သက်တမ်း နှစ် ၁၄၀ ကျော်ရှိသည့် သတင်းလိမ်လုပ်ငန်း (၂)
Posted_Date
Image
Body
ယမန်နေ့မှအဆက်
မြို့တော်အေးချမ်း၍ စည်းကမ်းပိပြားနေပုံ တွေ့ရသဖြင့် မစ္စတာဆွမ်တို့အဖွဲ့ အံ့အားသင့်သွားကြသည်။
ဗြိတိသျှကိုယ်စားလှယ်ထွက်ခွာသွားပြီးမှ ပိုမိုသာယာကောင်းမွန်နေသည်ဟု ထင်မှတ်ရတော့မလိုဖြစ်သွားသည်။ နိုင်ငံခြားသားတို့ရှိစဉ် မြို့တော်၌ ငြိမ်သက်အေးဆေးစွာ ရှိစေရမည်ဟု ဆယ်အိမ်ခေါင်းတို့အား အထူးတလည်ဆင့်ဆိုထားမည်မှာ အမှန်ဖြစ်ပေသည်။
သို့ရာတွင် အရှင်မင်းမြတ်သည် ငွေဝင်ပေါက်နည်းသစ် နည်းကောင်းတစ်ခုကို မကြံနိုင်မဖန်နိုင်ပါက မကြာမီ ၎င်း၏ဘဏ္ဍာတိုက်၌ အသပြာကုန်ခန်းသွားမည်မှာမလွဲပေ။
- ၁၈၈၀ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၉ ရက်(သောကြာနေ့)
နေမျိုးနွယ်ဘုရင် မြန်မာပြည်၏ သီပေါနတ်ရွာစံသွားခြင်း
ကြာသပတေးနေ့က ရရှိသောကြေးနန်းသတင်းအရ မြန်မာပြည် (တိဗက်ပြည်တောင်ဘက်၊ အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်ပြည်အကြားရှိ အာရှအရှေ့တောင်ပိုင်းမှ တိုင်းပြည်တစ်ပြည်၏ဘုရင်သည် ကျောက်ရောဂါဖြင့် နတ်ရွာစံသွားလေပြီ။ နတ်ရွာစံဘုရင့်ဈာပနကိစ္စအရပ်ရပ်ကို ယခုစီစဉ်ကြပေသည်။ မယုံကြည်နိုင်လောက်အောင် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်လှသော ဤလူ့တိရစ္ဆာန်အကြောင်း အပြည့်အစုံရေးသားတင်ပြနိုင်ရန် မလွယ်ကူလှပေ။
- ၁၈၈၀ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၁၁ ရက်(တနင်္ဂနွေနေ့)
သီပေါဘုရင်၏ ဗေဒင်ဆရာများ
လန်ဒန်၊ ဧပြီလ ၁၀ ရက် သရက်မြို့ သတင်းထောက်ထံမှ အောက်ပါကြေးနန်းကို ပို့လိုက်သည်။ လူတွေ အလွန်စိတ်မငြိမ်မသက်ဖြစ်နေကြသည်။ မန္တလေးဗေဒင်ဆရာများက ဘေးအန္တရာယ်ဆိုးကြီးများ ဖယ်ရှားပစ်ရန် ယဇ်ပူဇော်ပွဲကြီး တစ်ခုပြုလုပ်မှဖြစ်မည်ဟုယူဆဟောပြောကြသည်။ လူပေါင်း ၄၀၀ ကို ယဇ်ပူဇော်ရမည်။ ဘုန်းတော်ကြီး ၁၀၀ ပါဝင်ရမည်။ ကျန် ၃၀၀ မှာမိန်းမ၊ ယောကျ်ား၊ ကလေးများ ဖြစ်ရမည်ဟုဆိုသည်။ ယဇ်ပူဇော်ရန် လူရွေးရေးအတွက် လုံလုံလောက်လောက်ရစေခြင်းငှာ လူအများကို လိုက်လံဖမ်းဆီးနေကြသည်။ ယခင်က ယဇ်ပူဇော်လျှင် ဘုန်းတော်ကြီးများ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ရသော်လည်း ယခုဘုန်းတော်ကြီးများပါဝင်နေ၍ ဘုန်းတော်ကြီးများ မန္တလေးမှထွက်ခွာသွားကြပြီ။ ရိုမန်ကက်သလစ် မယ်သီလရှင်ကျောင်းမှ ကလေးများကို မကြာမီ ဖမ်းဆီးကြသည်။ သို့သော် အကြံအောင်မသွားပါ။
