အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ဘရာဇီးနိုင်ငံမှ တင်သွင်းသည့် ကုန်ပစ္စည်းများကို အခွန်နှုန်းထားတိုးမြှင့်ကောက်ခံမည်ဟု ပြောကြားလိုက်ခြင်းအပေါ် ဘရာဇီး သို့ တင်သွင်းလာသည့် အမေရိကန် ကုန်ပစ္စည်းများကို လည်း ပြန်လည်တုံ့ပြန်တိုးမြှင့်ကောက်ခံသွားမည်ဟုဘရာဇီးသမ္မတ လူးအစ် အင်နာစီယိုလူလာဒါ ဆေးလ်ဗာက ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်(ကြာသပတေးနေ့)တွင် ပြောကြား လိုက်သည်။ 

မိမိအနေဖြင့် အမေရိကန်ကို လေးစားသလို အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကလည်း ဘရာဇီးနိုင်ငံအပေါ် လေးလေးစားစား ဆက်ဆံစေလိုကြောင်း သမ္မတ လူးအစ် က မှတ်ချက်ပြုထားသည်။ ထိုမှတ်ချက်က ထရမ့်နှင့် အမေရိကန် မဟာမိတ်နိုင်ငံများအကြား ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲဖြစ်နိုင်ခြေ အလားအလာကို ပြသနေပါသည်။ 

ထို့ပြင် အခြားသော လက်တင်အမေရိကနိုင်ငံများကလည်း ထရမ့်၏ အကောက်ခွန်နှုန်းထား အဆမတန်တိုးမြှင့်ကောက်ခံပြီး အမေရိကန်ပြည်တွင်းစီးပွားရေးကို ဖော်ဆောင်မည့်မူဝါဒအပေါ် အလားတူတုံ့ပြန်လာနိုင် ကြောင်း ပြသနေပါသည်။ 

ထရမ့်သည် ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်၏ အကြီးဆုံးကုန်သွယ်ဖက်နှစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့် ကနေဒါနှင့် မက္ကဆီကိုနိုင်ငံများ၏ ကုန်စည်များအပေါ်အကောက်ခွန် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ခံသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့ပါသည်။ ကနေဒါ နှင့် မက္ကဆီကို နိုင်ငံတို့မှ ကုန်ပစ္စည်းများနှင့်အတူ ဝင်ရောက်လာသော မူးယစ်ဆေးဝါးများနှင့် ခိုလှုံသူများကို မလိုလားသောကြောင့် ထရမ့်က ယခုကဲ့သို့ ဆောင်ရွက်နေခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ဘရာဇီးနှင့်အာဂျင်တီးနားသည် ငွေကြေးတန်ဖိုး ဈေးကစားခြင်း (Currency Manipulation) ပြုလုပ်နေပြီး ဒေါ်လာနှင့် ပြိုင်ဆိုင်မှုရှိစေရန် ဘရာဇီး ငွေကြေး ရီရယ်နှင့် အာဂျင်တီးနားငွေကြေး ပီဆိုကို မတည်ငြိမ်သည့်မူဝါဒများ အသုံးပြုနေသဖြင့် အမေရိကန်၏ လယ်ယာထုတ်ကုန်များ ထိခိုက်လျက်ရှိသည်ဟု စွပ်စွဲထားပါသည်။ 

ထရမ့်၏ “အမေရိကန်သည်သာ ပထမ” ဟူသော မူဝါဒကြောင့် မည်ကဲ့သို့ ဆက်ဖြစ်လာမည်ကို ဆက်လက် စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။

ကိုးကား-ALJAZEERA

ဥရောပနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့် ဆွီဒင်နိုင်ငံအနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံနှင့် ချုပ်ဆိုထားသော နှစ်နိုင်ငံအကြား အခွန် နှစ်ထပ်ကောက်ခံမှုရှောင်ရှားရေး သဘောတူညီချက်ကို ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်မှစတင်၍ ဆိုင်းငံ့မည်ဖြစ်ကြောင်း ဆွီဒင်အစိုးရက ကြေညာလိုက်ပါသည်။

