မျက်စိကျန်းမာရေးအတွက် ဆောင်ရန် ရှောင်ရန် နည်းလမ်းအသွယ်သွယ်

သက်ရှိသတ္တဝါအားလုံးအတွက်   အရေးကြီးဆုံး အစိတ်အပိုင်းသည် မျက်လုံးတစ်စုံဖြစ်သည်ကို စိုးစဉ်းမျှ  ယုံမှားသံသယဖြစ်ဖွယ်မရှိပေ။  ထို့ကြောင့်လည်း ရှေးလူကြီးများက  မျက်စိအဆုံး၊  နားအရှုံး ဟု မိန့်ဆိုခဲ့ကြသည်။ အတိတ်ကံအကျိုးပေးကြောင့် မွေးရာပါအမြင်ကွယ်ခြင်း၊မျက်စိအားနည်းခြင်း၊ သူငယ်အိမ်စောင်း၍ အမြင်ချို့တဲ့ခြင်း စသည်တို့ကို မဆိုလိုသော်လည်း  ကျန်းမာရေးအခြေခံဗဟုသုတ အားနည်း၍   နေထိုင်စားသောက်မှု ပုံစံမမှန်ခြင်းနှင့် ဘေးပယောဂအမျိုးမျိုးကြောင့်  စက္ခုအာရုံချို့ယွင်းသွားခြင်းသည်   ကာယကံရှင်အတွက် ကြီးမားသော ဆုံးရှုံးမှုတစ်ရပ်ဖြစ်စေသည်။

မျက်စိအတွင်းတိမ်၊  မျက်စိရေတိမ်၊ မျက်ခမ်းစပ်ရောဂါ စသည့် မျက်စိရောဂါအမျိုးမျိုး၊ မတော်တဆ ထိခိုက်မိခြင်း   သို့မဟုတ် လုပ်ငန်းခွင်မှ    ထိခိုက်မှုအန္တရာယ်၊ အာဟာရချို့တဲ့ခြင်း၊  ဆီးချို သို့မဟုတ် သွေးတိုး သို့မဟုတ် ကျောက်ကပ် စသည့် နာတာရှည်ရောဂါတို့အတွက်  သုံးစွဲလျက်ရှိသော  ပဋိဇီဝဆေးများ၏ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကြောင့်လည်း အမြင်အာရုံပျက်စီးနိုင်သည်။ ထို့ပြင် မျက်စိကို အလွန်အကျွံ သုံး၍ ဂိမ်းဆော့ခြင်း၊ ဖုန်းနှင့် ကွန်ပျူတာကြည့်ခြင်း၊ စာကြည့်ခြင်း၊ နေ‌ရောင်ခြည်အောက်  ဦးထုပ်၊ ထီး၊ နေကာမျက်မှန် စသည့်အကာအကွယ်မပါဘဲ သွားလာခြင်း၊  ဆေးလိပ်၊   အရက်သောက်ခြင်း၊ အသားမှုန့်များနှင့် အချိုမှုန့်ကဲ့သို့သော ဓာတုပစ္စည်းများ စားသောက်ခြင်းတို့ကလည်း    အမြင်အာရုံချို့ယွင်းစေသောအကြောင်းများဖြစ်သည်။

ဖုန်းနှင့် ကွန်ပျူတာတို့ကြောင့် မျက်စိမထိခိုက်စေရေး

ကမ္ဘာတစ်ဝန်း အင်တာနက်ခေတ်ရေစီးကြောင်းနှင့်အညီအလုပ်ကြောင့်ဖြစ်စေ၊ အပျင်းပြေဖြစ်စေ၊ ဂိမ်းကစားရင်းဖြစ်စေ အင်တာနက်အသုံးပြုကာ အချိန်ကုန်လွန်နေကြပြီး    ကလေးများက     ဂိမ်းစွဲသလို သက်လတ်ပိုင်းနှင့် တချို့သက်ကြီးပိုင်းများပါ  အင်တာနက်စွဲလမ်းမှုရောဂါ စွဲကပ်နေကြသည်။ ဖုန်း၊ ကွန်ပျူတာမျက်နှာပြင် အကြည့်များ၍  အမြင်အာရုံဝေဝါးခြင်း၊  မျက်လုံးအိမ်ခြောက်သွေ့ကာ   မျက်ရိုးကိုက်၊ မျက်ရည်ပူကျခြင်း၊ လည်ပင်း၊  ပခုံး၊  နောက်ကျောနာကျင်ခြင်း စသည်ဖြင့် မျက်စိကို ဒဏ်ပိစေသည်။ ထို့ပြင်   နောက်ဆက်တွဲ ဝေဒနာများအဖြစ် ခေါင်းမူးခေါင်းကိုက်၍     ဇက်ကြောတက်ခြင်းနှင့် အရိုးကျီးပေါင်းရောဂါများ ဖြစ်စေသည်။

