တိုးတက်လာသော အသားတိုးကြက်မွေးမြူရေး
မွေးမြူရေးနှင့်ကုသရေးဦးစီးဌာန၏ ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် ကောက်ယူခဲ့သော မြေပြင်တိရစ္ဆာန်ကောင်ရေစာရင်းအချက်အလက်များအရ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒေသကြက်ကောင်ရေ ၄၁၃၉၉၆၄၁ ကောင်၊ ဥစားကြက်ကောင်ရေ ၁၈၉၃၁၅၇၃ ကောင်၊ အသားတိုးကြက်ကောင်ရေ ၂၀၅၃၀၅၉၅ ကောင်မွေးမြူထားသဖြင့် ကြက်ကောင်ရေပေါင်း ၈၀၈၆၁၈၀၉ ကောင် ဖြစ်သည်ကိုတွေ့ရှိရသည်။စာရင်းအချက်အလက်များအရ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံရှိ တိရစ္ဆာန်မွေးမြူသည့် အိမ်ထောင်စုဦးရေ၏ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် ကြက်မွေးမြူသူများဖြစ်သည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ယခင် ၂၀၁၈ ခုနှစ် မြေပြင်ကောက်ယူစာရင်းနှင့်နှိုင်းယှဉ်ကြည့်လျှင် ကြက်မွေးမြူမှုရာခိုင်နှုန်းတိုးမြင့်လာသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။
အသားတိုးကြက်မျိုး (Broiler) ဆိုသည်မှာ
အသားစားရန်အတွက်သာရည်ရွယ်၍ မွေးမြူသည့် ကြက်မျိုးဖြစ်သည်။ အသားစားရန်အတွက် မွေးမြူကြသည်ဖြစ်၍ ကြက်မျိုးများစွာအနက်မှ အသားဖြစ်ထွန်းနှုန်းကောင်းသော ကြက်မျိုးသီးသန့်ကိုသာ ရွေးချယ်စိစစ်၍ အဆင့်ဆင့် မျိုးမြှင့်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ အသားတိုးကြက်မျိုးဆိုသည်မှာ အချိန်တိုအတွင်း ကြီးထွားမှုမြန်ဆန်ပြီး အသားထွက်နှုန်းကောင်းမွန်သည့်ကြက်မျိုးဟုဆိုနိုင်သည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ ကြက်မျိုးထုတ်လုပ်ငန်းရှင်များသည် အသားထုတ်လုပ်ရန်အတွက် အသုံးပြုသော Broilerကြက်မျိုးများ၏ အသားထွက်နှုန်းမြင့်မားပြီး ကြီးထွားမှုမြန်ဆန်သည့် အားသာချက်များကိုရယူ၍ မျိုးမြှင့်သားဖောက်ထုတ်လုပ်လေ့ရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် မွေးမြူမှုအများဆုံး အသားစားကြက်မျိုးများမှာ Cobb 500၊ Ross 308၊ Hubbard F15၊ Arbor Acres၊ Lohmann၊ Hy-Line စသည်တို့ဖြစ်သည်။ အခြားမျိုးမြှင့်မျိုးသစ်များလည်း မွေးမြူလျက်ရှိသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ မည်သည့်မျိုးမြင့်အသားစားကြက်မျိုးဖြစ်စေ အစာမှအသားဖြစ်မှုသို့ ထိရောက်စွာပြောင်းလဲနိုင်သည့် အာဟာရပြည့်ဝသောအစာကိုပေးရန်လိုအပ်သည်။ ရောဂါဒဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိသော်လည်း ပုံမှန်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုများပြုလုပ်ရန် လိုအပ်သည်ကို အထူးသတိပြုရန်နှင့် နိုင်ငံဒေသအလိုက် ရေမြေရာသီဥတုတို့နှင့် လိုက်လျောညီစွာထုတ်ပြန်ထားသော ကောင်းမွန်သောမွေးမြူရေးကျင့်စဉ်(GAHP)တို့နှင့်အညီ မွေးမြူထုတ်လုပ်နိုင်ရန် မွေးမြူရေးနှင့်ကုသရေးဦးစီးဌာနသို့ ဆက်သွယ်မေးမြန်းအကြံဉာဏ်ရယူရန် လိုအပ်ကြောင်းကို အကြံပြုလိုသည်။