သီပေါဘုရင်၏ ဆောင်ရွက်ချက်များသည် လွန်စွာ မိုက်မဲကြောင်း လူအများတွေ့မြင်နေရသော်လည်း အခြေအနေပြောင်းလဲပစ်ရန် မည်သို့မျှမတတ်နိုင်ကြပေ။
- ၁၈၈၀ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၅ ရက်(တနင်္လာနေ့)
လူမဆန်အောင် ကြမ်းကြုတ်သောမြန်မာဘုရင်
လန်ဒန်၊ ဧပြီလ ၁၂ ရက်
ရန်ကုန်မှ ကြေးနန်းသတင်းအရ နာမကျန်းဖြစ်နေသော ဘုရင်မင်းမြတ် ပြန်လည်ကျန်းမာလာရန် လူကြီး၊ မိန်းမ၊ ယောကျ်ား၊ မိန်းကလေး၊ ကလေး၊ ဘုန်းတော်ကြီးများနှင့် နိုင်ငံသားများအပါအဝင် လူပေါင်း ၇၀၀ ကို နန်းတော်မြို့ရိုး ပြအိုးများအောက်တွင် အရှင်လတ်လတ်မီးရှို့၍ ပူဇော်လိုက်ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။ မန္တလေးတစ်မြို့လုံး ထိတ်လန့်ချောက်ချားလျက်ရှိပြီး ရာပေါင်းများစွာသော လူအပေါင်းတို့ မြို့မှထွက်ခွာသွားနေကြသည်။ ဘုရင်၏ဝေဒနာမှာ ကုဋ္ဌနူနာဟု ပြောနေကြသည်။
၁၈၈၀ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၁၃ ရက်(အင်္ဂါနေ့)
မြန်မာပြည်တွင် လူအများအား အစုလိုက်သတ်ဖြတ်ပစ်နေခြင်း
လန်ဒန်၊ ဧပြီလ ၁၂ ရက်
ဘုရင်မင်းမြတ် ပြန်လည်ကျန်းမာလာရန် ယဇ်ပူဇော်ခံရသော လူကြီး၊ မိန်းမ၊ ယောကျ်ား၊ မိန်းကလေး၊ ကလေး၊ ဘုန်းတော်ကြီးများနှင့် နိုင်ငံခြားသားများကို နန်းတော်မြို့ရိုး ပြအိုးများအောက်တွင် အရှင်လတ်လတ် မြေမြှုပ်ပစ်ခံရခြင်းဖြစ်သည်။
၁၈၈၀ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၁၉ ရက်(တနင်္လာနေ့)
ဘုရင်ကွယ်လွန်ကြောင်း ကောလာဟလ
လန်ဒန် ဧပြီလ ၁၈ ရက်
ကာလကတ္တားမှ ကြေးနန်းတစ်စောင်တွင် သီပေါဘုရင်သည် ကျောက်ကြီးရောဂါဖြင့် နတ်ရွာစံသွားပြီဖြစ်၍ ၎င်းနေရာတွင် ယခင်က အကျဉ်းချခံနေရသော မလွန်မင်းသားက ထီးနန်းအရိုက်အရာဆက်ခံလိုက်ပြီဟု ဖော်ပြထားသည်။ ဤသတင်းကို ယခုအထိ အတည်မပြုရသေးပေ။ သို့ရာတွင် မန္တလေးတွင် ကျောက်ကြီးရောဂါဖြစ်ပွားနေရကား ဘုရင်နတ်ရွာစံသည်မှာ မဟုတ်ဟုမဆိုနိုင်ပေ။ တိုင်းမ်သတင်းစာတွင် ဆောင်းပါးရှင်တစ်ဦးက မန္တလေးတွင် သတ်ဖြတ်မှုများဖြစ်ပွားနေကြောင်း၊ သတင်းသည် မှန်ကန်နိုင်သည်ဟု ထင်မြင်ကြောင်း ဖော်ပြရေးသားထားသည်။
၁၈၈၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်(ဗုဒ္ဓဟူးနေ့)
လန်ဒန် ကောလာဟလသတင်း
လန်ဒန်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၉ ရက် အိန္ဒိယဘုရင်ခံချုပ် လော့ဒ်ဒပ်ဖရင်က မြန်မာပြည်ကို လက်နက်ဖြင့် ဝင်ရောက်သိမ်းပိုက်ရန်အကြောင်းပေါ်ပေါက်နေပါပြီဟု ဗြိတိသျှအစိုးရထံ သံကြိုးဖြင့် အစီရင်ခံလိုက်သည်။ သီပေါဘုရင်က ဗြိတိသျှကုန်သွယ်ရေးအသင်းထံမှ ဒဏ်ငွေတောင်းခံငွေကို ကန့်ကွက်လွှာပို့ရန် ဗြိတိသျှမြန်မာပြည်ဝန်ရှင်တော်မင်းကြီးကို အမိန့်ပေးလိုက်ကြောင်းလည်း သံကြိုးတွင် ဖော်ပြထားသည်။ လော့ဒ်ဒပ်ဖရင်၏ လေသံမှာ မြန်မာပြည်ကို လျင်မြန်စွာသိမ်းပိုက်သည်ဖြစ်ကြောင်း ပေါ်လွင်နေပေသည်။ ပဲရစ်မြို့ရှိ မြန်မာသံအရာရှိအား သတင်းထောက်များတွေ့ဆုံရာတွင် ၎င်း၏သံအဖွဲ့လာရောက်ခြင်း၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ ပြင်သစ်နှင့်ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး စာချုပ်တစ်ခုချုပ်ဆိုရန်အပြင် မြန်မာပြည်ကို အင်္ဂလိပ်တို့သိမ်းပိုက်၍ အိန္ဒိယပြည်တွင်းသို့ သွတ်သွင်းခြင်းကို နည်းလမ်းရှိသမျှ ကာကွယ်တားဆီးရန်ဖြစ်သည်ဟု ရှင်းလင်းပြောပြသည်။
၁၈၈၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၄ ရက်(ဗုဒ္ဓဟူးနေ့)
မြန်မာပြည်နှင့်ပတ်သက်သည့် ဗြိတိသျှအကြံအစည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပတ်က အိန္ဒိယဘုရင်ခံချုပ် လော့ဒ်ဒပ်ဖရင်သည် ဗြိတိသျှအစိုးရထံ မြန်မာပြည်ကို လက်နက်ဖြင့် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရန် အရေးပေါ်ပေါက်လာပြီဟု ကြေးနန်းရိုက်ကြားခဲ့သည်။
သို့ရာတွင် ဘုရင်ခံချုပ်၏ စကားအသုံးအနှုန်းကို ကောက်သော် မြန်မာပြည်ကိုလုံးဝ သိမ်းယူရန် ကြံရွယ်နေကြောင်း ထင်ရှားပေါ်လွင်ပေသည်။
ရှင်ဘုရင်အဖြစ် ရာဇပလ္လင်ပေါ်တက်ရောက်ခဲ့သူ အပေါင်းတွင် တိရစ္ဆာန်သဖွယ် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ဆုံးသူ တစ်ဦးဖြစ်သည့် သီပေါဘုရင်သည် ဤနန်းသို့ သက်ဦးဆံပိုင်စနစ်ကို တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် ကျင့်သုံးနေ၍သာ အင်္ဂလိပ်တို့က မြန်မာပြည်ကိုသိမ်းပိုက်၍ အိန္ဒိယပြည်သို့ သွတ်သွင်းမည့်ဘေးမှ ကိုယ်ကျိုးမပါကြည့်ရှုသူများက ပြစ်တင်ဝေဖန်ခြင်းမပြုဘဲ နှုတ်ဆိတ်နေကြရပေသည်။ ၎င်း၏တိုင်းပြည်တွင် ပေါများလှသော ကျားတိရစ္ဆာန်များ၏ နှလုံးသားနှင့်တူသော နှလုံးသားရှိသူ ဘုရင်စနစ်၏ ယခင်က ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုကို ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်အပေါင်းတို့ ကြားသိကြရ၍ စက်ဆုပ်ထိတ်လန့်ခဲ့ကြရလေပြီ။
