စစ်ပွဲ၏အခြေအနေများကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိသည့် အစွမ်းထက်ဒရုန်းများ

sacadmin

Article_Author

ဘာသာပြန်ဆောင်းပါးရှင် - နိုင်အောင်

Posted_Date

MM-Article-Category
လုံခြုံရေးကဏ္ဍဆောင်းပါး
လုံခြုံရေး-နိုင်ငံတကာ

Image

စစ်ပွဲ၏အခြေအနေများကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိသည့် အစွမ်းထက်ဒရုန်းများ

Body

 

စစ်ပွဲ၏အခြေအနေများကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိသည့် အစွမ်းထက်ဒရုန်းများ

စစ်ပွဲ၏အခြေအနေများကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိသည့် အစွမ်းထက်ဒရုန်းများ

 

 

 

 

 

 

 

စစ်ပွဲ၏အခြေအနေများကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိသည့် အစွမ်းထက်ဒရုန်းများ

စစ်ပွဲ၏အခြေအနေများကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိသည့် အစွမ်းထက်ဒရုန်းများ

 

လက်ရှိမျက်မှောက်ခေတ်တွင် ဒရုန်းများသည် စစ်ပွဲ၏အခြေအနေများကိုပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိပြီဖြစ်ပါသည်။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ အကောင်းဆုံးဟု သတ်မှတ်ခံထားရသော ဒရုန်းများသည် ၎င်းတို့အား ထိန်းချုပ် ပျံသန်းနေသည့် စစ်သည်နှင့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များအပေါ် တစ်စုံတစ်ရာ  အန္တရာယ်ကျရောက်စေခြင်းမရှိဘဲ ရန်သူတပ်ဖွဲ့များ၏ ပစ်မှတ်များအပေါ် ကင်းထောက်လှမ်းခြင်းနှင့် စောင့်ကြည့်ခြင်းများကိုသာမက ရန်သူ့ပစ်မှတ်များကိုပါ တိကျစွာတိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်းရှိကြောင်းကို တွေ့ရှိရပါသည်။

ထို့ကြောင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများအပြားသည် ယခုအခါ ဒရုန်းများအား ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုနိုင်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းလာခဲ့ကြပြီဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းတို့အနက်မှ အချို့နိုင်ငံများသည် ထောက်လှမ်းရေး၊ ကင်းထောက်ခြင်းနှင့်စောင့်ကြည့်ရှာဖွေရေး (ISR) များအတွင်း ကွာဟချက်ကိုလျော့နည်းစေရန် သို့မဟုတ် ရေမြုပ်မိုင်းတိုက်ဖျက်ရေးစစ်ဆင်မှုများတွင် စစ်သည်များပါဝင်မှုကို လျှော့ချနိုင်စေရန်အတွက် ဒရုန်းစနစ်များကို အသုံးချရန်ကြိုးပမ်းလျက်ရှိပါသည်။

အလားတူပင် အချို့နိုင်ငံများသည် မြေပြင်စစ်ဆင်ရေးတွင်သာမက ရေကြောင်းကင်းထောက်မှုတွင် ကုန်ကျစရိတ် ပိုမိုသက်သာသည့် ဒရုန်းများသည် ၎င်းနိုင်ငံများ၏ ကုန်းမြေလုံခြုံရေးကိုသာမက ကြီးမားကျယ်ပြန့်သည့် ရေကြောင်းဆိုင်ရာ နယ်နိမိတ်များကိုပါ အကာအကွယ်ပေးနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်သောကြောင့် ဒရုန်းများတိုးမြှင့်အသုံးပြုနိုင်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိပါသည်။

သို့ဖြစ်ရာ ဒရုန်းများသည် ယခုအခါ မည်သည့်နိုင်ငံတိုင်းတွင်မဆို မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော လက်နက်စနစ်တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့ပါသည်။ ထို့ကြောင့် လျင်မြန်ပြီး ရန်သူအား ချေမှုန်းရာတွင် ကောင်းမွန်သည့် ဒရုန်းများအား အသုံးပြုနိုင်ရန်အတွက် လိုအပ်ချက်သည် ပိုမိုမြင့်မားလာခဲ့ပါသည်။ ဒရုန်းများကို အသုံးပြုရာတွင်လည်းစစ်ပွဲအတွေ့အကြုံအများအပြားရရှိထားသည့် MQ-9 Reaper ဒရုန်း၊ အသုံးပြုရာတွင် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာသည့် Bayraktar TB2 ဒရုန်းနှင့် ရုရှားနှင့်တရုတ်နိုင်ငံတို့က ထုတ်လုပ်ထားသည့် အဆင့်မြင့်နည်းပညာသုံး ဒရုန်းများကို နိုင်ငံအများ အပြားက စိတ်ဝင်စားလာခဲ့ကြပါသည်။

ဆဋ္ဌမမျိုးဆက်သစ် ရုရှားလုပ် Sukhoi S-70 Okhotnik-B ဒရုန်း

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများအပြားတွင် Hunter-B ဟု လူသိများထင်ရှားသည့် Sukhoi S-70 Okhotnik-B မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်အား ရုရှားလက်နက်ကုမ္ပဏီကြီးများဖြစ်သည့် Sukhoi နှင့် Russian Aircraft Corporation MiG တို့က ဆဋ္ဌမမျိုးဆက်သစ်ဒရုန်း အဖြစ်ထုတ်လုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။  Okhotnik-B ဒရုန်းအား ရုရှားနိုင်ငံ၏ ပဉ္စမမြောက်မျိုးဆက်သစ် တိုက်လေယာဉ်တစ်စင်းဖြစ်သည့် Su-57 လေယာဉ်နှင့် ပေါင်းစပ်အသုံးပြုရန် ထုတ်လုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အဆိုပါဒရုန်း၏ အင်ဂျင်စနစ်တွင် AL-31 turbojet  အင်ဂျင်ကိုအသုံးပြုထားခြင်းကြောင့်   အမြင့်ဆုံး အရှိန်နှုန်းအဖြစ် တစ်နာရီလျှင် ကီလိုမီတာ ၁၀၀၀ အထိ မောင်းနှင်ပျံသန်းနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းရပါသည်။

အကွာအဝေး ၆၀၀၀ အားပျံသန်းရာတွင် အလေးချိန် ဝန်အား ၃ တန်ခန့်ကို သယ်ဆောင်သွားနိုင်စွမ်းရှိ ပါသည်။ ၎င်းဒရုန်းအား ၂၀၂၅ ခုနှစ်ခန့်တွင် ရုရှား တပ်မတော်၌ စတင်ဖြန့်ကြက်အသုံးပြုခဲ့သည်ဟု ယူဆရပါသည်။ လက်ရှိတွင်ရုရှားနိုင်ငံသည်  Okhotnik-B ဒရုန်းမူကွဲနှစ်မျိုးကို အသုံးပြုလျက် ရှိပါသည်။

စွမ်းဆောင်ရည်ထက်မြက်သည့်  Chengdu GJ-2 ဒရုန်း

Wing Loong 2 ဟုလူသိများသည့် Chengdu GJ-2 ဒရုန်းကို Chengdu Aircraft Industry Group က ထုတ်လုပ်ထားခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းဒရုန်း၏ ပထမဆုံးသော မူကွဲအမျိုးအစားကို  တရုတ်နိုင်ငံ ကျူဟိုင်မြို့၌ ၂၀၁၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလအတွင်းက ကျင်းပခဲ့သည့် လေကြောင်းပြပွဲတွင် တရုတ်နိုင်ငံကပထမဆုံးအကြိမ် လူသိရှင်ကြား ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့ပါသည်။ သို့သော် အဆိုပါဒရုန်းကိုမူ ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှသာ စတင်ထုတ်လုပ် ၍ ပြည်ပသို့တင်ပို့ခဲ့ပါသည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၏ Chengdu GJ-2 ဒရုန်းသည် စွမ်းဆောင်ရည်ထက်မြက်သည့် ဒရုန်းဖြစ်ကြောင်းကို အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင်ဖြစ်ပွားသည့် လက်နက် ကိုင်ပဋိပက္ခများက  သက်သေပြသနိုင်ခဲ့ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ၎င်းဒရုန်းများအား ယူအေအီး (အာရပ် စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု)၊ ပါကစ္စတန်နှင့်အီဂျစ် နိုင်ငံတို့က ဝယ်ယူအသုံးပြုလျက်ရှိပါသည်။ Chengdu  GJ-2 ဒရုန်းသည် အလေးချိန် ၄၈၀ ကီလိုရှိ လေဆာ ပဲ့ထိန်းဗုံးနှင့်ဒုံးကျည်များကို   သယ်ဆောင်နိုင်ပြီး ဝေဟင်မှဝေဟင်သို့ တိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်းရှိကြောင်း  Chengdu Aircraft Industry Group က  ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ Chengdu GJ-2 ၏ နောက်ဆုံး ပေါ် မူကွဲတစ်မျိုးဖြစ်သည့် Wing Loong 3 ဒရုန်းအား ၂၀၂၂  ခုနှစ်မှစ၍   လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များတွင် အသုံးပြုလျက်ရှိပါသည်။

နာရီပေါင်း ၅၀ အထိ ပျံသန်းနိုင်သည့် တူကီယဲ၏  TAI Aksungur ဒရုန်း

TAI Aksungur ဒရုန်းသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ထုတ်လုပ်ထားသည့်Reaper အမျိုးအစား ဒရုန်း၏ နေရာတွင် အစားထိုးအသုံးပြုနိုင်သည့် ဒရုန်းတစ်စင်း ဖြစ်ပြီး တူကီယဲနိုင်ငံက ထုတ်လုပ် ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။   ၎င်းဒရုန်းအား  စတင်ထုတ်လုပ်ချိန်တွင် အလယ်အလတ်အမြင့်ပျံသန်းနိုင်ပြီး တာဝေးပျံသန်း နိုင်သည့်   အမျိုးအစားအဖြစ်ထုတ်လုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းဒရုန်းကို တူကီယဲ ရေတပ်မတော်က ၂၀၂၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၀ ရက်၌ တပ်တော်ဝင်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် တူကီယဲလေတပ်နှင့် ကာဂျစ္စတန် နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့တို့တွင်လည်း အသုံးပြုလာခဲ့ကြပါသည်။ ထူးခြားသည့်အချက်မှာ Aksungur ဒရုန်း သည် မရပ်မနားဘဲ နာရီပေါင်း ၅၀ အထိ ပျံသန်း နိုင်ခြင်းဖြစ်ပြီး အလေးချိန်အားဖြင့် ၇၅၀ ကီလိုရှိ  ဝန်အား (payload )ကိုလည်း သယ်ဆောင်၍ စစ်ဆင် နိုင်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

စစ်ပွဲ၏သဘောသဘာဝကို ပြောင်းလဲစေခဲ့သည့် Bayraktar TB2 တိုက်ခိုက်ရေးဒရုန်း Bayraktar TB2 တိုက်ခိုက်ရေးဒရုန်းကို တူကီယဲနိုင်ငံ  Baykar  Makina Sanayive  Ticaret ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ကုမ္ပဏီ မှ ထုတ်လုပ်ထားသည့် အလယ်အလတ်အမြင့်နှင့် တာဝေးပျံတိုက်ခိုက်ရေး ဒရုန်းအမျိုးအစားဖြစ်ပါ သည်။ ၎င်းဒရုန်းသည် မြေပြင်ရှိ  စစ်သည်များ၏ထိန်းချုပ်မှုမလိုဘဲ မိမိဘာသာ ထိန်းချုပ်မောင်းနှင် ပျံသန်းနိုင်စွမ်းရှိပါသည်။ ၂၀၂၃  ခုနှစ်အထိ အစင်းရေ ၆၀၀ ကျော်သာ ထုတ်လုပ်ထားပါသည်။

ထို့ပြင် Bayraktar TB2 တိုက်ခိုက်ရေးဒရုန်းအား  ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် စက်တင်ဘာလမှ နိုဝင်ဘာလအထိ ဖြစ်ပွားသည့် ဒုတိယ နာဂိုနို-ကာရာဘတ်စစ်ပွဲ (Second  Nagorno-Karabakh War) တွင်လည်း အဇာဘိုင် ဂျန်တပ်များက အသုံးပြုတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပါသည်။ အဆိုပါ ဒရုန်းသည် အမြင့်ဆုံး ၁၈၀၀၀ မှ ၂၇၀၀၀ ပေမှပျံသန်း နိုင်ပြီး အလေးချိန် ၁၅၀ ကီလိုရှိ လက်နက်ခဲယမ်း များကို သယ်ဆောင်နိုင်စွမ်း ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် ဒရုန်း တွင်လည်း လေဆာစနစ်သုံးပဲ့ထိန်း smart ခဲယမ်းလေးခုကို တပ်ဆင်ထားပါသည်။

Bayraktar TB2 ဒရုန်းတွင် အာရုံခံစနစ်များကို တပ်ဆင်ထားခြင်းကြောင့် မိမိတပ်များ၏ ခံစစ်ကြောင်း မှတိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်းမရှိသော အလှမ်းကွာဝေးလွန်း သည့် နေရာရှိပစ်မှတ်များအား တိုက်ခိုက်ရာတွင်လည်း အခြားဒရုန်းများ၊ ဒုံးကျည်များကို လမ်းညွှန် ပြသပေးနိုင်စွမ်းရှိသောကြောင့် ၎င်းဒရုန်းအား “စစ်ပွဲ ၏သဘောသဘာဝကို ပြောင်းလဲစေခဲ့သည့်ဒရုန်း” ဟုတင်စားခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ယနေ့  ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများတွင်  ဖြစ်ပွားနေသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသရှိ အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်းအရေး၊   ပင်လယ်နီနှင့်  ပတ်ဝန်းကျင်ဒေသများတွင်တိုက်ခိုက်မှုများ လုပ်ဆောင်နေသည့် ဟူသီသူပုန်များ၏ တိုက်ခိုက်မှု များနှင့် အင်ဒိုပစိဖိတ်ဒေသတွင်းရှိ အားပြိုင်မှုများကြောင့် နိုင်ငံကြီးများသာမက အင်အားနည်းပါးသည့် နိုင်ငံငယ်များအနေဖြင့်လည်း ၎င်းတို့၏ အဆင့်မြင့် နည်းပညာသုံးလက်နက်စနစ်များအပါအဝင် ဒရုန်း စနစ်များ၏စွမ်းဆောင်ရည်ကို  ဆက်လက်၍ အဆင့်မြှင့် တင်လာဖွယ်ရှိကြောင်း    ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။