မွေးမြူသောနည်းစနစ်များ
မွေးမြူသောနည်းစနစ်များသည် တစ်နိုင်တစ်ပိုင်မွေးမြူသောနည်းစနစ်မှစီးပွားဖြစ်မွေးမြူသော နည်းစနစ်ဟူ၍ခွဲခြားထားသည်။ တစ်နိုင်တစ်ပိုင်ဖြစ်စေ၊ စီးပွားဖြစ် ဖြစ်စေ၊ မည်သည့်စနစ်ဖြင့် မွေးမြူစေကာမူ မိမိမွေးမြူမည့်တိရစ္ဆာန်အမျိုးအစားအလိုက် မွေးမြူရာတွင် သိပ္ပံနည်းကျမွေးမြူတတ်စေရန် မွေးမြူရေးနှင့်ကုသရေးဦးစီးဌာနမှ အသိပညာပေးသင်တန်းများဖွင့်လှစ်ပေးခြင်း၊ လက်ကမ်းစာစောင်များဖြန့်ဝေပေးခြင်း၊ မွေးမြူလိုသူထံသို့ ကွင်းဆင်းလိုက်ပါ နည်းပညာပေးခြင်းတို့ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသဖြင့် အသားတိုးကြက်မွေးမြူရေးလုပ်ကိုင်ရန် စိတ်ပါဝင်စားသူမည်သူမဆို နီးစပ်ရာမွေးမြူရေးနှင့် ကုသရေးဦးစီးဌာနများသို့ ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။
ခြံတည်ထောင်ခြင်းနှင့် အရင်းအနှီး
အသားတိုးကြက်မွေးမြူရာတွင် ကောင်ရေ ၃၀၀၀ အနည်းဆုံးမွေးမြူလျှင် တစ်ယူနစ်ဟုသတ်မှတ်သည်။ ကာလတိုအတွင်း မွေးမြူထုတ်လုပ်ရသည်ဖြစ်၍ ခြံတည်ထောင်ခြင်း၊ ကြက်မျိုးထည့်သွင်းခြင်းမှသည် ကုန်ထုတ်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်အထိ စနစ်ကျရန် အထူးလိုအပ်သည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ အသားတိုးကြက်ခြံတစ်ခုတည်ထောင်မည်ဆိုလျှင် အဓိကလုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်သော မြေနေရာရွေးချယ်ခြင်း၊ အဆောက်အအုံတည်ဆောက်ခြင်းနှင့် သွင်းအားစုများထည့်သွင်းခြင်းလုပ်ငန်းများတွင် လုပ်ငန်းတစ်ခုချင်းအလိုက် စနစ်တကျဆောင်ရွက်ရမည်။ သို့မှသာ မိမိရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားရှိမှု၏ အကျိုးအမြတ်ကို မိမိခံစားရမည်။ မြေနေရာရွေးချယ်ခြင်း၊ ခြံတည်ဆောက်ခြင်း၊ သွင်းအားစု ထည့်သွင်းခြင်း၊ မွေးမြူခြင်း၊ ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ စာရင်းဇယားပြုစုခြင်း စသည့်လုပ်ငန်းစဉ်တစ်လျှောက် တစ်နေရာရာတွင် သတ်မှတ်လုပ်ငန်းတစ်ခုခုကိုလိုက်နာခြင်းမရှိခဲ့ပါက ဇီဝလုံခြုံမှုစနစ်ကျိုးပေါက်၍ ကူးစက်ရောဂါဝင်ရောက်ခြင်း၊ ပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှုဖြစ်၍ အမှုအခင်းကြုံတွေ့ဖြေရှင်းရခြင်း၊ ကုန်ထုတ်ချိန်ရောက်ရှိသည့်တိုင် ဈေးကွက်ဝင်အဆင့်မရရှိ၍ အကျိုးစီးပွားထိခိုက်ခြင်းစသည်တို့ ကြုံတွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။ ထိုသို့မဖြစ်စေရန်နှင့် ဘေးကင်းလုံခြုံသော မွေးမြူရေးထုတ်ကုန်ရရှိစေရန်ရည်ရွယ်၍ ကောင်းမွန်သော မွေးမြူရေးကျင့်စဉ် (GAHP) များကို တိရစ္ဆာန်အမျိုးအစားအလိုက် သတ်မှတ်၍ မွေးမြူရေးနှင့်ကုသရေးဦးစီးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ပေးခြင်းဖြစ်သည်။ ထုတ်ပြန်ချက်အတိုင်း စနစ်တကျလိုက်နာသူတိုင်းသို့ GAHP အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ပေးအပ်သည်။ လက်မှတ်ရခြံ၏ ထုတ်ကုန်သည် ဘေးကင်းလုံခြုံသော ထုတ်ကုန်ကြမ်းဖြစ်မည်။ အဆိုပါ ထုတ်ကုန်ကြမ်းများကို ကုန်ချောအဖြစ် ဆက်လက်ထုတ်လုပ်ရာတွင်လည်း စံချိန်စံညွှန်းများဖြင့်စိစစ်စစ်ဆေး၍ အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ထပ်မံထုတ်ပေးလျက်ရှိသည်။ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော စားသောက်ကုန်အဖြစ် ထောက်ခံချက်ပေးခြင်းဟု ယေဘုယျဆိုနိုင်သည်။
မတည်အရင်းအနှီးအနေဖြင့် နိုင်ငံတော်အစိုးရက ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်မှစတင်၍ နိုင်ငံ့စီးပွားမြှင့်တင်ရေးရန်ပုံငွေဖြင့် အသားတိုးကြက်အကောင် ၃၀၀၀ တစ်ယူနစ်မွေးမြူသူများကို သတ်မှတ်လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများနှင့်ညီညွတ်ပါက လျှောက်ထားသည့် ချေးငွေပမာဏကို စိစစ်ထုတ်ပေးလျက်ရှိသည်။ တစ်ယူနစ်လျှင် ငွေကျပ် ၁၅ သန်းနှုန်း ထုတ်ပေးလျက်ရှိရာ ယခု ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ဒုတိယသက်တမ်းအဖြစ် ဖော်ပြပါအတိုင်းထပ်မံထုတ်ချေးလျက်ရှိသည်။
အသားတိုးကြက်မွေးမြူခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်များ
စတင်မွေးမြူလိုသူများအတွက် အခြေခံအသိပညာအနေဖြင့် မွေးမြူခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်များကို ဖော်ပြပါအတိုင်း ယေဘုယျနားလည်ထားရမည်-
(က) ကြက်မီးကိုင်ခန်းပြင်ဆင်ခြင်း
( ခ ) ကြက်မထည့်မီ ပြင်ဆင်ခြင်း
ဆုံလည်အစာခွက် ၁၂ ခွက်ထဲ အစာကြိုထည့်ထားပေးပါ။ ရေထည့်ပြီးသား တစ်ဂါလန်ရေဘူး နေရာချထားပေးပါ။ အစာအိတ်ခွံလေးလုံးခင်း၍ အစာများပုံထည့်ထားပေးပါ။ အစာ၊ ရေတို့ကို ကြက်မရောက်မီ နှစ်နာရီကြိုတင်၍ ပြင်ဆင်ရမည်။
( ဂ ) ကြက်ပေါက်ထည့်သွင်းခြင်း
မီးကိုင်မည့်အခန်းကို လိုအပ်သောအပူချိန် (၃၅ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်)ရရန် ကြိုတင်၍အပူပေးပါ။
