ရေနွေးကြမ်း သို့မဟုတ် လက်ဖက်စိမ်းရည်(Green Tea) သောက်လျှင် ပိန်စေသည်။ အဆီကျစေသည်ဟူသော အယူအဆများနှင့်ပတ်သက်၍ တင်ပြလိုပါသည်။စာရေးသူ၏မိတ်ဆွေတစ်ဦးသည် အသက် ၅၀ ကျော်သောအခါ အတန်အသင့်ဝလာသဖြင့် ဆရာဝန်ပြပြီး ဆေးစစ်သောအခါ  ကိုလက်စထရောတက်နေသည်ဟု သိရသည့်အတွက် အဆီကို လျှော့စားသည်၊ သို့သော် အဆီကား ကျမလာပါ။

ကျန်းမာရေးဂျာနယ်များ၌ ရေနွေးကြမ်းသောက်ခြင်းဖြင့် အဆီကျ စေနိုင်သည်ဟုဆိုသဖြင့် ရေနွေးကြမ်းသောက်သည်။ လက်ဖက်ခြောက် အဖန်ဓာတ်က    ကိုလက်စထရောကို   ဖျက်နိုင်သည်ဟု ဆိုသဖြင့် လက်ဖက်ခြောက်များများထည့်ပြီး ဖန်သောရေနွေးကို ကျင့်သောက် သည်။ ရေနွေးအဖန်သောက်ပြီး ခြောက်လကြာသောအခါ သွေးဖောက်ပြီး   ကိုလက်စထရောစစ်ကြည့်ရာတွင်လည်း ကျသွားခြင်းမရှိ။ ရေနွေးကြမ်းအဖန်ရည်သောက်ခြင်းကြောင့် နောက်ဆက်တွဲဝေဒနာမှာ ဝမ်းချုပ်ခြင်းပင်ဖြစ်လာတော့သည်။

သူ၏ကျန်းမာရေးမှာ ယခင်က စားကောင်းသောက်ကောင်း၊ ဝမ်းမှန်၊ ဝလို့လှလို့ဖြစ်နေရာမှ ရုတ်တရက် ဗိုက်ထွက်လာပြီး ဝတ်နေကျအဝတ်များပင် မတော်တော့ဘဲ ဖြစ်လာသည်။ ဤသည်မှာ ဝိတ်ချရန်စဉ်းစားမိလာခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်းအတွက် ဆရာဝန်နှင့်တိုင်ပင်ပြီး ဆေးစစ်ရာတွင် အသည်းအဆီဖုံးခြင်း၊ ကိုလက်စထရောများခြင်းတို့ကို တွေ့ရသည်။ဆရာဝန်ပေးသည့်ဆေးကို  ညအိပ်ရာဝင်ချိန်တွင်  တစ်လုံးသာ သောက်ရသည်။ သို့သော် ထိုဆေးသောက်ပြီး ၁၀ ရက်ခန့်ကြာသော အခါ  အစားအသောက်ပျက်လာသည်။ ကတုန်ကယင်နှင့် ပစ္စည်းများ ကိုင်လျှင် လွတ်ကျလာသည်။ ဆရာဝန်အား ပြန်ပြောပြသောအခါ ထိုဆေး၏ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟုဆိုသဖြင့် ဆက်မသောက်တော့ဘဲ ရပ်လိုက်ရလေသည်။ ထိုဆေးသည် သွေးအတွင်းမှ အဆီများကို ကျစေသည်မှန်သော်လည်း လူတချို့တွင် အစား ပျက်ခြင်း၊ ကတုန်ကယင်ဖြစ်ခြင်း၊ ညအိပ်မပျော်ခြင်း၊ နှာစေးနှာပိတ် ခြင်း၊ ထို့ထက်ဆိုးသည်မှာ စိတ်ကယောင်ချောက်ချားဖြစ်ခြင်း၊ စိတ်ဓာတ် ကျခြင်းများပါ ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။

ထို့နောက်  တိုင်းရင်းမြန်မာဆေးဘက် လှည့်လာသည်။ ပထမဆုံး အဆီကျပိန်ဆေးတစ်မျိုးကို စိတ်ဝင်စားမိသည်။ မြန်မာဆေးဆိုသည်မှာ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးမရှိဟု ထင်မိသည်။ သို့သော် အထင်နှင့်အမြင်လွဲလေသည်။ ထိုဆေးဝယ်စားမိသည့်ညက မအိပ်ရ။ တစ်ညလုံးဗိုက်နာပြီး ဝမ်းခဏခဏသွားသည့်အတွက် တစ်နေ့ ဝမ်းသုံးကြိမ်၊ လေးကြိမ်သွားသည့်နည်းဖြင့် အဆီကျ ဝိတ်ချရမည်ဆိုလျှင် နည်းလမ်းမမှန်သေးဟု စိတ်ထဲတွင် ထင်မိသည်။နောက်တော့ အဆီကျပိန်စေသော ဓာတ်စာများကို လေ့လာပြီးစားရန် သူဆုံးဖြတ်လိုက်တော့သည်။ အဆီကျစေသော အစားအသောက်များ၊ ရှောင်ရမည့်အစားအသောက်များကို လေ့လာသည်။ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာစာအုပ်များကိုလည်း ဝယ်ဖတ်သည်။ ယင်းနောက် မြန်မာ့အစား အစာဖြင့် အဆီကျစေသောနည်းလမ်းများကို လေ့လာပါတော့သည်။

အဆီကျစေရန် ကူညီပေးနိုင်သည့် မြန်မာ့အစားအစာများကို ဖော်ပြ လိုက်ပါသည်။ ဥပမာ-

- ငါးကြင်းဖြူ၊ ငါးခူ၊ ငါးမျက်ဆန်နီ၊

- ဆန်ကြမ်း(ငစိန်ဆန်၊ ရွှေဝါထွန်း)၊

- ရှောက်သီး၊ ကျွဲကောသီး၊

- ဖီးကြမ်းငှက်ပျောသီး၊

- ပဲရာဇာ (ပဲနီလေး)၊

- ဂေါ်ဖီထုပ်၊

- ကြက်သွန်နီ၊ ကြက်သွန်ဖြူ၊

- ကန်စွန်းရွက်၊ မှိုနားတို၊ လယ်ပတူ၊ ကညွတ်၊ ပုစွန်စာ၊ မြင်းခွာရွက် စသည့်အရွက်များ၊

- ထမင်းရည်၊

- ရေနွေးကြမ်း  စသည့် ဓာတ်စာများစားပေးလျှင်  အဆင်ပြေမည်ဟု ထင်မြင်ယူဆသည်။

ငါးကြင်းဖြူ၊ ငါးမျက်ဆန်နီ၊ ငါးခူ စသည်တို့မှာ အဆီမတက်စေသည့် အပြင် ကောင်းသောအဆီကို တိုးစေသည့်ငါးများဖြစ်သည်။ ငါးမြင်း၊ ငါးပတ်၊ ငါးသလောက်၊ ငါးဖယ်တို့မှာ ရှောင်ကြဉ်သင့်သောငါးမျိုးဖြစ် သည်။ဆန်ကြမ်းမှာ အားဖြစ်သည်။ အစာကြေလွယ်သည်။ အဆီကျလိုသူ များမှာ ဧည့်မထ၊ ပေါ်ဆန်းမွှေး၊ တောင်ပျံ စသည့်ဆန်များကို ရှောင်သင့် သည်။ ကြေခဲသည့် ရှမ်းဆန်နှင့် ကောက်ညှင်းကိုလည်း ရှောင်သင့်သည်။ ရှောက်သီး၊ ကျွဲကောသီးတို့မှာ အဆီပိုကျစေသော အစားအစာများဖြစ်သည်။ ဖီးကြမ်းငှက်ပျောသီးမှာ အကောင်းဆုံးဓာတ်စာဖြစ်သည်။ အလွယ် တကူဝယ်ယူနိုင်သည်။

ပဲရာဇာ (ပဲနီလေး)မှာ   အဆီကျပြီး  ပေါ့ပါးသော  ပဲမျိုးဖြစ်သည်။ ပဲရာဇာသည်လဟုဂုဏ်ပေါ့ပါးသောဂုဏ်ရှိသည်။ ကုလားပဲသည် ဂရုဂုဏ် လေးလံသောဂုဏ်ရှိသည်။ အဆီကျလိုသူ၊ ပိန်လိုသူများ မစားသင့်ဟု ဓာတ်ဆရာကြီးများ အဆိုရှိသည်။

ဂေါ်ဖီထုပ်မှာ အဆီချလိုသူများအတွက် အသုံးဝင်သည့်ဓာတ်စာဖြစ် သည့်အပြင် အသားအရေလှစေသည်။ အနောက်တိုင်းဆေးပညာအရ လည်း ဂေါ်ဖီထုပ်သည် အင်တီအောက်စီးဒင့် ခေါ် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင် သော အစာအာဟာရဖြစ်ပြီး လေဖြတ်ခြင်းကိုပင် ကာကွယ်နိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ကြက်သွန်နီနှင့် ကြက်သွန်ဖြူကို ကိုလက်စထရောကျစေလိုသော ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် စားသုံးမည်ဆိုလျှင် ခပ်ပါးပါးလှီးပြီး လေသလပ်ခံထား ကာ အချဉ်အနည်းငယ်ညှစ်ပြီး စားသုံးပေးပါက အဆီကျနိုင်သည်ဟု သုတေသနပြုသူများက ဆိုထားသည်။ဟင်းသီးဟင်းရွက်မျိုးစုံကို နေ့စဉ် မှန်မှန်စားသုံးပေးပါ။ အသားစားချင်လျှင် အသီးအရွက်တို့နှင့်ရော၍ ကြော်ချက်စားပါ။ နေ့စဉ် အသီးအရွက်စားခြင်းဖြင့် သဘာဝဗီတာမင်ဓာတ်များရနိုင်သည်။ အဆီကျပြီး အသားကျစ်စေသည်ဟုဆိုသည်။

ထမင်းရည်သည် အာဟာရဖြစ်သည်။ ဦးစွာပွက်လာသော ထမင်းရည် ကို ငှဲ့ယူပြီး ဆေးဖက်ဝင်အဖြစ် သောက်သုံးလေ့ရှိကြသည်။ယခုခေတ်တွင် ထမင်းပေါင်းအိုးများဖြင့် အလွယ်တကူချက်ပြုတ် ကြသဖြင့် ထမင်းရည်မရနိုင်တော့ပေ။ အကယ်၍ ထမင်းပေါင်းအိုးမှ ဦးရည်ကို ရယူလိုလျှင် ရေအနည်းငယ် ပိုထည့်ချက်ပါ။ ပေါင်းအိုးတွင် ပွက်ပွက်ဆူသောအခါ လက်ဖက်ရည်ပန်းကန် နှစ်လုံးစာမျှ ထမင်း ပေါင်းရည်ကို ဇွန်းဖြင့် ခပ်ယူပါ။ ဤနည်းဖြင့် ထမင်းပေါင်းဦးရည်ကို ဆားအနည်းငယ်ခတ်ပြီး နေ့စဉ် သောက်သုံးပေးလျှင် အဆီကျစေနိုင် ပါသည်။ပိန်လိုသူများသည် နံနက်စောစောထ၍ ရေနှင့်ပျားရည်ရောသောက် လျှင်လည်း ပိန်နိုင်သည်ဟု သိရသည်။

ဤနည်းသည် အိမ်တိုင်းတွင် အလွယ်တကူပြုလုပ်နိုင်သော ပိန်ဆေးနည်းဖြစ်သည်။ နေ့စဉ်မှန်မှန် တစ်လခန့်ပြုလုပ်ကြည့်လျှင် သိနိုင်ပါသည်။ရေနွေးကြမ်း၊ တစ်နည်းအားဖြင့် လက်ဖက်ခြောက်ခတ်ထားသော အဖန်ရည်ကို အနောက်တိုင်းသုတေသီများက Green Tea ဟု ရေးသားကြသည်။လက်ဖက်ရွက်သစ်နုလေးများကိုမီးပြင်းပြင်းအပူပေးပြီး ရိုးရာနည်းဖြင့် အခြောက်ခံထားသောလက်ဖက်ကို ရေနွေးဆူဆူတွင် ခတ်လိုက်သောအခါ အရွက်စိမ်းများမှ စိမ်းဖန့်ဖန့်အရည်များ ထွက်လာသည်။ မြန်မာလက်ဖက်ခြောက်အတော်များများမှာ နီရဲရဲအရောင်များ ထွက်သဖြင့် Green Tea နှင့် မတူပါ။ တချို့မှာ ဆိုးဆေးကြောင့်အလွန်နီရဲနေတတ်သည်။ မသောက်သင့်ပါ။

Green Tea ကြောင့် ကိုလက်စထရောကျသည်ဆိုသည်မှာ အနောက်တိုင်းမှ သုတေသနဖြစ်ပါသည်။ Green Tea သောက်လျှင် ပိန်သည်။ တရုတ်၊ ဂျပန် စသည့်နိုင်ငံများ၌ ဥရောပလောက် အစာအိမ်ကင်ဆာနှင့် အူမကြီးကင်ဆာ အဖြစ်မများရခြင်းမှာ ရေနွေးကြမ်း (Green Tea) ကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု သုတေသနဆေးပညာရှင်များက ခန့်မှန်းကြသည်။

မြန်မာလူမျိုးတို့သည်ရေနွေးကြမ်းတွင်ရှမ်းပြည်မှလာသော လက်ဖက်ခြောက်ကို ခတ်သောက်ကြသည်။ Green Tea ဟုတော့ မခေါ်ကြပါ။ အဖန်ရည်၊ ရေနွေးကြမ်းဟုသာခေါ်ကြပါသည်။ရေနွေးကြမ်းအဖန်ရည်ဖြင့်လည်း အဆီကျနိုင်သည်။ သို့သော်အဖန်မှာချုပ်သောသတ္တိရှိသဖြင့် ဝမ်းချုပ်၊ လေချုပ်၊ အစားပျက်ဖြစ်လာတတ်သည်။ လိပ်ခေါင်းရှိသူများဆိုလျှင် အဖန်ရည်နှင့် မတည့်ပါ။ရေနွေးကြမ်းအဖန်ရည်ကို သောက်ခြင်းဖြင့် ကိုလက်စထရော ခေါ် မကောင်းသောအဆီ(LDL) ကို ကျစေနိုင်ကြောင်း သုတေသနပြုချက်များတွင် လေ့လာဖူးသည်။ သို့သော် တစ်နေ့လျှင် ကော်ဖီကိုင်းပန်းကန်ဖြင့် နှစ်ခွက်ခန့်သာ သောက်ရမည်ဖြစ်သည်။

အချုပ်ဆိုရသော်ရေကိုကျွက်ကျွက်ဆူအောင် အပူပေးပြီး အအေးခံ ထားသော ရေကျက်အေးကို သောက်လျှင်ပင် လူကို ပိန်စေသောသတ္တိရှိပါသည်။ ဆူပွက်အောင်ကျိုထားပြီး အအေးခံထားသောရေသည် လူကို ပိန်စေသောသတ္တိရှိသည်။ လက်ဖက်ခြောက်ခတ်သော ရေနွေးကြမ်းအဖန်ရည်သည် လူကို ကောင်းသောအကျိုးပြုပါသည်။ အဝလွန်ခြင်းကိုလည်းတားဆီးနိုင်သည်။သို့သော်တစ်နေ့လျှင် ကော်ဖီခွက်နှစ်ခွက်၊သုံးခွက်ထက်ပိုသောက်ပါက ဝမ်းချုပ်ခြင်း၊ လေချုပ်ခြင်း၊ စမြင်းခံခြင်း စသော ဆိုးကျိုးအနည်းငယ်မျှရှိနိုင်သည်ကို သတိပြုသင့်ပေသည်။ ဆေးဖက်ဝင်သောအရာတိုင်းတွင် တန်ဆေးလွန်ဘေး သတိထားသင့်ကြောင်း အကြံပြုရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။       ။

Photo - LinkedIn

Source: MWD Web Portal

၀မ်းပျက်၊ ၀မ်းလျှောရောဂါသည် ရာသီမရွေးဖြစ်တတ်သောရောဂါဖြစ်သော်လည်း မိုးရာသီတွင် ဖြစ်ပွားမှုအများဆုံး ဖြစ်သည်။ ၀မ်းပျက်၊ ၀မ်းလျှောရောဂါသည် အသက်အရွယ်မရွေးဖြစ်ပွားနိုင်ပြီး ကလေးသူငယ်များတွင်ဖြစ်ပွားပါက အသက်အန္တရာယ်ရှိနိုင်ကြောင်းနှင့် ယင်းရောဂါသည် မြန်မာနိုင်ငံ၌ ဒုတိယအဖြစ်အများဆုံးကလေးရောဂါတစ်ခုဖြစ်သည်။ မှတ်တမ်းများအရ မြန်မာနိုင်ငံ၌ ၂၀၁၄ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၈ ခုနှစ်အတွင်း တစ်နှစ်လျှင် အသက် ငါးနှစ်အောက်ကလေး ၁၀၀ တွင် ၀မ်းပျက်၊ ၀မ်းလျှောရောဂါဖြစ်ပွားသူ  ခြောက်ဦးမှ  ၁၂  ဦးအထိရှိကြောင်း သိရသည်။

၀မ်းလျှောခြင်းတွင် ကာလတို၀မ်းလျှောခြင်းနှင့်   ကာလရှည်၀မ်းလျှောခြင်းဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိသည်။  ကာလတို၀မ်းလျှောခြင်းသည် နှစ်ရက်ခန့်အကြာတွင် ရပ်တန့်သွား ၍ စိုးရိမ်ဖွယ်မရှိပေ။ ကာလရှည်၀မ်းလျှောခြင်းတွင် ၀မ်းသွားသည့်အကြိမ်ရေများလာသည်နှင့်အမျှ ခန္ဓာကိုယ်ထဲတွင် ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးသွားသဖြင့်  အချိန်မီကုသမှုခံယူသင့်သည်။ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများအဖြစ်အစာအိမ်နာခြင်း၊ အစာ အဆိပ်သင့်ခြင်းများပါ ဖြစ်တတ်သည်။

ရောဂါဖြစ်ပွားရသောအကြောင်းရင်း

မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှုကြောင့် ရပ်ကွက်များနှင့်လမ်းများပေါ်ရှိ ရေဆိုး ရေညစ်များနှင့်အတူ  မိုးရေများလျှံတက် လာပြီး ရေပြန်ကျသွားသောအခါ အညစ် အကြေး အနည်အနှစ်များ တင်ကျန်ရစ်ခဲ့ ပြီး  Vibiro  Cholerae (ခေါ်)   ကာလ၀မ်း ရောဂါကိုဖြစ်စေတတ်သော       ကူးစက် ရောဂါပိုးမွှားများ ပေါက်ပွားမှုများပြားလာသည့်အတွက် ၀မ်းပျက်၊ ၀မ်းလျှောရောဂါ ဖြစ်လာရသည်။ ထိုရောဂါပိုးသည် ကူးစက် ခံရသူ၏အူအတွင်းသို့ Enterotoxin (ခေါ်) အဆိပ်ဓာတ်တစ်မျိုးထုတ်လွှတ်ကာ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ အရည်ဓာတ်နှင့် ဆားဓာတ်များကို   အချိန်တိုအတွင်း  လျင်မြန်စွာဆုံးရှုံးစေသဖြင့်   အသက်သေဆုံးသည်အထိ ဖြစ်နိုင်သည်။

ထို့ပြင် ကာလ၀မ်းရောဂါပိုးပါ၀င်သည့် ၀မ်း သို့မဟုတ်  အညစ်အကြေးများပေါ် ယင်နားပြီးနောက်  ထိုယင်နားထားသော အစားအသောက်များကို    စားသောက်မိခြင်း၊  မသန့်ရှင်းသောလက်ဖြင့်  အစားအစာများကို ကိုင်တွယ်စားသောက်ခြင်း၊ ကာလ၀မ်းရောဂါပိုးသည် သောက်သုံးရေများအတွင်းသို့ တိုက်ရိုက်၀င်ရောက်ခြင်း    (ဥပမာ-မိလ္လာပိုက်ပေါက်ခြင်း၊အညစ် အကြေးမြေသြဇာအသုံးပြုခြင်း) စသည် တို့မှတစ်ဆင့်  အလွယ်တကူကူးစက်နိုင် ပြီး ထိုမှတစ်ဆင့် တစ်ဦးမှတစ်ဦးသို့ ရောဂါ ဆက်လက်ပျံ့နှံ့ကူးစက်စေသည်။ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့   (WHO)  ၏ထုတ်ပြန်ချက်အရ    ၀မ်းပျက်၊   ၀မ်းလျှော ရောဂါသည် တစ်နှစ်အောက်ကလေးများ ကိုသေဆုံးစေသည့်တတိယမြောက်ရောဂါဖြစ်ကြောင်း၊   ကမ္ဘာတစ်၀န်းတွင် နှစ်စဉ် ကလေး၀မ်းပျက်၊ ၀မ်းလျှောရောဂါ ဖြစ်ပွားမှု  ၁  ဒသမ ၇   ဘီလီယံနီးပါးရှိ ကြောင်းနှင့် နှစ်စဉ် ဝမ်းပျက်၊ ဝမ်းလျှော ရောဂါကြောင့်     အသက်ငါးနှစ်အောက် ကလေး  လေးသိန်းကျော်နှင့်  အသက် ငါးနှစ်မှကိုးနှစ်ကြားကလေး  ငါးသောင်းကျော် သေဆုံးလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

