နိုင်ငံတော်ကို ဒီမိုကရေစီစနစ်ဖြင့် ပြန်လည်လျှောက်လှမ်းနိုင်ရန် ရွေးကောက်ပွဲကို မဖြစ်မနေကျင်းပရန် လိုအပ်သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ထိုစဉ်က အာဏာရနိုင်ငံရေးပါတီသည် မဲမသမာမှုများ ကျူးလွန်ခဲ့ခြင်း၊ ဥပဒေနှင့်အညီ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်မှုမရှိဘဲ နိုင်ငံတော်အာဏာကို အတင်းအဓမ္မရယူရန် ကြိုးစားခဲ့ခြင်းတို့က နိုင်ငံတော်၏ နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်ကို ပြောင်းလဲမှုဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။

“လွှတ်တော်အသီးသီးအတွက် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှ ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလအတွင်း ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်ရန်၊ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန်၊ နိုင်ငံတော်၏ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးကဏ္ဍများကို စဉ်ဆက်မပြတ် ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အစိုးရအဖွဲ့၊ တရားစီရင်ရေးအဖွဲ့နှင့် အခြားအဖွဲ့အစည်းများကို ဖွဲ့စည်း ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း” ယာယီသမ္မတ (တာဝန်) တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့်လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး (၃/၂၀၂၅) ၌ ရှင်းလင်းပြောကြားရာတွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် ပြင်ဆင်မှုများအဖြစ် နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ကိုင်ဆောင်မဲပေးနိုင်ရန်အတွက် နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်မရှိသူ ခြောက်သန်းကျော်ကို နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်များ ထုတ်ပေးခြင်း၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်အကြောင်းအရာသန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူနိုင်ခဲ့ပြီး လူဦးရေဆိုင်ရာ အခြေခံအချက်အလက်များနှင့် အခြေခံမဲဆန္ဒရှင်စာရင်းပြုစုခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်စွာကျင်းပနိုင်ရေးအတွက် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို အသစ်ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ မဲဆန္ဒနယ်များအလိုက် အချက်အလက်များ ကောက်ယူခြင်း၊ နယ်မြေများအလိုက် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ ရယူခြင်းတို့လည်း ဆောင်ရွက်ပြီးဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်စွာကျင်းပနိုင်ရေး ‌ဆောင်ရွက်ရာတွင် လွတ်လပ်ရေးရပြီးကာလမှစတင်ကာ ကျင်းပပြီးစီးခဲ့သမျှသော ပါတီစုံရွေးကောက်ပွဲများအားလုံး နိုင်ငံတစ်ဝန်း ရာနှုန်းပြည့် ဟူသောအခြေအနေကိုမရရှိသေး။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) အရ ကျင်းပသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီရွေးကောက်ပွဲများတွင်လည်း ထိုနည်းလည်းကောင်းပင်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံအတွင်း လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသည့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အခြေအနေများကလည်း ရွေးကောက်ပွဲကို တစ်ချိန်တည်း၊ တစ်ပြိုင်တည်းကျင်းပနိုင်မည်မဟုတ်ဘဲ အပိုင်းအခြား၊ အကန့်အသတ်များဖြင့် ကျင်းပသွားရ မည့်အခြေအနေမျိုးဖြစ်သည်။ ပြည်တွင်းရှိ မြန်မာပြည်သူများ အားလုံးတို့အနေဖြင့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကြီးဖြစ်ပေါ်လာစေရန် စိတ်အားထက်သန်လျက်ရှိပြီး ရွေးကောက်ပွဲမှ ထွက်ပေါ်လာသည့် အစိုးရတစ်ရပ်နှင့် ဒီမိုကရေစီရှေ့ခရီးဆက်နိုင်ရန် မျှော်မှန်းနေကြခြင်းဖြစ်သည်။

ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေတွင် ဆန္ဒမဲပေးသူ မည်သည့်ရာခိုင်နှုန်းရှိမှ ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်မည်ဟု သတ်မှတ်ပြဋ္ဌာန်းထားခြင်းမရှိခြင်းကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ရေးသည် အခက်အခဲများစွာရှိမည်မဟုတ်ဟု ဆိုရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် လွှတ်တော်အစည်းအဝေးကျင်းပရာတွင် လွှတ်တော်တက်ရောက်ခွင့်ရသူ ကိုယ်စားလှယ်ဦးရေ၏ ထက်ဝက်ကျော်တက်ရောက်ပါက အစည်းအဝေးအထမြောက်ခြင်း၊ အထမမြောက်ပါကလည်း ဒုတိယအကြိမ်အစည်းအဝေးတွင် လွှတ်တော်တက်ရောက်ခွင့်ရှိသူ ကိုယ်စားလှယ်များအနက် အနည်းဆုံးသုံးပုံတစ်ပုံ တက်ရောက်ပါက ဒုတိယအကြိမ် အစည်းအဝေးအထမြောက်ခြင်းဖြစ်ရာ ရွေးကောက်ပွဲမှ လိုအပ်သည့်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အရေအတွက် ထွက်ပေါ်လာရေးသည်လည်း များစွာခဲယဉ်းမည်မဟုတ်ပေ။ သို့ဖြစ်ရာ မဝေးတော့သည့်ကာလအတွင်း ဒီမိုကရေစီ လမ်းကြောင်းကြီးကို မြင်တွေ့နေရပြီဖြစ်သည်။

သို့ရာတွင် မြန်မာပြည်သူတို့၏ ဆန္ဒနှင့်ဆန့်ကျင်စွာပင် ရွေးကောက်ပွဲကို မလိုလားသူများ၊ အဖျက်အမှောင့်ပြုလိုသူများက ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်မြောက်အောင်မြင်မှုမရှိစေရန် အမျိုးမျိုးအသံပေးနေကြပြီဖြစ်သည်။ ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိနိုင်ရေးအတွက် ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ရန် ပြည်သူ့အားဖြင့် ဝိုင်းဝန်းပါဝင်ဆောင်ရွက်ကြရပါမည့် အကြောင်း။ ။

MOI

Photo Crd - Observer Research Foundation

ဩစတြေးလျဝန်ကြီးချုပ် Albanese က စက်တင်ဘာလတွင် ကျင်းပမည့် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံတွင် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုရန် သဘောတူညီထားကြောင်း ပြောကြား လိုက်သည်။"ငြိမ်းချမ်းရေးသည် ယာယီသာဖြစ်ပြီး အစ္စရေးနိုင်ငံနှင့် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံတို့ အမြဲတည်ရှိ မှသာ တည်တံ့နိုင်မည်။ ဩစတြေးလျနိုင်ငံသည် ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများ၏ နိုင်ငံတည်ထောင်ရေး အခွင့်အရေးကို အသိအမှတ်ပြုပါမည်" ဟု ဝန်ကြီးချုပ် Anthony Albanese က ယနေ့ (ဩဂုတ် ၁၁) တွင်ပြောကြားခဲ့သည်။ ပါလက်စတိုင်းအာဏာပိုင်များက ၎င်းအား ဟားမက်သည် အနာဂတ် ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံတွင် "အခန်းကဏ္ဍမရှိစေရ" ဟု အာမခံထားကြောင်း Albanese က ဖြည့်စွက် ပြောကြားခဲ့သည်။

"ဤသည်မှာ ကောင်းသောအခွင့်အရေးဖြစ်ပြီး ဩစတြေးလျနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာအသိုင်း အဝိုင်းနှင့် ပူးပေါင်းကာ ထိုအခွင့်အရေးကို အသုံးချမည်" ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။ "နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံ အဖြေရှာ ခြင်းသည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းရှိ အကြမ်းဖက်မှုစက်ဝန်းကို ရပ်တန့်ရန်နှင့် ဂါဇာတွင် ပဋိပက္ခ၊ ဒုက္ခနှင့် အငတ်ဘေးများကို အဆုံးသတ်ရန် လူသားတို့၏ အကောင်းဆုံးမျှော်လင့်ချက်ဖြစ်သည်" ဟု ၎င်းက ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

