တရုတ်-ရုရှား ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာ သိပ္ပံသုတေသန ပူးတွဲလုပ်ဆောင်မှုအား ရုရှားနိုင်ငံ၌ စတင်

“တရုတ်-ရုရှား ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာ သိပ္ပံသုတေသန ပူးတွဲလုပ်ဆောင်မှု” စတင်ခြင်းအခမ်းအနားကို ဇူလိုင် ၂၂ ရက်တွင် ရုရှားနိုင်ငံ အရှေ့ဖျားဆိပ်ကမ်းမြို့ ဗလာဒီဗော့စ်တော့ခ်၌ ကျင်းပခဲ့သည်။ နှစ်နိုင်ငံမှ သိပ္ပံသုတေသနဝန်ထမ်းများက ဇူလိုင် ၂၃ ရက်တွင် ရုရှား Akademik M.A. Lavrentyev သိပ္ပံသုတေသနသင်္ဘောအား စီးနင်းလိုက်ပါ၍ စတင်ထွက်ခွာမည်ဖြစ်ရာ ဘဲရင်းပင်လယ်နှင့် ပစိဖိတ် သုမုဒ္ဒရာ အနောက်မြောက်ပိုင်း ပင်လယ်ပြင်သို့ သွားရောက်ပြီး သိပ္ပံသုတေသနလှုပ်ရှားမှုများ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ဗလာဒီဗော့စ်တော့ခ်မြို့ အခြေစိုက် တရုတ်နိုင်ငံ ကောင်စစ်ဝန်ချုပ် ဝမ်ကျွင်းက စတင်ခြင်း အခမ်း အနား၌ အမှာစကား ပြောကြားရာတွင် လွန်ခဲ့သည့် ၁၅ နှစ်က တရုတ်-ရုရှား ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာ သိပ္ပံပညာရှင်များ ပထမဆုံးအကြိမ် ပူးတွဲသိပ္ပံသုတေသနလေ့လာမှုများ လုပ်ဆောင်သည့်အချိန်မှစ၍ သိပ္ပံပညာရပ် အခက်အခဲများစွာကို အတူလက်တွဲထိုးဖောက်ခဲ့ပြီး နက်ရှိုင်းသော အပြန်အလှန် ယုံကြည်မှုနှင့် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကို တည်ဆောက်ခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သည့် “တရုတ်-ရုရှား ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာနှင့် ရာသီဥတု ပူးတွဲသုတေသနစင်တာ” သည် နှစ်နိုင်ငံ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို ယန္တရားအသွင်၊ ပုံမှန်အသွင်ဆီသို့ ပို၍တွန်းအားပေးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ယခုအကြိမ် ပူးတွဲသိပ္ပံသုတေသနလုပ်ဆောင်မှုသည် ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာသမိုင်းသုတေသန (Paleoceanography)၊ ရာသီဥတုသမိုင်းသုတေသန (Paleoclimatology) နှင့် ဂေဟစနစ်သုတေသန လုပ်ဆောင်မှုများကို အဓိကထားလုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သက်ဆိုင်ရာရလဒ်များက လူသား မျိုးနွယ်တို့ မြောက်ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာ-မြောက်ဝင်ရိုးစွန်းဒေသ၏ ရာသီဥတုဆင့်ကဲတိုးတက် ပြောင်းလဲမှုစနစ်အား ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာ နားလည်သိရှိရန် အထောက်အကူပြု၍ အနာဂတ်ပတ်ဝန်းကျင်ပြောင်းလဲမှုအား ကြိုတင်ခန့်မှန်းမှုအတွက် အရေးကြီးသည့်သိပ္ပံနည်းကျမှီငြမ်းမှုများ ပံ့ပိုးပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

