သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များအတွက် ကျန်းမာရေးအသိပညာပေး

Article_Author

ပေါက်ပေါက်

Posted_Date

Sat, 04/26/2025 - 12:00

MM-Article-Category

လူမှုရေးကဏ္ဍဆောင်းပါး

လူမှုရေး-ကျန်းမာရေး

Image

သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များအတွက် ကျန်းမာရေးအသိပညာပေး

Body

သဘာဝဘေးအန္တရာယ်အမျိုးအစားများ

မြန်မာနိုင်ငံ၌ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များ (Natural Disasters) ဖြစ်ပွားလေ့ရှိပြီး လူကြောင့်ဖြစ်သော ဘေးအန္တရာယ်များလည်း ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။ ဘေးအန္တရာယ်များကို အောက်ပါအတိုင်း အမျိုးအစားခွဲခြားထားသည်။

(က)မိုးလေဝသနှင့် ရာသီဥတုဆိုင်ရာဘေးအန္တရာယ်များ

ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း၊ မိုးသည်းထန်ခြင်းကြောင့် လျှပ်တစ်ပြက်ရေလွှမ်းမိုးခြင်း၊ မြစ်ရေကြီးနှင့် မြို့ပြရေလွှမ်းမိုးခြင်း၊ မိုးသီးကြွေခြင်း၊ လေပြင်းတိုက်ခတ်ခြင်း၊ လေဆင်နှာမောင်းတိုက်ခတ်ခြင်း၊ အပူလှိုင်း၊ အအေးလှိုင်းဖြတ်ခြင်း၊ မိုးခေါင်ရေရှားခြင်းတို့ဖြစ်သည်။

(ခ) မြေမျက်နှာပြင်ဆိုင်ရာ ဘေးအန္တရာယ်များ

ငလျင်လှုပ်ခြင်း၊ မြေပြိုခြင်း၊ တောင်ပြိုခြင်း၊ တောမီးလောင်ခြင်း၊ မီးတောင်ပေါက်ကွဲခြင်း၊ မြေနိမ့်ဒေသများ ရေလွှမ်းမိုးခြင်း၊ ကမ်းရိုးတန်းဒေသများ ဒီရေလွှမ်းမိုးခြင်း၊ ဆူနာမီရေလှိုင်းနှင့် ရေလွှမ်းမိုးခြင်းတို့ဖြစ်သည်။

(ဂ) ဇီ၀ဗေဒဆိုင်ရာ ဘေးအန္တရာယ်များ

ကူးစက်ရောဂါ ကပ်အသွင်ဖြစ်ပွားခြင်း၊ အင်းဆက်ပိုးမွှားကျရောက်ခြင်းနှင့် ဇီဝလက်နက်များ ဖြစ်သည်။

(ဃ) မတော်တဆမှုများနှင့် စက်မှုနည်းပညာဆိုင်ရာ ဘေးအန္တရာယ်များ

မီးလောင်ခြင်း၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဆိုင်ရာ ယာဉ်မတော်တဆမှုများ ဥပမာ-ခရီးသည်ယာဉ်၊ ရထားတိမ်းမှောက်ခြင်း၊ ရေယာဉ်နစ်မြုပ်ခြင်း၊ လေယာဉ်ပျက်ကျခြင်း၊ မိုင်းတွင်းနှင့် အဆောက်အအုံပြိုကျခြင်း၊ ဓာတုစက်ရုံများနှင့် နျူကလီးယားဓာတ်အားပေးစက်ရုံများ ပေါက်ကွဲခြင်း၊ ဓာတုလက်နက်နှင့် နျူကလီးယားလက်နက်များဖြစ်သည်။

(င) လူမှုရေးနှင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ

စစ်ပွဲများ၊ အကြမ်းဖက်မှုများ၊ လူမှုအဓိကရုဏ်းများဖြစ်သည်။

သဘာဝဘေးနှင့်ပတ်သက်၍ သိထား သင့်သောအချက်များ

သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များတွင် ကြိုတင်ခန့်မှန်းနိုင်သော ဘေးအန္တရာယ်များရှိသကဲ့သို့ ခန့်မှန်းရန် ခက်ခဲသော ဘေးအန္တရာယ်များလည်းရှိသည်။ ဥပမာ- ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းနှင့် ရေလွှမ်းမိုးခြင်းကဲ့သို့ တချို့သောဘေးအန္တရာယ်များကို ကြိုတင်ခန့်မှန်း၍ ရနိုင်သော်လည်း ဥပမာ - မြေငလျင်လှုပ်ခြင်းနှင့် လေဆင်နှာမောင်းတိုက်ခတ်ခြင်း ကဲ့သို့သော ဘေးအန္တရာယ်များမှာ ကြိုတင်ခန့်မှန်းရန် ခက်ခဲသည်။ သို့ဖြစ်ရာ ကြိုတင်ခန့်မှန်း၍ ရနိုင်သော ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းကဲ့သို့ ဘေးအန္တရာယ်များအတွက်မိုးလေဝသသတင်းများကိုအမြဲနားထောင်သင့်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၌ မိုးလေဝသသတင်းများကို မိုးလေဝသနှင့်ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ သတိပေးချက်များနှင့်အတူ အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ ထုတ်ပြန်ပေးလျက်ရှိသဖြင့် အဆိုပါမိုးလေဝသသတင်းများကို အမြဲမပြတ်နားထောင်ပြီး ဘေးအန္တရာယ် အသိပေးချက်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။

သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကျရောက်သောဒေသများရှိ ပြည်သူများအတွက် ကျန်းမာရေး သတိပေးနှိုးဆော်ချက်

- မိုးလေဝသသတင်းများ၊ ဘေးအန္တရာယ် သတိပေးချက်များနှင့် ကျန်းမာရေးအသိပေးနှိုးဆော်ချက်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ပါ။

- ဘေးအန္တရာယ်မကျရောက်မီအချိန်ကတည်းက အစားအစာ၊ သောက်သုံးရေနှင့် ပုံမှန်သောက်သုံးနေကျ ဆေးဝါးများအား အသင့်ကြိုတင်စုဆောင်းထားပါ။ ဆေးဝါးပြတ်လပ်မှုရှိပါက ကျန်းမာရေးဌာနနှင့် ဆက်သွယ်၍ ဆေးကုသမှုခံယူပါ။

- တာဝန်ရှိသူများ၏ညွှန်ကြားချက်များအတိုင်း မိုးဒဏ်၊ လေဒဏ်ခံနိုင်သော အဆောက်အအုံ၌နေထိုင်ပါ။

- ရာသီဥတုနှင့်လျော်ညီပြီး ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်အောင် ဝတ်စားဆင်ယင်ပါ။

- ရေမျောစာများ၊ အမှည့်လွန်အစာများ၊ ယင်နားစာများ မစားပါနှင့်။ အစားအစာများကို ယင်မနားစေရန် ဖုံးအုပ်ထားပါ။

- ရေသန့်ဆေးထုပ်၊ ကလိုရင်းခတ်ထားသောရေ သို့မဟုတ် ကျိုချက်ထားသောရေ သို့မဟုတ် ယုံကြည်စိတ်ချရသောရေသန့်ကိုသာ သောက်ပါ။

- ယင်လုံအိမ်သာကို စနစ်တကျသုံးစွဲပါ။

-တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးကို အလေးထားဆောင်ရွက်ပါ။ အစာမစားမီ၊ အစားအစာ ချက်ပြုတ်ပြင်ဆင်ခြင်းမပြုမီ၊ အညစ်အကြေးကိုင်တွယ်ပြီးတိုင်း၊ အိမ်သာသွားပြီးတိုင်း လက်ကို ဆပ်ပြာဖြင့် စင်ကြယ်စွာဆေးကြောပါ။

- အမှိုက်များကို မြေမြှုပ်ခြင်း၊ မီးရှို့ခြင်း၊ အမှိုက်ပုံကို ထုံးဖြူးခြင်း စသည်ဖြင့် အမှိုက်များကို စနစ်တကျစွန့်ပစ်ပါ။

- ခြင်ကိုက်မခံရအောင် ဂရုပြုနေထိုင်ပါ။ မည်သည့်အချိန်တွင်မဆို ခြင်ထောင်ဖြင့်သာ အိပ်စက်ပါ။ ပိုးလောက်လမ်းနှင့် ခြင်နှိမ်နင်းရေးလုပ်ငန်းများ (ဖုံး၊ သွန်၊ လဲ၊ စစ်) တွင် ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်ပါ။

- မြွေဆိုးအန္တရာယ်၊ ဓာတ်လိုက်မှုအန္တရာယ်နှင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိနိုင်သည့် အခြေအနေတို့ကို ဂရုပြုနေထိုင်ပါ။

- ဘေးအန္တရာယ် ကျရောက်သော ဒေသများ၌ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများက ကျန်းမာရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် ပြည်သူလူထုမှ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပါ။

- ဘေးအန္တရာယ်ကျရောက်ပြီးနောက် အဆုတ်ရောဂါ၊ ဝမ်းပျက်၊ ဝမ်းလျှောရောဂါ၊ မြွေဆိုးအန္တရာယ်၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှု စသည့်ကျန်းမာရေးပြဿနာများဖြစ်ပွားနိုင်ပြီး အကယ်၍ ဖြစ်ပွားပါက နီးစပ်ရာဆေးရုံ၊ ကျန်းမာရေးဌာနနှင့် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းထံတွင် ပြသပါ။

အရေးပေါ်ဒဏ်ရာကုသမှု သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များ ကျရောက်သည့်အခါ ပြည်သူများတွင် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှုများ ဖြစ်ပွားနိုင်သည့်အတွက် ယင်းဒဏ်ရာများကို သက်သာပျောက်ကင်းစေရန်နှင့် ရောဂါပိုးဝင်ရောက်ခြင်းတို့မှ ကာကွယ်နိုင်ရန် အောက်ဖော်ပြပါ အချက်အလက်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ပါ။

- အရေပြားပွန်းပဲ့/ ပေါက်ပြဲဒဏ်ရာ ဖြစ်ပွားပါက မသန့်ရှင်းသောရေနှင့် ထိတွေ့ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ပါ။

- ဒဏ်ရာအား ကုသမည့်လက်ကို ဆပ်ပြာနှင့် ရေသန့်တို့ဖြင့် သေချာစွာဆေးကြောပါ။

- ဒဏ်ရာတွင် အရာဝတ္ထုများ ဝင်ရောက်နေခြင်းမရှိပါက ဒဏ်ရာကုသနေစဉ်အတွင်း ယင်းဒဏ်ရာကို လက်နှင့်မထိပါနှင့်။ (ဖြစ်နိုင်လျှင် ပိုးသတ်ထားသော တစ်ခါသုံးလက်အိတ်ကို အသုံးပြုပါ)

- ဒဏ်ရာရနေသော ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းမှ လက်ဝတ်ရတနာများနှင့် အဝတ်အစားများကို ဖယ်ရှားပါ။

- အပူလောင် ဒဏ်ရာငယ်များအား သန့်ရှင်းသောရေအေးဖြင့် လောင်းပေးပါ သို့မဟုတ် သန့်ရှင်းသောအဝတ်စိုဖြင့် ကပ်ပေးပါ။ အပူလောင်ဒဏ်ရာမှ အရည်ကြည်ဖုများကို ဖောက်ထုတ်ခြင်း မပြုလုပ်ပါနှင့်။

- အပူလောင်ဒဏ်ရာကို သန့်ရှင်းသောအဝတ် သို့မဟုတ် ပတ်တီးဖြင့်ညင်သာစွာ ကာကွယ်ထားပါ။ တင်းကျပ်စွာ စည်းနှောင်ခြင်းမပြုပါနှင့်။

- ထိခိုက်/ရှနာ ဒဏ်ရာများတွင် သွေးထွက်နေပါက သွေးထွက်ခြင်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ယင်းနေရာကို သန့်ရှင်းသောအဝတ် သို့မဟုတ် ပတ်တီးဖြင့်ဖိထားပါ။ ဖြစ်နိုင်လျှင် ဒဏ်ရာနေရာကို နှလုံးနေရာထက် မြှင့်ထားပါ။

- သွေးတိတ်သွားပြီးနောက် ဒဏ်ရာကို ရေသန့် သို့မဟုတ် သန့်စင်သောရေဖြင့် ညင်သာစွာဆေးကြောပါ။

- ဒဏ်ရာတစ်ဝိုက်ကိုလည်း ဆပ်ပြာနှင့် ရေသန့်တို့ဖြင့် ညင်သာစွာ ဆေးကြောပါ။

- ဒဏ်ရာတွင် အညစ်အကြေးနှင့် အရာဝတ္ထုများ ဝင်ရောက်နေခြင်း ရှိ/မရှိ စစ်ဆေးပါ။ ရှိနေပါက ဖယ်ရှားပါ။ သေချာစွာမသန့်ရှင်းထားသော ဒဏ်ရာများတွင် ဗက်တီးရီးယားပိုးများ ခိုအောင်းနိုင်ပြီး ရောဂါပိုးဝင်နိုင်ပါသည်။

- ဆေးကြောပြီးနောက် ဒဏ်ရာကို ခြောက်အောင်သုတ်ပြီး ပတ်တီး သို့မဟုတ် သန့်ရှင်းသောအ၀တ်ဖြင့် စည်းပေးပါ။ ဖြစ်နိုင်လျှင် ရေစိုခံပတ်တီးကိုသုံးပါ။

- ဖြစ်နိုင်လျှင် ဒဏ်ရာရရှိသူအား အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးတိုက်ပါ။

- ဒဏ်ရာကို အနည်းဆုံး ၂၄ နာရီတိုင်း တစ်ကြိမ် ပြန်စစ်ဆေးပေးပါ။

အောက်ပါလက္ခဏာများ ရှိပါက အမြန်ဆုံးဆေးကုသမှုခံယူနိုင်ရန် ဆောင်ရွက်ပါ

- မီးလောင်/ အပူဒဏ်ရာရရှိသည့် ခန္ဓာကိုယ်နေရာ များပြားခြင်း၊

- သွေးထွက်နေသောဒဏ်ရာကို အချိန် ငါးမိနစ်ကျော်ကြာ ဖိထားသည့်တိုင် သွေးမတိတ်ခြင်း၊

- ဒဏ်ရာတွင် အညစ်အကြေးနှင့် အရာဝတ္ထုများ ဝင်ရောက်နေခြင်း

( ဥပမာ မြေကြီး၊ သစ်သားစ၊ သတ္တုစ သို့မဟုတ် တခြားအရာများ)၊

- တိရစ္ဆာန်အကိုက်ခံရသည့် ဒဏ်ရာဖြစ်ခြင်း၊

- ညစ်ညမ်းသည့် အရာဝတ္ထုတစ်စုံတစ်ရာဖြင့် ထိုးဝင်၊ ထိုးဖောက်၊ ထိခိုက်သည့်ဒဏ်ရာဖြစ်ခြင်း၊