နယူးဇီလန်နိုင်ငံကလည်း ဩစတြေးလျနှင့်အတူ ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုရန် စဉ်းစားနေကြောင်း ယနေ့ (ဩဂုတ် ၁၁) ပင် ကြေညာလိုက်သည်။ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Winston Peters က စက်တင်ဘာလတွင် အစိုးရအဖွဲ့က ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်ကာ ကုလသမဂ္ဂ ခေါင်းဆောင်များ တွေ့ဆုံမည့် သီတင်းပတ်တွင် ပြည့်စုံခိုင်မာသော ချဉ်းကပ်မှုပုံစံကို တင်ပြမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံ အဖြေရှာခြင်းဆိုသည်မှာ အစ္စရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်းတို့အတွက် သီးခြားနယ်မြေများ သတ်မှတ်ပေးရန် အတွေးအခေါ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂက ဗြိတိသျှ အုပ်ချုပ်မှု အောက်ရှိ ပါလက်စတိုင်းဒေသကို ပါလက်စတိုင်းနှင့် ဂျူးလူမျိုးများအတွက် နှစ်ပိုင်းခွဲခြားပေးရန် စတင်ခဲ့သည်။

သို့သော် ၁၉၄၈ ခုနှစ်တွင် အစ္စရေးနိုင်ငံ ပေါ်ပေါက်ပြီးနောက် ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ပေါ်ပေါက်ခဲ့သောပဋိပက္ခများက ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံတည်ထောင်ရေးကြိုးပမ်းမှုများကို အဟန့်အတားဖြစ်စေခဲ့သည်။၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ကြားဝင်ညှိနှိုင်းပေးခဲ့သော အော်စလိုသဘောတူညီချက်အရ အစ္စရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်းအာဏာပိုင်များက အနောက်ဘက်ကမ်းဒေသ (West Bank) နှင့် ဂါဇာကို ပါလက်စတိုင်းက အုပ်ချုပ်ရန် သဘောတူခဲ့သော်လည်း အနောက်ဘက်ကမ်းရှိ ဂျူးအခြေချနေထိုင်မှုများ တိုးချဲ့လာ ခြင်းနှင့် အစ္စရေး၏ ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေငြင်းဆိုမှုများက အဆိုပါအဖြေကို ဝေးကွာစေခဲ့သည်။

ဇူလိုင်လ ၂၄ ရက်တွင် ပြင်သစ်သမ္မတ အီမန်နျူရယ် မက်ခရွန်က "အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် တရားမျှတပြီး ရေရှည်တည်တံ့သော ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် သမိုင်းဝင်ကတိကို အလေးထားသည့်အနေဖြင့် " စက်တင်ဘာလတွင် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံကို အသိအမှတ်ပြုမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ ဗြိတိန် ဝန်ကြီးချုပ် ကီယာ စတာမာနှင့် ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ် မာ့ခ်ကာနီတို့ကလည်း ဇူလိုင်လကုန်တွင် အလားတူ ရည်ရွယ်ချက်များ ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။

ပေါ်တူဂီနိုင်ငံကလည်း "လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အခြေအနေများနှင့် အစ္စရေး၏ ပါလက်စတိုင်း နယ်မြေများကို သိမ်းပိုက်ရန် အကြိမ်ကြိမ်ပြောဆိုမှုများကြောင့် စိုးရိမ်ဖွယ်ရာဖြစ်နေသော ပဋိပက္ခ” တို့အပေါ် တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် စက်တင်ဘာလတွင် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံ၏ ၈၀ ကြိမ် မြောက်အစည်းအဝေးတွင် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံကို အသိအမှတ်ပြုရန် စီစဉ်ထားသည်။

ပြင်သစ်၊ ဗြိတိန်နှင့် ကနေဒါတို့၏ ထိုလှုပ်ရှားမှုမှာ အထူးသတိထားစရာဖြစ်သည်။ အဘယ့်ကြောင့် ဆိုသော် ယခင်က အနောက်နိုင်ငံများက နယ်နိမိတ်နှင့် ဂျေရုဆလင်အခြေအနေကဲ့သို့သော အချက် များတွင် သဘောတူညီမှုရပြီးမှသာ ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံကို အသိအမှတ်ပြုမည်ဟု ယေဘုယျအားဖြင့် ရပ်တည်ခဲ့ကြသော်လည်း ယခုအခါ ၎င်းတို့၏ သဘောထားပြောင်းလဲလာမှုကို မြင်တွေ့ရသော ကြောင့် ဖြစ်သည်။

အစ္စရေးက ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုရန် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဝေဖန်ခဲ့ပြီး ယင်းက ဂါဇာတွင် စစ်ပြေငြိမ်းရေးညှိနှိုင်းမှုနှင့် အကျဉ်းချထားခံရသူများ လွတ်မြောက်ရေးအားထုတ်မှုများကို အားနည်းစေသည်ဟု ဆိုသည်။

လေ့လာသူများက ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခြင်းသည် အဓိကအားဖြင့် သင်္ကေတ သဘောသာဖြစ်သည်ဟု သုံးသပ်ကြသည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် အစ္စရေးတပ်မတော်က အနောက် ဘက်ကမ်း၊ ဂါဇာကမ်းမြောင်နှင့် အရှေ့ဂျေရုဆလင်အပါအဝင် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံ တည်ဆောက်ရေး အတွက် ရည်မှန်းထားသော နယ်မြေအများစုကို ထိန်းချုပ်ထားသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ သို့သော်အနောက်နိုင်ငံကြီးများ၏ ထိုလှုပ်ရှားမှုက အစ္စရေးကို နိုင်ငံတကာမြင်ကွင်းတွင် တစ်စတစ်စ အထီးကျန် စေလိမ့်မည်ဟု ခန့်မှန်းကြသည်။

ကိုးကား- VN Express

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ ဝန်ကြီးဌာန-၂

မြန်မာနိုင်ငံသည် ရေခံမြေခံ၊ အခြေခံကောင်းများရှိပြီးဖြစ်သည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်၏ လုပ်ငန်းစဉ်များ၊ ရည်မှန်းချက်များ၊ စီမံကိန်းများကို လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ရှိသူများ၊ နိုင်ငံတော်ကို ကောင်းမွန်စေလိုသော စေတနာရှိသူများအားလုံး လက်တွဲပူးပေါင်းကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ကြပါက နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် စိန်ခေါ်မှုနှင့်အကျပ်အတည်းများ မည်သို့ရှိသည်ဖြစ်စေ အခက်အခဲမှန်သမျှတို့အား လွန်မြောက်ကျော်လွှားပြီး နိုင်ငံအကျိုးကို အောင်မြင်စွာဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် လေးနှစ်ခွဲကျော်ကာလအတွင်း နိုင်ငံတော်တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရန်ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အခြေအနေများအရ နိုင်ငံတော်အစိုးရက အကောင်းဆုံး ဆုံးဖြတ်လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်တာဝန်ယူခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းကာလတွင် လုပ်ငန်းတာဝန်များထမ်းဆောင်နိုင်ရေးအတွက် အရပ်ဘက်၊ စစ်ဘက်အတွေ့အကြုံရှိပြီး လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ရှိသူများကို အမြန်ရွေးချယ်၍ တာဝန်ပေးအပ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် လုပ်ငန်းနယ်ပယ်အသီးသီးနှင့် အစိုးရယန္တရားများ ကောင်းမွန်စွာလည်ပတ်နိုင်ခဲ့သည်။ အရေးပေါ်အခြေအနေကာလတွင် အခက်အခဲများနှင့် ပိတ်ဆို့နှောင့်ယှက်မှုအများအပြားကြားမှ လုပ်ငန်းများအောင်မြင်စွာလည်ပတ်နိုင်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။