ရောဂါလက္ခဏာများ

နာရီပိုင်းအတွင်း ငါးညှီနံ့နံသော ဆန်ဆေးရည်ကဲ့သို့ ဖြူကျဲကျဲ ၀မ်းအရည်များ အဆက်မပြတ်သွားခြင်း သို့မဟုတ် တစ်ရက်တည်း    သုံးကြိမ်နှင့်အထက်    ၀မ်းအရည်သွားခြင်း၊  အော့အန်ခြင်း၊   နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း၊  ၀မ်းတွင်သွေးပါခြင်း၊ အစာစားချင်စိတ်မရှိခြင်း၊ မှိန်း၍ပျော့ခွေခြင်း၊ အရည်ကောင်းစွာမသောက်နိုင်ခြင်း၊ ခံတွင်း၊လျှာနှင့်နှုတ်ခမ်းများခြောက်၍ ရေအငမ်းမရသောက်ပြီးနောက်ထိုရေအတိုင်း ၀မ်းသွားခြင်း သို့မဟုတ် ပြန်အန်ထွက်ခြင်း၊ အရေပြား၏ကျုံ့နိုင်၊ ဆန့်နိုင်အားလျော့နည်းလာခြင်း၊ မျက်တွင်းချိုင့်၀င်ခြင်း၊  ကြွက်တက်ခြင်း စသည့်ရောဂါ လက္ခဏာများခံစားရပါက ဓာတ်ဆားရည်များများသောက်ပြီး   နီးစပ်ရာ  ဆေးရုံ၊ဆေးခန်းသို့ သွားရောက်ပြသသင့်သည်။

တခြားသူများသို့မကူးစက်စေရန် ၀မ်းသွားပြီးနောက် ရေအိမ်ကို ရေနိုင်နိုင် လောင်းချရမည်။  ၀မ်းပျက်၊  ၀မ်းလျှော ခြင်းကို  ထိရောက်စွာကုသမှုမခံယူပါက ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း       ရေဓာတ်ဆုံးရှုံး၍ သွေးပေါင်ကျကာ သတိလစ်ပြီး နာရီပိုင်း အတွင်း အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်၍ မပေါ့ဆသင့် ပေ။၀မ်းလျှောသည့်   အကြိမ်ရေများပါက သိသိသာသာပိန်ကျသွားပြီး အားအင် ကုန်ခန်းသွား၍ အနားယူသင့်သည်။

ရှောင်ရန်အစားအစာများ

-  ၀မ်းပျက်၊    ၀မ်းလျှောရောဂါမဖြစ် အောင် ကြိုတင်ကာကွယ်သည့်အနေဖြင့် မသန့်ရှင်းသည့်အစားအစာများ၊ မသန့်ရှင်းသည့် သောက်ရေ၊  သုံးရေ များ၊   အမှည့်လွန်သည့်သစ်သီးများ၊ ယင်နားစာများ၊ လက်လုပ်ချဉ်များ၊ လမ်းဘေးအစားအစာများကိုရှောင်ကြဉ်ရမည်။

- ကာလတို ၀မ်းလျှောသည်ဖြစ်စေ၊ ကာလရှည်၀မ်းလျှောသည်ဖြစ်စေ၀မ်းသွားခြင်း    ရပ်တန့်သွားသော်လည်း    နောက် ၁၀  ရက်ခန့်ကြာသည်အထိ နို့ထွက်ပစ္စည်းများဖြစ်ကြ သော  ချိစ်၊ ဒိန်ခဲ၊  မလိုင်၊  ပူတင်း၊ ကော်ဖီတို့ကို ရှောင်ကြဉ်သင့်သည်။

- အမျှင်ဓာတ်များသော   အစားအစာများက   အစာအိမ်နှင့်အူကို  အလုပ်ရှုပ်စေနိုင်၍    ၀မ်းလျှောပြီးနောက် သုံးလေးရက်ခန့်    ကြာသည်အထိ ရှောင်ကြဉ်သင့်သည်။

စားသုံးသင့်သည့်အစားအစာများ

အောက်ဖော်ပြပါ   အစားအသောက်များကို   ၀မ်းပျက်၊  ၀မ်းလျှောရောဂါအတွက် သဘာ၀ကုထုံးအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်သည်။

- ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးမှုကို ပြန်လည်ဖြည့် တင်းပေးသည့်အနေဖြင့်  ရေကျက် အေးများများသောက်ပါ။

-  ဓာတ်ဆားရည်  (ORS)   သောက်ပါ  သို့မဟုတ်သီးစုံဓာတ်ဆားရည် သောက်ပါ။

- ဓာတ်ဆားထုပ်  အလွယ်တကူမရရှိ နိုင်ပါက  ဆားနှင့်သကြားကို  ဆတူရော၍သောက်ပါ။

- လက်ဖက်ရည်ကြမ်းထဲတွင် သကြား အနည်းငယ်ထည့်သောက်ပါ။

- ချင်းပြုတ်ရည်သောက်ပါ။

- အမည်းရောင်ထန်းလျက်ကိုကျိုပြီး အနည်စစ်သောက်ပါ။

- အုန်းစိမ်းရည်သောက်ပါ။

- ဒိန်ချဉ်ထဲတွင်ပါရှိသော လက်တစ် အက်စစ်က  အစာအိမ်နှင့် အူလမ်း ကြောင်းထဲရှိ ၀မ်းသွားစေသော ဗက်တီးရီးယားများကို သေစေနိုင်၍ ဒိန်ချဉ်စားပါ။ (ဒိန်ချဉ်ထဲသို့ သကြား၊  ထန်းလျက်ရည်မရောဘဲ သူ့ချည်းစားပါ)

-ကစီဓာတ်ကြွယ်၀သောအစားအစာ များဖြစ်ကြသည့် ထမင်း၊ ဆန်ပြုတ်၊    စွပ်ပြုတ်၊ ခေါက်ဆွဲ၊ အာလူး၊ မုန်လာ ဥနီ၊ ကြက်သား၊ ငါး၊ ဘီစကွတ်မုန့် စားပေးနိုင်သည်။

- Chamomile (ခေါ်)  အဝါရောင်၀တ် ဆံနှင့်ပွင့်ချပ်ဖြူဖြူပွင့်သော တောပန်းလေးများက  ၀မ်းပျက် စေသော ပိုးမွှားများအန္တရာယ်မှ   ကာကွယ်ပေးနိုင်သဖြင့် ထိုတောပန်းလေးများ ကို  လက်ဖက်‌ခြောက် ကဲ့သို့  ရေနွေးတွင်ခတ်ကာ အအေးခံသောက်နိုင် သည်။

- ဘလူးဘယ်ရီသီးထဲတွင်   ပါရှိသောဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများက  အူ လမ်းကြောင်းထဲရှိ  ၀မ်းပျက်၊  ၀မ်း လျှောဖြစ်စေသော ရောဂါပိုးများကို ဖယ်ရှားပေးနိုင်သည်။

- လိမ္မော်ခွံက  ၀မ်းပျက်၊   ၀မ်းလျှော ခြင်းအတွက်ကောင်းကျိုးပြုနိုင်သည်။ လိမ္မော်ခွံကိုပြုတ်၍သော်လည်းကောင်း၊ ရေနွေးဆူဆူတွင် ခတ်၍ သော်လည်းကောင်း အအေးခံ ၍ သောက်သုံးသင့်သည်။

- ပဲနံ့သာပင်အစေ့ကို ရေစိမ်၍သောက်နိုင်သည်။

- ဆီးသီးလုံးခန့်ပမာဏရှိသော  နနွင်း မှုန့်ကို   ရေနွေးကြမ်းဖြင့်   သုံးရက် ဆက်တိုက်သောက်ပါ။  

- အသက်   ၂၀  နှင့်အထက်ဖြစ်ပါက ငရုတ်ကောင်းစေ့ ၂၀ ခန့်ကို လှော်၍ အမှုန့်ကြိတ်ပါ။ရလာသောအမှုန့် ကို အရက်ဖြူတစ်ဇွန်း၊   ရေအေး တစ်ဇွန်းရောပြီး သောက်ပါ။

- သီးသီးအမှည့်စားပါ။  သစ်ကြားသီးစားပါ။  ရေသဖန်းပင်၏အခေါက်ကိုပြုတ်သောက်ပါ။   ကြောင်လျှာမြစ်ပြုတ်သောက်ပါ။  ကြာဖြူ၊ကြာညို ၀တ်ဆံများ စားပေးပါ။

- ပရန္နဝါမြစ်၊ ဇာတိပ္ဖိုလ်သီးနှင့် ကရမက်သွေး၍သောက်နိုင်သည်။

- မြေအိုးတစ်လုံးထဲ     ကန်စွန်းရိုးနီ ၁၀ ပင်ခန့်ကို သင့်သလိုဖြတ်တောက်၍ အညိုရောင်ထန်းလျက် ၁၅ ကျပ်သားထည့်ကာ  ရေကို ကန်စွန်းပင် မြုပ်သည်အထိထည့်၍    နူးအိလာ အောင်ပြုတ်ပေးပါ။ ထိုပြုတ်ရည်ကို ရေဆာတိုင်းသောက်ပါ။   တစ်ကြိမ်သောက်လျှင်  ရေနွေးကြမ်းပန်းကန် လုံးတစ်လုံးခန့်  သောက်ပေးရမည်။  ဤနည်းအတိုင်း ငါးကြိမ်၊   ခြောက်ကြိမ်ခန့်သောက်ပြီးပါက၀မ်းရပ် သွားပါလိမ့် မည်။

ကြိုတင်ကာကွယ်ရမည့် နည်းလမ်းကောင်းများ

၀မ်းပျက်၊ ၀မ်းလျှောရောဂါသည်  ကြိုတင် ကာကွယ်နိုင်သောရောဂါဖြစ်သည်။ ရောဂါ ဖြစ်စေတတ်သော ပိုးမွှားများ၏ ၈၀ ရာခိုင် နှုန်းခန့်သည်   မိမိတို့၏လက်မှတစ်ဆင့်   ကူးစက်ခြင်းဖြစ်သည်။ စနစ်တကျ လက် ဆေးခြင်းဖြင့်   လူအချင်းချင်းကူးစက်မှု များ၊    ဆေးရုံ၊   ဆေးခန်းများမှတစ်ဆင့် ကူးစက် တတ်သောရောဂါများကို သိသာ စွာ လျှော့ချနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ကြိုတင်ကာကွယ်သည့်အနေဖြင့် အစာ မစားမီနှင့် အစားအစာမပြင်ဆင်မီအချိန်၊  အညစ်အကြေးနှင့်အမှိုက်သရိုက်များ ကိုင်တွယ်ပြီးချိန်၊ နှာချေ၊ ချောင်းဆိုးပြီး ချိန်နှင့် ရေအိမ်မှဆင်းချိန်တို့တွင် လက် ကိုဆပ်ပြာဖြင့် စက္ကန့် ၂၀ ကြာ စင်ကြယ် စွာဆေးကြောပါ။ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်း ရေးကို  ဂရုပြုဆောင်ရွက်ပါ။ ကလေးငယ် များ၏မစင်ကို  ယင်မနားအောင်စနစ်တကျစွန့်ပစ်ပါ။ ယင်လုံအိမ်သာ ရာနှုန်း ပြည့်သုံးစွဲပါ။ ရေကို ကျိုချက်၍သော်လည်း ကောင်း၊ ကျန်းမာရေးဌာန၏  ညွှန်ကြား ချက်အတိုင်း  ကလိုရင်းဆေးခတ်၍သော် လည်းကောင်း  အသုံးပြုပါ။အစားအစာများကိုကျက်အောင်ချက်ပြုတ်ပြီးမှ  ပူပူ နွေးနွေးစားသုံးပါ။အစားအစာများကို ယင်မနားအောင် စနစ်တ ကျဖုံးအုပ်ထား ပါ။

အချုပ်အားဖြင့်ဆိုသော် မိုးရာသီတွင် သရက်သီးမှည့်၊ ဒူးရင်းသီး၊ပိန္နဲသီး၊ ကြက်မောက်သီး၊ မင်းကွတ်သီး၊  နာနတ်သီး  စသည့်သစ်သီးများ လှိုင်လှိုင်ပေါများ လေ့ရှိရာ အဆိုပါသစ်သီးမှည့် များကြောင့်  ယင်ကောင် များလည်း ပေါက်ပွားလာကြသည်။ ထိုယင်နားစာများ  သို့မဟုတ်   မှို တက်နေသောအစားအစာများကို  စားမိ ပါက ၀မ်းရောဂါမလွဲမသွေဖြစ်စေနိုင်သည်။ သို့သော်  ၀မ်းပျက်၊ ၀မ်းလျှောခြင်း သည်   မိုးရာသီကာလတစ်ခုတည်းသာ မဟုတ်ဘဲအချိန် ကာလမရွေး၊  လူကြီး လူငယ်မရွေး ဖြစ်ပွားတတ်သောရောဂါဖြစ်၍အခန့်မသင့်ပါကအစုလိုက်အပြုံ လိုက် ကာလ၀မ်းရောဂါဖြစ်လာနိုင် သည် ကို သတိရှိကြရန်လို ကြောင်း ရေးသား တင်ပြလိုက်ရပါသည်။     

Source: Myawady Web Portal

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက်ပညာရေးကဏ္ဍသည်ထိပ်ဆုံးမှရပ်တည်နေလေ့ရှိသည်။ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများအဆင့်မြှင့်တင်ထုတ်လုပ်နိုင်ရေး၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုလုပ်ငန်းများအောင်မြင်ရေး၊ အဆောက်အဦနှင့်လမ်းတံတားတည်ဆောက်ရေး၊ အိုင်တီနည်းပညာမြှင့်တင်ရေး၊ စက်မှုလုပ်ငန်းများအကောင် အထည်ဖော်ရေး အစရှိသောအရေးပါသည့်နယ်ပယ်အသီးသီးတွင် ပညာ၏အခန်းကဏ္ဍကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်တွေ့ရှိရသည်။ ပညာသင်ကြားခြင်းသည် စဉ်ဆက်မပြတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်သည်။ ပညာအရင်းအနှီးဖြင့်ပင် နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများတွင် တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှ ပူးပေါင်းပါဝင်နိုင်ခွင့်ရှိခြင်းကြောင့် ပညာကိုကြိုးစားသင်ယူကြရမည်ဖြစ်သည်။

ဘဝအုတ်မြစ်ခိုင်ခံ့အောင် တည်ဆောက်ကြရာတွင် ပညာရေးသည် အခြေခံအကျဆုံးအုတ်မြစ်လှေကားချပ်ဖြစ်သည်။ ကျောင်းတွင်း ပညာသင်ယူခြင်းဖြစ်စဉ်ကိုအစပြု၍ ဘဝကိုပိုမိုတောက်ပအောင်ဆောင်ရွက်နိုင်ပေသည်။ ပညာဥစ္စာရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုသည် အနာဂတ် ဘဝခရီးအတွက် လွန်စွာအရေးပါလှသည်။ ပညာသင်ခါ မရှက်ပါနှင့်ဆိုသည့် ရှေးလူကြီးများ၏ သွန်သင်ဆုံးမမှုအတိုင်း ပညာကို စိတ်ပါဝင်စားစွာ သင်ကြားကြရမည်ဖြစ်ပေသည်။ စိတ်၏စူးစိုက်မှုသည် ကလေး၊ လူကြီးမရွေး မှတ်ဉာဏ်ကိုတိုးတက်စေသည်။ သင်ယူနိုင်စွမ်းရှိသလောက် ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုကိုလည်း ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနှင့် ဖြတ်ထိုးဉာဏ်ကောင်းသည်။  အခြားသော အထွေထွေဗဟုသုတနှင့်ပညာလေ့လာမှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းနယ်ပယ်တွင်လည်း တိုးတက်စေနိုင်သည်။ မူလတန်း၊ အလယ်တန်းနှင့်အထက်တန်းပညာရေးကို ဗဟိုပြု၍  အကျင့်စာရိတ္တကိုပြုပြင်ပေးနိုင်သည်။ လောကအကျိုးသယ်ပိုးခြင်း၊ ကိုယ်ချင်းစာတရား လက်ကိုင်ထားခြင်း၊ မျှဝေခြင်းကဲ့သို့ ကောင်းမွန်သောစိတ်စေတနာများ တိုးပွားစေနိုင်သည်။

နိုင်ငံတော်၏မျှော်မှန်းချက်သည်  ကျယ်ဝန်းနက်ရှိုင်းလှပေသည်။ စိုက်ပျိုးရေးပညာ၊ မွေးမြူရေးပညာ၊  စက်မှုပညာရပ်များကို  လွယ်လင့်တကူသင်ကြားခွင့်ရရှိမှု ဦးတည်ချက်ထက်သာလွန်သော အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းရရှိရေး ပန်းတိုင်အထိ ရည်မှန်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ပညာသင်ကြားသူတိုင်း  အနာဂတ်အလင်းတန်းကို မြင်နိုင်ခွင့်ရှိပေသည်။ ပညာနှင့်အလုပ်အကိုင်တွဲစပ်ဖော်ဆောင်သည့် ပညာရေးစနစ်တွင် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူအားလုံး လိုက်ပါကြရမည်ဖြစ်သည်။ မိမိနှစ်သက်ရာဘာသာရပ်အလိုက်၊ ဝါသနာအလိုက် ရွေးချယ်ပြီး နိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးအခန်းကဏ္ဍ၊ စက်မှုနည်းပညာကဏ္ဍသစ်များကို ပီပီပြင်ပြင်ဖွင့်လှစ်ကြရမည်ဖြစ်သည်။ ပညာခေတ်တွင် ပညာဖြင့်အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းလုပ်ငန်းများ အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းသည့်အလျောက် မိဘများအနေဖြင့် မိမိရင်သွေးကလေးများကို ပညာအမွေပေးရေးလက်မနှေးသင့်ပေ။

သို့ဖြစ်၍ ပညာခေတ်တွင် ပညာရှာဖွေရမည်ဖြစ်သည်။ ပညာရေးအလှမ်းမဝေးရအောင် အနာဂတ်ရင်သွေးကလေးများကို ကျောင်းအပ်နှံပေးရမည်ဖြစ်သည်။ ကလေးဟူသည် ကစားမက်သူကလေးများဖြစ်သည်။  အိမ်ကိုခင်တွယ်သည်။  မိဘအပေါ် သံယောဇဉ်တွယ်တာလွန်းသည်။ မူကြိုကျောင်းသည် စာသင်ကျောင်းသို့မပို့ဆောင်မီ ကလေးများကျောင်းနေပျော်ရန် လေ့ကျင့်ပို့ဆောင်ရသော ရပ်ဝန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ မိဘများသည် ငိုယိုနေသော ရင်သွေးငယ်ကလေးများကို ချော့မြှူ၍ ကျောင်းကို ပို့ဆောင်ပေးကြရမည်ဖြစ်သည်။ ကလေး၏ မျက်ရည်သည် တစ်ခဏတာအတွက် သနားစရာဖြစ်ပေသည်။ ဘဝအနာဂတ်အတွက်မူ တဒင်္ဂသနားစိတ်ဖြင့် ကျောင်းမပို့မိကြလျှင် တစ်ဘဝစာလုံးအတွက် နစ်နာသွားနိုင်ပေသည်။  ကလေးသဘာဝကျောင်းနှင့်စိမ်း၍ ဝမ်းနည်းနိုင်ပေသည်။ ကျောင်းမပျော်စိတ်ကြီးထွားလာနိုင်သဖြင့် ကျောင်းနေပျော်အောင်  မိဘ၊  ဆရာများက ဝိုင်းဝန်းကြိုးစားဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်သည်။ 