၁၈၈၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၇ ရက်(စနေနေ့)
မြန်မာပြည်တွင် အရေးအခင်းလှုပ်ရှားနေခြင်း။
လန်ဒန်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်
အိန္ဒိယဘုရင်ခံချုပ်ဟောင်း ရိပွန်မြို့စားကြီးက ယနေ့ဟောပြောပွဲတစ်ခု၌ အလွန်ရန်မူလိုသည့် နတ်ဆိုးကောင် သီပေါဘုရင်အား နန်းချပစ်ရန် အကောင်းဆုံးနည်းမှာ မြန်မာပြည်ကို စစ်မက်ပြုခြင်းသာဖြစ်လျှင် မြန်မာပြည်ကို အိန္ဒိယပြည်တွင်းသို့သွတ်သွင်းခြင်းကို ၎င်းက ကန့်ကွက်သည်ဟုဆိုသည်။ ဤကဲ့သို့ဆောင်ရွက်လျှင် အိန္ဒိယမဟာရာဂျာမင်းသားများ ထိတ်လန့်တုန်လှုပ် သွားဖွယ်ရှိသည်ဟု ၎င်းကပြောကြားသည်။
၁၈၈၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၄ ရက်(စနေနေ့)
(အယ်ဒီတာမှတ်ချက်)
ဗြိတိသျှတို့ မြန်မာပြည်ကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ရန် စိုင်းပြင်းနေသော အခြေခံအကြောင်းရင်းကို သိလိုသူတို့သည် လွန်ခဲ့သော ဇန်နဝါရီလနှင့် ဖေဖော်ဝါရီလများက လန်ဒန်တွင်ထုတ်ဝေသော ဂျာနယ်များတွင်ပါရှိသည့် စိတ်ဝင်စားဖွယ် ဆောင်းပါးများကို ဖတ်ရှုကြည့်သင့်ကြသည်။ ဤဆောင်းပါးများတွင် အထက်မြန်မာပြည်သည် ကမ္ဘာတွင် မဖွင့်လှစ်ရသေးသော အကောင်းဆုံးဈေးကွက်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ထို့ကြောင့် ပြင်သစ်တို့သည် ဤဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက်အပိုင်စီးရန် ခြေပုန်းခုတ်နေကြောင်း အင်္ဂလိပ်တို့အား သတိပေး အကြောင်းကြားထားသည်။
အထက်မြန်မာပြည်ကိုသာမက တရုတ်ပြည်အနောက်ပိုင်း၊ တိဗက်ပြည်အရှေ့ပိုင်းတို့ကိုပါ ဗြိတိသျှကုန်သွယ်ရေးအတွက် အချိန်ရှိခိုက်ထိုးဖောက် ဝင်ရောက်လိုက်ကြရန် ဆော်ဩတိုက်တွန်းထားပေသည်။
၁၈၈၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၂ ရက်(ဗုဒ္ဓဟူးနေ့)