နိုင်ငံရေးပိုင်းဆိုင်ရာတွင် ပြည်သူများရွေးချယ်သည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ်တွင် ဖြောင့်မတ်စွာလျှောက်လှမ်းလျက်ရှိသည်။ တပ်မတော်သည် နိုင်ငံတော်၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး တပ်မတော်သားများသည် ပြည်သူများ၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည်။ ပြည်သူများက ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ်တွင် လျှောက်လှမ်းလိုသည်ဟု ဆန္ဒရှိသဖြင့် တပ်မတော်အနေဖြင့် ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းပေါ်တွင် လျှောက်လှမ်းနိုင်ရန် အုတ်မြစ်ချပေးခဲ့သည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် ပြည်သူများ၏ လိုလားချက်ဆန္ဒများအား မျက်ကွယ်မပြုဘဲ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်)နှင့်အညီ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အောင်မြင်စွာလျှောက်လှမ်းနိုင်ရေး ပြည်သူလူထုပူးပေါင်းပါဝင်မှုဖြင့် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံတော်၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကို အလေးထား၍ စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည့် နိုင်ငံရေးအင်အားစုများ၊ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များ ပေါ်ပေါက်လာစေရန် အစဉ်တစိုက်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ရပ်တည်နိုင်ရေးအတွက် စီးပွားရေးသည် အဓိကကျပြီး အရေးကြီးသောအချက်ဖြစ်သည်။ စီးပွားရေးအားကောင်းမွန်မှသာလျှင် နိုင်ငံရေးအားလည်းကောင်းမွန်လာပြီး နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ့စီးပွား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၌ အဓိကနှင့်အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်သည့် စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍ စဉ်ဆက်မပြတ်တိုးတက်၍ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးကိုအခြေခံသည့် စက်မှုကဏ္ဍ (Agro-based Industries) ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုမှသည် ပြည်သူတို့၏ လူမှုစီးပွားဘဝကို စဉ်ဆက်မပြတ် ဝိုင်းဝန်းမြှင့်တင်ဖော်ဆောင်လျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံတော် စဉ်ဆက်မပြတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးအတွက် အမျိုးသားပညာရေးကဏ္ဍ၊ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍတို့ကို အလေးထားဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ စီးပွားရေးပိုင်း၌ အားနည်းချက်များရှိနေခြင်းသည် စီးပွားရေးလုပ်ဆောင်နိုင်မည့် အတတ်ပညာ အားနည်းနေခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ အတတ်ပညာသည် အတန်းပညာတွင် အခြေခံသောကြောင့် ပညာရေးကို မဖြစ်မနေအားပေးဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။ ပေါ်ပေါက်လာမည့် လွှတ်တော်အခင်းအကျင်းတွင် ဥပဒေပြုသူများပါဝင်မည်ဖြစ်၍ ပညာရေးကောင်းမွန်ပြီး စဉ်းစားဆင်ခြင်နိုင်စွမ်းကောင်းမွန်မည့် ကိုယ်စားလှယ်များပါဝင်ရန်လိုအပ်သည်။ အလားတူ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ကာကွယ်ရေးစသည့် နယ်ပယ်အသီးသီးတွင်လည်း စိတ်ကောင်းစေတနာမှန်နှင့် လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ရှိသူများ ဆက်လက်ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်သည်။

ယခုကဲ့သို့ အခြေအနေကောင်းတစ်ခုသို့ ရောက်ရှိလာခြင်းသည် နိုင်ငံတော်အပေါ် စေတနာထားသူများနှင့် လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ရှိသူများ အားလုံးပူးပေါင်းပါဝင်ပြီး အခက်အခဲပေါင်းစုံတို့ကို ရင်ဆိုင်ကျော်ဖြတ်ကာ အောင်မြင်လာခြင်းဖြစ်၍ လာမည့်အနာဂတ်ကာလတွင်လည်း ကြိုးစားအားထုတ်ရကျိုးနပ်မည်ဟု ယုံကြည်သည်။ နိုင်ငံတော်ကိုအကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် ကြိုးပမ်းတည်ဆောက်ကြရာ၌ နယ်ပယ်ကဏ္ဍအသီးသီး၌ အရည်အချင်းရှိသူများ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ကြရန် လိုအပ်သလို ပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံးကလည်း တတ်စွမ်းသရွေ့တစ်တပ်တစ်အား ဝိုင်းဝန်းကူညီ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပေးကြမှသာလျှင် ငြိမ်းချမ်းသာယာဝပြောသည့် ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံသစ်ကို ခိုင်ခိုင်မာမာတည်ဆောက်နိုင်မည်ဖြစ်ပါကြောင်း။ ။

MOI

အမေရိကန်သမ္မတ ထရမ့်က ဩဂုတ် ၆ ရက်တွင် ရုရှား-ယူကရိန်းပဋိပက္ခ အဆုံးသတ်ရေးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ၎င်းက မကြာမီ ရုရှားသမ္မတ ပူတင်၊ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇီလန်စကီးတို့နှင့် တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးနိုင်ဖွယ်ရှိသည်ဟု အိမ်ဖြူတော်၌ မီဒီယာများ၏မေးမြန်မှုကို ဖြေကြားရာတွင် ပြောကြားခဲ့ သည်။

ဇီလန်စကီးက သုံးပွင့်ဆိုင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုအပေါ် သဘောတူခြင်း ရှိ၊ မရှိကို မီဒီယာ သတင်းထောက်များက မေးမြန်းရာတွင် ထရမ့်က ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခ အဆုံးသတ်ရေး လမ်းကြောင်းသည် “အလွန်ရှည်လျားလျက်ရှိ” ကြောင်း၊ “သို့သော် မကြာမီ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးတစ်ခု ကျင်းပနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း” ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်က ၎င်းအနေဖြင့် အစောဆုံး လာမည့်သီတင်းပတ်တွင် ပူတင်နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် စီစဉ် ထားပြီး ယင်းနောက် ၎င်းတို့နှစ်ဦးနှင့် ဇီလန်စကီးတို့ သုံးပွင့်ဆိုင်တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ ကျင်းပမည် ဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါနေ့တွင် ဥရောပခေါင်းဆောင်နှင့် ဖုန်းဖြင့်ဆက်သွယ်ဆွေးနွေးစဉ် ပြောကြားခဲ့ သည်ဟု “The New York Times” နှင့် CNN က အိမ်ဖြူတော်အရာရှိများအား သတင်းအရင်းအမြစ်အဖြစ် သတ်မှတ်၍ ထုတ်ပြန်ထားသောသတင်းအရ သိရသည်။ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု စီစဉ်ထားသည့်အတိုင်း ကျင်းပနိုင်ခြင်း ရှိ၊ မရှိမှာ ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခ အခြေအနေတိုးတက်မှု မည်ကဲ့သို့ရှိခြင်း၊ အမေရိကန်၊ ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းတို့ ကိုယ်စီ၏ ရပ်တည်ချက်များ “လုံလောက်စွာ တူညီနီးစပ်မှု” ရှိ၊ မရှိခြင်းအပေါ်မူတည်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယိုက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ အရှေ့အလယ်ပိုင်းရေးရာ အထူးသံတမန် စတိဗ်ဝစ်ကော့ဖ်နှင့် ပူတင်တို့၏ ဩဂုတ် ၆ ရက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုသည် “ရလဒ်များ ကြွယ်ဝ” ကြောင်း ထရမ့်က ထိုနေ့အစောပိုင်းတွင် လူမှုမီဒီယာ၌ ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း ယင်းနောက် မီဒီယာများ၏ မေးမြန်းမှုတွင် ၎င်းက စတိဗ်ဝစ်ကော့ဖ်၏ ယခုအကြိမ် ခရီးစဉ်သည် “ထိုးဖောက်မှု” တစ်ကြိမ် ဖြစ်သည်ဟု ပြောရန် ခက်ခဲကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ပူတင်နှင့် စတိဗ်ဝစ်ကော့ဖ်၏ ဩဂုတ် ၆ ရက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုသည် “အလွန်အကျိုးရှိပြီး များစွာ အပြုသဘောဆောင်ကြောင်း”၊ နှစ်ဖက်သည် ယူကရိန်းအကျပ်အတည်းနှင့် ရုရှား-အမေရိကန် မဟာဗျူဟာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး၏အနာဂတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအလားအလာ စသည့် အကြောင်း အရာများကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း ရုရှားသမ္မတ လက်ထောက် Yuri Ushakov က ထိုနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ ပူတင်နှင့် စတိဗ်ဝစ်ကော့ဖ်၏ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုသည် ၃ နာရီခန့် ကြာမြင့် ကြောင်း ရုရှားမီဒီယာများ၏ သတင်းဖော်ပြမှုအရ သိရသည်။

