လူမှုရေးကဏ္ဍဆောင်းပါး

မိုးရာသီတွင် အအေးမိ၊ နှာစေး၊ ရာသီတုပ်ကွေး၊ သွေးလွန်တုပ်ကွေး၊ ငှက်ဖျားရောဂါနှင့် အရေပြားရောဂါ စသည့် ကူးစက်ရောဂါများဖြစ်ပွား လေ့ရှိသည်။ ထို့ပြင် အစာအဆိပ်သင့်ခြင်း၊ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောခြင်း၊ အစာအိမ်နှင့် အူများရောင်ရမ်းခြင်းတို့လည်းဖြစ်တတ်သည်။

ရှေးလူကြီးများက မိုးရာသီဓာတ်စာအဖြစ် ပျားရည်၊ ထန်းလျက်၊ သံပရာရည် ဤသုံးမျိုးကို တစ်ကျပ်သားစီ ဆတူရော၍ သုံးရက်တိတိတစ်နေ့လျှင် ဆေးတစ်ဖုံကုန်အောင်စားလေ့ရှိကြသည်။ ယင်းဓာတ်စာသည်မိုးရာသီတစ်ခုလုံး မည်သည့်ရောဂါမျှ မဖြစ်နိုင်ဟုဆိုသည်။

ကျန်းမာစေဖို့ရာ မိုးရာသီဓာတ်စာ

ထို့ကြောင့် သင့်မိသားစုကျန်းမာရေးအတွက် မိုးရာသီတွင် ဆောင်ရန်၊ ရှောင်ရန်အစားအစာများကို အောက်ပါအတိုင်း အကြံပြုလိုက်ရပါသည်။

-ဆီဖြင့်ကြွပ်ကြွပ်ကြော်ထားသော အစားအစာများက အစာကြေညက်စေရန်ခက်ခဲပြီး အစာခြေစနစ်ကိုပါ ပြဿနာဖြစ်စေနိုင် သည်။ ထို့ကြောင့် မိုးရာသီတွင် ဆီပါ၀င်မှုနည်းသောအစားအစာမျိုးကိုသာ ရွေးချယ်စားသင့်သည်။

-ကြက်ဟင်းခါးသီး၊ ကင်းပုံသီး(အခါး)၊ ခွေးတောက်ရွက်ကဲ့သို့ ခါးသောဟင်းသီးဟင်းရွက်များသည် ပြင်ပရောဂါပိုးများကူးစက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။

-မည်သည့်အစားအစာမဆိုလတ်လတ်ဆတ်ဆတ်စားသုံးသင့်သည်။

-အငန်ဓာတ်သည် ခန္ဓာကိုယ်ထဲရှိ အရည်ဓာတ်ကိုချုပ်တည်းစေနိုင်သောကြောင့် ဆား(အငန်) လျှော့စားသင့်သည်။

- ကွေကာအုပ်သည် မိုးရာသီအတွက် ဆေးဖက်၀င်သော ဓာတ်စာတစ်မျိုးဖြစ်သည်။

-မိုးရာသီအတွက် အသင့်လျော်ဆုံးဆီအမျိုးအစားမှာ သံလွင်ဆီဖြစ်သည်။ သံလွင်ဆီသည် စေးပျစ်ခဲခြင်းမရှိဘဲ အစာကြေညက်လွယ်သည်။

- မိုးအေးလွန်းသည့်နေ့များတွင် ညစာစားပါက ပျော့သော၊ ကြေညက်လွယ်သောဟင်းလျာမျိုးကိုသာ စီမံချက်ပြုတ်၍ ပူပူနွေးနွေး စားသင့်သည်။

- ကြက်သွန်ဖြူ၊ ချင်း၊ ငရုတ်ကောင်း၊ ဇီရာ၊ နံနံပင်၊ နံနံစေ့၊ နနွင်း စသည့် ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်များက မိုးရာသီအတွက်သက်စောင့် ဆေးဖြစ်သည်။

- မိုးရာသီတွင် အစာစားပြီးနောက် ၀မ်းဗိုက်အတွင်း မအီမသာခံစား ရပါက အုန်းရည်သောက်နိုင်သည်။

- အအေးမိ၊ တုပ်ကွေး၊ နှာစေးခြင်းမှ ကြိုတင်ကာကွယ်သည့်အနေဖြင့် ဗီတာမင် C ဓာတ်ကြွယ်၀သော ဂေါ်ဖီကို စွပ်ပြုတ်လုပ်၍ မကြာခဏ စားပေးပါ။ (ဗီတာမင် C ဆေးပြားကို ဖြည့်စွက်စာအဖြစ် မှီဝဲနိုင် သည်။)

-မိုးရာသီတွင်ဖြစ်တတ်သော ရာသီတုပ်ကွေးဖျားနာများသည် ကိုယ်အပူချိန်မြင့်တက်လွန်းခြင်း၊ ၀မ်းပျက်၀မ်းလျှော၍ခန္ဓာကိုယ်တွင်း ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ခြင်းများဖြစ်နိုင်သဖြင့် ကြိုတင်ကာကွယ်သည့်အနေဖြင့် ရေများများသောက်သင့်သည်။

-အအေးမိသူများတွင် နှာခေါင်းနှင့်လည်ချောင်းရှင်းစေရန် လက်ဖက် ရည်ကြမ်း(ရေနွေး)ကိုသာ သောက်သုံးသင့်သည်။

-အအေးမိခြင်းနှင့် လည်ချောင်းနာခြင်းတို့အတွက် ချင်းအနည်းငယ်ကိုထောင်းပြီး တစ်မိနစ်ခန့်ဆူအောင်ပြုတ်၍ တစ်နေ့နှစ်ခွက် သောက်နိုင်သည်။

- ကိုယ်ခံစွမ်းအားကောင်းမွန်၍ အအေးမိ၊ နှာစေး၊ ချောင်းဆိုး၊ တုပ်ကွေးစသည့်ကူးစက်ရောဂါများမှ ကြိုတင်ကာကွယ်သည့်အနေဖြင့် ကြက်သားသို့မဟုတ် ကြက်ရိုးကိုကြက်သွန်ဖြူ၊ ချင်းတို့ဖြင့် စွပ်ပြုတ်ပူပူသောက်သင့်သည်။

-အအေးမိ၍လည်ချောင်းနာ၊ အသံ၀င်ခြင်းတို့အတွက် နွားနို့ပန်းကန်လုံးထဲသို့ ပျားရည်နှင့် နနွင်းမှုန့်တို့ကို လက်ဖက်ရည်ဇွန်း တစ်၀က် ခန့်စီရော၍ တစ်နေ့နှစ်ကြိမ်သောက်ပါက သက်သာ စေနိုင်သည်။

-၀မ်းပျက်၀မ်းလျှောပါက ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်ရန် ဓာတ်ဆားရည်တစ်ခုခုသောက်ပါ။ ဓာတ်ဆားရည်အလွယ် တကူမရနိုင်ပါက ရေကျက်အေးလေးခွက်တွင် သကြားလက်ဖက် ရည်ဇွန်းရှစ်ဇွန်း၊ ဆားလက်ဖက်ရည်ဇွန်းတစ်ဇွန်းထည့်ဖျော်ပြီး သောက်နိုင်သည်။

-မိုးမိ၍ ချမ်းစိမ့်စိမ့်ဖြစ်လာပါက ချင်းပါးပါး ခုနစ်လွှာနှင့် ထန်းလျက် အညိုသုံးခဲတို့ကိုရေသုံးခွက်တစ်ခွက်တင်ကျို၍ နံနက်၊ညတစ်ခွက်စီသောက်ပါက အချမ်းသက်သာစေနိုင်သည်။

-ဒိန်ချဉ်တစ်ဖန်ခွက်ထဲသို့ ကြံသကာကိုထောင်းထု၍ ဖျော်ထည့်ပါ၊ ယင်းဖျော်ရည်ထဲကို ငရုတ်ကောင်းမှုန့်နှင့် ဆားအနည်းငယ်ထည့်၍ နံနက်တိုင်း အိပ်ရာထချိန်တွင်သောက်ပေးပါ။ ဤဆေးဖျော်ရည်က မိုးရာသီတွင်သာမက ဆောင်းရာသီတွင်ပါ ဖြစ်လေ့ရှိသော နှာစေးခြင်းကို သက်သာပျောက်ကင်းစေနိုင်သည်။

မိုးရာသီအတွက် ရှောင်ရန်အစားအစာများ

လမ်းဘေးအစားအစာများနှင့် ယင်နားစာများက ၀မ်းပျက်၀မ်းလျှော ရောဂါများဖြစ်စေနိုင်သည့်အပြင် အစာအဆိပ်သင့်ခြင်းကိုပါ ဖြစ်စေနိုင်၍ ယင်းအစားအစာများကို ရှောင်ကြဉ်သင့်သည်။

-၀မ်းပျက်၀မ်းလျှောခြင်းမှကြိုတင်ကာကွယ်သည့်အနေဖြင့်အမှည့်လွန်သစ်သီးများကိုရှောင်ကြဉ်သင့်သည်။

- ယင်မနားစေရန် အမှိုက်များကို အမှိုက်ပုံးထဲသို့ စနစ်တကျ စွန့်ပစ်သင့်သည်။

-ဖရဲသီးကဲ့သို့သော အရည်ရွှမ်းသည့်အသီးများသည် မိုးရာသီတွင် အစာမကြေ ရင်ပြည့်ရင်ကယ် ဖြစ်စေတတ်သဖြင့် ရှောင်ကြဉ်သင့်သည်။

-မုန်ညင်းဆီ၊ ပဲဆီ၊ နှမ်းဆီများသည် မိုးရာသီတွင် ခန္ဓာကိုယ်တွင်းဇီ၀ဖြစ်စဉ်ကို ကမောက်ကမဖြစ်စေနိုင်၍ ယင်းဆီများစားသုံးခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်သင့်သည်။

- မိုးရာသီတွင် အဆီဓာတ်ပါဝင်မှုများသော နို့နှင့်နို့ထွက်ပစ္စည်းများကိုရှောင်ကြဉ်သင့်သည်။ နို့နှင့်နို့ထွက် ပစ္စည်းများက အစာခြေစနစ်ကိုခက်ခဲစေကာ အစာခြေလမ်းကြောင်းအတွင်း ရောဂါပိုးမွှား များ ပေါက်ပွားစေတတ်သည်။

- အေးခဲထားသောအစားအစာများထဲတွင်ဗက်တီးရီးယားများ တိုးပွားလာစေနိုင်သဖြင့် ရေခဲသေတ္တာထဲတွင် ပြန်လည်အေးခဲ၍ မစားသင့်ပေ။ အခန့်မသင့်ပါက အစာအဆိပ်ဖြစ်စေနိုင်သည်။

-မိုးရာသီတွင် မချက်ပြုတ်ဘဲ အစိမ်းစားရသော ဟင်းရွက်စိမ်းအသုပ်များကို အတတ်နိုင်ဆုံးရှောင်ကြဉ်သင့်သည်။ စားသုံးမည်ဆိုပါက ရေဖြင့် သေချာစွာဆေးကြောသန့်စင်ပြီးမှ စားသုံးသင့်သည်။

အချုပ်အားဖြင့်ဆိုသော် မိုးရာသီတွင် အအေးမိ၊ နှာစေး၊ ချောင်းဆိုး စသည့် ကူးစက်ရောဂါများ ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသဖြင့် မိမိတို့နေအိမ်တွင် ဖျားနာပျောက်ဆေးများ အရန်သင့်ဆောင်ထားသင့်သည်။ မိုးရေတွင်ပါလာ လေ့ရှိသောသဘာ၀အက်စစ်ပျော့များနှင့်စိုထိုင်းထိုင်းထိတွေ့မှုကလည်းအသား အရေနှင့်ဆံသားများကိုပျက်စီးစေတတ်သည်။ ထို့ကြောင့် မိုးမိလာသောအခါ ရေခပ်နွေးနွေးဖြင့် ရေချိုးပါ။ မှိုပိုးမွှား အန္တရာယ်မှကာကွယ်ပေးနိုင်သည့် ကာဘော်လစ် သို့မဟုတ် ပိုးသေစေ နိုင်သောကိုယ်တိုက်ဆပ်ပြာများ အသုံးပြုသင့်သည်။အနံ့အသက် ကောင်းပြီး သန့်ရှင်းခြောက်သွေ့သည့်မျက်နှာသုတ်ပဝါသုံးပါ။ ရေချိုး ပြီးသောအခါတွင်လည်းလိုအပ်ပါကယားနာပျောက်ကိုယ်လိမ်းပေါင်ဒါ သို့မဟုတ် ခရင်မ်လိမ်းပေးပါ။ မိုးရေထဲတွင်ပျော်၀င်နေသော အက်စစ်ပျော့သည်အသားအရေကိုခြောက်သွေ့ယားယံစေသဖြင့် ညအိပ်ရာ၀င်ခါနီး အသားလှဆီ သို့မဟုတ် ရေဓာတ်များသော ညလိမ်း ခရင်မ်ကို လိမ်းသင့်သည်။

မိုးရာသီတွင် လေထုစိုထိုင်းမှုများကြောင့် ၀က်ခြံ ပိုမိုပွားလာစေတတ် သည်။ ထို့ကြောင့် ဗီတာမင် C ကိုအခြေခံ၍ ဖော်စပ်ထုတ်လုပ်ထားသော မျက်နှာသစ်ဆပ်ပြာကို ရွေးချယ်သုံးသင့်သည်။ မိုးရေတွင် ပါဝင်သည့် သဘာ၀အက်စစ်ပျော့ဓာတုပစ္စည်းက ဆံသားများကို ခြောက်သွေ့ ပျက်စီးစေနိုင်၍ အိမ်ပြန်ရောက်ရောက်ချင်း ရေစိုနေသောဆံပင်ကို သုံးနေကျ Shampoo ဖြင့် ခေါင်းလျှော်ပါ သို့မဟုတ် မျက်နှာသုတ်ပဝါ သန့်သန့်ဖြင့် ရေများကုန်စင်ခြောက်သွေ့အောင် ပြုလုပ် သင့်ကြောင်း အကြံပြု ရေးသားလိုက်ရပါသည်။

Source: Myawady Web Portal

Photo - Duwun

ပေါက်ပေါက်

Thu, 05/29/2025 - 12:00

-မည်သည့်အစားအစာမဆိုလတ်လတ်ဆတ်ဆတ်စားသုံးသင့်သည်။

- ကွေကာအုပ်သည် မိုးရာသီအတွက် ဆေးဖက်၀င်သော ဓာတ်စာတစ်မျိုးဖြစ်သည်။

မိုးရာသီအတွက် ရှောင်ရန်အစားအစာများ

Source: Myawady Web Portal

Photo - Duwun

အမေရိကန် CDC နဲ့ အငြင်းပွားနေရတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးဂယက်

ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးကို ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ၊ ကလေးများမှာ ထိုးပေးဖို့မလိုအပ်တော့ဘူးလို့ အမေရိကန်ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးစင်တာက သတ်မှတ်လိုက်ပါတယ်။ ဒီသတင်းကိုထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်သူ က အမေရိကန်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီး ရောဘတ်အက်(ဖ်)ကနေဒီဖြစ်ပြီး မေလ ၂၇ ရက်မှာ လူမှုကွန်ရက်ကနေတစ်ဆင့် ဗီဒီယိုနဲ့တကွ ထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။ သူ့ရဲ့ ဘေးနှစ်ဖက်မှာခြံရံနေသူများက အစားအစာနှင့်ဆေးဝါးကွပ်ကဲမှုဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာမာတင်မက်ကာရီနဲ့ အမျိုးသားကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်းဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာဂျေးဘာတက်ချာယာတို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဆိုလိုချင်တာက ဒီထုတ်ပြန်ချက်ဟာ တကယ်ကိုတရာ

အမေရိကန် CDC နဲ့ အငြင်းပွားနေရတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးဂယက်

ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးအနေနဲ့အခုလိုမျိုးထုတ်ပြန်ကြေညာလိုက်ချိန်မှာအမေရိကန်ရောဂါ ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးဌာနရဲ့ဝက်ဆိုက်မှာတော့ ယခင်အကြံပြုချက်ကိုပဲဆက်လက်တင်ထားတာကိုတွေ့နေရပါသေးတယ်။ အဲဒီအကြံပြုချက်ကဘာလဲဆိုရင် အသက်ခြောက်လအထက်ရှိသူ အားလုံးအနေနဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးကို ထိုးနှံသင့်တယ်လို့အကြံပြုထားတာပါ။ ဒါ့အပြင် သင်ကကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်ဖြစ်နေမယ်၊ကလေးကိုမိခင် နို့တိုက်သူဖြစ်နေမယ်၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်နိုင် ဖို့ကြိုးစားသူဖြစ်နေမယ်၊ ဒါမှမဟုတ် ကိုယ်ဝန်ဆောင်သူ ဖြစ်လာတော့မယ့်သူတွေ အနေနဲ့ ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ခုနှစ်ကာလမှာ ကိုဗစ်- ၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးထိုးနှံမှုခံယူခြင်းက သိပ်ကိုအရေးကြီးတယ်လို့ အကြံပြုချက်ထဲမှာ ဖော်ပြထားတာတွေ့ရပါတယ်။

