စိုက်ပျိုး မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းများ တက္ကသိုလ်များ

မြန်မာနိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုး မွေးမြူရေးကိုအခြေခံသည့် နိုင်ငံဖြစ်သည်နှင့်အညီ  နိုင်ငံအတွင်းရှိ နိုင်ငံသားတိုင်း စားရေရိက္ခာဖူလုံစွာရရှိရေးသည် လွန်စွာအရေးပါလှသည်။ ထိုသို့ စားရေရိက္ခာဖူလုံစေရန်အတွက်စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့်ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန မွေးမြူရေးနှင့်ကုသရေးဦးစီးဌာနသည် နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေးဦးတည်ချက်(၃)ရပ်အနက် “စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးကိုအခြေခံသည့်  ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကို ခေတ်မီနည်းစနစ်များဖြင့် ပိုမိုတိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ပြီး အခြေခံစီးပွားရေးကဏ္ဍများကိုလည်း ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ရေး” ဆိုသည့် ဦးတည်ချက်များနှင့်အညီ မွေးမြူရေးကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန်အတွက် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။   မွေးမြူရေးကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရာတွင် မွေးမြူရေး အသိပညာရှင်၊ အတတ်ပညာရှင်များ၊ မွေးမြူရေးကျွမ်းကျင်လုပ်သားများလည်း မွေးထုတ်နိုင်ရန် များစွာလိုအပ်လျက်ရှိသည်။

ပြည်တွင်းစားသုံးမှုလုံလောက်စေရန်သာမက ပိုလျှံစေရန်အတွက်မွေးမြူရေးထုတ်ကုန်များကိုထုတ်လုပ်ရာတွင်  စံချိန်စံညွှန်းပြည့်မီစွာထုတ်လုပ်နိုင်ပါမှ   ပြည်ပနိုင်ငံများဆီသို့ ဈေးကွက်ဝင် မွေးမြူရေးထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများ တင်ပို့ရောင်းချနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ အရည်အသွေးပြည့်ဝသော မွေးမြူရေးထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများထုတ်လုပ်တင်ပို့နိုင်စေရန်   အခြေခံအကျဆုံးအချက်မှာ နိုင်ငံအတွင်းရှိ မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်နေသော မွေးမြူရေးသမားများဆီသို့ တိုးတက်ပြောင်းလဲလာသောခေတ်စနစ်နှင့်အညီ မွေးမြူရေးနည်းစနစ်ကောင်းများကို မွေးမြူရေးအသိပညာရှင်၊ အတတ်ပညာရှင်များမှတစ်ဆင့် ဖြန့်ဝေပညာပေးခြင်း၊  လက်တွေ့လမ်းညွှန်ပြသခြင်း၊    ဆင့်ပွားသင်တန်းများပို့ချပေးခြင်း စသည့်နည်းလမ်းများစွာကိုအသုံးပြုပြီး ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းအားဖြင့် နိုင်ငံအတွင်းလိုအပ်လျက်ရှိသော မွေးမြူရေးကျွမ်းကျင်လုပ်သားများ များစွာပေါ်ထွန်းလာမည် ဖြစ်သည်။      

ထိုသို့ နိုင်ငံ၏အသားကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် လိုအပ်လျက်ရှိသောမွေးမြူရေးအသိပညာရှင်၊ အတတ်ပညာရှင်၊  မွေးမြူရေးကျွမ်းကျင်လုပ်သားများပေါ်ထွက်လာနိုင်စေရေးရည်ရွယ်ကာ  နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ၏လမ်းညွှန်ချက်အရ  စိုက်ပျိုး မွေးမြူရေးပညာရပ်ဆိုင်ရာ သင်တန်းကျောင်းများ၊ တက္ကသိုလ်များ ဖွင့်လှစ်သင်ကြားပို့ချပေးလျက်ရှိသည်။ ယခုလက်ရှိဖွင့်လှစ်ထားသော တက္ကသိုလ်များမှာ မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးတွင် တစ်ကျောင်းတည်းသာရှိသော ရေဆင်း နေပြည်တော်ရှိ “မွေးမြူရေးဆိုင်ရာဆေးတက္ကသိုလ်”၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး အင်းစိန်မြို့နယ်ရှိ “တိရစ္ဆာန်ဆေးကု သိပ္ပံသင်တန်းကျောင်း” နှင့် တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်အသီးသီးရှိ “အခြေခံပညာနှင့် စက်မှု စိုက်ပျိုး မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်း” တို့ ဖြစ်သည်။

ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး    အင်းစိန်မြို့နယ်ရှိ “တိရစ္ဆာန်ဆေးကုသိပ္ပံသင်တန်းကျောင်း”ကို  တိရစ္ဆာန်မွေးမြူထုတ်လုပ်မှု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးအတွက် တိရစ္ဆာန်ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးနှင့်  ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုဆိုင်ရာ   အလယ်အလတ်ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ မွေးထုတ်ပေးနိုင်ရန်ရည်ရွယ်ကာ သိပ္ပံဘွဲ့ရများကိုခေါ်ယူပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်မေလ  ၂ ရက်တွင်  သင်တန်းအမှတ်စဉ် (၁)ကို စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။    သင်တန်းကာလတစ်နှစ်အတွင်း မွေးမြူရေးဆိုင်ရာဘာသာရပ် (၁၅) ဘာသာအား စာတွေ့လက်တွေ့   သင်ကြားပို့ချပေးမည်ဖြစ်သည်။ “တိရစ္ဆာန်ဆေးကုသိပ္ပံသင်တန်းကျောင်း”တွင် တစ်နှစ်သင်တန်းတက်ရောက်ခြင်းအားဖြင့် မွေးမြူရေးပညာရပ်များကို  ဆည်းပူးခွင့်ရကာ ဒေသအတွင်းတိရစ္ဆာန်ကူးစက်ရောဂါများကို ကုသပေးခွင့်ရမည့်အပြင် မွေးမြူရေးအတတ်ပညာရပ်များကို ဖြန့်ဝေပေးနိုင်သူ၊   မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများကို လွယ်လင့်တကူ လက်တွေ့ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နိုင်သူ၊နိုင်ငံ၏အသားကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ဆောင်ရွက်ရာတွင်    တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှ ကူညီပေးနိုင်သူလည်း ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် သင်တန်းပြီးမြောက်ပါက တိရစ္ဆာန်ဆေးကု ဒီပလိုမာ(Dip.V.Sc)ရရှိမည်ဖြစ်ပြီး မွေးမြူရေးနှင့်ကုသရေးဦးစီးဌာနတွင် ဒုတိယလက်ထောက်ဦးစီးမှူး ရာထူးဖြင့် စတင်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခွင့်လည်း ရရှိမည်ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင်  မွေးမြူရေးပညာရပ်များ တစ်နိုင်ငံလုံးသို့ပြန့်ပွားနိုင်ရန်၊အဆင့်မြင့်ပညာ  ဆက်လက်မသင်ကြားနိုင်သော   ကျောင်းသား၊ကျောင်းသူများအတွက် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပညာရပ်များရရှိရန်နှင့် မွေးမြူရေးကျွမ်းကျင်လုပ်သားများ ပေါ်ထွန်းလာစေရန်ရည်မှန်းကာ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန၊ မွေးမြူရေးနှင့်ကုသရေးဦးစီးဌာနသည် ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ပညာသင်နှစ်တွင် တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်အသီးသီးရှိ ခရိုင် ၅၀၊ မြို့နယ် ၅၁ မြို့နယ်တွင် စိုက်ပျိုး မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်း ၅၁ ကျောင်းကို စတင်ဖွင့်လှစ်သင်ကြားခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ပညာသင်နှစ်တွင် အခြေခံပညာနှင့် စက်မှု၊ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်း ၃၄ ကျောင်းကို တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ကာ စုစုပေါင်း  ၈၅ ကျောင်း တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

အခြေခံပညာနှင့် စက်မှု၊ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းတွင် တက်ရောက်လိုသူ/ လျှောက်ထားသူသည် အောက်ပါ သတ်မှတ်အရည်အချင်းများနှင့်ပြည့်မီသူဖြစ်ရမည်။

     စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေးပညာရပ်များ၏လက်တွေ့  လုပ်ငန်းများအား ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက် ကျန်းမာရေး  ကောင်းမွန်သူဖြစ်ရပါမည်။

     အခြေခံပညာအလယ်တန်းအဆင့် Grade -9 အောင်မြင်သူ ဖြစ်ရပါမည်။

အခြေခံပညာနှင့် စက်မှု၊ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်း တွင် လေ့ကျင့်သင်ကြားပို့ချပေးလျက်ရှိသော မွေးမြူရေးအထူးပြု ဘာသာရပ်များမှာ -

ပထမနှစ်သင်တန်းတွင် -

(က)  ကြက်မွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးဘာသာ

(ခ) စားမြုံ့ပြန်သတ္တဝါမွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးဘာသာ

(ဂ) ရေသတ္တဝါနှင့်ပျားမွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးဘာသာ

(ဃ) သီးနှံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရေးနှင့်ကာကွယ်ရေးဘာသာ

(င) မြန်မာစာ

(စ) အင်္ဂလိပ်စာ

(ဆ) သင်္ချာ

(ဇ)  ပေါင်းစပ်ဘာသာရပ်(ဓာတု+ရူပ)

(ဈ) ဇီဝဗေဒ

ဒုတိယနှစ်သင်တန်းတွင် -

(က) ကြက်မွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးဘာသာ

(ခ) စားမြုံ့ပြန်သတ္တဝါမွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးဘာသာ

(ဂ)  ဝက်မွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးဘာသာ

(ဃ) သီးနှံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရေးနှင့်ကာကွယ်ရေးဘာသာ

(င) မြန်မာစာ

(စ) အင်္ဂလိပ်စာ

(ဆ) သင်္ချာ

(ဇ)  ပေါင်းစပ်ဘာသာရပ်(ဓာတု+ရူပ)

(ဈ) ဇီဝဗေဒ

(ည) သတင်းအချက်အလက်နှင့်နည်းပညာ

တတိယနှစ်သင်တန်းတွင် -

(က)ကြက်မွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးဘာသာ

(ခ) စားမြုံ့ပြန်သတ္တဝါမွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးဘာသာ

(ဂ) ဝက်မွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးဘာသာ

(ဃ) ရေသတ္တဝါနှင့်ပျားမွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးဘာသာ

(င) မြန်မာစာ

(စ) သတင်းအချက်အလက်နှင့်နည်းပညာတို့ဖြစ်သည်။

အခြေခံပညာနှင့်  စက်မှု၊ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းတွင် တက်ရောက်သူသည်   အခြေခံပညာကျောင်းများမှ Grade -9  အောင်မြင်ခဲ့ပြီး အခြေခံပညာနှင့် စက်မှု၊ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းတွင် Grade-10 မှစပြီး သုံးနှစ်သင်တန်းတက်ရောက်ကာ သတ်မှတ်နှစ်အလိုက် အခြေခံပညာအထက်တန်းအဆင့်ဘာသာရပ်များအပြင် မွေးမြူရေးအတတ်ပညာဆိုင်ရာဘာသာရပ်များကိုစာတွေ့လက်တွေ့ လေ့ကျင့်သင်ကြားပို့ချပေးသွားမည်ဖြစ်သည်။ စက်မှုနည်းပညာ၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေး အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းအတတ်ပညာများကို   သင်ယူတတ်မြောက်နိုင်ပြီး ထူးချွန်စွာအောင်မြင်ပါက ပညာဆက်လက်သင်ယူနိုင်ခွင့်နှင့် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများလည်း ရရှိမည်ဖြစ်သည်။ သင်တန်းသားများအား သုံးနှစ်တက်ရောက်သင်ကြားမှုအပေါ် အကဲဖြတ်စစ်ဆေး၍ အထူးအောင်၊ အဆင့်မီအောင်နှင့် ရိုးရိုးအောင်ဟူ၍ သတ်မှတ်ထားရှိသည်။