Ref: JM, EDR, AT

Source: Myawady Web Portal

ဆက်စပ်ဆောင်းပါးများ

ကာကွယ်ရေးဆိုတာထက်ပိုတဲ့ မိုင် ၂၀၀ ကျော်ရှည်သော ဂိုဘီတံတိုင်းကြီး
ကာကွယ်ရေးဆိုတာထက်ပိုတဲ့ မိုင် ၂၀၀ ကျော်ရှည်သော ဂိုဘီတံတိုင်းကြီး
ဂိုဘီတံတိုင်းကြီးအကြောင်းကို ကျွန်တော်တို့ သိရှိထားတာ နည်းနည်းလေးပဲရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် သုတေသနပညာရှင်များက သုတေ သနပြုလေ့လာမှုတွေကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေ ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ဂိုဘီတံတိုင်းဆိုတာက အလယ်ခေတ်တံတိုင်းစနစ်ကြီးတစ်ခုပါ။ သူ့ကိုအလယ်အာရှအင်ပါယာတစ်ခုရဲ့ခေတ်မှာ တည်ဆောက်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အခု ဂိုဘီတံတိုင်းကိုလေ့လာမှုများလုပ်တဲ့အခါ အဲဒီအင်ပါယာခေတ်က စွမ်းဆောင်နိုင်အားကိုလည်း ဒီကနေ့ခေတ်ပညာရှင်များက သိရှိခွင့်ရလာတာပါ။ အထူးသဖြင့် သူတို့ရဲ့ဗိသုကာပညာရပ်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။အလယ်ခေတ်တံတိုင်းစနစ်ကြီးဆိုတာက အရှေ့ အာရှဒေသမှာ အရှည်လျားဆုံးနဲ့ပဟေဠိအဆန်ဆုံးသော ဗိသုကာပညာရပ်ဆိုင်ရာထူးခြားမှုတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ အလယ်ခေတ်တံတိုင်းစနစ်ကြီးဆိုတာ တံတိုင်းတွေ၊ ကတုတ်ကျင်းတွေ၊ ဝင်းခြံတွေကိုဆက်သွယ်ထားတဲ့ ကွန်ရက်ကြီးတစ်ခုပါ။ အဲဒီ ကွန်ရက်ကြီးထဲမှာမှ ဂိုဘီတံတိုင်းဆိုတာ မိုင်ပေါင်း ၂၄၈၅  မိုင်ရှည်လျားတဲ့  တရုတ်၊  မွန်ဂိုလီးယား၊ ရုရှားတို့ကြား မွန်ဂိုလီးယားဒေသရဲ့ခြောက်သွေ့တဲ့တောင်ပေါ်ကန္တာရထဲမှာတည်ရှိပြီး မိုင် ၂၀၀ အရှည်ရှိ တံတိုင်းအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုသာဖြစ်ပါတယ်။ဒါ့အပြင် ၁၀ ရာစုနဲ့ ၁၃ ရာစုကြားမှာ အင်ပါယာ အဆက်ဆက်ကတည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ အမျိုးမျိုးသော တံတိုင်းတွေကို ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်များ စွာက သုတေသနများစွာလုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့အထဲမှာ ဂိုဘီတံတိုင်းဆိုတာ ထင်ရှားလှတဲ့ဗိသုကာလက်ရာ တွေနဲ့ပြည့်နှက်နေတဲ့ တံတိုင်းတစ်ခုဖြစ်တယ် ဆိုတာကို ပညာရှင်များက တညီတညွတ်တည်းအတည်ပြုထားကြတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ အခု ဂိုဘီတံတိုင်းကို သုတေသနပြုလေ့လာမှုတွေလုပ်ခဲ့တဲ့ ပညာရှင်များက ဂျေရုဆလင်ရှိ ဟီဘရူး တက္ကသိုလ်နဲ့ ယေးတက္ကသိုလ်တို့မှဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့အနေနဲ့ အဓိကလေ့လာမှုတွေလုပ်ခဲ့တာက ဂိုဘီတံတိုင်းရဲ့ အစနေရာ၊ တံတိုင်းကိုဆောက်ခဲ့သူနဲ့ တံတိုင်းရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တို့ဖြစ်ပါတယ်။“မိမိတို့အနေနဲ့ ဒီသုတေသနကိုလုပ်ရတဲ့အဓိက ရည်ရွယ်ချက်က တံတိုင်းတွေ၊ ခံတပ်တွေနဲ့ အဟန့်အတားတွေကိုတည်ဆောက်ရာမှာ ဘယ်လိုမျိုးနည်း ပညာတွေကိုအသုံးပြုထားတယ်ဆိုတာရယ်၊ အသုံးပြုခဲ့တဲ့ကာလရယ်၊ သူတို့ရဲ့တည်ဆောက်မှုရည်ရွယ်ချက်တို့ကို ကောင်းစွာနားလည်စေဖို့ဖြစ်ပါတယ်”လို့ သုတေသီများကပြောထားပါတယ်။ဒီတံတိုင်းကိုဦးစွာတည်ဆောက်ခဲ့တာက ရှီရှား မင်းဆက်မှာဖြစ်ပြီး ကျောက်တုံးတွေ၊ သစ်သားတွေနဲ့ မြေကြီးတွေကိုအသုံးပြုတည်ဆောက်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ တံတိုင်းတည်ရှိရာနေရာက လူနေထိုင်ရာနေရာတွေနဲ့ အလှမ်းဝေးကွာတဲ့နေရာတစ်ခုဖြစ်တာကြောင့် တည်ဆောက်ရေးပစ္စည်းတွေကို အဲဒီနေရာအရောက်ပို့ဆောင်နိုင်တယ်ဆိုတာ သူတို့ခေတ်ရဲ့သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ်ကောင်းမွန်မှုကို ထင်ဟပ်စေပါတယ်။ဒါ့အပြင် အဲဒီခေတ်ကနေထိုင်သူတွေဟာ ခြေဦးတည့်ရာလျှောက်သွားပြီး ဘယ်နေရာမှာမှအတည်တကျနေထိုင်ခြင်းမရှိဘူးလို့ ပြောဆိုထားမှုတွေရှိပေ မယ့်လည်း ဂိုဘီတံတိုင်းကြီးကိုသုတေသနပြုမှုအရဆိုရင် အလယ်ခေတ်ကသူတွေဟာ အရင်ယူဆထား ချက်တွေနဲ့အညီမဟုတ်ဘဲ နေရာတစ်ခုမှာအတည် တကျနေတဲ့အပြင် နယ်မြေတစ်ခုကိုလည်း ခိုင်ခိုင် မာမာပိုင်ဆိုင်ပြီး   ကာကွယ်ထားနိုင်စွမ်းရှိတယ်ဆိုတာကိုပါမြင်တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဂိုဘီတံတိုင်း ကြီးကို တည်ဆောက်ထားခြင်းရဲ့ရည်ရွယ်ချက်က နယ်နိမိတ်ကိုပိုင်းခြားသတ်မှတ်ခြင်း၊ လူဦးရေနဲ့ သယံဇာတကိုထိန်းချုပ်ခြင်းနဲ့  ပိုင်နက်နယ်မြေကိုခိုင်မာစွာထိန်းချုပ်ခြင်းတို့အတွက် ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုနိုင်ပါတယ်။Ref: IESource: MWD Web Portal
စစ်ပွဲ၏အခြေအနေများကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိသည့် အစွမ်းထက်ဒရုန်းများ
စစ်ပွဲ၏အခြေအနေများကို ပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိသည့် အစွမ်းထက်ဒရုန်းများ
         လက်ရှိမျက်မှောက်ခေတ်တွင် ဒရုန်းများသည် စစ်ပွဲ၏အခြေအနေများကိုပြောင်းလဲနိုင်စွမ်းရှိပြီဖြစ်ပါသည်။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ အကောင်းဆုံးဟု သတ်မှတ်ခံထားရသော ဒရုန်းများသည် ၎င်းတို့အား ထိန်းချုပ် ပျံသန်းနေသည့် စစ်သည်နှင့် တပ်ဖွဲ့ဝင်များအပေါ် တစ်စုံတစ်ရာ  အန္တရာယ်ကျရောက်စေခြင်းမရှိဘဲ ရန်သူတပ်ဖွဲ့များ၏ ပစ်မှတ်များအပေါ် ကင်းထောက်လှမ်းခြင်းနှင့် စောင့်ကြည့်ခြင်းများကိုသာမက ရန်သူ့ပစ်မှတ်များကိုပါ တိကျစွာတိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်းရှိကြောင်းကို တွေ့ရှိရပါသည်။ထို့ကြောင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများအပြားသည် ယခုအခါ ဒရုန်းများအား ကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုနိုင်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းလာခဲ့ကြပြီဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းတို့အနက်မှ အချို့နိုင်ငံများသည် ထောက်လှမ်းရေး၊ ကင်းထောက်ခြင်းနှင့်စောင့်ကြည့်ရှာဖွေရေး (ISR) များအတွင်း ကွာဟချက်ကိုလျော့နည်းစေရန် သို့မဟုတ် ရေမြုပ်မိုင်းတိုက်ဖျက်ရေးစစ်ဆင်မှုများတွင် စစ်သည်များပါဝင်မှုကို လျှော့ချနိုင်စေရန်အတွက် ဒရုန်းစနစ်များကို အသုံးချရန်ကြိုးပမ်းလျက်ရှိပါသည်။အလားတူပင် အချို့နိုင်ငံများသည် မြေပြင်စစ်ဆင်ရေးတွင်သာမက ရေကြောင်းကင်းထောက်မှုတွင် ကုန်ကျစရိတ် ပိုမိုသက်သာသည့် ဒရုန်းများသည် ၎င်းနိုင်ငံများ၏ ကုန်းမြေလုံခြုံရေးကိုသာမက ကြီးမားကျယ်ပြန့်သည့် ရေကြောင်းဆိုင်ရာ နယ်နိမိတ်များကိုပါ အကာအကွယ်ပေးနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်သောကြောင့် ဒရုန်းများတိုးမြှင့်အသုံးပြုနိုင်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိပါသည်။သို့ဖြစ်ရာ ဒရုန်းများသည် ယခုအခါ မည်သည့်နိုင်ငံတိုင်းတွင်မဆို မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော လက်နက်စနစ်တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့ပါသည်။ ထို့ကြောင့် လျင်မြန်ပြီး ရန်သူအား ချေမှုန်းရာတွင် ကောင်းမွန်သည့် ဒရုန်းများအား အသုံးပြုနိုင်ရန်အတွက် လိုအပ်ချက်သည် ပိုမိုမြင့်မားလာခဲ့ပါသည်။ ဒရုန်းများကို အသုံးပြုရာတွင်လည်းစစ်ပွဲအတွေ့အကြုံအများအပြားရရှိထားသည့် MQ-9 Reaper ဒရုန်း၊ အသုံးပြုရာတွင် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာသည့် Bayraktar TB2 ဒရုန်းနှင့် ရုရှားနှင့်တရုတ်နိုင်ငံတို့က ထုတ်လုပ်ထားသည့် အဆင့်မြင့်နည်းပညာသုံး ဒရုန်းများကို နိုင်ငံအများ အပြားက စိတ်ဝင်စားလာခဲ့ကြပါသည်။ဆဋ္ဌမမျိုးဆက်သစ် ရုရှားလုပ် Sukhoi S-70 Okhotnik-B ဒရုန်းကမ္ဘာ့နိုင်ငံအများအပြားတွင် Hunter-B ဟု လူသိများထင်ရှားသည့် Sukhoi S-70 Okhotnik-B မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်အား ရုရှားလက်နက်ကုမ္ပဏီကြီးများဖြစ်သည့် Sukhoi နှင့် Russian Aircraft Corporation MiG တို့က ဆဋ္ဌမမျိုးဆက်သစ်ဒရုန်း အဖြစ်ထုတ်လုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။  Okhotnik-B ဒရုန်းအား ရုရှားနိုင်ငံ၏ ပဉ္စမမြောက်မျိုးဆက်သစ် တိုက်လေယာဉ်တစ်စင်းဖြစ်သည့် Su-57 လေယာဉ်နှင့် ပေါင်းစပ်အသုံးပြုရန် ထုတ်လုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။အဆိုပါဒရုန်း၏ အင်ဂျင်စနစ်တွင် AL-31 turbojet  အင်ဂျင်ကိုအသုံးပြုထားခြင်းကြောင့်   အမြင့်ဆုံး အရှိန်နှုန်းအဖြစ် တစ်နာရီလျှင် ကီလိုမီတာ ၁၀၀၀ အထိ မောင်းနှင်ပျံသန်းနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းရပါသည်။အကွာအဝေး ၆၀၀၀ အားပျံသန်းရာတွင် အလေးချိန် ဝန်အား ၃ တန်ခန့်ကို သယ်ဆောင်သွားနိုင်စွမ်းရှိ ပါသည်။ ၎င်းဒရုန်းအား ၂၀၂၅ ခုနှစ်ခန့်တွင် ရုရှား တပ်မတော်၌ စတင်ဖြန့်ကြက်အသုံးပြုခဲ့သည်ဟု ယူဆရပါသည်။ လက်ရှိတွင်ရုရှားနိုင်ငံသည်  Okhotnik-B ဒရုန်းမူကွဲနှစ်မျိုးကို အသုံးပြုလျက် ရှိပါသည်။စွမ်းဆောင်ရည်ထက်မြက်သည့်  Chengdu GJ-2 ဒရုန်းWing Loong 2 ဟုလူသိများသည့် Chengdu GJ-2 ဒရုန်းကို Chengdu Aircraft Industry Group က ထုတ်လုပ်ထားခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းဒရုန်း၏ ပထမဆုံးသော