အီရန်၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်းစက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်ပြောကြားခဲ့သော မိန့်ခွန်း

အီရန်နျူကလီးယားစက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့မှုနှင့်ပတ်သက်၍ အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က “မကြာသေးမီက အမေရိကန်စစ်တပ်သည် အီရန်အစိုးရ၏ အဓိကနျူကလီးယားစက်ရုံသုံးခုဖြစ်သည့် ဖော်ဒိုး၊ နတန်ဇ် နှင့် အစ္စဖာဟန်တို့ကို များပြားတိကျသည့် တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ ပါသည်။ အဆိုပါနေရာများကို နှစ်ပေါင်းများစွာက လူတိုင်းကြားသိဖူးခဲ့ ကြပြီး အီရန်သည် အဆိုပါကြောက်စရာကောင်းသည့် ဖျက်ဆီးနိုင်စွမ်း ကြီးမားသောလုပ်ငန်းကို တည်ဆောက်နေခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ မိမိတို့ ရည်မှန်းချက်သည် အီရန်၏ နျူကလီးယား ချဲ့ထွင်နိုင်စွမ်းကို ဖျက်ဆီး ပစ်ရန်နှင့် အကြမ်းဖက်မှုကို အဓိကထောက်ပံ့သည့် နိုင်ငံတစ်ခု၏ နျူကလီးယား ခြိမ်းခြောက်မှုကို ရပ်တန့်ရန်ဖြစ်ပါသည်”

“ယမန်နေ့ည (ဇွန် ၂၂) တွင် မိမိအနေဖြင့် ကမ္ဘာကို အသိပေးနိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်ပါသည်။ တိုက်ခိုက်မှုများသည် စစ်ရေးအရ အလွန်ကြီးမားသော အောင်မြင်မှုကြီးတစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပြီး အီရန်၏ အဓိကနျူကလီးယားချဲ့ထွင်ရေး စက်ရုံများသည် အပြည့်အဝ ပျက်စီးသွားပြီဖြစ်ပါသည်။

အီရန်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် ဗိုလ်ကျအနိုင်ကျင့်သူဖြစ်ပြီး ယခု အခြေအနေအရ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။ အကယ်၍ ၎င်းတို့မလုပ်ဆောင်ပါက နောက်ထပ်တိုက်ခိုက်မှုများသည် ပိုမိုကြီးမားပြီး ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုများ ပိုမိုများပြားလာမည်ဖြစ်ပါသည်”

“နှစ်ပေါင်းများစွာပင် အီရန်သည် 'အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးကျရှုံးပါစေ’ဟု ကြွေးကြော်နေခဲ့ပြီး ၎င်းတို့သည် မိမိတို့၏ မိတ်ဆွေများ၊ တပ်ဖွဲ့ဝင် များကို သတ်ဖြတ်နေခဲ့ကြကာ၊ ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုများဖြင့် အသက်ခန္ဓာ များကို ဆုံးရှုံးစေခဲ့ကြသည်။ ထိုကဲ့သို့သော လုပ်ဆောင်မှုများသည် ၎င်းတို့၏ အထူးကျွမ်းကျင်မှုများဖြစ်ပြီး မိမိတို့၏ မိတ်ဆွေ ၁၀၀၀ ကျော် နှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် တစ်ကမ္ဘာလုံးမှ သိန်းနှင့်ချီသော သက်ရှိ လူသားများသည် ၎င်းတို့၏ အမုန်းတရားကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရပါသည်”

“အထူးသဖြင့် ၎င်းတို့၏ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကာဆင်ဆူလေမာနီက များစွာသော လူများကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ပါသည်။ မိမိအနေဖြင့် အချိန်ကာလ ကြာမြင့်စွာ ကတည်းကပင် ထိုကဲ့သို့သောဖြစ်ရပ်များ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားမှုကို ခွင့်မပြုရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါသည်။ ယခုအနေအထားအရ ၎င်းတို့ ဆက်လက် ကျူးလွန်ရန် အင်အားချိနဲ့သွားပြီဖြစ်ပါသည်။ မိမိသည် ဝန်ကြီးချုပ်နေတန်ယာဟုကို ကျေးဇူးတင်ပြီး ဂုဏ်ပြုလိုပါသည်။ မိမိတို့သည် စည်းလုံးညီညွတ်သော အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုကဲ့သို့ အတူတကွ လုပ်ဆောင် ခဲ့ကြပါသည်။ ယခင်ကမည်သည့်အဖွဲ့အစည်းကမျှ မလုပ်နိုင်ခဲ့သည် များကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြပြီး အစ္စရေးကို ခြိမ်းခြောက်နေသော ကြောက်စရာ ကောင်းသည့် အန္တရာယ်ကို ဖယ်ရှားရန် အခြေအနေသည် များစွာ တိုးတက်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်”