• အစာနှင့်ရေကို ကြိုတင်ထည့်သွင်းပြင်ဆင်ထားပါ။
• ကြက်ပေါက်အလေးချိန် ချိန်တွက်ပါ။
• ကြက်ကလေးအကောင်ရေ ပြည့်မပြည့်ရေတွက်ပါ။
• ကြက်ကလေးကို မီးကိုင်ခန်းထဲသို့ထည့်ပါ။
• ကြက်ကလေးအမူအရာကိုလေ့လာပြီး အပူချိန်ကိုထိန်းညှိပါ။
• အစာ စား၊ မစား ကြက်စလုတ်ကို စမ်းသပ်စစ်ဆေးပါ။
• မှတ်တမ်းဖြည့်သွင်းပါ။
(ဃ) မီးကိုင်ခြင်း
ရက်သားအလိုက် သတ်မှတ်ထားသော အပူချိန်ချိန်ညှိပေးခြင်း၊ ရေနှင့်အစာ အချိုးကျကျွေးမွေးခြင်းနှင့် အသက်အရွယ်အလိုက် သတ်မှတ်ရောဂါကာကွယ်ဆေးတိုက်ကျွေးခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်ရသည်။ ကာလတိုအတွင်း(၄၂-၄၅ ရက်သားအတွင်း) မွေးမြူထုတ်လုပ်ရခြင်းဖြစ်၍ လုပ်ငန်းစဉ်တိုင်းတွင် နည်းစနစ်တကျဆောင်ရွက်ရမည်။ အပူချိန်၊ ရေနှင့် အစာတို့ကို သတ်မှတ်နည်းစနစ်အတိုင်းလိုက်နာဆောင်ရွက်ပေးရန် အထူးအရေးကြီးသည်။
အသားတိုးကြက်မွေးမြူရေးခြံများအတွက် ကောင်းမွန်သောမွေးမြူရေးကျင့်စဉ်
အသားတိုးကြက်မွေးမြူရေးခြံအတွက် ကောင်းမွန်သော မွေးမြူရေးကျင့်စဉ်ကိုသတ်မှတ်ထုတ်ပြန်ပြီးဖြစ်သည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် နားလည်သိရှိ၍ လိုက်နာ
ဆောင်ရွက်နိုင်စေရန် ဖော်ပြအပ်ပါသည်-
(က) မွေးမြူရေးခြံတည်နေရာ
• တရားဝင်ခွင့်ပြုထားသည့်မြေနေရာဖြစ်ရမည်။
• လျှပ်စစ်ဓာတ်အား၊ရေအရင်းအမြစ်နှင့်လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးကောင်းမွန်သောနေရာဖြစ်ရ မည်။
• လူနေအိမ်၊ သားသတ်ရုံ၊ တိရစ္ဆာန်အရှင် စျေးကွက်တို့နှင့် ဝေးကွာသည့်နေရာဖြစ်ရမည်။
• ဓာတုပစ္စည်း၊ အဏုဇီဝပစ္စည်းများ၏ဘေးအန္တရာယ်တို့မှ ကင်းဝေးသည့်မြေနေရာဖြစ်ရမည်။
• ရေလွှမ်းမိုးမှုမရှိနိုင်သောနေရာဖြစ်ရမည်။
• တောရိုင်းငှက်များနှင့် ထိစပ်မှုမရှိသည့်နေရာတို့တွင် ဆောက်လုပ်ရမည်။
(ခ) မွေးမြူရေးခြံပုံစံ
• ဇီဝလုံခြုံရေး၊ အလုပ်သမားများ လုပ်ငန်းခွင်
ဘေးအန္တရာယ်မဖြစ်စေရေး၊ တိရစ္ဆာန်များ ဘဝ သာယာဝပြောရေး၊ ပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှုမဖြစ်စေရေးကို အလေးထားဖွဲ့စည်းတည်ဆောက် ထားသည့်ခြံပုံစံဖြစ်ရမည်။
(ဂ) မွေးမြူရေးခြံအဆောက်အအုံ
• မွေးမြူကောင်ရေ၊ အမျိုးအစားနှင့် အသက်အရွယ်အလိုက် သင့်လျော်သည့်ပုံစံဖြစ်ရမည်။
• လေဝင်လေထွက်ကောင်းမွန်စေရန်၊သန့်ရှင်းရေးလုပ်ငန်းနှင့်ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းခြင်း လုပ်ငန်းများ လွယ်ကူစွာဆောင်ရွက်နိုင် စေရမည်။
• အပူဒဏ်၊ အအေးဒဏ်နှင့် မိုးရေထိခိုက်မှုဒဏ်များမှ ကင်းဝေးစေရန် တည်ဆောက်ရမည်။