ကွန်ပျူတာကြောင့်  မျက်စိထိခိုက်ခြင်းမှ  သက်သာစေရန်    အလင်းလျှော့ချပေးသော   Flat  LCD Monitor ကိုသုံးပါ။    ရောင်ပြန်ပါသော မျက်မှန်ကို အသုံးပြုပါ။ ကွန်ပျူတာမသုံးမီ ကွန်ပျူတာမျက်နှာပြင်ပေါ်ရှိ ဖုန်မှုန့်လေးများကို သန့်စင်ပါ။ မျက်နှာနှင့် ကွန်ပျူတာကို  နှစ်ပေခန့်ကွာဝေးစေပြီး ကွန်ပျူတာမျက်နှာပြင်သည် သင့်မျက်လုံးနေရာထက်  နိမ့်နေရမည်။   စာရိုက်ရန်    စာရွက်များကို    ကွန်ပျူတာဘေးတွင်   ထောင်ထားပါ။  ကွန်ပျူတာလက်ကွက် အလွတ်မရပါက    ဦးစွာ   စာကိုသာကြည့်ရိုက်ပြီး စာလုံးပေါင်းသတ်ပုံ အမှန်စစ်ချိန်တွင်သာ  ကွန်ပျူတာကို ကြည့်ပါ။   ထိုင်ခုံပေါ်တွင်    ကွန်ပျူတာရှေ့တည့်တည့်   ခါးမတ်မတ်ထိုင်၍ ခြေဖဝါးကို  အောက်သို့ အပြားလိုက်ချထားပါ။  အခန်းအလင်းရောင်သည် ကွန်ပျူတာနီးပါး လင်းနေရမည်ဖြစ်ပြီး  ပြတင်းပေါက်နှင့်    မျက်နှာချင်းဆိုင် မထိုင်မိပါစေနှင့်။     မျက်စိ အညောင်းပြေစေရန် ကွန်ပျူတာကို ၁၅ မိနစ်ကြည့်ပြီးတိုင်း အဝေးတစ်နေရာသို့ တစ်မိနစ်ခန့်ကြည့်ပါ။ နာရီဝက်ကြာတိုင်း  အကြိမ် ၂၀  မျက်တောင်ခတ်ပါ။ တစ်နာရီကြာတိုင်း  မျက်လုံးမှိတ်၍ ခေတ္တအနားပေးပါ။ လက်ဖဝါးနှစ်ဖက်ကို ပူနွေးလာသည် အထိပွတ်ပေးပြီး  မျက်လုံးပေါ် ဖွဖွလေးတင်ပါ။ လက်ချောင်းများကြားမှ အလင်းရောင်ဝင်မလာအောင် လက်ချောင်းများကို ပူးကပ်ထားပါ။

ကြိုတင်ကာကွယ်နည်းလမ်းကောင်းများ

ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်းသည်    ကုသခြင်းထက်ကောင်း၏ ဟူသော   ဆောင်ပုဒ်နှင့်အညီ     ရောဂါဖြစ်လာမှ    ကုသခြင်းထက်    မိမိတို့ကျန်းမာရေးအသိစိတ်ဓာတ်ထားကာ   အောက်ပါနည်းလမ်းအသွယ်သွယ်တို့ဖြင့် ကြိုတင် ကာကွယ်ကြစေလိုသည်။

-  အနည်းဆုံး  ခြောက်လတစ်ကြိမ် ဆရာဝန်ဖြင့် မျက်စိစစ်ဆေးမှု ခံယူသင့်သည်။

-   မျက်စိတစ်ဖက် သို့မဟုတ် နှစ်ဖက်စလုံး အမြင်အာရုံ ရုတ်တရက်မှုန်သွားခြင်း၊ မီးအလင်းရောင်ကဲ့သို့ အလင်းများ  ဖြာထွက်လာခြင်း၊ ရွေ့လျားနေသော ရောင်စုံအစက်အပြောက်များ သို့မဟုတ် အမည်းစက်များကို နေရာတိုင်းတွင် တွေ့နေရခြင်း၊ ရုပ်ဝတ္ထုများကို နှစ်ထပ်မြင်နေရခြင်း၊ မျက်လုံးတစ်ဝိုက်နာကျင်ခြင်း  စသည့်လက္ခဏာများပြလာပါက တတ်ကျွမ်းနားလည်သော ဆရာဝန်နှင့် အမြန်ဆုံးစစ်ဆေးမှုခံယူပါ။