- ဒဏ်ရာတွင် ရောဂါပိုးဝင်သော လက္ခဏာများရှိခြင်း (ဒဏ်ရာနီရဲရောင်ရမ်းခြင်း၊ ဒဏ်ရာမှ ပြည်နှင့်

အရည်များ စိမ့်ထွက်ခြင်း၊ အလွန်နာကျင်ခြင်း)၊

- သွေးဆိပ်တက်သည့် လက္ခဏာများရှိခြင်း ( ဒဏ်ရာရရှိသူတွင် ကိုယ်အပူချိန်တက်ခြင်း၊ ချမ်းတုန်ဖျားခြင်း၊ အသက်ရှူမဝခြင်း၊ နှလုံးခုန်နှုန်းမြန်ဆန်ခြင်း၊ ကယောင်ကတမ်းဖြစ်ခြင်း၊ ချွေးစေးများထွက်ခြင်း၊ ခြေလက်များ အေးစက်နေခြင်း)၊

- မည်သို့သောဒဏ်ရာများ ရရှိသည်ဖြစ်စေ မေးခိုင်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံမှုခံယူရန် ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များအတွက် ကျန်းမာရေး အသိပညာပေး ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။

Source: https://myawady.net.mm/stories

သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များအတွက် ကျန်းမာရေးအသိပညာပေး

သဘာဝဘေးအန္တရာယ်အမျိုးအစားများမြန်မာနိုင်ငံ၌ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များ (Natural Disasters) ဖြစ်ပွားလေ့ရှိပြီး လူကြောင့်ဖြစ်သော ဘေးအန္တရာယ်များလည်း ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။ ဘေးအန္တရာယ်များကို အောက်ပါအတိုင်း အမျိုးအစားခွဲခြားထားသည်။(က)မိုးလေဝသနှင့် ရာသီဥတုဆိုင်ရာဘေးအန္တရာယ်များဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း၊ မိုးသည်းထန်ခြင်းကြောင့် လျှပ်တစ်ပြက်ရေလွှမ်းမိုးခြင်း၊ မြစ်ရေကြီးနှင့် မြို့ပြရေလွှမ်းမိုးခြင်း၊ မိုးသီးကြွေခြင်း၊ လေပြင်းတိုက်ခတ်ခြင်း၊ လေဆင်နှာမောင်းတိုက်ခတ်ခြင်း၊ အပူလှိုင်း၊ အအေးလှိုင်းဖြတ်ခြင်း၊ မိုးခေါင်ရေရှားခြင်းတို့ဖြစ်သည်။(ခ) မြေမျက်နှာပြင်ဆိုင်ရာ ဘေးအန္တရာယ်များငလျင်လှုပ်ခြင်း၊ မြေပြိုခြင်း၊ တောင်ပြိုခြင်း၊ တောမီးလောင်ခြင်း၊ မီးတောင်ပေါက်ကွဲခြင်း၊ မြေနိမ့်ဒေသများ ရေလွှမ်းမိုးခြင်း၊ ကမ်းရိုးတန်းဒေသများ ဒီရေလွှမ်းမိုးခြင်း၊ ဆူနာမီရေလှိုင်းနှင့် ရေလွှမ်းမိုးခြင်းတို့ဖြစ်သည်။(ဂ) ဇီ၀ဗေဒဆိုင်ရာ ဘေးအန္တရာယ်များကူးစက်ရောဂါ ကပ်အသွင်ဖြစ်ပွားခြင်း၊ အင်းဆက်ပိုးမွှားကျရောက်ခြင်းနှင့် ဇီဝလက်နက်များ ဖြစ်သည်။(ဃ) မတော်တဆမှုများနှင့် စက်မှုနည်းပညာဆိုင်ရာ ဘေးအန္တရာယ်များမီးလောင်ခြင်း၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဆိုင်ရာ ယာဉ်မတော်တဆမှုများ ဥပမာ-ခရီးသည်ယာဉ်၊ ရထားတိမ်းမှောက်ခြင်း၊ ရေယာဉ်နစ်မြုပ်ခြင်း၊ လေယာဉ်ပျက်ကျခြင်း၊ မိုင်းတွင်းနှင့် အဆောက်အအုံပြိုကျခြင်း၊ ဓာတုစက်ရုံများနှင့် နျူကလီးယားဓာတ်အားပေးစက်ရုံများ ပေါက်ကွဲခြင်း၊ ဓာတုလက်နက်နှင့် နျူကလီးယားလက်နက်များဖြစ်သည်။(င) လူမှုရေးနှင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများစစ်ပွဲများ၊ အကြမ်းဖက်မှုများ၊ လူမှုအဓိကရုဏ်းများဖြစ်သည်။သဘာဝဘေးနှင့်ပတ်သက်၍ သိထား သင့်သောအချက်များသဘာဝဘေးအန္တရာယ်များတွင် ကြိုတင်ခန့်မှန်းနိုင်သော ဘေးအန္တရာယ်များရှိသကဲ့သို့ ခန့်မှန်းရန် ခက်ခဲသော ဘေးအန္တရာယ်များလည်းရှိသည်။ ဥပမာ- ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းနှင့် ရေလွှမ်းမိုးခြင်းကဲ့သို့ တချို့သောဘေးအန္တရာယ်များကို ကြိုတင်ခန့်မှန်း၍ ရနိုင်သော်လည်း ဥပမာ - မြေငလျင်လှုပ်ခြင်းနှင့် လေဆင်နှာမောင်းတိုက်ခတ်ခြင်း ကဲ့သို့သော ဘေးအန္တရာယ်များမှာ ကြိုတင်ခန့်မှန်းရန် ခက်ခဲသည်။ သို့ဖြစ်ရာ ကြိုတင်ခန့်မှန်း၍ ရနိုင်သော ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်းကဲ့သို့ ဘေးအန္တရာယ်များအတွက်မိုးလေဝသသတင်းများကိုအမြဲနားထောင်သင့်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၌ မိုးလေဝသသတင်းများကို မိုးလေဝသနှင့်ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ သတိပေးချက်များနှင့်အတူ အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ ထုတ်ပြန်ပေးလျက်ရှိသဖြင့် အဆိုပါမိုးလေဝသသတင်းများကို အမြဲမပြတ်နားထောင်ပြီး ဘေးအန္တရာယ် အသိပေးချက်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကျရောက်သောဒေသများရှိ ပြည်သူများအတွက် ကျန်းမာရေး သတိပေးနှိုးဆော်ချက်- မိုးလေဝသသတင်းများ၊ ဘေးအန္တရာယ် သတိပေးချက်များနှင့် ကျန်းမာရေးအသိပေးနှိုးဆော်ချက်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ပါ။- ဘေးအန္တရာယ်မကျရောက်မီအချိန်ကတည်းက အစားအစာ၊ သောက်သုံးရေနှင့် ပုံမှန်သောက်သုံးနေကျ ဆေးဝါးများအား အသင့်ကြိုတင်စုဆောင်းထားပါ။ ဆေးဝါးပြတ်လပ်မှုရှိပါက ကျန်းမာရေးဌာနနှင့် ဆက်သွယ်၍ ဆေးကုသမှုခံယူပါ။- တာဝန်ရှိသူများ၏ညွှန်ကြားချက်များအတိုင်း မိုးဒဏ်၊ လေဒဏ်ခံနိုင်သော အဆောက်အအုံ၌နေထိုင်ပါ။- ရာသီဥတုနှင့်လျော်ညီပြီး ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်အောင် ဝတ်စားဆင်ယင်ပါ။- ရေမျောစာများ၊ အမှည့်လွန်အစာများ၊ ယင်နားစာများ မစားပါနှင့်။ အစားအစာများကို ယင်မနားစေရန် ဖုံးအုပ်ထားပါ။- ရေသန့်ဆေးထုပ်၊ ကလိုရင်းခတ်ထားသောရေ သို့မဟုတ် ကျိုချက်ထားသောရေ သို့မဟုတ် ယုံကြည်စိတ်ချရသောရေသန့်ကိုသာ သောက်ပါ။- ယင်လုံအိမ်သာကို စနစ်တကျသုံးစွဲပါ။-တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးကို အလေးထားဆောင်ရွက်ပါ။ အစာမစားမီ၊ အစားအစာ ချက်ပြုတ်ပြင်ဆင်ခြင်းမပြုမီ၊ အညစ်အကြေးကိုင်တွယ်ပြီးတိုင်း၊ အိမ်သာသွားပြီးတိုင်း လက်ကို ဆပ်ပြာဖြင့် စင်ကြယ်စွာဆေးကြောပါ။- အမှိုက်များကို မြေမြှုပ်ခြင်း၊ မီးရှို့ခြင်း၊ အမှိုက်ပုံကို ထုံးဖြူးခြင်း စသည်ဖြင့် အမှိုက်များကို စနစ်တကျစွန့်ပစ်ပါ။- ခြင်ကိုက်မခံရအောင် ဂရုပြုနေထိုင်ပါ။ မည်သည့်အချိန်တွင်မဆို ခြင်ထောင်ဖြင့်သာ အိပ်စက်ပါ။ ပိုးလောက်လမ်းနှင့် ခြင်နှိမ်နင်းရေးလုပ်ငန်းများ (ဖုံး၊ သွန်၊ လဲ၊ စစ်) တွင် ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်ပါ။- မြွေဆိုးအန္တရာယ်၊ ဓာတ်လိုက်မှုအန္တရာယ်နှင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိနိုင်သည့် အခြေအနေတို့ကို ဂရုပြုနေထိုင်ပါ။- ဘေးအန္တရာယ် ကျရောက်သော ဒေသများ၌ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများက ကျန်းမာရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် ပြည်သူလူထုမှ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပါ။- ဘေးအန္တရာယ်ကျရောက်ပြီးနောက် အဆုတ်ရောဂါ၊ ဝမ်းပျက်၊ ဝမ်းလျှောရောဂါ၊ မြွေဆိုးအန္တရာယ်၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှု စသည့်ကျန်းမာရေးပြဿနာများဖြစ်ပွားနိုင်ပြီး အကယ်၍ ဖြစ်ပွားပါက နီးစပ်ရာဆေးရုံ၊ ကျန်းမာရေးဌာနနှင့် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းထံတွင် ပြသပါ။အရေးပေါ်ဒဏ်ရာကုသမှု သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များ ကျရောက်သည့်အခါ ပြည်သူများတွင် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှုများ ဖြစ်ပွားနိုင်သည့်အတွက် ယင်းဒဏ်ရာများကို သက်သာပျောက်ကင်းစေရန်နှင့် ရောဂါပိုးဝင်ရောက်ခြင်းတို့မှ ကာကွယ်နိုင်ရန် အောက်ဖော်ပြပါ အချက်အလက်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ပါ။- အရေပြားပွန်းပဲ့/ ပေါက်ပြဲဒဏ်ရာ ဖြစ်ပွားပါက မသန့်ရှင်းသောရေနှင့် ထိတွေ့ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ပါ။- ဒဏ်ရာအား ကုသမည့်လက်ကို ဆပ်ပြာနှင့် ရေသန့်တို့ဖြင့် သေချာစွာဆေးကြောပါ။- ဒဏ်ရာတွင် အရာဝတ္ထုများ ဝင်ရောက်နေခြင်းမရှိပါက ဒဏ်ရာကုသနေစဉ်အတွင်း ယင်းဒဏ်ရာကို လက်နှင့်မထိပါနှင့်။ (ဖြစ်နိုင်လျှင် ပိုးသတ်ထားသော တစ်ခါသုံးလက်အိတ်ကို အသုံးပြုပါ)- ဒဏ်ရာရနေသော ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းမှ လက်ဝတ်ရတနာများနှင့် အဝတ်အစားများကို ဖယ်ရှားပါ။- အပူလောင် ဒဏ်ရာငယ်များအား သန့်ရှင်းသောရေအေးဖြင့် လောင်းပေးပါ သို့မဟုတ် သန့်ရှင်းသောအဝတ်စိုဖြင့် ကပ်ပေးပါ။ အပူလောင်ဒဏ်ရာမှ အရည်ကြည်ဖုများကို ဖောက်ထုတ်ခြင်း မပြုလုပ်ပါနှင့်။- အပူလောင်ဒဏ်ရာကို သန့်ရှင်းသောအဝတ် သို့မဟုတ် ပတ်တီးဖြင့်ညင်သာစွာ ကာကွယ်ထားပါ။ တင်းကျပ်စွာ စည်းနှောင်ခြင်းမပြုပါနှင့်။- ထိခိုက်/ရှနာ ဒဏ်ရာများတွင် သွေးထွက်နေပါက သွေးထွက်ခြင်းကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ယင်းနေရာကို သန့်ရှင်းသောအဝတ် သို့မဟုတ် ပတ်တီးဖြင့်ဖိထားပါ။ ဖြစ်နိုင်လျှင် ဒဏ်ရာနေရာကို နှလုံးနေရာထက် မြှင့်ထားပါ။- သွေးတိတ်သွားပြီးနောက် ဒဏ်ရာကို ရေသန့် သို့မဟုတ် သန့်စင်သောရေဖြင့် ညင်သာစွာဆေးကြောပါ။- ဒဏ်ရာတစ်ဝိုက်ကိုလည်း ဆပ်ပြာနှင့် ရေသန့်တို့ဖြင့် ညင်သာစွာ ဆေးကြောပါ။- ဒဏ်ရာတွင် အညစ်အကြေးနှင့် အရာဝတ္ထုများ ဝင်ရောက်နေခြင်း ရှိ/မရှိ စစ်ဆေးပါ။ ရှိနေပါက ဖယ်ရှားပါ။ သေချာစွာမသန့်ရှင်းထားသော ဒဏ်ရာများတွင် ဗက်တီးရီးယားပိုးများ ခိုအောင်းနိုင်ပြီး ရောဂါပိုးဝင်နိုင်ပါသည်။- ဆေးကြောပြီးနောက် ဒဏ်ရာကို ခြောက်အောင်သုတ်ပြီး ပတ်တီး သို့မဟုတ် သန့်ရှင်းသောအ၀တ်ဖြင့် စည်းပေးပါ။ ဖြစ်နိုင်လျှင် ရေစိုခံပတ်တီးကိုသုံးပါ။- ဖြစ်နိုင်လျှင် ဒဏ်ရာရရှိသူအား အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးတိုက်ပါ။- ဒဏ်ရာကို အနည်းဆုံး ၂၄ နာရီတိုင်း တစ်ကြိမ် ပြန်စစ်ဆေးပေးပါ။အောက်ပါလက္ခဏာများ ရှိပါက အမြန်ဆုံးဆေးကုသမှုခံယူနိုင်ရန် ဆောင်ရွက်ပါ- မီးလောင်/ အပူဒဏ်ရာရရှိသည့် ခန္ဓာကိုယ်နေရာ များပြားခြင်း၊- သွေးထွက်နေသောဒဏ်ရာကို အချိန် ငါးမိနစ်ကျော်ကြာ ဖိထားသည့်တိုင် သွေးမတိတ်ခြင်း၊- ဒဏ်ရာတွင် အညစ်အကြေးနှင့် အရာဝတ္ထုများ ဝင်ရောက်နေခြင်း( ဥပမာ မြေကြီး၊ သစ်သားစ၊ သတ္တုစ သို့မဟုတ် တခြားအရာများ)၊- တိရစ္ဆာန်အကိုက်ခံရသည့် ဒဏ်ရာဖြစ်ခြင်း၊- ညစ်ညမ်းသည့် အရာဝတ္ထုတစ်စုံတစ်ရာဖြင့် ထိုးဝင်၊ ထိုးဖောက်၊ ထိခိုက်သည့်ဒဏ်ရာဖြစ်ခြင်း၊- ဒဏ်ရာတွင် ရောဂါပိုးဝင်သော လက္ခဏာများရှိခြင်း (ဒဏ်ရာနီရဲရောင်ရမ်းခြင်း၊ ဒဏ်ရာမှ ပြည်နှင့်အရည်များ စိမ့်ထွက်ခြင်း၊ အလွန်နာကျင်ခြင်း)၊- သွေးဆိပ်တက်သည့် လက္ခဏာများရှိခြင်း ( ဒဏ်ရာရရှိသူတွင် ကိုယ်အပူချိန်တက်ခြင်း၊ ချမ်းတုန်ဖျားခြင်း၊ အသက်ရှူမဝခြင်း၊ နှလုံးခုန်နှုန်းမြန်ဆန်ခြင်း၊ ကယောင်ကတမ်းဖြစ်ခြင်း၊ ချွေးစေးများထွက်ခြင်း၊ ခြေလက်များ အေးစက်နေခြင်း)၊- မည်သို့သောဒဏ်ရာများ ရရှိသည်ဖြစ်စေ မေးခိုင်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံမှုခံယူရန် ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များအတွက် ကျန်းမာရေး အသိပညာပေး ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။Source: https://myawady.net.mm/stories