အသိပညာ၊ အတတ်ပညာပြည့်စုံသော ပညာတတ်များပေါများလာစေရေး  ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးများအားလုံး  စဉ်ဆက်မပြတ်  သာတူညီမျှ ပညာသင်ယူခွင့်အခွင့်အလမ်းများ ပိုင်ဆိုင်ရရှိနေချိန်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်၏ အထူးပညာရေးမျှော်မှန်းချက်တစ်ရပ်လည်းဖြစ်သည်။ ပညာရေးတွင်ဆုံးခန်းတိုင်ပြီးမြောက်အောင်သင်ယူခြင်းဖြင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သောပညာရေးစနစ်ကို   အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ပေသည်။ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပညာရပ်များ သင်ယူ တတ်မြောက်ပြီး သက်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းခွင်အသီးသီးသို့ ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်နိုင်မည့်အခွင့်အလမ်းများ လမ်းပွင့်လျက်ရှိပေသည်။ကလေးများအားလုံး အခမဲ့ပညာရေးစနစ်ဖြင့် ပညာသင်ယူခွင့်ရရှိမှုသည် နိုင်ငံတော်၏ ပညာရည်မြင့်မားရေး ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။

ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ ပညာသင်ယူခွင့် အခွင့်အလမ်းများ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုမရှိစေရေး မျှော်မှန်းဆောင်ရွက်မှုဖြစ်သည်။  ကလေးများ၏  “ပညာအရည်အသွေးမြှင့်တင်ဖို့  ကျောင်းအပ်နှံကြပါစို့”ဟူသော တိုက်တွန်းသံနှင့်အတူ မိဘများမှ ရင်သွေးငယ်များကို ကျောင်းအပ်နှံရေးရက်သတ္တပတ်နေ့ရက်များအတွင်း  ကျောင်းအပ်နှံပေးရန်လိုပေသည်။ ကျောင်းအပ်နှံရာတွင် ပြဋ္ဌာန်းစာအုပ်၊ ဗလာစာအုပ်၊ ခဲတံ၊ ဘောပင်များ အခမဲ့ရယူလျက် ကျောင်းနေပျော်အောင် ကြိုးစားကြရမည်ဖြစ်သည်။ ပညာပြည့်ဝ နှလုံးလှသည့် ဆရာ၊ ဆရာမများ၏ ကြိုဆိုအပြုံးနှင့်အတူ သင်ကြားပြသမည့်သင်ခန်းစာများကို စိတ်ပါဝင်စားစွာသင်ယူလျက်  အနာဂတ်ပညာခေတ်ကို မိဘ၊ ဆရာ၊ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများအားလုံး၏ ပူးပေါင်းစွမ်းအားဖြင့်   မြှင့်တင်ကြရမည်ဖြစ်သည်။

အသက်အရွယ်ဟူသည် တရွေ့ရွေ့ကြီးရင့်လာစမြဲဖြစ်သည်။ အသက်အရွယ်အလိုက် သင့်လျော်သော အတန်းကိုယ်စီဖြင့်    ကျောင်းနေပျော်ကြရမည်သာဖြစ်သည်။   ကျောင်းအပ်နှံရေး  အချိန်ပေး၍ မိဘများမှ ကျောင်းအပ်ပေးရမည်ဖြစ်သည်။  အဖြူအစိမ်းသည် ပညာရေး၏သင်္ကေတ မွန်မြတ်ဖြူစင်သည့် ကျောင်းဝတ်စုံဖြစ်သဖြင့် ဂုဏ်ယူစွာ ကျောင်းအပ်နှံသင့်လှပေသည်။ တူညီဝတ်စုံဖြင့် စာအံသံက စာသင်ကျောင်း၏အလှတရားဖြစ်သည်။ ကျောင်းတက် ခေါင်းလောင်းသံက ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူအားလုံးအတွက် မရိုးနိုင်သည့်ဂီတသံစဉ်ဖြစ်သည်။ ဝလုံး ကလေးမှ အစပြုသင်ကြားခြင်းမှတစ်ဆင့် အမှားကိုပြင် အမှန်ထင်အောင်  လမ်းပြပို့ဆောင်ပေးသည့် ဆရာ့အပြုံးပန်းတို့သည်လည်း  ပန်းတစ်ခင်းပမာ မွှေးကြိုင်လျက်ရှိပေသည်။  မိဘ၊ ဆွေမျိုးနှင့် မိမိပတ်ဝန်းကျင်ကို   အစဉ်အမြဲကိုယ်စားပြုနေမည့် ပညာသင်ကြားမှု ဖြစ်စဉ်တွင် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများသည်   အဓိကဇာတ်လိုက်များဖြစ်သည်။ ဇာတ်ကောင်စရိုက်ပီပြင်စွာ ကျောင်းသွားရမည်။ စာကိုကြိုးစားသင်ကြားကြရမည်။ ကျောင်းနေပျော်၍ စာတော်သော ကျောင်းသားကလေးများဖြစ်ကြရမည်။ ပညာသင်ကြားရခြင်း၏အနှစ်ချုပ်ကို လေ့လာမည်ဆိုပါက မိမိနောင်ရေးကောင်းစားရေးအတွက်သာဖြစ်သည်။ ပညာရွှေအိုးလူမခိုးနိုင်ပေ။  မိမိသင်ကြားတတ်မြောက်သည့် ပညာဥစ္စာဖြင့် ရေရှည်အကျိုးစီးပွားကိုဖန်တီးနိုင်ပေသည်။ ပညာခေတ်တွင် ကျယ်ပြန့်သောအတွေးအမြင်များစွာ ဝါသနာအလိုက် ကြိုးစားရယူနိုင်မည့်အခွင့်အလမ်းများစွာပေါ်ပေါက်လာသည်။ အဆိုပါ အခွင့်အရေးကို လက်လွှတ်မခံဘဲ  အမိအရဖမ်းဆုပ်သွားကြရမည်ဖြစ်သည်။ အသိပညာ၊ အတတ်ပညာဖြင့်သာ လူ့အရည်အချင်းပြောင်လက်အောင်  စွမ်းဆောင်နိုင်ပေသည်။ 

လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် အကောင်းဆုံးရေသောက်မြစ်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ၏အနာဂတ်ပိုမိုကောင်းမွန်စေရေး ပညာရေးဖြင့် မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်သွားကြရမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေး၊  စီးပွားရေး၊   လူမှုရေး   နယ်ပယ်အသီးသီးတွင် ပြောင်မြောက်သော   ပညာရေး၏အရေးပါမှုကို  တွေ့ရှိရပေသည်။ ဆင်းရဲတွင်းမှဆွဲထုတ်နိုင်စွမ်းရှိသည့် ပညာသင်ကြားမှုဖြစ်စဉ်များကို ရပ်တန့်မပစ်ဘဲ  ဆက်လက်လျှောက်လှမ်းသွားကြရမည်ဖြစ်သည်။  မိဘအားလုံး ကလေးပညာရေးကောင်းမွန်ရေး၊ ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးများ ကျောင်းပြင်ပသို့ မရောက်ရှိစေရေး၊ အဓိကရည်မှန်းချက်များဖြင့်   ရင်သွေးရတနာကလေးများ ကျောင်းပျော်အောင်ထားရှိရေး  ဆန္ဒမွန်ဖြင့် တိုက်တွန်းရေးသားလိုက်ရပါသည်။    ။

Source: Myawady Web Portal

ပညာရေးသည် ရပ်တန့်၍ရသောအရာမဟုတ်လူတို့၏  အသိပညာ၊  အတတ်ပညာ၊  ကျွမ်းကျင်မှုနှင့်  သဘောထားအယူအဆ၊   အမြင်တို့   ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်  ဆောင်ရွက်ရသည့်ဖြစ်စဉ် တစ်ခုဖြစ်သည်။  လူငယ်များသည်   မိမိတို့၏   ဆန္ဒ၊ မိမိတို့၏ ရည်ရွယ်ချက်ပန်းတိုင်သို့ အရောက်လှမ်း နိုင်ရန်အတွက်   ကလေးဘဝမှစ၍   ပညာကို အပတ်တကုတ်ဆည်းပူးလေ့လာရန် လိုအပ်သည်။ ပညာဆည်းပူးလေ့လာရာတွင် စာသင်ကျောင်းသည် အကောင်းဆုံး၊  အသင့်လျော်ဆုံး  ပညာသင်ယူရာ နေရာဖြစ်၍    ပညာပေးရာစာသင်ကျောင်းသို့ ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးအားလုံးရောက်ရန် အရေးကြီးပေသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ပညာသင်နှစ် အခြေခံပညာကျောင်းများ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ချိန် စတင်တော့မည်ဖြစ်သည်။

ပညာခေတ်တွင်  မိမိတို့၏  ရင်သွေးငယ်များ

နောက်ကျကျန်ရစ်မှုမဖြစ်စေရန်၊   ဆုံးရှုံးနစ်နာမှု မဖြစ်စေရန်   မိဘတို့က  ဝတ္တရားရှိသည့်အတိုင်း ငယ်စဉ်ကတည်းက ပညာသင်ကြားနိုင်ရန် အခြေအနေကောင်းများကို ဖန်တီးပေးကြရမည်ဖြစ်သည်၊၊ ပညာရှာ လူငယ်များ၏ အနာဂတ်ကို အလေးထား လေးစားသောအားဖြင့် မပျက်မကွက် ကျောင်းအပ်နှံပေးကြရမည် ဖြစ်သည်။ ပညာရှာလူငယ်များအနေဖြင့်လည်း အပြိုင်အဆိုင်ပို၍မြင့်မားလာသော ယနေ့ကမ္ဘာတွင် သာမန်ထက်ထူးချွန်သည့် လူရည်ချွန်ပညာတတ်ကြီးများဖြစ်လာစေရန်   ကိုယ်တိုင်ကြိုးစားလေ့လာ သင်ယူကြရန် လိုအပ်သည်။ ပညာရလာလျှင် ၎င်းပညာဖြင့်  အဆိုးအကောင်း၊ အကျိုးအကြောင်းကို ခွဲခြားသိမြင်တတ်လာသည်။ ပညာမရှိလျှင် မျက်မမြင်နှင့်အလားတူ၍ စမ်းတဝါးဝါးဖြင့် လိုရာမရောက်ဘဲ ဒုက္ခအဖုံဖုံကြုံရသလို အရာရာတွင် ဆင်ခြင်ဆုံးဖြတ်နိုင်စွမ်း မရှိသဖြင့် နောက်ဆုံးဒုက္ခအတွင်း၌သာ  နစ်မြုပ်ရသည်။  ထို့ကြောင့် အရာရာတွင် အဆိုးအကောင်း၊ အကျိုးအကြောင်းကို ခွဲခြားသိတတ်သော ပညာရှိရန်လိုအပ်၍ ပညာဖြင့်ကျိုးကြောင်းသိမြင်ကာ အရာရာဆောင်ရွက်လုပ်ကိုင်သွားမှသာ ချမ်းသာ သုခရရှိနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

ပညာအခြေခံ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်   နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် “တစ်နိုင်ငံလုံး   အသိပညာ၊  အတတ်ပညာမြင့်မားတိုးတက်စေရေး၊    ကုန်ထုတ်လုပ်မှုအထောက်အကူပြု ပညာရှင်များ ထွန်းကား လာစေရေးအတွက်  လူတိုင်းလက်လှမ်းမီသည့် ဘက်စုံပညာရေးစနစ်ကို  အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ရေး” ဟူ၍ လူမှုရေးဦးတည်ချက်ကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ လူ့စွမ်းအား အရင်းအမြစ်များ ဖြစ်လာမည့် ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးအားလုံးကို မြေတောင်မြှောက်ပေးလျက်ရှိသည်။  နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ဖော်ဆောင်ရာတွင် လူသားအရင်းအမြစ်သည် အဓိကကျသဖြင့် ပညာကို အဓိကတည်ဆောက်ကြရမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှု၊ ရင့်ကျက်မှု၊ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုများသည် ပညာတတ် ပေါကြွယ်ဝမှုနှင့် တိုက်ရိုက်အချိုးကျလျက်ရှိသည်။  ထို့ကြောင့် နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက်   ပညာတတ်များ ပေါကြွယ်ဝရေးကို နိုင်ငံတော်က ဦးတည်ကြိုးပမ်း အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

အခြေခံပညာသည် နိုင်ငံ့သားကောင်းဖြစ်မြောက်ရေးအတွက် တာဝန်ယူပြုစုပျိုးထောင်ပေးရသော ပညာရေး ဖြစ်သည်နှင့်အညီ  “ဗလငါးတန်” နှင့် ပြည့်စုံသော နိုင်ငံ့သားကောင်းဖြစ်လာစေရန် အခြေခံပညာ မူလတန်းအဆင့်၊   အလယ်တန်းအဆင့်နှင့် အထက်တန်းအဆင့်တို့တွင် အဆင့်အလိုက် သင်ယူသူတို့၏ ဗီဇ၊ အထုံ၊ ဝါသနာ၊ စိတ်ဝင်စားမှု၊ စိတ်အားထက်သန်မှုတို့အလျောက် အခြေခံပညာသင်ယူသူတစ်ဦးချင်းစီအလိုက်  ခံယူနိုင်မှုစွမ်းဆောင်ရည်တို့အရ ကြိုးစားအားထုတ်သင်ယူစေရန်ဖြစ်သည်။

“ပညာရေးကို ပညာရေးနှင့်ဆက်နွှယ်ပတ်သက်သူများအားလုံး ပေါင်းစု တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရမည်” ဟူသော  အခြေခံသဘောတရားတစ်ရပ်ရှိသည်နှင့်အညီ  ကလေးများကျောင်းနေမြဲရန်၊ ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်   ဆရာများ၊  ကျောင်းအုပ်များ၊ ပညာရေးကြီးကြပ်သူများ၊ မိဘနှင့် ရပ်ရွာလူထုများ၊ ကျောင်းသားများ၊ ပညာရေးတွင် ပါဝင်ပတ်သက်သူများအားလုံးပေါင်းစု၍ အကောင်အထည်ဖော်ရမည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်အစိုးရ၏ ပညာရေးမျှော်မှန်းချက်သည် နိုင်ငံသားတိုင်း၊ ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးငယ်တိုင်း  အနည်းဆုံး  KG+9  (အခြေခံပညာ အလယ်တန်းအဆင့် ) ပြီးဆုံးသည်အထိ ပညာသင်ကြားနိုင်ရေးပင်ဖြစ်သည်။  အခြေခံပညာအလယ်တန်းအဆင့် အောင်မြင်ပြီးမြောက်သူမှသာ သက်မွေးပညာသင်တန်းကျောင်းများသို့ တက်ရောက်ရန် အရည်အချင်းပြည့်မီမည်ဖြစ်သည့်အတွက် အလယ်တန်းအဆင့် အောင်မြင်ပြီးမြောက်သည့် ကျောင်းသားများ၏ဘဝအတွက်    အာမခံချက်ပင်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် မိဘအုပ်ထိန်းသူများအနေဖြင့် အနည်းဆုံးအခြေခံပညာအလယ်တန်းအဆင့်   Grade-9 အောင်မြင်ပြီးမြောက်သည်အထိ ကျောင်းထားနိုင်ရေး ဦးစွာရည်မှန်းထားရန်လိုအပ်သည်။ ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးတိုင်း ကျောင်းသို့ရောက်ရှိပါက  အခြေခံပညာမူလတန်း၊ အလယ်တန်း၊  အထက်တန်းအဆင့်နှင့်အညီ ကျွမ်းကျင်တတ်မြောက်ရမည့် အသိပညာဗဟုသုတများ  ပြည့်ဝနေရန်အတွက်  သင်ကြားသင်ယူမှု ပတ်ဝန်းကျင်ကောင်းများ   ဖန်တီးပေးခြင်းဖြင့် ကျောင်းနေပျော်၍ စာတတ်မြောက်သော၊ စာတော်သော ကျောင်းသားလူငယ်များ၊ နိုင်ငံ၏အနာဂတ်သားကောင်းများပေါ်ထွန်းလာမည်ဖြစ်သည်။

ဘဝတစ်သက်တာ သင်ယူလေ့လာနေကြရပညာရေးဆိုသည်မှာ  အမျိုးမျိုးသော  သင်ယူလေ့လာမှု နည်းလမ်းများမှတစ်ဆင့်    ရရှိသည့် အသိပညာ၊ အတတ်ပညာ၊ ဗဟုသုတ၊ ကျွမ်းကျင်မှု၊ စွမ်းရည်၊ အရည်အသွေးနှင့် တန်ဖိုးများပင်ဖြစ်သည်။ လူတစ်ယောက်သည် ပညာကို မွေးကင်းစအရွယ်မှစပြီး ဘဝတစ်သက်တာ သင်ယူလေ့လာနေကြရခြင်းဖြစ်သည်။  ပညာကိုသင်ယူလေ့လာထားသည့် လူတစ်ဦးချင်းစီသည် မိမိတတ်မြောက်ထားသည့်ပညာနှင့် ဘဝကို ပြည့်စုံအောင်မြင်အောင် တည်ဆောက်နိုင်မည် ဖြစ်သကဲ့သို့ မိမိကိုယ်တိုင်နှင့် မိမိပတ်ဝန်းကျင်၏ လူမှုစီးပွားဘဝဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေပြီး လူ့အသိုက်အဝန်းကို အထောက်အကူပြုစေနိုင်မည် ဖြစ်သည်။       ဘက်စုံပညာရေးသည် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ ဘာသာရပ်ဆိုင်ရာ၊ နည်းပညာဆိုင်ရာတတ်မြောက်မှုကိုသာမက     Personal Skills ဟုခေါ်သည့် ပင်ကိုအရည်အသွေး၊ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးများကို      ဘက်စုံမြှင့်တင်ပေးသကဲ့သို့ စဉ်းစားတွေးခေါ်မှု  (Critical Thinking) ၊ ပြဿနာဖြေရှင်းမှု (Problem Solving)၊ တီထွင်ဖန်တီးမှု (Creativity)၊  ဆန်းစစ်အကဲဖြတ်မှု (Evaluation)၊  ပိုင်းခြားစိတ်ဖြာသုံးသပ်မှု (Analytical Skills)၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု  (Collaboration)၊  အလိုက်သင့်ဆောင်ရွက်တတ်မှု (Adaptability)၊ လူမှုဆက်ဆံရေး (Social Skills)၊ စိတ်ခံစားချက်နားလည်မှု (Emotional Intelligence)၊ တရားမျှတမှု (Justice)၊ လောကနီတိဆိုင်ရာအပြုအမူ ( Ethical Behavior )၊ ဦးဆောင်တတ်မှု (Leadership )အစရှိသည့်  ဘက်စုံကျယ်ပြန့်သည့် အရည်အသွေးများ၊ စွမ်းရည်များ၊ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးများ၊ အသိပညာ၊ အတတ်ပညာများကို ပြည့်စုံစေမည်ဖြစ်သည်။

ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင်   ဘက်စုံပညာရေးသည် အရေးကြီးသည့်ကဏ္ဍတစ်ရပ်၌   ပါဝင်နေပြီး ဘက်စုံပညာ ထူးချွန်သည့် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များသည် နိုင်ငံသားများ၏  ရပိုင်ခွင့်နှင့် တာဝန် ဝတ္တရားများကို ပိုမိုနားလည် သဘောပေါက်ကြသည်နှင့်အညီ  ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေးတွင် ပိုမိုပူးပေါင်းပါဝင်နိုင်သည့် အင်အားစုများဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတော်အစိုးရမှ ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ပြီး ဒီမိုကရေစီနှင့် ဖက်ဒရယ်စနစ်ကိုအခြေခံသည့် ပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရေးကိုဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာတွင် အသိပညာ၊  အတတ်ပညာ၊  ပင်ကိုအရည်အသွေး၊ စွမ်းရည်များနှင့်ပြည့်စုံသည့်  လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များ မွေးထုတ်ပေးနိုင်သည့်    ဘက်စုံပညာရေးကဏ္ဍကို  မြှင့်တင်ရန် ဦးတည်ချက်ထားပြီး ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန အောက်ရှိ ကျောင်းပြင်ပနှင့် တစ်သက်တာပညာရေးဦးစီးဌာနက  အကြောင်း အမျိုးမျိုးကြောင့် ကျောင်းနေအရွယ်တွင် ကျောင်းမနေခဲ့ရဘဲ  စာတတ်မြောက်ခြင်းမရှိသေးသည့် ကျောင်းနေ အရွယ်လွန်ကလေးများကို  တစ်ယောက်မျှမကျန်ရအောင်   ကောက်သင်းကောက်ယူပြီး စာသင်ပေးလျက်ရှိသည်။ ထိုသို့ကျောင်းပြင်ပနှင့်် တစ်သက်တာပညာရေးဦးစီးဌာနက  ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းဖြင့်  ကျောင်းနေအရွယ် လွန်သက်ကြီးစာမတတ်သူများ    လုံးဝပပျောက်သွားမည်ဖြစ်သည်။ ကျောင်းနေအရွယ်တွင် ကျောင်းနေခွင့် မရခဲ့သည့် စာမတတ်သူ ကျောင်းနေအရွယ်လွန်များ ပပျောက်သွားမှသာ စာမတတ်သူ လုံးဝ ပပျောက်သွားမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ကျောင်းနေအရွယ်များအားလုံး ကျောင်းတက်ရောက်နိုင်ရေးကို   အမျိုးသားရေးတာဝန်တစ်ရပ်အဖြစ်ခံယူပြီး ဆောင်ရွက်ပေးနေခြင်းဖြစ်သည်။