အမေရိကန်၏ ရုရှားအပေါ် ဖိအားပေးမှုသည် ရလဒ်များပေါ်ထွက်လာပြီး လက်ရှိတွင် ရုရှားဘက်က အပစ်ရပ်ရန် ပို၍အားသာကြောင်း ဇီလန်စကီးက ထိုနေ့တွင် လူမှုမီဒီယာ၌ ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။　“အဓိကကတော့ အသေးစိတ် အချက်အလက်တွေမှာ သူတို့က (ရုရှား-အမေရိကန်) ကျွန်တော်တို့ကို မလိမ်လည်ဖို့ပါပဲ” ဟု ၎င်းက အလေးထားပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းက စတိဗ်ဝစ်ကော့ဖ် ရုရှား ခရီးစဉ်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ထရမ့်နှင့်ဆွေးနွေးခဲ့ဖူးပြီး ယူကရိန်းသည် “တရားမျှတမှုရှိသော ငြိမ်းချမ်းရေး” ကို အဆိုပြုကြောင်း အလေးထားပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားအနေဖြင့် ဩဂုတ် ၈ ရက်မတိုင်မိ ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခကို အဆုံးသတ်ရမည်ဖြစ်ပြီး သို့မဟုတ်ပါက အမေရိကန်၏ တစ်ဆင့်တိုး ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည်ဟု ထရမ့် အစိုးရက လတ်တလောတွင် သတိပေးခဲ့သည်။ ရုရှားဘက်က ယူကရိန်းနှင့် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားမှုကို ရပ်တန့်လာစေရန် ထရမ့်က ၎င်းအနေဖြင့် “ဒုတိယအဆင့် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ” ကို မကြာမီ ကြေညာနိုင်ကြောင်း ဩဂုတ် ၆ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုးကား- Xinhua

နိုင်ငံတော်၏ ပကတိအနှစ်သာရဖြစ်သော ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ရရှိထားသည့် ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေးရလဒ်များ တည်ငြိမ်မှုရှိစေရေးအတွက် NCA ပါ သဘောတူညီချက်များအတိုင်း ဖြစ်နိုင်သမျှ အလေးထားလုပ်ဆောင်သွားမည် ဆိုသည့်အချက်ကို နိုင်ငံတော်အစိုးရအဆက်ဆက်တွင် နည်းလမ်းပေါင်းစုံဖြင့် စဉ်ဆက်မပြတ် အကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိသကဲ့သို့ NCA သဘောတူစာချုပ်အတိုင်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

နိုင်ငံတော်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေးသည် အရေးကြီးသောအချက်ဖြစ်၍ တပ်မတော်အနေဖြင့် ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးနှင့် ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ထုတ်ပြန်ချက်ကို စတင်ထုတ်ပြန်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ယနေ့အချိန်အထိ ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် တစ်ဖက်သတ်အပစ်ရပ် ထုတ်ပြန်ချက်ပေါင်း ၂၇ ကြိမ်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အလေးထားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်ကို တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးကို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးနည်းလမ်းဖြင့်သာ အဖြေရှာနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး လက်နက်ကိုင်နည်းလမ်းဖြင့် မည်သည့်အခါမျှ ရရှိနိုင်လိမ့်မည်မဟုတ်ပေ။

ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ရာတွင် “ဖြစ်ချင်သည်များကို ပြောဆိုနေမည့်အစား ဖြစ်သင့်သည်များကိုပြောပြီး ဖြစ်နိုင်သည်များကို ညီညီညွတ်ညွတ် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ကြခြင်းဖြင့် လက်တွေ့ကျပြီး အောင်မြင်ခိုင်မာသည့် ငြိမ်းချမ်းရေးကိုတည်ဆောက်ကာ နိုင်ငံနှင့်ပြည်သူလူထု၏ ကောင်းရာကောင်းကျိုးများကိုရှေးရှုကြရန်” ယာယီသမ္မတ(တာဝန်)တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ဇူလိုင်လ ၃၁ ရက်နေ့က ကျင်းပပြုလုပ်သည့် ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး(၃/၂၀၂၅)တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

နိုင်ငံတော်အစိုးရသည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို လက်တွေ့ကျကျ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရန်အတွက် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ၏ ခေါင်းဆောင်များနှင့် ဆွေးနွေးနိုင်ရေး ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၂ ရက်နေ့တွင် ကမ်းလှမ်းဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။ NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားပြီးဖြစ်သည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များမှ ခုနစ်ဖွဲ့၊ လက်မှတ်မရေးထိုးထားရသေးသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များမှသုံးဖွဲ့ စုစုပေါင်း ၁၀ ဖွဲ့တို့နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနိုင်ခဲ့သည်။ ဖွဲ့စည်းထားသည့် အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှုညှိနှိုင်းရေးကော်မတီအနေဖြင့် NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် ၉၁ ကြိမ်၊ NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားခြင်း မရှိသေးသည့်အဖွဲ့များနှင့် ၂၅ ကြိမ်၊ နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် ၂၂ ကြိမ်၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအကျိုးဆောင်အဖွဲ့များနှင့် ၁၃ ကြိမ် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနိုင်ခဲ့သည်။ ရလဒ်ကောင်းများရရှိခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း၌ ငြိမ်းချမ်းရေးစကားဝိုင်း တစ်ကြိမ်၊ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲ ဖိုရမ်တစ်ကြိမ် ကျင်းပဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဆောင်ရွက်မှုများမှတစ်ဆင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ(၂၀၀၈ ခုနှစ်) ကို ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်ရန်အတွက် သဘောတူညီချက် ၄၃ ချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးအတည်ပြုနိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းသဘောတူညီချက်များနှင့် ယခင်အစိုးရများလက်ထက် ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံရလဒ်များမှ စုစည်းထားသည့် ပြည်ထောင်စုသဘောတူညီချက် (Union Accord) များကို မကြာမီကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲမှ ပေါ်ပေါက်လာမည့် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကို စုစည်းတင်ပြပြီး ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်နိုင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်များကို ပြန်လည်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ငြိမ်းချမ်းရေးကို တိုင်းရင်းသားပြည်သူများအားလုံး မျှော်လင့်စောင့်စားလိုလားကြသည်မှာ ငြင်းမရသောအချက်ဖြစ်သည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးကို နိုင်ငံတော်အစိုးရနှင့် တပ်မတော်က အလေးထားဆောင်ရွက်နေသည်မှာ အထင်အရှား ဖြစ်သည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးကို တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းအများစုနှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများလိုလားကြသည်မှာ အမှန်ဖြစ်သည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးသည်သာ ပြည်ထောင်စုကြီးတစ်ခုလုံးအတွက် စစ်မှန်သောအနှစ်သာရဖြစ်သည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးကို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးအဖြေရှာခြင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပ၍ ပေါ်ပေါက်လာမည့် လွှတ်တော်များတွင် အတည်ပြုဆုံးဖြတ်ချက်ရယူခြင်းတို့သည် တရားမျှတမှန်ကန်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်များဖြစ်သည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများတွင် အရေးပါသည့်အချက်ဖြစ်သည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရေးကိုလည်း နိုင်ငံတော်အစိုးရနှင့် တပ်မတော်က နားလည်လက်ခံခွင့်ပြုပေးထားပြီးဖြစ်သည်။