Sat, 04/26/2025 - 12:00

ဆီးသွားသည့်အခါ နာကျင်မှုသက်သာစေသောနည်းလမ်းများ

ဆီးသွားတဲ့အခါ နာကျင်မှု ဒါမှမဟုတ် ပူလောင်မှုခံစားရတာကို ဆီးသွားတဲ့အခါနာကျင်မှု (Dysuria) လို့ခေါ်ပါတယ်။ အဲဒီနာကျင်မှုက ရောဂါကြီးမဟုတ်ဘဲ ဆီးလမ်းကြောင်း ဒါမှမဟုတ် ဆီးလမ်းကြောင်း နဲ့ဆက်စပ်သက်ဆိုင်တဲ့လက္ခဏာတစ်ခုပဲဖြစ်တယ်။ ဥပမာ-အမျိုးသမီး တွေမှာ ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်တာ(UTI)ကြောင့် Dysuria ဖြစ်နိုင်ပြီး အမျိုးသားတွေမှာ ဆီးကျိတ်ရောင်တာ (Prostatitis) ဒါမှမဟုတ် ဆီးပြွန် ရောင်တာ (Urethritis) ကြောင့်ဖြစ်နိုင်တယ်။ ဆီးသွားတဲ့အခါနာကျင်မှု (Dysuria)ဖြစ်စေတဲ့ တခြားအကြောင်းရင်းတွေက ကျောက်ကပ်ကျောက် တည်တာ၊ မိန်းမကိုယ်မှိုစွဲတာ၊ လိင်ကတစ်ဆင့်ကူးစက်တဲ့ရောဂါတွေ၊ သန့်ရှင်းမှုအားနည်းတာနဲ့ ရေသောက်နည်းတာတွေကြောင့်ဖြစ်ပါ တယ်။ Dysuria ရဲ့အကြောင်းကိုသိရှိဖို့နဲ့ ကုသမှုခံယူဖို့ ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် အကောင်းဆုံးအိမ်တွင်းနည်းလမ်း တချို့ကိုလည်း သိရှိလိုက်နာနိုင်အောင် ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ရေများများသောက်သင့်ပါတယ်။ ရေဓာတ်ခန်းခြောက်တာက Dysuria ဖြစ်စေတဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ခုဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် ရေများများ သောက်တာက ဆီးသွားတဲ့အခါ နာကျင်မှုသက်သာစေနိုင်ပါတယ်။ဗက်တီးရီးယားပိုးဝင်တာကြောင့် Dysuria ဖြစ်နေရင်လည်း ရေများများသောက်တာက ဆီးအိမ်နဲ့ဆီးပြွန်ထဲကပိုးမွှားတွေကို ဆေးကြောပေးနိုင်ပါတယ်။အုန်းရည်လတ်လတ်ဆတ်ဆတ်သောက်သင့်ပါတယ်။ အုန်းရည်က လန်းဆန်းပြီး ချိုမြိန်တဲ့အရသာရှိတာကြောင့် Dysuria ကိုသက်သာစေနိုင်ပါတယ်။ ရာစုနှစ်တွေကတည်းက ဆီးလမ်းကြောင်းနဲ့ကျောက်ကပ်ဆိုင်ရာပြဿနာတွေအတွက် ရိုးရာဆေးပညာရှင်တွေက အုန်းရည်သောက်ဖို့ အကြုံပြုခဲ့ကြပါတယ်။ တစ်ရက်ကို အုန်းရည်နှစ်ခွက်လောက် သောက်ပေးရင် Dysuria ကို မြန်မြန်သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။ပန်းသီးရှလကာရည်ကိုရေနဲ့ရောပြီး သောက်သင့်ပါတယ်။ ပန်းသီး ရှလကာရည်မှာ ဗက်တီးရီးယားပိုးတွေကို သေစေနိုင်တဲ့အာနိသင်ရှိ ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ဗက်တီးရီးယားပိုးဝင်တာကြောင့် Dysuria ဖြစ်နေရင် သက်သာနိုင်ပါတယ်။ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့စံပမာဏကို ပြန်လည်ထိန်းညှိပေး ပြီး ပိုးမွှားတွေမပြန့်ပွားအောင် ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ ပန်းသီးရှလကာ ရည်တစ်ဇွန်းကို တစ်ရက်နှစ်ကြိမ် သောက်ပေးသင့်ပါတယ်။မုန်လာဥနီဖျော်ရည်သောက်သင့်ပါတယ်။ မုန်လာဥနီက ဗီတာမင်-A ကြွယ်ဝတာကြောင့် မျက်စိအတွက်ကောင်းတယ်ဆိုတာ လူတိုင်း သိကြပါတယ်။ ဒါ့ပြင် မုန်လာဥနီဖျော်ရည်သောက်တာက Dysuria အတွက်လည်း ထိရောက်မှုရှိစေပါတယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ ဖျော်ရည်က ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့စံပမာဏကိုထိန်းညှိပေးပြီး ဗက်တီးရီးယား တွေကိုတိုက်ဖျက်ပေးနိုင်တဲ့အပြင် ကိုယ်ခံအားစနစ်ကိုလည်း မြှင့်တင် ပေးပါတယ်။ဒိန်ချဉ်နေ့စဉ်စားသင့်ပါတယ်။ ဒိန်ချဉ်မှာ အူထဲကမကောင်းတဲ့ပိုးမွှား တွေကို ထိန်းချုပ်ပေးနိုင်တဲ့ ကောင်းတဲ့ဗက်တီးရီးယားပိုးတွေ ဘီလီယံ ချီ ပါဝင်ပါတယ်။ ဒိန်ချဉ်ကို တစ်နေ့နှစ်ကြိမ်သောက်ပေးတာက ဗက်တီး ရီးယားပိုးဝင်ခြင်းကြောင့် ဆီးသွားတဲ့အခါ နာကျင်တာကိုသက်သာစေ နိုင်ပါတယ်။ ဒိန်ချဉ်သောက်တဲ့အခါ သကြားမပါတဲ့ဒိန်ချဉ်ကို ရွေးချယ် သောက်သုံးသင့်ပါတယ်။လေးညှင်းဆီ အသုံးပြုပေးနိုင်ပါတယ်။ လေးညှင်းဆီက အူလမ်းကြောင်းရှိ ကပ်ပါးပိုးတွေနဲ့ ကင်ဒီဒါ(Candida) မှိုပိုးတွေကို တိုက်ဖျက် ပေးနိုင်တယ်လို့ လူသိများပါတယ်။ သုတေသနတွေအရလည်း လေးညှင်းဆီက ဗက်တီးရီးယားပိုးတွေကို တားဆီးနိုင်စွမ်းရှိပြီး ကိုယ်ခံအား စနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပါတယ်။ လေးညှင်းဆီမှာ အဓိကပါဝင်တဲ့ ယူဂျီနော(Eugenol) ဒြပ်ပေါင်းက ရောင်ရမ်းမှုကိုလျော့ကျစေပြီး မှိုနဲ့ ဗက်တီးရီးယားပိုးတွေကို တိုက်ဖျက်နိုင်တဲ့ အာနိသင်တွေရှိပါတယ်။သံပရာရည်လတ်လတ်ဆတ်ဆတ်ကို သောက်သင့်ပါတယ်။ သံပရာရည်က အချဉ်ဓာတ်ရှိပေမယ့် ခန္ဓာကိုယ်ထဲရောက်သွားရင် အယ်လ်ကာလီဓာတ်ကို မြှင့်တင်ပေးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရေနွေးနွေးတစ်ခွက်ထဲကို သံပရာရည်ညှစ်ထည့်ပြီးသောက်တာက ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့စံပမာဏကိုပုံမှန် ဖြစ်စေပြီး Dysuria ဖြစ်စေတဲ့ ဗက်တီးရီးယားပိုးတွေမပွားနိုင်အောင် ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ဖာလာစေ့ကို အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာလန်းဆန်းစေဖို့၊ အစာခြေစနစ်ကိုကူညီဖို့နဲ့ သွေးလှည့်ပတ်မှုကောင်းမွန်ဖို့ အသုံးပြုကြပါတယ်။ ဆီးရွှင်စေတဲ့အာနိသင်ရှိပြီး ခန္ဓာကိုယ်က အဆိပ်အတောက်တွေနဲ့ ရေဓာတ်ကိုဖယ်ရှားပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် သုတေသနတွေအရ ဗက်တီးရီးယားပိုးတချို့ကိုလည်း သေစေနိုင်တယ်လို့သိရပါတယ်။ ဖာလာစေ့ အမှုန့်တစ်ဇွန်းကို နွားနို့တစ်ခွက်နဲ့ရောစပ်ပြီး ညတိုင်းအိပ်ရာမဝင်မီသောက်သုံးနိုင်ပါတယ်။ အရသာကောင်းအောင် ပျားရည်အနည်းငယ်ထည့်ပြီး သောက်နိုင်ပါတယ်။သခွားသီးစားတာ ဒါမှမဟုတ် သခွားသီးဖျော်ရည်သောက်ပေးသင့်ပါတယ်။ သခွားသီးက ဆီးသွားရင်နာကျင်တာ ဒါမှမဟုတ် ပူလောင်တာကို သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။ သခွားသီးမှာ ဆီးရွှင်စေတဲ့အာနိသင်ရှိတာကြောင့် ဆီးသွားတာကိုများစေပြီး ဗက်တီးရီးယားပိုးတွေကို ဆေးကြောပေးနိုင်ပါတယ်။ သခွားသီးကိုခြေပြီး အရည်ညှစ်ယူကာ ရလာတဲ့အရည်ကို တစ်ရက်နှစ်ကြိမ်သောက်ပေးပါက Dysuria ကို ချက်ချင်းသက်သာစေနိုင်ပါတယ်။တစ်ရက်ကို ချင်းလက်ဖက်ရည် တစ်ခွက်ကနေနှစ်ခွက်အထိ သောက်သင့်ပါတယ်။ ချင်းက ဟင်းလျာတွေကို အရသာပိုကောင်းစေရုံသာမက ဗက်တီးရီးယားပိုးဝင်တာနဲ့ ရောင်ရမ်းမှုတွေအတွက်လည်း ထိရောက်တဲ့အိမ်တွင်းကုထုံးတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ချင်းမှာ အားကောင်းတဲ့ပိုးသတ် နိုင်စွမ်းနဲ့ ရောင်ရမ်းမှုကိုသက်သာစေတဲ့ အာနိသင်တွေရှိပါတယ်။ တစ်ရက်ကို ချင်းလက်ဖက်ရည်(၁-၂)ခွက်သောက်တာက Dysuria ကို သက်သာစေပါတယ်။ဆီးသွားရင်နာကျင်ခြင်း(Dysuria)က အမျိုးသားတွေထက် ဆီးလမ်းကြောင်းတိုတဲ့အမျိုးသမီးတွေမှာ အဖြစ်များပါတယ်။ အမျိုးသားတွေ အနေနဲ့လည်း အသက်ကြီးသူတွေက အသက်ငယ်သူတွေထက် ပိုပြီးအဖြစ်များပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေ၊ ဆီးချိုဝေဒနာရှင်တွေနဲ့ဆီးအိမ်ရောဂါရှိသူတွေက ဆီးသွားရင်နာကျင်တာကို အရင်ဆုံးခံစားရ သူများဖြစ်ကြပါတယ်။ရောဂါလက္ခဏာတွေအနေနဲ့ အမျိုးသားရော အမျိုးသမီးပါ ဆီးသွားရင် ပူစပ်ပူလောင်ဖြစ်ခြင်း၊ နာကျင်ခြင်း၊ ယားယံခြင်းတို့ကို ခံစားရလေ့ ရှိပါတယ်။ တချို့သူတွေမှာ ဆီးစွန့်ရာထွက်ပေါက်မှ နာကျင်မှုမျိုးလည်း ရှိတတ်ကြပါတယ်။ တချို့မှာ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းပိုင်းနဲ့ ဆီးအိမ်၊ ဆီး ကျိတ်တို့တည်ရှိရာနေရာမှာ နာကျင်တတ်ပါတယ်။ ရောဂါဖြစ်ပွားစဉ် ကာလအတွင်း လူနာက ဆီးခဏခဏသွားလိုခြင်းကို ခံစားရပါတယ်။ ဆီးကုန်အောင်မသွားနိုင်တဲ့အခါ ဆီးအိမ်ထဲအနည်အမှုန်များ စုပုံ ပြီး ကျောက်တည်လာတတ်ပါတယ်။ အဲဒီကျောက်တွေက ဆီးလမ်း ကြောင်းပိတ်ဆို့စေပြီး ဆီးကျင်တာကို ခံစားရစေပါတယ်။ ဆီးအိမ် ရောင်ရမ်းခြင်း၊ ဆီးစွန့်ပြွန်မှတစ်ဆင့် ဗက်တီးရီးယားပိုးဝင်ရောက်ပြီး ဆီးအိမ်ရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်တတ်ပါတယ်။အမျိုးသားတွေမှာ ဆီးကျိတ်ရောဂါပိုးဝင်တဲ့အခါ ရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်ပြီး နာကျင်ခြင်း၊ ဆီးသွားရခက်ခြင်းတို့ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေမှာ မိန်းမကို‌ယ်ရောင်ရမ်းခြင်း၊ ဆီးစွန့်ပြွန်ရောင်ခြင်း၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါ ပိုးဝင်ခြင်း စတာတို့ဖြစ်တတ်ပါတယ်။မသက်သာရင် ဆီးပိုးမွေးပြီး ပဋိဇီဝဆေး(Antibiotics)ကျွေးသင့်ပါ တယ်။ လူကြီး အမောက်ဆလင် (Amoxicillin 500Mg) တစ်ရက်နှစ်ကြိမ် (၅-၇)ရက် ဒါမှမဟုတ် စီပရိုဖလောက်ဆင် (Ciprofloxacin 500Mg BD) (၅-၇) ရက် သောက်နိုင်ပါတယ်။ ဂျင်တာမိုင်ဆင် (I/m Gentami-cin) ထိုး‌ဆေးကို အစားအသောက်စားပြီး တစ်နေ့နှစ်ကြိမ် (၅-၇)ရက် ထိုးနှံနိုင်ပါတယ်။ ယင်းမှာ Gonorrhoea ပိုးအတွက် ထိုးနှံခြင်းဖြစ်ပါကြောင်း ရေးသားလိုက်ရပါတယ်။ ။Source: https://myawady.net.mm/stories