သီပေါသည် မနှစ်မြို့ဖွယ်အကောင်းဆုံး ခေတ်နှင့်မကိုက်ညီဆုံး ဘုရင်တစ်ပါးဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ဆောင်ရွက်ချက်များကို ချုပ်ချယ်ကန့်သတ်ရန် စည်းကမ်းများမချမှတ်ဘဲ စစ်ပြေငြိမ်းစာချုပ် ချုပ်ဆိုလိုက်မည် မဟုတ်ဟုမျှော်လင့်ရသည်။
ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော ဤလူရိုင်းကောင်ကို စိတ်ကျေနပ်ဖွယ်ရာ စီစဉ်ချထားလိုက်မည်ဆိုပါက ဗြိတိသျှတို့သည် မြန်မာပြည်ကို ထာဝရသိမ်းပိုက် လိုက်သည့်တိုင်အောင် ယဉ်ကျေးသော လူအပေါင်းက ကျေနပ်လက်ခံကြမည်သာဖြစ်သည်။
(အပြည့်အစုံလေ့လာရန် ဆရာကြီးဦးကိုလေး၏ သီပေါမင်းနှင့် နယူးယောက်တိုင်းမ် စာအုပ်ကို ဖတ်ရှုသင့်ကြပါသည်။) ဆရာကြီးဦးကိုလေးက ထိုစာအုပ်တွင် အင်္ဂလိပ်သတင်းစာ၊ အမေရိကန်သတင်းစာများတွင် ဖော်ပြပေးချက်အားလုံး တစ်ခုမှမမှန်ကန်ကြောင်း ပြေပြေပြစ်ပြစ် ငြင်းဆိုချေပထားသည်။ သီပေါဘုရင်၏ အပါးတော်မြဲအတွင်းဝန် ဦးစံရွှေရေးသားသော ရတနာဂီရိသို့ သီပေါဘုရင်က သွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့သည့် မှတ်တမ်းစာအုပ်ကိုလည်း ဖတ်ရှုသင့်သည်။
အင်္ဂလိပ်နှင့်အမေရိကန်တို့မှ သတင်းစာများသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁၄၆ နှစ်ခန့်ကျော်က မမှန်သတင်း လုပ်ကြံဖန်တီးသော သတင်းများဖြင့် သီပေါမင်းကို စွပ်စွဲပုတ်ခတ်ရေးသားပြီး ၎င်းတို့ကြံရွယ်ထားသော မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ပြီး ကုပ်သွေးစုပ်ရန် ထိုမမှန်သတင်းများဖြင့် နယ်ချဲ့လမ်းခင်းခဲ့ခြင်းသာဖြစ်သည်။ သီပေါမင်းသည် ဘာသာရေးကိုင်းရှိုင်းသည်။ ကိုယ်တိုင်ပထမပြန် စာမေးပွဲအောင်ခဲ့သည်။ အရပ်သူ၊ အရပ်သားတို့သည် သီပေါမင်း ကုဋ္ဌနူနာဖြစ်နေသည်။ သီပေါမင်းသေပြီဆိုသော သတင်းကိုလည်း မမှန်မကန်နှစ်ကြိမ်သုံးကြိမ် ရေးသည်။ သတင်းများရေးသည်ကိုလည်း စာနယ်ဇင်းကျင့်ဝတ်နှင့်အညီ ပြန်လည်ဖြေရှင်းခြင်းမရှိပေ။ ၁၈၈၅ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံကို သိမ်းပိုက်ရန်အတွက်သာ အကွက်ဆင် အကွက်ချကလိမ်ကကျစ် အလိမ်အညာသတင်းများဖြင့် သိက္ခာမဲ့စွာ အောက်တန်းကျစွာ သတင်းလိမ်၊ သတင်းတုတို့၏ ဘိုးဘေးဘွဲ့ခံထိုက်သူများဖြစ်သည်။