မူကွဲအမျိုးအစားကို  တရုတ်နိုင်ငံ ကျူဟိုင်မြို့၌ ၂၀၁၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလအတွင်းက ကျင်းပခဲ့သည့် လေကြောင်းပြပွဲတွင် တရုတ်နိုင်ငံကပထမဆုံးအကြိမ် လူသိရှင်ကြား ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့ပါသည်။ သို့သော် အဆိုပါဒရုန်းကိုမူ ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှသာ စတင်ထုတ်လုပ် ၍ ပြည်ပသို့တင်ပို့ခဲ့ပါသည်။တရုတ်နိုင်ငံ၏ Chengdu GJ-2 ဒရုန်းသည် စွမ်းဆောင်ရည်ထက်မြက်သည့် ဒရုန်းဖြစ်ကြောင်းကို အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတွင်ဖြစ်ပွားသည့် လက်နက် ကိုင်ပဋိပက္ခများက  သက်သေပြသနိုင်ခဲ့ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ၎င်းဒရုန်းများအား ယူအေအီး (အာရပ် စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု)၊ ပါကစ္စတန်နှင့်အီဂျစ် နိုင်ငံတို့က ဝယ်ယူအသုံးပြုလျက်ရှိပါသည်။ Chengdu  GJ-2 ဒရုန်းသည် အလေးချိန် ၄၈၀ ကီလိုရှိ လေဆာ ပဲ့ထိန်းဗုံးနှင့်ဒုံးကျည်များကို   သယ်ဆောင်နိုင်ပြီး ဝေဟင်မှဝေဟင်သို့ တိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်းရှိကြောင်း  Chengdu Aircraft Industry Group က  ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ Chengdu GJ-2 ၏ နောက်ဆုံး ပေါ် မူကွဲတစ်မျိုးဖြစ်သည့် Wing Loong 3 ဒရုန်းအား ၂၀၂၂  ခုနှစ်မှစ၍   လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များတွင် အသုံးပြုလျက်ရှိပါသည်။နာရီပေါင်း ၅၀ အထိ ပျံသန်းနိုင်သည့် တူကီယဲ၏  TAI Aksungur ဒရုန်းTAI Aksungur ဒရုန်းသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ထုတ်လုပ်ထားသည့်Reaper အမျိုးအစား ဒရုန်း၏ နေရာတွင် အစားထိုးအသုံးပြုနိုင်သည့် ဒရုန်းတစ်စင်း ဖြစ်ပြီး တူကီယဲနိုင်ငံက ထုတ်လုပ် ထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။   ၎င်းဒရုန်းအား  စတင်ထုတ်လုပ်ချိန်တွင် အလယ်အလတ်အမြင့်ပျံသန်းနိုင်ပြီး တာဝေးပျံသန်း နိုင်သည့်   အမျိုးအစားအဖြစ်ထုတ်လုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းဒရုန်းကို တူကီယဲ ရေတပ်မတော်က ၂၀၂၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၀ ရက်၌ တပ်တော်ဝင်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် တူကီယဲလေတပ်နှင့် ကာဂျစ္စတန် နယ်ခြားစောင့်တပ်ဖွဲ့တို့တွင်လည်း အသုံးပြုလာခဲ့ကြပါသည်။ ထူးခြားသည့်အချက်မှာ Aksungur ဒရုန်း သည် မရပ်မနားဘဲ နာရီပေါင်း ၅၀ အထိ ပျံသန်း နိုင်ခြင်းဖြစ်ပြီး အလေးချိန်အားဖြင့် ၇၅၀ ကီလိုရှိ  ဝန်အား (payload )ကိုလည်း သယ်ဆောင်၍ စစ်ဆင် နိုင်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။စစ်ပွဲ၏သဘောသဘာဝကို ပြောင်းလဲစေခဲ့သည့် Bayraktar TB2 တိုက်ခိုက်ရေးဒရုန်း Bayraktar TB2 တိုက်ခိုက်ရေးဒရုန်းကို တူကီယဲနိုင်ငံ  Baykar  Makina Sanayive  Ticaret ကာကွယ်ရေးပစ္စည်း ကုမ္ပဏီ မှ ထုတ်လုပ်ထားသည့် အလယ်အလတ်အမြင့်နှင့် တာဝေးပျံတိုက်ခိုက်ရေး ဒရုန်းအမျိုးအစားဖြစ်ပါ သည်။ ၎င်းဒရုန်းသည် မြေပြင်ရှိ  စစ်သည်များ၏ထိန်းချုပ်မှုမလိုဘဲ မိမိဘာသာ ထိန်းချုပ်မောင်းနှင် ပျံသန်းနိုင်စွမ်းရှိပါသည်။ ၂၀၂၃  ခုနှစ်အထိ အစင်းရေ ၆၀၀ ကျော်သာ ထုတ်လုပ်ထားပါသည်။ထို့ပြင် Bayraktar TB2 တိုက်ခိုက်ရေးဒရုန်းအား  ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် စက်တင်ဘာလမှ နိုဝင်ဘာလအထိ ဖြစ်ပွားသည့် ဒုတိယ နာဂိုနို-ကာရာဘတ်စစ်ပွဲ (Second  Nagorno-Karabakh War) တွင်လည်း အဇာဘိုင် ဂျန်တပ်များက အသုံးပြုတိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပါသည်။ အဆိုပါ ဒရုန်းသည် အမြင့်ဆုံး ၁၈၀၀၀ မှ ၂၇၀၀၀ ပေမှပျံသန်း နိုင်ပြီး အလေးချိန် ၁၅၀ ကီလိုရှိ လက်နက်ခဲယမ်း များကို သယ်ဆောင်နိုင်စွမ်း ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် ဒရုန်း တွင်လည်း လေဆာစနစ်သုံးပဲ့ထိန်း smart ခဲယမ်းလေးခုကို တပ်ဆင်ထားပါသည်။Bayraktar TB2 ဒရုန်းတွင် အာရုံခံစနစ်များကို တပ်ဆင်ထားခြင်းကြောင့် မိမိတပ်များ၏ ခံစစ်ကြောင်း မှတိုက်ခိုက်နိုင်စွမ်းမရှိသော အလှမ်းကွာဝေးလွန်း သည့် နေရာရှိပစ်မှတ်များအား တိုက်ခိုက်ရာတွင်လည်း အခြားဒရုန်းများ၊ ဒုံးကျည်များကို လမ်းညွှန် ပြသပေးနိုင်စွမ်းရှိသောကြောင့် ၎င်းဒရုန်းအား “စစ်ပွဲ ၏သဘောသဘာဝကို ပြောင်းလဲစေခဲ့သည့်ဒရုန်း” ဟုတင်စားခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။ယနေ့  ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများတွင်  ဖြစ်ပွားနေသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသရှိ အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်းအရေး၊   ပင်လယ်နီနှင့်  ပတ်ဝန်းကျင်ဒေသများတွင်တိုက်ခိုက်မှုများ လုပ်ဆောင်နေသည့် ဟူသီသူပုန်များ၏ တိုက်ခိုက်မှု များနှင့် အင်ဒိုပစိဖိတ်ဒေသတွင်းရှိ အားပြိုင်မှုများကြောင့် နိုင်ငံကြီးများသာမက အင်အားနည်းပါးသည့် နိုင်ငံငယ်များအနေဖြင့်လည်း ၎င်းတို့၏ အဆင့်မြင့် နည်းပညာသုံးလက်နက်စနစ်များအပါအဝင် ဒရုန်း စနစ်များ၏စွမ်းဆောင်ရည်ကို  ဆက်လက်၍ အဆင့်မြှင့် တင်လာဖွယ်ရှိကြောင်း    ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။Ref: JM, EDR, ATSource: Myawady Web Portal
Golden Dome
တရုတ်ရဲ့ ကိုယ်ပျောက်နိုင်တဲ့နည်းပညာအသစ်က ထရမ့်ရဲ့ ရွှေကွန်ချာဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်ကို စိန်ခေါ်လာနိုင်မလား
တရုတ်သိပ္ပံပညာရှင်တွေက အမေရိကန်ရဲ့ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်အသစ်ဖြစ်တဲ့ ရွှေကွန်ချာဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်ရဲ့ ထိရောက်မှုကို ချိုးနှိမ်နိုင်မယ့် ပစ္စည်းအသစ်တစ်မျိုးကို ထုတ်ဖော်ပြသလိုက်ပါတယ်။ ဒီပစ္စည်းကို အနီအောက်ရောင်ခြည်နဲ့ မိုက်ခရိုဝေ့ထောက်လှမ်းရေးစနစ်တွေကို ရှောင်ရှားနိုင်တဲ့ ကိုယ်ပျောက်ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းအဖြစ်အသုံးပြုနိုင်ပြီး မြန်နှုန်းမြင့်လေယာဉ်နဲ့ ဒုံးကျည်တွေအတွက် အထူးသင့်လျော်တယ်လို့ဆိုနိုင်ပါတယ်။ခေတ်သစ်စစ်မြေပြင်စောင့်ကြည့်ထောက်လှမ်းရေးစနစ်တွေမှာအနီအောက်ရောင်ခြည် (infrared) နဲ့ မိုက်ခရိုဝေ့ (microwave) ထောက်လှမ်းမှုတွေကို အဓိကအားထားပါတယ်။ အနီအောက်ရောင်ခြည်စနစ်တွေက အရာဝတ္ထုတွေကထွက်တဲ့အပူရောင်ခြည်ကိုဖမ်းယူကာ မိုက်ခရိုဝေ့စနစ်တွေက ရေဒါသုံးပြီး ပစ်မှတ်တွေကို ရှာဖွေပါတယ်။ထောက်လှမ်းရေးနည်းပညာတွေ တိုးတက်လာတာနဲ့အမျှ ကိုယ်ပျောက်ခြင်းနဲ့ဆိုင်တဲ့ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းတွေလည်း အဆင့်မြင့်လာပါတယ်။ အခုဆိုရင် မြင်နိုင်တဲ့အလင်းရောင်မှသည် မိုက်ခရိုဝေ့အထိပါဝင်တဲ့ ရောင်စဉ်လှိုင်းအမျိုးမျိုးကို ရှောင်ရှားနိုင်တဲ့ ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းတွေရှိနေပါပြီ။ဒါပေမဲ့ အရေးပါတဲ့ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းတွေက အပူချိန်မြင့်မားတဲ့ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အလုပ်လုပ်ရတတ်ပါတယ်။ ဒီအပူတွေက လေယာဉ်ပျံသန်းရာမှာဖြစ်တဲ့ အပူ ဒါမှမဟုတ် အင်ဂျင်ကနေထွက်တဲ့ အပူကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီအခြေအနေတွေက အနီအောက်ရောင်ခြည်ဖြင့်ထောက်လှမ်းမှုကို ပိုမိုထင်ရှားစေပါတယ်။ဒါ့အပြင် အပူချိန်မြင့်လာရင်သမားရိုးကျကိုယ်ပျောက်ပစ္စည်းတွေရဲ့ အရည်အသွေးကျဆင်းပြီး ပျက်စီးတာတောင် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရောင်စဉ်လှိုင်းအမျိုးမျိုးကိုရှောင်ရှားနိုင်ပြီး အပူထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းတွေလိုအပ်နေပါတယ်။ကျဲကျန်းတက္ကသိုလ်မှ    ပါမောက္ခလီကျန်း ဦးဆောင်တဲ့ အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က အပူချိန် ၇၀၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိခံနိုင်ရည်ရှိပြီး လှိုင်းတို၊ လှိုင်းလတ်၊ လှိုင်းရှည်အနီအောက်ရောင်ခြည်အမျိုးမျိုးနဲ့ မိုက်ခရိုဝေ့လက်လှမ်းမီတဲ့အကွာအဝေးအတွင်း ကိုယ်ပျောက်နိုင်စွမ်းရှိတဲ့ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းအသစ်ကို တီထွင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီတွေ့ရှိမှုကို Nano-Micro Letters ဆိုတဲ့ ဂျာနယ်မှာ မတ်လ ၂၄ ရက်က ဖော်ပြခဲ့တာပါ။ဒီကုန်ကြမ်းပစ္စည်းရဲ့ ကိုယ်ပျောက်နိုင်စွမ်းကို သက်သေပြဖို့အတွက် ပါမောက္ခလီကျန်းရဲ့အဖွဲ့က လျှပ်စစ်သံလိုက်သတ္တိကြွခြင်းကိုစုပ်ယူနိုင်စွမ်းရှိတဲ့ သမားရိုးကျအရာဝတ္ထု Blackbody နဲ့နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ခဲ့ပါတယ်။ အပူချိန် ၇၀၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိအပူပေးလိုက်တဲ့အခါ အဲဒီကုန်ကြမ်းပစ္စည်းက Blackbody ထက် အပူချိန် ၄၂၂ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်မှသည် ၂၆၈ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိ နည်းပါးတာကိုတွေ့ရပါတယ်။ ရေဒီယိုသတ္တိကြွခြင်းအပိုင်းမှာတော့ Blackbody ထက် လှိုင်းလတ်မိုက်ခရိုဝေ့မှာ ၆၃ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ လှိုင်းတိုမိုက်ခရိုဝေ့မှာ ၃၇ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်း ပိုနည်းတာကို တွေ့ရပါတယ်။ဒီကုန်ကြမ်းပစ္စည်းမှာ အဓိကဆန်းသစ်မှုက အလွှာလိုက်ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းပုံဖြစ်ပါတယ်။ အပေါ်ဆုံးအလွှာက စိုထိုင်းမှုကို ကာကွယ်ပေးပြီး အောက်ခြေအလွှာက မျက်နှာပြင်နဲ့ ကောင်းစွာကပ်နိုင်အောင် ကူညီပေးပါတယ်။ဒါ့အပြင် လေဆာနဲ့တိကျစွာ အပေါက်ဖောက်ထားတဲ့ အလွှာစုံဖလင်ပြားက မိုက်ခရိုဝေ့ဖြတ်သန်းမှုကိုခွင့်ပြုပေးပြီး အနီအောက်ရောင်ခြည်ကိုလည်းရှောင်ရှားနိုင်စွမ်းရှိပါတယ်။ပါမောက္ခလီကျန်းက “ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းက အပူချိန်မြင့်မားတဲ့အခြေအနေမှာတောင်အနီအောက်ရောင်ခြည်နဲ့    မိုက်ခရိုဝေ့တို့ရဲ့ရန်မှ ရှောင်ရှားတဲ့ကိုယ်ပျောက်စွမ်းရည်ကို တစ်ပြိုင်နက် တည်းထိရောက်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်ပါတယ်”လို့ ဆိုပါတယ်။ရွှေကွန်ချာဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်နဲ့တရုတ်ရဲ့ လျှို့ဝှက်နည်းပညာအမေရိကန်သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်ရဲ့အစိုးရက အမေရိကန်ရဲ့ ရွှေကွန်ချာဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်ကို လာမယ့်နှစ်အနည်းငယ်အတွင်းတည်ဆောက်မယ်လို့ မေလ ၂၀ ရက်မှာကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ဒီစနစ်က ဒုံးကျည်တွေ၊ အသံနှုန်းလွန်လက်နက်တွေ၊ အနိမ့်ပျံဒုံးကျည်တွေရဲ့ရန်ကနေ ကာကွယ်ဖို့ရည်ရွယ်ပြီး အာကာသမှ ခြေရာခံနိုင်တဲ့ စနစ်တွေပါဝင်မယ်လို့ သိရပါတယ်။L3Harris ဆိုတဲ့ကုမ္ပဏီက အမေရိကန်ရဲ့ အသံနှုန်းလွန်လက်နက်တွေကို အာကာသကနေ ခြေရာခံဖို့ ဂြိုဟ်တုတွေကို လွှတ်တင်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒီကုမ္ပဏီရဲ့ အာကာသနဲ့လေကြောင်းစနစ်များဌာနမှတာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက The Washington Times သတင်းစာနဲ့ တွေ့ဆုံစဉ် “ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဂြိုဟ်တုတွေက ကမ္ဘာပေါ်က အပူလက္ခဏာတွေကို အာကာသကနေခြေရာခံနိုင်ပါတယ်။ အသံနှုန်းလွန်လက်နက်ရဲ့ အပူချိန်ကို ရှာဖွေပြီး ခြေရာခံနိုင်တယ်”လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ဒါကြောင့် ရွှေကွန်ချာဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်က အနီအောက်ရောင်ခြည်နည်းပညာကို အဓိကသုံးမယ်ဆိုရင် တရုတ်နိုင်ငံကတီထွင်လိုက်တဲ့ ကိုယ်ပျောက်ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းက ဒုံးကျည်တွေကို ဖမ်းမိနိုင်စေမယ့်အခွင့်အလမ်းကို သိသိသာသာလျှော့ချနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ဒီပစ္စည်းက အပူစွန့်ထုတ်မှုကိုလည်း ထိရောက်စွာလုပ်ဆောင်နိုင်ပါတယ်။ အပူချိန် ၇၀၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်မှာ သာမန်သတ္တုတွေထက် အပူကိုပိုမိုထိထိရောက်ရောက်ဖြန့်ထုတ်နိုင်ပါတယ်။ အသံထက် နှစ်ဆမြန်တဲ့အရှိန်နဲ့ ပျံသန်းနေတဲ့ လေယာဉ်တစ်စင်းရဲ့ အခြေအနေမှာဆိုရင် ဒီပစ္စည်းက သာမန်ပစ္စည်းတွေထက် အပူချိန် ၇၂ ဒသမ ၄ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် ပိုအေးနေစေမှာပါ။ဒါကြောင့် ပါမောက္ခလီကျန်းက “ဒီပစ္စည်းကို ထုတ်လုပ်တဲ့နည်းပညာက ရိုးရှင်းပြီးစက်မှုလုပ်ငန်းတွေမှာအလွယ်တကူအသုံးချနိုင်ပါတယ်။      ဒီတီထွင်မှုက စစ်ရေးနဲ့ အရပ်ဘက်နည်းပညာတွေအတွက် အလားအလာကြီးမားတဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေကို ဖန်တီးပေးနိုင်ပါတယ်”လို့ ဆိုပါတယ်။မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ အမေရိကန်ရဲ့ ရွှေကွန်ချာစနစ်က အဆင့်မြင့်ဒုံးကျည်တွေကို ထောက်လှမ်းသိရှိပြီး ပစ်မှတ်အဖြစ်မှတ်သားနိုင်စွမ်းရှိမယ်လို့ အမေရိကန်အစိုးရကဆိုထားချိန်မှာ ဒီလိုမျိုးထောက်လှမ်းမှုကိုကျော်လွှားနိုင်မယ့် နည်းပညာမြင့်ပစ္စည်းတစ်မျိုးကို တရုတ်နိုင်ငံကဖော်ထုတ်ပြသလိုက်တာကြောင့်  ဒီကုန်ကြမ်းပစ္စည်းဟာ  အမေရိကန်ရဲ့ရွှေကွန်ချာဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ်အတွက်တော့ စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုဖြစ်လာစေမှာ အမှန်ပဲဖြစ်ပါတယ်။     ။ Ref: SCMPSource: Myawady Web Portal
ဂါဇာမြောက်ပိုင်း၏ ပြာပုံများကြားမှ ၁၂ နှစ်သမီးငယ်၏ အသက်ရှင်ရေး ခရီးရှည်
ဂါဇာမြောက်ပိုင်း၏ ပြာပုံများကြားမှ ၁၂ နှစ်သမီးငယ်၏ အသက်ရှင်ရေး ခရီးရှည်
စင်ဒရဲလားပုံပါ ပန်းရောင်ဖျော့ဖျော့ဆွယ်တာကို ဝတ်ဆင်ထားသော ဂျာနာသည် ဂါဇာမြောက်ပိုင်း၏ မှုန်မှိုင်းနေသော ဖုန်မှုန့်များနှင့် ပြိုကျနေသော အုတ်ချပ်ပုံများကြားတွင် ရေပုံးကြီးနှစ်ပုံးကိုဆွဲကာ လှမ်းလျှောက်နေသည်။ ဤ ၁၂ နှစ်အရွယ်ကလေးငယ်သည် မိသားစုအတွက် ရေနှင့် အစားအစာရှာဖွေရန် တာဝန်ယူထားသူဖြစ်သည်။ဂျာနာ မိုဟာမက် ခါလီလ် မုစ်လဲဟ် အယ်လ်စကီဖီ (Jana Mohammed Khalil Musleh Al-Skeifi) နှင့် သူမ၏ မိသားစုသည် လွန်ခဲ့သော တစ်နှစ်ကျော်က အစ္စရေးစနိုက်ပါဖြင့် သူမ၏ အစ်ကို ပစ်သတ်ခံရပြီးကတည်းက ဤတာဝန် သူမအပေါ်ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ မိဘနှစ်ပါးစလုံး ကျန်းမာရေးမကောင်းသဖြင့် ရေနှင့် အစားအစာရှာဖွေရန် တာဝန်က သူမ၏ ပုခုံးသေးသေးလေးများပေါ် ကျရောက်လာခဲ့သည်။"အဖေ့ကို ပင်ပန်းမှာစိုးလို့ပါ။ အဖေမနစ်နာရအောင် ကျွန်မ သန်မာဖို့ ကြိုးစားတယ်" ဟု ဂါဇာမြို့ရှိ ရေဖြန့်ဝေသည့်နေရာတွင် စောင့်ဆိုင်းနေစဉ် CNN ကို ပြောကြားခဲ့သည်။ "အဖေက အသက်ကြီးပြီး နှလုံးရောဂါရှိတယ်။ ရေပုံးကိုသယ်ရင် လဲကျသွားမှာ"ဟု ဂျာနာက တိုးညှင်းစွာပြောနေသည်။ကျန်းမာရေး ချို့တဲ့နေသော သူမ၏ ဖခင်အား ဆင်းရဲပင်ပန်းသောအလုပ်များ မလုပ်စေလိုသော မိန်းကလေးငယ်သည် ရေအပြည့်ထည့်ထားသည့် လေးလံသောရေပုံးနှစ်လုံးကို တစ်လမ်းလုံး သယ်ဆောင်လာခဲ့သည်။ လေးလံသောဝန်ကြောင့် သူမ၏ လက်ဆစ်လေးများ ဖြူလာကာ မနိုင့်တနိုင်ဆွဲလာသော ရေးပုံးများထဲမှ ဖိတ်စင်နေသော အဖိုးတန်ရေများကြောင့် ဂျင်းဘောင်းဘီမှာ စိုစွတ်နေလေသည်။အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့တွင် ဟားမက်နှင့် ၎င်း၏ မဟာမိတ်များ၏ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုအပြီး အစ္စရေးက ဂါဇာတွင် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော စစ်ပွဲကို စတင်ခဲ့ပြီးနောက် အစားအစာနှင့် ရေကို ရှာဖွေရန် ခက်ခဲလာခဲ့သည်။ သို့သော် အစ္စရေးက အကူအညီအားလုံးကို လုံးဝပိတ်ဆို့ခဲ့သည့် လွန်ခဲ့သော ၁၁ ပတ်ကျော် ကတည်းက အခြေအနေသည် ကပ်ဘေးဆိုက်ရောက်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။ယခုလအစောပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ကုလသမဂ္ဂအထောက်အပံ့ဖြင့် ပြုစုထားသည့် အစီရင်ခံစာ တစ်စောင်အရ လူဦးရေ ၂.၁ သန်းနေထိုင်သော ဂါဇာဒေသတွင် လူငါးဦးတွင် တစ်ဦးသည် လူသားတို့ ဖန်တီးသော အငတ်ဘေးနှင့် နီးစပ်လာသည်နှင့်အမျှ အစာငတ်မွတ်ခေါင်းပါးမှုကို ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။အစ္စရေးက ဤပိတ်ဆို့မှုနှင့်အတူ စစ်ဆင်ရေးအသစ်တစ်ခုကို ဂါဇာရှိ ဟားမက်အဖွဲ့ထံမှ ဓားစာခံများ လွှတ်ပေးရန် ဖိအားပေးရန်ရည်ရွယ်သည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် အစ္စရေးသည် အငတ်ဘေးကို စစ်လက်နက်တစ်ခုအဖြစ် အသုံးပြုနေသည်ဟု အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အများအပြားက စွပ်စွဲခဲ့ကြသည်။ရေသန့်ရရှိရန် လွန်ခဲ့သောလများကတည်းက ခက်ခဲနေခဲ့သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အစ္စရေးက ရေသန့်စင်ရေးနှင့် ရေငန်ချက်စက်ပစ္စည်းများ အသုံးပြုခွင့်ကို ကန့်သတ်ထားပြီး ထိုပစ္စည်းများကို လက်နက်များ ထုတ်လုပ်ရာတွင် အသုံးပြုနိုင်သည်ဟု အကြောင်းပြခဲ့သည်။လူသားချင်းစာနာမှုအဖွဲ့ ၏ ပြောကြားချက်အရ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီမှ ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လအစောပိုင်းအတွင်း ဂါဇာသို့ ပို့ဆောင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော ရေနှင့်သန့်ရှင်းရေးဆိုင်ရာ ပစ္စည်း ၁,၇၀၀ အနက် သုံးပုံနှစ်ပုံ ကျော်ကို အစ္စရေးအာဏာပိုင်များက ပယ်ချခဲ့သည်ဟု သိရသည်။"ရေတစ်ပုံးကိုပင် အပြည့်မခပ်နိုင်တော့ဘူး။ စနစ်တကျ တန်းစီရမယ့်စနစ်လည်း မရှိ၊ မစောင့်ရင်လည်း ဘာမှမရနိုင်ဘူး။ တစ်ခါတစ်လေ ငါတို့ မရဘဲနေရတယ်" ဟု ဂျာနာ က ပြောသည်။"ရေတစ်ပုံးပြည့်အောင် နာရီပေါင်းများစွာ ထိုင်စောင့်ရတယ်။ စိတ်ထဲမှာ အင်မတန်ဆိုးရွားတဲ့ ခံစားချက်ပါ"ဟု ပြောရင်း ငေးငိုင်နေသည်။မိသားစုဝင်များက ယခင်က ဆားငန်ရေကို သန့်ရှင်းရေးနှင့် ချက်ပြုတ်ရာတွင် အသုံးပြုခဲ့ရကြောင်း သူမက CNN သို့ ဖွင့်ဟခဲ့သည်။အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် ၎င်း၏ ထိုးစစ်အသစ်ကို စတင်လိုက်ချိန်တွင် အခြေခံစားနပ်ရိက္ခာပမာဏကို