ထိုသို့သဘောတူညီချက်ဆိုင်းငံ့ခြင်းကြောင့် ရုရှားကုမ္ပဏီများအနေဖြင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ကုန်သွယ်မှုဆောင်ရွက်ရာတွင်လည်းကောင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုလုပ်ရာတွင် လည်းကောင်း အခက်အခဲပိုမိုကြုံတွေ့လာနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ 

အဆိုပါသဘောတူညီချက်အား ဆိုင်းငံ့ရန် အစိုးရ၏ အဆိုတင်သွင်းခြင်းကို ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာလတွင် ဆွီဒင်ပါလီမန်၌ သဘောတူညီခဲ့ကြပါသည်။ ရုရှားနိုင်ငံ သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် ဆွီဒင်အပါအဝင် မိမိနိုင်ငံအပေါ် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုများ ချမှတ်ထားသော နိုင်ငံပေါင်း ၃၈ နိုင်ငံနှင့်ချုပ်ဆိုထားသည့် အခွန်ဆိုင်ရာသဘောတူ စာချုပ်များပါအချက်များကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့ပါသည်။

ယခုလိုစာချုပ်ဆိုင်းငံ့ခြင်းသည် အခွန်နှစ်ထပ်ကောက်ခံမှုရှောင်ရှားရေး သဘောတူစာချုပ်အား ရပ်စဲခြင်းမဟုတ်ဘဲ နောင်တချိန်တွင် စာချုပ်ပြန်လည် အသက်ဝင်လာမည် ဖြစ်ကြောင်း ဆွီဒင်အစိုးရက ရှင်းပြထားပါသည်။

ကိုးကား-TASS

Photo: IPleaders

၂၀၂၂ ယူကရိန်း- ရုရှား ပဋိပက္ခ အရှိန်မြင့်လာပြီးနောက် ဥရောပသမဂ္ဂ (အီးယူ)က ဈေးနှုန်းသက်သာသည့် ရုရှား ရေနံနှင့်ဂတ်စ်တင်သွင်းမှုကို အရှိန်မြှင့်ပြီး လျှော့ချရန်အတွက် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြပြီး ယခုအခါတွင် အီးယူနိုင်ငံ အချင်းချင်းကြား၌ သဘောထားကွဲလွဲမှုများ စတင် ဖြစ်ပေါ်လာလျက်ရှိသည်။

ယူကရိန်း ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးကို အာရုံစိုက်လာကြပြီး သဘောတူညီမှုတစ်ခုပြုလုပ်နိုင်ပါက သဘောတူညီမှု၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ရပ်အဖြစ် ရုရှားရေနံနှင့် ဂတ်စ် တင်သွင်းမှု ပြန်လည်စတင်နိုင်ရန်အတွက် ဆွေး‌နွေးမှုများကို အီးယူတာဝန်ရှိသူများ လုပ်ဆောင်နေကြောင်း စီးပွားရေးဆိုင်ရာ သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက ဖော်ပြခဲ့ ပါသည်။ 

ဂျာမနီနှင့် ဟန်ဂေရီတို့မှ တာဝန်ရှိသူများက ရုရှားမှ သွင်းကုန်များ ပြန်လည်စတင်ခြင်းသည် အီးယူ၏ စွမ်းအင်ကုန်ကျစရိတ်ကို သိသိသာသာလျှော့ချနိုင်ပြီး စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် မော်စကိုအစိုးရကို တိုက်တွန်းပေးနိုင်သည်ဟု ပြောဆိုလျက်ရှိနေပါသည်။ ၎င်းတို့က အပစ်ရပ်ရေးအတွက် ရုရှား-ယူကရိန်း ၂ နိုင်ငံစလုံးကို လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်နေကြသည်။ 

မော်စကို၏ ပို့ကုန်ဝင်ငွေများတိုးမြင့်လာခြင်းနှင့် ရုရှား စွမ်းအင်အပေါ် အီးယူအဖွဲ့ မှီခိုအားထားမှုအား လျှော့ချနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းခဲ့မှုကို ပြန်လည်သုံးသပ်ရန် ဆွေးနွေးနေကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။ 