ပညာရှင်များရဲ့ကန့်ကွက်သံ

အမေရိကန်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးရဲ့အခု ထုတ်ပြန်ချက်အတွက် အဓိကရည်ရွယ် ချက်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းမသိရသေးပေမယ့် ဒီလိုမျိုးထုတ်ပြန်မှုအပြီးမှာ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များဆီမှ ကန့်ကွက်ချက်တွေထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ အမေရိကန်သားဖွားနှင့် မီးယပ်ပညာကောလိပ်မှ ပါမောက္ခချုပ် ဒေါက်တာစတီဗင်ဖလေ့မန်းက "ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့အကြံပြုချက်များကို ပြောင်းလဲလိုက်တယ်ဆိုရင်တောင်မှ သိပ္ပံပညာကတော့ ပြောင်းလဲမှုမရှိပါဘူး" ဆိုပြီးပြောထားပါတယ်။

"ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်ခံရမှုကတကယ့်ကို ကပ်ဘေးကြီးတစ်ခုဖြစ်လာနိုင်တဲ့အပြင် ကလေးငယ်တွေမှာ မသန်စွမ်းမှုတွေ တိုးမြှင့်ဖြစ်ပေါ်လာစေနိုင်တယ်ဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းသိရှိထားပြီးသားပါ။ ဒါက မိသားစုများအတွက် ဆိုးဝါးလှတဲ့နောက် ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများကို ဖြစ်ပေါ်လာစေမှာအမှန်ပါပဲ။ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ် ဆေးက ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလမှာဘေးကင်းစိတ်ချရမှုရှိစေပြီး ဒီကာကွယ်ဆေးကိုထိုးနှံခြင်းက ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များနဲ့သူတို့ရဲ့ မွေးကင်းစကလေးငယ်များကို ရောဂါပိုးကူးစက်မှုကနေ ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်" လို့ ဒေါက်တာစတီဗင်ဖလေ့မန်းက အခိုင်အမာပြောထားပါတယ်။

ဒါ့အပြင် အမေရိကန်ကူးစက်ရောဂါဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းမှဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာ တီနာတန်းကလည်း ကိုယ်ဝန်ဆောင်သူတွေမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကူးစက်ခံရပါက ကလေးကိုလမစေ့မီမွေးဖွားခြင်း၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်စဉ်ကာလတွင် သွေးပေါင်ချိန်ထိုးတက်ခြင်း၊ နှလုံးကြွက်သားများတွင် အနာဖြစ်ခြင်း၊ သွေးကြောပိတ်ခြင်းနဲ့ ကျောက်ကပ်ပျက်စီးခြင်းတို့အထိဖြစ်ပွားနိုင်တယ်လို့ ပြောထားပါသေးတယ်။

ထို့အတူ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ် ဆေးများထုတ်လုပ်နေတဲ့ ဖိုင်ဇာ-ဘိုင်အို အန်တက်နဲ့ မိုဒါနာတို့ကကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့အခုထုတ်ပြန်ချက်နဲ့ပတ်သက်ပြီး မှတ်ချက်ပြုပြောထားတာမရှိပေမယ့် မကြာသေးခင်တုန်းက အစားအစာနှင့် ဆေးဝါးကွပ်ကဲမှုဦးစီးဌာနက ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံနိုင်တဲ့အသက်ကန့်သတ်ချက်နဲ့ပတ်သက်လို့ ဖိုင်ဇာကုမ္ပဏီကပြောထားတာတော့ရှိပါတယ်။ ဘာပြောထားလဲဆိုရင် သူတို့အနေနဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးနဲ့ပတ်သက်လို့ သိပ္ပံပညာရပ်ကိုသာ ထောက်ခံတယ်ဆိုတဲ့အကြောင်း၊ ဒီလိုမျိုး ကာကွယ်ဆေးကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ထိုးနှံပေးခြင်းက ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုနဲ့ဆက်စပ်တဲ့ ဆေးရုံတက်ရောက်ကုသရသူများပြားခြင်း၊ သေဆုံးခြင်းအပါအဝင် ပြင်းထန်သောဝေဒနာများကိုခံစားရခြင်းတို့ကို ကာကွယ်ပေးရာမှာအရေးပါတဲ့လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်းတို့ကို ပြောထားပါတယ်။

ကာကွယ်ဆေးအတွက် လုပ်ငန်းစဉ်

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ အစားအစာနှင့်ဆေးဝါးကွပ်ကဲမှုဦးစီးဌာနက ကာကွယ်ဆေးရဲ့ထိရောက်မှု၊ ဘေးကင်း စိတ်ချရမှုဆိုင်ရာသုတေသနတွေကိုလေ့လာဆန်းစစ်ပြီး အဲဒီကာကွယ်ဆေးတွေကို အသုံးပြုခွင့်သတ်မှတ်ပေးတာဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ကအတည်ပြုသတ်မှတ်ပေးထားတဲ့ အမေရိကန်ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးဌာနက ဒီကာကွယ်ဆေးကိုတော့ ဘယ်သူတွေက ဘယ်အချိန်မှာထိုးနှံသင့်တယ်ဆိုတာကို ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များရဲ့အကြံပြုချက်များအတိုင်းအတည်ပြုပေးတာပါ။ ဒါကြောင့် ကာကွယ်ဆေးတစ်မျိုးကိုအတည်ပြုဖို့၊ ထိုးနှံဖို့နဲ့မထိုးနှံဖို့ဆိုတဲ့ ပြည်သူလူထုသို့အကြံပြုချက်မျိုးကို ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များပါဝင်တဲ့ကော်မတီကသာ အဓိကဆုံးဖြတ်တာဖြစ်ပါတယ်။

လူတစ်ဦးတစ်ယောက်တည်းက ဆုံးဖြတ်ရတာမျိုးမဟုတ်ပါဘူး။ အခုဖြစ်စဉ်မှာလည်းကျန်းမာရေးဝန်ကြီးအနေနဲ့ဒီလိုထုတ်ပြန်ကြေညာချက်အတွက် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များကော်မတီနဲ့ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခဲ့ခြင်းရှိ၊ မရှိဆိုတာ သေချာမသိရှိထားရသေးပါဘူး။

သတင်းဌာနတစ်ခုအနေနဲ့ ကော်မတီဝင်တွေကို လိုက်လံဆက်သွယ်မှုတွေလုပ်ပြီးမေးမြန်းခဲ့ပေမယ့် သူတို့ဆီကနေပြန်လည်ဖြေဆိုမှုတွေမရှိသေးတာကိုလည်းတွေ့ရှိထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အမေရိကန်ကလေးသူငယ်များဆိုင်ရာကူးစက်ရောဂါကော်မတီ အကယ်ဒမီမှဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာရှောင်အိုလာရီက အခုလိုမျိုးပြောထားပါတယ်။

"အခုဆုံးဖြတ်ချက်က ကာကွယ်ဆေး ရဲ့ဘေးကင်းစိတ်ချရမှုအတွက် နှစ်ပေါင်း များစွာကြာတည်ရှိလာခဲ့တဲ့ တွေ့ရှိချက်တွေကိုအခြေခံတဲ့လုပ်ငန်းစဉ်ကို ရှောင် လွှဲထားတဲ့အပြင် ကာကွယ်ဆေးကိုဘယ် သူတွေထိုးနှံသင့်တယ်ဆိုတဲ့ ထုတ်ပြန်မှု မျိုးနဲ့ပတ်သက်ပြီး အကြံပြုရလေ့ရှိတဲ့ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များရဲ့ ပညာရပ်ပိုင်း ဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်မှုတွေကိုပါ လျစ်လျူရှု ထားတာဖြစ်ပါတယ်။"

ဒါ့အပြင်ဒေါက်တာတီနာတန်းက "အခုလိုမျိုးအမေရိကန်ပြည်သူ သန်းပေါင်းများစွာအပေါ်မကောင်းတဲ့အကျိုးဆက်တွေ မသက်ရောက်စေဖို့အတွက် ကျွမ်းကျင်သူများရဲ့အကြံဉာဏ်ကို လျစ်လျူရှုရာရောက်ပါတယ်" လို့ပြောထားပါတယ်။

အကျိုးဆက်နဲ့သက်ရောက်မှုများ

ဒီအခြေအနေအရဆိုရင် အမေရိကန်ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ထုတ်ပြန်ချက် ကတကယ်လိုအပ်လို့ထုတ်ပြန်လာတာလား။ ဘယ်လိုအကျိုးသက်ရောက်မှုတွေ ရှိစေနိုင်မလဲဆိုတာကို ဆက်ပြီးကြည့်ရမယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါဘေးဆိုက်တုန်းက အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေဟာ ဒီရောဂါဆိုးကြီးကြောင့် ဆေးရုံတက်ရောက်ကုသရတဲ့လူနာတွေ၊ သေဆုံးရသူတွေလျော့နည်းစေဖို့အတွက် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးများကို ပထမဆုံးအတည်ပြုခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိကျန်းမာရေးဝန်ကြီး ကနေဒီ ဆိုတာက ဒီကာကွယ်ဆေးများရဲ့ဘေး ကင်းစိတ်ချရမှုနဲ့ပတ်သက်လို့ အမြဲတမ်း လိုလို လူသိရှင်ကြားဝေဖန်မေးခွန်းထုတ်မှုတွေလုပ်နေသူဖြစ်ပြီး သူ့လက်အောက်မှအရာရှိများနဲ့အတူ လက်ရှိဆောင်ရွက်နေတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးထိုးဖို့အကြံပြုချက်က ယနေ့အချိန်အတွက် လိုအပ်ခြင်းရှိ၊ မရှိကိုဆွေးနွေးပြီးနောက် အခုလိုမျိုးထုတ်ပြန်ချက်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ လူတော်တော်များများက ကာကွယ်ဆေး ကိုထိုးနှံခြင်းကြောင့်ဖြစ်စေ၊ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရခြင်းကြောင့်ဖြစ်စေ၊ နည်းလမ်းနှစ်မျိုးစလုံးကြောင့်ဖြစ်စေ ကိုယ်ခံအားရရှိထားပြီးဖြစ်တယ်လို့ သူတို့ကယူဆထားတဲ့အတွက်ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် အခုလိုမျိုးထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့အတွက်လည်း ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များ၊ ကလေးငယ်များက ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကာကွယ်ဆေးကိုထိုးရမလိုလို၊ မထိုးရမလိုလိုနဲ့ သို့လောသို့လောဖြစ်လာရပါ တယ်။ ဒါကြောင့် ပြီးခဲ့တဲ့လေ့လာမှုများကိုဆင်ခြင်ထောက်ချင့်လိုက်မယ်ဆိုရင် ဘယ်သူမဆို ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ် ဆေးကိုထိုးဖို့လိုအပ်မယ်ဆိုတာ မြင်သာလာမှာပါ။

အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါ အများဆုံးဖြစ်ပွားလေ့ရှိတာက ဆောင်းရာသီအခါပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ဆောင်းရာသီမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရမှုကြောင့် ဆေးရုံတက်ရောက်ကုသမှုခံယူရသူစုစုပေါင်း လေးသိန်းကျော်ရှိတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ဒါ့အပြင်ဒီရောဂါကြောင့် အပတ်စဉ်သေဆုံးသူဦးရေဟာ ရာနဲ့ချီရှိတယ်လို့လည်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားတာတွေ့ရပါတယ်။

ဒီလိုမျိုး ဆေးရုံတက်ရသူတွေကိုကြည့်လိုက်ရင် သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ၊ ကိုယ်ခံအားနည်းသူတွေနဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်တွေပါဝင်နေတာကိုတွေ့ရှိရပါတယ်။ ဒါကြောင့် နာတာရှည်ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်ခြေနဲ့ လက်ရှိအချိန်အထိ တိတိကျကျမသိရှိသေးတဲ့ရောဂါရဲ့သက်ရောက်မှုတွေကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက်ဆိုရင် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ကာကွယ်ဆေးကိုထိုးထားတာက ပိုမိုဘေးကင်းစိတ်ချရမှုရှိစေမယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူများကအကြံပြုထားပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးတွေအတွက်ဆိုရင် ဒီလိုမျိုးကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်းက သူတို့မွေးလာမယ့်ကလေးများအတွက်ပါ ကိုယ်ခံအားကိုဖြစ်ပေါ်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါတင်မကသေးပါဘူး။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မိခင်များနဲ့ မွေးကင်းစ ကလေးငယ်များကို ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုကြောင့် ဆေးရုံတက်ရောက်ကုသရမှုတွေကိုလည်း လျော့ကျစေနိုင်ပါတယ်လို့ မိခင်နှင့်ကလေးဆေးဘက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

ဒါဆိုရင် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ အခုထုတ်ပြန်ချက်က လက်တွေ့မြေပြင် အခြေအနေနဲ့ ကိုက်ညီမှုရှိပါ့မလားဆိုတာက မေးခွန်းထုတ်ဖွယ်ရာဖြစ်နေတဲ့အတွက် အငြင်းပွားဖွယ်ရာများလည်းဖြစ် ပေါ်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ပညာရှင်များဟာ အကိုးအကားများနဲ့တကွ ထုတ်ပြန်ပြောဆိုမှုတွေ လုပ်ဆောင်လာတာဖြစ်ပါတယ်။ ကာကွယ်ဆေးဆိုတာကိုယ်တိုင်ရဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်အရ ထိုးနှံရမှာမှန်ပေမယ့်လည်း တချို့သောရောဂါတွေအတွက်တော့ ကာကွယ်ဆေးကို မဖြစ်မနေထိုးနှံသင့်ပါတယ်။ လက်ရှိ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါကာကွယ်ဆေးများကလည်း သူတို့ ရဲ့အစွမ်းသတ္တိကို အောင်မြင်စွာပြသထား နိုင်တာတွေ့ရတဲ့အတွက် ဒီလိုမျိုးအာမခံ ချက်ရှိတဲ့ကာကွယ်ဆေးမျိုးကို ထိုးနှံသင့် တယ်လို့ဆိုရမှာပါ။ ။

Ref: TIME

Source: Myawady Web Portal

ဘာသာပြန်ဆောင်းပါးရှင် - ထက်မြတ်

Thu, 05/29/2025 - 12:00

ပညာရှင်များရဲ့ကန့်ကွက်သံ

ကာကွယ်ဆေးအတွက် လုပ်ငန်းစဉ်

အကျိုးဆက်နဲ့သက်ရောက်မှုများ

Ref: TIME

Source: Myawady Web Portal

နင်လားဟဲ့လောကဓံ

ဘဝဆိုသည်မှာတိုက်ပွဲ

နင်လားဟဲ့လောကဓံ

ဘဝဆိုသည်မှာတိုက်ပွဲ

ဘဝဆိုသည်မှာ တိုက်ပွဲဟုဆိုကြသည်။ ဘဝခရီးကိုဖြတ်သန်းရင်း လောကဓံတရားအမျိုးမျိုးကို ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရခြင်းသည် ဘဝတိုက်ပွဲများကိုဆင်နွှဲနေရခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ပစ္စုပ္ပန်ကာလတွင် ကျွန်ုပ်တို့ကြုံတွေ့နေရသောလောကဓံတရားအမျိုးမျိုးသည် ပစ္စုပ္ပန်ကာလဘဝတိုက်ပွဲများဖြစ်သည်။ အနာဂတ်ကာလတွင်တွေ့ကြုံရမည့်လောကဓံတရားများသည် အနာဂတ်ကာလ ဘဝတိုက်ပွဲများဖြစ်သည်။ ဤသို့လောကဓံတရားများအမျိုးမျိုးနှင့် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရခြင်းကြောင့် ဘဝဆိုသည်မှာ တိုက်ပွဲဟုဆိုကြခြင်းဖြစ်သည်။ ဘဝနှင့်လောကဓံတရားသည် ဒွန်တွဲနေသည်ဘဝရှိလျှင် လောကဓံတရားရှိမည်။ လောကဓံတရားရှိလျှင် ဘဝတိုက်ပွဲရှိနေမည်။ ဘဝတိုက်ပွဲရှိလျှင် မပျက်မကွက်ဆင်နွှဲနေရမည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ကျွန်ုပ်တို့က ဘဝတစ်ခုကို ရယူထားသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