ခွင့်ပြုပေးမည်ဟု တနင်္ဂနွေနေ့ (မေ ၁၉) တွင် ကြေညာခဲ့သည်။ အကြောင်းပြချက်မှာ ဂါဇာတွင် ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးသည့် အကျပ်အတည်းက စစ်ဆင်ရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်သည့် အကြောင်းရင်းဖြစ်သည်ဟု အစ္စရေးစစ်တပ်က ဆိုသည်။နောက်တစ်နေ့တွင် အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘတ်ဂျမင်နေတန်ယာဟုက အမေရိကန်အပါအဝင် အနောက်တိုင်း မဟာမိတ်များက ဂါဇာတွင် အငတ်ဘေးဆိုက်ရောက်ပါက ၎င်းတို့၏ ထောက်ခံမှုကို ရုပ်သိမ်းမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်လာသောကြောင့် ဤအဆင့်ကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။သို့သော် တနင်္လာနေ့ (မေ ၂၀) တွင် ကုန်တင်ကားငါးစီးသာ ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုခဲ့ပြီး လူသားချင်းစာနာမှုအဖွဲ့များက အဆိုးရွားဆုံးလိုအပ်နေသူများအတွက်ပင် တစ်နေ့လျှင် ကုန်တင်ကား ၅၀၀ လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂအကူအညီပေးရေး အကြီးအကဲ တွမ်ဖလက်ချာက အဆိုပါ ဖြန့်ဖြူးမှုကို "အရေးတကြီးလိုအပ်နေသော သမုဒ္ဒရာကြီးအတွက် ရေတစ်စက်မျှသာ" ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။အစာရေစာပြတ်လပ်မှုသည် ကပ်ဘေးဆိုက်ရောက်လုနီးပါးဖြစ်နေသည်။ ဂါဇာကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက စစ်ပွဲစတင်သည့်အချိန်မှစ၍ အာဟာရချို့တဲ့မှုကြောင့် အနည်းဆုံးကလေး ၅၇ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ဂျာနာ၏ မွေးခါစ တူမလေး ဂျနတ်သည်လည်း သေဆုံးခဲ့သည့် ကလေးငယ်များထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း မိသားစုက ပြောကြားခဲ့သည်။ဂျနတ်မွေးဖွားချိန်တွင် ကိုယ်အလေးချိန် ၂.၆ ကီလိုဂရမ် (၅ ပေါင် ၁၂ အောင်စ) သာရှိပြီး သူမ၏မိခင် အယ်ယာက CNN အား ကလေးငယ်သည် ကြီးထွားလာပြီး ကိုယ်အလေးချိန်တက်လာကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။ သူမသည် ၄ ကီလိုဂရမ် (၈ ပေါင် ၁၃ အောင်စ) အထိ ကျန်းမာသန်စွမ်းသော ကလေးတစ်ဦး ဖြစ်လာခဲ့ကာ ပြုံးတတ်လာပြီး စူးစမ်းတတ်လာခဲ့သည်။ သို့သော် ဂျနတ်အသက် ၆ ပတ်သားအရွယ်တွင် အခြေအနေများ ပြောင်းလဲသွားခဲ့သည်။မတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင် အစ္စရေးသည် ဂါဇာကို လုံးဝပိတ်ဆို့ခဲ့ပြီး ကလေးနို့မှုန့်၊ ဆေးဝါးများအပါအဝင် အခြေခံ လိုအပ်ချက်များကိုပါ ဝင်ရောက်ခွင့်မပြုတော့ပေ။အယ်ယာက အစားအစာရှားပါးလာသောအခါ ဂျနတ်အား နို့တိုက်ကျွေးရန် ခက်ခဲလာပြီး ကလေးငယ်၏ ကိုယ်အလေးချိန် ကျဆင်းလာခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ကလေးငယ်တွင် နာတာရှည်ဝမ်းလျှောရောဂါ ဖြစ်ပွားပြီး ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးကာ မကြာမီဆေးကုသမှုခံယူရန် လိုအပ်လာခဲ့သည်။“ဆေးရုံမှာ သူ့ကိုကိုယ်အလေးချိန်တက်စေပြီး ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါကို သက်သာစေမယ့် အထူးဆေးနို့ ရှိတယ်လို့ ပြောခဲ့ပေမယ့်... ကျွန်မတို့ မရှာတွေ့ခဲ့ဘူး။ ဂါဇာတစ်ဝှမ်း ဆေးရုံတိုင်း၊ ဆေးဆိုင်တိုင်းကို ရှာဖွေ ခဲ့ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကတောင် မရနိုင်ဘူးလို့ ပြောခဲ့တယ်” ဟု အယ်ယာက CNN အား ပြောခဲ့ သည်။ဧပြီလအလယ်က CNN ရိုက်ကူးထားသော ဗီဒီယိုတွင် အယ်ယာက စောင်ဖြင့်ပတ်ထားသော ဂျနတ်အား ချီထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ သူမ၏သေးငယ်သောမျက်နှာသည် အရိုးများဖြင့်ဖုံးနေပြီး ၄ လသားအရွယ် နှင့်မတူဘဲ မွေးကင်းစကလေးတစ်ဦးနှင့် ပိုတူသည်။ စောင်မှထိုးထွက်နေသော သူမ၏ လက်ချောင်းလေးများသည် ပိန်လှီနေပြီး နွမ်းနယ်နေပုံရသည်။ သူမ၏ ကြီးမားသောမည်းနက်သည့်မျက်လုံးများသာ လှုပ်ရှားနိုင်သောအစိတ်အပိုင်းဖြစ်ပြီး ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ လှုပ်ရှားမှုများကို လိုက်ကြည့်နေရှာသည်။ထိုအချိန်တွင် ဂျနတ် ၏မိခင်သည်လည်း အစားအစာနှင့် သန့်ရှင်းသောရေရှားပါးမှုကြောင့် အားနည်းနေခဲ့သည်။ ဤအခြေအနေမျိုးတွင် ဂါဇာရှိ အခြားမိခင်အများစုကဲ့သို့ပင် သူမသည် နို့မထွက်တော့ဘဲ ကလေးအား နို့မတိုက်နိုင်တော့ပေ။ ကုလသမဂ္ဂထောက်ခံထားသော အစာရေစာဖူလုံရေးအစီရင်ခံစာအရ ဂါဇာတွင် ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်ဦးရေ ၁၁,၀၀၀ ခန့်သည် အငတ်ဘေးအန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီး လာမည့်လများအတွင်း ကိုယ်ဝန်ဆောင်နှင့် နို့တိုက်မိခင်ဦးရေ ၁၇,၀၀၀ ခန့်သည် ပြင်းထန်သော အာဟာရ ချို့တဲ့မှုအတွက် အရေးပေါ်ကုသမှုများ လိုအပ်လာမည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ဂျနတ်၏ ကျန်းမာရေးသည် ဆက်လက်ယိုယွင်းလာခဲ့ကာ သူမ၏မိခင်က ကလေးငယ်သည် ခန္ဓာကိုယ် အပူချိန်ထိန်းသိမ်းရန် ခက်ခဲလာပြီး ဆရာဝန်များက သူမ၏ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်မှာ အလွန်နိမ့်ကျနေကြောင်း CNN အား ပြောကြားခဲ့သည်။ သူမ၏ အောက်ဆီဂျင်ပမာဏမှာလည်း ကျဆင်းလာခဲ့သည်။ အာဟာရချို့တဲ့မှုကြောင့် သူမ၏ကျောက်ကပ်နှင့်အသည်းများ လုပ်ငန်းမလုပ်နိုင်တော့ဘဲ သွေးတွင်း အချဉ်ဓာတ် များလာခဲ့သည်။ "ကျွန်မက သူမကိုကယ်ဖို့ တစ်ကမ္ဘာလုံးကို တောင်းပန်ခဲ့ပါတယ်။ သူမလိုအပ်တဲ့နို့ကို ထောက်ပံ့ပေးဖို့၊ သူမကိုကယ်တင်ပေးဖို့ ဘယ်သူ့အကူအညီကိုမဆို ကျွန်မလိုချင်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်သူမှ မကူညီနိုင်ခဲ့ဘူး။ လူတိုင်းက ကြည့်နေရုံပဲတတ်နိုင်တယ်" ဟု ဂျနတ်၏မိခင်က ပြောကြားခဲ့သည်။ဂျနတ်၏မိခင်က ဆေးရုံမှဆရာဝန်များက ဂျနတ်အား နိုင်ငံခြားသို့ ရွှေ့ပြောင်းဆေးကုသရန် အကြံပြုခဲ့ကြောင်း CNN အား ပြောကြားခဲ့သည်။ မိသားစုသည် ဂျနတ် ထွက်ခွာခွင့်ပြုချက်နှင့် လွှဲပြောင်းရေးစာရွက်စာတမ်းများကိုပင် ရရှိအောင် ကြိုးစားခဲ့ကြသည်။သို့သော် မေလ ၄ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံခြားသို့သွားရောက် ဆေးကုသမှုမပြုနိုင်မီ ကလေးငယ် သေဆုံးသွားခဲ့သည်။ လေးလသားအရွယ်တွင် သူမသည် ၂.၈ ကီလိုဂရမ် (၆ ပေါင် ၃ အောင်စ) သာရှိပြီး မွေးဖွားစဉ်က ကိုယ်အလေးချိန်ထက် အနည်းငယ်သာ ပိုမိုနေခဲ့သည်။ဂါဇာမှ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာရွှေ့ပြောင်းမှုများမှာ အလွန်ရှားပါးလာပြီး မတ်လတွင် စစ်ပြေငြိမ်းရေးပျက်သုဉ်းပြီးနောက် အစ္စရေးက စစ်ဆင်ရေးပြန်လည်စတင်ခဲ့သည့်အချိန်မှစ၍ ပို၍ပင် ရှားပါးလာခဲ့သည်။ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) က မကြာသေးမီက ဂါဇာတွင် လူနာဦးရေ ၁၂,၀၀၀ ခန့်သည် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာရွှေ့ပြောင်းကုသမှုလိုအပ်နေပြီး မတ်လတွင် ပိတ်ဆို့မှုစတင်ခဲ့သည့်အချိန်မှစ၍ လူ ၁၂၃ ဦးသာ ရွှေ့ပြောင်းနိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ဂျနတ် သေဆုံးပြီးနောက်တစ်ရက်တွင် ဂျနတ်၏ ဓာတ်ပုံများကို ကြည့်ရင်း ဂျာနာမျက်ရည်များ ကျလာခဲ့ သည်။ "ဂျနတ်ကို နိုင်ငံခြားသို့သွားရောက် ကုသမှုခံယူမှသာ ရောဂါသက်သာနိုင်ကြောင်း ကျွန်မတို့ကို ပြောခဲ့တယ်… ကျွန်မတို့စောင့်ဆိုင်းခဲ့ကြတယ်… သူတို့က 'စနေနေ့' နှင့် 'တနင်္ဂနွေနေ့' ဟု အဖန်ဖန်ရွှေ့ဆိုင်းပြောဆိုနေခဲ့ပြီး ဂျနတ် သေဆုံးသည်အထိ ကျွန်မတို့စောင့်ဆိုင်းခဲ့ကြရတယ်" ဟု ဂျနာ က ပြောခဲ့သည်။စစ်ပွဲကြာမြင့်ချိန် ၁၈ လအကြာတွင် ဂျာနာ၏ ဘဝအခြေအနေမှာ ခက်ခဲမှုများနှင့် ပြည့်နှက်နေပါသည်။သူမတွင် စားစရာအစားအစာနည်းပါးပြီး သောက်ရေရှားပါးသည်၊ သွားစရာကျောင်းမရှိ၊ အန္တရာယ်ကင်းစွာ အိပ်စက်နိုင်သည့်နေရာလည်းမရှိ။ လျှပ်စစ်မီးမရှိဘဲ သူမ၏ "အိမ်" ဟုခေါ်ဆိုရသည့်နေရာမှာ ဂါဇာမြို့တွင် ရှိသော ပျက်စီးနေသည့်အိမ်တစ်လုံးဖြစ်သည်။ အိမ်၏နံရံများမှာ မီးလောင်ကျွမ်းထားသောကြောင့် မည်းနက် နေလေသည်။ယခင်က ဂျာနာသည် ဘုံဘိုင်မှရေရရှိပြီး မီးခလုတ်ဖွင့်လိုက်သည်နှင့် အလင်းရရှိသည့်အိမ်တွင် နေထိုင်ခဲ့သည်။ အစားအစာရှိခဲ့သည်၊ ကျောင်းရှိခဲ့သည်၊ သူမနှင့်သူငယ်ချင်းများ တူညီဝတ်စုံများဝတ်ဆင်ကာ လူအများရှေ့တွင် ကပြရသည့် အချိန်များလည်းရှိခဲ့သည်။ သူတို့ကပြသည့်အခါ ကြည့်ရှုနေသူများက လက်ခုပ်တီးကာ အားပေးခဲ့ကြသည်။ထိုအချိန်က မိဘများ ဂုဏ်ယူစွာမှတ်တမ်းတင်ထားသည့် မိသားစုဗီဒီယိုတွင် သူမ၏ပုံများကိုတွေ့ရပြီး ကင်မရာမှာ အနည်းငယ်တုန်နေပြီး ဂျာနာ ခုန်နေသည့်ပုံကို ချဲ့ထားသည်။“အခုလို အိမ်ခြေမဲ့ပြီး ပြာပုံတွေ၊ ပြိုကျပျက်စီးနေတဲ့ အဆောက်အဦတွေကြားမှာ ဒီဗီဒီယိုကို ပြန်ကြည့်ရတာ တခြားကမ္ဘာတစ်ခုက ရောက်လာတဲ့ပုံစံပါပဲ။”"ကျွန်မမှာ ဘယ်သူမှမကျန်တော့ဘူး။ ကျွန်မ သေသွားပြီလို့ ခံစားရတယ်" လို့ ၁၂ နှစ်အရွယ် ဂျာနာက မျက်ရည်များစီးကျနေရင်း ပြောပြနေသည်။ "စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာမှာတော့ ကျွန်မ သေဆုံးသွားပြီ"ဟု ဝမ်းနည်းစွာ ဆိုလေသည်။စစ်ပွဲကြောင့် ဂျာနာ၏ မိသားစုကြီး ပြိုကွဲသွားခဲ့ရသည်။ သူမ၏ အစ်ကိုတစ်ဦး၊ ခဲအိုတစ်ဦး ၊ ဝမ်းကွဲတစ်ဦး နှင့် တူမတစ်ဦးတို့ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး ယခုအချိန်တွင် ဂါဇာ၌ ကုသလို့မရသည့် လည်ချောင်းကင်ဆာရောဂါ ခံစားနေရသော သူမ၏မိခင်ကိုလည်း ဆုံးရှုံးမည်ကို အလွန်ကြောက်နေရသည်။ဂါဇာကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ လွန်ခဲ့သော ၁၈ လအတွင်း ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး ၅၃,၀၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ပြီး အဆိုပါအရေအတွက်သည် ဂါဇာပြည်နယ်လူဦးရေ၏ ၄% နီးပါးရှိပါသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ စစ်မဖြစ်ခင်က ဂါဇာတွင်နေထိုင်သူ ၄၀ ယောက်တွင် ၁ ယောက် သေဆုံးနေပြီဆိုသည့် သဘောပင်။သို့သော် အသက်ရှင်ရန်အတွက်ပင် ဤမျှကြိုးစားနေရသည့်အချိန်တွင် ဆုံးရှုံးမှုများအတွက် ဝမ်းနည်းပူဆွေးရန် အချိန်ပင် မရှိပေ။CNN နှင့် နောက်ဆုံးမတွေ့ဆုံမီ တစ်ရက်တွင် ဂျာနာ စားစရာဝယ်ရန် ကြိုးစားနိုင်ခဲ့သည်။ ပါစတာ ၅၀၀ ဂရမ်ကို ရှက်ကယ် ၅၀ (၁၅ ဒေါ်လာ) နှင့် ဝယ်နိုင်ခဲ့သည်။ဂါဇာတွင် အခြားမိသားစုတွေလိုပင် သူတို့သည် ပါစတာကို ဂျုံမှုန့်အဖြစ်ကြိတ်ပြီး ပေါင်မုန့်လုပ်ကာ ပိုကြာကြာခံအောင် ကြိုးစားကြပြီး ဂါဇာ၌ ဂျုံမှုန့် ရှားပါးနေသည်မှာ ကြာပြီဖြစ်သည်။နောက်ရက်များတွင် အနီးက ရပ်ကွက်ချက်ပြုတ်ဝေငှရေးအဖွဲ့က ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများ ရောက်လာသည့်အခါ မိနစ်ပိုင်းအတွင်းမှာပင် ဆာလောင်နေသော ကလေးများစွာ စုဝေးလာကြသည်။၎င်းတို့သည် ဝေငှသူများ၏ လှုပ်ရှားမှုတိုင်းကို စောင့်ကြည့်နေပြီး အစားအစာပြင်ဆင်ပြီးချိန်အား စိတ်လှုပ်ရှား စွာဖြင့် စောင့်မျှော်နေကြသည်။လူတိုင်းအတွက် မလောက်ငှခြင်းကြောင့် ကလေးများသည် အကောင်းဆုံးနေရာရရန် ပြိုင်ဆိုင်နေကြပြီး သူတို့ရဲ့အိုးကို ရှေ့ဆုံးရောက်အောင် လက်များဆန့်ကာ အစားအစာခွဲဝေပေးနေသူများ၏ အာရုံစိုက်မှုရရန် ကြိုးစားနေကြပြီး အချို့ကလေးများက အော်ဟစ်ငိုယိုနေကြသည်။ဂျာနာ က ကံကောင်းပြီး ရေစိမ်ထားသည့် ခရမ်းချဉ်ဆော့စ်နှင့် ပါစတာ နှစ်ဇွန်းကို သူမ၏အိုးထဲမှာ ရရှိခဲ့သည်။ သူမသည် ပင်ပန်းပြီး ဆာလောင်နေသော်လည်း ပျော်နေပုံရသည်။အငွေ့ထောင်းထောင်းထနေသည့် စားစရာထည့်ထားသည့်အိုးကို အိမ်ကိုသယ်ယူလာသည့် ဂျာနာသည် ဆာလောင်မွတ်သိပ်နေသော်လည်း မစားသေးဘဲ အိမ်ပြန်ရောက်သည့်အခါမှသာ ဆာလောင်နေသည့် သူမ၏ ညီအစ်ကိုမောင်နှမများ၊ တူ တူမလေးများနှင့် အတူဝေမျှကာ စားသောက်ကြလေသည်။Source: https://edition.cnn.com/2025/05/20/middleeast/this-girl-is-trying-to-keep-her-family-alive-in-gaza-hunger-already-killed-her-baby-nieceဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂ 
ဆက်စပ်ဆင်ခြင် ယုတ္တိရှိမရှိ စဉ်းစားပါ
ဆက်စပ်ဆင်ခြင် ယုတ္တိရှိမရှိ စဉ်းစားပါ
မြန်မာပြည်ကို ဖျက်ဆီးနေတဲ့ NUG, PDF နဲ့ EAO အချို့အခြေပြုရာစခန်းတွေကို တပ်မတော် (ကြည်း၊ ရေ၊ လေ) က အထူးသဖြင့် လေကြောင်းက ခပ်စိပ်စိပ်လေး ဖိအားပေးတိုက်ခိုက်မှုတွေ ပြုလုပ်လာတာနဲ့အမျှ ယခုလိုအကြမ်းဖက်အားပေးတွေဘက်ကနေ နှပ်ကြောင်းပေး၊ မဟုတ်တမ်းတရားတွေ ရှိလာတော့မယ်ဆိုတာ မြင်ပြီးသားဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုအကြောင်းအရာတွေက မြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာ မဆန်းတော့ပါဘူး။သောင်းကျန်းသူတွေက သူတို့အထိနာလာရင် ဒီလိုပဲပြောတတ်၊ ထွက်တတ်၊ ကလိန်စေ့ငြမ်းဆင်ပြုတတ်တယ်။ အမှန်တရားက ဘာလဲမသိရသေး၊ မုသားစကား​က ကမ္ဘာပတ်ပြီးဖြစ်လောက်အောင် ပြည်တွင်းပြည်ပ စည်းဝါးကိုက်ပြီးသား၊ ဒါက အဖျက်သမားတွေ အကျွမ်းကျင်ဆုံးအလုပ်။ ဘယ်လို​ ဖြစ်ဖြစ်​ပါ၊ အပြစ်မဲ့ လူမမည်ကျောင်းသားကလေးတွေကတော့ ပြည်ဖျက်သမား လူလိမ်တစ်စုရဲ့ အကြင်နာကင်းမဲ့တဲ့ အပြုအမူ​ဆိုး​အောက်မှာ သူတို့ရဲ့အသက်တွေ စတေးသွားခဲ့ရပါပြီ။လူတံတိုင်းကာ မျက်ရည်ခံထိုးရအောင်စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ဒီပဲယင်းမြို့နယ် အိုးထိန်းကွင်းရွာဖြစ်စဉ်ပေါ့။ စာသင်နေတဲ့ကျောင်းကို တပ်မတော် (လေ) က ဗုံးကြဲချလိုက်လို့ ကျောင်းသားတွေ သေဆုံးရတယ်ဆိုတဲ့ဖြစ်စဉ်၊ logically သဘာဝကျမကျ၊ ယုတ္တိတန်မတန် စဉ်းစားမလား၊ Critically ဆန်းစစ်နှိုင်းချိန်ပြီးမှ စဉ်းစားမလား၊ ဘယ်လိုစဉ်းစားစဉ်းစား ဘယ်လိုမှကို မဖြစ်နိုင်ပါ။ ဇွတ်မှိတ်ငြင်းနေခြင်းမဟုတ်။ မြန်မာ့​တပ်မတော်​ ဖြစ်နေလို့ပါ။ စည်းနဲ့ကမ်းနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့တပ်မတော်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတကာအဆင့် အမြဲတမ်းတပ်မတော်လည်းဖြစ်တယ်၊ ပြည်သူ့အတွက်ပဲ အမြဲအာရုံစိုက်နေရတဲ့၊ ပြည်သူကို အကာအကွယ်ပေးနေရတဲ့ တပ်မတော်ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူကို ထိမှာစိုးလို့၊ ကြားညှပ်တဲ့ ပြည်သူခံရမှာစိုးလို့ အမြဲဆင်ဆင်ခြင်ခြင် ကိုင်တွယ်နေရတဲ့ တပ်မတော်မို့ ယနေ့ကာလ အဖျက်သမားကို ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်ရာမှာ အခက်အခဲဆုံးအခြေအနေများစွာကို ရင်ဆိုင်ရပြီး အချို့နေရာတွေမှာ ထိရောက်သင့်သလောက် မထိရောက်နိုင်တာမျိုးတွေလည်း ကြုံကြရတယ်။ကျောင်းသားတွေရှိတဲ့နေရာ၊ ဘာသာတရားယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်တွေထွန်းကားရာ ဘုရားစေတီ၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေရှိရာနေရာများဆို ပိုသတိထားရတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း အဖျက်သမားတွေဟာ ယုတ်မာပက်စက်စွာနဲ့ ကျောင်း၊ ဘုရားစေတီ၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းတွေမှာပဲ စခန်းချတယ်။ ကျောင်းသားအရွယ် လူမမည်ကလေးတွေကို သေနတ်ကိုင်ခိုင်းတယ်။ လူသတ်နိုင်အောင် လက်နက်ငယ်ပစ်ခတ်နည်း၊ ဗုံးလုပ်နည်းတွေ သင်ပေးတယ်။ဒီလိုအချက်အလက်တွေအတွက် ဓာတ်ပုံအထောက်အထားများစွာ ရှိပါတယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့် လူသားတံတိုင်းကာပြီး လူတွေကို မသေသေအောင်လုပ်ခြင်းဖြင့် မျက်ရည်ခံ၊ မျောက်ပြဆန်တောင်းခြင်းသာဖြစ်တယ်။ ဒီလိုနေရာတွေကို တပ်မတော်က တော်ရုံမလုပ်တဲ့အတွက် သူတို့အတွက်လည်း အန္တရာယ်ကလွတ်ကင်းသလို တပ်မတော်က တိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ထိခိုက်မှုတွေရှိရင်လည်း ပြည်သူတွေကို မညှာမတာတိုက်ခိုက်နေကြောင်း နိုင်ငံတကာကိုပါ သတင်းလွှင့်ဖန်တီး၊ လိမ်ညာလို့ရအောင် ထောင်ချောက်ဆင်လေ့ရှိကြတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း တပ်မတော်က ပြည်သူတွေကို အဖျက်သမားတွေရဲ့ အဝေးမှာနေဖို့၊ သူတို့အနားမှာမနေကြဖို့ အကြိမ် ကြိမ် ဆော်သြနေရတာဖြစ်တယ်။ဇာတ်လမ်းများထဲက ဇာတ်လမ်းတစ်ခုမျှသာတကယ်တော့ အခု အလိမ်အညာဇာတ်လမ်းကရမယ်အထင်နဲ့ NUG, PDF ကိုယ်တိုင် တမင်ထွင်ခဲ့တဲ့ ဇာတ်လမ်းတွေထဲက တစ်ခုပါပဲ။ အဖြစ်မှန်ကို ပြောပြခဲ့တဲ့ သတ်ချင်သတ်ပါစေဆိုပြီး ဖြစ်စဉ် ဝန်းကျင်မှာရှိခဲ့တဲ့ ယခင် NUG ကို ထောက်ခံခဲ့တဲ့ မျက်မြင်ရွာသားကိုယ်တိုင် ပြောပြခဲ့တာရှိတယ်။ သူ့ပြောပြချက်အရဆိုရင် ဖြစ်ခဲ့တဲ့ကျောင်းမှာ PDF တွေ စခန်းချတာကြာပါပြီ။ ကျောင်းက ဒရုန်းဗုံးသီးတွေ ထုတ်လုပ်တဲ့နေရာ ဖြစ်နေတယ်။အဲဒီနေ့က ကျောင်းမှာ ဓာတ်ပုံရိုက်ဖို့ရှိတယ်ဆိုပြီး ကျောင်းသားနဲ့ မိဘတွေကို ခေါ်ထားတယ်။ ဗုံးသီးလုပ်တဲ့နေရာဆိုတော့ မိဘတွေက သူတို့ကလေးတွေကို ဘယ်လွှတ်ချင်ပါ့မလဲ၊ ဒါပေမယ့် ကလေးနဲ့ ကလေးမိဘတွေ ကံမကောင်းခဲ့ပါဘူး။ ဗုံးသီးတွေထကွဲ၊ ဝုန်းကနဲ အသံကျယ်ကြီးနဲ့အတူ ကလေးငယ် ၂၀၊ ဆရာ ဆရာမ နှစ်ဦးပေါင်း ၂၂ ဦး ထိခိုက်သေကျေပျက်စီးကြရပါတော့တယ်။ အဖြစ်မှန်က ထိုရွာသားရဲ့ပြောပြချက်အရ “ စကစက လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲတာမဟုတ်ကြောင်း၊ လက်လုပ်မိုင်းနဲ့ ဗုံးသီးလုပ်နေတဲ့ PDF တွေရဲ့ပေါ့ဆမှုကြောင့် ဗုံးသီးများ ပေါက်ကွဲရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ လေယာဉ်ဗုံးကြောင့်ဆိုရင် ထိခိုက်သူတွေအနေနဲ့ စုတ်ပြတ်ပျက်စီးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကျောင်းအနေနဲ့လည်း ယခုထက် ပိုထိခိုက်မှာဖြစ်ကြောင်း၊ PDF တွေကြောင့်ဆိုတာ တစ်ရွာလုံးသိကြောင်း၊ လာရောက်စုံစမ်းနိုင်ပါကြောင်း၊ PDF များက ပြောတဲ့သူကို သတ်ပစ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ထားလို့ မည်သူမျှမပြောရဲကြောင်း” စသည်ဖြင့် ဖွင့်ဟပြောကြားခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။ယုတ္တိတန်မတန် ဆက်စပ်ချင့်ချိန်ဘာကြောင့် ၊ ဘယ်လိုသဘောတရားတွေအပေါ် အခြေခံပြီး NUG , PDF နဲ့ သူတို့ထောက်ခံသူတွေရဲ့ စွပ်စွဲ​ချက်တွေက မမှန်ကန်၊ မှားနေတယ်လို့ ပြောနိုင်ရပါသလဲ။ နိုင်ငံတော်အစိုးရရဲ့ တရားဝင်ငြင်းဆိုချက်ကကော ဘာကြောင့်အခြေအမြစ်ရှိပြီး ခိုင်လုံမှုရှိသလဲ၊ သူတို့ရဲ့ တစ်ဖက်သတ်စွပ်စွဲချက် အချက်အလက်တွေက တိကျသေချာမှုမရှိ ဘယ်လောက်မှားယွင်းနေသလဲ၊ နှိုင်းချင့်ဆက်စပ်စဉ်းစားကြည့်ရအောင်ပါ.....