ယနေ့ ကျောင်းနေအရွယ်လူငယ်မောင်မယ်များသည် မကြာမီကာလတွင် တစ်ဦးချင်းစီ၏ တာဝန်များ၊ မိသားစု၏တာဝန်များ၊ ရပ်ရွာ၏တာဝန်များ၊ လူမှုအဖွဲ့အစည်း၏တာဝန်များ၊    နိုင်ငံတော်၏တာဝန်များကို လက်ဆင့်ကမ်းထမ်းဆောင်ရတော့မည်ဖြစ်သည်။ ထိုသို့သောတာဝန်များကို ထမ်းဆောင်နိုင်ရန်အတွက်   အခြေခံပညာကျောင်းများသည် ကျောင်းသားများကို   ပညာအခြေခံကောင်းများနှင့်အတူ “ ပညာပြည့်ဝ နှလုံးလှ” သူများဖြစ်ပေါ်လာအောင်သင်ကြားပေးလျက်ရှိသည်။  ကျောင်းသားလူငယ်များအနေဖြင့်လည်း  စာသင်ခန်းကရသော ပညာနှင့် ရောင့်ရဲတင်းတိမ်မနေဘဲ စဉ်ဆက်မပြတ် လေ့လာအားထုတ် နေကြရမည်ဖြစ်သည်။ အဓိပ္ပာယ်ရှိပြီး အောင်မြင်သောဘဝတစ်ခုဖြစ်စေရန် အချိန်မဖြုန်းဘဲ   ပညာကိုကြိုးစားလေ့လာသင်ယူကြရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အဓိကဖန်တီးရှင်ဖြစ်သော ပျိုးထောင်သူ    မိဘများအနေဖြင့်လည်း   မိမိ၏စေတနာနှင့် အမြော်အမြင်သည် အထူးအရေးကြီးလှသည်။    သားသမီးများကို    စာသင်ခန်းနှင့် နီးသည်ထက်နီးအောင်    ကျောင်းရှိရာအရပ်သို့  ပို့ဆောင်ပေးခြင်းဖြင့် မိမိ၏ရင်သွေး ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးများ၏ နောင်ရေးစိတ်အေးရအောင်၊ ပညာရေးဝန်းကျင်ကောင်းတစ်ခုဖြစ်အောင်   မိဘ၊  ဆရာ၊ ကျောင်းသားဆိုသည့် ဒေါက်တိုင်သုံးခုဖြင့်  အချိန်အခါမလင့်စေဘဲ ကျောင်းတက်နိုင်စေရေး ဝိုင်းဝန်းကြိုးပမ်းဆောင်ရွက် သွားကြရမည် ဖြစ်သည်။    ။

လူတို့တွင် အကျိုးရှိသော ကောင်းသောအလေ့အကျင့်များ   စွဲမြဲစွာရှိနေတတ်သကဲ့သို့ အကျိုးမရှိသော ဆိုးသောအလေ့အကျင့်များလည်းရှိနေတတ်သည်။   အကျိုးရှိသော ကောင်းသောအလေ့အကျင့်များသည် မိမိအတွက် ရှိသင့်ရှိအပ်သောအလေ့အကျင့်များဖြစ်ပြီး အကျိုးမရှိသော ဆိုးသောအလေ့အကျင့်များသည်  မိမိအတွက်    မရှိသင့်မရှိအပ်သောအလေ့အကျင့်များဖြစ်သည်။  ထို့ကြောင့် အကျိုးရှိသော ကောင်းသောအလေ့အကျင့်များကို   ဆက်လက်၍  စွဲမြဲနေစေပြီး အကျိုးမရှိသော ဆိုးသောအလေ့အကျင့်များကို လုံးဝဖျောက်ဖျက်သင့်သည်။   ထိုဖျောက်ဖျက်သင့်သော ဆိုးသောအလေ့အကျင့်များတွင် ဆေးလိပ်သောက်သုံးခြင်းအလေ့အကျင့်လည်း ပါဝင်သည်။ ဆေးလိပ်သောက်သုံးခြင်းအလေ့အကျင့်သည် လူကိုကောင်းကျိုးချမ်းသာမရရှိစေဘဲ ဆိုးကျိုးဒုက္ခများသာရရှိစေသည်။ မည်သို့သောဆိုးကျိုးဒုက္ခများရရှိစေသနည်းဟုဆိုလျှင် အလဟဿ ငွေကြေးကုန်ကျခြင်း၊ ကျန်းမာရေးထိခိုက်ခြင်း၊ ပတ်ဝန်းကျင်လေထုညစ်ညမ်းကာ အခြားသူများကိုပါ ထိခိုက်စေခြင်း စသောဆိုးကျိုးဒုက္ခများရရှိစေသည်ဟု ဆိုရပေမည်။

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းဓလေ့ကို ၁၀ ရာစုလောက်ကစ၍ ပေါ်တူဂီနှင့် အီတလီနိုင်ငံတို့၌ စတင်ခဲ့သည်ဟု မှတ်တမ်းများအရသိရှိရသည်။   ကိုလံဘတ်သည် နယ်မြေသစ်များရှာဖွေရာမှ ၁၄၉၂ ခုနှစ်တွင် အမေရိကတိုက် ဘဟားမားကျွန်းသို့ရောက်သွားခဲ့သည်။   ထိုကျွန်းတွင်  ကျွန်းသူ၊  ကျွန်းသားများ ဆေးလိပ်သောက်ရှူနေသည်ကို တွေ့မြင်ခဲ့ရသည်။   ထိုသူတို့ မီးရှို့သောက်ရှူနေသော အပင်၏မျိုးစေ့ကို ကိုလံဘတ်က ဥရောပသို့ သယ်ယူလာရာမှ မျိုးဆက်ပွားခဲ့သည်။ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၏ ဆိုးကျိုးကို မသိမြင်ဘဲ ဆန်းပြားခေတ်မီသော အလေ့အကျင့်ဟု မှတ်ယူကျင့်သုံးခဲ့ဟန်တူသည်။

ယနေ့ခေတ်တွင်ဆေးလိပ်ဟူသည်မှာ ဆေးပေါ့လိပ်၊ ဆေးပြင်းလိပ်၊ ဆေးတံ၊ စီးကရက်မှသည် ဆေးလိပ်အစားထိုး Vape ရှူခြင်းအထိပါဝင်ပေသည်။  သာမန်ဆေးလိပ်တွင်ဆေးလိပ်ကိုမီးညှိ၍ အငွေ့ကို သောက်ရှူခြင်းဖြစ်ပြီး Vape ရှူခြင်းတွင် ဓာတုအရည်တစ်မျိုးကိုထည့်၍  ဓာတ်ပြုခြင်းမှထွက်ပေါ်လာသောအငွေ့ကိုရှူခြင်းဖြစ်သည်။

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည် လူတိုင်းမလွဲမသွေ လုပ်ကိုင်ရမည့် နဂိုအလုပ်မဟုတ်ဘဲ မလုပ်သင့်သည့်အပိုအလုပ်သာဖြစ်သည်။ စိတ်၏အလိုကိုလိုက်ကာ အကောင်းအဆိုးမချင့်ချိန်ဘဲ မျက်ကန်းတစ္ဆေမကြောက်လုပ်ကိုင်နေကြသည့် အလေ့ဆိုးတစ်ခုဖြစ်သည်။  အရွယ်စုံသောလူအားလုံး၏ ကျန်းမာရေးအတွက်လည်းမသင့်၊   စီးပွားရေးအတွက်လည်းမတော်(မလျော်)၊ ပညာရေးအတွက်လည်း အထောက်အကူမပြုသော   လူ့အလေ့တစ်ခုသာဖြစ်သည်။ ဆေးလိပ်သောက်သူသည် မိမိ၏ငွေစက္ကူများကို မီးရှို့၍ ရောဂါဆိုးများကို တဖြည်းဖြည်း ဝယ်ယူနေခြင်းနှင့်တူသည်။ ဆေးလိပ်တွင်ပါဝင်သော ဓာတ်ပစ္စည်းများသည်    သေမင်းတမန်ဟုဆိုရလောက်အောင် ဆိုးကျိုးဒုက္ခများပေးသည်။ အဓိကအားဖြင့် ဆေးလိပ်ထဲတွင် နီကိုတင်း၊ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုက်၊  ကာဗွန်မိုနောက်ဆိုက်၊  ကတ္တရာနှင့် ဘင်ဇင်းတို့ပါဝင်သည်။ ဆေးလိပ်ကို မီးရှို့လိုက်ခြင်းဖြင့် ထွက်ပေါ်လာသော မီးခိုးထဲတွင် ကင်ဆာရောဂါဖြစ်စေသော ဓာတ်ပစ္စည်းပေါင်း ၆၀ ကျော်ရှိပြီး ပါဝင်သောဓာတ်ပစ္စည်းပေါင်းမှာ ၄၇၀၀ မျှရှိသည်ဟု ပညာရှင်များကဆိုသည်။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကြောင့် နှလုံးရောဂါ၊ သွေးတိုးရောဂါ၊ လေဖြတ်ရောဂါ၊ သွေးကြောကျဉ်းရောဂါ၊ အဆုတ်ရောဂါ၊ ကင်ဆာရောဂါအမျိုးမျိုး၊ ပန်းနာရင်ကျပ်ရောဂါ၊ ချောင်းဆိုးရောဂါတို့ဖြစ်စေကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က သတိပေးထုတ်ပြန်ထားသည်။ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းမှအစပြု၍ အခြားသောမူးယစ်ဆေးဝါးစွဲသောလမ်းကြောင်းပေါ်သို့လည်း ရောက်ရှိသွားနိုင်သည်။

ဆေးလိပ်သောက်သူများတွင် အချို့က ဆေးလိပ်၏ဆိုးကျိုးကိုမသိ၍ သောက်သုံးနေသူများ၊ အချို့ကဆေးလိပ်၏ဆိုးကျိုးကိုသိလျက် သောက်သုံးနေသူများပါဝင်နေသည်။   ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့၏ ခန့်မှန်းတွက်ချက်မှုအရ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဆေးလိပ်သောက်သူအမျိုးသားဦးရေ သန်း ၉၀၀ ကျော်နှင့် အမျိုးသမီးဦးရေ သန်း ၂ဝဝ ကျော်ရှိသည်ဟုဆိုသည်။  ဆေးလိပ်သောက်သူ သန်း ၁၀၀၀ ကျော်ရှိနေခြင်းမှာ ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ခြောက်ပုံတစ်ပုံရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။ 

ဆေးလိပ်ကြောင့် သေဆုံးသူ တစ်နှစ်လျှင် ငါးသန်းမျှရှိနေပြီး ဆေးလိပ်ကြောင့် သေဆုံးသူများ၏ လေးပုံသုံးပုံခန့်မှာ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများမှဖြစ်သည်ဟုဆိုသည်။ လာမည့်နှစ်သုံးဆယ်အတွင်း ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် ဦးရေပိုမိုတိုးပွားလာနိုင်သည်ဟုဆိုရာ အဆိုးဘက်သို့ဆက်လက်ဦးတည်နေခြင်းကြောင့် စိတ်မချမ်းမြေ့ဖွယ်ကောင်းလှသည်။

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းဟူသော မကောင်းသောအလေ့သည် ပတ်ဝန်းကျင်မှကူးစက်လာသည့်အလေ့ဆိုးပင်ဖြစ်သည်။ တံငါနားနီးတံငါ၊ မုဆိုးနားနီးမုဆိုးဆိုသကဲ့သို့  ဆေးလိပ်သောက်သူနှင့်အနေနီးလျှင် ဆေးလိပ်သောက်သော အကျင့်ကူးစက်လာကာ ဆေးလိပ်စွဲသွားတတ်သည်။ လူငယ်တစ်ယောက်သည် ဆေးလိပ်သောက်သော အခြားလူငယ်တစ်ဦးနှင့် ရင်းနှီးခင်မင်စွာနေထိုင်ခြင်းဖြင့် ဆေးလိပ်သောက်သောအလေ့အကျင့်များရရှိသွားသည်။ ခဏခဏထိတွေ့မှုရှိလျှင် စွဲမြဲသွားတတ်သည်ကို သတိမမူမိသော မိဘများက ကလေးငယ်ကို ဆေးလိပ်မီးညှိခိုင်းလေ့ရှိရာ ကလေးငယ်က  ဆေးလိပ်ကိုဖွာရှိုက်ကြည့်ရာမှ တစ်စတစ်စနှင့် ဆေးလိပ်သောက်တတ်သွားသည်။  အနုပညာရှင်များ ဆေးလိပ်သောက်ပြသည်ကိုလည်း လူငယ်တို့ အတုခိုးရာမှ ဆေးလိပ်စွဲသွားကြသည်။ ဆေးလိပ်ကိုစိတ်ဖြေရန်သောက်သည်ဖြစ်စေ၊  အခြားမည်သည့် အကြောင်းကြောင့်သောက်သည်ဖြစ်စေ   ဆေးလိပ်သောက်လျှင် လူ့ကျန်းမာရေးကို ဆုတ်ယုတ်ပျက်ပြားစေသည်မှာ အမှန်ဖြစ်သည်။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များကို ပျက်ပြားစေသဖြင့် ယင်းအလေ့ဆိုးကို ထိန်းချုပ်ကာကွယ်တားဆီးရန်မှာ သမိုင်းပေးတာဝန်တစ်ရပ်ဖြစ်လာပေသည်။ သို့သော်လည်း ယင်းအလေ့ဆိုးကို လူ့ပတ်ဝန်းကျင်မှဝေးကွာသွားအောင် တစ်ဦးတစ်ယောက် တစ်နိုင်ငံတည်း ဆောင်ရွက်၍ မအောင်မြင်နိုင်ပေ။ နိုင်ငံအချင်းချင်းလက်တွဲ၍ လူသားအားလုံးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှသာ အောင်မြင်မှုရရှိမည်ဖြစ်သည်။   ထို့ကြောင့် ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီးက  ဆေးလိပ်သောက်သုံးမှုအန္တရာယ် ကာကွယ်တားဆီးရေးအတွက် ကြီးကြပ်လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ ကမ္ဘာ့လူသားများ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကိုရှောင်ကြဉ်၍ ကျန်းမာကြံ့ခိုင်သော လူ့ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဖန်တီးဖော်ဆောင်နိုင်စေရန်ရည်ရွယ်၍ မေလ ၃၁ ရက်ကို ကမ္ဘာ့ဆေးလိပ်မသောက်ရေးနေ့အဖြစ်    သတ်မှတ်ပြဋ္ဌာန်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကို ကာကွယ်တားဆီးရာ၌ ဆေးလိပ်ထုတ်လုပ်မှုကို   ဥပဒေအရ ထိန်းချုပ်ကန့်သတ်ရန် နိုင်ငံတကာနှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ကြရသည်။   ဆေးလိပ်အန္တရာယ်ကြီးမားပုံကို ကမ္ဘာသူ၊ ကမ္ဘာသားအားလုံးသိရှိ၍ ရှောင်ကြဉ်နိုင်ကြစေရန် ရုပ်မြင်သံကြား၊ ရေဒီယို၊ သတင်းစာ၊ ဂျာနယ်၊ မဂ္ဂဇင်း စသော လူထုဆက်သွယ်ရေးမီဒီယာများမှတစ်ဆင့် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ပညာပေးစည်းရုံးရန်လိုအပ်သည်။    နိုင်ငံအတော်များများတွင် ဆေးရုံများ၊ ဘူတာရုံများ၊ လေဆိပ်များ၊ ကျောင်းများ၊  ဘတ်စကား၊ သင်္ဘော၊ မီးရထား၊ လေယာဉ်ပျံစသောနေရာများ၌ ဆေးလိပ်မသောက်ရန် ကန့်သတ်ထားသည်။ တိကျစွာလိုက်နာသင့်သော ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာစည်းကမ်းဖြစ်သည်။ တိကျစွာလိုက်နာခြင်းဖြင့် အောင်မြင်တိုးတက်မှုရကြောင်း ၂ဝဝဝပြည့်နှစ်က စင်ကာပူကို မီးခိုးငွေ့ကင်းသော  မဟာမြို့ကြီးအဖြစ်ကြိုးပမ်းနိုင်မှုက သက်သေပင်ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆေးလိပ်သောက်သုံးမှုဓလေ့သည် အလွန်ကြာမြင့်လှပြီ။  တူးဖော်တွေ့ရှိရသော မြေဆေးတံ ရှေးဟောင်းပစ္စည်းများက သက်သေဖြစ်သည်။  ဤရှေးဟောင်းပစ္စည်းများကိုကြည့်ခြင်းဖြင့် သုဝဏ္ဏဘူမိနှင့် သရေခေတ္တရာခေတ်လောက်ကပင် ဆေးလိပ်သောက်သုံးမှုဓလေ့ရှိကြောင်းသိရသည်။  

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူကြီးတစ်ဦး၏ တစ်နှစ်သောက်သုံးသည့် ဆေးလိပ်အရေအတွက်သည် အလိပ်ပေါင်း ၂၀၀၀ မှ ၃၀၀၀ အထိရှိကြောင်း၊ ဆေးလိပ်သောက်သုံးသူများတွင် အသက် ၁၀ နှစ်မှ နှစ်၂ဝ အတွင်း ကျောင်းသားလူငယ်များ၏ ၄၄ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းရှိကြောင်း သိရသည်။   ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတော်အစိုးရက  ဆေးလိပ်သောက်သုံးမှုထိန်းချုပ်ရေးနှင့် ဆေးရွက်ကြီးကင်းမဲ့ရေး စီမံချက်လှုပ်ရှားမှုများကိုလုပ်ဆောင်ခဲ့ရာ ၁၉၉၉ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ကျန်းမာရေးဌာနက ဦးစီးကျင်းပသည့် ဆေးလိပ်သောက်သုံးမှု ကင်းဝေးရေးဆွေးနွေးပွဲကြီးပြုလုပ်၍ ဆေးလိပ်သောက်သုံးမှုတိုက်ဖျက်ရေးနှင့် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကြောင့် ကျန်းမာရေးထိခိုက်မှုများ၊ ကျန်းမာရေးပညာပေးခြင်းများကိုဆွေးနွေးဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ထို့ပြင် ၁၉၉၉ခုနှစ်အောက်တိုဘာလတွင်ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ အရှေ့တောင်အာရှအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးများ၏ (၁၇)ကြိမ်မြောက် အစည်းအဝေးကို ရန်ကုန်မြို့၌ကျင်းပပြီး ဆေးလိပ်အန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေးကို ဆွေးနွေးကြ၍ ဆေးလိပ်ထိန်းချုပ်ရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းစဉ်များကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ 

ဆေးလိပ်အန္တရာယ်ကာကွယ်တားဆီးရေးဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများအဖြစ် မြန်မာနိုင်ငံတွင် တယ်လီဗေးရှင်းမှဆေးလိပ်ကြော်ငြာများကိုပိတ်ပင်ခြင်း၊ ဇာတ်လမ်းတွဲများဖြင့် ပညာပေးပြသခြင်း၊ ရုပ်ရှင်ရုံ၊ ရုံး၊ ဘူတာ စသောလူအများစုဝေးရာနေရာများတွင် ဆေးလိပ်မသောက်ရန် ကန့်သတ်ခြင်းတို့ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၆ ခုနှစ် မေလ ၄ ရက်တွင် ဆေးလိပ်နှင့် ဆေးရွက်ကြီးထွက်ပစ္စည်းသောက်သုံးမှု ဥပဒေကို ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပြီး ဆေးလိပ်နှင့် ဆေးရွက်ကြီးထိန်းချုပ်ရေး ဗဟိုအဖွဲ့ကိုဖွဲ့စည်းပေးခဲ့သည်။