စီးပွားရေး ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအသွင်ပြောင်းမှု၊ ဒေသတွင်း တစ်သားတည်းဖြစ်တည်မှုတို့ နက်ရှိုင်းစွာ တိုးတက်လာသည့် နောက်ခံအခြေအနေတွင် တရုတ်-ရုရှား၏ ပူးတွဲသိပ္ပံသုတေသနလုပ်ဆောင်မှုအား ပြန်လည်စတင်ခြင်းသည် နှစ်နိုင်ငံက ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအား ရင်ဆိုင်ခြင်း၊ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာသိပ္ပံပညာ ရှေ့ပြေးကဏ္ဍအား စူးစမ်းလေ့လာခြင်းတို့တွင် အတူတကွတာဝန် ထမ်းဆောင်မှုကို ပေါ်လွင်စေပြီး နှစ်နိုင်ငံ၏ ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာ သိပ္ပံသုတေသနလုပ်ငန်း ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုသည် ခရီးစဉ်သစ်ဆီသို့ တက်လှမ်းနေသည်ကို အမှတ်သင်္ကေတပြုနေကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ရုရှားသိပ္ပံအကယ်ဒမီ အရှေ့ဖျားဌာနခွဲ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာရေးရာအင်စတီကျူ (POI) ဒါရိုက်တာ Denis Makarov က စတင်ခြင်းအခမ်းအနားတွင် ယခုအကြိမ် သိပ္ပံသုတေသနလုပ်ဆောင်မှုကို ရုရှားသိပ္ပံ အကယ်ဒမီအရှေ့ဖျားဌာနခွဲ POI နှင့် တရုတ်နိုင်ငံ သဘာဝအရင်းအမြစ်ဝန်ကြီးဌာန အမှတ် (၁) ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာ သုတေသနဌာနတို့ ပူးတွဲလုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ပြီး ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါပြီးနောက် နှစ်ဖက်က ပထမဆုံးအကြိမ် ပူးတွဲသိပ္ပံသုတေသနပြုလုပ်မှု ပြန်လည်လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်သဖြင့် များစွာအနက်အဓိပ္ပာယ်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုအကြိမ် သိပ္ပံသုတေသနလုပ်ဆောင်မှုရလဒ်သည် ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာနှင့် ရာသီဥတု၏ သမိုင်း ဆင့်ကဲတိုးတက်ပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဉ်အား ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် အထောက်အကူပြု၍ လက်ရှိနှင့် အနာဂတ် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ဒေသတွင်း ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာဂေဟစနစ်၊ ငါးလုပ်ငန်းနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်မှု စသည့်ကဏ္ဍများအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုအား ကြိုတင်ခန့်မှန်းမှု အတွက် အရေးကြီး အနက်အဓိပ္ပာယ်ရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုအကြိမ် ဘဲရင်းပင်လယ်-ပစိဖိတ်သုမုဒ္ဒရာ အနောက်မြောက်ပိုင်း ပူးတွဲသိပ္ပံသုတေသနလှုပ်ရှားမှု တွင် တရုတ်-ရုရှားနှစ်ဖက်က စုစုပေါင်း သိပ္ပံသုတေသနဝန်ထမ်း ၂၅ ဦးပါဝင်ပြီး ၎င်းအနက် တရုတ်ဘက်မှ ၅ ဦး ပါဝင်ကြောင်း၊ နှစ်နိုင်ငံ သိပ္ပံသုတေသနဝန်ထမ်းများသည် ဘဲရင်းပင်လယ်နှင့် ပစိဖိတ်သုမုဒ္ဒရာ အနောက်မြောက်ပိုင်း၏ စံထားထိုက်သော ပင်လယ်ရေပြင်၌ ဘက်စုံပတ်ဝန်းကျင် စောင့်ကြည့်လေ့လာမှုများ လုပ်ဆောင်သွားရန်၊ Quaternary ကာလ နှောင်းပိုင်းအတွင်း ဘဲရင်း ပင်လယ်-ပစိဖိတ်သုမုဒ္ဒရာ အနောက်မြောက်ပိုင်း၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအပေါ် တုံ့ပြန်မှုဖြစ်စဉ်နှင့် အကျိုးအကြောင်းများအား စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ယခုအကြိမ် သိပ္ပံသုတေသနပြုလုပ်မှု၏ တရုတ်ဘက် အဓိကသိပ္ပံပညာရှင်၊ ဘူမိဗေဒပညာရှင် ကျိုးကျန့်ကျွင်း၏ မိတ်ဆက်မှုအရ သိရသည်။ 

ကိုးကား- ဆင်ဟွာ