။ အမှန်မှာ ယခု ဖြစ်စဉ်ကာလက ကျောင်းဖွင့်ချိန်မဟုတ်၊ အလွန်ပူပြင်းလှတဲ့ နွေရာသီကျောင်းပိတ်ချိန်ကာလမှာ ဘာကြောင့်ကျောင်းဖွင့်နေရပါသလဲ၊၊ ဒါပေမယ့် သူတို့ NUG အစိုးရမို့ ဖွင့်ချင်တဲ့အချိန် ဖွင့်ရအောင်ဆိုရင်လည်း ပညာရေးကိုအားမပေးတဲ့ NUG ရဲ့ ညွှန်ကြားချက်ကို ဒီလိုအချိန်၊ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးကျမှ ဖွင့်တယ်ဆိုတာက ယုံချင်စရာ ဘယ်လိုရှိနိုင်ပါ့မလဲ၊၊ ပညာရေးကို အားမပေးဘူးလို့ ပြောရတဲ့အကြောင်းရင်းက NUG ဟာ စာသင်တဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမတွေကို သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့၊ စာသင်ကျောင်းတွေကို ဖျက်ဆီးခဲ့တဲ့ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ရပ် တွေကြောင့်ပါပဲ။နောက်တစ်ချက်က သူတို့ပြောနေတဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော်လေတပ်သုံး ပေါင် ၅၀၀၊ ပေါင် ၁၀၀၀ တွေက အင်မတန်ပြင်းထန်တဲ့ဗုံးတွေပါ။ တကယ်တမ်းသာ ကြဲခဲ့တယ်မှန်ရင် ယခုလို သစ်သားစာသင်ကျောင်းဟာ လုံးဝပြိုကျပျက်စီးသွားမှာ အမှန်ပါ။ မြေပြင်မှတ်တမ်းတွေအရ ယခုတော့ အဆောက်အအုံနံရံတွေ ပြိုကျခြင်းမရှိ၊ မျက်နှာကြက်ကွာကျ၊ သွပ်ပြားပြုတ်ထွက်တာလောက်သာတွေ့ရပြီး အကြီးအကျယ်မပျက်စီး၊ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် မီးသွေးတုံးဖြစ်သွားမယ့် ဟိုတစ်စ၊ ဒီတစ်စ DB တွေလည်း မတွေ့ရ၊ ချိုင့်ခွက်ရာပင်မတွေ့၊ အခြားပရိဘောဂတွေ ပျက်စီးခြင်းလည်းမရှိ.. ။ နောက် NUG တို့ ပြောသလို ဗုံးကြောင့်ဖြစ်တဲ့ မြေကျင်းကြီးတွေ မတွေ့ရပြန်တော့ ကြဲချတဲ့ဗုံးတွေဟာ မူလပြောသလို ပေါင် ၅၀၀/ ၁၀၀၀ တွေ မဟုတ်တော့ပြန်၊ ကလပ်စတာဗုံးတွေလို့ ဗလောင်းဗလဲ ဖြစ်ပြန်တယ်။ဖြစ်နိုင်ပါ့မလား။ ကျွမ်းကျင်သူတို့ရဲ့အဆိုအရ ကလပ်စတာဗုံးဆိုတာက ပစ်မှတ်နဲ့မထိခိုက်ခင်မှာ လေထဲမှာ မူလဗုံးမကြီးကနေ အပိုင်းပိုင်းကွဲထွက်ပြီး ၇ ဧကခန့်အထိ ဗုံးစဗုံးငယ်ပေါင်း ၂၀၀ လောက်အထိ ပျံ့နှံ့သွားနိုင်တယ်။ လူကို အကြီးအကျယ် အသက်အန္တရာယ် ထပ်ခါထပ်ခါပေးနိုင်တဲ့ ဗုံးအမျိုးအစားဖြစ်ပြီး ဒီလိုဗုံးမျိုးကြဲချခံရပြီးရင်တောင် ထပ်ကွဲနိုင်တဲ့အတွက် သတိထားရမယ့် အနေအထားဖြစ်ပါတယ်။ ကလပ်စတာဗုံးဆိုတာက ထိခိုက်သွားတဲ့မြေပြင်မှာ ချိုင့်ခွက်တစ်ခုတည်းမကဘဲ အများကြီးရှိနိုင်တယ်။ DB တွေမှာ အစအနများစွာရှိနိုင်တယ်။ အပျက်အစီးအပိုင်းအစများစွာ တွေ့ရနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ကလပ်စတာဗုံးဆိုတာမျိုးက ဖြစ်နိုင်ပါ့မလား၊ အထောက်အထား မခိုင်လုံတဲ့အတွက် မဖြစ်နိုင်သလို ပေါင် ၅၀၀/ ၁၀၀၀ ဆိုတဲ့ ဗုံးကလည်း သူတို့ကိုယ်တိုင် မဟုတ်ကြောင်း ပြန်ငြင်းထားတာဆိုတော့ ...။နောက်ထပ်ကွဲလွဲနေတဲ့အချက်တွေကို ဆက်စပ်ကြည့်ရအောင်ပါ။ ဗုံးကြဲခံရတဲ့ ကလေးတွေရဲ့ လွယ်အိတ်နဲ့ စာအုပ်တွေက ဗုံးဒဏ်ကြောင့် စုတ်ဖွာထွက်မသွား၊ ဘာကြောင့် အကောင်းပကတိအတိုင်း သပ်သပ်ရပ်ရပ်နဲ့ ရှိနေရပါသလဲ။ လိမ်ပုံညာနည်းတွေက မသပ်ရပ်လှ၊ သေချာမှုမရှိ၊ ဖြစ်ကတတ်ဆန်းရှိလှတယ်။ NUG က ပို့တဲ့ပုံတွေကို AI detector နဲ့ စစ်လိုက်တဲ့အခါ ရာနှုန်းပြည့်မှားယွင်းနေတာလည်း တွေ့ရပြန်တယ်။ဒါကြောင့် ဒီတစ်ကြိမ်မှာ OHCHR လို၊ UNICEF Myanmar လို အဖွဲ့အစည်းတွေက အသံတိတ်နေတာ ဖြစ်မယ်။ သေဆုံးနေတဲ့ပုံတွေ ကြည့်လိုက်တော့ အချို့ပုံတွေဟာ မျက်လုံးပွင့်နေပုံ သတိပြုမိသလို၊ သေနေတဲ့ပုံမျိုးမဟုတ်ဘဲ နိုးနေသကဲ့သို့ပင် တွေ့နေရတယ်။ ရိုက်တဲ့၊ လွှင့်တဲ့ စာသားဓာတ်ပုံတွေဟာ လည်း အကြိမ်ကြိမ်တည်းဖြတ်ထားပုံပါပဲ။ သူတို့က ဖြစ်စဉ်ကို ပြောတဲ့အခါ Live လွှင့်ပြီးပြောတယ်၊ ပြောခဲ့သူကိုလည်း ကြည့်ပါဦး၊ ဒေါ်ရတီအုန်းဆိုတဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ကတည်းက CDM လုပ်ခဲ့တဲ့ ကလေးမြို့ က စက်မှုလက်မှုလက်ထောက်ကထိကဟောင်းတစ်ယောက်၊ တစ်ခါတစ်ရံ သေနတ်ကိုင်တယ်၊ရှေ့တန်းလိုက် စစ်တိုက်တယ်၊ ပရဟိတ လုပ်တတ်တယ်။ စစ်ကိုင်းနဲ့ ချင်းမှာ တပ်ကလေယာဉ်နဲ့ဗုံးကြဲတဲ့နေရာတိုင်းကို ချက်ချင်းသူရောက်တတ်ပြီး ငိုသံပါ ရုပ်တည်ကြီးနဲ့ မှတ်တမ်းဗီဒီယိုရိုက်တယ် ဝါဒဖြန့်တတ်တဲ့သူတစ်ယောက်ဆိုတော့....။သုံးသပ်ချင်တာက မြန်မာ့နိုင်ငံအရေးမှာ တချို့ကိစ္စတွေက မရိုးရှင်းဘူး၊ တိုက်ဆိုင်မှုဆိုတာ ဘယ်သောအခါမှ မရှိနိုင်ဘူးဆိုတာပါပဲ၊၊ ယခုတလော နိုင်ငံအလယ်ပိုင်းနဲ့ တောင်ပိုင်းဒေသတွေမှာ NUG, PDF , EAOs တွေက ဘက်စုံတိုက်ကွက်ဖော်နေသလို အရှေ့မြောက်နဲ့မြောက်ပိုင်းမှာ အကြမ်းဖက်တွေအပေါ် တပ်မတော်ဘက်က စစ်ရေးအောင်မြင်မှုတွေကြောင့် အရေးနိမ့်နေတဲ့ဘက်ကို NUG က အထောက်အကူပြုပေးတဲ့သဘောလည်းပါမယ်။ ဒီလိုအခြေအနေကြောင့် တပ်မတော်ကို တစ်ဖက်က ဖိအားပေးနေသလားလို့လည်း မြင်မိတယ်၊၊ တဖြည်းဖြည်း စိတ်ဓာတ်ကျ အလင်းဝင်လာနေတဲ့ PDF တွေ စိတ်အားတက်ကြွလာအောင် စတဲ့အကြောင်းတရားတွေကနေ နိုင်ငံတကာကို မျက်ရည်ချူ၊ နိုင်ငံတကာဆီက ထောက်ပံ့တဲ့ ရန်ပုံငွေရအောင် လုပ်စားနေတာလို့ မြင်ပါတယ်။အကြမ်းဖက်တွေက သူတို့ရှိတဲ့နေရာမှန်သမျှ လူသားတံတိုင်းလုပ်နေသရွေ့ တပ်မတော်ဘက်က ဘယ်လိုပဲ သတိထားရှောင်နိုင်အောင် အကြိမ်ကြိမ်သတိပေးနေပါစေ၊ သူတို့နဲ့ သူတို့အပေါင်းအပါတွေကတော့ သူတို့ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ရပ်တွေမှာ ဒီလိုလုပ်ကြံဖန်တီးတာမျိုးတွေ၊ အလိမ်အညာ ဇာတ်လမ်းတွေကို ဖန်တီးနေဦးမှာပဲ။ အခုလုပ်ကြံဇာတ်လမ်းမှာ အဖျက်သမားတွေ သတိမထားမိတာ က သူတို့အနေနဲ့ ယခုလို ရိုးရှင်းတဲ့အကွက်တွေကိုပဲ ထပ်ခါထပ်ခါ သုံးစွဲနေခြင်းမျိုးဖြစ်ပြီး ပြည်သူတွေရဲ့ သူတို့အပေါ် ယုံကြည်မှု၊ လက်ခံမှု လျော့ကျလာနေ တာပဲဖြစ်ပါတယ်။ဘာပဲဖြစ်ဖြစ်ပါ၊ အကြမ်းဖက်သမားတွေနဲ့ သူတို့ကို ထောက်ခံသူတွေကို ပြောချင်တာက နောက်ထပ်ရင်နာစရာ ယခုလိုအဖြစ်မျိုးတွေ ထပ်မရှိရအောင် အတ္တတွေကို လျှော့ချကြပါ၊ အမှန်တကယ် သေဆုံးသွားသူတွေအတွက်လည်း တကယ့်အမှန်တရားကိုသာ ချပြပေးပါ၊ အကျိုးအပြစ်၊ အမှားအမှန် တွေးခေါ်ဆင်ခြင်ဉာဏ်လေးတွေလည်း ထားပေးကြပါ။ အမှားတန်ဖိုးတွေ၊ မှားယွင်းတဲ့မူဝါဒနဲ့ ပန်းတိုင်အမှား၊ လုပ်နည်းအမှား၊ ကျင့်ဝတ်အမှားတွေကို ရပ်တန်းကရပ်ကြပါလို့သာ တိုက်တွန်းလိုက်ရပါတော့တယ်။ ။Source: www.moi.gov.mm  
လိမ်ညာဝါဒဖြန့်ချိမှု ပြည်သူတွေ သတိပြု
လိမ်ညာဝါဒဖြန့်ချိမှု ပြည်သူတွေ သတိပြု
မေလ ၁၂ ရက်က  စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး   ဒီပဲယင်းမြို့နယ် အိုးထိန်းတွင်းကျေးရွာ  စာသင်ကျောင်းပေါက်ကွဲမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြည်ဖျက်မီဒီယာတွေမှာ လီဆယ်လုပ်ကြံဝါဒဖြန့်တဲ့ သတင်းတွေကို တွေ့ရတော့ အရင်ခေတ်က ပြည်သူတွေအကြားမှာ တွင်ကျယ်ပျံ့နှံ့ခဲ့တဲ့ ‘‘မိုးလုံးပြည့်မုသားဝါဒီတွေ တိုင်းပြည်ပျက်အောင် လုပ်နေသည်၊ BBC ညာနေသည်၊ VOA လိမ်နေသည်၊ RFA ရန်တိုက်ပေးနေသည်၊ အဲဒီ  ကုန်းချောသွေးထိုးသူများ မယုံလေနဲ့ သတိထား”ဆိုတဲ့ စာသားလေးကို ပြန်သတိရမိပါတယ်။ အဲဒီခေတ်က အခုလိုလူမှုကွန်ရက်မီဒီယာတွေ အားမကောင်းသေးပေမယ့် လေလှိုင်းထဲက ပြည်ဖျက်မီဒီယာတွေရဲ့ တိုင်းပြည်ဖျက်နေတာကိုတော့ ပြည်သူလူထုကြီးက ကောင်းကောင်းသိခဲ့ကြရပါတယ်။အရင်ခေတ်က   ပြည်ပအခြေစိုက် ပြည်ဖျက်မီဒီယာတွေဟာ ရေဒီယိုရုပ်သံများကတစ်ဆင့်  တိုင်းပြည်ကို ဒုက္ခပေးခဲ့ကြပါတယ်။  တစ်စိတ်တစ်အိတ်လုပ်ပြီး လီဆယ်လုပ်ကြံခဲ့ကြတဲ့  မီဒီယာများ၏ သမိုင်းကြောင်းကို အခုလို ဒီပဲယင်း အိုးထိန်းတွင်းကျေးရွာဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ယှဉ်တွဲ  ရှင်းပြနေရတာက အကြောင်းရှိပါတယ်။ ခေတ်ကာလတွေ ဘယ်လိုပဲ ပြောင်းလဲလာပါစေ၊ ပြည်တွင်းပြည်ပအဖျက်အမှောင့် မီဒီယာတွေရဲ့ ခေတ်အဆက်ဆက် တိုင်းပြည်ဖျက်ဖို့ကြံရွယ် လုပ်ဆောင်နေတာတွေဟာ ယနေ့ထိတိုင် မရပ်တန့်သေးတာကို ပြည်သူလူထုသိစေချင်လို့ ဖြစ်ပါတယ်။အခုလည်းဒီအတိုင်းပဲဖြစ်ပါတယ်။ အမှန်တရားက ဖိနပ်စီးနေတုန်း၊ မုသားက ကမ္ဘာပတ်နေပြီဆိုတဲ့အတိုင်း ဒီပဲယင်းမြို့နယ် အိုးထိန်းတွင်းကျေးရွာဖြစ်စဉ်ကိုစနစ်တကျဇာတ်လမ်းဇာတ်ကွက်တွေဖန်တီးပြီး ဇာတ်ညွှန်းတွေရေးကာ ပြည်ဖျက်မီဒီယာတွေက တစ်ဆင့် ဝါဒဖြန့်ချိခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီပဲယင်းမြို့နယ် အိုးထိန်းတွင်းကျေးရွာဖြစ်စဉ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဖြစ်စဉ်အမှန်၊ အမှန်တရားကို ဆန်းစစ်ပြပါမယ်။ဒီပဲယင်းမြို့နယ် အိုးထိန်းတွင်းစာသင်ကျောင်း ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်စဉ်ဖြစ်တာနဲ့ တစ်ပြိုင်နက်တည်းဆိုသလို  ပြည်ဖျက်မီဒီယာတွေမှာ တပ်မတော်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်လို့ ဖြစ်ရပါတယ်ဆိုပြီး အချိန်ကိုက်တင်လာကြပါတယ်။ သတင်းမှားသလား၊ မှန်သလားဆိုတာကိုတော့ ဘယ်သူမှ မဆန်းစစ်၊ မစိစစ်ကြတော့ပါဘူး။ ဒါကို တကယ်ဆန်းစစ်ကြည့်တဲ့အခါ အဲ့ဒီနေရာ အဲ့ဒီအချိန် အဲ့ဒီဒေသကို တပ်မတော်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းမရှိတာကို တွေ့ရပါတယ်။ဒါ့ကြောင့်လည်း  ဒီပဲယင်းမြို့နယ် အိုးထိန်းတွင်း ကျေးရွာစာသင်ကျောင်းကို တပ်မတော်က လေကြောင်းနဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဆရာ၊ ဆရာမ နှစ်ဦးနဲ့ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူ ၂၀  ဦးခန့် ထိခိုက်သေဆုံးခဲ့ရတယ်ဆိုပြီး    တရားမဝင်ပြည်ဖျက် မီဒီယာတွေက မဟုတ်မမှန်ရေးသား ဖြန့်ဝေလျက်ရှိကြောင်းကို