Fri, 04/25/2025 - 12:00

ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် လူသားများ၏ ကျန်းမာရေးအန္တရာယ်မှ ကာကွယ်ရန် နည်းလမ်းများ

မျက်မှောက်ခေတ်တွင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ သက်ရောက်မှုများသည် လူတို့၏ကျန်းမာရေးနှင့် အသက်အန္တရာယ်ကို တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း၊ သွယ်ဝိုက်သောနည်းဖြင့်သော်လည်းကောင်း ထိခိုက်မှုများရှိနေပါသည်။ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့၏ အဆိုအရ ပြောင်းလဲလာသော ရာသီဥတုအခြေအနေများသည် လူတို့တွေ့ကြုံနေရသည့် တစ်ခုတည်းသော အကြီးမားဆုံးကျန်းမာရေး ခြိမ်းခြောက်မှုဖြစ်သည်။ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှု၏ သက်ရောက်မှုများကို လူတိုင်းရင်ဆိုင်ရသော်လည်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနည်းသောနိုင်ငံများသည် အခက်ခဲဆုံး စိန်ခေါ်မှုများကို ရင်ဆိုင်ရဖွယ်ရှိသည်။မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်းတွင် ရာသီဥတုသုတေသီများက ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လွှတ်မှု မြင့်တက်လာခြင်းသည် ပြင်းထန်သော ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုများကို ဖြစ်စေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် သဘာဝအတိုင်း ဖြစ်ပေါ်နိုင်သော်လည်း မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်းက တွေ့ကြုံခဲ့ရသည့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု အများစုသည် ကျောက်မီးသွေး၊ ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ကဲ့သို့သော ရုပ်ကြွင်းလောင်စာများကို မီးရှို့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ သက်ရောက်မှုများကို ဖြေရှင်းရန် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေနေခဲ့ကြသည်။ ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုများနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်ရန်အတွက် အဓိကစိန်ခေါ်မှုများ ရှိနေသော်လည်း ရေရှည်တည်တံ့သော ကမ္ဘာမြေကြီးကိုတည်ဆောက်ရန် အခွင့်အလမ်းများစွာရှိကြောင်း လေ့လာမှုများက တွေ့ရှိခဲ့သည်။ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ကျန်းမာရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုများပြောင်းလဲလာသော ရာသီဥတု အခြေအနေများသည် လူတို့၏ကျန်းမာရေးကို တိုက်ရိုက်နှင့် သွယ်ဝိုက်သော နည်းများဖြင့် သက်ရောက်မှုရှိနိုင်သည်။ ပြင်းထန်သော ရာသီဥတုဖြစ်ရပ်များဖြစ်သည့် မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းခြင်း၊ ရေကြီးခြင်း၊ မိုးခေါင်ခြင်း၊ တောမီးများ၊ အပူလှိုင်းများ၊ မိုးခေါင်မှုနှင့် အပူပိုင်းဆိုင်ကလုန်းများ စသည့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များနှင့် တခြားပြင်းထန်သော ရာသီဥတုဖြစ်ရပ်များသည် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်းနှင့် လူတို့၏ရောဂါများ သို့မဟုတ် ကျန်းမာရေး အခြေအနေများကို ဆိုးရွားစေနိုင်ပြီး သေဆုံးမှုများ တိုးမြင့်လာနိုင်သည်အထိ ဖြစ်စေနိုင်သည်။အပူလှိုင်းများနှင့် အပူချိန်များ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ အပူဒဏ်ကြောင့် သတိလစ်ခြင်းနှင့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ နှလုံးရောဂါရှိသူများအတွက်လည်း နှလုံးအမောဖောက်ခြင်းကို ဖြစ်ပွားစေနိုင်သည်။ အပူချိန်မြင့်မားမှုကြောင့် ဝတ်မှုန်များထုတ်လုပ်မှုကို တိုးမြင့်လာစေနိုင်ပြီး ဓာတ်မတည့်မှုများကိုဖြစ်စေကာ ပန်းနာရင်ကျပ်ရောဂါကို ပိုဆိုးစေနိုင်သည်။ လေထုညစ်ညမ်းမှု တိုးမြင့်လာခြင်းကြောင့် အရေပြားရောဂါ၊ အဆုတ်ရောဂါနှင့် တခြားသော အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ဗိုင်းရပ်စ်များ၊ ဗက်တီးရီးယားများနှင့် ကပ်ပါးပိုးများသည် မြင့်မားသောအပူချိန်တွင် ပေါက်ပွားရန်ပိုမိုလွယ်ကူပြီး အစာအိမ်ရောဂါ၊ အစာအဆိပ်သင့်ခြင်း၊ အူရောင်ငန်းဖျားရောဂါ၊ ပြင်းထန်ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါ၊ အထက်လှန်အောက်လျှောရောဂါနှင့် ကလေးများတွင် ပိုလီယိုရောဂါများ ပိုမိုပျံ့နှံ့လာနိုင်သည်။ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် သောက်သုံးရေ သန့်ရှင်းမှုအရည်အသွေးကို နည်းလမ်းများစွာဖြင့် သက်ရောက်မှုရှိသည်။ ဥပမာ-မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းခြင်းနှင့်ရေကြီးခြင်းသည် မိလ္လာများကို လျှံတက်စေနိုင်ပြီး သောက်သုံးရေကိုညစ်ညမ်းစေသည်။ သောက်သုံးရေမသန့်ရှင်းမှုကြောင့် ရေမှတစ်ဆင့် ကူးစက်ရောဂါများကို ဖြစ်ပွားစေနိုင်သည်။ အပူချိန်တိုးလာသည်နှင့်အမျှ ခြင်နှင့်တခြားအင်းဆက်ပိုးမွှားများမှ ကူးစက်ပျံ့နှံ့သော ရောဂါများဖြစ်သည့် ငှက်ဖျား၊ သွေးလွန်တုပ်ကွေး၊ ဂျပန်တုပ်ကွေး၊ ဆင်ခြေထောက်ရောဂါနှင့် အသားဝါရောဂါကဲ့သို့သော ရောဂါများ ပိုမိုပျံ့နှံ့လာသည်။မကြာသေးမီနှစ်များက ရာသီဥတုနှင့်ဆက်စပ်သောစိတ်ဖိစီးမှု၊ စိုးရိမ်ပူပန်မှုနှင့် တခြားစိတ်ကျန်းမာရေး ပြဿနာများ သိသာထင်ရှားစွာ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ စိတ်ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အကျိုးသက်ရောက်မှုများသည် နောက်ဆက်တွဲရောဂါနှင့် သေဆုံးမှုကိုဖြစ်စေနိုင်သည်။ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ကျန်းမာရေးထိခိုက်နိုင်ခြေ အများဆုံးရှိသူများရာသီဥတုဖောက်ပြန်ခြင်း၏ ဆိုးကျိုးများကို လူတိုင်းရင်ဆိုင်ရသော်လည်း မွေးကင်းစကလေးများ၊ ကလေးငယ်များ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ၊ အသက်ကြီးသူများ၊ နာတာရှည်ရောဂါရှိသူများ၊ မသန်စွမ်းသူများ၊ လူမှုစီးပွားရေးအရ ချို့တဲ့သောအသိုင်းအဝိုင်းများ၊ မြို့ပြတွင်နေထိုင်သူများ၊ အပြင်တွင်အချိန်ကြာကြာ လုပ်ရသူ အထွေထွေ အလုပ်သမားများ၊ မီးသတ်သမားများ၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်သားများ၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်သားများသည် ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှု အန္တရာယ်များကို တွေ့ကြုံရနိုင်ခြေပိုများသည်။ ထို့ကြောင့်ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှု အန္တရာယ်များကို ကာကွယ်ရန်နှင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် လက္ခဏာများကို သတိထားရန် အရေးကြီးပါသည်။ရာသီဥတုဖောက်ပြန်ခြင်းကြောင့် ကျန်းမာရေး ထိခိုက်မှုမှကာကွယ်ရန် နည်းလမ်းများရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုသည် မျက်မှောက်ခေတ်တွင် လူသားအားလုံးခံစားရမည့် အလားအလာရှိသော်လည်း ကျန်းမာနေစေရန်အတွက် နေ့စဉ်လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် ကြိုတင်ကာကွယ်မှုများရှိကြောင်း လူတိုင်းသိရှိရန် အရေးကြီးပါသည်။ပြောင်းလဲနေသောရာသီဥတု အခြေအနေများကို သတိပြုပြီး အလွန်အမင်း အပူချိန်မြင့်မားသော အခြေအနေများအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားပါ။ အပူချိန်လွန်ကဲနေချိန်တွင် အိမ် သို့မဟုတ် အရိပ်ရအေးမြ၍ လေဝင်လေထွက်ကောင်းသော အရိပ်ထဲတွင် နားနေပြီး ပြင်ပလှုပ်ရှားမှုများကို တစ်နေ့တာ၏ အပူချိန်လျော့နည်းသော အချိန်များတွင်ပြုလုပ်ပါ။ ခန္ဓာကိုယ်တွင် ရေဓာတ်ပြည့်၀နေရန် ရေများများသောက်ပေးပါ။ အပြင်ထွက်လျှင် နေရောင်ကာခရင်မ် (SPF 30 နှင့်အထက်) လိမ်းရန်၊ ဦးထုပ်နှင့် အရောင်ဖျော့သော ပွပွချောင်ချောင်ချည်ထည်များကို ၀တ်ဆင်ပါ။ပြင်ပလေထုညစ်ညမ်းမှုနှင့် ထိတွေ့မှုကို လျှော့ချရန် မြို့ကြီးများနှင့် စက်မှုဇုန်များ၌ နေထိုင်သူများသည် အပြင်ဘက်တွင် အချိန်များစွာနေခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်သင့်သည်။ အိမ်တွင်းလေထု ညစ်ညမ်းမှုများကို ဖယ်ရှားရန် အတွက် ပုံမှန်လေ၀င်လေထွက်ရရန် ပြင်ဆင်ပါ။ ပြင်ပလေထုညစ်ညမ်းမှုသည် မော်တော်ယာဉ်များ၊ လောင်စာဆီလောင်ကျွမ်းမှုနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသောဓာတ်ငွေ့များကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် မြို့ပေါ်တွင် နေထိုင်ပါက လူရှုပ်သောလမ်းများအနီးတွင် လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပါ၊ လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်သည့် အချိန်ပမာဏကို ကန့်သတ်ပြီး လမ်းလျှောက်ခြင်းအစား ပြေးခြင်းကဲ့သို့သော ပြင်းထန်သော လှုပ်ရှားမှုကို ပြုလုပ်ရန် ရည်ရွယ်ပါ။တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးသတိပြုရန်နှင့် အစားအသောက်ဘေးကင်းရေး လက်ပုံမှန်ဆေးကြောခြင်းကို လေ့ကျင့်ရန်အရေးကြီးပါသည်။ အစားအသောက်ပြင်ဆင် ချက်ပြုတ်ခြင်းမပြုမီ၊ အစာမစားမီနှင့် သန့်စင်ခန်းအသုံးပြုပြီးတိုင်း လက်ကိုဆပ်ပြာနှင့်ရေ သို့မဟုတ် ရေမလိုလက်သန့်ဆေးရည် အသုံးပြု၍ စနစ်တကျဆေးရန်ဖြစ်သည်။ သစ်သီးဝလံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များကိုမစားမီ ဆားနှင့် ရှလကာရည်တွင် မိနစ် ၃၀ ခန့်စိမ်၍ ဆေးကြောခြင်း သို့မဟုတ် အခွံခွာခြင်း၊ အသားများကို သေချာစွာချက်ပြုတ်ခြင်းနှင့် မီးဖိုချောင်နှင့် အစားအစာပြင်ဆင်သည့်နေရာများကို သန့်ရှင်းသပ်ရပ်စွာ ထားရှိခြင်း စသည့်အစားအသောက်ဘေးကင်းရေး သတိပေးချက်များကိုလည်း လိုက်နာဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။သောက်ရေသန့် သို့မဟုတ် ရေသန့်စင်ဆေးပြား ခတ်ထားသောရေ သို့မဟုတ် ကျိုချက်ထားသောရေကိုသာ သောက်သုံးပါ။ သောက်သုံးရေသန့်စင်ခြင်းဆိုင်ရာ စံချိန်စံညွှန်းများနှင့် အလေ့အကျင့်များကို ပျိုးထောင်ပါ။ သန့်ရှင်းသောသောက်သုံးရေ အရင်းအမြစ်များကို ရှာဖွေစုဆောင်းပါ။ ရေကိုထိန်းသိမ်းပါ။ မိုးတွင်း၌ ရေကို ကျိုချက်၍သောက်ပါ။ခြင်ကိုက်ခံရခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် ခြင်ထောင်ဖြင့် အိပ်ပါ။ အိမ်အတွင်းသို့ ခြင်များဝင်ရောက်ခြင်းမှ တားဆီးရန် တံခါးများ၊ ပြတင်းပေါက်များ၊ လေဝင်ပေါက်များနှင့် မီးခိုးခေါင်းတိုင်များတွင် ခြင်လုံဆန်ကာတပ်ထားပါ။ ခန္ဓာကိုယ်ကို တတ်နိုင်သမျှ ဖုံးအုပ်နိုင်သော အကာအကွယ်အဝတ်အစားများ ဝတ်ဆင်ပါ။ နေအိမ်အနီးတွင် ခြင်များပေါက်ပွားနိုင်သည့်ရေအိုင်များ၊ ရေဝပ်သောနေရာများ မရှိစေရန်ရှင်းထားပြီး ရေများစုပုံခြင်းမှ ကာကွယ်ရန်၊ ရေဆိုးများကို ဖယ်ရှားရန်နှင့် အမှိုက်များကို စနစ်တကျစွန့်ပစ်ရန်လိုအပ်ပါသည်။စိတ်ကျန်းမာရေးအတွက် နေ့စဉ်လုံလောက်စွာအိပ်စက်ပါ။ ချစ်ခင်နှစ်သက်သည့် အပေါင်းအသင်း မိတ်ဆွေများ၊ သူငယ်ချင်းများနှင့်အတူ ပျော်ရွှင်စရာကောင်းသော လှုပ်ရှားမှုများအတွက် အချိန်ပေးပါ။ရယ်မောခြင်းဖြင့် ဦးနှောက်မှပျော်ရွှင်စေသော ဟော်မုန်းပမာဏကို များစေသဖြင့် စိုးရိမ်ပူပန်မှု၊ စိတ်ဖိစီးမှုများကို လျော့ကျစေသည်။ စိတ်ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေသည်ဟု ခံစားရပါက ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်ထံမှ အကူအညီရယူပါ။ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ ပတ်ဝန်းကျင်အပေါ် သက်ရောက်မှုများကို လျော့ပါးသက်သာစေရန် လက်တွေ့ကျသော လူနေမှုပုံစံ အလေ့အကျင့်များကိုလည်း အပြောင်းအလဲများပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။အိမ်တွင်အသုံးပြုသော စွမ်းအင်ကို ရေနံ၊ ကျောက်မီးသွေးနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့မှရယူမည့် အစား လေသို့မဟုတ် နေရောင်ခြည်ကဲ့သို့ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်ဖြင့်အသုံးပြုပါ။ အိမ်တွင်စွမ်းအင်ချွေတာပါ။LED မီးသီးများနှင့် စွမ်းအင်သက်သာသော လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများကို ပြောင်းလဲအသုံးပြုပါ။ အဝတ်အစားများနှင့် တခြားလူသုံးကုန်ပစ္စည်းများကို လျှော့ဝယ်ခြင်းက ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှုကို လျှော့ချနိုင်သည်။ တစ်ခါသုံးပလတ်စတစ် အသုံးပြုမှုကို လျှော့ချရန် ပြန်သုံး၍ရသော ဈေးဝယ်အိတ်ကို ယူလာပါ။ ကားမောင်းမည့်အစား လမ်းလျှောက်ခြင်း သို့မဟုတ် စက်ဘီးစီးခြင်းက ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုကို လျှော့ချပေးမည်ဖြစ်ပြီး ကျန်းမာရေးနှင့် ကြံ့ခိုင်မှုကို အထောက်အကူဖြစ်စေပါသည်။ ဓာတ်ဆီ သို့မဟုတ် ဒီဇယ်စွမ်းအင်သုံးကားမှ လျှပ်စစ်ကားသို့ ပြောင်းခြင်းဖြင့် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု နည်းပါးစေပြီး လေထုညစ်ညမ်းမှုကို လျှော့ချပါ။သစ်ပင်စိုက်ပါ။ သစ်ပင်များသည် အစာနှင့် အောက်ဆီဂျင်ကိုပေး၍ လေထုကို သန့်ရှင်းစေပြီး ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို တိုက်ဖျက်ရန် ကူညီပေးသည်။ အသားနှင့်နို့ထွက်ပစ္စည်းများကို လျှော့စားပြီး အပင်အခြေခံအစားအစာများနှင့် ဒေသထွက်အစားအစာများကို စားသုံးခြင်းဖြင့် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ ထုတ်လွှတ်မှုနည်းပါးစေပြီး ပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှုကို သိသိသာသာလျော့ကျစေနိုင်သည်။ အိမ်တွင်အစားအစာစွန့်ပစ်မှုကို လျှော့ချခြင်းဖြင့် ကာဗွန်ခြေရာကိုလျှော့ချနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် အမှိုက်ကို မှန်ကန်စွာစွန့်ပစ်ပါ။ ပတ်ဝန်းကျင်ကို သန့်ရှင်းပါ။အချုပ်အားဖြင့်ဆိုသော် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ကိုကာကွယ်ရန် လူသားအားလုံးတွင် တာဝန်ရှိသည်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့်ဖြစ်လာနိုင်သောကျန်းမာရေးအန္တရာယ်များမှ ကာကွယ်ရန်အတွက် လူသားအားလုံး အတူတကွ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်သည့် နည်းလမ်းများကို အသိပညာပေးခြင်းဖြင့် အနာဂတ်မျိုးဆက်များ အားလုံး၏ ကျန်းမာရေးကို ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရန် တိုက်တွန်း ရေးသားလိုက်ရပါသည်။ Source: https://myawady.net.mm/stories