• အသားတိုးကြက်အကောင် ၃၀၀၀ ခြံအတွက်လိုအပ်သည့်အဆောက်အအုံအကျယ်အဝန်းကို ယေဘုယျအားဖြင့် ဖော်ပြပါ နမူနာခြံအချိုးအစားဖြင့် မွေးမြူနိုင်ပါသည်-
(ဃ) အစာ
• အစာကို ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ သယ်ဆောင်ခြင်း၊ သိုလှောင်ခြင်း၊ ကျွေးမွေးခြင်းစသည့် အဆင့်တိုင်းတွင် အရည်အသွေးပျက်ယွင်းမှုမရှိအောင် ဆောင်ရွက်ရမည်။
• အစာကို အချိန်မှန်ကျွေးမွေးပေးရမည်။
• အသုံးပြုရန်မသင့်သည့် ဆေးဝါးများ၊ ဓာတုပစ္စည်းများ ပါဝင်မှုမရှိစေရ။
(င) ရေ
• သန့်ရှင်းပြီး ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းသော သောက်သုံးရေကို လုံလောက်စွာ ထောက်ပံ့ပေးရမည်။
(စ) မွေးမြူရေးခြံလုပ်ကိုင်သူများ
• မိမိကျန်းမာရေး၊ တိရစ္ဆာန်ကျန်းမာရေးနှင့်ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အများပြည်သူကျန်းမာရေး ထိခိုက်မှုမရှိစေရန်အတွက်မိမိကိုယ်တိုင်ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်ရမည်။အလုပ်တာဝန်ကျွမ်းကျင်မှု ရှိရမည်။
• မတော်တဆကိစ္စရပ်များတွင် ဆောင်ရွက်ရမည့်လမ်းညွှန်ချက်များကို သိရှိထားရမည်။
• သင့်လျော်သည့် အကာအကွယ်များ ဝတ်ဆင်လုပ်ကိုင်ရမည်။
• သန့်စင်ခြင်းနှင့်ပိုးသတ်ခြင်းလုပ်ငန်းများကို စနစ်တကျ လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမည်။
(ဆ) ကြက်အသစ်သွင်းခြင်း
• ဦးစီးဌာန၏ တိရစ္ဆာန်ကျန်းမာကြောင်းထောက်ခံချက်ပါရှိမှသာ မွေးမြူရမည်။
• အသစ်ရောက်ရှိလာသောကြက်များကို သတ်မှတ်ကာလအပိုင်းအခြားအထိသီးသန့်ခွဲခြားထားရမည်။
(ဇ) ကူးစက်ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ခြင်း
• ဦးစီးဌာနမှ ခွင့်ပြုထားသည့် ကာကွယ်ဆေး၊ ကုသဆေး၊ ဖြည့်စွက်ဆေးများကို အသုံးပြုရမည်။
• ရောဂါစူးစမ်းထောက်လှမ်းခြင်း၊ စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်းတို့ပုံမှန်ပြုလုပ်ရမည်။
• ဇီဝလုံခြုံရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကိုစနစ်တကျ လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမည်။
• ကူးစက်ရောဂါကျရောက်ပါကဦးစီးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ထားသည့်အတိုင်းလိုက်နာဆောင်ရွက်ရ မည်။
(ဈ) တိရစ္ဆာန်အခွင့်အရေးလိုက်နာဆောင်ရွက်မှု
• မွေးမြူရေးကြက်များကို ကြောက်ရွံ့စေခြင်း၊စိတ်ဖိစီးစေခြင်း၊ နာကျင်စေခြင်း၊ ဒဏ်ရာရရှိ စေခြင်း မရှိစေရ။
• အစာ၊ ရေနှင့် လုံလောက်သောအကျယ်အဝန်းရအောင် စီစဉ်ထားရှိရမည်။
(ည) ခြံသန့်ရှင်းရေးနှင့် စွန့်ပစ်ပစ္စည်းစီမံခန့်ခွဲမှု