သို့ဖြစ်ရာ ပြည်ထောင်စုကြီး ငြိမ်းချမ်းသာယာဝပြောရေး၊ ပြည်သူအားလုံး၏ လူမှုစီးပွားဘဝများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးနှင့် ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရေးတို့သည် တိုင်းရင်းသားပြည်သူလူထုအားလုံး၏လိုလားချက်၊ မျှော်လင့်ချက်၊ လိုအင်ဆန္ဒများဖြစ်သည့်အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေကြသည့် သက်ဆိုင်သူများအားလုံးသည် ဒီမိုကရေစီကျင့်စဉ်နှင့်အညီ စုပေါင်းဆွေးနွေးညှိနှိုင်းအဖြေရှာပြီး ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ငန်းစဉ်များအောင်မြင်ရေး၊ ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးကို အမြန်ဆုံးအကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ရေးအတွက် ဝိုင်းဝန်းလက်တွဲ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားကြရမည်ဖြစ်ပါကြောင်း။    ။

MOI

ဂါဇာဒေသသို့ အကူအညီပစ္စည်းများကို ရက်အတန်ကြာ ပေးပို့လျက်ရှိသော်လည်း အစာရေစာ ငတ်မွတ်မှုနှင့် အာဟာရချို့တဲ့မှုတို့ကြောင့် လူသေဆုံးမှုများ ထပ်မံဖြစ်ပွားနေစဉ် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင်နေတန်ယာ ဟုက ၎င်းအနေဖြင့် ဂါဇာဒေသ၌ စစ်ရေးရည်မှန်းချက်သုံးရပ်အား ခြွင်းချက်မရှိ အောင်မြင်ရေးအတွက် ယခု သီတင်းပတ်နှောင်းပိုင်းတွင် အစ္စရေးစစ်တပ်အား ညွှန်ကြားသွားမည်ဟု ဩဂုတ် ၄ ရက်၌ ပြောကြားခဲ့ သည်။
 

နေတန်ယာဟုအနေဖြင့် ဂါဇာအား အလုံးစုံ ပြန်လည်သိမ်းယူရေးနှင့် စပ်လျဉ်း၍ စဉ်းစားသုံးသပ်ရန် ဩဂုတ် ၅ ရက်၌ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်မည့် အစည်းအဝေးကို ကျင်းပမည်ဟု ယူဆရကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် အစ္စရေးတာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ဆင်ဟွာသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ ထိုအတောအတွင်း အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု (ယူအေအီး)၊ ဂျော်ဒန်၊ အီဂျစ်၊ ဂျာမနီ၊ ဘယ်လ်ဂျီယမ်နှင့် ကနေဒါတို့က စားနပ်ရိက္ခာများ ပါဝင်သည့် အကူအညီပစ္စည်းအထုပ်ပေါင်း ၁၂၀ အား ဂါဇာဒေသသို့ ဩဂုတ် ၄ ရက်က လေကြောင်းမှချပေးခဲ့သည်ဟု အစ္စရေးစစ်တပ်က ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဩဂုတ် ၄ ရက်၌ လေကြောင်းမှ အကူအညီပစ္စည်းများချပေးသည့် အစီအစဉ်များတွင် ကနေဒါနိုင်ငံက ပထမဆုံးအကြိမ် ပါဝင် လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ဂျော်ဒန်တော်ဝင်မိသားစုပရဟိတအဖွဲ့အစည်း (JHCO) က လူသားချင်း စာနာမှု အကူအညီများကို သယ်ဆောင်လာသည့် ထရပ်ကား ၃၈ စီး ပါဝင်သော နောက်ထပ်ယာဉ်တန်း တစ်ခုမှာ ဩဂုတ် ၄ ရက်က King Hussein တံတားကိုဖြတ်၍ ဂါဇာဒေသထဲသို့ ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့ သည်ဟု ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။အစ္စရေးဘက်က တရားဝင်အလုပ်ချိန်ကို အကြောင်းပြကာ နယ်စပ် ဂိတ်များ၌ ကန့်သတ်မှုများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေသည့်အတွက် ဂျော်ဒန်နိုင်ငံမှ အကူအညီပေးရေး ထရပ်ကား ၄၅၂ စီး ဂါဇာသို့ ရောက်ရှိနိုင်ရန် ကနဦးစီစဉ်ထားသော်လည်း လွန်ခဲ့သော သီတင်းနှစ်ပတ် အတွင်း ထရပ်ကား ၂၉၄ စီးသာ ရောက်ရှိခဲ့သည်ဟု JHCO အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဟူစိန် အယ်လ်-ရှက်ဘလီက ဆင်ဟွာသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများနှင့် ကိရိယာများ ပေးပို့မှုအား ပိတ်ပင်ထားသကဲ့သို့ ရှာဖွေစစ်ဆေးရေးနှင့် ခွင့်ပြုရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်များမှာလည်း ကြန့်ကြာလျက်ရှိကြောင်း၊ ယာဉ်တန်းတစ်ခု ဂါဇာသို့ရောက်ရှိရန် ၃၈ နာရီခန့် ကြာမြင့်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
 

ဟားမက်အဖွဲ့က ဖွင့်လှစ်ထားသော အစိုးရပြန်ကြားရေးရုံးကလည်း ဩဂုတ် ၃ ရက်တွင် ဂါဇာသို့ အကူအညီ ပေးရေး ထရပ်ကား အစီး ၈၀ သာ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး အစ္စရေးက အကူအညီပစ္စည်းများ ဝင်ရောက်မှုကို ဇူလိုင် ၂၇ ရက်၌ စတင်ခွင့်ပြုခဲ့ပြီးနောက် ဂါဇာသို့ရောက်ရှိခဲ့သည့် စုစုပေါင်းထရပ်ကား အရေအတွက်မှာ ၆၇၄ စီး ရှိလာခဲ့ကြောင်း၊ ထိုပမာဏမှာ ယင်းကာလတူ၌ ဂါဇာသို့ရောက်ရှိရန် လိုအပ်နေ သည့် ထရပ်ကားအစီးရေ ၄,၈၀၀ ထက်များစွာနည်းပါးနေသည်ဟု ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ အသက်ရှင်ရပ်တည်နိုင်ရေး အနိမ့်ဆုံး လိုအပ်ချက်နှင့် ပြည့်မီရန်အတွက် ထရပ်ကားအစီးရေ ၆၀၀ ထက်မနည်း ဂါဇာသို့ နေ့စဉ်ရောက်ရှိနိုင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ အစ္စရေးအနေဖြင့် အစာရေစာ ငတ်မွတ်မှုနှင့် ဝရုန်းသုန်းကားအခြေအနေများ ဖြစ်စေသည့် မူဝါဒကို ဆက်လက်ဖော်ဆောင်နေကြောင်း ယင်းကြေညာချက်၌ စွပ်စွဲထားသည်ဟု သိရသည်။