Thu, 04/24/2025 - 12:00

အပူလျှပ်ခြင်းမဖြစ်စေရေး သတိပြုကာကွယ်နိုင်စေရန်

အယ်လ်နီညို၏အကျိုးဆက်အဖြစ် ကမ္ဘာကြီးတွင် မကြုံစဖူး ပူနွေးလာလျက်ရှိသည်။မြန်မာနိုင်ငံ၏ယခုနွေရာသီကာလအပူချိန်မှာ ယခင်နှင့်မတူပိုမိုပူပြင်းမှုကို တွေ့ကြုံနေရသည်။ နေပူထဲမှ နေရိပ်ထဲသို့ ရုတ်ခြည်းဝင်ရောက်ခြင်း၊ ရေအေးသောက်ခြင်း၊ ရေချိုးခြင်း၊ အအေးခန်းတွင်းမှ ရုတ်တရက် ပူပြင်းသောနေပူထဲသို့ထွက်ခြင်းများကြောင့် လူ့ခန္ဓာကိုယ်တွင် အပူအအေး ရုတ်တရက်ပြင်းထန်စွာပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဉ်များ ဖြစ်ပေါ်ခံစားရတတ်သည်။ ယင်းကို ဆေးသိပ္ပံနည်းအရ Heat Stroke (အပူဒဏ်ကြောင့်သတိလစ်ခြင်း) ဟုခေါ်၍ ဒေသအခေါ်အရ အပူလျှပ်သည်ဟု ဆိုကြသည်။အပူလျှပ်ခြင်းဖြစ်ပါက အပူအအေး ရုတ်ခြည်းပြောင်းလဲသွားသည့်အတွက် အပူဒဏ်ကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ထဲရှိ သွေးကြောများ ကျယ်သွားခြင်း၊ အအေးဒဏ်ကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ထဲရှိ သွေးကြောများ ကျုံ့သွားခြင်း စသည့် သွေးစီးကြောင်းအကျဉ်းအကျယ်ဒဏ်ကိုခံစားရကာ သတိလစ်ခြင်းကိုဖြစ်စေသည်။ပြင်းထန်သောအခြေအနေတွင်သွေးကြောအကျဉ်းအကျယ်ဒဏ်ကို မခံစားနိုင်တော့ဘဲ သွေးကြောကြီးများ အက်ကွဲလာပြီး သွေးကြောငယ်လေးများ ပြတ်ထွက်သွားသည်အထိ ဖြစ်စေနိုင်သည်။ထို့ပြင် အပူလျှပ်ခြင်းသည် မပေါ့ဆဘဲ အလေးထားဂရုစိုက်သင့်သည့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ကာ တချို့သူများတွင် အပူလျှပ်ခြင်းဖြစ်ပေါ်သည့်အခါ ခန္ဓာကိုယ်အရေပြားသည် မီးကဲ့သို့ပူခြစ်ပြီး ချွေးလုံးဝမထွက်တော့ပေ။ ထိုအခြေအနေသည် အရေးပေါ်ကုသမှုခံယူရမည့်အခြေအနေဖြစ်ပြီး ကုသမှုခံယူရန် နှောင့်နှေးပါက ဦးနှောက်၊ အဆုတ်၊ နှလုံး၊ အသည်း၊ ကျောက်ကပ်နှင့် ကြွက်သားများကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေကာ အသက်ဆုံးရှုံးသည်အထိ ဖြစ်စေနိုင်သည်။အပူဒဏ်အန္တရာယ်ကာကွယ်ရေးနေ့အပူချိန်မြင့်တက်ခြင်းကြောင့် အပူလျှပ်ခြင်း၊ ကြွက်တက်ခြင်း၊ အားအင်ကုန်ခန်းခြင်း၊ မူးမေ့လဲကျခြင်း၊ မိတ်ထွက်ခြင်းတို့ဖြစ်တတ်သည်။ ထို့ပြင် အပူဒဏ်လွန်ကဲခြင်း၊ လေထုညစ်ညမ်းခြင်း၊ ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်ခြင်းတို့ကြောင့် ပန်းနာ၊ ရင်ကျပ်၊ လေပြွန်ရောင်ခြင်းနှင့် အဆုတ်ရောင်ခြင်း စသည့်အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါများ ဖြစ်တတ်သည်။ မျက်စိနာခြင်းနှင့် ဝမ်းပျက်၊ ဝမ်းလျှောခြင်းတို့လည်း ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ နွေရာသီတွင် ရာသီဥတုပူပြင်းလာပြီဖြစ်၍ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ ရေနှင့်ဓာတ်ဆားဓာတ်များ ဆုံးရှုံးမှုပိုမိုများပြားလာကာ အပူဒဏ်အန္တရာယ်ကြောင့် မိတ်နှင့်ယားနာဖုများထွက်ခြင်း၊ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ မူးဝေခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ ကြွက်တက်ခြင်း၊ ချွေးခြောက်ခြင်း၊ ကိုယ်အပူချိန်မြင့်တက်ခြင်း၊ သတိလစ်ခြင်းတို့ကို ပြင်းထန်စွာခံစားရပါက အသက်အန္တရာယ်ထိခိုက်နိုင်သည်။ထို့ကြောင့် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ပြည်သူများအနေဖြင့် အပူဒဏ်အန္တရာယ်ကြောင့် မလိုလားအပ်သောအကျိုးဆက်များ မဖြစ်ပေါ်စေရေးအတွက် အောက်ဖော်ပြပါအချက်အလက်များကို လိုက်နာကြရန် တိုက်တွန်းနှိုးဆော်ထားသည်။- ကလေးသူငယ်များ၊ သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် ဆီးချိုရောဂါ၊ နှလုံးရောဂါ၊ သွေးတိုးရောဂါအခံရှိသူများအနေဖြင့်နေ့လယ်နေ့ခင်း အချိန်တွင် အရိပ်ရအေးမြ၍ လေဝင်လေထွက်ကောင်းသောနေရာများတွင် နားနေပါ။- ပူပြင်းသည့်နေရောင်အောက်တွင် ပြင်းထန်စွာအလုပ်လုပ်ခြင်းနှင့် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်ခြင်းတို့ကိုရှောင်ကြဉ်ပါ။- ပူပြင်းသည့်နေရောင်အောက်တွင် သွားလာလှုပ်ရှားရန်၊ အလုပ်လုပ်ရန် လိုအပ်ပါက အရိပ်လုံလောက်စွာရနိုင်သည့် ထီး၊ ဦးထုပ်များ ဆောင်းသွားပါ။ အရိပ်ရ‌အေးမြသည့်နေရာများတွင် ခေတ္တအနားယူခြင်းကိုလည်း မကြာခဏ ပြုလုပ်ပါ။- အလင်းပြန်သော အဖြူရောင် သို့မဟုတ် အရောင်ဖျော့သော ပွပွချောင်ချောင် ချည်ထည်များကိုဝတ်ဆင်ပါ။-နေပူထဲမှပြန်လာပြီး ချက်ချင်းရေချိုးခြင်းနှင့်နံနက် ၁၀ နာရီမှညနေ ၅ နာရီအထိလွင်တီးခေါင်ပြင်၊ မြစ်ကမ်းနား၊ ရေချိုးဆိပ်များ၌ အဝတ်လျှော်ဖွပ်ခြင်း၊ ရေချိုးခြင်း စသည်တို့ကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။- အရက်သေစာသောက်သုံးခြင်းကြောင့်အပူဒဏ်အန္တရာယ်ကိုပိုမိုခံစားရစေနိုင်သဖြင့် အရက်သေစာသောက်သုံးခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။- ခန္ဓာကိုယ်တွင်း ရေနှင့်ဓာတ်ဆားဓာတ်များ ဆုံးရှုံးမှုမဖြစ်ပေါ်စေရန် ရေနှင့်ဓာတ်ဆားရည်ကို လုံလောက်အောင်သောက်သုံးပါ။-မိတ်နှင့်ယားနာဖုများထွက်ပါက ရေအေးဝတ်ကပ်ခြင်း၊ သနပ်ခါးလိမ်းခြင်းတို့ ပြုလုပ်ပါ။-အပူဒဏ်အန္တရာယ်ခံစားရသောလူနာအားအရိပ်ရအေးမြ၍ လေဝင်လေထွက်ကောင်းသောနေရာတွင် ထားရှိခြင်း၊ ရေနှင့် ဓာတ်ဆားရည်များ သောက်သုံးစေခြင်း၊ လူနာ၏ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန် အမြန်ကျဆင်းစေရန် နဖူး၊ လည်ပင်း၊ ချိုင်းကြားနှစ်ဖက်နှင့် ပေါင်ခြံနှစ်ဖက်တို့ကို ရေအေးဖတ်တိုက်ပေးခြင်း စသည်တို့အား ဦးစွာဆောင်ရွက်၍ နီးစပ်ရာဆေးရုံ၊ ဆေးခန်း၊ ကျန်းမာရေးဌာနသို့ အမြန်ဆုံးသွားရောက်ပြသ၍ ကုသမှုခံယူသင့်သည်။အပူလျှပ်ခြင်းမဖြစ်စေရေးအပူလျှပ်ခြင်းမဖြစ်စေရန် နေပြင်းချိန် အပြင်ထွက်ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်သင့်သည်။ မလွှဲသာ၍ အပြင်ထွက်ရမည်ဆိုပါက အဆောင်း၊ အကာ၊ ထီး၊ဦးထုပ်၊ နေကာမျက်မှန်၊ သောက်ရေဘူးယူသွားပါ။ စောင့်ဆိုင်းရသောအလုပ်ဖြစ်လျှင် သစ်ပင်အရိပ်၊ အမိုးအကာအောက်တွင်စောင့်ပါ။ ရိုးရိုးရေသောက်ပါ။ ရေခဲရေမသောက်ပါနှင့်။ အဲကွန်းကားစီးပြီး နေပူရှိန်ပြင်းသောနေရာတွင်ဆင်းရမည်ဆိုပါက မဆင်းမီ ကြိုတင်ရေသောက်ထားပါ။အပူဒဏ်ကိုရင်ဆိုင်ရာတွင်လူတို့၏ဇီဝကမ္မပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဉ်များကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရန် ရေက မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည်။ အပူဒဏ်ကြောင့်တစ်နာရီကြာချွေးထွက်ခြင်းအတွက် သန့်ရှင်းသောသောက်ရေကိုတစ်လီတာခန့် သောက်သုံးပေးသင့်သည်။ ချွေးထွက်လွန်နေသော အရွယ်ရောက်ပြီးသူ လူတစ်ဦးအတွက် သန့်ရှင်းသောသောက်ရေငါးလီတာမှ ရှစ်လီတာခန့်ကို ဓာတ်ဆားရည်နှင့်ရော၍ သောက်သုံးပေးသင့်သည်။အပူဒဏ်ခံရမှုကြောင့် ကိုယ်အပူချိန်ကျစေရန် ရေများများသောက်ခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းအပူငြိမ်း၍ အေးမြစေသောအစားအစာများဖြစ်သည့် နွားနို့၊ အုန်းစိမ်းရည်၊ ကြံရည်၊ ထန်းရည်ချို၊ ဖရဲသီး၊တလည်းသီး၊ သံပရာသီး၊ သခွားသီး၊ သခွားမွှေးသီး၊ ဘူးသီး၊ ပူဒီနာရွက်၊ မုန်လာဥအဖြူ စသည်တို့ကို စားပေးသင့်သည်။အထူးသတိပြုရမည့်အချက်မှာHeat Stroke ခံစားနေရချိန်တွင် ဂက်စ်ပါသည့်အချိုရည်များ၊ အားဖြည့်အချိုရည်များ၊ အဖျော်ယမကာများနှင့် ရေခဲရေများ သောက်သုံးခြင်းကို အထူးရှောင်ကြဉ်ရမည်။ထို့ပြင် စိတ်ရောဂါအတွက် သောက်သုံးသောဆေးဝါးများ၊ ဆီးဆေးများနှင့် သွေးကျဲဆေးများကိုလည်း အလွန်ပူပြင်းသောရာသီဥတုတွင် သတိထားသုံးစွဲသင့်ပေသည်။အပူဒဏ်ခံနိုင်အောင် ရေချိုးနည်းအပူဒဏ်ကာကွယ်သည့်အနေဖြင့် အထက်ဖော်ပြပါအတိုင်း ကျန်းမာစွာ နေထိုင်စားသောက်ရမည့်အပြင် ရေချိုးနည်းမှန်ကန်ရန်လည်း အထူးအရေးကြီးပါသည်။ ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံးကို တဖြည်းဖြည်းအေးစေခြင်းမျိုးဖြင့် ရေချိုးပါ။ ရေချိုးနည်းမှန်ကန်မှသာလျှင် Heat Stroke ကို ကာကွယ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ အပူဒဏ်ခံနိုင်စေရန် ရေချိုးနည်းအဆင့်ဆင့်ကို အောက်ပါအတိုင်း အကြံပြုလိုပါသည်။- အရိပ်ထဲတွင် ရေချိုးပါ။- ရေမချိုးခင် သောက်ရေတစ်ဖန်ခွက်အပြည့်သောက်ပါ။- ပြီးနောက် ဦးနှောက်ထဲရှိ အပူထိန်းအာရုံကြောနေရာများဖြစ်ကြသော ခြေထောက်အောက်ပိုင်း၊ လက်ဖျား၊ လက်မောင်း စသည့် သုံးနေရာမှ အာရုံကြောများကို အသိပေးနှိုးဆော်သည့်အနေဖြင့် ရေဆွတ်ကာ ပက်ဖျန်းပေးပါ။- ပြီးမှ မျက်နှာသစ်ပါ။ တစ်ဆက်တည်းမှာပင် လည်ကုပ်နှင့်လည်ပင်းတို့ကိုရေဖြင့်ပက်ပေးပါ။အထက်ပါနည်းအဆင့်ဆင့်အတိုင်း ရေဆက်ချိုးပါ။အရေးပေါ်ရှေးဦးပြုစုနည်းအပူဒဏ်ကြောင့် သတိလစ်ခြင်း (Heat Stroke) ဖြစ်ပေါ်နေသောသူတွင်အောက်ဖော်ပြပါရောဂါလက္ခဏာများ တွေ့ကြုံခံစားရနိုင်သည်။- အရေပြားပူ၍ ခြောက်သွေ့ခြင်း သို့မဟုတ် ချွေးအလွန်အကျွံ ထွက်ခြင်း။- စိတ်ရှုပ်ထွေးခြင်း။- သတိလစ်ခြင်း။- တက်ခြင်း။- ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန် အလွန်အကျွံမြင့်တက်ခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။အထက်ပါ အပူဒဏ်လက္ခဏာများခံစားနေရသော လူနာအားတွေ့ရှိပါက-- လူနာအား အရိပ်ရသောနေရာသို့ပို့ဆောင်ပါ သို့မဟုတ် အရိပ်ရအောင်ဆောင်ရွက်ပေးပါ။- အေးမြသောနေရာ သို့မဟုတ် လေပန်ကာရှိသောနေရာ သို့မဟုတ်လေအေးပေးစက်ရှိသောအခန်းသို့ရွှေ့ပြောင်းပါ။- လူနာ၏ခြေရင်းဘက်အားမြှင့်ထားပေး၍ ပက်လက်အနေအထားဖြင့်ထားပါ။- လူနာ၏အဝတ်အစားများအား ချွတ်ပေးပါ။- လူနာကောင်းစွာသတိရနေပါက ရေအေးအေး သို့မဟုတ် ဓာတ်ဆားရည်တိုက်ပေးပါ။- လူနာ၏ကိုယ်ပေါ်သို့ ရေအေးအေးဖျန်းပေးပါ။- လူနာ၏လည်ပင်း၊ ချိုင်းနှစ်ဖက်၊ ပေါင်ခြံနှစ်ဖက်တို့အား ရေအေး အေး သို့မဟုတ် ရေခဲစိမ်ထားသောအဝတ်များဖြင့် ရေဖတ်အုပ် ပေးပါ။- လေပန်ကာရှိပါက လူနာအား ပန်ကာလေမှုတ်ပေးပါ သို့မဟုတ်ယပ်ခတ်ပေးပါ။- အရေးပေါ်ရှေးဦးပြုစုခြင်းများဆောင်ရွက်ပြီးလျှင် ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်း၊ ကျေးလက်ကျန်းမာရေးဌာနများသို့ အမြန်ဆုံးပို့ဆောင်၍ ကုသမှု ခံယူပါ။လက်ရှိတွင် မိမိတို့နေထိုင်ရာရပ်ရွာဒေသများ၌ အပူချိန်မြင့်တက်ခြင်း၊ မိုးရွာသွန်းမှုနည်းပါးခြင်း၊ အပူလှိုင်းဖြတ်သန်းခြင်းတို့ တွေ့ကြုံနေရတတ်ပေရာ မိုးလေဝသသတင်းအချက်အလက်များကို စောင့်ကြည့်သတိပြုကာကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာန၏နွေရာသီတွင် အပူဒဏ်ကာကွယ်ရေးကျန်းမာရေးဆိုင်ရာသတိပေးနှိုးဆော်ချက်များကိုသတိမူအပ်ပါကြောင်း အကြံပြုရေးသားလိုက်ရပါသည်။Source: https://myawady.net.mm/stories