• သင့်လျော်သည့် ပစ္စည်းကိရိယာများ၊ ခွင့်ပြုထားသည့် ဓာတုပစ္စည်းများကိုသာအသုံးပြု ရမည်။
• စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများကို သတ်မှတ်ထားသည့်လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအတိုင်း စွန့်ပစ်ရမည်။
(ဋ) မွေးမြူရေးခြံမှတ်တမ်း
• မွေးမြူထုတ်လုပ်မှု လုပ်ငန်းစဉ်အားလုံးအတွက် မှတ်တမ်းများထိန်းသိမ်းထားရှိရမည်၊။
ဒေသထွက် အစာကုန်ကြမ်းနှင့် အသင့်သုံးစပ်စာ စားသောက်ရန်အတွက် ရည်ရွယ်မွေးမြူသည့် မည်သည့်တိရစ္ဆာန်အမျိုးအစားဖြစ်စေ ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်နှင့် ဈေးကွက်တင်ပို့စရိတ်တို့အကြား အမြတ်အစွန်းကျန်သော မွေးမြူရေးဖြစ်ရမည်။
ထို့ကြောင့် မိမိတို့ကုန်ထုတ်ချိန်တွင် ဈေးကွက်ဝင်ထုတ်ကုန်အရည်အသွေးဖြစ်ရန်နှင့် ထုတ်ကုန်အတွက် အမြတ်အစွန်းရရှိရန်မှာ လွန်စွာအရေးကြီးသည်။ ထုတ်ကုန်အရည်အသွေးနှင့် ထုတ်ကုန်အတွက်အမြတ်အစွန်းရရှိရေး ဟန်ချက်ညီရန်မှာ မွေးမြူရေးခြံအတွက်သုံးစွဲရသည့် သွင်းအားစုအပေါ် အဓိကမှီတည်သည်ဟုဆိုရမည်။ သွင်းအားစုပေါင်းများစွာအနက်မှ ကျွေးမွေးရသည့် အာဟာရပြည့်အစာသည် အဓိကဖြစ်သည်ကို မွေးမြူသူတိုင်းသိရှိကြပြီး ဖြစ်သည်။
သို့ဖြစ်ပါ၍ အာဟာရပြည့်အစာဖြစ်ရန်နှင့် သွင်းအားစုစရိတ်သက်သာမှုရှိစေရန်ကို အဓိက ထားလျက် ပြည်တွင်းထွက်အစာကုန်ကြမ်းများဖြင့် အရည်အသွေးပြည့်ထုတ်ကုန်များ ထုတ်လုပ် နိုင်ရေးအတွက် ဒေသတွင်းဖြစ်အစာကုန်ကြမ်းနှင့် အသင့်သုံးအစာဆက်သွယ်နေမှုကို သိရှိနိုင်ရန် ဖော်ပြလိုသည်။ မွေးမြူထုတ်လုပ်လိုသူအတွက် ယေဘုယျသိရှိနိုင်ရန် ဖော်ပြထားခြင်းဖြစ်သည်။ လိုက်ပါဆောင်ရွက်ရန် အကြံဉာဏ်ရယူလိုပါက မွေးမြူရေးနှင့်ကုသရေးဦးစီးဌာနသို့ တိုက်ရိုက် ဆက်သွယ်ရန်ဖြစ်သည်။ အစာကုန်ကြမ်းထွက်ရှိသည့် ရေမြေရာသီဥတုအရ အစာကုန်ကြမ်း၏ အာဟာရတန်ဖိုးကွာခြားနိုင်သဖြင့် လိုအပ်ပါက ဒေသအလိုက်ထွက်ရှိ အစာကုန်ကြမ်းများတွင် ပါဝင်သည့် အာဟာရတန်ဖိုးများကို ဌာန၏ ဓာတ်ခွဲခန်းဖြင့် စိစစ်ဆောင်ရွက်ပေးနေသည်။
တန်ဖိုးမြှင့်ဈေးကွက်ပို့ဆောင်ခြင်း
သတ်မှတ် GAHP များအတိုင်း လိုက်နာဆောင်ရွက်သူတိုင်းအတွက် ပြည်တွင်းပြည်ပဈေးကွက် ရရှိရေးအတွက် ဌာနမှ ထုတ်ကုန်ဆိုင်ရာ စံချိန်စံညွှန်းများကို ထုတ်ပြန်ဆောင်ရွက်ထားရှိသည်။
တန်ဖိုးမြှင့်ဈေးကွက်ပို့ဆောင်ခြင်းသတ်မှတ် GAHP များအတိုင်း လိုက်နာဆောင်ရွက်သူတိုင်းအတွက် ပြည်တွင်းပြည်ပဈေးကွက်ရရှိရေးအတွက် ဌာနမှ ထုတ်ကုန်ဆိုင်ရာ စံချိန်စံညွှန်းများကို ထုတ်ပြန်ဆောင်ရွက်ထားရှိသည်။