မော်စကိုအစိုးရဘက်မှလည်း အဆိုပါအစီအစဉ်၏ ဖြစ်နိုင်ခြေနှင့်ပတ်သက်၍ EU သည် မကြာမီ ကာလအတွင်း ရုရှားဓာတ်ငွေ့ဝယ်ယူမှုများကို ပြန်လည် စတင်နိုင်မည့်အခြေအနေမရှိကြောင်း ဒူမားလွှတ်တော် စွမ်းအင်ကော်မတီ ပထမဥက္ကဋ္ဌ အိုင်ဂေါအာနန်စကစ်က ပြည်တွင်းမီဒီယာတစ်ခုကို ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ 

အီးယူမှ ယူကရိန်းနှင့်ပတ်သက်၍ ရုရှားစွမ်းအင်တင်ပို့မှုများအား ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်း၊  Nord Stream ပိုက်လိုင်းကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်က ဖျက်ဆီးမှုများလုပ်ခဲ့ခြင်းများကြောင့် ရုရှားက အီးယူနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့နေသည့် စွမ်းအင်ပမာဏကိုလျှော့ချခဲ့သည်။ အီးယူနိုင်ငံများသုံးစွဲနေသော စွမ်းအင်ပမာဏ ၄၀% ကျော်သည် ရုရှားထံမှဖြစ်သည်။ မော်စကိုနှင့် သဘောတူညီချက် သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီးနောက် ယူကရိန်းက ၎င်း၏ပိုင်နက်အတွင်း ရုရှားဓာတ်ငွေ့များ စီးဆင်းမှုကို ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်က ရပ်တန့်စေခဲ့သည်။ အီးယူသည် အမေရိကန်နှင့် နော်ဝေးကဲ့သို့သော နိုင်ငံများမှ ပိုမိုဈေးကြီးသော သဘာဝဓာတ်ငွေ့အရည် (LNG) တင်သွင်းမှုများကြောင့် စွမ်းအင်ကဏ္ဍအတွက် ကုန်ကျစရိတ်များ ပိုမိုခဲ့ရသည်။ အမေရိကန်သမ္မတ ထရမ့်ကလည်း အမေရိကန်ထုတ် LNG ကို ပိုမိုဝယ်ယူရန် အီးယူနိုင်ငံများကို ယခင်ကတိုက်တွန်းခဲ့ပြီး လိုက်နာခြင်းမရှိပါက အခွန်ကောက်ခံမှုတိုးမြှင့်မည်ဟု  ခြိမ်းခြောက်ထားပါသည်။ မြင့်မားသော စွမ်းအင်ဈေးနှုန်းများက အီးယူစီးပွားရေးကို သိသိသာသာထိခိုက်လာစေပြီး တရားဝင်အချက်အလက်များအရ အီးယူ၏ စီးပွားရေးအင်အားကြီးနိုင်ငံဖြစ်သော ဂျာမနီ၏ စီးပွားရေးသည် ၂၀၂၃ နှင့်၂၀၂၄ ခုနှစ်များတွင် ၂ နှစ်ဆက်တိုက် ကျဆင်းသွားကြောင်း သိရပါသည်။ 

ကိုးကား-RT

ကျူးဘားနိုင်ငံ၊ ဂွာတာနာမိုပင်လယ်အော်ရှိ အမေရိကန် ရေတပ်အခြေစိုက်စခန်းတွင် ထိန်းသိမ်းရေးစခန်းများ တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ညွှန်ကြားခဲ့ပြီး ပြည်နှင်ဒဏ်ခံရသော ထောင်နှင့်ချီသည့်တရားမဝင်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများကို ထားရှိရန် စီစဉ်ထားသည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။

တရားမဝင်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများကို ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးမည့် Laken Riley Act ကိုပြဋ္ဌာန်းထားပြီး ပြစ်မှုထင်ရှားစီရင်ခြင်းမခံရသေးသော်လည်း ခိုးမှုနှင့် အကြမ်းဖက်ရာဇ၀တ်မှုများဖြင့် စွပ်စွဲခံထားရသော အထောက်အထားမဲ့ပုဂ္ဂိုလ်များကို ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးခြင်းတို့ လုပ်ဆောင်မည် ဖြစ်ကြောင်း ပါရှိပြီး သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံများမှ ပြန်လည်လက်မခံသူများကို ဂွာတာနာမိုသို့ ပို့ဆောင်မည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အကျဉ်းသားဦးရေ ၃၀,၀၀၀ အတွက်ပြင်ဆင်ထားရန် ညွှန်ကြားထားကြောင်းကိုလည်း ထရမ့်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထရမ့်၏ အစိုးရအဖွဲ့သည် ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးရေး ကြိုးပမ်းမှုများကို အရှိန်မြှင့်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး ဖယ်ရှားရေးခရီးစဉ်များအတွက် စစ်လေယာဉ်များကိုအသုံးပြုကာ ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးခံရမှုများကို လက်ခံရန်ငြင်းဆန်သောနိုင်ငံများအတွက် အခွန်စည်းကြပ်မှုနှင့် အခြားအရေးယူမှုများဆောင်ရွက်မည်ဟု ပြောဆိုမှုများရှိနေသည်။