Wed, 04/23/2025 - 12:00

အနာဂတ်အတွက် ဂုဏ်တင့်တယ် ရေကြောင်းတို့လူငယ်

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ၏အနာဂတ်ကို အမှန်တကယ်ပိုင်စိုးသူများမှာ ယနေ့လူငယ်များဖြစ်သည်။ ယနေ့လူငယ် နောင်ဝယ်လူကြီးဆိုစကားသည် အစဉ်အမြဲမှန်ကန်သည့်စကားဖြစ်သည်။ လူငယ်တွေကိုအကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် ပြုစုပျိုးထောင်နိုင်မှသာ အနာဂတ်နိုင်ငံတော်အတွက် စိတ်ချရမည့်အနေအထားဖြစ်သည်။ လူငယ်များ၏အခန်းကဏ္ဍကို စဉ်ဆက်မပြတ်သတိထားကာ မြှင့်တင်နိုင်သမျှ မြှင့်တင်ပေးနေရမည်ဖြစ်သည်။ လူသားအရင်းအမြစ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုသည်မှာ လူငယ်များအား ပညာပြည့်ဝနှလုံးလှအောင် ပျိုးထောင်ပေးခြင်းဖြစ်သည်။ လူငယ်သည် နိုင်ငံတော်၏အရင်းအနှီးဟုဆိုလျှင်မမှားနိုင်ပါ။နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် နိုင်ငံတော်ကိုဦးဆောင်လျက်ရှိရာတွင် ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်(၅)ရပ်၊ ဦးတည်ချက်(၉)ရပ်ချမှတ်ကာ နိုင်ငံတော်ကို ဘက်စုံထောင့်စုံကဏ္ဍစုံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်တည်ဆောက်ပေးလျက်ရှိသည်။ ထိုသို့တည်ဆောက်ပေးလျက်ရှိရာတွင် လူမှုရေးဦးတည်ချက်၌ “တစ်နိုင်ငံလုံး အသိပညာ၊ အတတ်ပညာမြင့်မားတိုးတက်စေရေး၊ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုအထောက်အကူပြု ပညာရှင်များထွန်းကားလာစေရေးအတွက် လူတိုင်းလက်လှမ်းမီသည့် ဘက်စုံပညာရေးစနစ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရေး” နှင့် “ နိုင်ငံ၏ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ၌ လူငယ်များအနေဖြင့် အဓိကစွမ်းအားစုအဖြစ်ပါဝင်နိုင်ရေး ဗလငါးတန်နှင့်ပြည့်စုံသောလူငယ်များဖြစ်စေရန် လူငယ်ကဏ္ဍကိုမြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရေး” ဟူသောဦးတည်ချက်များမှာ လူငယ်များကို မြှင့်တင်ပေးရန်ဖြစ်သည်။လူငယ်တိုင်းအတွက် အရေးကြီးဆုံးသောအချက်ဖြစ်သည့် ကာယ၊ ဉာဏ၊ စာရိတ္တ၊ မိတ္တ၊ ဘောဂဟူသော ဗလငါးတန်သည် အမှန်ပင်အရေးကြီးလှပေသည်။ စာရိတ္တကောင်းမွန်သော လူငယ်များဖြစ်လာမှသာ နိုင်ငံတော်အတွက် အားကိုးရသူများဖြစ်လာပေလိမ့်မည်။ လူငယ်တိုင်းတွင်ရှိနေရမည့်စိတ်ဓာတ်မှာ“ မိမိနိုင်ငံ၊ မိမိလူမျိုးကို ချစ်မြတ်နိုးသည့်စိတ်”ဖြစ်သည်။ လူငယ်တိုင်းက မိမိတို့နေထိုင်သည့်နိုင်ငံကို ချစ်မြတ်နိုးနေရမည်။ နိုင်ငံတော်အတွက် ကျရာတာဝန်ကို ကျေပွန်စွာထမ်းဆောင်နိုင်ရမည်။ ထိုသို့တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်နိုင်ရန်အတွက် လူငယ်အဖြစ် ရှင်သန်နေစဉ်ကာလအတွင်း အသိပညာ၊ အတတ်ပညာများ ပြည့်ဝအောင်ဖြည့်ထားကြရမည်ဖြစ်သည်။ထိုသို့ပညာပြည့်ဝစေရန်အတွက် ကျောင်းစာများကိုလေ့လာသင်ယူရသကဲ့သို့ ကျောင်းပိတ်ရက်များတွင်လည်း မိမိဘဝအတွက်၊ ထိုမှတစ်ဆင့် နိုင်ငံတော်အနာဂတ်အတွက် တတ်သင့်တတ်ထိုက် သည့် ပညာရပ်များကို လေ့လာဆည်းပူးသင်ယူကြရမည်ဖြစ်သည်။ ယခုဖွင့်လှစ်သည့် ရေကြောင်းလူငယ်အခြေခံနှင့်တန်းမြင့်သင်တန်းအမှတ်စဉ်(၁/၂၀၂၅)သည် မိမိကစိတ်ဆန္ဒရှိသော်လည်း ပြင်ပတွင်သင်ယူရန် ခက်ခဲလှသည့် ရေကြောင်းအတတ်ပညာများအားအကျိုးရှိစွာ သင်ယူတတ်မြောက်နိုင်သည့်သင်တန်းဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်အစိုးရ၊ တပ်မတော်အနေဖြင့် နွေရာသီကျောင်းပိတ်ရက်များအတွင်းလူငယ်များအား ရေကြောင်းလူငယ်သင်တန်း၊ လေကြောင်းလူငယ်သင်တန်းများဖွင့်လှစ်ကာသင်ကြားပေးနေခြင်းမှာ မိဘများအတွက်၊ လူငယ်များအတွက် လွန်စွာကောင်းမွန်သည့်ဆောင်ရွက်ချက်ဖြစ်သည်။ တက်ကြွရွှင်လန်းသော လူငယ်များကို တူညီဝတ်စုံကလေးများနှင့် မြင်တွေ့ရသည်မှာ တကယ့်ကို ကြည်နူးပီတိဖြစ်ဖွယ်ကောင်းလှသည်။ အသက်အရွယ်ရလာသူများအဖို့ ပြန်လည်၍ပင် အသက်ငယ်ချင်သေးသည်။ လူငယ်တို့၏ အားမာန်ပြည့်ဝနှလုံးလှသည့် သွက်လက်လျင်မြန်လှုပ်ရှားဟန်တို့သည် နိုင်ငံတော်၏အနာဂတ်အတွက် ကျေနပ်စရာများဖြစ်သည်။နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံအတွက် မရှိလျှင်လုံးဝမဖြစ်သောအဖွဲ့အစည်းသည် တပ်မတော်ဖြစ်သည်။ ထိုမရှိမဖြစ်သည့် တပ်မတော်ကို ဆက်လက်အမွေခံရမည့်သူများမှာ လူငယ်များဖြစ်သည်။ တပ်မတော်နှင့် လူငယ်၊ လူငယ်နှင့်တပ်မတော်သည် ခွဲခြား၍မရနိုင်သည့်အရာများဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် တပ်မတော်(ရေ) နှင့် တပ်မတော်(လေ)တို့က ယင်းတို့နှင့်သက်ဆိုင်သည့် အသိပညာ၊ အတတ်ပညာများကို လူငယ်များသို့ ပြန်လည်ဖြန့်ဝေပေးခြင်းမှာ အလွန်ကောင်းမွန်သည့်အစဉ်အလာကောင်းတစ်ရပ်ဟု ဆိုချင်ပါသည်။တပ်မတော်(ရေ)သည် နိုင်ငံတော်ကို ပင်လယ်ပြင်မှ ရှေ့တန်းကျကျကာကွယ်ရေး၊ နိုင်ငံတော်၏ ရေကြောင်းအကျိုးစီးပွားများ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေးနှင့် ကြည်း၊ ရေ၊ လေ ပူးပေါင်းစစ်ဆင်နိုင်စွမ်းရှိရေးဆိုသည့် ရည်မှန်းချက်တာဝန် (၃) ရပ်ဖြင့်လည်း မမှိတ်မသုန် အားကောင်းမောင်းသန်ချီတက်လျက်ရှိသည်။ထိုသို့ချီတက်လျက်ရှိသည်ကို လူငယ်များသိရှိစေချင်သည်။ တပ်မတော်(ရေ)အကြောင်း ပိုမိုပြည့်စုံစွာ လူငယ်များသိရှိစေချင်သည်။ ထို့ကြောင့် လူငယ်များအတွက် တပ်မတော်(ရေ)က ရေကြောင်းလူငယ်သင်တန်းများကို အောက်ပါရည်ရွယ်ချက်များဖြင့် ဖွင့်လှစ်သင်ကြားပေးနေခြင်းဖြစ်သည်-(က) ရေကြောင်းပညာရပ်များကို လေ့လာခြင်းဖြင့်ရေကြောင်းသွားလာရေးဆိုင်ရာ အတတ်ပညာရပ်များတွင် စိတ်ပါဝင်စားမှုတိုးပွားလာစေရန်။(ခ)စိတ်ဓာတ်၊ စည်းကမ်းနှင့် ကိုယ်လက်ကြံ့ခိုင်မှုကောင်းမွန်မြင့်မားပြီး စည်းလုံးညီညွတ်စွာဖြင့်စုပေါင်းဆောင်ရွက်တတ်မှု အလေ့အကျင့်ကောင်းများရရှိလာစေရန်။(ဂ) ခေတ်မီနိုင်ငံတည်ဆောက်ရေးတွင် ရေကြောင်း ပို့ဆောင်ရေးအခန်းကဏ္ဍ အရေးပါကြောင်းလူငယ်များသိရှိနားလည်လာစေရန်။(ဃ) တိုင်းရင်းသားညီနောင်အချင်းချင်း ချစ်ခင်ရင်းနှီးစွာဖြင့် တိုင်းပြည်တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းတာဝန်များအား လက်တွဲညီညီဆောင်ရွက်တတ်စေရန်။(င)နိုင်ငံတော်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ၌ အဓိကစွမ်းအားစုအဖြစ်ပါဝင်နိုင်သည့်ဗလငါးတန်နှင့် ပြည့်စုံသောလူငယ်များဖြစ်လာစေရန်။ရေကြောင်းလူငယ်သင်တန်းများပို့ချပေးခြင်း၏ကောင်းမွန်သောရည်ရွယ်ချက်များမှာ ယနေ့လူငယ်များနှင့် နိုင်ငံတော်၏ ကောင်းကျိုးကိုရှေးရှုသောရည်ရွယ်ချက်ကောင်းများဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေးတာဝန်သည် နိုင်ငံသားအားလုံး၏ မွေးရာပါတာဝန်ဖြစ်သည်နှင့်အညီ အဆိုပါတာဝန်ကို နိုင်ငံသားအဆက်ဆက်၊ တစ်နည်းဆိုရလျှင် မျိုးဆက်သစ်အဆက်ဆက်တို့က ဂုဏ်ယူဝင့်ကြွားစွာထမ်းဆောင်ကြရမည်ဖြစ်သည်။ တပ်မတော်(ရေ)နှင့်ပတ်သက်သောပညာရပ်များကို လူငယ်များအားသင်ကြားပေးထားခြင်းအားဖြင့် လူငယ်တို့အတွက်အဖိုးတန်အမွေကို လက်ဆောင်မျှဝေပေးလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ရေကြောင်းလူငယ်သင်တန်းများဖွင့်လှစ်ခဲ့ခြင်းအတိတ်သမိုင်းကိုလေ့လာကြည့်ပါက ရေကြောင်း လူငယ်သင်တန်းကို ၁၉၅၉ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၃ ရက်မှစတင်ကာ ဖွင့်လှစ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုစဉ်ကလူငယ်(ရေကြောင်း)သင်တန်း၊ကန်တော်ကြီးစခန်းအမည်ဖြင့် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူလူငယ်လူရွယ်တို့ကို ရေကြောင်းပညာနှင့်ရေကြောင်းလုပ်ငန်းများတွင် စိတ်ပါဝင်စားလာစေရေးနှင့် မြေတောင်မြှောက်ပေးရန်ရည်ရွယ်ပြီး နိုင်ငံတော်မှချမှတ်ထားသော မူဝါဒနှင့်အညီ တပ်မတော်(ရေတပ်)၊ တပ်မတော်စိတ်ဓာတ်မြှင့်တင်ရေးနှင့် လူမှုဆက်ဆံရေးညွှန်ကြားရေးမှူးရုံးတို့ပူးပေါင်းကာ စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ရေကြောင်းလူငယ်သင်တန်းများကို နှစ်စဉ်ဖွင့်လှစ်ပေးလျက်ရှိရာ ၁၉၆၄ ခုနှစ်တွင် လူငယ်(ရေကြောင်း)သင်တန်းမှ ရှေ့ဆောင်လူငယ်(ရေကြောင်း) သင်တန်းအမည်သို့လည်းကောင်း၊ ၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် ရှေ့ဆောင်လူငယ်(ရေကြောင်း)သင်တန်းအမည်မှ တပ်မတော်(ရေ)ရဲညွန့်လောင်း (ရေကြောင်းမျိုးဆက်)သင်တန်းအမည်သို့လည်းကောင်း ပြောင်းလဲ၍ ၂၀၀၄ ခုနှစ်အထိဖွင့်လှစ်ခဲ့ပြီး ခေတ္တရပ်နားထားခဲ့သည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှစတင်၍ ရေကြောင်းလူငယ်အခြေခံသင်တန်း/ ရေကြောင်းလူငယ်တန်းမြင့်သင်တန်းဟူသောအမည်ဖြင့် သင်တန်းများ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ရာ ယနေ့အချိန်ထိဖြစ်သည်။မည်သည့်အတတ်ပညာရပ်မဆို မိမိတို့လူငယ်များအတွက် အကျိုးရှိပြီးအသုံးဝင်သည့် ပညာရပ်များသာဖြစ်သည်။ ရေကြောင်းလူငယ်သင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်ပေးခြင်းကြောင့် သိနိုင်ရန်၊ တတ်နိုင်ရန် ခက်ခဲလှသောပညာရပ်များကို လူငယ်များသိ၊ တတ်သွားကြသည်။၎င်းလူငယ်များအနေဖြင့် နောင်တစ်ခေတ် နိုင်ငံတော်ကို တာဝန်ယူချိန်တွင် မျိုးဆက်သစ်တို့ကို ကောင်းမွန်သောအမွေများ လက်ဆင့်ကမ်းနိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။ သင်ကြားပို့ချချိန်သည် ကာလအားဖြင့် သင်တန်းကာလ ငါးပတ်ဖြစ်ပြီး ပထမသင်တန်းကာလသုံးပတ်တွင် သင်ခန်းစာများကို စာတွေ့လက်တွေ့သင်ကြားပေးသည်။စစ်ရေးပြဘာသာရပ်၊ ရေတပ်သားဘာသာရပ်၊ ရေကြောင်းလမ်းညွှန်ဘာသာရပ်၊ ဆက်သွယ်ရေးဘာသာရပ်၊ ရေကူးဘာသာရပ်နှင့် လှေလှော်/ရွက်တိုက်ဘာသာရပ်တို့ဖြစ်သည်။ဘာသာရပ်အားလုံးသည် လူငယ်များအတွက် တန်ဖိုးရှိသောပညာရပ်များသာဖြစ်သည်။ စစ်ရေးပြဘာသာရပ်ကို သင်ကြားတတ်မြောက်ခြင်းအားဖြင့် အမိန့်နာခံတတ်မှု၊ စည်းကမ်းကောင်းမွန်မှု၊ အချင်းချင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တတ်မှု စသည့်အလေ့အကျင့်ကောင်းများရရှိမည်။ စည်းလုံးညီညွတ်ခြင်းသည် အင်အားဆိုသည့်အတိုင်း လူငယ်တို့၏ညီညွတ်ခြင်းစွမ်းအားကို စစ်ရေးပြဘာသာရပ်က ဖြည့်ဆည်းပေးလိမ့်မည်။ သင်ကြားရမည့်ဘာသာရပ်များအကြောင်း ရေးသားမည်ဆိုပါက အံ့ဩကုန်နိုင်ဖွယ်ဆိုသကဲ့သို့ ဖြစ်နေပေလိမ့်မည်။ ထို့ကြောင့် ရေကြောင်းလူငယ်သင်တန်းဆိုင်ရာဘာသာရပ်များကို လက်တွေ့ကျကျသင်ယူကြည့်ကြပါဟု တိုက်တွန်းချင်သည်။စာရေးသူ လေ့လာမိသလောက်ပြောရလျှင်ရေကြောင်းလူငယ်သင်တန်းများ၏နောက်ဆုံးရက်သတ္တပတ်သည် ပျော်စရာအကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။ ရေကြောင်းလူငယ်စခန်း ၁၁ ခုမှ သင်တန်းသား၊ သင်တန်းသူများကို ရန်ကုန်မြို့တွင်စုစည်းစေပြီး စခန်းပေါင်းဆုံ တွေ့ဆုံပွဲကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။ သင်တန်းကာလတစ်လျှောက် သင်ကြားပေးခဲ့သည့် ဘာသာရပ်အလိုက် ပြိုင်ပွဲများ၊ ရန်ကုန်မြို့တွင်း လေ့လာရေးခရီးစဉ်များ သွားရောက်ကြရမည်ဖြစ်သည်။မြန်မာနိုင်ငံတစ်နံတစ်လျားမှလာရောက်ကြသည့် သင်တန်းသား၊ သင်တန်းသူများ တွေ့ဆုံကြမည်ဖြစ်သည့်အတွက် အသိမိတ်ဆွေတိုးပွားမည့်အပြင်လေ့လာရေးခရီးစဉ်များကြောင့် ဒေသန္တရဗဟုသုတများလည်း ရရှိကြမည်ဖြစ်သည်။လူငယ်များ၏ အပြိုင်အဆိုင်ကြိုးစားလိုစိတ်၊ အဖွဲ့အစည်းစိတ်၊ အချင်းချင်းရိုင်းပင်းကူညီလိုစိတ်များလည်း တိုးပွားလာမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံအတွက် တန်ဖိုးရှိသည့်လူငယ်များ ပေါ်ထွန်းလာမည်ဖြစ်သည်။ရေကြောင်းလူငယ်အခြေခံသင်တန်းနှင့်ရေကြောင်းလူငယ်တန်းမြင့်သင်တန်းများကို ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၂ ရက်မှ မေလ ၂၃ ရက်အထိ ဖွင့်လှစ်မည်ဖြစ်သည့်အတွက်သင်တန်းတက်ရောက်ခွင့်ရရှိကြသူ လူငယ်မောင်မယ်များအနေဖြင့် ပညာပြည့်ဝနှလုံးလှသူများဖြစ်အောင် ကြိုးစားသင်ယူကြရမည်ဖြစ်သည်။ တပ်မတော်သားတို့၏မေတ္တာ၊ စေတနာ၊ အနစ်နာနှင့် ဝါသနာ အရင်းခံစိတ်ဓာတ်တို့ကို လူငယ်မောင်မယ်များကိုယ်တွေ့သိရှိနားလည်စာနာသဘောပေါက်ကြမည်ဖြစ်သည်။ယနေ့ နိုင်ငံတော်တာဝန်အရပ်ရပ်ကိုအဆင့်မြင့်မြင့် ထမ်းဆောင်နေကြသူများအားလုံးမှာ တစ်ချိန်က ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူ လူငယ်များပင်ဖြစ်သည်။ လူငယ်များအနေဖြင့် အသက်အရွယ်အရ၊ ပညာအရည်အချင်းအရ အဆင့်မြင့်တာဝန်များကို မလွဲမသွေထမ်းဆောင်ကြရမည့်သူများဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် တပ်မတော်(ရေ)အနေဖြင့် လက်ဆင့်ကမ်း အမွေများကို ပေးနေခြင်းဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေး၊ ကာကွယ်ရေး စသည့်ကဏ္ဍပေါင်းစုံတွင် လူငယ်များမလွဲမသွေပါဝင်ကြရမည်ဖြစ်သည့်အတွက် မိမိတို့တက်ရောက်သင်ယူရမည့် ရေကြောင်းလူငယ်အခြေခံသင်တန်းများ၊ရေကြောင်းလူငယ်တန်းမြင့်သင်တန်းများတွင် ရိုးသားကြိုးစား၍ ကျွမ်းကျင်စွာတတ်မြောက်အောင် သင်ယူခြင်းဖြင့် မိမိတို့၏အနာဂတ်၊ နိုင်ငံတော်၏အနာဂတ်ပိုမိုလှပအောင် စွမ်းဆောင်ကြရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် “အနာဂတ်အတွက်ဂုဏ်တင့်တယ် ရေကြောင်းတို့လူငယ်”များအဖြစ် တန်ဖိုးရှိသော၊ တန်ဖိုးမြင့်မားသော၊ နိုင်ငံတော်အတွက်၊ တပ်မတော်(ရေ)အတွက် အားကိုးထိုက်သူများဖြစ်ကြပါစေကြောင်း ဂုဏ်ပြုရေးသားအပ်ပါသည်။ ။