“အစ္စရေးစစ်တပ်ကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်း အလေးပေးပြောဆိုလိုပြီး ၎င်းတို့သည် ပြီးပြည့်စုံသော လုပ်ဆောင်မှုများကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြပြီး အရေးအကြီးဆုံးအနေဖြင့် ယမန်နေ့ညက ဗုံးကြဲလေယာဉ်ကြီးများကို ထိန်းကျောင်းမောင်းနှင်ခဲ့ကြသည့် အမေရိကန်စစ်သည်များနှင့်တကွ တစ်ကမ္ဘာလုံးက ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာမှ ပထမဆုံးအကြိမ် မြင်တွေ့ ရသော အဆိုပါစစ်ဆင်ရေးမျိုးကို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည် စစ်သည် အားလုံးကို လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲဂုဏ်ပြုလိုပါသည်။

မိမိတို့အနေဖြင့် ယခုကဲ့သို့သောစွမ်းဆောင်နိုင်မှုအတွက် ၎င်းတို့၏ တာဝန် ထမ်းဆောင်မှုများ ထပ်မံမလိုအပ်သော အခြေအနေသည် အကောင်းဆုံး ဖြစ်ပါသည်။ Joint Chiefs of Staff ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဒန်ကိန်းကို ဂုဏ်ပြုလိုပြီး ၎င်းသည် အံ့ဖွယ်ဗိုလ်ချုပ်တစ်ဦးဖြစ်ကာ စစ်ဆင်ရေးတွင် ပါဝင်ခဲ့သော စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ပညာရှင်များအားလုံးကိုလည်း ကျေးဇူး တင်ပါသည်”

“ယခုမိမိ၏ပြောဆိုမှုများအပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ယခုကဲ့သို့သော ဖြစ်စဉ်များ ထပ်မံမဖြစ်ပွားစေလိုဘဲ အီရန်အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စေ၊ သို့တည်း မဟုတ် လွန်ခဲ့သော ရှစ်ရက်အတွင်း ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်များထက် ပိုမို ကြီးမားသည့် အဖြစ်ဆိုးများ ဖြစ်လာနိုင်ပါသည်။ ကျန်ရှိနေသေးသည့် ပစ်မှတ်များ များစွာရှိသေးပြီး ယမန်နေ့ညက ပစ်မှတ်များသည် အခက် ခဲဆုံးဖြစ်ပြီး အသေအပျောက်အများဆုံးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ လက်ခံလုပ်ဆောင်ခြင်း မရှိပါက အခြားပစ်မှတ်များကို တိကျမြန်ဆန်စွာ ထပ်မံ တိုက်ခိုက်မည် ဖြစ်ပြီး အဆိုပါပစ်မှတ်အများစုကို မိနစ်ပိုင်းအတွင်း ဖျက်ဆီးနိုင်ပါသည်”

“မိမိတို့ ယမန်နေ့ညကလုပ်ဆောင်ခဲ့သည့်အရာကို ကမ္ဘာပေါ်ရှိ မည်သည့် စစ်တပ်ကမျှ လုပ်ဆောင်နိုင်မည်မဟုတ်ဘဲ ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်နိုင်ရန် လုံးဝမနီးစပ်နိုင်ပါ။ အဆိုပါစစ်ဆင်ရေးမျိုးကို လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် စစ်တပ်မျိုးလည်း ယခင်က မရှိခဲ့ပါ”

“မနက်ဖြန် (ဇွန် ၂၃) တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကိန်း၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ပိဟက်ဆက်တို့သည် နံနက် ၈နာရီတွင် Pentagon ၌ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ပါသည်။ မိမိအနေဖြင့် ပါဝင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သူ များအားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် ဘုရားသခင်ကို ကျေးဇူးတင်ပါသည်”

“မိမိတို့ ဘုရားသခင်ကို ချစ်ခင်ပါသည်၊ မိမိတို့၏ ကြီးမြတ်သော တပ်မတော်ကိုလည်း ချစ်ခင်ပါသည် ၊ စစ်သည်အပေါင်းတို့ကို ဘုရားသခင် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပါစေ။ ဘုရားသခင်က အရှေ့အလယ်ပိုင်းကို ကောင်းချီး ပေးပါစေ၊ အစ္စရေးကို ကောင်းချီးပေးပါစေ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို ကောင်းချီးပေးပါစေ၊ လွန်စွာကျေးဇူးတင်ရှိပါသည်” ဟူ၍ ပြောကြားခဲ့ ပါသည်။

Photo: Al Jazeera

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