-   ဆရာဝန်နှင့် ပြသပြီးနောက် တိကျမှန်ကန်သော မျက်စဉ်းဆေးရည်ကို ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း စနစ်တကျခတ်ပေးပြီးနောက် မျက်စဉ်းဆေးဘူးကို ရေခဲသေတ္တာ သို့မဟုတ် သန့်ရှင်း၍ အေးမြသောနေရာတွင် သိမ်းပါ။

-   မျက်ကပ်မှန်တပ်ဆင်သူများသည် မျက်ကပ်မှန်ကို   သန့်ရှင်းသောလက်ဖြင့်    ကိုင်တွယ်အသုံးပြုပါ။     တစ်နေ့လျှင် အများဆုံး ရှစ်နာရီထက်ပို၍ တပ်ဆင်ခြင်းမပြုသင့်ပေ။ မျက်ကပ်မှန်တပ်ရင်း  အိပ်စက်ခြင်း၊ မျက်လုံးကိုဖိ၍ လက်ဖြင့် ပွတ်တိုက်ခြင်းများ မပြုလုပ်ရပါ။

-   ကမ္ဘာကြီးသည် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ပို၍ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်  ပြင်းထန်သည့်အဆင့်  ကျရောက်လျက်ရှိရာ နံနက် ၁၀ နာရီမှ ညနေ ၄ နာရီအတွင်း နေပူထဲထွက်သည့်အခါ UV ကာကွယ်သော ရောင်ပြန်ထီး သို့မဟုတ် မျက်လုံးဖုံးအုပ်စေသော လျှာထိုးဦးထုပ်ဆောင်းပါ။ အလင်းလှိုင်းဖြာထွက်မှုကို ထိန်းပေးပြီး  မျက်လုံးတစ်ဝိုက် လုံလောက်စွာ ကာကွယ်ပေးသည့် နေကာမျက်မှန်တပ်ဆင်ပါ။

-   စက်ချုပ်ခြင်း၊ သိုးမွေးထိုးခြင်း၊ စာရေးစာဖတ်ခြင်း၊ တီဗွီကြည့်ခြင်း စသည်ဖြင့် မျက်စိအာရုံစိုက်ရသော အလုပ်ကို  အတတ်နိုင်ဆုံးလျှော့ချ၍ ဝန်မပိအောင် ဂရုစိုက်ပါ။  မျက်စိစွေစောင်း  မဖြစ်ရလေအောင်   စာဖတ်သည့်အခါတွင်လည်း   စာအုပ်ကို ဘေးတစောင်းဖတ်ခြင်းမပြုလုပ်ရပါ။

-  သစ်ခွဲစက်၊ ကျောက်ခွဲစက်၊ ဂဟေဆော်ခြင်း၊ ရေကူးခြင်း၊ ဆိုင်ကယ်စီးခြင်း၊ ရေလွှာလျှောစီးခြင်းတို့ပြုလုပ်ရာတွင် မျက်လုံးအကာ တပ်ဆင်ပါ။

-  အမြင်အာရုံကြည်လင်စေရန် မြန်မာ့ဆေးမြီးတိုများဖြစ်ကြသော ကွမ်းရွက်ကို လက်ဖြင့်အသာခြေ၍ နားထင်၊   မျက်ရိုးတစ်လျှောက်နှင့်  မျက်ရည်အိတ် အောက်ဘက်တို့တွင် ကပ်ပေးပါ။ သခွားသီးကို ပါးပါးလှီး၍  နားထင်၊ မျက်ခွံနှင့် မျက်စိတစ်ဝိုက်ကပ်ပါ။ ညအိပ်ခါနီး ဆားကြမ်းနင်းခြင်း သို့မဟုတ် ခြေဖဝါးကို ဆားဖြင့်ပွတ်ပြီးနောက် ဒူးခေါင်းမှ ရေလောင်းချပါ။ မျက်လုံးတစ်ဝိုက်တွင် မန်ကျည်းသီးအနှစ်ကို မျက်ကွင်းဆေးအဖြစ် လိမ်းပါ။