လောကဓံတရားနှင့်ကျွန်ုပ်တို့၏တာဝန်

လူ့လောကထဲသို့ ကျွန်ုပ်တို့ရောက်ရှိလာသည်မှာ တွေ့ကြုံလာရသော လောကဓံတရားအမျိုးမျိုးကို အညံ့ခံအရှုံးပေးရန်မဟုတ်။ လောကဓံတရား ပြုသမျှနုရမည့်ဘဝမျိုးကို ခံယူရန်မဟုတ်ပါ။ တွေ့ကြုံလာရသော လောကဓံတရားများကိုအနိုင်ယူရန်၊ လောကဓံတရားကို ကျွန်ုပ်တို့ပြုသမျှနုရမည့်အခြေအနေမျိုးသို့ပို့ဆောင်ရန်ဟူသောတာဝန်ဖြင့် လူ့လောကထဲသို့ ကျွန်ုပ်တို့ရောက်ရှိလာခြင်းဖြစ်သည်။ မနုဿတ္တဘာဝေါဒုလ္လဘော လူ့ဘဝရခဲလှသည်ဟုအဆုံးအမရှိသည်။ တွေ့ကြုံလာရသောလောကဓံအမျိုးမျိုးကို အနိုင်ယူနိုင်မှသာလျှင် ရခဲလှသောလူ့ဘဝသို့ရောက်ရှိရကျိုးနပ်မည်။

လောကဓံတရားနှင့် သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယ

တစ်ခဲနက်ဖြစ်သော ကျောက်တောင်သည် အဘက်ဘက်မှလာသောလေကြောင့် တုန်လှုပ်ခြင်း မရှိဟု အဆိုရှိသည်။ ဤအဆိုအတိုင်း တွေ့ကြုံလာရသောလောကဓံတရားအမျိုးမျိုးကြောင့် ကျွန်ုပ်တို့ တုန်လှုပ်ခြင်းမရှိစေရ။ မည်ကဲ့သို့သောလောကဓံတရားမျိုးကိုမဆို ရင့်ကျက်တည်ငြိမ်စွာ ရင်ဆိုင် ဖြေရှင်းပြီး ဘဝရည်မှန်းချက်ပန်းတိုင်သို့ အရောက်လှမ်းကိုင်နိုင်ရမည်။ ချမှတ်ထားသောဘဝရည်မှန်း ချက်ပန်းတိုင်ကို လှမ်းကိုင်နိုင်ရန်အတွက် ကျွန်ုပ်တို့သည် သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအဆင့်မြင့်မားစွာ ရပ်တည်နေသူများဖြစ်ကြရမည်။ သတိအားဖြင့် ဘဝရပ်တည်နေခြင်းဆိုသည်မှာ ဤသို့ဖြစ်သည်။ သတိထဲတွင် မှန်ကန်သောအသိများပါဝင်သည်။ မှန်ကန်သောအသိများကို အမြဲစုဆောင်းပြီး ယင်းအသိများကို အမြဲအောက်မေ့နှလုံးသွင်းဆင်ခြင်နေခြင်းသည် သတိအားဖြင့် ဘဝရပ်တည်နေခြင်းဖြစ်သည်။ ပညာအားဖြင့် ဘဝရပ်တည်ခြင်းဆိုသည်မှာ ဤသို့ဖြစ်သည်။ မိမိနေ့စဉ်ဘဝစဉ်းစားဆင်ခြင်မှုမှန်သမျှ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှုမှန်သမျှကိုအစွန်းရောက်ဆန္ဒအမျိုးမျိုး၊ အစွဲအမျိုးမျိုးဖြင့်မဆုံးဖြတ်ဘဲ ဗုဒ္ဓအဆုံးအမ၊ ပညာရှိသူတော်ကောင်းများ၏အဆုံးအမများနှင့်အညီ စဉ်းစားဆင်ခြင်ခြင်း၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်ခြင်းသည် ပညာအားဖြင့် ဘဝကိုရပ်တည်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဝီရိယအားဖြင့် ဘဝကိုရပ်တည်ခြင်းဆိုသည်မှာ ဤသို့ဖြစ်သည်။ ပစ္စုပ္ပန်အခြေအနေအရပ်ရပ်ကို မှန်ကန်စွာသိမြင်နားလည်နေစေရန် ဓမ္မဓိဋ္ဌာန်ကျကျ ဆင်ခြင်သုံးသပ်သည်။ ပစ္စုပ္ပန်ကို မှန်ကန်သိမြင်နားလည်ပြီဆိုသည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် အနာဂတ်ကာလတွင် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်မည့်အခြေအနေအမျိုးမျိုးကို ကြိုတင်ဆင်ခြင်သုံးသပ်သည်။ ဤသို့ဆင်ခြင်သုံးသပ်ပြီး လိုအပ်သည့်ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုမှန်သမျှကို ပစ္စုပ္ပန်ကာလတွင်ပြီးစီးအောင် ဝီရိယကြီးစွာ ဆောင်ရွက်သည်။ ပစ္စုပ္ပန်ကာလနှင့်အချိန်များကို တန်ဖိုးမဲ့စွာဖြုန်းတီးမပစ်ဘဲ အနာဂတ်ကာလ၏ ကြိုတင်ပြင်ဆင်သောကာလအဖြစ် တန်ဖိုးရှိစွာအသုံးချသည်။ ဤသဘောသည် ဝီရိယအားဖြင့် ဘဝရပ်တည်နေခြင်းဖြစ်သည်။

သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယသည်သာ အဓိက

ဘဝခရီးကိုဖြတ်သန်းရင်း တွေ့ကြုံလာရသော မည်သည့်လောကဓံတရားမျိုးကိုမဆို အောင်မြင်စွာ ကိုင်တွယ်ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးအတွက် ကျွန်ုပ်တို့အားကိုးရမည့်အရာမှာ သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအားများသာ ဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့ သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအဆင့်မြင့်မားနေပါက တွေ့ကြုံလာရသည့်လောကဓံတရားတိုင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့အတွက် အခြေအနေကောင်းများသာဖြစ်မည်။ အကယ်၍ကျွန်ုပ်တို့၏သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအဆင့်နိမ့်ကျနေပါက တွေ့ကြုံလာသည့်လောကဓံတရားတိုင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့အတွက်အခြေအနေဆိုးများသာဖြစ်နေကြမည်ဖြစ်သည်။ သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအဆင့်မြင့်မားနေပါက ကောင်းသောလောကဓံတရားနှင့်တွေ့သည့်အခါ ငါတည်းဟူသော မာန်မာနမဝင်ဘဲ ဘဝအတွက် အဖိုးတန် အသိ၊ သတိတရားများ ဝင်ရောက်လာသည်။ အကယ်၍ ဆိုးသောလောကဓံတရားနှင့်တွေ့ပါက စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းမှု လုံးဝမဖြစ်ဘဲ ရင့်ကျက်တည်ငြိမ်သော၊ ကြံ့ခိုင်မာကျောသောစိတ်ဓာတ်ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယ အဆင့်မြင့်မားမှုကြောင့် တွေ့ကြုံလာရသည့်လောကဓံတရားတိုင်းထံမှ မိမိအတွက် အောင်မြင်မှုရလဒ်အမျိုးမျိုးကို အောင်မြင်စွာထုတ်ယူနိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ အကယ်၍ သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယနိမ့်ကျပါက ကောင်းသောလောကဓံတရားနှင့်တွေ့သည့်အခါ အသိနှင့်သတိတရားကင်းလွတ်ပြီး ငါတည်းဟူသော မာန်မာနဝင်ရောက်သည်။ ဆိုးသောလောကဓံတရားနှင့်တွေ့သည့်အခါ စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းမှု၊ အားငယ်မှုအမျိုးမျိုးဖြစ်ပေါ်လာသည်။ သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအဆင့်နိမ့်မှုကြောင့် တွေ့ကြုံလာရသည့်လောကဓံတရားတိုင်းထံမှ ရှုံးနိမ့်မှုရလဒ်အမျိုးမျိုးကို လက်ခံနေရခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် တွေ့ကြုံလာရသောလောကဓံတရား ကောင်းသလော သို့မဟုတ် ဆိုးသလောဆိုသည်က အဓိကမဟုတ်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယ အဆင့်မြင့်မားနေရေးဟူသောအချက်ကသာ အဓိကကျသည်။ ဤအချက်ကို အမြဲနှလုံးသွင်းဆင်ခြင်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့၏ သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအဆင့်ကို အစဉ်မြှင့်တင်နေကြရမည်။

သတိအားကိုမြှင့်တင်ခြင်း

သတိအားကိုမြှင့်တင်ခြင်းဆိုသည်မှာ မှန်ကန်သောအသိများကို စဉ်ဆက်မပြတ်စုဆောင်းနေပြီး စုဆောင်းရရှိသောအသိမှန်များကို အမြဲနှလုံးသွင်းဆင်ခြင်အောက်မေ့နေခြင်းသည် သတိအားကိုမြှင့်တင်နေခြင်းပင်ဖြစ်သည်။တွေ့ကြုံလာရမည့်လောကဓံတရားတိုင်းအတွက် အမြဲအသင့်အနေအထားတွင်ရှိနေရန် ကျွန်ုပ်တို့သတိအားကြီးမားနေရန် လိုအပ်သည်။ သတိအားကို နည်းလမ်းဆယ့်နှစ်မျိုးဖြင့် မြှင့်တင်နိုင်သည်။ ယင်းနည်းလမ်းများမှာ ဗုဒ္ဓအဆုံးအမတရားများကို အမြဲနှလုံးသွင်းဆင်ခြင်ခြင်း၊ ပညာရှိသူတော်ကောင်းများ၏အဆုံးအမများကို အမြဲနှလုံးသွင်းဆင်ခြင်ခြင်း၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း အမိန့်ညွှန်ကြားချက်များကို အမြဲနှလုံးသွင်းဆင်ခြင်ခြင်း၊ စာပေဗဟုသုတများကို အမြဲရှာဖွေဖတ်ရှုလေ့လာခြင်း၊ ဘဝအတွေ့အကြုံအမျိုးမျိုးတို့ထံမှ သင်ခန်းစာအမျိုးမျိုးကို အမြဲသုံးသပ်ဖော်ထုတ်ရယူနေခြင်း၊ လောကပတ်ဝန်းကျင်ကြီး၏ဖြစ်စဉ်အကြောင်းအရာအမျိုးမျိုးတို့ထံမှ သီအိုရီ၊ နိယာမများကို သုံးသပ်ဖော်ထုတ်ရယူနေခြင်း၊ လောကပတ်ဝန်းကျင်ကြီးတွင် ဖြစ်ပျက်နေသည့်အခြေအနေများ၏ မြင်ရသောအဓိပ္ပာယ်နှင့် လျှို့ဝှက်တည်ရှိနေသည့် မမြင်ရသောအဓိပ္ပာယ်ကို အမြဲဆင်ခြင်သုံးသပ်ဖော်ထုတ်ခြင်း၊ လောကပတ်ဝန်းကျင်အပေါ် စိတ်ဝင်စားမှု၊ အလေးအနက်တန်ဖိုးထားမှုအပြည့်အဝထားရှိပြီး ပေးပို့နေသောသတင်းအချက်အလက်များကို မပြတ်ရယူနေခြင်း၊ ပစ္စုပ္ပန်အခြေအနေအရပ်ရပ်ကိုအကြောင်းပြု၍ အနာဂတ်တွင် မည်ကဲ့သို့သော အခြေအနေများဖြစ်ပေါ်လာမည်ကို အမြဲဆင်ခြင်သုံးသပ်နေခြင်း၊ ပစ္စုပ္ပန်အခြေအနေများသည် အခြေအနေဆိုးတစ်မျိုးမျိုးရုတ်ခြည်း ဖြစ်ပေါ်လာပါက အသင့်အနေအထားတွင် ရှိ၊ မရှိကို အမြဲဆင်ခြင်သုံးသပ်နေခြင်း၊ ပစ္စုပ္ပန်ကြိုးပမ်း ဆောင်ရွက်နေမှုများသည် အနာဂတ်အတွက်လိုအပ်သောကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများ ဟုတ်၊ မဟုတ် ဆိုသည် ကို အမြဲဆင်ခြင်သုံးသပ်ဖော်ထုတ်နေခြင်း၊ ပစ္စုပ္ပန် အခြေအနေအရပ်ရပ်သည် တိုးတက်အောင်မြင်နေ သလော သို့မဟုတ် ထိခိုက်ဆုတ်ယုတ်နေသလောဆိုသည်ကို အမြဲဆင်ခြင်သုံးသပ်နေခြင်း စသည်တို့ ဖြစ်ကြသည်။ အထက်ဖော်ပြပါနည်းလမ်းများကို အမြဲလိုက်နာဆောင်ရွက်နေခြင်းဖြင့်သတိအား မြင့်မားလာမည်ဖြစ်သည်။

ပညာအားကိုမြှင့်တင်ခြင်း

ပညာအားကိုမြှင့်တင်ခြင်းဆိုသည်မှာ ကိုယ်၊ နှုတ်၊ နှလုံးသုံးပါးအပြုအမူများကိုမပြုလုပ်မီ ဗုဒ္ဓအဆုံးအမများ၊ ပညာရှိသူတော်ကောင်းများ၏အဆုံးအမများ၊ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းညွှန်ကြားချက်နှင့် ကျင့်ဝတ်သိက္ခာစသည်တို့ကို အမြဲနှလုံးသွင်းဆင်ခြင်ခြင်းဖြစ်သည်။

တစ်နည်းအားဖြင့်ဆိုရသော် ဓမ္မတရားနှင့်ကိုက်ညီစွာကြံစည်ပြောဆိုပြုမူနေထိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ပညာအားမြင့်မားသည့်အခါ တွေ့ကြုံလာရသော လောကဓံတရားအမျိုးမျိုးတို့ကို စိတ်လှုပ်ရှားမှုအနည်းဆုံး၊ စိတ်ဓာတ်တည်ငြိမ်ရင့်ကျက်မှု အမြင့်မားဆုံးဖြင့် ရင်ဆိုင်နိုင်သည်။ထို့ပြင်တွေ့ကြုံလာရသောလောကဓံတရားအမျိုးမျိုးတို့ထံမှ ဘဝသင်ခန်းစာများကို ထုတ်ယူသည်။ တွေ့ကြုံနေရသောလောကဓံတရားများ၏ဖိစီးမှုများကို ခေါင်းငုံ့မခံဘဲ မြင့်မားသောပညာအားဖြင့် လောကဓံတရားကို ထိရောက်စွာကိုင်တွယ်ထိန်းချုပ်သည်။ ဤသဘောတရားများသည် ပညာအားမြင့်မားခြင်း၏သဘောများပင်ဖြစ်သည်။ တွေ့ကြုံလာရသည့်လောကဓံတရားများကို အောင်မြင်စွာကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်ရန်အတွက် ပညာအားမြင့်မားနေရန်လိုအပ်သည်။ ပညာအားမြင့်မားရန် နည်းလမ်းခြောက်မျိုးဖြင့် ဆောင်ရွက်နိုင်သည်။ ယင်းနည်းလမ်းများမှာ ဗုဒ္ဓအဆုံးအမတရားများကို အမြဲနှလုံးသွင်းဆင်ခြင်နေခြင်း၊ ပညာရှိသူတော်ကောင်းများ၏အဆုံးအမများကိုအမြဲနာယူခြင်း၊ စာပေဗဟုသုတများကို စဉ်ဆက်မပြတ်ဖတ်ရှုလေ့လာစုဆောင်းနေခြင်း၊ ပစ္စုပ္ပန်အခြေအနေအရပ်ရပ်ကို မိမိလိုရာရှုထောင့်တစ်မျိုးတည်းမှ ဆင်ခြင်သုံးသပ်နေခြင်းမပြုဘဲ ဘက်စုံထောင့်စုံမှနေ၍ ဆင်ခြင်သုံးသပ်ခြင်း၊ လောကဖြစ်စဉ်အကြောင်းအရာများ၏မြင်ရသောအပိုင်း၊ နောက်ကွယ်၌ လျှို့ဝှက်တည်ရှိနေသည့် မမြင်ရသောအပိုင်း၊ မြင်ရသောအပိုင်းနှင့်မမြင်ရသောအပိုင်းတို့ မည်သို့ဆက်နွှယ်ရပ်တည်နေသည့်အပိုင်း စသည့်အပိုင်းသုံးပိုင်းစလုံးကိုလေ့လာခြင်း၊ လောကဖြစ်စဉ်အကြောင်းအရာများအား မိမိ၏ဆရာအဖြစ်သဘောထားပြီး မိမိအတွက်လိုအပ်သောအသိပညာရပ်အမျိုးမျိုးကို ဆက်လက်သင်ယူနေခြင်း စသည်တို့ဖြစ်ကြသည်။ အထက်ပါနည်းလမ်းများကို အမြဲလိုက်နာဆောင်ရွက်နေခြင်းဖြင့် ပညာအားမြင့်မားလာမည်ဖြစ်သည်။