ရဟန်းသံဃာ၊ ကလေးများအပါအဝင် လူ ၇၀၀ ကို အရှင်လတ်လတ် မီးရှို့သတ်သည်ဆိုသော လုပ်ကြံသတင်းကား ယုတ်မာလွန်းသော နယ်ချဲ့တို့၏ မိုက်ရိုင်းမှုကိုဖော်ပြနေပေသည်။ အင်္ဂလိပ်ကုန်သွယ်ရေး ကိုယ်စားလှယ်များကို မြန်မာဘုရင်(သီပေါ)က မတရားသဖြင့် လျော်ကြေးတောင်းသည်ဟူသော နယူးယောက်တိုင်းမ်မှ သတင်းပါဖြစ်ရပ်မှန်မှာ အိန္ဒိယအခြေစိုက် အင်္ဂလိပ်တို့၏ ဘုံဘေဘားမားသစ်ကုမ္ပဏီက မြန်မာဘုရင်ထံကျွန်းသစ် လာဝယ်သည်။ ထိုကာလက သင်္ဘောများ၏ကြမ်းခင်းများမှာ သစ်သားများသာဖြစ်ရာ သူတို့နိုင်ငံထွက်သစ်များက ပင်လယ်ဆားငန်ရည်နှင့် ထိပါများသော် ပျက်စီးလွယ်၏။
မြန်မာ့ကျွန်းသစ်ကား မည်သည့်အခါမှ မပျက်ချေ။ ဘုံဘေဘားမားက မြန်မာကျွန်းသစ် ၈၅၀၀၀ လုံး ခုတ်လှဲထားပြီး ၃၀၀၀၀ ဖိုးသာ ငွေချေသည်။
၅၅၀၀၀ ကို သစ်ဖိုးမပေးဘဲ ခိုးသယ်မည်လုပ်စဉ် မြန်မာအကောက်တော်အရာရှိများက စစ်ဆေးတွေ့ရှိသဖြင့် ဘုရင်က ခိုးခုတ်သော သစ်လုံးရေ ၅၅၀၀၀ အတွက် သစ်ဖိုးတောင်းပြီး နောက်နောင်ခိုးမခုတ်ရန် စတိဒဏ်ငွေရိုက်စေ၏။ နောက်ပိုင်းထိုဒဏ်ငွေ ကိုပင် တပ်ရိုက်ခြင်းမပြုတော့ဘဲ လွှတ်ပေးပါလျက် အင်္ဂလိပ်လူကြီးလူကောင်းတို့၏ သစ်ခိုးမှုကြီးကို ကာကွယ်ဖုံးဖိရန် မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်တိုက် ခိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ သူခိုးက လူဟစ်ဆိုသော စကားပုံအတိုင်းပင် သစ်သူခိုးက သတင်းလိမ်များဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံကို ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။
ကမ္ဘာလှည့် ဂျာမန်လူမျိုးတစ်ဦးက သီပေါမင်းနှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ရပြီးနောက် ကိုလုံးမြို့ထုတ် စာနယ်ဇင်းများတွင် “သီပေါမင်းသည် သေရည်သောက်ကြူးသည့် လက္ခဏာမတွေ့ရပါ။ ဆေးလိပ်လည်း မသောက်၊ ဆေးရွက်ကြီးလည်း မငုံပေ။ သီပေါသည် ၂၁ နှစ်အရွယ် လူငယ်အဖြစ် အနည်းငယ်ဆူဖြိုးသော်လည်း ကျွန်ုပ်တွေ့မြင်ဖူးသော မြန်မာလူမျိုးများထဲတွင် အချောအလှဆုံးဖြစ်သည်”ဟု ရေးသားခဲ့သည်။
ကမ္ဘာကျော်စာရေးဆရာမကြီး ဒေါ်ရိုသီဝုဒ်မင်းက ၎င်းရေးသားသော The Making of Burma စာအုပ်(ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ ဆရာဦးတင်မောင်ရင်က ခေတ်မြန်မာတည်ဟန် ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ဘာသာပြန်ရေးသားထုတ်ဝေသောစာအုပ်) တွင် သီပေါသည် သေသောက်ကြူးယစ်ထုတ်ကြီးမဟုတ်ပါဟု ရေးခဲ့သည်။