လူမှုကွန်ရက်မီဒီယာတွေကနေ ကနဦးတုံ့ပြန်ဖြေရှင်းခဲ့သလို မေလ ၁၃ ရက်နေ့ထုတ် နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာတွေ မှာလည်း တရားမဝင်ပြည်ဖျက် မီဒီယာများရဲ့   မဟုတ်မမှန်သတင်းရေးသားဖြန့်ချိမှုဖြစ်ကြောင်း    ထုတ်ပြန်ပေးခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။ပြည်ဖျက်မီဒီယာတွေကတော့ ဒီပေါက်ကွဲမှုသတင်းတွေကို  လုံးဝမရပ်တန့်ဘဲ   လီဆယ်လုပ်ကြံရိုက်ကူး ထုတ်လွှင့်နေခဲ့ကြပါတယ်။သစ္စာဖောက်ဝန်ထမ်း(DCS) ကထိကဟောင်း လောက်ကောင် ဒေါ်ရတီအုန်းကလည်း ဇာတ်လမ်းဇာတ်ကွက်နဲ့တကွ ပြည်ဖျက်မီဒီယာတွေနဲ့ အင်တာဗျူးပြုလုပ်ပြီး သတင်းအမှားကို   လိမ်လည်အကောက်ကြံဝါဒဖြန့်လို့ မျက်ရည်ချူပြန်ပါတယ်။ပြည်သူလူထုကို အလိမ်အညာမုသားတွေသုံးပြီး အစိုးရနဲ့တပ်မတော်ကို ပုံရိပ်ကျဆင်းအောင် လုပ်ကြံဖန်တီးထားတဲ့ ဒီပဲယင်းမြို့နယ် အိုးထိန်းတွင်းကျေးရွာ စာသင်ကျောင်းပေါက်ကွဲမှုဖြစ်စဉ် အမှန်ကို အဲ့ဒီရွာက ဒေသခံ‌တွေဆီကို ဆက်သွယ်ပြီး   စုံစမ်းကြည့်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ အကြမ်းဖက် NUG  လက်အောက်ခံ PDF တွေရဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကြောင့် ဆက်သွယ်ပြောကြားပေးတဲ့  ရွာသားနာမည်ကို ချန်လှပ်ထားလိုပါတယ်။အိုးထိန်းတွင်းကျေးရွာစာသင်ကျောင်းကို အကြမ်းဖက် PDF တွေက သူတို့စခန်းအဖြစ် လုပ်ထားတာကြာပြီဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီနေရာမှာ သူတို့က မိုင်းတွေနဲ့ ဗုံးတွေကို ထုတ်လုပ်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်တဲ့ မေလ ၁၂ ရက် မနက်ပိုင်းက   ကလေးတွေကို ဓာတ်ပုံရိုက်ဖို့အတွက် ကျောင်းကိုခေါ်ပြီးမှ သူတို့ PDF  အဖွဲ့တွေ  အစည်းအဝေး လုပ်မှာဖြစ်လို့ ကလေးတွေကို အိမ်ပြန်ခိုင်းခဲ့ပေမယ့် ကလေးတချို့ကတော့ မပြန်ဘဲ ကျောင်းဝင်းထဲမှာ ဆော့ကစားရင်း ကျန်ခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။   အဲ့ဒီအချိန်မှာ စာသင်ကျောင်းထဲကနေ ကျယ်လောင်တဲ့ပေါက်ကွဲသံကို ကြားလိုက်ရပါတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ပေါက်ကွဲသံကြားလို့ စာသင်ကျောင်းဘက်ကို သွားကြည့်ကြပေမယ့် အကြမ်းဖက် PDF တွေက ကျောင်းအနားကို အလာမခံဘဲ  သူတို့ရွာသားတွေကို မောင်းထုတ်ပြီး ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်တဲ့နေရာကို သူတို့ PDF  အဖွဲ့ကပဲ  ရှင်းလင်းမှုတွေ လုပ်တယ်လို့ အဲ့ဒီရွာသားကပြောပြပါတယ်။   သူတို့ရဲ့ခဲယမ်းတွေ ပေါက်ကွဲလို့ အခုဖြစ်တာမျိုးကိုမသိအောင်  အချိန်အကြာကြီး ရှင်းလင်းမှုတွေလုပ်နေလို့ တချို့ကလေးတွေဆိုရင် ဒဏ်ရာအနည်းငယ် ရပေမယ့် အချိန်မီကုသမှုမခံရလို့ သွေးထွက်လွန်ပြီး  သေဆုံးရတဲ့အထိဖြစ်ခဲ့တာလို့လည်း အဲ့ဒီရွာသားက ပြောပြပါတယ်။ အဲ့ဒီနေ့က သူတို့ရွာဘက်မှာ တပ်မတော်က လေယာဉ်ပျံတဲ့အသံကို ဘယ်သူမှမကြားမိဘူးလို့လည်းပြောပြပါတယ်။ ဖြစ်စဉ်အမှန်ကတော့ ဒီလိုပဲဖြစ်ပါတယ်။အခုလို ပြည်ဖျက်မီဒီယာတွေရဲ့  လိမ်လည်လုပ်ကြံဖန်တီးနေတဲ့ ဒီပေါက်ကွဲမှုဖြစ်စဉ်ကို  အချက်သုံးချက်နဲ့ ယုတ္တိရှိ၊ မရှိ ဆန်းစစ်တင်ပြလိုပါတယ်။ ပထမတစ်ချက်က အကြမ်းဖက် NUG လက်အောက်ခံ PDF တွေဟာ ကျေးလက်ဒေသတွေမှာရှိတဲ့ စာသင်ကျောင်း၊ ကျေးလက် ကျန်းမာရေးဆေးပေးခန်း၊ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းနဲ့ ဘုရားစေတီ   ဓမ္မာရုံတွေမှာ စခန်းချတပ်စွဲနေမှုဖြစ်ပါတယ်။ ထီးချိုင့်မြို့နယ် မရသိမ်ကျေးရွာ စာသင်ကျောင်း၊ မုံရွာမြို့နယ် စည်သာကျေးရွာစာသင်ကျောင်း၊ ရေစကြိုမြို့နယ် ဘုန်းတော်ပြည့်ကျေးရွာစာသင်ကျောင်းနဲ့ နန်းဦးကျေးရွာစာသင်ကျောင်း၊ ရေလယ်ကျွန်းဒေသ မြေတော်ကျေးရွာစာသင်ကျောင်း၊ ကသာမြို့နယ် မိုးတားလေးကျေးရွာမှာရှိတဲ့ ဘုရားစေတီပုထိုးများ၊   ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းနဲ့ စာသင်ကျောင်းစတဲ့နေရာတွေမှာ အကြမ်းဖက်သမားတွေ စခန်းချနေတာကြောင့် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ    သွားရောက်တိုက်ခိုက် ရှင်းလင်းခဲ့ရတဲ့    ဖြစ်စဉ်တွေရှိခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်။ဒုတိယတစ်ချက်အနေနဲ့ကတော့ သူတို့အခြေပြုစခန်းလုပ်ထားတဲ့ စာသင်ကျောင်းတွေကို သိမ်းဆည်းရရှိတဲ့အခါ လက်လုပ်ခဲယမ်း၊ ဗုံးနဲ့ ဒုံးသီးမျိုးစုံသိုလှောင်ထားတာကို တွေ့ရှိသိမ်းဆည်းရမိသလို အဲဒီခဲယမ်းတွေ ထုတ်လုပ်ဖို့ လိုအပ်တဲ့ဆက်စပ်ပစ္စည်းတွေကိုပါ သိမ်းဆည်းရရှိခဲ့တာကိုလည်း တွေ့ရှိရပါတယ်။တတိယအချက်ကတော့  အဲဒီလိုသိုလှောင်ထားတဲ့ လက်လုပ်ခဲယမ်းတွေရဲ့ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့  ပြည်ဖျက်မီဒီယာတစ်ခုကနေ ဖော်ပြထားမှုအရ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်ထဲက အကြမ်းဖက်သမားတွေ ထုတ်လုပ်သိုလှောင်ထားတဲ့ လက်လုပ်ခဲယမ်းတွေ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်လို့    ထိခိုက်ဆုံးရှုံးခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုဆိုရင်  အကြမ်းဖက်သမားတွေဟာ စာသင်ကျောင်းတွေမှာ စခန်းချတပ်စွဲမှု၊ သူတို့ စခန်းချတပ်စွဲတဲ့နေရာမှာ လက်လုပ်ခဲယမ်းမီးကျောက်တွေကို ထုတ်လုပ်သိုလှောင်ထားမှုနဲ့ အဲဒီခဲယမ်းမီးကျောက်တွေ အချိန်မရွေး ပေါက်ကွဲနိုင်မှုတို့ဟာ ဘယ်လိုမှငြင်းချက် ထုတ်လို့မရတဲ့အမှန်တရားတွေဖြစ်ပါတယ်။    အညာဒေသရဲ့ ပူပြင်းလှတဲ့နွေရာသီမှာ သိုလှောင်ထားတဲ့  လက်နက်ခဲယမ်းတွေ ပေါက်ကွဲပြီး ကလေးသူငယ် တွေကို ထိခိုက်စေခဲ့တာဖြစ်တယ်ဆိုတာ သေချာပါတယ်။ဒီနေရာမှာ  တစ်ခုစဉ်းစားရမှာက စာသင်ကျောင်းကို တပ်မတော်ကလည်း ဗုံးကြဲမှာမဟုတ်ပါဘူး။ ထွက်ပေါ်လာတဲ့ ဓာတ်ပုံမှတ်တမ်းတွေအရ     သူတို့ပြောသလို  လေယာဉ်ဗုံးဖြစ်နိုင်၊  မဖြစ်နိုင်  ဆန်းစစ်ကြည့်ကြပါ။ တကယ်သာ လေယာဉ်ဗုံးကြဲခဲ့တာဆိုရင်  အခုထက်ပိုမို ပျက်စီးမှာဖြစ်သလို အနက် ၁၆ ပေ အကျယ်ပေ  ၂၀  လောက်ရှိတဲ့ ကျင်းအနက်ကြီးတွေလည်း ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။ သူတို့ပြောသလို  ပေါင် ၅၀၀ ဗုံးသာဆိုရင်တော့ ပျက်စီးမယ့်ဧရိယာက ပေ ၁၆၀ ကနေ ပေ ၆၅၀ အထိ ပျက်စီးသွားမှာဖြစ်သလို အပိုင်းအစတွေက ပေ ၁၆၀၀ အထိ လွင့်စဉ်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပြီး  ဓာတ်ပုံတွေအရ ဒီလောက်ဆိုးရွားတဲ့ ထိခိုက်ပျက်စီးမှုမျိုးကို  မတွေ့ရခြင်းကလည်း   NUG နဲ့ ဒေါ်ရတီအုန်းတို့ရဲ့  လီဆယ်လုပ်ကြံဖန်တီးထားမှုကို  ပိုမိုထင်ရှားစေပါတယ်။ဒီသတင်းကို ဘာအတွက်ကြောင့် လီဆယ်လုပ်ကြံဖန်တီး ထုတ်လွှင့်ရသလဲဆိုတဲ့အချက်ကို ဆန်းစစ်ကြည့်တဲ့အခါ အကြမ်းဖက်သမားတွေအနေနဲ့ (၁) စာသင်ကျောင်းကို တပ်စခန်းအဖြစ် အသုံးပြုနေတာကို ဖုံးကွယ်လိုခြင်း။ (၂) စာသင်ကျောင်းကို ခဲယမ်းတိုက်သဖွယ် အသုံးချမှုကြောင့် ကလေးများသေဆုံးခဲ့တာကို အကြောင်းပြုပြီး တပ်မတော်ကို အပြစ်ပုံချခြင်းဖြင့်   တပ်မတော်ပုံရိပ်ကျဆင်းစေရန်   အချိန်ကိုက်လုပ်ဆောင်လိုခြင်း။ (၃) NUG ၊ PDF တို့အပေါ် ပြည်တွင်းပြည်ပ၏  အာရုံစူးစိုက်မှု ကျဆင်းလာသည်ကို ပြန်လည်မြှင့်တင်လိုခြင်း။ (၄) ယခုလုပ်ကြံသတင်းကတစ်ဆင့်  နိုင်ငံတကာနဲ့  လူထုကိုချပြခြင်းဖြင့် လူထုသနားကြင်နာမှုကို ပြန်လည်ရယူပြီး ကိုယ်ကျိုးအတ္တအတွက် ထပ်မံအလှူခံစား လိုခြင်းတို့ကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ ယူဆမိပါတယ်။အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရရင်တော့ ဒီပဲယင်းမြို့နယ် အိုးထိန်းတွင်းကျေးရွာ စာသင်ကျောင်းပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်စဉ်ဟာဆိုရင် NUG ၊ PDF နဲ့ ပြည်ဖျက်မီဒီယာတွေပူးပေါင်းပြီး  လုပ်ကြံဖန်တီးထားတဲ့ ဇာတ်လမ်းဖြစ်ပါတယ်။PDF တွေရဲ့ ဉာဏ်ပညာကင်းမဲ့စွာနဲ့  စာသင်ကျောင်းကို စစ်စခန်း၊ ခဲယမ်းတိုက်သဖွယ် အသုံးချခဲ့တဲ့အကျိုးဆက်ကြောင့် အခုလို ကလေးသူငယ်တွေသေဆုံးမှုဖြစ်ပွားခဲ့တာကို စိစစ်တွေ့ရှိရပေမယ့် ပြည်ဖျက်မီဒီယာတွေနဲ့ပူးပေါင်းပြီး    တပ်မတော်ပုံရိပ်ကျဆင်းစေဖို့   ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ဇာတ်လမ်းဆင်ထိုးနှက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းသာဖြစ်ပါတယ်။    ဗြိတိသျှ စစ်ပညာရှင်    ဆာရစ်ချက်ပြောသလို ‘‘ယနေ့ခေတ်စစ်ပွဲများသည် မီဒီယာမီးရောင်အောက်မှာ ဖြစ်ပွားကြရပြီး ရှုပ်ထွေးတဲ့သဘောရှိသည်’’ ဆိုတဲ့အတိုင်း  စစ်ပွဲမှာအသာစီးရဖို့အတွက် မီဒီယာမျိုးစုံသုံးပြီး ဇာတ်နာအောင်  ဝိုင်းဝန်း လိမ်ညာကြခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ လုပ်ဇာတ်တွေခင်းကြပြီး မဟုတ်မမှန် ဝါဒဖြန့်ချိနေကြတာကလည်း ခေတ်သစ်စစ်ပွဲတွေမှာ ရန်သူရဲ့ခေါက်ရိုးကျိုးနေတဲ့ ဓလေ့စရိုက်ဖြစ်နေတာကို ပြည်သူများသတိပြုမိကြဖို့လိုပါတယ်။   ပြည်ဖျက်တရားမဝင် မီဒီယာတွေရဲ့   မုသားကိုသကာဖုံးထားတဲ့ ဒီပဲယင်းက အိုးထိန်းတွင်းရွာရဲ့ လိမ်ညာဝါဒဖြန့်ချိမှုများကို  ပြည်သူများက အသိ၊ သတိရှိရှိနဲ့ ဖြစ်စဉ် အကြောင်းရာသည် ယုတ္တိရှိ/မရှိ  စဉ်းစားချင့်ချိန်သုံးသပ်နိုင်ကြစေရန်   အကြံပြုရေးသားလိုက်ရပါတယ်။    ။Source: https://myawady.net.mm/stories 
© Copyright 2024 SAC All Rights Reserved.