ဝီရိယအားကိုမြှင့်တင်ခြင်း

ဝီရိယအားကိုမြှင့်တင်ခြင်းဆိုသည်မှာ အထက်မှပေးအပ်သောအမိန့်နှင့်တာဝန်များကိုလည်းကောင်း၊ မိမိ၏ကိုယ်ပိုင်အသိစိတ်ဓာတ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်သင့်၊ ဆောင်ရွက်ထိုက်သည့်လုပ်ငန်းတာဝန်များကိုလည်းကောင်း ပြီးဆုံးအောင်မြင်သည်အထိ စွမ်းအားကုန်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်သည်။ဤသို့ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရာတွင် အခက်အခဲ၊ အကျပ်အတည်းများတွေ့ရှိလာပါကမိမိ၏ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကိုရပ်ဆိုင်းမပစ်ဘဲ ပြီးဆုံးအောင်မြင်သည်အထိ ဆက်လက်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက် သည်။ လိုအပ်လာပါက မိမိ၏အသက်ကိုစွန့်သည်။ ဤသဘောသည် ဝီရိယအားမြင့်မားခြင်းသဘောပင် ဖြစ်သည်။ လောကဓံတရားအမျိုးမျိုးကို ကြံ့ကြံ့ခံရင်ဆိုင်ကျော်လွှားနိုင်ရေးအတွက် ဝီရိယအားမြင့်မား နေရန်လိုအပ်သည်။ထို့ကြောင့်ဝီရိယအားကို အစဉ်မြှင့်တင်ပေးနေရမည်။ ဝီရိယအားကို နည်းလမ်း ရှစ်မျိုးဖြင့် မြှင့်တင်နိုင်သည်။ ယင်းနည်းလမ်းများမှာ ဘဝခရီးကိုအောင်မြင်စွာလျှောက်လှမ်းနိုင်ရန်အတွက် ဝီရိယဟူသောအား ကြီးမားနေရန်လိုအပ်သည်ဟူသောအသိကို အစဉ်လက်ကိုင်ထားခြင်း၊ ပိုမိုအဆင့်မြင့် ခက်ခဲသောလုပ်ငန်းတာဝန်အမျိုးမျိုးကို ရှာဖွေထမ်းဆောင်ခြင်း၊ တာဝန်ထမ်းဆောင်မှုအဆင့်ကို တစ်ကြိမ်ထက်တစ်ကြိမ်ပိုမိုမြင့်မားအောင်မြှင့်တင်ပေးခြင်း၊ ဘဝအောင်မြင်မှု အမျိုးမျိုးကို အခက်အခဲအကျပ်အတည်းများကြားမှ စွမ်းအားကုန်ကြိုးပမ်းရယူခြင်း၊ မည်သည့်လောကဓံတရားမျိုးကိုမဆို အညံ့ခံ အရှုံးမပေးဘဲ အောင်ရမည်၊နိုင်ရမည်ဟူသောအောင်နိုင်စိတ်ကိုမွေးမြူခြင်း၊တာဝန်နှင့်ဂုဏ်သိက္ခာကိုအသက်ထက်ပိုမိုတန်ဖိုးထားပြီး စွမ်းအားကုန်ကြိုးပမ်းမြှင့်တင်ခြင်း၊ နိုင်ငံနှင့်လူမျိုးအတွက် ကောင်းကျိုးမှန်သမျှကို စွမ်းအားကုန်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရမည့်တာဝန်မိမိတွင်ရှိသည်ဟု ခံယူချက်ထားရှိခြင်း၊ အညံ့ခံအရှုံးသမားအဖြစ် ဂုဏ်သိက္ခာမဲ့စွာ အသက်ရှင်သန်နေမည့်အစား အောင်မြင်မှုအတွက် စွမ်းအားကုန်ကြိုးပမ်းအားထုတ်ရင်း အသက်စွန့်လွှတ်သွားသူအဖြစ် ဂုဏ်သိက္ခာရှိစွာရပ်တည်သွားမည်ဟူသောခံယူချက်ထားရှိခြင်း စသည်တို့ဖြစ်ကြသည်။ အထက်ဖော်ပြပါနည်းလမ်းများကို အမြဲလိုက်နာ ဆောင်ရွက်နေခြင်းဖြင့် ဝီရိယအားမြင့်မားလာမည်ဖြစ်သည်။

သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယမြင့်မားခြင်း၏အကျိုးတရား

သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအားသုံးမျိုးကို အစဉ်မြှင့်တင်နေခြင်းဖြင့် အကျိုးတရားများစွာရရှိသည်။ ယင်းအကျိုးတရားများကြောင့် လောကဓံတရားအမျိုးမျိုးကို ထိရောက်အကျိုးရှိစွာ ကိုင်တွယ်ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ရရှိမည့်အကျိုးတရားများအနက် အဓိကရှစ်မျိုးကို ဖော်ပြလိုသည်။ ယင်းအကျိုးတရားရှစ်မျိုးမှာ ဘဝခရီးအတွက်လိုအပ်သောစွမ်းရည်အမျိုးမျိုးမြင့်မားနေခြင်း၊ စိတ်ဓာတ်ပိုမိုရင့်ကျက်တည် ငြိမ်လာခြင်း၊ အသိနှင့်သတိတရားပိုမိုမြင့်မားလာခြင်း၊ ပစ္စုပ္ပန်အခြေအနေများကို ပြည့်စုံမှန်ကန်စွာ သိမြင်နားလည်ပြီး အနာဂတ်အခြေအနေများကို မှန်ကန်စွာကြိုတင်သိမြင်နေခြင်း၊ ပစ္စုပ္ပန်ကာလနှင့် အချိန်များကို ထိရောက်စွာအသုံးချနိုင်ပြီး အနာဂတ်အခြေအနေများအတွက် ကြိုတင်အသင့်ဖြစ်နေခြင်း၊ လောကဓံတရားကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာသောဖျက်အားအမျိုးမျိုးကို မိမိအတွက် တက်အားများအဖြစ် ပြောင်းလဲအသုံးချနိုင်ခြင်း၊ တွေ့ကြုံလာရသောမည်သည့်လောကဓံမျိုးကိုမဆို မိမိအတွက် အောင်မြင်မှုအခွင့်အလမ်းများအဖြစ် အကျိုးရှိစွာအသုံးချနိုင်ခြင်းစသည်တို့ဖြစ်ကြသည်။

နင်လားဟဲ့လောကဓံ

ဘဝခရီးကိုဖြတ်သန်းရင်း လောကဓံတရားအမျိုးမျိုးကို မလွဲမသွေရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရမည်သာဖြစ်သည်။ လောကဓံတရားဆိုသည်မှာ သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအားနည်းစွာ ဘဝရပ်တည်နေသူကို အသွင်သဏ္ဌာန်အမျိုးမျိုးဖြင့် အနိုင်ယူလေ့ရှိသည်။ သို့သော် သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအဆင့်မြင့်မားစွာ ဘဝရပ်တည်နေသူကို အနိုင်ယူနိုင်စွမ်းမရှိပါ။ သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယကြီးမားသူအတွက် တိုးတက်အောင်မြင်မှုအမျိုးမျိုးကိုသာ ဖော်ဆောင်ပေးသည့်သဘောသဘာဝရှိပါသည်။

သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယအားနည်းသူအတွက်လောကဓံတရားအမျိုးမျိုးသည် အားပြတ်ဖွယ်ရာဖြစ်သော်လည်း သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယကြီးမားသူအတွက်မူ လောကဓံတရားများသည် အားတက်ဖွယ်ရာအခြေအနေကောင်းများပင်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ကျွန်ုပ်တို့သည် သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယဟူသောအားသုံးမျိုးကို အစဉ်မြှင့်တင်နေကြရမည်။ ဤသို့မြှင့်တင်နေကြပါက လောကဓံတရားများအတွက် အမြဲတမ်းအသင့်အနေအထားတွင်ရှိနေမည်။ထိုမျှသာမကဘဲ နင်လားဟဲ့လောကဓံဟုဟစ်ကြွေးပြီးအောင်မြင်စွာကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းအနိုင်ယူနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း နိဂုံးချုပ်အနေဖြင့်တင်ပြအပ်ပါသည်။ ။

Source: Myawady Web Portal

ကျော်ကျော်သန်း(မဟာဝိဇ္ဇာ)

Thu, 05/29/2025 - 12:00

ဘဝဆိုသည်မှာတိုက်ပွဲ

လောကဓံတရားနှင့်ကျွန်ုပ်တို့၏တာဝန်

လောကဓံတရားနှင့် သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယ

သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယသည်သာ အဓိက

သတိအားကိုမြှင့်တင်ခြင်း

ပညာအားကိုမြှင့်တင်ခြင်း

ဝီရိယအားကိုမြှင့်တင်ခြင်း

သတိ၊ ပညာ၊ ဝီရိယမြင့်မားခြင်း၏အကျိုးတရား

နင်လားဟဲ့လောကဓံ

Source: Myawady Web Portal

နံနက်အိပ်ရာထချိန် ရေသောက်ခြင်းအကျိုး

အိပ်ရာထထချင်း ရေသောက်ခြင်းအကျိုးကြောင့် အစာအိမ်ရောဂါ ဖြစ်၍ နှစ်ကြိမ်ခွဲစိတ်ကုသမှုခံယူထားရသူတစ်ဦး နှစ်ရှည်ခံစားနေရသောဝေဒနာများ ပျောက်ကင်းကျန်းမာသည့်အကြောင်းကို ရေးသားတင်ပြလိုပါသည်။

စာရေးသူ၏လူနာများထဲတွင် ဦးပေါများဆိုသည့် လက်လုပ်လက်စားတစ်ဦးရှိသည်။ ဦးပေါများဆိုသည့်အမည်နှင့် မလိုက်အောင် သူ့မှာ ဆင်းရဲသားလက်လုပ်လက်စားတစ်ဦးဖြစ်သည်။ ပျံကျအလုပ်အမျိုးမျိုး လုပ်ကိုင်နေရသူဖြစ်သည်။ လောလောဆယ် ပန်းရန်ဝင်လုပ်ရင်း အမြင့်မှလိမ့်ကျ၍ ခါးနာသွားသဖြင့် အလုပ်ရှင်က စာရေးသူ၏ဆေးခန်းသို့ ပို့ပေးခြင်းဖြစ်သည်။

နံနက်အိပ်ရာထချိန် ရေသောက်ခြင်းအကျိုး

စာရေးသူသည် ဦးပေါများ ခါးမှလိမ့်ကျဒဏ်ရာနှင့် ခါးဆစ်၊ ခါးဆိုင်းကြောများကို အကြောပြင်ဆေးလိမ်းပေးပြီးနောက် ပက်လက်လှန် အိပ်ကြည့်ခိုင်းသောအခါ ကောင်းစွာအိပ်နိုင်သဖြင့် ခါးရိုးဆစ်မကျိုးပါ၊ ဒဏ်ရာစိုးရိမ်စရာမရှိပါ၊ နှစ်ရက်၊ သုံးရက် အနားယူပြီး ဆေးလိမ်းလျှင် ကောင်းသွားနိုင်ပါသည်ဟု ပြောပြပါသည်။ပက်လက်လှန်အိပ်လိုက်သောအခါဦးပေါများ၏ဝမ်းဗိုက်တွင် အထက်အောက်ခွဲထားသည့် ချုပ်ရိုးကြီးနှစ်ကြောင်းကို ကင်းခြေများကြီးသဖွယ် တွေ့ရသည်။စာရေးသူက ဘာဒဏ်ရာလဲဟုမေးသောအခါ ဦးပေါများက သူ့အစာအိမ်တွင် အနာရှိသဖြင့် ဆေးရုံ၌ နှစ်ကြိမ် ခွဲစိတ်ကုသမှုခံယူထားရကြောင်း ပြောပြသည်။

ပထမအကြိမ်မှာ အိမ်တွင် လေအောင့်သည်ထင်၍ ကြုံရာလေဆေးတစ်ထုပ်ဝယ်သောက်ပြီးနေရာမှ ချွေးသီးချွေးပေါက်များကျပြီး သတိလစ်သွားသဖြင့် အိမ်နီးချင်းများက ဆေးရုံပို့လိုက်ကာ ခွဲစိတ်ရခြင်းဖြစ် သည်။ လွန်ခဲ့သော ၁၀ နှစ်ခန့်ကဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ဒုတိယအကြိမ် ခွဲစိတ်ခံရခြင်းမှာ လွန်ခဲ့သောလေးနှစ်ခန့်ကဖြစ်သည်။

အလုပ်ထဲ၌မိုးမိပြီး အပြန်တွင် ချမ်းတုန်ဖျားလာသဖြင့် လမ်းထိပ်ဆေးဆိုင်တစ်ခု၌ စပ်ဆေးတစ်ထုပ်ဝယ်ခဲ့သည်။ အိမ်ရောက်သောအခါ စားစရာမရှိသဖြင့် ကော်ဖီမစ်တစ်ထုပ်ဖျော်သောက်ပြီး စပ်ဆေးအတောင့်၊ အပြားများကို တစ်ကြိမ်တည်းသောက်ချလိုက်သည်။ နောက်နာရီဝက်ခန့်ကြာသော် ဗိုက်ထဲမှ မခံမရပ်နိုင်အောင်နာလာသည်။ ရေနွေးပုလင်းကပ်ပြီး ပေနေလိုက်သည်။ နံနက် ၂ နာရီခန့်တွင် အန်သည်။နီရဲသောသွေးများပါလာသဖြင့် ဆေးရုံသို့ အရေးပေါ်တင်လိုက်ရပြီး နံနက် ၈ နာရီခန့်တွင်ခွဲစိတ်ခံရသည်ဟုဆိုသည်။ စပ်ဆေးများ၏အကျိုးပင်ဖြစ်သည်။

သူသည် ဆေးရုံမှ ဒုတိယအကြိမ်ဆင်းပြီးနောက် သုံးလခန့်အထိ အစာမစားနိုင်။ ဆန်ပြုတ်၊ ကွေကာ၊ ဖျော်ရည်များဖြင့်သာ အသက်ဆက်နေရသည်ဟုဆိုသည်။ ဆေးရုံမှ အပူအစပ်နှင့် အစာများများမစားရန်၊ နည်းနည်းနှင့် အကြိမ်များများ ခွဲစားရန်မှာရခြင်းမှာ သူ့အစာအိမ်သည် နှစ်ကြိမ်ခွဲစိတ်ခံထားရသဖြင့် သိပ်မကျန်တော့ဘဲ ကျဉ်းသွားသောကြောင့်ဟုဆိုသည်။

သူသည် ထမင်းမစားရသဖြင့် လူက ပိန်သည်ထက် ပိန်လာသည်။ ကြုံရာကျပန်းအလုပ်လည်း မလုပ်နိုင်သဖြင့် ဝင်ငွေမရှိဘဲ စားဝတ်နေရေးအခက်အခဲရှိလာသဖြင့် ဘုန်းကြီးကျောင်းတစ်ကျောင်းသို့ သွားနေပြီး ကပ္ပိယလုပ်နေသည်။ ဆရာတော်ကျွေးသော ဆွမ်းကျန်ကို စားသည်။ ထိုဆရာတော်က အစာစားနိုင်အောင် သူ့အစာအိမ်ကို ကုပေးလိုက်သည်ဟု သူကပြောသည်။

ဆရာတော်ပေးလိုက်သောကုထုံးမှာ အထူးအဆန်းဖြစ်သည်။ နံနက်စောစော အုန်းမောင်းခေါက်ချိန် အိပ်ရာထသည်နှင့် မျက်နှာမသစ်၊ သွားမတိုက်မီ ရေအဝသောက်ခိုင်းသည်။ အစကတော့ သူသည် အိပ်ရာထစနှင့် မျက်နှာမသစ်၊ သွားမတိုက်ရသေးဘဲ ရေမသောက်ချင်။ သို့သော် ဘုန်းကြီးက နံနက်စောစော ခံတွင်းမှအရည်တွင် အစာကြေစေနိုင်သောအရည်များပါသည်ဟု ဆိုသည်။

သူ သောက်ရသောရေမှာလည်း တစ်ခွက်မဟုတ်။ တစ်ဖလားအပြည့်။ မျက်နှာသစ်သည့် ရေဖလားနှင့်အပြည့်နီးပါးသောရေကို ရေစစ်ဖြင့် စစ်ပေးပြီး ကုန်အောင်သောက်ခိုင်းသည်။ ရေတစ်ဖလားသောက်ရသည်မှာ လွယ်သည့်ကိစ္စမဟုတ်။

"ဒီရေတွေကို အကုန်ဝင်အောင်သောက်၊ ဒါမှ အစာအိမ်က ပြန်ကျယ်လာမယ်။ အစာအိမ်ကျယ်မှ အစာဝင်လာမှာ" ဟု ဆရာတော်ကပြောသဖြင့် မသောက်ချင်သော်လည်း ကုန်အောင် ကြိတ်မှိတ်သောက် ရသည်။ ဤသို့ နေ့စဉ်ရက်ဆက် နံနက်အိပ်ရာထသည့်အချိန် တန်းပြီး ရေ တစ်ဖလားသောက်ရသည့်ဒုက္ခမှာမသေးဟု နဂိုကထင်သော်လည်း တစ်ပတ်၊ ၁၀ ရက်ခန့်ကြာလာသောအခါ ခံနိုင်ရည်ရှိလာသည်။ အကျင့်ဖြစ်၍ နံနက်အိပ်ရာထသည်နှင့် ရေကန်သို့တန်းပြေး၊ ရေစစ်နှင့်တစ်ဖလား စစ်ယူခဲ့ပြီး အားပါးတရသောက်လိုက်ရမှ နေသာသလိုဖြစ်သွားသည်။