အင်္ဂလိပ်အရေးပိုင်ဟောင်း စာရေးဆရာ ဖီးလ်ဒင်းဟောက ၁၈၉၀ ပြည့်နှစ်က ၎င်းရေးသားသော The Soul of People စာအုပ်တွင် မြန်မာလူမျိုးတို့သည် ဘာသာတရားကို အကြွင်းမဲ့ရိုသေကိုင်းရှိုင်းသူများဖြစ်ကြသည်။ အရက်သောက်ခြင်း၊ ဘိန်းရှူခြင်းသည် မကောင်းကြောင်း ယုံကြည်ကြသူများဖြစ်သည်။ သီပေါသည် ယစ်ထုတ်ကြီးတစ်ယောက်ဖြစ်သည်ဟု စွပ်စွဲချက်များသည် လုံးဝမမှန်ကန်ကြောင်း ယခု ကျွန်ုပ်သိရပြီဟုရေးခဲ့သည်။ လူ ၇၀၀ မီးရှို့သတ်သည်ဆိုသော စွပ်စွဲချက်သည်လည်းမမှန်ဟု ဖီးလ်ဒင်းဟောက ရေးခဲ့သည်။
ယခုမျက်မှောက်ကာလ အနောက်သတင်းမီဒီယာများသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၁၄၀ ကျော်က သတင်းလိမ် နယ်ချဲ့သမားတို့၏ မြေးမြစ်များဖြစ်ရာ နယ်ချဲ့ဆိုးမွေခံများအဖြစ် ယခုလည်း စာနယ်ဇင်းမျိုးစုံ၊ ရေဒီယိုရုပ်မြင်သံကြားသတင်းမျိုးစုံ၊ Online သတင်းမျိုးစုံမှ နေ့မအားညမအား ၎င်းတို့သိမ်းပိုက ကျွန်ပြုသွေးစုပ်လိုသော ပစ်မှတ်နိုင်ငံ များအပေါ် သတင်းလိမ်၊ သတင်းတု၊ မုသားလုပ်ကြံသတင်းများဖြင့် ကမ္ဘာကိုမှိုင်းတိုက်နေခြင်းသာဖြစ်သည်။ ဆောင်းပါးရှည်လွန်းနေပြီဖြစ်၍ မျက်မှောက်ကာလ သတင်းလိမ်၊ မုသားသတင်း ကွန်ရက်များအကြောင်းကို ခြေခြေမြစ်မြစ်ရေးသား တင်ပြရန် ကြိုးစားပါဦးမည်။
မျက်မှောက်ခေတ် နယ်ချဲ့လက်ဟောင်း၊ လက်သစ်တို့ကလည်း သတင်းမီဒီယာလုပ်ငန်းကို နယ်ချဲ့စီမံချက်များတွင် လက်နက်ကောင်းအဖြစ် အသုံးပြုလျက်ရှိပေသည်။ ပုံစံကလည်း လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း ၁၄၀ ကျော်က အင်္ဂလိပ်၊ အမေရိကန်သတင်းစာများ ဖြစ်သော လန်ဒန်ဒေးလီးနယူးစ်သတင်းစာ၊ အမေရိကန်နယူးယောက်တိုင်းမ် သတင်းစာတို့တွင် လုံးဝမမှန်ကန်သော သတင်းလိမ်၊ သတင်းမှားများဖြင့် နယ်ချဲ့လမ်းဖောက်ခဲ့ကြသည်။ ထိုနည်းတူ ယနေ့နယ်ချဲ့မီဒီယာ များသည်လည်း ၎င်းတို့ပစ်မှတ်ထားသော နိုင်ငံများ၏ သတင်းများကို လိမ်လည်ဖော်ပြခြင်း၊ သတင်းမှားဖြင့် ခွင်ရိုက်ခြင်း၊ စွပ်စွဲပုတ်ခတ်အပုပ်ချသတင်းများဖြင့် ကမ္ဘာကိုအယုံသွင်းပြီး ပိုင်လောက်မှ ထိုပစ်မှတ်နိုင်ငံကို ကျူးကျော်ခြင်း၊ ပိတ်ဆို့ခြင်း၊ နှောင့်ယှက်ခြင်းများလုပ်နေကြသဖြင့် မိမိတို့၏ အမျိုးသားရေးခုခံအားဖြင့် တာဝန်သိအမျိုးသားရေး အလေးထားသော သတင်းမီဒီယာများကလည်း ပြောင်မြောက်ထက်မြက်စွာ တုံ့ပြန်နိုင်ကြရန် အလေး ဂရုပြုသင့်ကြောင်းပါခင်ဗျား။ ။