-  ညအိပ်ရာဝင်ခါနီး ဒူးခေါင်းပေါ်မှ ရေလောင်းချပါ။

-  ရေချိုးသည့်အခါ ဒူးခေါင်း၊ ပေါင်၊ ခါး၊ ပခုံး၊ မျက်နှာ၊ ဦးခေါင်း စသည်ဖြင့် အောက်ခြေမှစ၍ အထက်ပိုင်းသို့ တစ်ဆင့်ပြီးတစ်ဆင့် ရေလောင်းပါ။

အမြင်အာရုံပျက်စီးခြင်းနှင့် ဆက်နွှယ်သောရောဂါများ

-  မျက်စိပေါ်သို့ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် တိုက်ရိုက်ကျခြင်း၊   အိပ်ရေးပျက်ခြင်း၊  စီးကရက်မီးခိုးငွေ့များ၊ ကြွက်သားအားကောင်းဆေး၊ နာတာရှည်ရောဂါများ၊ အလွန်အမင်း မောပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်း၊ ဒေါသကြီးခြင်း၊ သွေးတိုး၊  ကိုလက်စထရောများခြင်းတို့ကြောင့်  မျက်စိအတွင်းတိမ်ဖြစ်စေသည်။

-  ဆီးချိုရောဂါခံစားနေရသူများ၊ ထုံးနှင့်ပေါင်းသတ်ဆေး စသော ဓာတုဆေးများ  မျက်လုံးထဲ   မတော်တဆဝင်ခြင်း၊  အဆီများသော အစားအစာများနှင့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုနည်း၍   အညောင်းမိခြင်းတို့ကြောင့်လည်း  မျက်စိရေတိမ်စွဲစေသည်။

-  ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ခြင်း၊ အရက်၊ ကဖိန်းဓာတ်များသောအစားအစာများ၊     ငန်လွန်းသောအစားအစာများကြောင့် မျက်စိခြောက်၍ မျက်ရည်အိတ်ခန်းစေသည်။

-  မိမိမျက်စိနှင့်     ပါဝါမကိုက်ညီသော မျက်မှန်ကို မှားယွင်းစွာ တပ်ဆင် အသုံးပြုခြင်းကလည်း အမြင်အာရုံပျက်စီးစေသည်။

-  ဆီးချို၊ လေဖြတ်ခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်ရှိတစ်သျှူးများ မာကျောခြင်း၊   ရေယုန်နာပေါက်ခြင်း၊  AIDS ရောဂါဝေဒနာရှင်များသည်    ထိုရောဂါများ ပြင်းထန်နေချိန်တွင် မျက်စိပါဝါစမ်းသပ်ပါက အဖြေမှန် မထွက်နိုင်ချေ။

အကောင်းဆုံးဖြည့်စွက်စာများ

သင့်တင့်မျှတသော အစာအာဟာရတို့ကို ရွေးချယ်စားသုံးခြင်းကလည်း သင့်မျက်စိအတွက် အိမ်တွင်းသမားတော်အဖြစ်    အားထားနိုင်သည်။    မျက်စိအတွက်   သင့်လျော်သည့်အစားအစာများကို    ဖြည့်စွက်စာအဖြစ် စားသုံးပေးခြင်းဖြင့် မျက်စိသွေးလည်ပတ်မှုကို အထောက်အကူပြုကာ မျက်စိအားကောင်းစေပြီး    ကြက်မျက်သင့်ရောဂါ၊    အတွင်းတိမ်နှင့် အသက်အရွယ်ကြီးရင့်၍ မျက်စိကွယ်ခြင်းတို့မှ ထိထိရောက်ရောက် ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။

- ဗီတာမင် A  ကြွယ်ဝသော ငါးကြီးဆီ၊ ကြက်ဥ၊ တိရစ္ဆာန်အသည်း၊ ဘဲငန်းသား၊ မုန်လာဥနီ၊ သင်္ဘောသီး၊  ပြောင်းဖူး၊ ကန်စွန်းဥ၊ ကညွတ်၊ ပဲပင်ပေါက်၊ ထောပတ်ပဲများ။

- လူတိန်းနှင့်   ဇီအာဇန်သင်းဓာတ်ကြွယ်ဝသော ဟင်းနုနယ်၊ ကိုက်လန်၊ မုန်ညင်းထုပ်၊ မြင်းခွာရွက်၊ အစိမ်းရောင်ပဲသီးများ။

- ဗီတာမင်  C  ဓာတ်ကြွယ်ဝသော   ပန်းငရုတ်ပွ၊ စတော်ဘယ်ရီ၊ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်း၊ လိမ္မော်သီး၊ ပန်းသီး၊ ကီဝီသီး၊ ဆလတ်ရွက်၊ ကန်စွန်းရွက်၊ ခရမ်းချဉ်သီး၊ သခွားမွှေး။