ကိုးကား-RT

ဥရောပသမဂ္ဂအနေဖြင့် ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် ၁၆ ကြိမ်မြောက် အရေးယူပိတ်ဆို့မှုပြုလုပ်ရန် ပြင်ဆင်ဆွေးနွေးနေကြောင်း၊ ထိုပိတ်ဆို့မှုတွင် ရုရှားဘဏ် ၁၅ ခုကို SWIFT ဘဏ်စနစ်မှ ဖြတ်တောက်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း၊ ရုရှားရေနံတင်သင်္ဘော ၇၄ စင်းကိုလည်း ပိတ်ဆို့မှုစာရင်းတွင် ထည့်သွင်းလာနိုင်ကြောင်း၊ ထို့အပြင် ရုရှားက အလူမီနီယမ်တင်သွင်းမှုကိုလည်း ကန့်သတ်လာနိုင်ကြောင်း၊ ထိုပိတ်ဆို့မှုအဆိုပြုချက်များအတွက် ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံများ၏ သဘောတူညီချက်ရယူရန် လိုအပ်ကြောင်း Bloomberg က အစီရင်ခံ ဖော်ပြထားပါသည်။

ကိုးကား-TASS

Photo: UNITED24 Media

Tesla နှင့် SpaceX အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် အီလွန်မက်စ် ဦးဆောင်သော သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် အမေရိကန်အစိုးရစွမ်းဆောင်ရည်ဌာန (DOGE) သည် ဖက်ဒရယ်အသုံးစရိတ်ကို တစ်ရက်လျှင် ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံခန့် ဖြတ်တောက်ထားနိုင်သည်ဟုဆိုသည်။ ၎င်းအေဂျင်စီသည် တရားဝင် X အကောင့်မှတစ်ဆင့် ကုန်ကျစရိတ်များကို နေ့စဉ် ဒေါ်လာ ၃ ဘီလီယံကျော် လျှော့ချရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ဇန်နဝါရီ ၂၉ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

DOGE ကို ထရမ့်၏ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်မှုအတွင်း ပထမဆုံးအဆိုပြုခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် သမ္မတ အကြံပေးကော်မရှင်အဖြစ် တရားဝင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ အေဂျင်စီသည် ပြီးပြည့်စုံသောဗဟိုအလုပ်အမှုဆောင်ဌာနမဟုတ်ဘဲ အစိုးရအသုံးစရိတ်များကိုလျှော့ချရန် စိစစ်သည့် ယာယီအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ ၎င်းအဖွဲ့သည် ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် ပြည်ထောင်စုအသုံးစရိတ်ကို ဒေါ်လာ ၂ ထရီလီယံအထိဖြတ်တောက်ရန် ရည်မှန်းထားသည်။

DOGE သည် ဖက်ဒရယ်အစိုးရ၏ အသုံးစရိတ်စာရင်းကို စိစစ်နေခြင်းဖြစ်ပြီး အများစုမှာ မလိုအပ်သော ရာထူးနေရာများအတွက် လူများငှားရမ်းခြင်းကိုရပ်တန့်ခြင်း၊ DEI ဖျက်သိမ်းခြင်းနှင့် နိုင်ငံခြားအဖွဲ့အစည်းများထံ မလျော်ကန်သောငွေပေးချေမှုများကို ရပ်တန့်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပြီးလုပ်ငန်းစဉ်အများစုမှာ သမ္မတ၏ ညွှန်ကြားချက်မူဝါဒများအတိုင်း လိုက်နာဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု အေဂျင်စီကဆိုပြီး အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို မဖော်ပြဘဲ တစ်ရက်လျှင် ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံခန့် ဖြတ်တောက်နိုင်လျက်ရှိကြောင်းဆိုပါသည်။