မကြာမီ ကျောင်းမှစွန့်သောဟင်းမျိုးစုံပါသည့်ဟင်းလေးနှင့်ဆွမ်းကျန်တို့ကို စားနိုင်လာသည်။ စားနိုင် သည်မှာ ရှေးယခင် ၁၀ နှစ်ကထက်ပင် ပိုစားနိုင်လာသည်။ ယခင်က ထမင်းပန်းကန် တစ်ဝက်ပင်မကုန်။ အစာအိမ်ကျဉ်းသဖြင့်မဝင်သောသူသည်ထမင်းတစ်ဇလုံအပြည့် စားနိုင်လာသည်။ ဟင်းချိုကလည်း ပါသေးသည်။ သူ့ကို နှစ်ကြိမ်နှစ်ခါဒုက္ခပေးခဲ့သောအစာအိမ်သည် ရေသောက်ခြင်းအကျိုးဖြင့် ပြန်ကောင်းခဲ့ရသည်ဟုဆိုသည်။

ခွဲစိတ်ကုသမှုကြောင့် အစာအိမ်ကျဉ်းသွားသူ၊ အစာအိမ်ဖြတ်ထုတ်ရသောသူများကိုဆရာဝန်များက များများမစားရန်၊ နည်းနည်းနှင့် အကြိမ်ခွဲပြီး စားရန်နှင့် ကြေလွယ်သောအစာကိုသာ စားရန်၊ ကောက်ညှင်း၊ ဆန်ကြမ်း၊ မာသောအစာ၊ အကြော်အလှော်၊ အပူအစပ်များကို ရှောင်ခိုင်းလေ့ရှိပါသည်။ အဓိကရောက်သောဒုက္ခမှာ များများမစားရ၊ နည်းနည်းနှင့် တစ်နာရီတစ်ကြိမ်ခန့် စားနေရခြင်းဖြစ်သည်။လက်လုပ်လက်စားများအဖို့ လိုက်နာရန်မလွယ်သောကိစ္စဖြစ်သည်။

ရှေးမြန်မာနည်း၊ ဗိန္ဒောနည်းများသည် တစ်ခါတစ်ရံ ဆေးမပေးဘဲ ရေဖြင့်ကုသောကုထုံးများရှိသည်။ရေကိုပင်ဆေးတစ်ပါးအဖြစ်အသုံးပြုသည်။ ရေအမျိုးမျိုး၏အကျိုးအာနိသင်ကိုခွဲခြားပြီး ဆေးအဖြစ် သုံးသည်။ ဥပမာ- မိုးရေကိုခံထားပြီး ကျိုချက်သောက်ခြင်း၊ မိုးသီး၊ နှင်းရည်တို့ကို ခံယူထားပြီး မျက်စဉ်းခတ်ခြင်း၊ တိမ်သလာတို့ကို ကုသခြင်းများ ပြုလုပ်လေ့ရှိကြသည်။

ယခု ဆရာတော်က ဦးပေါများကိုရေတစ်ဖလားသောက်ခိုင်းခြင်းမှာလည်းဆေးကျမ်းတွင်ပါသည် မဟုတ်။ရှေးအစဉ်အဆက် လက်ဆင့်ကမ်းခဲ့သော ရှေးဗိန္ဒောနည်းဖြစ်ပါလိမ့်မည်။ယခု ဦးပေါများ ပြောသောနည်းကိုသိရသောအခါ စာရေးသူတို့ငယ်စဉ်ကခေတ်စားခဲ့သော သွေးတိုးရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါပျောက်သည်ဆိုသော ဂျပန်ရေသောက်နည်းကို သွားသတိရမိပါသည်။ထိုနည်းမှာ ရေတစ်အိုး (အာတာပုလင်းနှင့် လေးပုလင်း) သောက်သောနည်းဖြစ်သည်ဟုမှတ်မိသည်။ နည်းလမ်း အတိအကျကိုတော့ မမှတ်မိတော့ပါ။ စာရေးသူ ငါးတန်းကျောင်းသားအရွယ် ၁၉၆၃ ခုနှစ်ခန့် ကဖြစ်သည်။ ထိုနည်းဖြင့် ကျောက်ကပ်နှင့် သွေးတိုးရောဂါပျောက်ကင်းသူ အတော်များများရှိခဲ့ဖူးပြီး နောက် အဘယ်ကဲ့သို့ မှေးမှိန်သွားသည်ကိုမူ မသိတော့ပါ။

ရေသည် ရန်သူမျိုးငါးပါးတွင် ပါဝင်သော်လည်း မရှိလျှင်မဖြစ်သည့် သက်စောင့်ဓာတ်လည်းဖြစ်သည်။အာယုဗ္ဗေဒဆေးပညာအခြေခံ၊ တိုင်းရင်းမြန်မာဆေးပညာအခြေခံ၊ တရုတ်ဆေးပညာအခြေခံတို့တွင် ရေနှင့်မြေသည် အဓိကကျသောအကြောင်းရင်းခံကုရမည့်ဓာတ်များ၊ ပိုလျှင်လျှော့၊ လိုလျှင်ဖြည့်ရမည့်ဓာတ်များဖြစ်သည်။

ရေသောက်ခြင်း၊ ရေကုထုံးများကြောင့် ဆရာဝန်ကြီးများပင် မထင်သည့်ရောဂါဝေဒနာများ ပျောက်ကင်း ခဲ့ဖူးသည့် သာဓကများစွာရှိသည်။ ရောဂါရှိသူ၊ မရှိသူ၊ လူ၏အနေအထား၊ ခန္ဓာကိုယ်အချိုးအစား၊ အပိန်အဝပေါ်မူတည်၍ သောက်သင့်သည့်ရေအချိုးအစားမှန်ကန်စွာသောက်သုံးနိုင်ပါကရောဂါကင်းရှင်းကျန်းမာစေနိုင်သော သဘာဝကပေးသည့်ဆေးတစ်ပါးဖြစ်သည်။

စာဖတ်သူသည် အောက်ပါရောဂါများရှိသူဖြစ်ပါကဤနည်းကို စမ်းသပ်ကြည့်စေလိုပါသည်။

(၁) နှစ်ကြာအစာအိမ်ရောဂါ၊

(၂) လေရောဂါအမျိုးမျိုး၊

(၃) ကျောက်ကပ်ရောဂါ၊ ဆီးရောဂါ၊

(၄) သွေးတိုးရောဂါ၊

(၅) ဝမ်းချုပ်ရောဂါ၊

(၆) လိပ်ခေါင်းရောဂါ၊

(၇) အာသီးရောင်ရောဂါ၊

(၈) အကြောတက်ရောဂါနှင့်

(၉) မျက်စိအားနည်းရောဂါတို့အတွက် အကျိုးရှိပါသည်။

နံနက်အိပ်ရာထချိန်သည်အရုဏ်တက်ချိန် (နံနက် ၄ နာရီခွဲမှ ၅ နာရီခွဲ) အတွင်းဖြစ်လျှင် ရေသောက်ခြင်းသည် ပိုထိရောက်ပါသည်။

အိပ်ရာထလျှင်သောက်ရန် ရေအေးကို ညကတည်းက ရေတကောင်းတစ်ခုဖြင့် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားလျှင် အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါသည်။ အိပ်ရာထပြီး အပေါ့အပါးသွားပြီးသည်နှင့် ရေတစ်ဖလား (သောက်ရေသန့်ဘူးဖြင့်တွက်လျှင် တစ်ဘူးခွဲခန့်)ကို ကုန်နိုင်သမျှသောက်ပါ။ စသောက်သောက်ချင်း မကုန်နိုင်လျှင် ကိစ္စမရှိပါ။ နောက်တဖြည်းဖြည်း သောက်နိုင်လာပါလိမ့်မည်။ ဝမ်းမှန်ခြင်း၊ မျက်နှာကြည်လင်ခြင်း၊ အစာအိမ်ကောင်း၍ကျန်းမာခြင်းအကျိုးကျေးဇူးများ မကြာမီရရှိလာမည်ဖြစ် ကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။ ။

Source: Myawady Web Portal

Photo - Berkey water filters

ကြည်လွင်မြင့်(မုဒြာ)

Wed, 05/28/2025 - 12:00

(၁) နှစ်ကြာအစာအိမ်ရောဂါ၊

(၂) လေရောဂါအမျိုးမျိုး၊

(၃) ကျောက်ကပ်ရောဂါ၊ ဆီးရောဂါ၊

(၄) သွေးတိုးရောဂါ၊

(၅) ဝမ်းချုပ်ရောဂါ၊

(၆) လိပ်ခေါင်းရောဂါ၊

(၇) အာသီးရောင်ရောဂါ၊

(၈) အကြောတက်ရောဂါနှင့်

(၉) မျက်စိအားနည်းရောဂါတို့အတွက် အကျိုးရှိပါသည်။

Source: Myawady Web Portal

Photo - Berkey water filters

တိုးတက်လာသောနည်းပညာနှင့် လူငယ်တို့၏အနာဂတ်များ

လူသားတို့၏သက်ရှိကမ္ဘာကြီးသည် ခေတ်အမျိုးမျိုးကိုဖြတ်သန်းလာခဲ့ကြရသည်။ ကျောက်ဖြင့်ပြုလုပ်ထားသော လက်နက်များနှင့်ခုတ်ထစ်ဖြတ်တောက်အသုံးပြုသောအချိန်ကာလကို ကျောက်ခေတ်ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ကြေး၊ သံတို့ကို ကိုင်ဆောင်လာသောခေတ်ကိုကြေးခေတ်ဟူ၍လည်းကောင်း အမည်အမျိုးမျိုးခေါ်တွင်ကာ ဖြတ်သန်းလာရပြီဖြစ်သည်။ ယခုအခါ လူသားတို့၏ ဉာဏစွမ်းရည်တို့ဖြင့် သင်္ဘော၊ ရထား၊ လေယာဉ်၊ ကားစသောအရာများကို တီထွင်နိုင်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာမြေပြင်တစ်ခွင်သွားလာနိုင်ခြင်းသည် ပညာရပ်များဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခဲ့သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ယနေ့ခေတ်ကို “နည်းပညာခေတ်”ခေါ်ဆိုရမည်မှာ စင်စစ်အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။

တိုးတက်လာသောနည်းပညာနှင့် လူငယ်တို့၏အနာဂတ်များ

နည်းပညာကား လူသားတို့၏နေ့စဉ်ဘဝရှိ အခန်းကဏ္ဍအသီးသီး၌မသိမသာဝင်ရောက်နေပြီး ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးစသော အခြေအနေများတွင် အလွန်အရေးပါသော အရာတစ်ခုဟုဆိုလျှင်လည်း မမှားနိုင်ပေ။ ထိုသို့နည်းပညာတိုးတက်လာမှုကြောင့် လူသားများအဆင်ပြေမှုရရှိရုံသာမကကမ္ဘာ့အကွာအဝေးများကို နည်းလမ်းအသစ်များဖြင့်အချိန်တိုအတွင်းဖယ်ရှားပေးနိုင်သော ခေတ်တစ်ခုလည်းဖြစ်လာသည်။ ထို့ကြောင့်“နည်းပညာသည် လူသားတို့၏ ဘဝမျှော်မှန်းချက်များနှင့်အခွင့်အလမ်းများကို ဖန်တီးပေးသောလက်နက်တစ်ခုဖြစ်လာသည်” ဟု ဆိုနိုင်သည်။

သို့သော် နည်းပညာသည် လူသားတို့အတွက် များစွာသောအခွင့်အလမ်းများကို ပေးစွမ်းနိုင်ရုံသာမက အချို့အခြေအနေများတွင်လူသားတို့၏ ကိုယ်ရည်ကိုယ်သွေးကို နွံထဲတွင်နှစ်မြှုပ်တတ်ပေသည်။ ထို့ကြောင့် နော်ဝေသမိုင်းပညာရှင် Christian Lous Longue က"Technology is a useful servant but dangerous master" “နည်းပညာကား အသုံးဝင်သောအစေခံတစ်ယောက်ဖြစ်သလို အန္တရာယ်ရှိသော အုပ်ချုပ်သူတစ်ဦးလည်းဖြစ်တယ်”ဟုဆိုလေသည်။သိပ္ပံပညာရှင်များက နည်းပညာများကို လူနေမှုဘဝများလွယ်ကူမြန်ဆန်စေရန် ခေတ်အဆက်ဆက်မှ စတင်ကာဖန်တီးလာကြသည်။

သို့သော် အဆိုပါဖန်တီးမှုများကို လူသားများအလွယ်တကူနားလည်ရန် ခက်ခဲလွန်းလှသည်။ ထို့ကြောင့် လူသားတို့က အထက်ပါနည်းပညာများကို နားလည်အောင်သင်ယူလေ့လာရန် အရေးကြီးပေသည်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် “ကိုယ်က နည်းပညာနှင့်မပတ်သက်ချင်ရင်တောင်မှ နည်းပညာက ကိုယ့်ရဲ့အလုပ်နဲ့ လာပတ်သက်နေတယ်”ဟူသောစကားအတိုင်း နည်းပညာကား လူသားတို့ဘဝအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သောအရာဖြစ်နေသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

ဆက်လက်၍ ယနေ့ခေတ်လူသားတို့၏ သက်ရှိကမ္ဘာကြီးတွင် နည်းပညာတိုးတက်မှုသည် တရိပ်ရိပ်မြင့်တက်လာကာ အနာဂတ်တွင်မောင်းသူမဲ့ကား၊ မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်၊ မောင်းသူမဲ့သင်္ဘောများကို auto စနစ်များအသုံးပြုလာကြရန် ရည်မှန်းထားပြီး ကိုယ်တိုင်ပင်ပင်ပန်းပန်းအလုပ်လုပ်နေရန်မလိုတော့ဘဲ အမိန့်ပေးရုံနှင့်အလိုအလျောက် အလုပ်လုပ်ပေးသည့် ဉာဏ်ရည်တုစက်ရုပ်များကို အစားထိုးအသုံးပြုလာကြသည်။ ထိုစက်ရုပ်များကြောင့် ယခုအချိန်တွင် စက်ရုံအလုပ်ရုံများ၌ လူအင်အားသုံးမည့်အစား ထုတ်ကုန်လွယ်ကူမြန်ဆန်စေရေးအတွက် စက်ရုပ်ကိုအစားထိုးအသုံးပြုလာကြသည်။ ထိုနည်းတူပင် ယခင်က စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍတွင် နွား၊ ကျွဲနှင့် လူအင်အားကို အသုံးပြုကာ ထွန်ယက်စိုက်ပျိုးခဲ့ရသည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် လယ်ထွန်စက်များ၊ စပါးခြွေလှေ့စက်များပေါ်လာသဖြင့် အချိန်ကုန်ငွေကုန်သက်သာလာပေသည်။ ယနေ့ခေတ်တွင် အချို့သောတိုင်းပြည်များ၌ မောင်းသူမဲ့လယ်ထွန်စက်များပေါ်လာသလို ဓာတ်မြေဩဇာ၊ ပိုးသတ်ဆေးတို့ကို အရင်လိုနေပူကျဲကျဲတွင် သွားဖျန်းရန်မလိုတော့ဘဲ အဝေးထိန်းစနစ်(Drone)ဖြင့် လယ်ကွင်းများကို အဝေးကပင်ထိန်းချုပ်ရေလောင်းလာကြသည်များရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ဉာဏ်ရည်တုစက်ရုပ်စနစ်ကားအနာဂတ်အလုပ်အကိုင်များကို ထိခိုက်စေနိုင်သလို အလုပ်လက်မဲ့များလည်းပေါများလာမည်မှာ ဧကန်မုချပင်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် လူငယ်များအနေဖြင့် နောင်အနာဂတ်တွင် ကောင်းစွာရပ်တည်နိုင်ရန် နည်းပညာဆိုင်ရာ အခြေခံသဘောတရားများနှင့်ဝေါဟာရများကို မျက်ကွယ်မပြုဘဲ တတ်သိနားလည်ရန်လိုပေသည်။

ထို့ပြင် ခေတ်သစ်နည်းပညာတိုးတက်မှုအနက် AI (Artificial Intell-igence) သည် လူငယ်များအတွက် အရေးပါသောလက်နက်တစ်ခုအဖြစ် သုံးစွဲလာပြီဖြစ်သည်။ ပညာရေး၊ အလုပ်အကိုင်၊ ဖန်တီးမှုလုပ်ငန်းများနှင့် နည်းပညာဖွံ့ဖြိုးမှုများအထိ AI သည် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လာသည်။ ထိုနည်းပညာတွင်လည်း ကောင်းကျိုးနှင့်ဆိုးကျိုးဟူ၍ ဒွန်တွဲလျက်ရှိနေပါသေးသည်။ ChatGPT၊ Google Gemini၊ Claude စသော applications တို့က လူငယ်များအတွက် စာမေးပွဲပြင်ဆင်ခြင်း၊ သုတေသနရေးခြင်းအတွက် အထောက်အကူပြုပေးနိုင်သလို အလုပ်လျှောက်လွှာရေးသားခြင်းနှင့် Freelance အလုပ်များတွင်လည်း လုပ်ငန်းကို ပိုမိုထိရောက်မြန်ဆန်စွာ ပြီးမြောက်စေသည်။ ထို့ပြင် AI Art Generator နှင့် content tools တို့ဖြင့် လူငယ်များ၏ဖန်တီးမှုစွမ်းရည်ကို တိုးတက်လာစေနိုင်သည်။