ကြက်သား၊ အေးခဲကြက်သားနှင့်အမြစ်အသဲစံချိန်စံညွှန်း
ဤစံချိန်စံညွှန်းသည် စျေးကွက်သို့တင်ပို့ရန် ရည်ရွယ်ထုတ်လုပ်ထားသည့် ပြုပြင် ပြောင်းလဲထားခြင်းမရှိသေးသော Gallus Domesticus အနွယ်ဝင် ကြက်၏အသားစိမ်းကိုဆိုသည်။ ထုတ်ပြန်ပြီး စံချိန်စံညွှန်းတွင် အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခြင်း၊ စစ်ဆေးခြင်းနှင့် စစ်ဆေးရန် စံချိန်စံညွှန်းများ သတ်မှတ်ခြင်းဟူ၍ အပိုင်းသုံးပိုင်းရှိသည်ဟု ယေဘုယျသိရှိနားလည်ထားစေလိုသည်။ ယေဘုယျသိရှိနားလည်ထားခြင်းဖြင့်ပင် အသားထုတ်လုပ်မှုအတွက် နိုင်ငံတော်အစိုးရမှ ပြည်တွင်းသာမက ပြည်ပပို့ကုန်ထိပါ ရည်မှန်းဆောင်ရွက်ထားရှိကြောင်း သိရှိနိုင်သည်။
ထုတ်ပြန်ပြီး ကြက်သား၊ အေးခဲကြက်သားနှင့်အမြစ်အသဲစံချိန်စံညွှန်းတွင် ပါဝင်သည် အခန်းကဏ္ဍများမှာ ဖော်ပြပါအတိုင်းဖြစ်သည်-
(၁) ကြက်သား၊ အေးခဲကြက်သားနှင့် အမြစ်အသဲအတွက် အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခြင်း
(၂) သားသတ်ပြီးနောက် ကြက်ကောင်လုံးအရည်အသွေးကို စစ်ဆေးခြင်း
(၃) သားသတ်ပြီးနောက် ခုတ်ပိုင်းသားပစ္စည်းများနှင့်အမြစ်အသဲကို အရည်အသွေး စစ်ဆေးခြင်း
(၄) နမူနာပစ္စည်းပေးပို့ခြင်း၊ တိရစ္ဆာန်ထွက်ပစ္စည်းများကို အရည်အသွေးသတ်မှတ်ခြင်းနှင့် စစ်ဆေးခြင်း
(၅) နမူနာပစ္စည်းပေးပို့ခြင်း၊ ညစ်ညမ်းပစ္စည်းနှင့် အဆိပ်အတောက်ပါဝင်မှုစစ်ဆေးခြင်း
(၆) သတ္တုမာပစ္စည်းပါဝင်မှုဆိုင်ရာ စံချိန်စံညွှန်းများ
(၇) မွေးမြူရေးခြံသုံးဆေးဝါးနှင့် တိရစ္ဆာန်သုံးဆေးဝါးများအတွက် ဒြပ်ကြွင်းပါဝင်မှု ဆိုင်ရာ စံချိန်စံညွှန်းများ
(၈) အဏုဇီဝပိုးပါဝင်မှုဆိုင်ရာ စံချိန်စံညွှန်းများ
(၉) နမူနာပစ္စည်းပေးပို့ခြင်း၊ ထုပ်ပိုးခြင်းနှင့် သိုလှောင်သိမ်းဆည်းခြင်း
(၁၀) နမူနာပစ္စည်းပေးပို့ခြင်း၊ ထုပ်ပိုးကုန်တွင် ဖော်ပြသည့်တံဆိပ်တပ်ခြင်း
(၁၁) နမူနာပစ္စည်းပေးပို့ခြင်း၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ခြင်းနိုင်ငံတော် စံချိန်စံညွှန်းသတ်မှတ်ရေး ဗဟိုကော်မတီမှ ခွင့်ပြုချက်ရရှိပြီး ထုတ်ပြန်ထားသည့် အသားကဏ္ဍ စံချိန်စံညွှန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန ရုံးအမှတ်(၃၆) မွေးမြူရေးနှင့် ကုသရေးဦးစီးဌာနတွင် ဆက်သွယ်မေးမြန်းလေ့လာနိုင်သည်။
အမည် - ဒေါက်တာကျော်ကျော်လန်း(ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး)
ကလောင် - ဒေါက်တာရင်းမြစ်(မွေး/ကု)
ဌာန - မွေးမြူရေးနှင့်ကုသရေးဦးစီးဌာန
လူ့အရင်းအမြစ်ဖွံ့ဖြိုးရေးဌာနခွဲ
ဖုန်း - ၀၉ ၇၆၈၁၅၃၈၇၆