Wed, 04/23/2025 - 12:00

မျက်စိအမြင်အာရုံကို ကာကွယ်ခြင်း

၂၁ ရာစုခေတ်မှာ ကလေး၊ လူကြီး မျက်မှန်တပ်သူဦးရေ နှစ်ဆတိုးလာပါတယ်။ ဖုန်းမျက်နှာပြင်(Screen)သေးသေးလေးကိုကြည့်ရာကနေ ကြာလာတဲ့အခါ မျက်စိအမြင်အာရုံအားနည်းလာပါတယ်။ဒီအတွက် ကွန်ပျူတာ၊ အင်တာနက်သုံးတဲ့ပုံစံကိုပြင်ပေးတာ၊ အလင်းရောင်ရရှိမှုပြင်ပေးတာတွေလိုအပ်ပါတယ်။ဆေးလိပ်သောက်တာက ခန္ဓာကိုယ်အတွက် ဆိုးကျိုးဖြစ်သလို အမြင်အာရုံအတွက်လည်း ဆိုးရွားနိုင်ပါတယ်။ အသက်အရွယ်ကြောင့်ဖြစ်တဲ့မက်ကူလာချို့ယွင်းမှု(Age Related Macular Degenerater-AMD)နဲ့ဆေးလိပ်သောက်တာ ဆက်စပ်မှုရှိတယ်လို့ သုတေသီတွေကဖော်ပြထားပါတယ်။ ဆေးလိပ်သောက်တာနဲ့ အဆုတ်ကင်ဆာဖြစ်တာဆက်စပ်မှုရှိသလိုမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးလိပ်သောက်သူတွေကဆေးလိပ်မသောက်သူတွေထက် AMD ကြောင့် မျက်စိကွယ်နိုင်ခြေနှစ်ဆပိုပြီးများပါတယ်။ ဆေးလိပ်ဖြတ်အပြီး ၁၀ နှစ်လောက်ကြာတဲ့အထိ အဲဒီသက်ရောက်မှုရှိတယ်လို့သိရပါတယ်။လေအေးပေးစက်ကထွက်တဲ့ အအေးဓာတ်ကခြေထောက်နေ‌ရာမှာ ရှိသင့်ပါတယ်။မော်တော်ကားထဲကလေအေးပေးစက်ကြောင့်ရရှိတဲ့ လေအေးတွေဝင်တဲ့ လေဝင်၊ လေထွက်ပေါက်ကို ကိုယ့်မျက်စိနေရာမဟုတ်ဘဲ ခြေထောက်နေရာရောက်ရှိအောင်ချိန်ထားသင့်တယ်။မော်တော်ကားလေအေးပေးစက်ကနေထွက်ရှိတဲ့ခြောက်သွေ့တဲ့လေတွေကမျက်စိထဲကအရည်တွေကို စုပ်ယူလိုက်တာကြောင့်မျက်စိခြောက်သွေ့သွားတဲ့အတွက် မျက်စိထဲ ရောဂါပိုးဝင်နိုင်ခြေနဲ့မျက်စိအနာဖြစ်နိုင်ခြေများပါတယ်။ လေယာဉ်၊ ရထား၊ ဘတ်စကားနဲ့ရုံးခန်းတွေမှာလည်း လေအေးပေးစက်ကလာတဲ့လေအေးတွေကိုခြေထောက်နေရာလောက် ချိန်ထားသင့်ပါတယ်။ မျက်စိခြောက်သွေ့မှုမဖြစ်အောင် ငါးစားသင့်ပါတယ်။ အဆီများတဲ့ငါးကိုစားသုံးတာက မျက်စိပျက်စီးခြောက်သွေ့တဲ့လက္ခဏာမဖြစ်အောင် ကာကွယ်နိုင်တယ်လို့ သိပ္ပံသုတေသီတွေက တွေ့ရှိထားပါတယ်။အဲဒီအခြေအနေက အသက်ကြီးသူတွေမှာ အဖြစ်များပြီး မျက်ရည်ကိုအလုံအလောက်မထုတ်လုပ်နိုင်တာဒါမှမဟုတ်မျက်ရည်တွေကအငွေ့ပြန်လွယ်တာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ မျက်စိယားယံပြီး နီရဲနာကျင်နိုင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးထောင်ပေါင်းများစွာရဲ့အစားအစာကိုလေ့လာခဲ့တဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံ ဟားဗတ်မှ သုတေသီတွေက အဆီပါဝင်မှုများတဲ့ငါးတွေကိုစားသုံးမှုနည်းတာကြောင့် Omega-3 Fatty acid ရရှိမှုအနည်းဆုံးဖြစ်သူတွေက မျက်စိခြောက်သွေ့တဲ့လက္ခဏာဖြစ်နိုင်ခြေအများဆုံးဆိုတာတွေ့ရှိရပါတယ်။ ကိုယ်က ငါးဟင်းမကြိုက်ရင် Omega-3 အားဖြည့်ဆေးမှီဝဲသင့်ပါတယ်။ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကို ၉၉-၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်း ကာကွယ်နိုင်တဲ့မျက်မှန်အမျိုးအစားရွေးချယ်တပ်ဆင်သင့်တယ်။ နေရောင်ထဲရောက်ရင် အရောင်မည်းသွားတဲ့ မှန်အမျိုးအစားကိုရွေးချယ်သင့်ပြီး မှန်အရွယ်အစားကြီးမားတာကို ရွေးချယ်သင့်ပါတယ်။ မျက်စိတစ်ခုလုံးကိုဖုံးအုပ်နိုင်တဲ့မျက်မှန်က အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ကွန်ပျူတာနဲ့အလုပ်လုပ်စဉ်မှာ မျက်စိခြောက်သွေ့မှုဖြစ်နိုင်ခြေနည်းအောင် ကွန်ပျူတာစခရင်ကို မျက်စိနေရာအောက် နှိမ့်ထားသင့်တယ်။ ဒီလိုပြုလုပ်တာကြောင့် မျက်စိက ကွန်ပျူတာကိုကြည့်နေစဉ်မှာ နည်းနည်းလေးပိတ်ထားတဲ့အနေအထားဖြစ်နေတဲ့အတွက်မျက်ရည်တွေ အငွေ့ပြန်နှုန်းလျော့နည်းသွားနိုင်ပါတယ်။နာရီနှိုးစက်လုပ်ထားသင့်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာအသုံးပြုရာကနေခေတ္တအနားယူချင်ရင် မျက်စိကို မိနစ် ၃၀ ကြာတိုင်း ကွန်ပျူတာအသုံးပြုရာကနေထပြီး လမ်းလျှောက်တာ၊ အဝေးတစ်နေရာကို စက္ကန့်၃၀ ကြာအောင် ကြည့်ရှုတာတွေပြုလုပ်နိုင်အောင် နှိုးစက်ထားသင့်ပါတယ်။ မိနစ် ၂၀ ကြာတိုင်း‌ ပေ ၂၀ အကွာအဝေးကို စက္ကန့် ၂၀ ကြာကြည့်‌ပေးခြင်း(၂၀:၂၀:၂၀)စည်းမျဉ်းရှိပါတယ်။ မျက်စိညောင်းတာနဲ့ပင်ပန်းတာတွေသက်သာအောင်ပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်။ကလေးတွေ အမြင်အာရုံကောင်းစေဖို့ လုပ်နိုင်တဲ့ သဘာဝနည်းလမ်းတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ အမြင်အာရုံကိုကောင်းမွန်စေပြီး ကျန်းမာစေဖို့အတွက် အာဟာရပြည့်ဝတဲ့အစားအသောက်တွေ၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တာတွေကျွေးဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ အာဟာရပြည့်ဝအောင်စားမယ်။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်မယ်။ မျက်စိစမ်းသပ်မှုမှန်မှန်လုပ်မယ်ဆိုရင်အမြင်အာရုံထိခိုက်မှုကိုကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ဗီတာမင် A ကြွယ်ဝတဲ့ အစိမ်းရောင်ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေမှာကယ်လ်စီယမ်၊ ဗီတာမင် C၊ ဗီတာမင် B12 စတဲ့ တခြားဓာတ်တွေလည်းပါဝင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကလေးတွေကို ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်း၊ မုန်ညင်းရွက်၊ မုန်ညင်းစိမ်း၊ ကိုက်လန်တို့ များများကျွေးသင့်ပါတယ်။မုန်လာဥဖြူနဲ့ ခရမ်းချဉ်သီးကလည်း အမြင်အာရုံကိုထိခိုက်‌စေတဲ့အမြင်စူးစိုက်တဲ့ မက်ကူလာ (Macula) လွှာ ယိုယွင်းခြင်း၊ အတွင်းတိမ်ဖြစ်ခြင်းတို့ကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ မုန်လာဥနီနဲ့ ကန်စွန်းဥတို့ကလည်း မျက်စိကို နေရောင်ခြည်ကနေကာကွယ်နိုင်မယ့် ဘီတာကယ်ရိုတင်းတွေ အများကြီးပါဝင်တယ်။ ငရုတ်ပွကလည်း ကလေးတွေမျက်စိအတွက်ကောင်းပါတယ်။မြေပဲ၊ သီဟိုဠ်စေ့၊ သစ်ကြားစေ့တွေက ဗီတာမင် E ကြွယ်ဝတာကြောင့်ကလေးတွေအဝေးမှုန်တာကိုကာကွယ်ပေးပါတယ်။အစေ့အဆန်တွေမှာ Omega 3,6 Fatty acid တွေ ပါဝင်ပါတယ်။ နှမ်းကြတ်စေ့၊ ချီယာစေ့တို့ကလည်း အမြင်အာရုံကိုကောင်းမွန်စေပါတယ်။ဆယ်လ်မွန်၊ မက်ကရယ်၊ တူနာငါးတွေကနေရရှိတဲ့ငါးကြီးဆီတွေမှာDNA လို့ခေါ်တဲ့ မျက်စိအမြင်လွှာ(Retina)မှာပါတဲ့ အဆီတစ်မျိုးပါဝင်ပါတယ်။ မျက်စိအမြင်လွှာမှာ DNA ဓာတ်ချို့တဲ့တဲ့အခါ မျက်စိခြောက်တာနဲ့ တခြားမျက်စိပြဿနာတွေဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ပဲမျိုးစုံမှာ အများကြီးတွေ့ရတဲ့ Bioflavonoid နဲ့ဇင့်တို့က မျက်စိအမြင်လွှာ(Retina)ပျက်စီးခြင်းကိုကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ကလေးတွေကိုပဲကြီး၊ ပဲနီလေး စတဲ့ပဲအမျိုးမျိုးကျွေးသင့်ပါတယ်။ဇင့်ဓာတ်က မပြုပြင်ထားတဲ့ ပေါင်မုန့်ညို၊ ဆန်လုံးညိုတို့မှာ အများကြီးပါဝင်တယ်။ ဒါ့ပြင် ဗီတာမင်၊ နိုင်ယာစင်တို့ အလျှံပယ်ပါဝင်တယ်။ဒါကြောင့် ကလေးတွေကို ပေါင်မုန့်ဖြူ၊ ပါစတာ၊ ထမင်းဖြူချည်းမကျွေးဘဲ ပေါင်မုန့်ညို၊ ဆန်လုံးညိုထမင်းကျွေးသင့်ပါတယ်။ဥတွေမှာ ဗီတာမင် A နဲ့ ပရိုတင်းဓာတ်တွေ အများကြီးပါဝင်တယ်။ဒါ့ပြင် အမြင်အာရုံစူးစိုက်ပေးတဲ့ မက်ကူလာ (Macula) ပျက်စီးတာကိုလည်းကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့လူတိန်းအင်တီအောက်စီးဒင့်(LuteinAntioxidants)လည်းပါဝင်ပါတယ်။ မျက်စိရဲ့ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်မှုကိုထိန်းသိမ်းပေးပြီး ကောင်းကောင်းအလုပ်လုပ်နိုင်အောင်လည်း ပံ့ပိုးပေးပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကလေးတွေကို ဥများများကျွေးပြီး မျက်စိအမြင်အာရုံကိုကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ အသီးအနှံတွေ၊အမဲသား၊ ထောပတ်သီး၊ ဗီတာမင်ဖြည့်စွက်ဆေးတွေကျွေးနိုင်ပါတယ်။အချုပ်ဆိုရရင် "မျက်စိအဆုံး၊ နားအရှုံး" ဆိုတာနဲ့အညီကိုယ့်ရဲ့မျက်စိရေရှည်အသုံးပြုနိုင်ရေးအတွက်အထက်ပါနည်းလမ်းတွေကို လိုက်နာလုပ်ဆောင်သင့်ပြီးကျန်းမာရေးနဲ့အညီ စားသောက်နေထိုင်ကြရင်း မျက်စိအမြင်အာရုံကို ကာကွယ်နိုင်ကြပါစေကြောင်း ရေးသား တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။ ။Source: https://myawady.net.mm/stories

Tue, 04/22/2025 - 12:00

လုံခြုံရေးကဏ္ဍသတင်းများ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ

စီးပွားရေးကဏ္ဍသတင်းများ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍသတင်းများ

အထွေထွေသတင်းများ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ

စီးပွားရေးကဏ္ဍ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

အထွေထွေ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

စီးပွားရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

အထွေထွေအကြောင်းဆောင်းပါးများ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

စီးပွားရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

အထွေထွေအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

လုံခြုံရေးကဏ္ဍ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ

စီးပွားရေးကဏ္ဍ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

အထွေထွေ

သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များအတွက် ကျန်းမာရေးအသိပညာပေး

Article_Author

Posted_Date

Image

Body

Event & Guidlines

Contact

Quick Link

လုံခြုံရေးကဏ္ဍသတင်းများ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ

စီးပွားရေးကဏ္ဍသတင်းများ

လူမှုရေးကဏ္ဍသတင်းများ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍသတင်းများ

အထွေထွေသတင်းများ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ

စီးပွားရေးကဏ္ဍ

လူမှုရေးကဏ္ဍ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

အထွေထွေ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

စီးပွားရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

လူမှုရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

အထွေထွေအကြောင်းဆောင်းပါးများ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

စီးပွားရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

လူမှုရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

အထွေထွေအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

လုံခြုံရေးကဏ္ဍ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ

စီးပွားရေးကဏ္ဍ

လူမှုရေးကဏ္ဍ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

အထွေထွေ

Article_Author

Posted_Date

Image

Body

ဆက်စပ်ဆောင်းပါးများ

Event & Guidlines

Contact

Quick Link