ထရမ့် သမ္မတမဖြစ်မီကတည်းက ကြိုတင်စီမံထားသည့် အစီအမံများသည် သမ္မတသက်တမ်း တစ်ပတ်အတွင်း ၌ပင် လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ချက်များကို ပြတ်ပြတ်သားသား ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ အစိုးရအေဂျင်စီတစ်ခုဖြစ်သည့် မတူကွဲပြားမှုနှင့် သာတူညီမျှမှုဆိုင်ရာဌာန DEI သည် အပိုဖြစ်နေသည်ဟု သတ်မှတ်ခဲ့သည့်အတွက် အေဂျင်စီတစ်ခုလုံးကို ဖျက်သိမ်းပစ်လိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံခြားအဖွဲ့အစည်းများသို့ ပေးနေသော မလျော်ကန်သည့် အထောက်အပံ့များကိုလည်း ပြန်လည်ဆန်းစစ်မှု ဆောင်ရွက်ရန်အတွက် ရက်၉၀ ကြာ ပိတ်ပင်ထားခဲ့သည်။ 

ကိုးကား-Myanmar National Post

အမေရိကန်အစိုးရအနေဖြင့် အမေရိကန် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဥပဒေ ချိုးဖောက်မှုများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားများအပါအဝင် လူပေါင်း ၁,၄၄၅,၅၄၉ ဦးကို Non-Detained Docket with Final Orders of Removal အမိန့်အရ မိခင်နိုင်ငံသို့ ပြန်ပို့ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ 

အမေရိကန်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် အကောက်ခွန်ဌာနလက်အောက်ခံဌာနတစ်ခုဖြစ်သော Enforcement and Removal Operations (ERO) သည် ပြည်သူ့ လုံခြုံရေးနှင့် နိုင်ငံတွင်းလုံခြုံရေးအတွက် ပဋိပက္ခရှိနိုင်သောနိုင်ငံခြားသားများကို စစ်ဆေးမှုပြုလုပ်ခြင်း၊ ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့်နိုင်ငံပြန်ပို့ခြင်း (deportation) အဓိကထားလုပ်ဆောင်ရပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက် အထိ လူပေါင်း ၁,၄၄၅,၅၄၉ ဦးကို အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာရန် (သို့မဟုတ်) မိခင်နိုင်ငံထံပြန်ပို့ရန် အမိန့် ချမှတ်ထားကြောင်း သိရသည်။

Non-Detained Docket with Final Orders of Removal ဆိုသည်မှာ အမေရိကန်နိုင်ငံသားမဟုတ်သူတစ်ဦး (Non-Citizen) တစ်ဦးသည် ICE (Immigration and Customs Enforcement) မှ ဖမ်းဆီးမခံရသေးသော်လည်း အမေရိကန် နိုင်ငံအတွင်းမှ ထွက်ခွာရန် အမိန့် (Final Order of Removal) ရရှိထားခြင်းမျိုးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ အမေရိကန်လူဝင်မှုဥပဒေ (Immigration Law) ချိုးဖောက်မှုများကြောင့် Immigration Judge (လူဝင်မှုတရားသူကြီး) က နိုင်ငံပြန်ပို့ခြင်း (Deportation/Removal) ကို ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး Asylum (ခိုလှုံခွင့်) တောင်းခံမှုငြင်းပယ်ခံရခြင်း၊ Green Card, Visa သက်တမ်းကုန်ဆုံးပြီး မထွက်ခွာခြင်း၊ Criminal Convictions (ပြစ်မှုကျူးလွန်မှု)ကြောင့် ပြည်နှင်ခြင်း၊ စသည့်အချက်များကြောင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဥပဒေချိုးဖောက်သူများအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရခြင်းဖြစ်သည်။