- ဘိုင်အိုဖလေဗိုနွိုက်ဓာတ်ကြွယ်ဝသော ရှောက်သီး၊ သံပရာသီး၊ သံပရိုသီး၊ ချယ်ရီသီး၊ စပျစ်သီး၊  ဆီးသီး။

- ဗီတာမင်  E  ဓာတ်ကြွယ်ဝသော    နေကြာစေ့၊ သစ်အယ်သီး၊  မြေပဲ၊   ထောပတ်သီး၊ မက်မွန်သီး၊ ဗာဒံစေ့။

- စီလီနီယမ်ဓာတ်ကြွယ်ဝသော  ပုစွန်၊ ကဏန်း၊ ကင်းမွန်(ပြည်ကြီးငါး)၊ ရေဘဝဲ၊  ခုံးကောင်စသောပင်လယ်စာများ။

- Brazil nuts (ခေါ်) သုံးမြှောင့်ခွံမာသီးတစ်မျိုး၊ တဆေးဖြင့်အချဉ်ဖောက်ထားသော နို့ချဉ်၊ ဒိန်ချဉ်များ။

- ဇင့်ဓာတ်ပါသော ကမာကောင်(မုတ်ကောင်)၊ ဂျုံ၊ အစေ့အဆန်အမျိုးမျိုး။    

အမြင်အာရုံချို့ယွင်းစေသော အစားအစာများ

- တညင်းသီး၊ မျှစ်  သို့မဟုတ်  မျှစ်ချဉ် စသည့် အကြောတက်စေသောအစားအစာများ။

- ဆားနှင့် သကြားကဲထားပြီး  အာဟာရလုံးဝ မမြောက်သော သရေစာများ။

- တိရစ္ဆာန်နို့၊ ပဲနို့၊ ဟင်းရွက်ဆီတို့ကို ဟိုက်ဒရိုဂျင်ဓာတ်ဖြင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲထားသည့် မာဂျရင်း (ခေါ်) ထောပတ်တုများ။

- အာလူး  သို့မဟုတ်  ကန်စွန်းဥ  သို့မဟုတ် ငှက်ပျောသီးတို့၏ မူလသဘာဝဓာတ်ပျောက်အောင် အကြွပ်ကြော်ထားသော ဆီကြော်အစားအစာများ။

အချုပ်ဆိုရသော်    လူတော်တော်များများသည် အမြင်အာရုံဆုံးရှုံးမည်ကို ကြောက်ရွံ့ကြသော်လည်း ၎င်းတို့၏မျက်လုံးများကို ဂရုစိုက်ရန် မေ့နေတတ်ကြသည်။    မျက်စိကွယ်ခြင်းဖြစ်ပွားမှု အားလုံး၏ ၇၅  ရာခိုင်နှုန်းကို   ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်း  သို့မဟုတ်  စနစ်တကျကုသမှု ခံယူခြင်းဖြင့် ရှောင်ရှားနိုင်သည်။

ထို့ကြောင့် မျက်လုံးကို   တစ်နှစ်လျှင် အနည်းဆုံးတစ်ကြိမ် စမ်းသပ်စစ်ဆေးပါ။ မျက်စိစမ်းသပ်မှုတစ်ခုသည်   ရေတိမ်ကဲ့သို့သော   မျက်စိအခြေအနေ၏ အစောပိုင်းလက္ခဏာများကို အလွယ်တကူသိရှိနိုင်ပြီး    ဆောလျင်စွာ ကုသနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် မျက်စိစစ်ဆေးခြင်းဖြင့် ဆီးချိုနှင့်သွေးတိုး အပါအဝင် တခြားသောကျန်းမာရေး အခြေအနေများကိုလည်း သိရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ မျက်စိကျန်းမာစေရန်  မျက်စိအကျိုးပြု အစားအစာတို့ကို ကောင်းစွာစားသင့်ပြီး ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ကာ ပူပြင်းသော  နေရောင်ခြည်အောက်သို့ မဖြစ်မနေ သွားရသည့်အခါ  မျက်လုံးကို အကာအကွယ်ဖြစ်စေရန် အတွက် ထီး၊ ဦးထုပ်၊ နေကာမျက်မှန်တပ်ဆင်ရန်  အကြံပြုရေးသား တိုက်တွန်းလိုက်ရပါသည်။                    

Source: Myawady Web Portal