အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများနဲ့ ဆက်ဆံရေး ပိုမိုတိုးမြှင့်တည်ဆောက်မယ့် တရုတ်သမ္မတ
Posted_Date
Image
Body
တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်က လာမယ့်သီတင်းပတ်ကစပြီး အရှေ့တောင်အာရှသုံးနိုင်ငံ ချစ်ကြည်ရေးခရီးစဉ် စတင်တော့မယ်လို့ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဧပြီလ ၁၁ ရက်မှာထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။ တရုတ်သမ္မတအနေနဲ့ အခုလိုမျိုး အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံတွေဆီကို ခြေဦးလှည့်လာတာက သူ့ဆီမှာခိုင်လုံတဲ့ အကြောင်းပြချက်ကောင်းတစ်ခု ရှိနေမှာပါ။
တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်က ဧပြီလ ၁၄ ရက်မှာ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံကို ပထမဆုံးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာတော့ မလေးရှားနိုင်ငံနဲ့ ကမ္ဘောဒီးယား နိုင်ငံတို့ကို ဆက်သွားမှာပါ။ ဧပြီလ ၁၈ ရက်အထိ အရှေ့တောင်အာရှသုံးနိုင်ငံဆီကို ခရီးဆက်မှာဖြစ်ပါတယ်။ အခုခရီးစဉ်ဟာ ရှီကျင့်ဖျင်အတွက် ဒီနှစ် အတွင်းပထမဆုံးသော ပြည်ပခရီးစဉ်ဖြစ်လာမှာပါ။
လက်ရှိအချိန်မှာ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံတို့ဟာ တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦးစည်းကြပ်ခွန်အပြန်အလှန် တိုးမြှင့်ကောက်ခံရင်းနဲ့ အချေအတင် ဖြစ်နေကြပါတယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ရှီကျင့်ဖျင်ရဲ့အရှေ့တောင်အာရှခရီးစဉ်ထွက်ပေါ်လာတာဟာ တိုက်ဆိုင်မှုတော့ဟုတ်ဟန်မတူပါဘူး။ တရုတ်နိုင်ငံအနေနဲ့ အရှေ့ တောင်အာရှနိုင်ငံများနဲ့ ဆက်ဆံရေးကို ပိုမိုခိုင်မာအောင်တည်ဆောက်ဖို့ ရည်ရွယ်နေတယ်ဆိုတာ သိသာထင်ရှားလှပါတယ်။
ဒီအချိန်မှာ နိုင်ငံအများစုက အမေရိကန်နိုင်ငံနဲ့ ခပ်လန့်လန့်ဖြစ်နေကြပုံပါ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် ဒေါ်နယ်ထရမ့်ဆိုတာ ပထမတစ်ကြိမ်သမ္မတသက်တမ်းမှာကတည်းက စိတ်မထင်ရင်မထင်သလိုလုပ်တတ်တဲ့ အလေ့အကျင့်လေးလည်း ရှိထားတော့ သူတို့အနေနဲ့ တော်တော်လေးသတိထားနေရတာပေါ့။ တစ်နည်းပြောရရင် စိုးရိမ်ကြောင့်ကြမှုတွေ ရှိနေတာတော့ အမှန်ပါပဲ။ တရုတ်နိုင်ငံကလည်း ဒီအခြေအနေမှာ အခွင့်အရေးကို လက်မလွတ်တမ်းအသုံးချတာလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။
ဒေါ်နယ်ထရမ့်ကချမှတ်လိုက်တဲ့ စည်းကြပ်အခွန် ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံမှစီးပွားရေးဝန်ကြီးများက အပြန်အလှန်စည်းကြပ်ခွန်ချမှတ် ခြင်းနဲ့တုံ့ပြန်မယ့်အစား အမေရိကန်နဲ့သာပြေလည်အောင်ညှိနှိုင်းဖို့ကို ပိုပြီးဦးစားပေးလိုတယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း အရှေ့တောင် အာရှနိုင်ငံများအတွက် တရုတ်နိုင်ငံက ပိုမိုယုံကြည်ကိုးစားလို့ရတဲ့ နိုင်ငံအဖြစ်ရပ်တည်နေကြောင်းကို ပြသလိုတဲ့အနေနဲ့ ရှီကျင့်ဖျင်က သူ့ရဲ့ခရီးစဉ်ကိုစတင်တာပါ။ ရှီကျင့်ဖျင်ရဲ့ခရီးစဉ်မှာ မလေးရှားနိုင်ငံကို ထည့်သွင်းရွေးချယ်ထားခြင်းကလည်း ဒီအချက်ကို ပိုမိုထင်ရှားစေပါတယ်။ မလေးရှားနိုင်ငံဆိုတာ ဒီနှစ်အတွက် အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကို ထမ်းဆောင်နေတာပါ။