(ERO) သည် ပြည်တွင်းတွင် လျှို့ဝှက်နေသော တရားမဝင် နိုင်ငံခြားသားများ ဖမ်းဆီးခြင်း၊ ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများ (Criminal Aliens) ကို ဖမ်းဆီးပြီး နိုင်ငံပြန်ပို့ခြင်း၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဥပဒေနှင့် စပ်လျဉ်းသောစစ်ဆေးမှုများပြုလုပ်ခြင်း၊ နိုင်ငံခြားသားမိသားစုများနှင့် ကလေးသူငယ်များအတွက် စောင့်ရှောက်မှုနှင့် ကြီးကြပ်မှုများဆောင်ရွက်ခြင်း အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်း လျှို့ဝှက်နေထိုင်သော တရားမဝင် နိုင်ငံခြားသားများကို ရှာဖွေဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် နိုင်ငံပြန်ပို့ခြင်းကို အဓိကထား၍ လုပ်ဆောင်ကြောင်း သိရသည်။

(ERO) ဌာန၏ Non-Detained Docket with Final Orders of Removal အမိန့်အရ မိခင်နိုင်ငံသို့ ပြန်ပို့ခံရမည့် လူပေါင်း ၁,၄၄၅,၅၄၉ ဦးထဲတွင် မြန်မာနိုင်ငံသား အနည်းဆုံး ၆၇၉ ဦး ပါဝင်ခဲ့ပြီး အမေရိကန် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဥပဒေ ချိုးဖောက်မှုများကြောင့် မိခင်နိုင်ငံသို့ ပြန်ပို့ခံရမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ Non-Detained Docket with Final Orders of Removal အမိန့်အရ မိခင်နိုင်ငံသို့ပြန်ပို့ခံရမည့် နိုင်ငံသားများစာရင်းတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ ဘရူနိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသားများ ပါဝင်ခဲ့ပြီး အယ်ဆာဗေးဒိုးနိုင်ငံသားများက မိခင်နိုင်ငံသို့ ပြန်ပို့ခံရမည့်သူများထဲတွင် အများဆုံးဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်က ထရမ့် သမ္မတအဖြစ် ပြောင်းလဲတာဝန်ယူခဲ့ပြီးနောက် ယခင် သမ္မတဟောင်း ဂျိုးဘိုင်ဒင်လက်ထက်က အမိန့် စည်းကမ်းဥပဒေအများစုကို ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲ ပယ်ဖျက်ခဲ့ပြီး အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်း တရားမဝင် နေထိုင်နေသူများကိုဖြိုခွင်းရန် အမိန့်များထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ အမေရိကန်အစိုးရသစ်သည် လက်ရှိအချိန်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံအတွင်း လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဥပဒေချိုးဖောက်မှုဖြင့် တရားမဝင် ရောက်ရှိနေထိုင်သူများကို မိခင်နိုင်ငံသို့ ပြန်ပို့နေပြီဖြစ်ရာ ပြီးခဲ့သောရက်ပိုင်းအတွင်း ကိုလံဘီယာ၊ မက္ကဆီကို နိုင်ငံသားများကို မိခင်နိုင်ငံသို့ ပြန်ပို့ခဲ့ကြောင်းသိရသည်။

ကိုးကား-NP News

ဆီးရီးယား၏ခေါင်းဆောင်သစ်များသည် နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံကြား “ယုံကြည်မှုပြန်လည်ရရှိရန်” ရုရှားထံမှ လျော်ကြေးငွေတောင်းခံနေကြောင်း Sana သတင်း အေဂျင်စီက ဖော်ပြခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သော ဒီဇင်ဘာလအတွင်းက ဘာရှာအာဆတ်အစိုးရပြုတ်ကျပြီးနောက် ဇန်နဝါရီ ၂၉ ရက်နေ့က ရုရှားသံတမန်များ၏ ပထမဆုံးခရီးစဉ်အတွင်း ပြောဆိုခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ ရုရှားသည် ၂၀၁၁ ခုနှစ်ကတည်းက သမ္မတဟောင်း အာဆတ်ကို ထောက်ခံခဲ့ပြီး ဆီးရီးယားကို လွှမ်းခြုံထားသည့်သူပုန်ထမှုကို ဆန့်ကျင်သည့်စစ်ပွဲများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။