ကိုးကား-Xinhua

နိုင်ငံတော်၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကို အလေးထား၍ စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည့် နိုင်ငံရေးအင်အားစုများ၊ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များ ဖြစ်ပေါ်လာစေရန် အစဉ်တစိုက်ဆောင်ရွက်ရေးသည် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဦးတည်ချက် (၄) ရပ်အနက် ပထမဦးဆုံးသော ဦးတည်ချက်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီစနစ်ဖြင့် ရှေ့ဆက်သွားရာတွင် နိုင်ငံရေးအင်အားစုများဖြစ်သည့် တရားဝင်နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ ပြည်သူများက ရွေးကောက်တင်မြှောက်လိုက်သည့် ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များက ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးဟူသော အာဏာ (၃) ရပ်ကို ကျင့်သုံးသွားကြရမည်ဖြစ်ရာ အဆိုပါပါတီများနှင့် ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များသည် အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကို အလေးထားသူများ၊ စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည့်သူများဖြစ်ရန် လွန်စွာအရေးကြီးသည်။

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားဆိုသည်မှာ ထိုနိုင်ငံထာဝရတည်တံ့ခိုင်မြဲရေး၊ သာယာဝပြောရေးနှင့် နိုင်ငံတကာနယ်ပယ်တွင် ဩဇာလွှမ်းမိုးနိုင်ရေးတို့အတွက် မရှိမဖြစ်ဟုဆိုရမည့် ရည်မှန်းချက်များ၊ ယင်းနှင့်ဆိုင်သည့် အကြောင်းအရာများပင် ဖြစ်သည်။ မိမိတို့မြန်မာနိုင်ငံအဖို့ဆိုလျှင် ပြည်ထောင်စုမပြိုကွဲရေး၊ တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်မှု မပြိုကွဲရေးနှင့် အချုပ်အခြာအာဏာတည်တံ့ခိုင်မြဲရေးတို့မှာ နိုင်ငံ၏အမျိုးသားအကျိုးစီးပွား (National Interest) ပင်ဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်ရာ မည်သည့်နိုင်ငံရေးပါတီ၊ မည်သည့်ကိုယ်စားလှယ်လူပုဂ္ဂိုလ်တို့ပင်ဖြစ်စေကာမူ နိုင်ငံ၏အသက် သွေးကြောသဖွယ်ဖြစ်သော အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားအားနည်း၊ ယုတ်လျော့၊ ပျက်စီးစေမည့်လုပ်ရပ်များကို မလုပ်ရ။ နိုင်ငံတော်၏ တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ကြရမည့် ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်တိုင်းနိုင်ငံတော်၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကို အလေးထားကြမှသာလျှင် နိုင်ငံရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲပြီး သာယာဝပြောကာ နိုင်ငံတကာအလယ်တွင် ဝင့်ထည်စွာရပ်တည်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ထို့အပြင် စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည့် နိုင်ငံရေးအင်အားစုများ၊ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များ ဖြစ်ပေါ်လာစေရေးသည်လည်း မိမိတို့နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးဘဝအတွေ့အကြုံများအရ လွန်စွာအရေးကြီးသည်ကို တွေ့မြင်နိုင်သည်။ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ဥပဒေနှင့်အညီ စနစ်တကျ၊ မှန်မှန်ကန်ကန် စည်းကမ်းရှိရှိ မကျင့်သုံးဘဲ ထင်ရာစိုင်းကြမည်ဆိုပါက နိုင်ငံတွင် တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုကင်းမဲ့ပြီး စည်းလုံးညီညွတ်မှုပြိုကွဲနိုင်သည်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးကာလ ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီခေတ်တွင်လည်းကောင်း၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) အရ ပြည်သူလူထုက ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခဲ့ကြသော ဒီမိုကရေစီအစိုးရ ဒုတိယသက်တမ်းကာလတွင်လည်းကောင်း စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်စွမ်းမရှိဘဲ ဥပဒေ၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို မျက်ကွယ်ပြုဆောင်ရွက်ခဲ့ကြရာ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အကျိုးဆက်များကို မိမိတို့ ယနေ့ကြုံတွေ့နေကြရသည်။

ယနေ့ မိမိတို့ဦးတည်ဆောင်ရွက်ရမည့် အနီးဆုံးပန်းတိုင်သည် လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကြီး အောင်မြင်စွာကျင်းပနိုင်ရေးပင်ဖြစ်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်သူလူထုက ရွေးကောက်တင်မြှောက်လိုက်သည့် ကိုယ်စားလှယ်များသည် ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကို အခြေခံသော ပြည်ထောင်စုကြီးကို တည်ဆောက်ရာတွင် ကိုယ့်ရေ၊ ကိုယ့်မြေ၊ ကိုယ့်ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့ထုံးစံနှင့် ကိုက်ညီသော နည်းလမ်းများဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်သွားကြရမည်ဖြစ်ပြီး သူတစ်ပါး၏ ပုံစံကို မိမိတို့နှင့် မကိုက်ညီဘဲ ပုံတူကူးသည့်အမှားမျိုး မကျူးလွန်ကြဖို့လိုသည်။

သို့ဖြစ်ရာ နိုင်ငံတော်၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကို အလေးထား၍ စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည့် နိုင်ငံရေးအင်အားစုများ၊ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များ ဖြစ်ပေါ်လာရေးဆောင်ရွက်ရာတွင် ပြည်သူလူထုအားဖြင့်လည်း ပါဝင်ကြရပါမည့်အကြောင်း။ ။

ဂျော်ဒန်၊ အီဂျစ်နှင့် ယူအေအီးနိုင်ငံတို့က ဂါဇာကမ်းမြောင်သို့ လေကြောင်းမှ အကူအညီပစ်ချမှု မစ်ရှင် များနှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ရေး ယာဉ်တန်းများမှတစ်ဆင့် ဂါဇာ ကမ်းမြောင်သို့ နောက်ထပ် အကူအညီများ ပေးအပ်လိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း သြဂုတ် ၃ ရက်တွင် ကြေညာ ခဲ့သည်။

ဂျော်ဒန်သည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသအပေါ် လေကြောင်းမှအကူအညီပစ်ချပေးမှု ပူးတွဲမစ်ရှင် ခုနစ်ခုကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုကမ်းရိုးတန်းဒေသသို့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုနှင့် စားနပ်ရိက္ခာ အကူအညီ စုစုပေါင်း ၆၁ တန်ကို နိုင်ငံတကာမိတ်ဖက်များနှင့် ပူးပေါင်းကူညီခဲ့ကြောင်း ဂျော်ဒန် စစ်တပ်က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ ပူးပေါင်းကူညီမှုတွင် ဂျာမနီ၊ ယူအေအီး၊ ပြင်သစ်နှင့် ဘယ်လ်ဂျီယမ်တို့က ပံ့ပိုးပေးသည့် လေယာဉ်များနှင့်အတူ တော်ဝင်ဂျော်ဒန်လေတပ်မှ လေယာဉ်နှစ်စင်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

ထိုအတောအတွင်း ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေအတွင်းသို့ မ၀င်ရောက်မီ ကီရမ်ရှာလုံနယ်စပ်ဂိတ်တွင် စစ်ဆေးကာ ရာဖာနယ်စပ်ဂိတ်ကိုဖြတ်၍ ဂါဇာကမ်းမြောင်သို့ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု ဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ရေးယာဉ်တန်းသစ်တစ်ခုကို သြဂုတ် ၃ ရက်တွင် စေလွှတ်ခဲ့ကြောင်း အီဂျစ် Al-Qaahera News ရုပ်သံလိုင်းက ဖော်ပြခဲ့သည်။

