်ည ၁၁ နာရီတွင် နယူးယောက်မြို့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး ဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

တောမီးလောင်မှုများကြောင့် မီးသတ်သမားတစ်ဦးသေဆုံးကာ ခြောက်ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ နယူး ဂျာစီပြည်နယ် ဂျက်ဆန်မြို့နေအိမ်‌ခြောက်လုံးတွင် နေထိုင်ကြသူများကိုလည်း ဘေးလွတ်ရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းပေးခဲ့သည်။ ပုံမှန်မဟုတ်သည့် ခြောက်သွေ့သော အခြေအနေများကြောင့် ကွန်နက်တီကယ်နှင့် နယူးဂျာစီပြည်နယ်တို့တွင် တောမီးလောင်မှုများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။

ဆင်ဟွာ

Source- မြန်မာ့အလင်း

ဖနောင်ပင် အောက်တိုဘာ ၂၃

ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံက ယခုနှစ် ပထမကိုးလတာအတွင်း နိုင်ငံခြားသားခရီးသည် ၄ ဒသမ ၈ သန်းကို ဆွဲဆောင်ခဲ့ကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယားခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အစီရင်ခံစာအရ သိရသည်။

အဆိုပါ အရေအတွက်သည် ယမန်နှစ်အလားတူ ကာလ ၃ ဒသမ ၉၂ သန်းထက် ၂၂ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာခြင်းဖြစ်သည်။

၂၀၁၉ ခုနှစ် ပထမကိုးလအတွင်း နိုင်ငံခြားသားခရီးသည် လာရောက်မှုအရေအတွက် လေးသန်းနီးပါး ရှိခဲ့ကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ စက်တင်ဘာလအတွင်း ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသို့ နိုင်ငံခြားသားခရီးသည် ဝင်ရောက်မှုအရေအတွက် ဇယားတွင် ထိုင်းနိုင်ငံက ထိပ်ဆုံးမှ ရပ်တည်နေပြီး ဗီယက်နမ်၊ တရုတ်၊ လာအိုနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့က ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။

ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသည် ယဉ်‌ကျေးမှုနှင့် ဂေဟဗေဒခရီးသွားလာရေးအတွက် နေရာတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ တော့ဖ်ဆိုဖက်က ပြောသည်။

ထို့ပြင် ယူနက်စကိုစာရင်းဝင် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများဖြစ်သည့် အန်ကောရှေးဟောင်းသုတေသန ဥယျာဉ်၊ အနောက်မြောက် ဆီယမ်ယိပြည်နယ်နှင့် ဆီဟန်နောဗီလီအနောက်တောင်ပိုင်းရှိ လှပသော ပင်လယ်အော်တို့ကြောင့် ကျော်ကြားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆင်ဟွာသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားသည်။

ထို့ပြင် အခြားကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာသုံးနေရာဖြစ်သည့် ကမ်ပေါင်သွမ်ပြည်နယ် အလယ်ပိုင်းရှိ Sambor Prei Kuk ဘုရားကျောင်းဇုန်နှင့် ပရာဗီဟီးရားဘုရားကျောင်းနှင့် Koh Ker ရှေးဟောင်းသုတေသန နယ်မြေတို့လည်းရှိသည်။

ခရီးသွားလုပ်ငန်းသည် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးကို ပံ့ပိုးပေးသည့် မဏ္ဍိုင်လေးရပ်အနက်မှ တစ်ခုဖြစ်သည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံခြားသားခရီးသည် ၅ ဒသမ ၄၅ သန်းကို လက်ခံရရှိခဲ့ပြီး စုစုပေါင်းဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃ ဒသမ ၀၈ ဘီလီယံ ရရှိခဲ့ကြောင့် ကမ္ဘောဒီးယားခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောသည်။

ဆင်ဟွာ

Source- မြန်မာ့အလင်း

ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်း မီလ်တန်ကြောင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဖလော်ရီဒါပြည်နယ်တစ်လွှား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် နေအိမ်ပေါင်း သုံးသန်းနီးပါး လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်ခဲ့ရသည်။

အဆိုပါမုန်တိုင်းသည် အဆင့်(၁)ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်းအဖြစ်သို့မရောက်မီ အောက်တိုဘာ ၉ ရက်က အဆင့်(၃) ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်းအဖြစ် ကုန်းတွင်းပိုင်းသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း မိုးလေဝသ တာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။ ဖလော်ရီဒါကျွန်းဆွယ်အနောက်ဘက် ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက် မုန်တိုင်းကျရောက်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။

ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်း မီလ်တန်ကြောင့် လေဆင်နှာမောင်းများဖြစ်ပေါ်မည်ဟုလည်း မီဒီယာများတွင် ဖော်ပြသည်။ ဒေသခံခုနစ်သန်းကျော်ကို ဘေးလွတ်ရာသို့ ပြောင်းရွှေ့မိန့်ထုတ်ပြန်ထားသည်။ ထောင်နှင့်ချီသည့် လူများသည် အာဏာပိုင်များ၏ တိုက်တွန်းမှုကြောင့် မုန်တိုင်းဒဏ် ခိုလှုံရာအဆောက်အအုံများသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ကြသည်။

မုန်တိုင်းဖြတ်သန်းသွားရာ လမ်းကြောင်းရှိ ဒေသခံပြည်သူများ လုံခြုံစိတ်ချရရေး လမ်းညွှန်ချက်များကို လိုက်နာသွားရန် တိုက်တွန်းကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က ပြောသည်။ သေရေးရှင်ရေးတမျှ အရေးကြီးသည့် ကိစ္စဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

လူပေါင်း ၂၃၀ ‌ကျော်ကို သေဆုံးစေခဲ့သည့် ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်းဟယ်လီနာဖြစ်ပွားပြီး နှစ်ပတ်အကြာ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်နေဆဲဖြစ်သည့် ဖလော်ရီဒါ ပြည်နယ်၏ အစိတ်အပိုင်းများသို့ ဟာရီကိန်းမုန်တိုင်း မီလ်တန်ဝင်ရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အင်န်အိတ်ချ်ကေ

Source- မြန်မာ့အလင်း