  ကျောင်းသားအရွယ် လူငယ်လူရွယ်များ ဆေးလိပ်သောက်သုံးခြင်းမှကင်းဝေးရန် ကျောင်းပရိဝုဏ်အတွင်းနှင့် ယင်းမှ ပေ ၁၀၀ အတွင်းဆေးလိပ်ရောင်းချခြင်းမပြုရန် တားမြစ်ခဲ့သည်။ ၁၈ နှစ်မပြည့်သေးသူများကို ဆေးလိပ်ရောင်းချခြင်း၊ ပေးကမ်းခြင်း၊ ဖြန့်ဖြူးခြင်းနှင့် ရောင်းချရန်စေခိုင်းခြင်း မပြုလုပ်ရန်လည်း ဥပဒေထုတ်ပြန်ပေးခဲ့သည်။   ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းချက်များသည် ပြဋ္ဌာန်းရုံနှင့်မပြီးသေးဘဲ လူတိုင်းက ဥပဒေကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ရန် တာဝန်ကိုယ်စီရှိသည်။

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းအလေ့ဆိုးမှာ လူတစ်ဦးချင်းအတွက်လည်းမကောင်း၊ မိသားစုအတွက်လည်းမကောင်း၊ နိုင်ငံအတွက်လည်းမကောင်းပေ။ဆေးလိပ်မသောက်ရ၍ သေမသွားဘဲ ထမင်းမစားရလျှင်သာ သေသွားနိုင်သည်ဟူသော  မှန်ကန်သောအတွေးကို ခိုင်မာစွာထားရှိ မွေးမြူဆောင်ရွက်နိုင်လျှင် ဆေးလိပ်မပြတ်နိုင်စရာအကြောင်းမရှိပေ။ဆေးလိပ်စွဲသူများသည် စောစီးစွာ ဆေးလိပ်ဖြတ်ရန်ကြိုးစားရမည်။ ဆေးလိပ်ဖြတ်ကာစတွင်ဆေးရွက်ကြီးတွင်ပါဝင်သော နီကိုတင်းဓာတ်က လှုံ့ဆော်မှုကြောင့် ခေါင်းကိုက်သလို၊ ဗိုက်နာသလို၊ စိတ်ဓာတ်ကျသလို၊ စိတ်ဂနာမငြိမ်မှုများဖြစ်တတ်သည်။  ထိုခံစားချက်များသည် စိတ်၏လှည့်စားမှုများသာဖြစ်၍ယာယီသာဖြစ်ပေါ်တတ်ရာ ကြိုးစားကျော်လွှားခြင်းဖြင့် အောင်မြင်မှုရရှိမည်ဖြစ်သည်။   ထို့ကြောင့် ကျွန်ုပ်တို့၏ ကမ္ဘာကြီးကို ဆေးလိပ်ကင်းစင်စေရန် ပြောရုံနှင့်မပြီး၊ ရေးရုံနှင့်လည်း မထိရောက်နိုင်ပေ။ လူတိုင်းက ဆေးလိပ်အန္တရာယ် တားဆီးကာကွယ်ရေးဥပဒေများကို မိမိကိုယ်တိုင်လေးစားလိုက်နာလျက် မိမိတို့ရပ်ကွက်၊ မြို့ရွာအတွင်း ဆေးလိပ်မသောက်ကြရန်တားမြစ်ကြရပေမည်။ဆေးလိပ်၏ အကြောင်းအကျိုးကိုပြောပြ၍ ဆုံးမလမ်းပြကြရမည်။ သို့မှသာ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံးကကျန်းမာရေးအသိဖြင့် ဆေးလိပ်ကိုရှောင်ကြဉ်နိုင်လာပြီး စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ ပညာရေးအဆင့်အတန်းမြင့်မားသော လူ့ဘောင်ကို တည်ဆောက်နိုင်ကြမည်ဖြစ်ပေသည်။     ။

Source: Myawady Web Portal

Photo - Similar PNG

ယနေ့ခေတ်မှာ   ကွန်ပျူတာနဲ့  ဖုန်းအသုံးပြုသူ တစ်နေ့တခြားများလာတာတွေ့ရပါတယ်။ ကျောင်းစာတွေလေ့လာဖို့၊  စာရင်းအင်းတွေ  မှတ်တမ်းတင်ဖို့ကွန်ပျူတာကို      တစ်နေကုန်အသုံးပြုနေရသူတွေ၊ စာရေး၊ စာဖတ်ဖို့   ဖုန်းအသုံးပြုသူတွေနဲ့  ဖေ့စ်ဘွတ်အသုံးပြုသူ၊ ဂိမ်းဆော့တဲ့သူတွေက နည်းအမျိုးမျိုးနဲ့ဖုန်း၊   ကွန်ပျူတာတွေကို  တစ်နေကုန်သုံးနေရတဲ့အတွက် မျက်လုံးညောင်းညာတာ၊ မျက်ရိုးကိုက်တာတွေဖြစ်ပြီး မူးဝေတာ၊ ဇက်ကြောတက်တာတွေ ခံစားရတတ်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာ၊ ဖုန်းအသုံးပြုမှုကို ရှောင်လွှဲလို့မရတဲ့သူတွေက    မျက်လုံးညောင်းညာတာ၊ မျက်ရိုးကိုက်တာတွေကိုသက်သာအောင်  ဘယ်လို ကာကွယ်ရမလဲဆိုတာ  မျက်စိအထူးကုဆရာဝန်တွေနဲ့ တိုင်ပင်သင့်ပါတယ်။

မျက်လုံးက   အနီးက   အရာဝတ္ထုတွေကိုကြည့်တဲ့အခါ အဝေးကအရာဝတ္ထုတွေကို   ကြည့်တာထက်ဘာကြောင့် ပိုပြီးညောင်းညာရသလဲဆိုရင် မျက်လုံးက အဝေးကို  ကြည့်နေတာမျိုးဆိုရင်  ညောင်းညာမှုသိပ်မရှိဘဲ သက်သောင့်သက်သာရှိတယ်။ ဒါကြောင့်   မိနစ် ၂၀  Screen ကြည့်ပြီးတိုင်း စက္ကန့် ၂၀ ကြာ ပေ ၂၀ အကွာအဝေးက စိမ်းစိမ်းစိုစိုရှိတဲ့အရာတွေကို ကြည့်ပေးရပါမယ်။

အနီးကအရာဝတ္ထုတွေကိုကြည့်တဲ့အခါ မျက်လုံးကညောင်းတတ်ပြီး အဝေးကိုကြည့်ရင် အလင်းတန်းတွေက ပါးသွားတဲ့အတွက် မျက်လုံးမညောင်းတော့ဘူး။  စာဖတ်တာဆိုရင်  အဖြူနဲ့အမည်းဖြစ်တဲ့အတွက် အဆင်ပြေပါတယ်။         ကွန်ပျူတာကြည့်တဲ့အခါ အလင်းတန်းတွေနဲ့ဖြစ်တဲ့အတွက်   မျက်လုံးက ပိုပြီးအားစိုက်ရတယ်။   အားစိုက်ရတဲ့အတွက်  မျက်လုံးပိုညောင်းပါတယ်။     မျက်လုံးညောင်းညာတာထက် မျက်ကြည်လွှာရဲ့မျက်နှာပြင် ပိုပြီးခုံးလာတဲ့အတွက် အဲဒီလို   မျက်လုံးအကြည့်များတဲ့သူတွေမှာ  (-)ပါဝါဖြစ်လာပါတယ်။

 စာဖတ်တာ၊      ကွန်ပျူတာကြည့်တာတွေ   အမြဲလုပ်နေရသူတွေအနေနဲ့ မျက်လုံးညောင်းညာတာမျိုး မဖြစ်အောင်     ၂၀:၂၀:၂၀  စည်းမျဉ်းလိုက်နာသင့်ပါတယ်။ မိနစ် ၂၀ ကွန်ပျူတာကြည့်ပြီးတိုင်း ပေ ၂၀အကွာကို  စက္ကန့် ၂၀ ကြာ   ကြည့်ပေးသင့်ပါတယ်။

တကယ်တော့  မျက်လုံးဆိုတာ မှန်ဘီလူးခုံးတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။   ဒီတော့    မျက်လုံးရဲ့ဆုံချက်ကို ကျအောင်သိရှိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ မျက်လုံးကြည့်တဲ့ အချိန်မှာ မျက်တောင်ခတ်ပြီး ကြည့်ဖို့လိုပါတယ်။ မျက်တောင်မခတ်ဘဲ စိုက်ကြည့်နေတာကြောင့် မျက်လုံးကို အနားမပေးသလို ဖြစ်စေပါတယ်။ ဒါကြောင့်  ကွန်ပျူတာကြည့်တာဖြစ်စေ၊  စာဖတ်တာဖြစ်စေ မျက်တောင်ခတ်ပြီး  ကြည့်ပေးသင့်ပါတယ်။

မျက်လုံးကိုအနားပေးခြင်းက ကြာရှည်ခံနိုင်မယ့်အသုံးပြုနည်းဖြစ်ပါတယ်။ ကွန်ပျူတာနဲ့ ဖုန်းပေါ်လာပြီး နောက်ပိုင်းမှာ    မျက်မှန်တပ်ရသူတွေ ပိုများလာပါတယ်။

မျက်ရိုးကိုက်တယ်ဆိုတာက     အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။       မျက်လုံးတစ်ခုတည်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်သလို    ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေး အခြေအနေကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

မျက်ရိုးကိုက်တာက       ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေး အားနည်းသူတွေ၊ ကွန်ပျူတာအသုံးပြုရတာများတဲ့သူတွေမှာ မျက်လုံး ညောင်းညာမှုတွေကြောင့် မျက်ရိုးကိုက်တာမျိုးတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

မျက်ရိုးကိုက်တတ်သူတွေ အနေနဲ့  မျက်စဉ်းဆေးကတော့   အသုံးပြုဖို့မလိုအပ်ပါဘူး။    ပုံမှန်မျက်လုံးကြွက်သားရဲ့ ခံနိုင်ရည်အားကိုပဲ သိထားဖို့လိုပါတယ်။

မျက်လုံးကြွက်သားတွေရဲ့အလုပ်က အရာအားလုံးကို ကြည့်ဖို့ပဲဖြစ်တယ်။

ခြေထောက်က ကြွက်သားတွေဆိုရင် လမ်းလျှောက်ဖို့ဖြစ်တယ်။  လမ်းလျှောက်တာများရင်  ခြေထောက်က ကြွက်သားတွေ နာကျင်တာခံစားရသလိုပဲ မျက်လုံးကြွက်သားတွေကလည်း        အသုံးပြုတာများရင်၊ အရာဝတ္ထုတွေကိုကြည့်တာတွေများလာရင်  ညောင်းညာတတ်ပါတယ်။

 မျက်ရိုးကိုက်တာသက်သာအောင်၊ မဖြစ်အောင်မိနစ် ၂၀ ကြာရင်  အနားပေးသင့်ပါတယ်။   မျက်လုံးကြွက်သားတွေရဲ့ခံနိုင်ရည်အားက မိနစ် ၂၀ ပဲ ကြာပါတယ်။   မိနစ် ၂၀ လောက်စာဖတ်ပြီး   ကွန်ပျူတာကြည့်ပြီးပြီဆိုရင် စက္ကန့် ၂၀ လောက် ပေ ၂၀ အကွာအဝေးကိုကြည့်ပေးခြင်းဖြင့် မျက်လုံးကို အနားပေးသင့်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင်တော့ မျက်လုံးညောင်းညာတာ သက်သာပြီး မျက်ရိုးကိုက်တာ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။

တကယ်လို့  မျက်ရိုးကိုက်လာတယ်ဆိုရင် ပါရာစီတမောအကိုက်အခဲပျောက်ဆေးလောက်သောက်ရုံနဲ့ သက်သာလာနိုင်ပါတယ်။ ဒါမှမဟုတ် ဗီတာမင် B1   ပါတဲ့ဆေးသောက်ရင်လည်း သက်သာနိုင်ပါတယ်။

ဒီလိုမျက်လုံးညောင်းတာ၊  မျက်ရိုးကိုက်တာ  စတဲ့မျက်လုံးပြဿနာတွေနဲ့ရောက်လာတဲ့  လူနာဘက်ကလည်း  ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း မျက်လုံးကိုနားဆိုရင် အနားပေးရပါတယ်။  စိတ်ဖိစီးမှုကြောင့်ဆိုရင်လည်း ကိုယ့်စိတ်ကို သေချာပြန်ပြီး ပြင်ဆင်နိုင်ရပါမယ်။ ဆရာဝန်ဘက်က ကုသမှုမှာလည်း  ဘယ်အတိုင်းအတာအထိ    ကုသရမယ်။   အချိန်အားဖြင့်ဘယ်လောက်ကြာမယ်။ ဘာတွေလိုအပ်တယ်။ မူလအတိုင်းကောင်းနိုင်၊  မကောင်းနိုင်ဆိုတာကို နားလည်အောင်သေချာရှင်းပြပြီး    ကုသသင့်ပါတယ်။ လူနာဘက်ကလည်း   သေချာလိုက်နာတယ်ဆိုရင်   ပိုပြီးအဆင်ပြေပါတယ်။

ရောဂါအခြေအနေနဲ့  ကုသမှုအခြေအနေတွေကို လူနာကို သေချာနားလည်အောင် ဆရာဝန်ဘက်ကရှင်းပြပြီး လူနာဘက်ကလည်း ဆရာဝန်ညွှန်ကြားတာတွေကို     သေချာစွာလိုက်နာပြီး   ကုသမှုခံယူဖို့လိုပါတယ်။

မျက်ရိုးကိုက်တာက  ဖုန်းနဲ့ ကွန်ပျူတာ အသုံးပြုတာများလာတဲ့   ယနေ့အချိန်မှာ သိသိသာသာများလာပါတယ်။  ကိုယ့်အမြင်အာရုံကို  မထိခိုက်အောင် အသုံးပြုသူတိုင်း  တီဗွီ၊  ဖုန်းနဲ့ကွန်ပျူတာကြည့်ချိန်ကိုလျှော့ချပြီး   မိမိတို့ရဲ့မျက်လုံးကိုမထိခိုက်အောင်  ဂရုစိုက်ဖို့လိုအပ်ပါကြောင်း    ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါတယ်။      ။

Source: Myawady Web Portal

ယခုအခါ နေပူလိုက် မိုးရွာလိုက်နှင့် ရာသီဥတုအပြောင်းအလဲကြောင့် လည်ချောင်းနာခြင်း၊  ဖျားခြင်းတို့ အဖြစ်များလာသည်ကို  တွေ့ရပါသည်။ လည်ချောင်းနာခြင်းအများစုသည် သာမန်အအေးမိ သို့မဟုတ် တုပ်ကွေးကဲ့သို့    ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်တတ်ပြီး    ရံဖန်ရံခါတွင် ဗက်တီးရီးယားပိုးကြောင့်ဖြစ်နိုင်သည်။  အများအားဖြင့်  ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်သော လည်ချောင်းနာခြင်းလက္ခဏာအများစုသည် ငါးရက်မှ ခုနစ်ရက်အတွင်း သက်သာပျောက်ကင်းနိုင်သည်။

ရောဂါလက္ခဏာများ

လည်ချောင်းနာခြင်း  အထူးသဖြင့်  မျိုချသည့်အခါ  လည်ချောင်း အတွင်းနာခြင်း၊ လည်ချောင်းခြောက်သွေ့ပြီး ယားယံခြင်း၊ ချောင်းဆိုး ခြင်း၊  အသံပြောင်းခြင်း၊  ခံတွင်းနံ့ဆိုးခြင်း၊  လည်ပင်းအကျိတ်များရောင်ရမ်းခြင်း၊  နှာရည်ယိုခြင်းကဲ့သို့  လက္ခဏာများရှိနိုင်သည်။  ခန္ဓာ ကိုယ်အပူချိန်မြင့်မားနိုင်သည်။

ပြင်းထန်သောလက္ခဏာများ

လည်ချောင်းနာခြင်းမှတစ်ဆင့် အာသီးကြီးပြီး မျိုချရခက်ခြင်း၊ အသက် ရှူကျပ်ခြင်း  သို့မဟုတ် အသက်ရှူရခက်ခြင်း၊  ပါးစပ်ဖွင့်ရခက်ခြင်း၊တံတွေး သို့မဟုတ် သလိပ်တွင်သွေးပါခြင်း၊ ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ခြင်း၊ အဆစ်များရောင်ရမ်းခြင်းနှင့်နာကျင်ခြင်း၊ အရေပြားတွင် အနီစက်များ ထွက်ခြင်း၊ အပူချိန်မြင့်မားပြီး ခိုက်ခိုက်တုန်ချမ်း၍ အဖျားတက်သည်ကို ခံစားရခြင်း၊ ရက်အနည်းငယ်အတွင်း လက္ခဏာများပိုဆိုးလာခြင်းစသည့်   ပို၍ပြင်းထန်သောလက္ခဏာများရှိပါက  ဆရာဝန်  သို့မဟုတ် နား၊  နှာခေါင်း၊  လည်ချောင်းရောဂါအထူးကုပါရဂူနှင့် ပြသကုသရန် လိုအပ်ပါသည်။

လည်ချောင်းနာခြင်းနှင့် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ

လည်ချောင်းနာသူသည် မကြာသေးမီက  ကိုဗစ်-၁၉   ရောဂါနှင့် ထိတွေ့ဖူးပါက သို့မဟုတ် ချမ်းတုန်ဖျားခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်း၊ အသက် ရှူကျပ်ခြင်း၊ ခန္ဓာကိုယ်ကိုက်ခဲခြင်း၊ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ ခေါင်းကိုက် ခြင်း၊  အရသာ သို့မဟုတ်  အနံ့ပျောက်ဆုံးခြင်း၊  နှာခေါင်းပိတ်ခြင်း သို့မဟုတ် နှာရည်ယိုခြင်း၊ ဝမ်းလျှောခြင်း၊ ပျို့ခြင်း သို့မဟုတ်  အော့အန် ခြင်း စသည့်လက္ခဏာများခံစားရပါက ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ရှိ၊ မရှိစမ်းသပ် ရန် စဉ်းစားသင့်ပါသည်။

လည်ချောင်းနာခြင်း ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသူများ

မည်သူမဆို လည်ချောင်းနာခြင်းကို ခံစားရနိုင်သော်လည်း ဖြစ်နိုင်ခြေအန္တရာယ်ရှိနိုင်သူများမှာ ကလေးငယ်များ၊ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှု နှင့် ခုခံအားစနစ်အားနည်းနေသူများ၊  ကိုယ်ဝန်ဆောင်များ၊  သွေးချို ဆီးချိုရောဂါရှိသူများ၊ အသံကျယ်ကျယ်ပြောသူများနှင့်  သီချင်းဆိုသူများသည် လည်ချောင်းနာခြင်း ဖြစ်စေနိုင်သည်။ စာသင်ကျောင်းများ၊နေ့ကလေးထိန်းကျောင်းများ၊   လေထုညစ်ညမ်းသော   သို့မဟုတ် ဆေးလိပ်မီးခိုးနှင့်  ထိတွေ့မှုများသောနေရာများ၌  မကြာခဏဖြစ်ပွား နိုင်သည်။

ရောဂါရှာဖွေစစ်ဆေးမှုများ

ရောဂါရှာဖွေအတည်ပြုရန်  လည်ချောင်းတွင်  ဗက်တီးရီးယားပိုးရှိ၊ မရှိ Throat swab နမူနာကို ဓာတ်ခွဲခန်းသို့ ပေးပို့စမ်းသပ်ရန်နှင့် သွေး စစ်ဆေးရန်လိုအပ်သည်။

လည်ချောင်းနာရောဂါကုသမှု

အများအားဖြင့် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်သော လည်ချောင်းနာခြင်းလက္ခဏာအများစုသည် ကိုယ်ခံအားစနစ်၏တိုက်ထုတ်မှုဖြင့် တစ်ပတ်အတွင်း  သက်သာပျောက်ကင်းနိုင်ပြီး  ပဋိဇီဝဆေးများဖြင့်  ကုသမှု မလိုအပ်ပါ။ ဗက်တီးရီးယားပိုးကြောင့်ဖြစ်သော လည်ချောင်းနာခြင်းကို ကုသရန် ပဋိဇီဝဆေးများလိုအပ်ပါသည်။ ပဋိဇီဝဆေးသောက်သူတိုင်းသည်   ရောဂါလက္ခဏာများ သက်သာသွားနိုင်သော်လည်း   ဆရာဝန်ညွှန်ကြားထားသောဆေးအားလုံးကို သတ်မှတ်ရက်အတိုင်းသောက်ရပါမည်။ မသောက်ပါက ရောဂါပိုးကို ပိုမိုဆိုးရွားစေကာ လည်ချောင်းမှ  ခန္ဓာကိုယ်၏တခြားအစိတ်အပိုင်းများသို့ ပျံ့နှံ့သွားနိုင်ပြီး ပြင်းထန်သော ကျောက်ကပ်ရောင်ရောဂါနှင့် လေးဖက်နာရောဂါဖြစ်နိုင်သောကြောင့် နှလုံးအဆို့ရှင်များကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေနိုင်သည်။