ဒီလအစောပိုင်းမှာတုန်းကတည်းက ရှီကျင့်ဖျင်ဟာ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ခိုင်မာတဲ့သဘောထားကိုထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ တရုတ်နိုင်ငံက ဒေသတွင်းမှာရှိတဲ့နိုင်ငံတွေနဲ့ ခိုင်မာမှုရှိတဲ့ ဆက်ဆံရေးကို ထူထောင်သွားဖို့ရှိနေတယ်လို့ ပြောခဲ့တာပါ။ ဒီလိုပြောဆိုချက်ကို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သံတမန်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်တွေဆွေးနွေးတဲ့ အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများအဆင့်ဗဟိုအစိုးရ အစည်းအဝေးမှာပြောခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအစည်းအဝေးမှာ တရုတ်အစိုးရအနေနဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ နဲ့အပြန်အလှန်ယုံကြည်မှုခိုင်မာအောင်တည်ဆောက်ဖို့နဲ့ စက်မှုလုပ်ငန်းသာမက ထောက်ပံ့ရေး ကွင်းဆက်မှာပါ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေ ပိုမိုတိုးမြှင့်သွားဖို့ အတွက်တိုက်တွန်းထားတယ်လို့ Xinhua သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားတာတွေ့ရပါတယ်။
ဒေါ်နယ်ထရမ့်ရဲ့အစိုးရအဖွဲ့က တရုတ်နိုင်ငံမှတင်သွင်းမယ့် ကုန်ပစ္စည်းများအပေါ်မှာ စည်းကြပ်အခွန် ကို ၁၂၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြှင့်လိုက်တယ်လို့ ဧပြီလ ၉ ရက်မှာထုတ်ပြန်ခဲ့တာပါ။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ အဲဒီစည်းကြပ်ခွန်ကို ၁၄၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြှင့်ခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံကလည်း အမေရိကန်ရဲ့လုပ်ဆောင်မှုကို လက်တုံ့ပြန်သွားမယ်လို့ဆိုထားပြီး အဲဒီကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲကို အဆုံးထိတိုက်သွားမယ်လို့ လည်းပြောထားပါသေးတယ်။
အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများကလည်း ထရမ့်ရဲ့ စည်းကြပ်အခွန်တိုးမြှင့်ကောက်ခံမှုကနေ ကင်းလွတ်ခွင့်မရခဲ့ပါဘူး။ အခုတရုတ်သမ္မတသွားမယ့်နိုင်ငံ သုံးနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ ကမ္ဘောဒီးယား၊ ဗီယက်နမ်နဲ့ မလေးရှားနိုင်ငံတို့အပေါ် အမေရိကန်ကစည်းကြပ်အခွန် ၄၉ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၄၆ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ၂၄ ရာခိုင်နှုန်းစီအသီး သီးတိုးမြှင့်ကောက်ခံသွားမယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားတာပါ။ လက်ရှိမှာတော့ အမေရိကန်က တရုတ်ကလွဲလို့ ကျန်နိုင်ငံတွေအပေါ်ကောက်ခံမယ့်စည်းကြပ်အခွန်တွေကို ရက် ၉၀ ကြာဆိုင်းငံ့ထားပေမယ့် အခြေခံ စည်းကြပ်အခွန်တိုးမြှင့်ကောက်ခံမှုဖြစ်တဲ့ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းကတော့ ဆက်လက်တည်ရှိနေမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အခုအခြေအနေက အရှေ့တောင်အာရှဒေသရှိ နိုင်ငံများအပါအဝင် စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအနေနဲ့ အမေရိကန်ဘက်ကို လိုက်ပါရမယ့် ဖိအားတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတာပါ။ နိုင်ငံအများစုကလည်း ထရမ့်ရဲ့ စည်းကြပ်ခွန်တင်းကျပ်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမေရိကန် အစိုးရနဲ့တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတွေလုပ်သွားဖို့ စိုင်းပြင်းနေကြပါတယ်။ အဓိကကတော့ အမေရိကန်ရဲ့စည်းကြပ်ခွန်ကနေ ကင်းလွတ်ခွင့် သို့မဟုတ် လျှော့ပေါ့ခွင့်ရရှိစေဖို့ အတွက်ပါ။
အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများထဲမှာဆိုရင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံက အမေရိကန်ဆီကနေ စည်းကြပ်ခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ရဖို့အတွက် သူ့ဆီကိုတင်သွင်းနေတဲ့ အမေရိကန်ကုန်ပစ္စည်းတွေအပေါ် သတ်မှတ်ထားတဲ့စည်း ကြပ်ခွန်တွေကိုဖယ်ရှားပေးဖို့ ကမ်းလှမ်းပေးထားပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံနဲ့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတို့ကတော့ သူတို့ဆီကနေ အဆင့်မြင့်အရာရှိကြီးများကို စေလွှတ်ပြီး အမေရိကန်နဲ့ကုန်သွယ်ရေးဆွေးနွေးမှုတွေလုပ်သွားမယ်လို့ဆိုထားပါတယ်။
တရုတ်နိုင်ငံဟာ ဒေသတွင်းမှာလွှမ်းမိုးမှုရှိလာတဲ့ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံလို့ပြောရရင်မမှားပါဘူး။ တစ်ဖက်မှာလည်း သူတို့ရဲ့ပို့ကုန်တင်ပို့မှုပမာဏက အလွန်ကို များပြားပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ တရုတ်အပေါ်ပစ်မှတ်ထားပြီး အမေရိကန်က စည်းကြပ်အခွန်တွေကိုအဆမတန်တိုးမြှင့်လိုက်တာဟာ တစ်နည်းအားဖြင့် ဆိုရင် ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲကို စတင်လိုက်တာနဲ့ အတူတူပါပဲ။
ကုန်သွယ်ရေးစစ်ပွဲကို စတင်လိုက်ပြီဆိုတာနဲ့တစ်ပြိုင်နက် နှစ်ဖက်စလုံးကအရှုံးနဲ့သာရင်ဆိုင်ရဖို့ကို ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားရမှာပါ။ ဆုံးရှုံးမှုနည်းတာနဲ့များတာသာ ကွာသွားပါလိမ့်မယ်။ ဒီအချိန်မှာ မိတ်ဖက်နိုင်ငံများကြား စီးပွားရေးအရ ဆက်ဆံရေးတိုးတက်နေဖို့က သိပ်ကိုအရေးကြီးပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း တရုတ်သမ္မတရှီကျင့်ဖျင်က တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ချစ်ကြည် ရင်းနှီးမှုရှိပြီးသားဖြစ်တဲ့ အရှေ့တောင်အာရှရှိနိုင်ငံများဆီကို ကိုယ်တိုင်အရောက်လာပြီး နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေးတိုးမြှင့်လာတာကို မြင်တွေ့လာရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
Ref: SCMP