ယခုအခါ အစ္စလာမ္မစ် ဟေယက်တာဟာအယ်ရှန် (HTS) လှုပ်ရှားမှုကို ဦးဆောင်နေသည့် ဆီးရီးယားအစိုးရသည် မော်စကိုအစိုးရအနေဖြင့် “အတိတ်က အမှားများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီး ဆီးရီးယား ပြည်သူများ၏ဆန္ဒကို လေးစားသင့်သည်” ဟု ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။

ရုရှားကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကလည်း ဆီးရီးယားတွင် အပြုသဘောဆောင်သော အပြောင်းအလဲများအတွက် ၎င်း၏ထောက်ခံမှုကို အတည်ပြုခဲ့ပြီး လျော်ကြေး၊ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးနှင့်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကဲ့သို့သော ခိုင်မာသောအစီအမံများမှတစ်ဆင့် ဆီးရီးယားပြည်သူများ၏ ယုံကြည်မှု ပြန်လည်တည်ဆောက်ရာတွင် မော်စကိုအစိုးရ၏ အခန်းကဏ္ဍကို အလေးပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

တွေ့ဆုံပွဲအပြီးတွင် ရုရှားကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို ဦးဆောင်သည့် ဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မီခေးလ် ဘောဂ်ဒန်နော့ဗ်က မော်စကိုနှင့် ဒမတ်စကတ်တို့ အကြား သမိုင်းကြောင်းအရ တည်ငြိမ်ပြီး အပြန်အလှန်အကျိုးရှိသောဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ဆွေးနွေးပွဲများတွင် ဆီးရီးယား၌ ရုရှား၏စစ်ရေးစခန်းများဖြစ်သည့် ခမဲမင်းနှင့်တာတပ်တို့၏ ဆက်လက်တည်ရှိနေမှုအတွက် တိကျသော သဘောတူညီချက်များ မရရှိခဲ့သေးပေ။ မော်စကိုသည် ခမဲမင်းလေတပ်စခန်းနှင့် တာတပ်ရှိ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးစင်တာတစ်ခုကို မြေထဲပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းတွင် တည်ထားသည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်က ရုရှားနှင့်ဆီးရီးယားတို့သည် မော်စကို၏ တပ်များကို ၄၉ နှစ်ကြာ တပ်စွဲထားရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။ ရုရှားပိုင်အဆောက်အအုံများ၏ အနေအထားမှာ ပြောင်းလဲခြင်းမရှိကြောင်း သံတမန်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားသံတမန်များက ဆီးရီးယားလျော်ကြေးတောင်းခံမှုအပေါ် လိုက်လိုက်လျောလျောပြောခဲ့သော်လည်း ကရင်မလင်အစိုးရ ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဒီမီထရီပက်စ်ကော့ဗ်ကမူ မှတ်ချက်တစ်စုံတစ်ရာပေးခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ ဒမတ်စကတ်အစိုးရဘက်မှ ရုရှားကဲ့သို့ အင်အားကြီးနိုင်ငံနှင့် ဆက်လက်လက်တွဲရန်အတွက် မဟာဗျူဟာမြောက် အစီအစဉ်များရှိကြောင်း ထုတ်ဖော်ခဲ့ဖူးကြောင်း သိရှိရပါသည်။ 

ကိုးကား-Myanmar National Post

ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုတိုက်ဖျက်ရေး နိုင်ငံတကာ မူဘောင်တစ်ခုဖြစ်သည့် ပဲရစ်သဘောတူညီချက်မှ နှုတ်ထွက်ကြောင်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် Antonio Guterres ကို အကြောင်းကြားခဲ့သည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက ဆိုပါသည်။

အတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Stephane Dujarric က ဇန်နဝါရီ ၂၈ ရက်နေ့က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ယခုကဲ့သို့ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

အဆိုပါနှုတ်ထွက်မှုသည် လာမည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် အသက်ဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကဆိုပါသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump သည် အဆိုပါ သဘောတူညီချက်မှ နှုတ်ထွက်ရန် သမ္မတအမိန့်ကို ၎င်း၏ရာထူးသက်တမ်း ပထမဆုံးနေ့ဖြစ်သည့် လွန်ခဲ့သော သီတင်းပတ် ဇန်နဝါရီ ၂၀ ရက်နေ့က လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