လည်ချောင်းနာခြင်းကို သက်သာစေမည့်နည်းလမ်းများ

နာကျင်မှုနှင့်အဖျားသက်သာစေရန်    ပါရာစီတမော   သို့မဟုတ် တခြားအကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများကို  အသုံးပြုနိုင်သည်။   ခံတွင်းသန့်ရှင်းအောင်ထားပြီး အစာစားပြီးချိန်တွင် ဆားရည်ခပ်နွေးနွေးဖြင့် ပလုတ်ကျင်းပေးပါ။ ရေ သို့မဟုတ် စွပ်ပြုတ်ဟင်းရည်များများသောက်ပါ။ အာဟာရဖြစ်စေသော အစာပျော့ပျော့စားပါ။ ရေခဲရေသောက်ခြင်း သို့မဟုတ် ရေခဲမုန့်နှင့်ရေခဲချောင်းစားခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။ ဆေးလိပ် သောက်ခြင်း  သို့မဟုတ်  ဆေးလိပ်မီးခိုးငွေ့များသောနေရာများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။ လည်ချောင်းကောင်းမွန်လာသည်အထိ အသံကို အနားပေးပါ။ ရောဂါပိုးကိုတိုက်ထုတ်ရန်၊ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို မြင့်တက်စေရန် အချိန်မှန်မှန် အိပ်ရေးဝဝအိပ်ပါ။ များများအနားယူပါ။

လည်ချောင်းနာခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်သောနည်းလမ်းများ

လည်ချောင်းနာခြင်းကင်းဝေးစေရေး   ရာသီဥတုအပြောင်းအလဲဖြစ် ချိန်တွင် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်စွာနေထိုင်စားသောက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။  ခန္ဓာကိုယ်၏ခုခံအားစနစ်ကိုမြှင့်တင်ပေးနိုင်သည့်   ဗီတာမင်၊သတ္တုဓာတ်နှင့် အင်တီအောက်စီးဒင့်ကြွယ်ဝသော ဟင်းသီးဟင်းရွက် နှင့် သစ်သီးဝလံများ အထူးသဖြင့် ဗီတာမင်-C  ကြွယ်ဝသောအစားအစာ များ၊ ဇင့်၊ ဆီလီနီယမ်နှင့် ပရိုတင်းဓာတ်ကြွယ်ဝသောအစားအစာများ၊ ရောင်ရမ်းမှုကိုဆန့်ကျင်သောဂုဏ်သတ္တိရှိသည့် ကြက်သွန်ဖြူ၊ ချင်းနှင့် နနွင်းကဲ့သို့   အစားအစာများအပါအဝင် နေ့စဉ်  မျှတစွာစားသုံးရန်လိုအပ်ပါသည်။

ပြောင်းလဲနေသောရာသီဥတုအခြေအနေများကိုသတိပြုပြီး အပူချိန် လွန်ကဲနေချိန်တွင် အိမ် သို့မဟုတ် အေးမြ၍ လေဝင်လေထွက်ကောင်း သောအရိပ်ထဲတွင်နားနေပြီး  ပြင်ပလှုပ်ရှားမှုများကို  တစ်နေ့တာ၏အပူချိန်လျော့နည်းသောအချိန်များတွင်ပြုလုပ်ပါ။   အပြင်ထွက်လျှင် ထီး သို့မဟုတ် ဦးထုပ်ဆောင်းပါ။ အပြင်မှပြန်ရောက်သည်နှင့် ရေခဲရေသောက်ခြင်းကိုရှောင်ကြဉ်ပါ။ အိမ်တွင် ပုံမှန်လေဝင်လေထွက်ကောင်း ရန်ပြင်ဆင်ပါ။   ပြင်ပလေထုညစ်ညမ်းမှုသည်   မော်တော်ယာဉ်များ၊လောင်စာဆီလောင်ကျွမ်းမှုနှင့်  စက်မှုလုပ်ငန်းများမှ   ဓာတ်ငွေ့များကြောင့်ဖြစ်သဖြင့် မြို့ပေါ်တွင်နေထိုင်ပါက လူရှုပ်သောလမ်းများအနီးတွင် လေ့ကျင့်ခန်းပြုလုပ်ခြင်း၊ လမ်းလျှောက်ခြင်းကိုရှောင်ကြဉ်ပါ။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ တခြားသူသောက်သောဆေးလိပ်မီးခိုးနှင့်  ထိတွေ့ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးကိုသတိပြုပြီး လက်ကိုမှန်မှန်ဆေးကြောပါ။  လူအများစုဝေးသောနေရာများသို့  မကြာခဏသွားလာခြင်းကိုရှောင်ကြဉ်သင့်ပြီးမဖြစ်မနေသွားရန်လိုအပ်လျှင်နှာခေါင်းစည်းဝတ်ဆင်ရမည်။လက်သန့်ဆေးရည်အသုံးပြုရမည်။

အိမ်ပြန်ရောက်လျှင် လက်ကိုဆပ်ပြာဖြင့် သေချာစွာဆေးကြောရမည်။ လည်ချောင်းနာခြင်း၊ အအေးမိခြင်းရှိသူများ သို့မဟုတ် တခြားအသက် ရှူလမ်းကြောင်းရောဂါပိုးရှိသူများနှင့် အနီးကပ်ထိတွေ့ခြင်းကို ရှောင် ကြဉ်ပါ။  နေ့စဉ် လုံလောက်စွာအိပ်စက်ပါ။  စိတ်ဖိစီးမှုများ  လျော့ကျစေရန် ချစ်ခင်နှစ်သက်သည့်အပေါင်းအသင်းမိတ်ဆွေများ၊ သူငယ်ချင်းများနှင့်အတူ ပျော်ရွှင်စရာကောင်းသောလှုပ်ရှားမှုများအတွက်  အချိန်ပေးပါ။

အချုပ်အားဖြင့်ဆိုသော် ရာသီဥတုအပြောင်းအလဲကြောင့်ဖြစ်သောလည်ချောင်းနာခြင်း၊  ဖျားနာခြင်းကင်းဝေးစေရေး  ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်သည့်နည်းလမ်းများကို လူတိုင်းသတိပြုနိုင်စေရန်အတွက် အသိပညာပေးခြင်းဖြင့် ကျန်းမာရေးကိုထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရန်တိုက်တွန်းလိုခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

Source: Myawady Web Portal

ကင်းပုံပင်

ကင်းပုံပင်သည် နေရာတိုင်းတွင် အလေ့ကျပေါက်ရောက်လေ့ရှိသည့် အမြဲစိမ်းသစ်ပျော့နွယ်ပင်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ပင်စည်သေးသွယ်၍ နွယ်နှာမောင်း နှစ်ခုမှ လေးခုအထိခွဲထွက်တတ်သည်။ အင်္ဂလိပ်အမည်မှာ Wild Snake Gourd ဖြစ်ပြီး ရုက္ခဗေဒအမည်မှာ Coccinia Grandis နှင့် မျိုးစိတ်မှာ Cucurbitaceae ဖြစ်သည်။ ကင်းပုံသီးမှာ လုံး၍ ၂ လက်မကျော်ခန့်   အရှည်ရှိပြီး   အခွံပြောင်ချော၍  အစိမ်းပေါ်တွင် အဖြူစင်းများရှိသည်။ ရင့်မှည့်သောအခါ လိမ္မော်နီရောင်ရှိပြီး လွန်းပုံအစေ့လေးများပါဝင်သည်။ ကင်းပုံသီးသည် နွေရော၊ မိုးပါသီးသော်လည်း   မိုးရာသီတွင်ပိုသီးသည်။ အဖြူရောင်ပွင့်ဖတ် ငါးခုပါသည့် ပွင့်ညှာတံရှည်သော     ကင်းပုံပွင့်သည် ရွက်ညှာကြားမှထွက်ကာ ပွင့်ချပ်အစိမ်းရောင်ရှိပြီး  ထိပ်တွင်  နီညိုရောင်သန်းသည်။ နွယ်ပုံစံကင်းပုံရွက်မှာ အစိမ်းရောင်နုနုလေးဖြစ်နိုင်သကဲ့သို့ အရွက်ရင့်လာသည်နှင့်အမျှ  အရောင်ရင့်လာပြီး အရွက်ခပ်ဖားဖားနှင့်   ကျစ်လျစ်သည့်ရိုးတံရှိသည်။

ကင်းပုံသီးသည် အနည်းငယ်ခါးသက်သောအရသာရှိပြီး ယင်းကိုပြုတ်ပြီးတို့စားကြသကဲ့သို့  ကြော်၍လည်း စားနိုင်ကာဟင်းချိုအနေဖြင့်လည်းချက်သောက်ကြသည်။ အဆိုပါကင်းပုံသီးကို မြို့တွင်နေထိုင်သူများအနေဖြင့်  ဈေးများ၌ အလွယ်တကူ  ဝယ်ယူစားသောက်နိုင်သကဲ့သို့  ကျေးလက် တောရွာများ၏ ခြံစည်းရိုးများတွင်   အလေ့ကျပေါက်ရောက်လေ့ရှိသောကြောင့် အလွယ်တကူ ခူးယူစားသုံးနိုင်သည်။

မြန်မာ့ဆေးကျမ်းဝင်ကင်းပုံပင်၏အသုံးဝင်ပုံများ

မြန်မာ့ဆေးကျမ်းများအလိုအရ ကင်းပုံပင်၏ ပဉ္စငါးပါးကို ဆေးဖက်ဝင်သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ကင်းပုံသည်ခါး၏။

သလိပ်သည်းခြေကိုနိုင်၏။   ဝမ်းကိုသက်စေ၏။  ပင်စည်ပြုတ်ရည်ကို သလိပ်ရွှင်ဆေးအဖြစ်  အသုံးပြုရာ၏။ အရွက်သည် ဖန်၏။ ခန္ဓာကိုယ်ကြီးထွားသန်မာမှုနှင့် အရိုး၊ သွားများ တည်ဆောက်မှုကိုအားပေး၍ အာရုံကြောများကိုလန်းဆန်းစေသည်။ အရွက်စိမ်းကို ဆီးချိုရောဂါရှိသူများ  ကြော်ချက်စားသုံးရ၏။ ကင်းပုံရွက်နှင့်နံနံစေ့ ဆတူပြုတ်၍ အဖျားကျဆေး၊ ဝမ်းပျော့ဆေးအဖြစ်    အသုံးပြုသည်။  ကင်းပုံရွက်ကို သန်ချဆေးဖျော်စပ်ရာ၌သုံး၏။ ကင်းပုံရွက်အရည်ကို ရေယုန်နာပေါ်သို့ မကြာခဏတို့ပေးလျှင် ရေယုန်နာပျောက်ကင်းသည်။   ကင်းပုံရွက်ကို သည်းခြေပျက်ခြင်းနှင့် အဆုတ်ပြွန်ရောင်ရောဂါတို့အတွက်    ဖော်စပ်ထားသောဆေးများတွင် ထည့်သွင်းအသုံးပြုသည်။  ကင်းပုံသီးကို  မီးဖွားပြီးခါစမိခင်များ  နို့ထွက်စေရန်နှင့် လေရောဂါ၊ သွေးဖောက်ပြန်သောရောဂါ၊ ပန်းနာချောင်းဆိုးရောဂါများတွင် အသုံးပြုသည်။ အမြစ်ကို အဖျားကျဆေး၊ ဝမ်းသက်ဆေးအဖြစ်သုံးသည်။ ကင်းပုံတွင် အခါး၊ အချို နှစ်မျိုးရှိသည့်အနက် ဆေးဖော်စပ်ရာတွင် ကင်းပုံခါးကို အသုံးများသည်။

ကင်းပုံသီးနှင့်ကင်းပုံရွက်တွင်ပါဝင်သောအာဟာရများ

ကင်းပုံသီးတွင် အခါးနှင့်အချို နှစ်မျိုးရှိသည့်အနက် ကင်းပုံခါးသည် အထွေထွေရောဂါကုသရာ၌    ပို၍အကျိုးရှိသည်။ ကင်းပုံသီးတွင် ကယ်လိုရီဓာတ်၊ ရေငွေ့ဓာတ်၊ အသားဓာတ်၊ ကစီဓာတ်၊ သတ္တုဓာတ်၊ ထုံးဓာတ်၊ မီးစုန်းဓာတ်၊ သံဓာတ်၊ ဗီတာမင်- A ဓာတ်နှင့် ကယ်လ်စီယမ်ဓာတ် စသည့်အာဟာရဓာတ်များ များစွာပါဝင်သည်။ ကင်းပုံရွက်သည် ပင်စည် သို့မဟုတ်  ရိုးတံ၏  တစ်ဖက်တည်းမှထွက်သည်။ အဝိုက်သုံးဝိုက်ပါ၍  ထိပ်အဝိုက်ဘက်တွင် ထောင့်သုံးထောင့်ပါပြီး ဘေးအဝိုက်နှစ်ခုသည် လိပ်ပြာတောင်ပုံဖြစ်နေသည်။ ရွက်ရင်းဟိုက်ပြီး ရွက်ပြားပါး၍  ချောမွတ်ကာ ရွက်နားများတွင် လှိုင်းတွန့်ပုံသဏ္ဌာန်ရှိပြီး     ရွက်ညှာမှာအလွန်ရှည်သည်။ ထို့ကြောင့် ကင်းပုံရွက်ကို  ဆီးချိုရောဂါရှိသူများ  စားသုံးသင့်သည်။  ကင်းပုံရွက်ကို သည်းခြေဖျက်ခြင်းနှင့်    အဆုတ်ပြွန်ရောင်ရောဂါတို့အတွက်    ဖော်စပ်ထားသောဆေးများတွင်လည်း    ထည့်သွင်းအသုံးပြုသည်။   ကင်းပုံရွက်ကို  သန်ချဆေးဖော်စပ်ရာ၌လည်း   အသုံးပြုသည်။   ရေယုန်ပေါက်လျှင်လည်း    နှုတ်ခမ်းတွင်ပေါက်သည့် ရေယုန်ရောဂါမျိုးကို    "နင်ကရေယုန် ငါကကင်းပုံ" ဟုနှုတ်ကဆိုပြီး ကင်းပုံရွက်ဖြင့်    ပွတ်တိုက်ပေးပါက  သက်သာပျောက်ကင်းနိုင်သည်။ကင်းပုံရွက်ကို နှမ်း၊   နှမ်းဆီ၊နှမ်းထောင်းတို့နှင့်တွဲဖက်၍      စားသုံးရန်မသင့်ဟု   သိရသည်။   ကင်းပုံပွင့်သည်  ကင်းပုံရွက်၏ရွက်ညှာကြားမှထွက်၍     အဖြူရောင်ပွင့်ဖက်ငါးခုပါသည်။ ပွင့်ချပ်အစိမ်းရောင်ရှိပြီး    အပွင့်ညှာတံရှည်သည်။ ကင်းပုံပင်စည်ကိုပြုတ်၍ သလိပ်ရွှင်ဆေးအဖြစ် အသုံးပြုရာတွင်   အထူးထင်ရှားသည်။

ကင်းပုံမြစ်ကို အဖျားကျဆေး၊ ဝမ်းသက်ဆေးအဖြစ် သုံးနိုင်သည်။ ကင်းပုံတွင် အချိုနှင့်အခါး   နှစ်မျိုးရှိသည့်အနက် ဆေးဖော်စပ်ရာတွင် အခါးကို ပိုမိုအသုံးပြုကြသည်။

ကင်းပုံသီးစားခြင်းဖြင့် ပျောက်ကင်းစေနိုင်သောရောဂါများကင်းပုံအချို၏အရသာမှာ   ချိုခြင်း၊ အေးခြင်း၊ ဖန်ခြင်း၊ စိမ့်ခြင်း၊ ငန်ခြင်းနှင့် သလိပ်ကိုဖြစ်စေသည်။  ကင်းပုံသီးကိုစားသုံးခြင်းဖြင့် ဝမ်းချုပ်ခြင်း၊ လေနိုင်ခြင်း၊ နှုတ်မြိန်စေခြင်း၊ လေရောဂါနှင့်ချောင်းဆိုးရောဂါများ  သက်သာစေခြင်း၊ ကိုယ်တွင်းဇီဝဖြစ်စဉ်ကို     တိုးတက်စေခြင်း၊ ဆီးချိုကျခြင်း၊ ဆီးချိုကာကွယ်ပေးခြင်း၊ နှလုံးနှင့်အာရုံကြောစနစ်အတွက်ကောင်းခြင်း၊ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကိုထိန်းညှိပေးခြင်း၊    နှလုံးနှင့်အာရုံကြောစနစ်ကိုကောင်းစေခြင်း၊   အဝလွန်ခြင်းကို ထိန်းပေးခြင်း၊ သွေးအားနည်းခြင်းနှင့်     မောပန်းခြင်းကိုသက်သာစေပြီး ကျောက်ကပ်တွင်   ဖြစ်ပေါ်တတ်သော ကျောက်ကို   ကြေစေနိုင်သည်ဟုလည်း သိရသည်။   ကင်းပုံသီးသည်   ခပ်ပုပုအသီးမျိုးဖြစ်သော်လည်း ထူးခြားသောအာနိသင်မှာ အရပ်ရှည်စေသည်ဟုသိရသောကြောင့် အရပ်ပုသော တက်သစ်စလူငယ်များ ကင်းပုံသီးကိုစားသုံးသင့်ပါသည်။

ဆီးချိုရောဂါကာကွယ်ပေးနိုင်

ကင်းပုံသီးသည်     ဆီးချိုရောဂါကိုကာကွယ်ပေးနိုင်ပြီး ကင်းပုံသီးစားခြင်းအားဖြင့်    သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို သိသာစွာကျဆင်းစေနိုင်သည်။ ကင်းပုံသီးတွင်ပါဝင်သော Glucose-6-pho-sphate dehydrogenase  အင်ဇိုင်းက ဇီဝကမ္မဖြစ်စဉ်ကိုတိုးတက်စေပြီး သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကိုလည်း ထိန်းညှိပေးနိုင်သည်။      Glucose-6-phosphate dehydrogenase   ဓာတ်ကို   ဟန့်တားပေးနိုင်သည့် ဒြပ်ပေါင်းများပါဝင်နေသောကြောင့်  ကင်းပုံသီး၊  ကင်းပုံခါးရွက်နှင့် ကင်းပုံသီးဟင်းရည်တို့ကိုစားသောက်ခြင်းဖြင့် ဆီးချိုရောဂါကို ကာကွယ်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဆီးချိုရှိသူများအနေဖြင့် နံနက်စောစောတွင် ကင်းပုံရွက်ကိုပြုတ်သောက်ခြင်း၊ ရေနွေးဖြောပြီးစားပေးခြင်းတို့ပြုလုပ်ပေးနိုင်သည်။  ဤကဲ့သို့  ပုံမှန်စားပေးမည်ဆိုပါက သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ထိန်းညှိပေးနိုင်ပြီး သွေးချိုကို အကောင်းဆုံး  ထိန်းညှိပေးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အစာချေဖျက်မှုကောင်းစေနိုင်

ကင်းပုံသီးစားခြင်းအားဖြင့် ဝမ်းချုပ်ခြင်းကဲ့သို့  ခန္ဓာကိုယ်တွင်း အစာချေဖျက်မှုဆိုင်ရာပြဿနာများကိုလည်း လျော့နည်းသက်သာစေသည်။  ကင်းပုံသီးတွင်အမျှင်ဓာတ်များပါဝင်နေသောကြောင့်  အစာချေဖျက်မှုကို  အထောက်အကူပြုပြီး အစာအိမ်နှင့်အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာပြဿနာများကို ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။

ကင်ဆာရောဂါကိုကာကွယ်ပေးနိုင်

ကင်းပုံသီးတွင် ဘီတာကယ်ရိုတင်း၊  ခန္ဓာကိုယ်ထဲတွင်ရှိနေသည့်    ဆဲလ်များနှင့် DNA များ ပျက်စီးခြင်းမှကာကွယ်ပေးနိုင်သည့် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်သောကြောင့် မကြာခဏစားသုံးပေးခြင်းဖြင့် ကင်ဆာရောဂါကိုလည်း  ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။ အဆိုပါဓာတ်များက အကျိတ်ဆဲလ်များကြီးထွားမှုကို   နှိမ်နင်းနိုင်ပြီး   ကင်ဆာဆဲလ်များပြန့်ပွားခြင်းကို   တားဆီးနိုင်သည်။

သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကိုထိန်းညှိပေးနိုင်

ရှေးခေတ်ဆေးပညာ၌    ကင်းပုံကို ဆီးချိုရောဂါကုသရာတွင်  အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ ကင်းပုံပင်၏ရိုးတံနှင့်အရွက်ကို ကြော်ချက်စားခြင်း၊  ဟင်းချိုချက်သောက်ခြင်း သို့မဟုတ်  ကင်းပုံသီးနှင့်ကင်းပုံရွက်ကို တစ်ပတ်လျှင် နှစ်ကြိမ်ခန့်စားပေးခြင်းဖြင့်ဆီးချိုအတက်အကျကို  ထိန်းနိုင်သည်။

အဝလွန်ခြင်းကိုကာကွယ်ပေးနိုင်ကင်းပုံသီးက  အဝလွန်ခြင်းကို  ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်ဟု   သုတေသနများတွင်   ဖော်ပြထားကြသည်။ ကင်းပုံသီးက အဆီဆဲလ်မဖြစ်မီအခြေအနေတွင် ကြိုတင်တားဆီးပေးခြင်းဖြစ်ပြီး ဇီဝဖြစ်စဉ်ကိုပိုမြန်စေကာ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကိုလျော့ကျစေသည်။

ဇီဝဖြစ်စဉ်ကိုကောင်းမွန်စေနိုင်

ခန္ဓာကိုယ်၏ခွန်အားကိုဖြည့်တင်းပေးပြီး  ဇီဝဖြစ်စဉ်ကိုထိန်းညှိပေးသော အာဟာရဓာတ်ဖြစ်သည့် သိုင်ယာမင် (Thiamine) က ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်များကို ဂလူးကို့စ်အဖြစ်ပြောင်းလဲပေးသည်။ ကင်းပုံသီးတွင်ပါဝင်သည့် အဆိုပါ Thiamineကသွေးကလာပ်စည်းတွင်းသို့ဝင်ရောက်ပြီး ခွန်အားပိုမိုဖြစ်ပေါ်စေသည့်အပြင် သွေးနီဥဆဲလ်များကို ထုတ်လုပ်နိုင်စေပြီး မျိုးဗီဇဆိုင်ရာရောဂါများကိုလည်းကုသပေးနိုင်သည်။

ကျောက်ကပ်ကျောက်မတည်အောင်ကာကွယ်ပေးသောကင်းပုံသီးကျောက်တည်ခြင်းဆိုသည်မှာ ကယ်လ်စီယမ်နှင့်တခြားသတ္တုဓာတ်များ   ဆီးလမ်းကြောင်းအတွင်းအနည်ထိုင်ပြီး အခဲပုံစံဖြစ်သွားခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုက်သင့်သည့်ပမာဏထက်ကျော်ပြီး    အငန်စားသုံးမှုများလျှင် ကျောက်ကပ်ကျောက်တည်နိုင်သည်။ ကင်းပုံသီးတွင်ပါသည့် ကယ်လ်စီယမ်က ကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းပြီး   ဟင်းနုနယ်ကဲ့သို့  တခြားဟင်းသီးဟင်းရွက်များနှင့်တွဲစားပါက ကျောက်ကပ်ကျောက်တည်ခြင်းကို ကြေစေနိုင်သည်။

နှလုံးကျန်းမာရေးကိုကောင်းစေနိုင်

ကင်းပုံသီးတွင် ပိုတက်ဆီယမ်လည်း ကြွယ်ဝစွာပါဝင်ပြီး   ပိုတက်ဆီယမ်က သွေးလည်ပတ်မှုကို   ထိန်းညှိပေးကာ နှလုံးကျန်းမာရေးကိုကောင်းမွန်စေသကဲ့သို့နှလုံးရောဂါများမဖြစ်အောင် လည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။

ခြေဖဝါး လက်ဖဝါး ပူစပ်ပူလောင်ဖြစ်ခြင်းကို သက်သာစေနိုင် ကင်းပုံရွက်ကိုကြိတ်ခြေပြီး ခြေဖဝါး၊ လက်ဖဝါးများတွင် ၁၅ မိနစ်ကြာ အုံထားပေးခြင်းဖြင့်ကိုယ်တွင်းအပူများလျော့စေပြီး ပူစပ်ပူလောင်ဖြစ်ခြင်းကို သက်သာစေမည်ဖြစ်သည်။ ကင်းပုံရွက်အုံထားစဉ် ခပ်ဖွဖွနှိပ်နယ်ပေးရန်လည်း လိုအပ်သည်။

သတိပြုရန်

ကင်းပုံရွက်ကဆေးဖက်ဝင်သည်ဆိုသော်လည်း အလွန်အကျွံစားသုံးခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ရပါမည်။  ကင်းပုံရွက်နှင့်ပတ်သက်ပြီးကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးများကို သိပ္ပံနည်းကျ ဆက်လက်လေ့လာရန်လိုအပ်ပါသေးသည်။ ကင်းပုံသီးကိုလည်း ဆေးဖက်ဝင်တိုင်း အလွန်အကျွံစားသုံးရန်မသင့်ပါ။    ''တန်ဆေး လွန်ဘေး''ဟူသော ဆိုရိုးစကားရှိသောကြောင့်    အလွန်အကျွံစားသုံးမိပါက ဝမ်းပျက်ခြင်းနှင့်    ဗိုက်အောင့်ဗိုက်နာဖြစ်စေတတ်သည်။ ထို့ပြင် ကင်းပုံသီးကို နှမ်း၊ နှမ်းထောင်း၊ နှမ်းဆီတို့နှင့်တွဲဖက်၍ စားသုံးရန်မသင့်ကြောင်း  အာဟာရစွယ်စုံကျမ်းတွင်     ဖော်ပြထားသည်။

ထို့ကြောင့် အထက်ပါကျန်းမာရေးပြဿနာများဖြစ်ပွားသည့်အခါ ကင်းပုံရွက်တစ်ခုတည်းကိုသာအားမကိုးဘဲ နီးစပ်ရာဆေးရုံဆေးခန်း၌ပြသရန် လိုပါသည်။

Source: Myawady Web Portal

လူတစ်ဦးရဲ့ ဘဝတန်ဖိုးကို ပညာနဲ့သာတိုင်းတာတဲ့အတွက် လူတိုင်းပညာတတ်ဖြစ်အောင် ကြိုးစားကြရတယ်။ ပညာကတည်ငြိမ်တဲ့လမ်းကို ခင်းပေးနိုင်လို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလမ်းကသွားမလား၊ ဟိုလမ်းကသွားမလား လမ်းကြောင်းမှန်အောင် ပြပေးနိုင်တယ်။ အမှောင်ထုကြား အလင်းဓာတ်ပေး၊ အန္တရာယ်မရှိအောင် ကာကွယ်ပေးတယ်။ ကောင်းခြင်းနဲ့ မကောင်းခြင်းအကြား၊ အမှန်နဲ့အမှားကြားကောင်းတာ၊ မှန်တာကိုသာ ရွေးချယ်ခွင့်ပေးပြီး အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် လုပ်တတ်ကိုင်တတ်အောင်၊ လုပ်နိုင်ကိုင်နိုင်အောင်လည်း အခွင့်အရေးပေးတယ်။ ဒါကြောင့်ပဲ ပညာအခြေခံမယ့်လမ်းမှန်မှာ လမ်းမပျောက်အောင် လျှောက်လှမ်းမယ့်သူတွေအတွက် ဘဝရှင်သန်ရပ်တည်မှုအာမခံချက်က ပညာပဲဆိုတာကို အသိအမှတ်ပြုနိုင်စွမ်းရှိရန်က အဓိကလိုအပ်ချက်ဖြစ်သွားပါပြီ။

သညာသိနှင့် ပညာသိ

ဒီနေရာမှာ သညာသိနဲ့ပညာသိကိုတော့ ကွဲပြားစေချင်တယ်။ သညာသိနဲ့ ပညာသိမှာ မှတ်သိ၊ ဖတ်သိ၊ ဘွဲ့ရအသိနဲ့ သညာသိအမှတ်လောက်နဲ့ မိမိကိုယ်မိမိ မရောင့်ရဲ၊ မတင်းတိမ်စေချင်ပါ။ သညာသိလောက်နဲ့ ရပ်နေတဲ့အတွက် ပညာမပြည့်ဝခြင်းရဲ့ ကြမ်းတမ်းခက်ထန်မှုတွေကို ယနေ့ကျွန်တော်တို့ ခံစားနေကြရတယ်။ ဒါကြောင့် ပညာသိအထိ လှမ်းစေချင်တယ်။ ဘာတွေကွာခြားသွားလို့ပါလဲ၊ ဗုဒ္ဓတရားတော်အရဆို သညာသိနဲ့ ပညာသိကြားမှာ ဝိညာဏ်သိဆိုပြီးတောင် နာယူခဲ့ဖူးပါတယ်။

ဒီနေရာမှာတော့ ရတနာကို ရတနာထိုက်မှန်းမသိ၊ အတုအစစ်မှန်းမသိတဲ့ သညာသိနဲ့ အတုအစစ်ခွဲခြားတတ်ပြီး ရတနာကို ရတနာမှန်းသိတဲ့ ပညာသိဆိုတဲ့ အသိနှစ်မျိုးကို အရိပ်မျှ ခွဲခြားနိုင်ရင်ရပါပြီ။ ဆင်ခြင်စဉ်းစား သုံးသပ်နိုင်စွမ်း၊ အမှားအမှန်ခွဲခြားနိုင်စွမ်း၊ အကြောင်းအကျိုးဆက်စပ်နိုင်စွမ်း၊ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနိုင်စွမ်းရှိပြီး အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်စွမ်းအထိကို ပညာသိကလမ်းပြပေးပါတယ်။ သညာသိမှာက လက်တွေ့မပါတဲ့ သီအိုရီအသိနဲ့တင် ပြီးပြည့်စုံနေတယ်။ စာမေးပွဲရလဒ်နဲ့တင် ကျေနပ်နေတာမျိုးဖြစ်လိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့် ပညာသိဖြစ်အောင် ကြိုးစားကြပါဆိုပြီး တိုက်တွန်းနေကြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

စာထဲမှ အမှန်တရားဆိုတာ

သညာသိနဲ့မတူတဲ့ ပညာသိဆိုတဲ့အရည်အချင်းကို တန်းတက်ဘွဲ့ရရုံနဲ့မပြီးဘဲ မိမိပညာကိုတိုးတက်ပွားများနေအောင် ဆက်လက်ဆည်းပူးလေ့လာဖတ်မှတ်အသုံးချခြင်းကနေ ရယူရပါမယ်။ မိမိရထားတဲ့ဘွဲ့ကို လက်တွေ့နယ်ပယ်မှာ အသုံးချနိုင်အောင်ကြိုးစားကြည့်ပါ။ စာသိနဲ့လက်တွေ့ကို ပေါင်းစပ်အသုံးချနိုင်ခြင်းက အတွေ့အကြုံကောင်းကို ပေးပါတယ်။ ဒီအတွက်လည်း မဖြစ်မနေစာများများဖတ်ရမှာဖြစ်ပြီး အစောပိုင်းငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်ဘဝမှာကတည်းက ရသမျှအရင်းအမြစ် စာပေမျိုးစုံကနေ ဖတ်နိုင်သမျှဖတ်မှတ်နိုင်သမျှ မှတ်သင့်ပါတယ်။

နောက်တော့ ဘယ်လိုစာပေမျိုးက ကောင်းသလဲ၊ မှန်သလဲ စူးစမ်းလေ့လာလိုစိတ်နဲ့ ဖတ်တတ်၊ မှတ်တတ်အောင်ကြိုးစားရမယ်၊ ဘယ်သူရေးတဲ့စာက ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကိုဘယ်လိုအကျိုးပြုနေသလဲ၊ လေ့လာနိုင်သမျှလေ့လာပြီး တန်ဖိုးသိလာရင် သုတအရာမှာ စွယ်စုံဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။ မိမိဖတ်မှတ်ပြီးသား စာပေကနေအဆီအနှစ်ကို ကောက်နုတ်ပြီး လက်တွေ့အခြေအနေနဲ့ ကိုက်ညီဆီလျော်မှု ရှိ၊ မရှိ တိုင်းတာတွက်ချက်နိုင်လေ လက်တွေ့နယ်ပယ်မှာ မိမိပညာကို ပိုပိုအသုံးချနိုင်လေပါပဲ။ စာထဲမှ အမှန်တရားကို ရှာဖွေနိုင်ခြင်းဆိုတာ ဒီအချက်ကို ဆိုလိုတာဖြစ်ပါတယ်။

ပညာရှိနှင့် ပညာရှင်ဆိုတာ

ဒီလိုနဲ့ ဖတ်ရင်း၊ မှတ်​ရင်း၊ လေ့လာရင်းကနေဘာပြဿနာဖြစ်ဖြစ် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာတတ်လာမယ်၊ အစွန်းနှစ်ပါးရှောင်တတ်လာမယ်၊ မြင်ကွင်းကျယ်ကျယ်နဲ့ ကြည့်တတ်၊ မြင်တတ်လာပြီး အနာဂတ်ကို ခန့်မှန်းတတ်လာမယ်၊ အခြေအနေအရပ်ရပ်အပေါ် သုံးသပ်တတ်လာတယ်။ သုံးသပ်ချက်နဲ့အညီ တွေ့ရှိချက်ကို လက်တွေ့အခြေအနေနဲ့ ချိန်ထိုးလာနိုင်တဲ့အခါ ဘယ်ဟာကအမှန်၊ ဘယ်ဟာကအမှား၊ ဆောင်ရန်ရှောင်ရန်ဆိုပြီး မြင်လာမယ်။ အမှန်မြင်ရင် အမှားလုပ်ဖို့ ဝန်လေးလာခြင်းဟာ ဆင်ခြင်တုံတရားပါပဲ။ အမှားနည်းအောင်နဲ့ အမှန်များလာဖို့အတွက် သူသိထားသမျှ သူတတ်ထားသမျှ လူ့အဖွဲ့အစည်းထဲမျှဝေလို စိတ်ဟာ အလိုလိုဖြစ်လာသလိုပါ။

အဆိုးနည်းပြီးအကောင်းများတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုကို တည်ဆောက်ချင်သူ၊ စံနမူနာယူထိုက်သူတွေ ကျွန်တော်တို့ပတ်ဝန်းကျင်မှာ များစွာရှိပါတယ်။ သူတို့ဟာ သူတို့ ကျင်လည်နေတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ကျန်းကျန်းမာမာရှိစေချင်တယ်၊ သန့်သန့်ရှင်းရှင်းရှိစေချင်ကြတဲ့အတွက် တာဝန်ရှိ စိတ်နဲ့ တာဝန်ယူပေးဖို့ဝန်မလေး၊ စေတနာသဒ္ဓါတရားထက်သန်စွာနဲ့ တာဝန်ယူဖို့ အသင့်ရှိနေကြပါတယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့် မိမိပညာကို သိနေရုံနဲ့ မပြီးရှိနေအောင်၊ ရှိနေရုံနဲ့မပြီး လက်တွေ့မှာ အသုံးချနိုင်အောင်နဲ့ ထာဝရရှင်သန်နေတဲ့ပညာဖြစ်အောင် လုပ်နိုင်စွမ်းသူကိုသာ ပညာရှိတစ်ဦး၊ ပညာရှင်တစ်ဦးအဖြစ် သတ်မှတ်ကြပါတယ်။

ဒါကိုပဲ ပညာသိ သိတဲ့ ပညာရှိ၊ ပညာရှင်အဖြစ် မှတ်ယူကြရအောင်ပါ။ ပညာမြင့်မှ ပွဲလယ်တင့်မယ်၊ ပညာမြှင့်မှ လူမျိုးမြင့်မယ်ဆိုတာ ဒီအချက်ကို ဆိုလိုတာပါ။ ဒီအဆင့်၊ ဒီလယ်ဗယ်အထိ သွားနိုင်မှသာ ကျွန်တော်တို့လူ့အဖွဲ့အစည်းနဲ့ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံတော်ကြီးက တည်ငြိမ်မယ်၊ အေးချမ်းမယ်၊ ငြိမ်းချမ်းမယ်လို့ ယုံကြည်မိပါတယ်။

ဒါမှလည်း ပညာရဲ့အဓိပ္ပာယ်က ပြည့်ဝနေမှာ ဖြစ်သလို ပညာရဲ့တန်ဖိုးက မြင့်မားနေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပညာရှင်ဆရာ ဆရာမကြီးတွေ၊ နိုင်ငံအကြီးအကဲတွေ၊ မိဘတွေက သူ့အတိုင်းအတာနဲ့သူ မိမိတို့ရင်သွေးတွေကို ပညာတတ်အောင်သင်ပြီး ပညာတတ်တွေဖြစ်ဖို့၊ ပညာရှင်တွေဖြစ်ဖို့ အဆင့်လိုက် ကျရာကဏ္ဍကနေ တတ်နိုင်သမျှအခွင့်အလမ်းတွေ ပေးနေကြခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း မိဘတွေက မိမိတို့ရင်သွေးတွေကို ကျောင်းအပ်ကျောင်းထားကြဖို့၊ လူငယ်တွေအနေနဲ့လည်း ကျောင်းဆက်တက်ကြဖို့ ကျောင်းမထွက်ကြဖို့ ယခုလို စဉ်ဆက်မပြတ် ပညာပေးနှိုးဆော်တိုက်တွန်းကြခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

လူမှုစီးပွားမဖွံ့ဖြိုးမှု၊ အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ မတည်ငြိမ်မှုတွေဟာ ပညာရေးအားနည်းမှုနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့အတွက် စဉ်ဆက်မပြတ်လေ့လာသင်ယူခြင်းကနေ လိုအပ်နေသေးတဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုကွက်လပ်များစွာကို ဖြည့်ဆည်းသွားရမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ပဲ သဘာဝဘေး၊ ရောဂါဘေး၊ လူကြောင့်ဖြစ်ရတဲ့ လူလုပ်ဘေးဒဏ်တွေကြောင့်ဖြစ်ရတဲ့ အခက်အခဲတွေ၊ အားနည်းချက်တွေ၊ စိန်ခေါ်မှုတွေအနည်းနဲ့အများ ဆီးကြိုနေလင့်ကစား ပညာသင်ယူလိုစိတ်ဖြစ်နေအောင် မပြတ်နှိုးဆော်တိုက်တွန်းနေရမှာဖြစ်ပါတယ်။

လူတော်လူကောင်းဖြစ်ဖို့ရန်

ဒီနေရာမှာ ယုံကြည်ချက်၊ ခံယူချက်နဲ့ ဝီရိယစိုက်ထုတ်စွမ်းအားတွေက အရေးကြီးသွားပါပြီ။ ငါတို့စာတတ်မှရမယ်၊ ပညာတတ်မှ လူရာဝင်မယ်၊ ပညာရှိမှ အများအကျိုး ထမ်းနိုင်မယ်၊ ပညာရှင်ဖြစ်မှ မိမိတည်ဆောက်လိုတဲ့လူ့အဖွဲ့အစည်း၊ မိမိပုံဖော်လိုတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကောင်းဖြစ်မယ်၊၊ အနည်းဆုံးတော့ မိမိမိသားစုအတွက် အကျိုးပြုနိုင်မယ်ဆိုတဲ့ ယုံကြည်ချက်မျိုး၊ ဒီလိုယုံကြည်ချက်ကောင်းရှိခဲ့ရင် မိမိသွားချင်တဲ့ပန်းတိုင် မိမိရောက်ချင်တဲ့အိပ်မက် မရရအောင်လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ ခံယူချက်မျိုးဖြစ်လာဖို့က မခက်ခဲတော့ပါဘူး။

ပညာနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ယုံကြည်ချက်၊ ခံယူချက်သာ ခိုင်မာလာခဲ့ရင် လိုအပ်တဲ့ဝီရိယ ကြိုးစားအားစိုက်ထုတ်မှုဆိုတာလည်း အလိုလိုဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပညာကို အားပေးတယ်ဆိုတဲ့နေရာမှာလည်း နည်းမှန်လမ်းမှန်ဖြစ်ရမယ်။ မိဘဆရာတွေဟာ ကိုယ့်သားသမီးကို တော်နေရုံနဲ့ မပြီး၊ ကောင်းအောင်လည်း လမ်းပြပေးနိုင်တဲ့အထိ တာဝန်ကျေသင့်ပါတယ်။ လူတော်တစ်ယောက်အပြင် လူကောင်းတစ်ယောက်အသွင်ကိုပါ ပုံဖော်ပေးနိုင်မှသာ မိသားစုအတွက်အားကိုးရာဖြစ်ပါမယ်၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက်လည်း တာဝန်ကျေသူ တစ်ယောက်ဖြစ်ပါမယ်။

