ယီမင်နိုင်ငံမှ ဟူသီတပ်ဖွဲ့များသည် အီရန်ဘက်မှ အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးကို ဒေသတွင်းတွင် တိုက်ခိုက်မှုများ စတင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာလိုက်သည်။

“ယီမင်နိုင်ငံသည် အမေရိကန်နှင့် အစ္စရေးကို တရားဝင်စစ် ကြေညာ လိုက်ပြီဖြစ်သည်။ သင်တို့၏ သင်္ဘောများကို မိမိတို့၏ရေပိုင်နက်မှ ဝေးရာသို့ ရွှေ့ပါ” ဟု ယီမင်ရှိ ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့၏ ပြောရေး ဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ယာဟယာ ဆာရီး က ဇွန် ၂၂ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်။

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Maria Zakharova က အတုအယောင် ဖန်တီးမှု (deepfake) နည်းပညာ တိုးတက်လာမှုကြောင့် ကမ္ဘာသည် “သတင်း အချက်အလက် လှည့်စားမှု” (informational barbarism) ဘက်သို့ ဦးတည်နေကြောင်း သတိပေးခဲ့ပြီး သတင်းဌာနများအနေဖြင့် အချက်အလက်စစ်ဆေးခြင်း (fact-checking) နှင့် ဗီဒီယိုအတုအစစ် စိစစ်ခြင်းတို့ အတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများတိုးမြှင့်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟုက အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်အား အီရန်၏နျူကလီးယားစက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ရန် “ရဲရင့်သောဆုံးဖြတ်ချက်” ချမှတ်ခဲ့သည့်အတွက် ချီးကျူး ဂုဏ်ပြုလိုက် ပါသည်။

စနေနေ့ (ဇွန် ၂၁) ညပိုင်းတွင် အမေရိကန်က အီရန်၏ Fordow ၊ Natanz နှင့် Esfahan ရှိ စက်ရုံများကို တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ တီဟီရန်က ယင်းလုပ်ရပ်အား အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေနှင့် နျူကလီးယား လက်နက်မပြန့်ပွားရေး စာချုပ် (NPT) ၏ “ပြင်းထန်သောချိုးဖောက်မှု” အဖြစ် ရှုတ်ချခဲ့သည်။

ဆီးရီးယားမီဒီယာများက တနင်္ဂနွေနေ့ (ဇွန် ၂၂) တွင် ထုတ်ပြန်သည့် သတင်းအရ ဆီးရီးယားမြို့တော် ဒမက်စကပ်ရှိ Mar Elias ခရစ်ယာန် ဘုရားကျောင်းတွင် ပေါက်ကွဲမှုတစ်ခုဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အော်သိုဒေါက် ခရစ်ယာန် ဘုရားကျောင်းတွင် တနင်္ဂနွေ ဝတ်ပြုဆုတောင်းမှုပြုနေစဉ် အသေခံဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်ခံရခြင်းဖြစ်သည်ဟု သတင်းများက ဖော်ပြသည်။

ဆီးရီးယားကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက SANA သတင်းဌာနသို့ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် အနည်းဆုံး လူ ၂၀ သေဆုံးပြီး ၅၂ ဦး ဒဏ်ရာရရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

အီရန်၏ Fordow နျူကလီးယားစင်တာသည် အမေရိကန်တို့၏ တိုက်ခိုက်မှုတွင် ကြီးမားသော ပျက်စီးမှုမရှိကြောင်း Qom ပြည်နယ် ကိုယ်စားလှယ် Mohammad Manan Raisi ကို ကိုးကားပြီး Fars သတင်းဌာနက တနင်္ဂနွေနေ့ (ဇွန် ၂၂) တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump က Fordow ၊ Natanz နှင့် Esfahan နျူကလီးယားစင်တာများသည် အမေရိကန်တို့၏ တိုက်ခိုက်မှုဖြင့် လုံးဝ ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။