အခြေခံပညာနှင့်   စက်မှု၊ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်း၌ မွေးမြူရေးအထူးပြုကျောင်းသားသည် အထူး (Credit)အောင်ဖြင့် အောင်မြင်ပါက မွေးမြူရေးဆိုင်ရာဆေးတက္ကသိုလ် (ရေဆင်း) နေပြည်တော်တွင် ဖွင့်လှစ်ထားသည့် တိရစ္ဆာန်ဆေးပညာဘွဲ့ (Doctor of Veterinary Medicine)ခြောက်နှစ်သင်တန်းနှင့် မွေးမြူရေးပညာဘွဲ့(Bachelor of Animal Science) လေးနှစ်သင်တန်းများကို တက်ရောက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အဆင့်မီ(Qualified)အောင်ဖြင့် အောင်မြင်သူသည်  စိုက်ပျိုးရေးသိပ္ပံကျောင်းများတွင် သင်ကြားလျက်ရှိသည့် မွေးမြူရေးဒီပလိုမာ(Diploma in Animal Husbandry) သုံးနှစ်သင်တန်းနှင့် ငါးလုပ်ငန်းသိပ္ပံ၏ငါးလုပ်ငန်းဒီပလိုမာ (Diploma in Fisheries and Aquaculture)သုံးနှစ်သင် တန်းသို့ တက်ရောက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ မွေးမြူရေးဒီပလိုမာ(Diploma in Animal Science) သင်တန်းတွင် ထူးချွန်စွာအောင်မြင်သူများသည်မွေးမြူရေးဆိုင်ရာဆေးတက္ကသိုလ်လေးနှစ်သင်တန်း မွေးမြူရေးပညာဘွဲ့(Bachelor of Animal Science)၏ တတိယနှစ်(ပထမနှစ်ဝက်)သင်တန်းမှ စတင်တက်ရောက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ငါးလုပ်ငန်းဒီပလိုမာ(Diploma in Fisheries and Aquaculture)သင်တန်းတွင် ထူးချွန်စွာအောင်မြင်သူများသည် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ငါးလုပ်ငန်းဆိုင်ရာဘာသာရပ် တတိယနှစ် (ပထမနှစ်ဝက်) သင်တန်းမှ စတင်တက်ရောက်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ရိုးရိုးအောင်မြင်ပါက  မွေးမြူရေးအတတ်ပညာအောင်လက်မှတ်ရရှိမည်ဖြစ်ပြီး  မွေးမြူရေးနှင့်သက်ဆိုင်သောအခန်းကဏ္ဍတွင် လုပ်ကိုင်နိုင်ရန် အခွင့်အလမ်းကောင်းများရရှိမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် “အခြေခံပညာနှင့် စက်မှု၊   စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်း” သို့ တက်ရောက်သူတိုင်း အထူးအခွင့်အရေးအနေဖြင့် ကျောင်းတက်နေစဉ်အတွင်း လစဉ်လတိုင်း ပညာသင်ထောက်ပံ့ကြေးများကိုလည်း နိုင်ငံတော်မှ ပေးအပ်ချီးမြှင့်သွားမည်ဖြစ်သည်။

အချုပ်အားဖြင့်ဆိုသော် နိုင်ငံတော်၏မွေးမြူရေးကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရာတွင်  နိုင်ငံအတွင်း မွေးမြူရေးကိုစိတ်ပါဝင်စားစွာ ခေတ်မီနည်းလမ်းများဖြင့် နည်းလမ်းမှန်ကန်နည်းစနစ်ကျကျဖြင့် မွေးမြူလုပ်ကိုင်သူများ များပြားလာမှသာလျှင် နိုင်ငံအတွင်း အသားထုတ်လုပ်မှုများပြားလာကာ    အသားစားသုံးမှုဖူလုံလာရုံသာမကပိုလျှံသည်များကို ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ တန်ဖိုးမြှင့်မွေးမြူရေးထုတ်ကုန်များအဖြစ် ပိုမိုထုတ်လုပ်လာနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ တန်ဖိုးမြှင့်မွေးမြူရေးထုတ်ကုန်များ တင်ပို့ခြင်းအားဖြင့် နိုင်ငံ့စီးပွားလည်းမြင့်မားလာမည်ဖြစ်သည်။ မွေးမြူရေးကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခြင်းအားဖြင့် နိုင်ငံအတွင်းနေပြည်သူများ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများတိုးတက်လာကာ ကျေးလက်နှင့်မြို့ပြကွာဟမှုများလည်း လျော့နည်းပပျောက်လာမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် မွေးမြူရေးပညာရပ်များကိုပြန့်ပွားအောင် နည်းပြလမ်းပြပေးသူ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးဆိုင်ရာ လူသားအရင်းအမြစ်များပေါ်ထွန်းလာစေရန်ရည်ရွယ်ကာ   နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲ၏လမ်းညွှန်ချက်အရဖွင့်လှစ်ထားရှိသော“မွေးမြူရေးဆိုင်ရာဆေးတက္ကသိုလ်”၊ “တိရစ္ဆာန်ဆေးကုသိပ္ပံသင်တန်းကျောင်း” နှင့်“အခြေခံပညာနှင့် စက်မှု၊ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်း” သို့ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းနေ အသားကဏ္ဍ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတွင် ပါဝင်အားဖြည့်လိုသူ နိုင်ငံချစ်စိတ်ရှိသည့်နိုင်ငံသားတိုင်း တက်ရောက်သင့်ပါကြောင်း တိုက်တွန်းနှိုးဆော်အပ်ပါသည်။      ။

Source: https://myawady.net.mm/