အီဂျစ်လခြမ်းနီအဖွဲ့မှ စီစဉ်ပေးသည့် ထောက်ပံ့ရေးယာဉ်တန်းတွင် အစားအသောက်များ၊ ဆေးဘက် ဆိုင်ရာ ကိရိယာများနှင့် လိုအပ်သော ဆေးဝါးများ တင်ဆောင်ထားသည့် ထရပ်ကား ဒါဇင်နှင့်ချီ ပါဝင်ပြီး ဆေးရုံနှင့်ရေပေးဝေရေးစက်ရုံများကဲ့သို့သော ဂါဇာရှိ အရေးကြီးသော အခြေခံအဆောက်အအုံ များကို ဓာတ်အားပေးရန် သတ်မှတ်ထားသော ဒီဇယ် ၁၀၇ တန် တင်ဆောင်ထားသည့် လောင်စာဆီ တင်ထရပ်ကား နှစ်စီးလည်း ပါဝင်သည်။

လွန်ခဲ့သော ၇၂ နာရီအတွင်း စစ်ဘက်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလေယာဉ် ၉ စင်းသည် လေကြောင်းမှ အကူအညီပစ်ချမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ကုန်းလမ်းဖြင့် သွားလာ၍မရသော ဂါဇာရှိ ဒေသများသို့ ရိက္ခာ တန်ချိန်ပေါင်းများစွာ ပေးပို့ခဲ့ကြောင်းလည်း အီဂျစ်စစ်တပ်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အမ်းမရိတ်သတင်းဌာန၏ သတင်းဖော်ပြချက်အရ ယူအေအီးသည် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) နှင့် ပူးပေါင်း၍ ဂါဇာကမ်းမြောင်သို့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများ ပို့ဆောင်မှုအသစ် ပေးပို့ခဲ့ ကြောင်းသိရသည်။ သြဂုတ် ၃ ရက်တွင် ပေးပို့ပေးခဲ့သည့် ပို့ဆောင်မှု၌ မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ဆေးဝါးနှင့် ဆေးပစ္စည်း ၆၅ တန်ခန့် တင်ဆောင်လာသည့် ကုန်တင်ကား ၁၁ စီး ပါဝင်သည်။ ပိတ်ဆို့ ခံထားရဆဲအခြေအနေကြောင့် ကျန်းမာရေးစနစ် ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်ခံနေရသည့် ဂါဇာကမ်းမြောင် ဒေသရှိ ဆေးရုံများနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု အဆောက်အအုံများသို့ ဖြန့်ဖြူးရန်အတွက် WHO ဂိုဒေါင်များသို့ ယင်းပစ္စည်းများကို ပို့ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တစ်ဖက်တွင် အစ္စရေးစစ်တပ်ကလည်း ပြီးခဲ့သော ၂၄ နာရီအတွင်း ဘယ်လ်ဂျီယမ်၊ ယူအေအီး၊ ဂျော်ဒန်၊ အီဂျစ်၊ ပြင်သစ်နှင့် ဂျာမနီတို့သည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် စားနပ်ရိက္ခာအထုပ်ပေါင်း ၁၃၆ ထုပ်ကို လေကြောင်းမှပစ်ချခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အစ္စရေးသည် လွန်ခဲ့သော သီတင်းပတ်တွင် ပြည်ပနိုင်ငံများ၏ လေကြောင်းမှအကူအညီပစ်ချမှုကို စတင်ခွင့်ပြုခဲ့ပြီး ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေအတွင်းသို့ အကူအညီများ ပို၍ရောက်ရှိစေခဲ့သည်။ သို့သော် လည်း ကုလသမဂ္ဂ အကူအညီပေးရေးဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူများကမူ အကူအညီများ မလုံလောက် သေးဟု ဆိုသည်။

သြဂုတ် ၃ ရက်တွင် ငတ်မွတ်မှုနှင့် အာဟာရချို့တဲ့မှုကြောင့် နောက်ထပ် လူခြောက်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး ငတ်မွတ်မှုနှင့်ဆက်နွှယ်သော သေဆုံးသူဦးရေတွင် ကလေး ၉၃ ဦးအပါအဝင် စုစုပေါင်း ၁၇၅ ဦးအထိ ရှိလာခဲ့ကြောင်း ဂါဇာအခြေစိုက် ကျန်းမာရေးအာဏာပိုင်များက ကြေညာခဲ့သည်။

ကိုးကား -  Xinhua

ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ(၂၀၀၈ ခုနှစ်) ပုဒ်မ ၄၂၉ တွင် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီသည် ပုဒ်မ ၄၂၆ အရ အမိန့်ကို ပယ်ဖျက်ကြောင်း ကြေညာသည့်နေ့မှစ၍ ခြောက်လအတွင်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပပေးရမည်ဖြစ်သည်။ ပုဒ်မ ၄၂၈ အရ ဖွဲ့စည်းထားသည့် အဖွဲ့အစည်းများသည် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပြီး ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်အညီ ဖွဲ့စည်းထားသည့် ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ ဖွဲ့စည်းပြီးသည်အထိ မိမိတို့၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပုဒ်မ ၄၃၀ တွင် ပြဋ္ဌာန်း ထားသည်။

လွှတ်တော်အသီးသီးအတွက် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလမှ ၂၀၂၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလအတွင်း ကျင်းပသွားမည်ဟု အတိအလင်းအသိပေးထားသည်။ ထို့ကြောင့် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်ရန်၊ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန်၊ နိုင်ငံတော်၏ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးကဏ္ဍများ စဉ်ဆက်မပြတ်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အစိုးရအဖွဲ့၊ တရားစီရင်ရေးအဖွဲ့နှင့် အခြားအဖွဲ့အစည်းများကို စတင်ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်နေပြီဖြစ်သည်။ ယင်းအတွက် လိုအပ်သည့် စီစဉ်ဆောင်ရွက်မှုများကိုလည်း စီစဉ်ဆောင်ရွက်နေပြီဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ဆောင်ရွက်ချက်များသည် နောင်အစိုးရအတွက် လမ်းခင်းပုံဖော်ပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် နိုင်ငံတော်၌ ဖြစ်ပေါ်နေသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများနှင့် ဆန့်ကျင်နှောင့်ယှက်သူများအကြောင်းပြု၍ ရွေးကောက်ပွဲကို ယိုးမယ်ဖွဲ့ရန်အကြောင်းမရှိပေ။ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများသည် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး သမိုင်းတစ်လျှောက်၌မူလကရှိပြီး ပြဿနာဖြစ်ပြီး ယခုနိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ်အခြေအနေကြေညာစဉ်ကပါရှိခဲ့သည့် ကိစ္စရပ်တစ်ခုမဟုတ်ပေ။ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ ချုပ်ငြိမ်းရေးဟူသည်မှာ စေ့စပ်ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေးကို အချိန်ယူပြီးဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့်သာ စစ်မှန်သော ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးကို တည်ဆောက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ လက်နက်ကိုင်နည်းလမ်းဖြင့် မည်သည့်အရေးကိစ္စကိုမျှပြေလည်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ နိုင်ငံတော် ကို ဒီမိုကရေစီစနစ်ဖြင့် ပြန်လည်လျှောက်လှမ်းမည်ဆိုပါက ရွေးကောက်ပွဲ မဖြစ်မနေကျင်းပပေးရမည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့်ဖြေရှင်းရာ၌ ရွေးကောက်ပွဲမှ ပေါ်ထွက်လာသော လွှတ်တော်များသည် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍတွင်ပါဝင်သည်။ ယနေ့ နိုင်ငံတော်အစိုးရကို ဆန့်ကျင်နေကြသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း များအားလုံးအနေဖြင့် ယခုကျင်းပပြုလုပ်မည့် ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်အောင် ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်မှသာ ပေါ်ထွန်းလာမည့် လွှတ်တော်များတွင် မိမိတို့ဒေသ၊ မိမိတို့လူမျိုးလိုလားချက်များကို ဥပဒေနှင့်အညီ တရားဝင်တင်ပြဆောင်ရွက်ပြီး အခွင့်အရေးများကို ရယူနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြောင့် နိုင်ငံတွင် ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်ပါက ပြည်သူလူထုလိုလားတောင့်တသည့် ဒီမိုကရေစီစနစ် နိုင်ငံတော်တွင် ဆိတ်သုဉ်းနေမည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအစိုးရလက်ထက်တွင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများကြားမှပင် ၂၀၂၄ ခုနှစ် လူဦးရေနှင့် အိမ်အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူခြင်းလုပ်ငန်းကို အောင်မြင်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းသို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်ကိုသာဓကယူပြီး နိုင်ငံတော်က လုံခြုံရေးကို စနစ်တကျတာဝန် ယူဆောင်ရွက်မှု၊ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ စနစ်တကျဆောင်ရွက်မှု၊ ပြည်သူလူထု ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်မှုတို့ဖြင့် ယခုကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲကို အပိုင်းလိုက်ခွဲပြီး ဆောင်ရွက်သွားမည်ဆိုပါက ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်မည်ဟု ယုံကြည်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီစနစ် ကျင့်သုံးစဉ်အချိန်အခါက ရွေးကောက်ပွဲကို အပိုင်းလိုက်ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည့် သာဓကများရှိသည်။