နိုင်ငံတကာသတင်းဌာန Politico က စနေနေ့ (ဇွန် ၂၁) တွင် ထုတ်ပြန်သော သတင်းတစ်ရပ်အရ နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် ကျင်းပမည့် NATO ခေါင်းဆောင်များ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် ယူကရိန်းဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှု များကို သိသိသာသာ လျှော့ချသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ဗြိတိန်အစိုးရသည် ၎င်း၏ဝက်ဘ်ဆိုဒ်အား ပြုပြင်မွမ်းမံရန်အတွက် ပေါင် ၅၃၂,၀၀၀ (ဒေါ်လာ ၇၀၀,၀၀၀ ကျော်) ကုန်ကျခဲ့သည့်အတွက် ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်မှုများခံနေရသည်။ အဆိုပါငွေပမာဏသည် ဂရပ်ဖစ် ဒီဇိုင်း အသေးစား ပြောင်းလဲမှုအနည်းငယ်အတွက်သာ သုံးစွဲခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာ့လုံးဆိုင်ရာ ကြော်ငြာအေဂျင်စီ M&C Saatchi မှ ဆောင်ရွက်ပေး ခဲ့သည့် အဆိုပါလုပ်ငန်းတွင် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်၏ Header အား အမည်းရောင် မှ အပြာရောင်သို့ ပြောင်းလဲခြင်း၊ လိုဂို၏အစက်အပြောက် (dot) အား အထက်သို့တိုးပြီး စိမ်းပြာရောင်ပြောင်းခြင်းစသည့် အသေးစားပြုပြင်မှုများသာ ပါဝင်သည်။

ယူကရိန်းခေါင်းဆောင် ဗလာဒီမာ ဇီလန်စကီးက ရုရှားနယ်နိမိတ် အတွင်းပိုင်းရှိ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာပစ်မှတ်များကို တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်များဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်လိုက်ပါသည်။

ပဋိပက္ခကို အဆုံးသတ်ရန် သံတမန်ဆွေးနွေးမှုများ ရှိနေသော်လည်း ယူကရိန်းဘက်က မကြာသေးမီသီတင်းပတ်များအတွင်း ရုရှားနယ်အတွင်းပိုင်းသို့ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုများကို သိသိသာသာ တိုးမြှင့် လုပ်ဆောင် လျက်ရှိသည်။ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂေးလာဗရော့က အဆိုပါ လုပ်ရပ်များသည် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို နှောင့်ယှက်ရန် ကြိုးပမ်းမှု တစ်ခုဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ အီရန်အပေါ်ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုများကို အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသရှိ ယခင်စစ်ပွဲများနှင့် နှိုင်းယှဉ်မှုများကို ဒုတိယသမ္မတ J.D. Vance က ပြင်းပြင်းထန်ထန်တုံ့ပြန်လိုက်ပြီး၊ ဝါရှင်တန်၏ ယခုလုပ်ဆောင်မှု များသည် အမှတ်တကယ် ကန့်သတ်မှုနှင့် နိုင်ငံခြားရေး ရည်မှန်းချက် များအပေါ် အခြေခံပါသည်ဟု ဆိုပါသည်။

အီရန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Abbas Araghchi သည် ရုရှား သမ္မတ ဗလာ ဒီမာပူတင်နှင့် ကြိုတင်စီစဉ်ထားသည့် မော်စကိုခရီးစဉ်အတွင်း အရေးကြီးသောကိစ္စရပ်များ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု ပြုလုပ်ရန် မျှော်မှန်းထားသည်။ ထိုခရီးစဉ်သည် အီရန်၏ နျူကလီးယား အဆောက်အအုံများကို အမေရိကန်က တနင်္ဂနွေနေ့ (ဇွန် ၂၂) နံနက်အစောပိုင်းက စတင် တိုက်ခိုက်ချိန်နှင့် တိုက်ဆိုင်နေခဲ့သည်။