သို့သော် စက်ရုံအလုပ်များတွင် AI စက်ရုပ်ကို အစားထိုးလာကြသဖြင့် အလုပ်လက်မဲ့များလာခြင်း၊ သတင်းအချက်အလက်များမှားယွင်းနိုင်ခြင်းနှင့် ဖန်တီးမှုမူပိုင်ခွင့်များ ပျောက်ဆုံးနိုင်ခြင်းဆိုသည့် ဆိုးကျိုးများလည်းရှိနေသည်။ ထို့ကြောင့် လူငယ်များအနေဖြင့် မိမိအနာဂတ်အတွက် ပြင်ဆင်ရာတွင် “နည်းပညာသုံးစွဲသူ” ဖြစ်ရန်သာမက “နည်းပညာကို ထိန်းချုပ်တတ်သူ” ဖြစ်လာရန်လိုအပ်သည်။ လူ့အဖွဲ့အစည်းအား ထိခိုက်စေသောနည်းလမ်းမဟုတ်ဘဲ နည်းပညာနှင့်အတူ တိုးတက်နိုင်ရေးအတွက် AI(ဉာဏ်ရည်တု)ကို နည်းလမ်းမှန်ကန်စွာ သုံးစွဲရန်လည်းလိုအပ်သည်။ ထိုအကြောင်းကို Albert Einstein က “နည်းပညာသည် လူ့ဘဝကို ပိုမိုကောင်းမွန်စေသော်လည်း တစ်ခါတစ်ရံမှန်ကန်စွာသုံးစွဲခြင်းမရှိလျှင် အနာဂတ်အတွက် ဆိုးကျိုးဖြစ်နိုင်ပါသည်” ဟု ပြောခဲ့သည်။AI ၏ ကောင်းကျိုးနှင့် ဆိုးကျိုးများကိုသိရှိ၍ လူငယ်များအနေဖြင့် နည်းပညာကိုမှန်ကန်စွာဆင်ခြင်သုံးစွဲရန်မှာ အရေးကြီးလှသည်။

နည်းပညာအမျိုးမျိုးရှိသည်။ ယနေ့ခေတ်တွင် အဓိကအသုံးပြုနေသောနည်းပညာများမှာ ဆက်သွယ်ရေးနည်းပညာ၊ စက်ရုပ်နည်းပညာ၊ပညာရေးနည်းပညာ၊ စီးပွားရေးနည်းပညာ၊ စိုက်ပျိုးရေးနည်းပညာ၊သတင်းနည်းပညာ၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာနည်းပညာ၊ ထိန်းချုပ်၊ စောင့်ကြည့်ရေးနည်းပညာ၊ ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာတို့ဖြစ်ကြသည်။

နည်းပညာဟုဆိုလျှင်လူတိုင်းကသတင်းနှင့်ဆက်သွယ်ရေးနည်းပညာ(IT)ကိုသာစိတ်ထဲ၌ပြေးမြင်မိကြမည်မှာအမှန်ဖြစ်သည်။ITဟုပြောလိုက်ပြီဆိုလျှင်လူသားတို့နှင့်အမြဲအတူတကွရှိနေသောဖုန်း၊ကွန်ပျူတာ၊အင်တာနက်တို့လည်းပါဝင်လာကြပြီဖြစ်သည်။ရှေးယခင်ကလူတစ်ဦးနှင့်တစ်ဦးဆက်သွယ်ရာတွင်အသံပေး၍သော် လည်း ကောင်း၊အချက်ပြ၍သော်လည်းကောင်း ဆက်သွယ်ခဲ့ရသည်။ ယခုဆိုလျှင်နည်းပညာတစ်ဟုန်ထိုးတိုးတက်လာမှုကြောင့် ဆက်သွယ်ရေးစနစ်ပိုမိုကျယ်ပြန့်ကာ ကမ္ဘာ့တစ်ဝန်းရှိလူတို့နှင့် အလွယ်တကူစကားပြောလာနိုင်ပြီဖြစ်သည်။ ယခုခေတ်တွင် "အီးမေးလ်(Email)၊ messenger၊Whats App" စသောလူမှုကွန်ရက်များမှ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး မိုင်ပေါင်းမည်မျှပင်ဝေးလံသောအရပ်တွင်ရှိစေကာမူ ပြောဆိုလာနိုင်ပြီဖြစ်သည်။ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာစုစည်းမှုများနှင့် စီမံခန့်ခွဲမှုများအတွက် အမေရိကန်စစ်တပ်က ယခုအချိန်ထိ အီးမေးလ်စနစ်အား အသုံးပြုနေကြောင်း၂၀၂၄ ခုနှစ် CNN ၏အစီရင်ခံစာတွင်ဖော်ပြထားသည်။ အလားတူပင် အီးမေးလ်သည် နိုင်ငံတကာ၏ စီးပွားရေးကဏ္ဍတွင်လည်း အထူးအရေးပါသည်။ ဖုန်း၊ ကွန်ပျူတာနှင့် အင်တာနက်များသည် နည်းပညာအားလုံး၏ သတင်းဒေတာအချက်အလက်များအား ထည့်သွင်းရှာဖွေရာတွင်သုံးသောကိရိယာများဖြစ်သော်လည်း အကျိုးရှိစွာအသုံးချတတ်ရန်လိုပေသည်။

ယခုလို အဘက်ဘက်မှ တိုးတက်နေသောခေတ်တွင် နည်းပညာသည် လူသားတို့အတွက် ကောင်းကျိုးများပေးစွမ်းနေသလို ဆိုးကျိုးများကိုလည်းပေးနိုင်ပေသည်။ လူငယ်များသည် Facebook၊ YouTube၊ TikTok၊Instagram၊ ဂိမ်း(game) စသောပလက်ဖောင်းများကို အလွန်အကျွံသုံးစွဲကာ အချိန်ဖြုန်းလာကြသည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် လူငယ်များလမ်းမှားရောက်ကာ ဘဝတက်လမ်းရပ်တန့်သွားကြရသည်။ သို့သော် တချို့ကလည်း ၎င်းပလက်ဖောင်းများမှတစ်ဆင့် ဘဝတိုးတက်အောင်မြင်သွားသူများလည်းရှိပေသည်။ ၎င်းကို Microsoft ကုမ္ပဏီ၏အရာရှိတစ်ဦးဖြစ်သော Bill Gates က “နည်းပညာကိုကောင်းစွာအသုံးပြုသူသည် အောင်မြင်မှုကိုဆွတ်ခူးရလိမ့်မည်၊ နည်းလမ်းမှားစွာသုံးမိသူက ဘဝလမ်းပျောက်ရမည်” ဟုဆိုထားသည်။

မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးဖခင်ကြီးဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းက“ယနေ့ကမ္ဘာကြီးသည် ကမ္ဘာ့ရွာကြီးတစ်ခုဟု တင်စားခေါ်ဝေါ်ရလောက်အောင်အလျင်အမြန်တိုးတက်နေသည်။ ကမ္ဘာ့အရှေ့ခြမ်းနှင့်အနောက်ခြမ်းမှအဖြစ်အပျက်များကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီသိနိုင်ပြီဖြစ်သည်။ ထိုသို့ပြောင်းလဲတိုးတက်နေသောကမ္ဘာကြီးနှင့် မျက်ခြည်မပြတ်ရန် နည်းပညာများတတ်မြောက်အောင်ကြိုးစားသင့်သည်”ဟူ၍အမှာစကားဆိုခဲ့သည်။ အနာဂတ်ကာလများတွင် နည်းပညာကိုအကျိုးရှိရှိအသုံးပြုသူတို့၏ စီးပွားရေးအလုပ်အကိုင်များမှာ လွယ်ကူ၊ သက်သာ၊ မြန်ဆန်၊ တိုးတက်သွားမည်မှာ ဧကန်အမှန်ပင်ဖြစ်ပြီး ၎င်းအားကောင်းစွာ မသုံးတတ်သူများ၏အလုပ်အကိုင်များမှာ နောက်ကျကျန်ခဲ့ရမည့်ကိန်းဆိုက်လာသည်။ အနာဂတ်သည် လူငယ်တို့၏လက်ထဲတွင်ရှိသည်ဟု ဆိုကြသည်။

ထို့ကြောင့် အနာဂတ်ကမ္ဘာကြီးနှင့်အတူလိုက်ပါနိုင်ရန် လူငယ်များလက်ထဲတွင် နည်းပညာကျွမ်းကျင်မှုရှိရန်လိုသည်။ နည်းပညာသည် လူသားများ၏ဘဝအတွက် တိုးတက်မှုနှင့်အတူ အခွင့်အလမ်းအသစ်များကို ဖန်တီးပေးနေပြီး ပညာရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် ကမ္ဘာ့ပတ်ဝန်းကျင်အတွက် အရေးပါသည့်လုပ်ဆောင်ချက်များပြုလုပ်ပေးနေသည်။ သို့သော်နည်းပညာသည် ကောင်းသောလက်နက်တစ်ခုဖြစ်သော်လည်း လိုအပ်သည်ထက်ပို၍အသုံးပြုသောအခါ အန္တရာယ်ကိုပေးနိုင်သော အစွမ်းလည်းရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ယနေ့ကမ္ဘာကြီးသည် တိုးတက်လာသောနည်းပညာနှင့်အတူ ပိုမိုတောက်ပလာနိုင်ရန် ခေတ်လူငယ်များသည် နည်းပညာပေါင်းစုံကိုလေ့လာကာ မှန်ကန်စွာအသုံးပြုခြင်းနှင့်မတရားအသုံးပြုမှုများမှလွတ်ကင်းရန် အရေးကြီးလှကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။ ။

Source: Myawady Web Portal

Photo- Linkedln

မေသူ

Wed, 05/28/2025 - 12:00

Source: Myawady Web Portal

Photo- Linkedln

ကလေးငယ်များစာတတ်မြောက်ဖို့ ကျောင်းအပ်နှံကြပါစို့

ပညာဆိုသည်မှာ“ခွဲခြားသိမြင်နိုင်သောအသိဉာဏ်၊ အတတ်”ဟု မြန်မာအဘိဓာန်တွင် အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုထားသည်။ လူသားတို့သည်ပညာတတ်မြောက်ပါက တွေ့ကြုံနေရသည့်ပဋိပက္ခ၊ ပြဿနာ၊ အခက်အခဲများကိုကျော်လွှားဖြတ်သန်းနိုင်သည်။ အလုပ်ကိုအလွယ်တကူလုပ်လာနိုင်သည်ကိုလည်း သိရှိလာကြသည်။ ပညာရှိများသည် လုပ်ငန်းအမျိုးမျိုးတွင် ဦးဆောင်သူဖြစ်လာသကဲ့သို့ တွေးခေါ်ဆင်ခြင်တတ်သည့်လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းခေါင်းဆောင်များဖြစ်လာကြသည်။

ကလေးငယ်များစာတတ်မြောက်ဖို့ ကျောင်းအပ်နှံကြပါစို့

ပညာတတ်၊ ပညာရှိဖြစ်လာမှုတွင် ပညာရေးသည်အခြေခံကျလှသည်။ ပညာရေးဆိုသည်မှာ လူမှုသိပ္ပံပညာရပ်တစ်ခုဖြစ်ပြီးသင်ကြားပေးမှု၊သင်ယူမှုတို့ဖြင့် ဆက်နွှယ်နေသောလုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်ပေသည်။ ပညာရေးဆိုသောစကားသည် လက်တင်ဘာသာစကား Educate မှ ဆင်းသက်လာကာ အဓိပ္ပာယ်မှာ“ဦးဆောင်ဦးရွက်ပြုခြင်း”ဆိုသည့်သဘောကိုဆောင်နေသည်။ ထို့ကြောင့် မာန်လည်ဆရာတော်ကြီး၏မဟာသုတကာရီမဃဒေဝလင်္ကာသစ်တွင် “လက်မှုနှုတ်မှု၊ ခုခုပညာ၊ ရှိတုံပါက၊ ရောက်ရာရောက်ရာ၊ အရပ်မှာလျှင်၊ မျက်နှာရွှင်လန်း၊ လနှယ်ဆန်း၍၊ ပန်းသို့လည်းပွင့်၊ ပွဲလယ်တင့်လိမ့်” ဟု ရေးသားခဲ့သည်။

ပညာတတ်လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များပေါများခြင်းသည် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၏ အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်သည်။ ပညာတတ်မြောက်မှသာ လူ့ဘဝရှင်သန်ရပ်တည်နိုင်ရန် လိုအပ်သောလုပ်ငန်းကျွမ်းကျင်မှုအရည်အသွေးကိုရရှိစေသည်။ စဉ်းစားတွေးခေါ်မှု၊ ပြဿနာကိုဖြေရှင်းတတ်မှု၊ ဝေဖန်ပိုင်းခြားတတ်မှု၊ တီထွင်ကြံဆတတ်မှုနှင့်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်တတ်မှုတို့ပိုင်ဆိုင်လာသဖြင့် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများပိုမိုရရှိစေသည်။ ဘဝအောင်မြင်မှုရရှိရေးကြိုးစားရာတွင်ပညာသည်အဓိကကျသည်။

ပညာရေးရည်မှန်းချက်ဆိုသည်မှာ လူတစ်ဦး၏အကြံဉာဏ်စိတ်ကူးကိုအခြားတစ်ယောက်ထံသို့ လွှဲပြောင်းပေးမှုကိုခေါ်ဆိုသည်။ မျိုးဆက်တစ်ဆက်မှ နောက်မျိုးဆက်တစ်ဆက်ကို လက်ဆင့်ကမ်းနိုင်စွမ်းရှိရမည်။ ပညာရေးနယ်ပယ်တွင် မည်သည့်စနစ်သည် အထိရောက်ဆုံးဖြစ်သည်။ အသိပညာရရှိစေရန် မည်သို့သင်ကြားပေးသင့်သည်။ မည်သည့်အတတ်ပညာသည်အဆီလျော်ဆုံးဖြစ်မည်၊ ရရှိပြီးပညာရပ်ကို မည်သို့ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းရမည်ဆိုသောအချက်များအား အလေးထားစဉ်းစားရမည်။ ပညာဗဟုသုတရရှိစေရန် အားထုတ်နေရုံသာမက ၎င်းပညာရပ်သည် ကောင်း၊ မကောင်း၊ မှန်၊ မမှန်ကိုလည်း ဆုံးဖြတ်ရမည်။ပညာရေးတည်ရှိစေရန် စာသင်ကျောင်းဆိုသည်ကလည်းရှိရမည်။

ကမ္ဘာပေါ်တွင် ပညာသင်ကြားပေးရန်နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးရှာဖွေရာမှ စာသင်ကျောင်းဟူ၍ပေါ်ပေါက်လာသည်။ “စာ”ဟူသည်ကား“အက္ခရာအရေးအသား၊ သုတရသဆိုင်ရာအရေးအသား၊ ကျောင်းသင်ပညာရေးဆိုင်ရာအရေးအသား”ဟု မြန်မာအဘိဓာန်တွင်ဖွင့်ဆိုထားသည်။

တစ်နည်းအားဖြင့် ပညာရရှိစေရန် စာတတ်ရမည်။ စာတတ်စေရန်ကျောင်းနေရမည်။ စာသင်ကျောင်းဆိုသည်မှာ လူသားများ၏လိုအပ်ချက်ကို ကလေးဘဝမှစတင်၍ နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ပညာပေးဝေသောနေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ကလေးများစုဝေးပြီး စနစ်တကျပညာသင်ပေးသည့်ဌာနဟုလည်းခေါ်ဆိုကြသည်။ ထို့ကြောင့် ကျောင်းနေခြင်းဆိုသည့်ယဉ်ကျေးမှုသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင်ထွန်းကားလာသည်။ စာသင်ကြားရာတွင်ကျောင်းသင်ခန်းစာများသင်ယူမှု(Formal Learning)၊ ကျောင်းပြင်ပသင်ယူမှု(Non-Formal Learning)နှင့် အတွေ့အကြုံများမှကိုယ်တိုင်လေ့လာသင်ယူမှု(Informal Learning)ဟူ၍သုံးမျိုးရှိသည်။ ထိုသုံးမျိုးဖြင့်ဘဝတစ်သက်တာလေ့လာသင်ယူသွားကြရမည်ဖြစ်သည်။ တက္ကသိုလ်၊ ကောလိပ်၊ သိပ္ပံ၊ အတတ်သင်ကျောင်းစသည်ဖြင့်ခေါ်ဆိုကြသော်လည်း ၎င်းတို့သည် စာသင်ကျောင်းများသာဖြစ်ကြသည်။

ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကျောင်းသင်ခန်းစာသင်ယူမှု(Formal Learning)ကိုအစိုးရကကြီးကြပ်လေ့ရှိသည်။ အစိုးရပညာရေးဌာနများက ဆရာ၊ ဆရာမများခန့်ထားပေးသည်။ ဆရာ၊ ဆရာမများအားကြီးကြပ်သည့်ပညာရေးမှူးများရှိကြသည်။ အစိုးရကျောင်းများသည် အခမဲ့ပညာရေးစနစ်ဖြစ်ပြီး ပညာသင်စရိတ်အားလုံးကို နိုင်ငံတော်အစိုးရမှကျခံပေးသည်။ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများသင်ကြားလေ့လာရမည့်သင်ရိုးကို ဗဟိုအစိုးရကရေးဆွဲပေးသည်။ အစိုးရကျောင်းများ၏အားသာချက်မှာ ငွေကြေးအကုန်အကျနည်းကာ ကျောင်းပြီးပါက အစိုးရယန္တရားတွင်ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ခွင့်ပိုမိုရရှိကြောင်း လေ့လာသိရှိရသည်။

စာရေးသူတို့မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပညာရေးကဏ္ဍကို ပိုမိုမြှင့်တင်ပေးလျက်ရှိသည်။ အသိပညာနှင့်အတတ်ပညာပြည့်စုံသည့် လူချွန်လူကောင်းများဖြင့် သာယာဝပြောသည့် အနာဂတ်နိုင်ငံတော်ကြီးတည်ဆောက်ရန် ဦးတည်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ အရည်အသွေးပြည့်ဝသည့်ဘက်စုံပညာရေးစနစ်တိုးတက်ဖြစ်ပေါ်ရေးကိုလည်း ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေသည်။ အမျိုးသားပညာရည်မြင့်မားရေးနှစ် ၃၀ နှစ်ရှည်စီမံကိန်းကို၂၀၀၁-၂၀၀၂ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ၂၀၃၀-၂၀၃၁ ဘဏ္ဍာနှစ်အထိ သတ်မှတ်ခဲ့ရာ နှစ်တိုငါးနှစ်စီမံကိန်းကာလ ခြောက်ခုပိုင်းခြား၍အကောင်အထည်ဖော်လျက်ရှိသည်။ ယခုအခါ KG မှစတင်ပြီး Grade -12 အထိအတန်းများသင်ကြားပို့ချနေပြီဖြစ်သည်။ အခြေခံပညာဦးစီးဌာနသည် မူလတန်းအဆင့်မှ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းအဆင့်အထိ အစိုးရမှဖွင့်လှစ်ပေးသော အခြေခံပညာကျောင်းများနှင့် ပုဂ္ဂလိကအခြေခံပညာကျောင်းများကိုကြီးကြပ်ရသည်။ ကျောင်းဝင်မှတ်ပုံတင်ခြင်း၊ ကိုယ်ပိုင်ကျောင်းမှတ်ပုံတင်ခြင်း၊ ပညာရေးလုပ်ငန်းများစစ်ဆေးခြင်းနှင့် ပညာရေးအကဲဖြတ်ခြင်းစသည်တို့ဆောင်ရွက်သည်။

တိုးတက်ပြောင်းလဲလာသည့်ကမ္ဘာ့အခြေအနေတွင်နိုင်ငံသားတစ်ဦးသည် အနည်းဆုံးအခြေခံပညာအလယ်တန်းအဆင့်အထိတတ်မြောက်သင့်သည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီကပြည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီသည် KG+9 အတန်းအထိ ပညာသင်ကြားရေးဦးတည်ချက်ချမှတ်ထားသည်။ အလယ်တန်းအဆင့် Grade - 9 အောင်မြင်ပြီးမြောက်သူများအတွက် စက်မှု၊ စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးနှင့်သက်မွေးပညာသင်ယူမှုအခွင့်အလမ်းများကို ဖော်ထုတ်ပေးနေသည်။ တက္ကသိုလ်ဝင်စာမေးပွဲအောင်မြင်ပြီးပါက သက်ဆိုင်ရာတက္ကသိုလ်များသို့ တက်ရောက်နိုင်ရေးကိုလည်း စီစဉ်ပေးထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် မွေးမြူရေးကိုအဓိကထားသည့်နိုင်ငံဖြစ်ပေရာ စနစ်ကျသော ကုန်ထုတ်လုပ်မှုများပြုလုပ်နိုင်ရန်ကျွမ်းကျင်သူများလိုအပ်လျက်ရှိသည်။ထို့ကြောင့် ခရိုင် ၈၄ ခုတွင်စက်မှု၊ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်း ၈၅ ကျောင်းဖြင့်ဖွင့်လှစ်သင်ကြားလျက်ရှိသည်။ အဆိုပါကျောင်းများတွင် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များနှင့် ဈေးကွက်အတွက်လိုအပ်သည့်ကျွမ်းကျင်မှုအရည်အသွေးများကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရန် သင်ကြားပေးနေသည်။

အတန်းပညာသင်ကြားရာတွင် စာသင်ဆောင်၊ စာကြည့်တိုက်၊ သန့်စင်ခန်း၊ အားကစားကွင်း၊ သင်ထောက်ကူပစ္စည်း၊ သောက်ရေသုံးရေရရှိမှု၊ ကျောင်းဥပဓိရုပ်ကောင်းမွန်မှုတို့ ဖြည့်ဆည်းဆောင်ရွက်ပေးသည်။ အရည်အချင်းရှိသော ဆရာ၊ ဆရာမအရေအတွက်လုံလောက်မှုရှိရေးကိုလည်း လုပ်ဆောင်ပေးနေသည်။ မွမ်းမံသင်တန်းပို့ချမှု၊ သင်ရိုးညွှန်းတမ်းခေတ်မီမှု၊ သက်သာချောင်ချိမှုတို့ကိုလည်း ဆောင်ရွက်ပေးနေသည်။ “အမျိုးသားစည်းကမ်းအစ စာသင်ကျောင်းက”ဆိုသည့်ဆောင်ပုဒ်အတိုင်း ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများ ယဉ်ကျေးလိမ္မာစေရန်၊ ရိုးသားဖြောင့်မတ်စေရန်၊ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုစိတ်ဓာတ် ကိန်းအောင်းစေရန်၊ စုပေါင်းဆောင်ရွက်တတ်စေရန်၊ တိုင်းချစ်ပြည်ချစ်စိတ်ရှိစေရန်စသည့် အမူအကျင့်ကောင်းများဖြင့် လေ့ကျင့်ပျိုးထောင်လျက်ရှိသည်။

လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ပညာရေးပိုမိုမြှင့်တင်ရေးဆောင်ရွက်သည့်အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ပညာရေးညီလာခံ(၂၀၂၃-၂၀၂၄)နှင့် ပညာရေးဆိုင်ရာအသုံးချသုတေသနနိုင်ငံတကာညီလာခံ(၂၀၂၅)တို့ကိုကျင်းပခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

အခြေခံပညာကဏ္ဍတွင် ကိုဗစ်-၁၉ အလွန် စာသင်ကျောင်းများပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည့် ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ပညာသင်နှစ်တွင် ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူဦးရေ ၅ ဒသမ ၃ သန်းရှိရာမှ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ပညာသင်နှစ်တွင်ရှစ်သန်းကျော်အထိတိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ပညာသင်နှစ်တွင် ဇွန်လ ၂၁ ရက်အထိကျောင်းအပ်နှံသူ ၇ ဒသမ ၃ သန်းကျော်ရှိခဲ့သည်။

ပြည်သူများအနေဖြင့် အခြေခံပညာစာသင်ကျောင်းများကိုအားကိုးကြသည်။မြန်မာမှုနယ်ပယ်တွင် မိဘများသည် မိမိတို့၏သားသမီးများပညာသင်ယူရမည့်အရွယ်သို့ရောက်လာလျှင် စာသင်ကျောင်းဆီသို့သွားကာကျောင်းအပ်နှံကြသည်။ “အရွယ်ရောက်လာကျောင်းအပ်ကာ ပညာပေးပေ တို့မေမေ”ဟုပင် “တို့မေမေ”ကဗျာထဲတွင် ရေးသားထားသည်က အထင်အရှားဖြစ်သည်။

၂၀၂၅-၂၀၂၆ ပညာသင်နှစ်အတွက် မေလ ၂၂ ရက်မှဇွန်လ ၁ ရက်အထိကျောင်းအပ်နှံရေးသီတင်းပတ်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားကြောင်း၊ ငါးနှစ်အရွယ်ကလေးများကို သူငယ်တန်း(KG)နှင့်ခြောက်နှစ်အရွယ်ကလေးများကို(Grade-1)သို့အပ်နှံရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကျောင်းဝတ်စုံ၊ ဖတ်စာအုပ်၊ ဗလာစာအုပ်၊ ခဲတံတို့အခမဲ့ပံ့ပိုးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အခကြေးငွေကောက်ခံခြင်းမပြုကြောင်း၊ပညာရေးအတွက် မိဘ၊ ဆရာနှင့်ကျောင်းသားတို့ပူးပေါင်းဆွေးနွေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊မူးယစ်ဆေးဝါး၊ အရက်၊ ဘီယာ၊ E-စီးကရက်၊ Vape-စီးကရက်၊ ကွမ်းယာမသုံးစွဲရေးကြပ်မတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနမှကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ထားသည်။ မိဘ၊ အုပ်ထိန်းသူများအနေဖြင့် မြို့နယ်အလိုက်သတ်မှတ်နယ်မြေများတွင်သာ ကျောင်းအပ်နှံကြပါရန်မေတ္တာရပ်ခံထားသည်။

အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရလျှင်လူသားတို့တွင် အသိပညာ၊ အတတ်ပညာများတည်ရှိပါက လူ့ဘောင်လောကကြီးသည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မည်မှာအသေအချာဖြစ်သည်။ လူသားတိုင်းသည် ပညာတတ်မြောက်အောင်ကြိုးပမ်းရမည်။ အသိပညာဗဟုသုတများရရှိရေးဆောင်ရွက်ရာတွင် ပညာရေး၊ စာ၊ စာသင်ကျောင်းတို့သည်ဒွန်တွဲလျက်ရှိသည်။ စာရေးသူတို့နိုင်ငံရှိမိဘများအနေဖြင့် မိမိတို့၏သားသမီးများစာတတ်မြောက်စေရန်ပန်းကလေးများဖူးတံဖြင့် ပွင့်နေသောစာသင်ကျောင်း၊ နေရောင်အောက်တွင်ရွှေရည်လောင်းနေသောစာသင်ကျောင်းသို့ သွားရောက်အပ်နှံကြပါရန် နှိုးဆော်ရေးသားလိုက်ရပါသည်။ ။

Source: Myawady Web Portal

စိန်ဌေးလှိုင်(ပခုက္ကူ)

Tue, 05/27/2025 - 12:00

Source: Myawady Web Portal

သွားအရောင်ပြောင်းစေသောအစားအစာများနှင့်အချိုရည်များ

လူတိုင်း ဖြူစင်ဝင်းပတဲ့သွားတွေကို ပိုင်ဆိုင်ချင်ကြပါတယ်။ သွားတွေက သဘာဝအတိုင်းဖြူနေပေမယ့် အလွယ်တကူအစွန်းအထင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အစားအစာတွေထဲမှာ အချဉ်ဓာတ်ပါဝင်မှု၊ ဆိုးဆေးပါဝင်မှုနဲ့ ဆေးလိပ်သောက်တာလို မကောင်းတဲ့အလေ့အထတွေကြောင့် သွားအပေါ်ယံကြွေလွှာပျက်စီးမှုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကလေးတွေရဲ့သွားတွေက သဘာဝအတိုင်း ဖြူနေတတ်ပေမယ့် အသက်ကြီးလာတာနဲ့ အမျှ သွားတွေရဲ့အရောင်က အဝါရောင်သန်းလာတတ်ပါတယ်။ ဒါကိုဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းရင်းများစွာ ရှိပါတယ်။

သွားအရောင်ပြောင်းစေသောအစားအစာများနှင့်အချိုရည်များ

ဘလူးဘယ်ရီသီး ဒါမှမဟုတ် စပျစ်ဝိုင်နီ၊ ကော်ဖီ၊ လက်ဖက်ရည်စတာတွေကို သောက်သုံးမှုများတာ၊ သကြားနဲ့ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်များတဲ့အစားအသောက် တွေအစားများတာ၊ ဆေးလိပ်အသောက်များတာ ဒါမှမဟုတ် ကွမ်းယာထဲမှာ ဆေးရွက်ကြီးထည့်စားတာများလာတာကြောင့် သွားတွေ အဝါရောင်ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှသွားတွေအဝါရောင်ဖြစ်လာနိုင်ခြေပိုများလာစေတာကတော့ မျိုးရိုးဗီဇ၊ ပါးစပ်ဒဏ်ရာရတာ၊ဖလူအိုရွိုက်သွားတိုက်ဆေးအလွန်အကျွံသုံးထားတာ၊ သွားနဲ့ခံတွင်းသန့်ရှင်းမှုအားနည်းတာနဲ့ နာတာရှည်ပါးစပ်ခြောက်တာ ဒါမှမဟုတ် တံတွေးအထွက်နည်းတာတွေကြောင့်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

စပျစ်ဝိုင်နီက နှလုံးအတွက်ကောင်းပေမယ့် သွားတွေအတွက်တော့ မကောင်းနိုင်ပါဘူး။ အရောင်အရင့် ဆုံးစပျစ်ဝိုင်နီက သွားတွေကို အရောင်စွန်းထင်းစေပါတယ်။ သွားတွေမဝါချင်ရင် စပျစ်ဝိုင်အဖြူကို ရွေးသောက်သင့်ပါတယ်။

ကော်ဖီက သွားတွေကိုစွန်းထင်းစေတဲ့အရာဖြစ်ပါတယ်။ ကော်ဖီကို နို့ ဒါမှမဟုတ် မလိုင်ထည့်သောက် ပြီး အဲဒီပြဿနာကို ရှောင်ရှားနိုင်ပါတယ်။

လက်ဖက်ရည်မှာပါတဲ့ တိုင်နင်(Tannins)က သွားတွေကို အရောင်စွန်းထင်းစေပါတယ်။ သွားတွေ ဖြူစင်တောက်ပချင်တယ်ဆိုရင်အရောင်ရင့်တဲ့ လက်ဖက်ရည်ကိုရှောင်သင့်ပါတယ်။

ကိုကာကိုလာ ဒါမှမဟုတ် ဆော်ဒါတွေမှာ အရောင် ဆိုးဆေးတွေပါဝင်ပြီး အချဉ်ဓာတ်ပါဝင်မှုလည်းများ ပါတယ်။ ကိုကာကိုလာမှာပါတဲ့ အချဉ်ဓာတ်က သွားအပေါ်ယံကြွေလွှာပျက်စီးစေပါတယ်။ သွားတွေမဝါ ချင်ရင် အရောင်ဖျော့တဲ့သစ်သီးဖျော်ရည်ကို ရွေးသောက်သင့်ပါတယ်အရောင်ရင့်တဲ့ဖျော်ရည်ကို ကြိုက်နှစ်သက်ရင် ဖျော်ရည်ကို‌ ရေနဲ့ရောပြီးသောက် သင့်ပါတယ်။

ဘဲလ်ဆမစ်ဗင်နီဂါ (Balsamic Vinegar) ရှလကာရည်ရဲ့ ရင့်တဲ့အရောင်က သွားတွေကို အရောင်စွန်းထင်းစေပါတယ်။ သွားအရောင်မစွန်းထင်းရအောင် ရှလကာရည်မသုံးမီ ဆလတ်ရွက်ကို အရင်စားပေးသင့်ပါတယ်။ ရှလကာရည်အစား သံပရာရည်ကို အစားထိုးသုံးနိုင်ပါတယ်။

ရေခဲမုန့်နဲ့ရေခဲချောင်းတွေက လျှာနဲ့သွားတွေကို အရောင်စွန်းထင်းစေနိုင်ပါတယ်။ အရောင်မစွန်းထင်းရအောင် အရောင်ဖျော့တဲ့ ရေခဲမုန့်နဲ့ရေခဲချောင်းကိုသာ စားပေးသင့်ပါတယ်။ ကြက်ဟင်းခါးသီးကို သဘာဝအစားအစာအပြင် အဝတ်အထည်တွေကို အရောင်ဆိုးရာမှာလည်း သုံးကြပါတယ်။ သွားတွေကို အရောင်မစွန်းထင်းအောင် ကြက်ဟင်းခါးသီးစားပြီးနောက် မိနစ် ၃၀အကြာမှာ သွားကို ဖလူအိုရွိုက်ပါတဲ့သွားတိုက်ဆေး နဲ့ တိုက်ပေးသင့်ပါတယ်။