သမ္မတ Trump ၏ ပထမသက်တမ်းအတွင်း ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်က အမေရိကန်သည် အဆိုပါဘောတူညီချက်မှ နှုတ်ထွက်ခဲ့သော်လည်း သမ္မတ Joe Biden လက်ထက် ၌ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မစ္စတာ Dujarric က “ပဲရစ်သဘောတူညီချက်အတွက် ကမ္ဘာ့အပူချိန်မြင့်တက်မှုကို ၁.၅ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်စ် အထိ ကန့်သတ်ရန် ထိရောက်သည့် ကြိုးပမ်း အားထုတ်မှု အားလုံးကိုပံ့ပိုးပေးရန် ထပ်လောင်း အတည်ပြုပါကြောင်း” ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ ဒုတိယအများဆုံး ထုတ်လွှတ်သည့် နိုင်ငံဖြစ်ပါသည်။

ကိုးကား-NHK World

ကရိန်းသည် ငွေကြေးနှင့်လက်နက်ခဲယမ်းများထောက်ပံ့မှုမရရှိတော့ပါက ပဋိပက္ခသည် နှစ်လအတွင်း ပြီးဆုံးသွားနိုင်ကြောင်း ပူတင်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဇန်နဝါရီ ၂၈ ရက်နေ့က သတင်းထောက် Pavel Zarubin နှင့်တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှု အစီအစဉ်တွင် ရုရှား-ယူကရိန်း ပဋိပက္ခအဆုံးသတ်နိုင်ရေးနှင့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး အခြေအနေအပေါ် မေးမြန်းခဲ့ခြင်းကို ပူတင်က အနောက်နိုင်ငံများ၏ထောက်ပံ့မှုမရပါက ယူကရိန်းသည် ငွေကြေးနှင့် ခဲယမ်းမီးကျောက်များ ပြတ်တောက်သွားပြီး တစ်လခွဲမှ နှစ်လအတွင်း ပြီးဆုံးသွားနိုင်သည်ဟု ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။ ယူကရိန်းသည် လက်ရှိအခြေအနေ၌ ကိုယ်ပိုင်အချုပ်အခြာအာဏာမရှိဟုလည်း ၎င်းကဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ပူတင်၏အဆိုအရ ထောက်ပံ့နေသော အနောက်နိုင်ငံများအနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကိုအမှန်တကယ် လိုလားပါက လုပ်ဆောင်ရန် လွန်စွာလွယ်ကူပါကြောင်းနှင့် မော်စကို၏သဘောထားကို ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြထားပြီးဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားနှင့်စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရန် ပိတ်ပင်ထားသည့် အမိန့်ကို ဖျက်သိမ်းခြင်းဖြင့် ကိယက်ဗ်အနေဖြင့် ဆွေးနွေးလိုသည့် အရိပ်အမြွက်ကိုပြသနိုင်ပြီး ထိုကဲ့သို့ခြေလှမ်း မစတင်နိုင်ပါက အဆိုပြုထားသည့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးအချက်များသည် လွန်ခဲ့သည့်နွေဦးရာသီတွင် သမ္မတသက်တမ်း ကုန်ဆုံးသွားခဲ့သည့် ဇီလန်းစကီးကဲ့သို့ တရားမဝင် ဖြစ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပူတင်က ရှင်းပြခဲ့ပါသည်။

အမေရိကန်နှင့် ယူကရိန်းအားထောက်ပံ့နေသော နိုင်ငံများသည် စက်ကိရိယာများ၊ လက်နက်ခဲယမ်းများမှစ၍ အစိုးရဝန်ထမ်းများ၏ လစာနှင့် ပင်စင်လစာများအထိ ကိယက်ဗ်သို့ ဒေါ်လာဘီလီယံ ၂၀၀ ကျော် ထောက်ပံ့ကူညီမှုများ ပေးပို့ခဲ့ကြသည်။

ထိုကဲ့သို့သော ထောက်ပံ့ကူညီမှုများကြောင့် “အနောက်နိုင်ငံများသည် ပဋိပက္ခကို ပိုမိုဆိုးရွားလာစေသည့် အင်အားစုများ” ဟု ကရင်မလင်ကထောက်ပြဝေဖန်ခဲ့သော်လည်း ဝါရှင်တန်နှင့်ဘရပ်ဆဲလ်တို့က တရားဝင် ငြင်းဆိုထားသည်။

ကိုးကား-RT