လူကောင်းဆိုတဲ့လက္ခဏာမှာ ပညာကိုတန်ဖိုးထားခြင်း၊ မင်္ဂလာတရားနဲ့အညီ အသိအလိမ္မာရှိခြင်း၊ အနီးစပ်ဆုံးကိုယ့်မိဘ၊ ကိုယ့်ဆရာသမားကျေးဇူးအထူးသိတတ်ပြီး ရိုသေလေးစားနာခံတတ်ခြင်း၊ မြန်မာမှု၊ မြန်မာ့ဟန်၊ မြန်မာ့ဓလေ့စရိုက်တွေကို ဘာသာတရားနဲ့အညီ တန်ဖိုးထားမြှင့်တင်ပေးနိုင်ခြင်း၊ အများအကျိုးဆောင်ခြင်း၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို အကျိုးပြုပြီး တည်ငြိမ်အေးချမ်းအောင် လုပ်နိုင်ခြင်းတွေ ပါဝင်နေပါတယ်။

အချုပ်အားဖြင့်တော့ ယနေ့ ကျောင်းသား အရွယ်လူငယ်၊ လူရွယ်အားလုံးခေတ်အခြေအနေအရ ပညာတတ်တွေဖြစ်အောင် စာကိုသာ ကြိုးစားသင်စေချင်ပါတယ်။ ဆရာ ဆရာမတွေဘက်ကလည်း စေတနာသဒ္ဓါအပြည့်နဲ့ စာတတ်အောင်ကြိုးစားသင်ပေးကြမှာပါပဲ။ လက်ရှိအရှိတရား တွေအရတော့ လူကောင်းလေးတွေဖြစ်လာအောင် လမ်းပြသွန်သင်ပေးဖို့က အဓိကဖြစ်နေတယ်။ ဒါကြောင့် မျိုးဆက်အလိုက် စံနမူနာပြလေးစားထိုက်သူများစွာ မွေးထုတ်နိုင်တဲ့အထိ ကြိုးစားကြရပါမယ်။

အခက်အခဲနဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေရှိသော်ငြား ကျောင်းဖွင့်ရာသီမှာ မိဘတိုင်းက မိမိကလေးတွေကို ကျောင်းအပ်ချင်မယ်ဆိုတာ ယုံပါတယ်။ အရေးကြီးတာက ရခဲတဲ့လူ့ဘဝသက်တမ်းအတွင်း အချိန်ကုန်၊ ငွေကုန်အသက်သာဆုံးနဲ့ ဘွဲ့ရပညာတတ်ဘဝကို မြန်မြန်ရောက်ဖို့၊ ပန်းတိုင်ကိုမျက်ခြည်မပြတ်စေဖို့ သက်ဆိုင်သူအားလုံးမှာ တာဝန်ရှိပါတယ်။ သို့မှသာ ပညာအခြေခံတဲ့ အသိအတတ်ပညာရှင်တွေနဲ့ မြန်မာတို့ရဲ့ လှပတဲ့အနာဂတ်အတွက် စိတ်ချရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ။

ကိုးကား- MOI

ရာသီကားမိုးရာသီဖြစ်သကဲ့သို့ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ သစ်ပင်၊ သစ်ရွက်၊ သစ်ခက်ကလေးများသည် စိမ်းလန်းစိုပြည်လန်းဆန်းနေသည့်အပြင် ဝတ်ရည်ထုံမွမ်းသည့် ပန်းရနံ့တို့သည်လည်း ဝန်းကျင်တစ်ခို မွှေးပျံ့သင်းကြိုင်နေပေသည်။ ထိုသို့သောအခါသမယတွင် သစ်ပင်ပန်းပင်တို့သည် နှစ်ဟောင်းမှရွက်ဟောင်းများကို ကြွေကျ၍ ဝတ်ရုံလွှာကိုချွတ်ကြကာ နှစ်သစ်ကို  အားသစ်အင်သစ်ဖြင့် စိမ်းစိမ်းစိုစို ပြန်လည်လန်းဆန်းအသက်ဝင်လျက်ရှိသည်။ ထို့အတူပင် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူ လူငယ်လေးများဖြစ်ကြသော အနာဂတ်၏ကြယ်ပွင့်ကလေးများသည်လည်း ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ပညာသင်နှစ်တစ်နှစ်ကို ကုန်ဆုံးလွန်မြောက်၍ နွေရာသီပိတ်ရက်တို့တွင် အနားယူခဲ့ကြပြီးဖြစ်ရာ ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ပညာသင်နှစ်တစ်နှစ်၏ အစကနဦးကို အားမာန်အပြည့်ဖြင့် ရွှင်လန်းတက်ကြွစွာ ချီတက်ကြရန်အသင့်ဖြစ်နေကြပေပြီ။ နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေဖြင့် ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ပညာသင်နှစ်အတွက် မေလ ၂၂ ရက်မှ ဇွန်လ ၁ ရက်အထိကို ကျောင်းအပ်နှံရေးသီတင်းပတ်အဖြစ် သတ်မှတ်ကာ ကျောင်းအပ်နှံရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

ဥယျာဉ်မှူးသည် မိမိ၏ဥယျာဉ်အတွင်းမှ ရောင်စုံပန်းကလေးများလှပစေရန် ပေါင်းသင်ခြင်း၊ လိုအပ်သည့် အာဟာရဆေးများပက်ဖျန်းပေးခြင်း၊ ဖျက်ဆီးတတ်သော  ပိုးကောင်များရန်မှ  ကင်းဝေးစေရန် ပိုးသတ်ဆေးဖျန်းပေးခြင်း စသည်တို့ကို ပြုလုပ်နေပါမှ ရောင်စုံပန်းများ လှပတင့်တယ်မွှေးကြူရပေသည်။ အနာဂတ်ကိုပုံဖော်စွမ်းဆောင်နိုင်မည့် လူငယ်လေးများကိုလည်း ဥယျာဉ်မှူးကောင်းများကဲ့သို့ မိဘများ၊ ဆရာများက ဝိုင်းဝန်းပြုစုပျိုးထောင်ပေးပါမှ မှန်ကန်သောလမ်းကြောင်းပေါ် လျှောက်လှမ်းနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ်လျှောက်လှမ်းနိုင်စေရန်အတွက် မိဘ၊ ဆရာ၊ ပြည်သူလူထုတို့အားလုံးစုပေါင်း၍ မြေတောင်မြှောက်ကာပျိုးထောင်ပေးကြရမည်ဖြစ်သည်။

မည်မျှပင် မျိုးစေ့ကောင်းမွန်နေသောအပင်ဖြစ်ပါစေ ရေခံမြေခံကောင်းတွင် စိုက်ပျိုးပါမှ၊ ဘေးပယောဂအနှောင့်အယှက်အဖျက်အဆီးများကင်းစင်ပါမှ အပင်သန်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ကျောင်းသားလူငယ်လေးများအတွက်လည်း ကောင်းမွန်သောပတ်ဝန်းကျင်ရှိနေစေရန် အထူးအရေးကြီးသည်။

“ပညာမြင့်မှ လူမျိုးတင့်” နိုင်ပေမည်။ လူမျိုးတင့်နိုင်စေရန်အတွက်  ကျောင်းသားလူငယ်လေးများ ပညာရည်မြင့်မားလာစေရန် အဘက်ဘက်မှဝိုင်းဝန်းပံ့ပိုးပေးကြရမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် မိဘများဘက်မှ ငွေကြေးချို့တဲ့ကာ ကျောင်းအပ်နှံမှုမပြုနိုင်ခြင်းတို့ မရှိကြစေရန် ကျောင်းလခ၊ မိဘ၊ဆရာအသင်းကြေး၊ အားကစားကြေး၊ စာရေးကိရိယာနှင့်စာကြည့်တိုက်ကြေးအပါအဝင် မည်သည့်အခကြေးငွေကိုမျှ ကောက်ခံခြင်းမရှိပါချေ။ ထို့ပြင် KG မှ Grade-12 အထိ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများကို ပုံနှိပ်စာအုပ်နှင့် ဗလာစာအုပ်၊ ခဲတံ၊ ဘောပင်စသည့် စာရေးကိရိယာများ အခမဲ့ပေးဝေကာ KG မှ Grade-5အထိ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများအား ကျောင်းဝတ်စုံ တစ်စုံစီကိုလည်း အခမဲ့ပေးထားသည်ဖြစ်ရာ မိဘများအတွက် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးကိုအထိုက်အလျောက်လျော့ကျစေရန် ကူညီပေးထားခြင်းပင်ဖြစ်သည်။

ဥယျာဉ်တစ်ခု စိမ်းစိုလှပ သင်းပျံ့ကြိုင်လှိုင်နေစေရန်အတွက် ရေခံမြေခံကောင်းရှိရန်လိုအပ်သကဲ့သို့ နေရောင်ခြည်ရရှိမှု၊ လေဝင်လေထွက်ကောင်းမွန်မှု၊ အဖျက်ပိုးများကင်းစင်မှု၊ အားအင်ပြည့်ဝမှု စသည်ဖြင့် ဘက်စုံထောင့်စုံမှ ပံ့ပိုးမှုတို့ရှိမှသာ အောင်မြင်ကျန်းမာသော  ပန်းခြံကြီးဖြစ်ပေလိမ့်မည်။  နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ အတွက်ဖြစ်စေ၊ လူတစ်ဦးအတွက်ဖြစ်စေတိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးစေရန်ကား ပညာရေးသည် အရေးကြီးဆုံးအခန်းကဏ္ဍပင်ဖြစ်သည်။ အသိဉာဏ်ပညာ၊ ဗဟုသုတများ ရှာမှီးနိုင်စေရန် တစ်ခုတည်းသောနေရာသည်ကား စာသင်ကျောင်းများပင်ဖြစ်သည်။ စာပေပညာများကိုသင်ယူပါမှ  အကြောင်းအကျိုး၊  အကောင်းအဆိုးခွဲခြားတတ်ကာ ဘဝလှပမည်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော်အတွက် အားထားဖွယ် လူငယ်၊ လူရွယ်များ ဖြစ်လာနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ယခုနှစ် ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ပညာသင်နှစ် ကျောင်းအပ်နှံရေးသီတင်းပတ်ကို  “ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးအားလုံး စဉ်ဆက်မပြတ် ပညာသင်ယူဖို့ ကျောင်းအပ်နှံကြပါစို့”ဟူသော ဆောင်ပုဒ်ချမှတ်ကာ ကျောင်းအပ်နှံရေးအစီအစဉ်များကို အစိုးရနှင့် ပြည်သူလူထုတို့ ဝိုင်းဝန်းပူးပေါင်းအကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိသည်။ မိဘပြည်သူများအနေဖြင့် မိမိတို့၏ ရင်နှစ်သည်းချာဖြစ်သော၊ တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်သော သားသမီးရတနာလေးများကို အရောင်တောက်ပလာစေရန် ဖော်ဆောင်ပေးနိုင်သည့် ပညာရှာမှီးရာနေရာဖြစ်သော စာသင်ကျောင်းများသို့ အပ်နှံပါမှ ကလေးများအသိပညာရရှိမည်ဖြစ်သည်။ အသိပညာရှိလာပါမှ နိုင်ငံတော်၏အနာဂတ်ကို လှပစွာပုံဖော်ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။ “ယနေ့လူငယ် နောင်ဝယ်လူကြီး” ဖြစ်သော သားကောင်း၊ သမီးကောင်း ရတနာများအား လမ်းမှန်ပေါ် လျှောက်လှမ်းနိုင်စေရန် တက်ညီလက်ညီဝိုင်းဝန်းကူညီပေးကြရမည်ဖြစ်သည်။

လောကကြီးတွင် ပန်းအမျိုးပေါင်းလည်း လွန်စွာများပြားစုံလင်လှပသည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ ပန်းတိုင်းတွင်ကား  သူ့အလှတရားနှင့်သူ ရှိနေကြစမြဲပင်ဖြစ်သည်။ ထိုအလှတရားများကိုပေါ်လွင်စေရန်၊  ပိုမိုလှသည်ထက်လှပနိုင်စေရန်  ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းပုံဖော်မှုပြုသည့် ဥယျာဉ်မှူးကောင်းရှိရန်မှာလည်း လွန်စွာအရေးကြီးလှပေသည်။ နိုင်ငံတော်အတွက် အရည်အသွေးပြည့်ဝသည့် ထူးချွန်ထက်မြက်သော  လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ကောင်းများကို မွေးထုတ်ပေးရာတွင် ဆရာသည် အခရာဖြစ်သည်။

နိုင်ငံ့လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ မျိုးဆက်တိုင်း တော်တည့် ကောင်းမွန်နေစေရန် ပြုစုပျိုးထောင်ခြင်းသည် ဆရာ၏ ပညာအရည်အချင်းနှင့် စေတနာ၊ ဝါသနာ၊ အနစ်နာထားကာ ကြိုးစားပုံဖော်ပေးမှုတို့အပေါ်တွင်တည်မှီနေသည်။“တပည့်များစွာ၊ ငါ့ထက်သာ၍၊ နေရာတိုင်းမှာအရေးပါ”စေရန်ဥယျာဉ်မှူးနှင့်တူသော ဆရာများကပြုစုပျိုးထောင်ပေးကြရမည်ဖြစ်သည်။

ထိုသို့ အရေးပါလှသော ဆရာတို့၏ အခန်းကဏ္ဍကို မြင့်မားတိုးတက်စေရန်အတွက်လည်း နိုင်ငံတော်မှ စွမ်းရည်မြှင့်သင်တန်းများ ဖွင့်လှစ်ပို့ချပေးလျက်ရှိ သည်။ အနာဂတ်၏တာဝန်များကို ပခုံးပြောင်းယူကြရမည့်ကျောင်းသားလူငယ်များကို စည်းကမ်းရိုသေသူများ၊ ပညာပြည့်ဝသူများ၊ တွေးခေါ်စဉ်းစားတတ်သူများ၊ နိုင်ငံတော်အပေါ် သစ္စာစောင့်ထိန်းသူများဖြစ်စေရန် လေ့ကျင့်ပျိုးထောင်ပေးကြရမည်ဖြစ်သည်။

ထိုသို့   လေ့ကျင့်ပျိုးထောင်ပေးနိုင်ရန်အတွက် “ပညာသည်သာ အခရာ”ဖြစ်၍ ပညာရှာမှီးနိုင်ရာ စာသင်ကျောင်းများသို့ ကျောင်းအပ်နှံခြင်းဖြင့် မိမိတို့ရင်သွေးများ၏ဘဝခရီးကို ဖြောင့်တန်းစွာ လျှောက်လှမ်းမှုပြုနိုင်စေရန် လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ်သို့တင်ပေးရမည်ဖြစ်သည်။

မိုးဦးရာသီတွင် စိမ်းစိုအုံ့မှိုင်းမှုနှင့်အတူ မိုးစက်၊ မိုးပေါက်တို့သည် ပန်းတို့အတွက် လောကဓံတရားဟုဆိုနိုင်သော်ငြား  ထိုလောကဓံကြောင့်ပင် လှပမွှေးပျံ့သော ပန်းပွင့်တို့ကို ဖူးပွင့်နိုင်ကြသည်မှာလည်း အမှန်တရားပင်ဖြစ်သည်။ မိုးရေစက်တို့အကြားဝယ် ဖြူ၊ နီ၊ ပြာ၊ ဝါ ရောင်စုံပန်းတို့၏အလှတရား၊ စိမ်းစိုသော သစ်ရွက်၊ သစ်ခက်တို့၏ အလှတရားများနှင့်အတူ ဇွန်လ  ၂ ရက်မှစတင်၍ ဘဝ၏လှေကားများကို တစ်ဆင့်ချင်း၊ တစ်ဆင့်ချင်း အားမာန်အပြည့်ဖြင့် ချီတက်လျှောက်လှမ်းကြမည့် ကျောင်းသား၊ကျောင်းသူလူငယ်များ၏ အဖြူ၊ အစိမ်း တူညီဝတ်စုံ ယူနီဖောင်းအလှတရားတို့သည်လည်း နှိုင်းတုမမီနိုင်သော ပန်းချီကားချပ်တစ်ချပ်သဖွယ်ပင် ဖြစ်ပေလိမ့်မည်။ ထိုတူညီဝတ်စုံဝတ်ဆင်ထားမှု၏ နောက်တွင် စိတ်ဓာတ်ပိုင်းဆိုင်ရာများလည်း တိုးတက်ပြောင်းလဲလာပြီး မိမိတို့ဘဝနှင့် နိုင်ငံတော်အတွက် အသိပညာများကြွယ်ဝကြကာ ဗလငါးတန်နှင့်ပြည့်ဝသည့် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ကလေးများ ဖြစ်ထွန်းပေါ်ပေါက်လာကြရခြင်းပင်ဖြစ်သည်။  ထိုသို့ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များကို မြေတောင်မြှောက်ပေးနိုင်စေရန်အတွက် ကျောင်းအပ်နှံကြရမည်ဖြစ်သည်။

"Education breeds confidence. Confidence breeds hope. Hope breeds peace." “ပညာရေးက ယုံကြည်မှုကို မွေးဖွားပေးတယ်။ ယုံကြည်မှုက မျှော်လင့်ချက်ကိုမွေးဖွားတယ်။ မျှော်လင့်ချက်က ငြိမ်းချမ်းရေးကိုမွေးဖွားတယ်” ဟု  ကွန်ဖြူးရှပ်သင်ကြားပေးခဲ့သော ပညာရေးဆိုင်ရာဒဿနများက ဖော်ပြပေးနေသည်မှာ  အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတစ်ဝန်းကျောင်းနေအရွယ်ကလေးများ ကျောင်းအပ်နှံရေးအတွက် နိုင်ငံတော်၏ ရည်မှန်းချက်မှာ “ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးများအားလုံး ကျောင်းသို့ရောက်ရှိရေး နှင့်အနည်းဆုံး ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတိုင်း KG+9 ပြီးမြောက်ရေးဖြစ်သည့်အတွက်   ကျောင်းအပ်နှံရာတွင်   ငွေကုန်ကြေးကျမရှိစေရန်၊   ပညာရည်မြင့်မားစေရန် ဆောင်ရွက်ပေးထားသည့်အတွက် ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးတိုင်း  ကျောင်းအပ်နှံနိုင်ကြစေရန် မိဘပြည်သူများ၊ ဆရာ၊ ဆရာမများ၊ ရပ်ရွာလူထုများ၊ ဌာနဆိုင်ရာများအားလုံး ဝိုင်းဝန်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။ Grade-9 အောင်မြင်ပြီးမြောက်သူများအတွက် စက်မှု၊ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးကျောင်းများလည်း ဖွင့်လှစ်ပေးပြီး နိုင်ငံ့သားကောင်းရတနာလေးများအတွက် အခွင့်အလမ်းများစွာကို  နိုင်ငံတော်မှ  ဖန်တီးပေးထားခြင်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံအတွင်းဆင်းရဲမှုလျှော့ချပြီး  လူမှုစီးပွားဘဝများ တိုးတက်လာစေရန် ပြည်သူများ၏ ပညာရည်မြင့်မားရေးသည် အခြေခံလိုအပ်ချက်ဖြစ်သည့်အတွက် မြို့ပေါ်နေပြည်သူများသာမက ကျေးလက်နှင့် ဝေးလံခေါင်ဖျားဒေသများတွင်ရှိသည့် ပြည်သူလူထုများပါမကျန်  ပညာတတ်မြောက်စေရန် ဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့်ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးများအားလုံး စာသင်ကျောင်းသို့ရောက်ရှိ  အပ်နှံလာစေရေး၊ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ပညာသင်ယူမှုမဆုံးရှုံးစေရေး၊   အချိန်မတိုင်မီကျောင်းထွက်မှုမရှိစေရေး၊ ကျောင်းအပ်နှံမှုနှုန်းမြင့်မားလာစေရေးတို့အတွက် မိဘ၊ ဆရာ၊ ရပ်ရွာလူထု၊ ဌာနဆိုင်ရာများသည် အမျိုးသားရေးတာဝန်တစ်ရပ်အဖြစ် ဝိုင်းဝန်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြပါစို့ဟု တိုက်တွန်းရေးသားလိုက်ရပါသည်။    ။

Source: Myawady Web Portal