သို့ဖြစ်ရာ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးစနစ်နှင့်ကိုက်ညီသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲ အောင်မြင်စွာကျင်းပနိုင်ရေးအတွက် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့်အညီ နိုင်ငံတော်ကို စနစ်တကျအဆင့်ဆင့်အကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိပြီး ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပြီး ဥပဒေနှင့်အညီ လွှတ်တော်အသီးသီးပေါ်ပေါက်လာပါက နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများနှင့် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသည့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို အလေးထားရှေးရှုဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သည့်အတွက် လွတ်လပ်ပြီးတရားမျှတသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ အောင်မြင်စွာကျင်းပနိုင်ရေး အားလုံးဝိုင်းဝန်းပူးပေါင်း ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ပေးကြပါရန် အလေးအနက် တိုက်တွန်းအပ်ပါကြောင်း။ ။

လေးနှစ်ခွဲကြာ နိုင်ငံတော်တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် ဦးတည်ချက်များမှာ ပြီးမြောက်သွားခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) ပုဒ်မ ၄၁၈ အရ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အား နိုင်ငံတော်အာဏာလွှဲအပ်ဆောင်ရွက်စေခဲ့သည့် အမိန့်အားလည်း အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီအမိန့်အမှတ်၊ ၁/၂၀၂၅ ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၃၁ ရက် ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်၍ ပယ်ဖျက်လိုက်ပြီဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်ရာ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေပုဒ်မ ၄၂၉ အရ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီက အမိန့်ကိုပယ်ဖျက်ကြောင်း ကြေညာသည့်နေ့မှစ၍ ခြောက်လအတွင်း အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို ကျင်းပပေးရမည်ဖြစ်သည်။

သို့ဖြစ်ရာ ယခုကာလသည် အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီက နိုင်ငံတော်၏ ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် တရားစီရင်ရေးဟူသော အာဏာသုံးရပ်ကို ကျင့်သုံးဆောင်ရွက်သွားမည့်ကာလဖြစ်သည်။ အမျိုးသားကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီသည် ရွေးကောက်ပွဲမှ ပေါ်ထွက်လာသည့် အစိုးရသစ်တစ်ရပ်ဖွဲ့စည်းပြီးချိန်အထိ နိုင်ငံတော်အာဏာကို ကျင့်သုံးသွားရမည်ဖြစ်ပြီး ကြားကာလအတွင်း နိုင်ငံ့စီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ ပြည်သူတို့၏ လူမှုစီးပွားဘဝမြှင့်တင်ရေးနှင့် အမျိုးသားပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍများ မြင့်မားရေးတို့ကိုလည်း စဉ်ဆက်မပြတ်ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်သည့်အလျောက် ဦးတည်ချက် (၄) ရပ် ချမှတ်အကောင်အထည်ဖော်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ယင်းဦးတည်ချက် (၄) ရပ်တို့မှာ-

၁။ နိုင်ငံတော်၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကို အလေးထား၍ စစ်မှန်စည်းကမ်းပြည့်ဝသော ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည့် နိုင်ငံရေးအင်အားစုများ၊ ပြည်သူ့ကိုယ်စားလှယ်များ ဖြစ်ပေါ်လာစေရန် အစဉ်တစိုက်ဆောင်ရွက်ရေး။

၂။ နိုင်ငံ့စီးပွားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၌ အဓိကနှင့် အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်သည့် စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍ စဉ်ဆက်မပြတ်တိုးတက်၍ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးကို အခြေခံသည့် စက်မှုကဏ္ဍ (Agro-based Industries) ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုမှသည် ပြည်သူတို့၏ လူမှုစီးပွားဘဝကို စဉ်ဆက်မပြတ်မြှင့်တင်ရေး။

၃။ နိုင်ငံတော် စဉ်ဆက်မပြတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခိုင်မာစေရေးအတွက် အမျိုးသားပညာရေးကဏ္ဍ၊ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍတို့ကို အလေးထားမြှင့်တင်ရေး။

၄။ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲလုပ်ငန်းစဉ်များ အောင်မြင်ပြီး ပြည်သူလူထုတစ်ရပ်လုံးလိုလားတောင့်တသည့် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို အောင်မြင်စွာလျှောက်လှမ်းနိုင်ရေး ပြည်သူလူထု၏ ပူးပေါင်းပါဝင်မှုဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရေးတို့ဖြစ်ရာ နိုင်ငံတော်၏ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုများ၊ အခြေအနေ အချိန်အခါများနှင့် ကိုက်ညီသည့် ဦးတည်ချက်များပင်ဖြစ်သည်။

လာမည့် ခြောက်လတာကာလသည် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲအတွက် အပြီးသတ်ပြင်ဆင်ပြီး အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပေးရမည့် ကာလဖြစ်သည်။ လက်ရှိအချိန်အထိ တည်ဆဲနိုင်ငံရေးပါတီ ၅၅ ပါတီရှိသည့်အနက် တစ်နိုင်ငံလုံးယှဉ်ပြိုင်မည့် ပါတီ ၉ ပါတီနှင့် တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်များတွင် ၄၆ ပါတီတို့ ယှဉ်ပြိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။ ယခုကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်သူ့လွှတ်တော်အတွက် FPTP စနစ်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်လွှတ်တော်အတွက် ရောနှောထားသော ကိုယ်စားလှယ်အချိုးကျစနစ် (MMP- Mixed Member Proportion System) ကို အသုံးပြုသွားမည်ဖြစ်ရာ တိုင်းရင်းသားများနှင့် လူထုလူတန်းစားအလွှာများကို ကိုယ်စားပြုသူများ လွှတ်တော်အတွင်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပါဝင်လာမည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်ကို ပါတီစုံဒီမိုကရေစီလမ်းကြောင်းအတိုင်း ဆက်လက်လျှောက်လှမ်းနိုင်ရန်အတွက် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတစ်ရပ် မဖြစ်မနေကျင်းပရမည်ဖြစ်ရာ မိမိတို့၏ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေးများ ကျင့်သုံးနိုင်ရေး၊ လွတ်လပ်ပြီးတရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပနိုင်ရေးအတွက် တိုင်းရင်းသားပြည်သူတစ်ရပ်လုံး ပူးပေါင်းပါဝင်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ကြရပါမည့်အကြောင်း။ ။