ပဲငံပြာရည်လိုအရောင်ရင့်တဲ့ဆော့စ်တွေကလည်း သွားတွေကို အရောင်ပြောင်းစေနိုင်ပါတယ်။ဆော့စ်တွေက အဝတ်အထည်တွေကို အရောင်စွန်း ထင်းစေနိုင်တယ်ဆိုရင် သွားတွေကိုလည်း အရောင်စွန်းထင်းစေနိုင်တာကို သတိပြုသင့်ပါတယ်။ ဆော့စ်တွေထဲမှာ ခရမ်းချဉ်သီးဆော့စ်က အရမ်းကောင်းတဲ့ဆော့စ်ဖြစ်ပေမယ့် သွားတွေကိုအရောင်စွန်းထင်းစေပါတယ်။ ခရမ်းချဉ်သီးဆော့စ်ပါတဲ့ အစားအစာ တွေမစားခင်မှာ ဟင်းနုနယ်ရွက် ဒါမှမဟုတ် ပန်းပွင့်စိမ်းကို အရင်စားပေးသင့်ပါတယ်။ အဲဒီဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေက သွားတွေကို အရောင်မစွန်းထင်း အောင် ကာကွယ်ပေးတဲ့အလွှာတစ်ခုဖြစ်စေပါ တယ်။

ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်တွေကသွားတွေကို အရောင်စွန်းထင်းမှုဖြစ်စေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်ပါတဲ့ဟင်းလျာတွေကို စားပြီးတဲ့အခါပလုတ်ကျင်းဆေးသုံးပြီး သွားတွေမဝါ အောင် ကာကွယ်သင့်ပါတယ်။

ဘလူးဘယ်ရီသီးကအရောင်ရင့်တာကြောင့်သွားတွေကို အရောင်စွန်းထင်းစေပါတယ်။ ဒါ‌ပေမဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းနဲ့ ဗီတာမင်တွေကြွယ်ဝတာ ကြောင့် ကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းတဲ့ သရေစာဖြစ်ပါတယ်။ သွားတွေအရောင်မစွန်းထင်းအောင်ဘလူးဘယ်ရီသီးစားပြီးတဲ့အခါ ရေနဲ့ပလုတ်ကျင်း သင့်ပါတယ်။

လူကြီးတွေရဲ့သွားတွေက ကလေးတွေရဲ့သွားတွေထက် အရောင်ပိုရင့်တတ်ပါတယ်။ ဒါက သွားအပေါ်ယံကြွေလွှာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ကလေးတွေ မှာ အပေါ်ယံကြွေလွှာအပြည့်နဲ့ သွားအသစ်တွေရှိပါတယ်။ အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှ အပေါ်ယံကြွေ လွှာတွေပျက်စီးစေပြီး ကွာကျလာပါတယ်။ သွားတွေရဲ့ အလွှာတစ်ခုချင်းစီက အဝါရောင်သန်းနေတာကြောင့် သွားတွေ အဝါရောင်ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ သွားတွေ အဝါရောင်မဖြစ်အောင် သွားပျက်စီးစေတဲ့ အစားအစာတွေနဲ့ အချိုရည်တွေကို ရှောင်သင့်ပါတယ်။

သွားတွေဝါစေတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေထဲမှာ ကွမ်းစားခြင်းကလည်း အဓိကပါဝင်ပါတယ်။ ကွမ်း ကို အိန္ဒိယ၊ နီပေါ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ မြန်မာ၊ မလေးရှား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ထိုင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားနဲ့ လာအိုနိုင်ငံတို့မှာ စားသုံးတတ်ကြပါတယ်။ ကွမ်းရွက်၊ ထုံးနဲ့ ကွမ်းသီး သုံးမျိုးရောရင်အနီရောင်ကွမ်းတံတွေးထွက်လာပါတယ်။ကွမ်းသီးမှာ အရောင်ပါဝင်တတ်သလို ရှားစေးထည့်စားတဲ့အခါ သွားမှာ အဝါရောင်၊ အနီ ရောင်သန်းလာပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံက ရှားစေးအသုံးပြု မှုများတာကြောင့် သွားတွေဝါတဲ့အပြင် မည်းတဲ့အထိ ဖြစ်စေပါတယ်။ ထိုင်းလူမျိုးတွေရဲ့ ရိုးရာတစ်ခုမှာ ရှားစေးခဲကိုသွားနဲ့အမြဲပွတ်တိုက်ပြီးမည်းနက်နေအောင်ပြုလုပ်ပေးတတ်ကြပါတယ်။ အမည်း ရောင်သွားတွေက သူတို့လူမျိုးရဲ့ အမှတ်သညာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကွမ်းစားတဲ့အခါ ကွမ်းချိုးတွေ ကြွေလွှာ ပေါ်မှာတင်ကျန်ခဲ့ပါတယ်။ ကွမ်းစားတဲ့သူတိုင်း နှစ်စဉ် သွားချိုးတွေခြစ်ထုတ်ပေးတာကသွားအဝါရောင်၊ အမည်းရောင်မဖြစ်ရအောင် ကာကွယ်ပေးတာဖြစ်ပါတယ်။ အကောင်းဆုံးကတော့ အရောင် စွန်းထင်းမှုနည်းအောင် ကွမ်းဖြတ်သင့်ပါတယ်။

အချုပ်အားဖြင့် သွားတွေမဝါအောင်ကာကွယ်တဲ့ အနေနဲ့ အစာစားပြီးတိုင်း မိနစ် ၃၀ အကြာမှာ သွား တိုက်တဲ့အလေ့အကျင့်ပြုလုပ်ပေးသင့်ပါတယ်။ နောက်ပြီး အစာစားပြီးတဲ့အခါ တံတွေးထွက်စေဖို့ သကြားမပါတဲ့ ရွက်ချိုမှုန့်အသုံးပြုပြီး ပြုလုပ်ထား တဲ့ သကြားလုံးငုံပေးပါ။ အရောင်ဆိုးဆေးပါတဲ့အစား အစာတွေစားပြီးတိုင်း ဒါမှမဟုတ်အချိုရည်တွေ သောက်ပြီးတိုင်း သွားတိုက်ပေးဖို့လိုအပ်ကြောင်း အကြံပြုရေးသားလိုက်ရပါတယ်။ ။

Source: Myawady Web Portal

Photo - Kids Dental Online

ဒေါက်တာလွင်သန့်

Tue, 05/27/2025 - 12:00

Source: Myawady Web Portal

Photo - Kids Dental Online

မက်မွန်သီးကပေးသည့် ကျန်းမာရေး အကျိုးကျေးဇူးများ

ချစ်စရာကောင်းပြီး အချင်းရော အဆင်းပါပြည့်စုံသည့် သစ်သီးများထဲက အသီးတစ်မျိုးအကြောင်း ပြောပြချင်ပါသည်။ အနီရောင်၊ ပန်းရောင်နှင့် အဝါ ရောင်ရောစပ်ထားသည့် အပေါ်ခွံပေါ်တွင် အမွေးပွပွလေးများ ပါပြီး အတွင်းအသား အဝါရောင်နှင့် အသီး၏အလယ်တွင် ခပ်ရွယ်ရွယ် အစေ့လေးတစ်စေ့သာပါသော မက်မွန်သီးဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်အမည်မှာ Peach ဖြစ်ပြီး အဆိုပါမက်မွန်သီးသည် ကမ္ဘာ့သစ်သီးဈေးကွက်တွင် ပန်းသီးပြီး လျှင် ဒုတိယလိုက်လာသည့် အနံ့မွှေးပြီး အရသာချိုသည့် အဖန်အရသာအနည်း ငယ်ပါသော နူးညံ့သည့်အသီးဖြစ်သည်။ မက်မွန်သီးပင် (Peach Tree) မှာ ရှားပါးပြီး အဖိုးတန်သည့်အပြင် အပွင့်ပွင့်ချိန်တွင် အလွန်လှပသော အပင်ဖြစ်သည်။ မက်မွန်သီး၏ ပုံသဏ္ဌာန်မှာလည်း ခပ်လုံးလုံး ဖြစ်ပြီး အသားများ၍အရည်ရွှမ်းပြီး အနံ့ အလွန်မွှေးကြိုင်သော အသီးမျိုးဖြစ်သည်။ အပင်၏အရွယ်အစားမှာ အမြင့် ၁ဝ ပေမှ ပေ ၂ဝ ခန့်အထိ ရှိတတ်သည်။ မက်မွန်ပင်သည် မက်မန်းသီးပင်၊ တရုတ်ဆီးသီးပင်၊ ချယ်ရီပင်များနှင့်အတူ Rosaceae မျိုးရင်းတွင် Prunus မျိုးစု၌ ပါဝင်သဖြင့် ယင်း၏ရုက္ခဗေဒအမည်မှာ Prunus Persica ဖြစ်သည်။ အပင်၏အနေအထားနှင့် တကွ အသွင်အပြင်ရော အလေ့အထပါ ဗာဒံပင်နှင့် အလွန်တူသည့်အပြင် မျိုးချင်း လည်းတူကြသည်။

မက်မွန်သီးအမျိုးအစားများ

ကမ္ဘာပေါ်တွင် မက်မွန်ပင်အမျိုးအစား ပေါင်း ၂၀၀ ခန့်ရှိပြီး အစေ့ကျွတ်မျိုး၊ အစေ့ကပ်မျိုး၊ အသားဖြူမျိုးနှင့် အသားဝါ မျိုးဟူ၍ ခွဲခြားထားသည်။ တချို့မက်မွန် သီးမှအစေ့များသည် အသားနှင့်ကပ်မနေဘဲ လွယ်ကူစွာ ထုတ်ယူနိုင်သောကြောင့် အစေ့ကျွတ်မျိုးဟုခေါ်သည်။

တချို့အသီးမှအစေ့များမှာ အသားတွင် ကပ်နေ၍ လွယ်ကူစွာ ထုတ်မယူနိုင်သောကြောင့် အစေ့ကပ်မျိုးဟု ခေါ်သည်။ တချို့အသီး၏ အသားရောင်ဖြူသော အသီးကို အသားဖြူမျိုးဟုခေါ်ပြီး အသားဝါသော အသီးကို အသားဝါမျိုးဟုခေါ်သည်။ မက်မွန်သီးအမှည့်များသည် ရက်အနည်းငယ် အတွင်းပုပ်၍ ပျက်စီးတတ်သဖြင့် ဈေးကွက်သို့တင်ပို့ရာတွင် အခက်အခဲရှိသဖြင့် မက်မွန်သီးများကို မှည့်လျှင်မှည့်ချင်း ခူးဆွတ်မှသာ အဆင်ပြေသည်။ သို့သော်လည်းယခုခေတ်တွင် စည်သွတ်စက်ရုံကြီးများ ပေါ်ပေါက်လာပြီဖြစ်သောကြောင့် ဈေးကွက်သို့အချိန်မီ မတင်ပို့နိုင်သော အသီးမှည့်များကို စည်သွတ်ကာ နိုင်ငံတကာသို့ တင်ပို့ရောင်းချနေကြပြီ ဖြစ်သည်။ အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၌ မက်မွန်ပင်များကို မှန်အိမ်များဆောက်လုပ်၍ စိုက်ပျိုးကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၌ ပေပေါင်း ၃ဝဝဝ ကျော်အမြင့်ရှိသော ရှမ်းကုန်းပြင်မြင့်၏ ဒေသများဖြစ်သည့် ပြင်ဦးလွင်၊ ကလောနှင့် တောင်ကြီးမြို့တို့၏ အနီးပတ်ဝန်းကျင် ၌ မက်မွန်ခြံများကို တွေ့မြင်နိုင်သည်။

မက်မွန်သီးစိုက်ပျိုးမှုပုံစံ

မက်မွန်ပင်သည် သမပိုင်းရာသီဥတုတွင် ကောင်းစွာ ပေါက်ရောက်နိုင်ပြီးခြောက်သွေ့၍ အပူ၊ အအေးမျှတသော ရာသီဥတုကိုနှစ်သက်သည်။ သဲမြေနှင့် နုန်းမြေတို့တွင် ကောင်းစွာကြီးထွားနိုင်သည်။ မက်မွန်ပင်စိုက်ပျိုးသူများသည် အသီးခူးရာတွင်လည်းကောင်း၊ ပိုးသတ်ဆေးဖျန်းရာတွင်လည်းကောင်း သက်သာလွယ်ကူစေရန် အပင်ကိုမြင့်မြင့်မထားဘဲ အကိုင်းအခက်များကိုချိုင်၍ ၁၂ ပေခန့် သာထားခြင်းဖြင့် အစိမ်းတောက်တောက် အရွက်လေးများသည် လှံစွပ်ပုံကဲ့သို့ သေးသွယ်၍ အဖျားချွန်သော အရွက်လေးများထွက်လာသည်။ နွေဦးပေါက်ရာသီတွင် ပင်လုံးကျွတ်လှပ၍ နူးညံ့သောပန်း ရောင်အပွင့်လေးများ ပွင့်လာပြီးနောက် အရွက်များ ထွက်လာသည်။ မက်မွန်သီး အမျိုးအစားအားလုံးသည် နွေရာသီအလယ်လောက်မှ ဆောင်းကူးရာသီအထိ အသီးမှည့်ကြသည်။ နွေဦးပေါက်ရာသီတွင် စောစောပွင့်သော အပွင့်များကို နှင်းခါးရိုက်တတ်သဖြင့် အသီးမတင်သောကြောင့် နှင်းခါးလွတ်သော နေရာများ၌သာ အမြောက်အမြား စိုက်ပျိုးကြ သည်။

မက်မွန်ပင်ကို အစေ့မှတိုက်ရိုက်စိုက်ပျိုးနိုင်သကဲ့သို့ ကိုင်းကူးကိုင်းဆက်ပြုလုပ်၍လည်း စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ နေရောင်ခြည်ကောင်းစွာရရှိပြီး လေဝင်လေထွက် ကောင်းသောနေရာ၌ စိုက်ပျိုးသင့်သည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် အပင်ကြီးမျိုးနှင့် အပင်ပုမျိုးဟူ၍နှစ်မျိုးရှိသည်။ အပင်ကြီးမျိုးကိုစိုက်ပျိုးပါက ပင်ကြားတန်းကြား အကွာအဝေးကို ၁၅ ပေမှ ပေ ၂၀ ထား၍ စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ အပင်ပုမျိုးစိုက်ပျိုးပါက ပင်ကြားတန်းကြားအကွာအဝေးကို ၁၀ ပေ မှ ၁၂ ပေထား၍စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ မက်မွန်သီးအထဲတွင်ရှိသော အစေ့မာတစ်စေ့၏အတွင်း၌မျိုးစေ့ရှိပြီး ထိုမျိုးစေ့မှ အပင်ပေါက်ခြင်းဖြစ်သော်လည်း များသောအား ဖြင့် မျိုးစေ့ကိုစိုက်၍ ပေါက်သောအပင်မှ အသီးသည် မူလမျိုးစေ့ရသော အပင်မှသီးသည့် အသီးလောက်မကြီးဘဲ ညံ့သွားတတ်သည်။

ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်အာနိသင်နှင့် အာဟာရဓာတ်ကြွယ်ဝသည့် မက်မွန်သီး

မက်မွန်သီးတွင် ခန္ဓာကိုယ်အတွက် အကျိုးပြုသည့် ကယ်လ်လိုရီ၊ ပရိုတင်း (Protein)၊ အဆီ (Fat)၊ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် (Carbohydrate)၊ အမျှင်ဓာတ် (Fiber)၊ ဗီတာမင် C၊ ဗီတာမင် A၊ ပိုတက်ဆီယမ် (K)၊ နီကာဆင်၊ ဗီတာမင်E၊ ဗီတာမင် K၊ ကော့ပါး (Cu)၊ မဂ္ဂနိစ် (Mn)၊ ကယ်လ် စီယမ် (Ca)၊ သံဓာတ် (Fe)စသည့် ဗီတာမင်၊ သတ္တုဓာတ်နှင့် တခြားအကျိုးပြု ဒြပ်ပေါင်းများပါဝင်သောကြောင့် မက်မွန် သီးစားပေးမည်ဆိုပါက ခန္ဓာကိုယ်အတွက် များစွာအထောက်အကူဖြစ်စေသည်။

အစာခြေစနစ်ကိုကျန်းမာစေနိုင်သော မက်မွန်သီး

မက်မွန်သီးတွင် အမျှင်ဓာတ်ပါဝင်နေသောကြောင့် အစာခြေစနစ်ကို အကောင်းဆုံးထောက်ပံ့ပေးနိုင်ပြီး အစာများကို ကြေညက်စေနိုင်သကဲ့သို့ အူနံရံကိုအာဟာရဓာတ်များ စုပ်ယူရန်လည်း ကူညီပေးနိုင်သည်။ ဝမ်းမမှန်ခြင်းနှင့် အစာခြေ စနစ်ပြဿနာများမဖြစ်စေရန် တားဆီး ပေးနိုင်သောကြောင့် အူမကြီးကိုကျန်းမာစေနိုင်သော အသီးတစ်မျိုးဖြစ်သည်။

နှလုံးကျန်းမာစေနိုင်သော မက်မွန်သီး

မက်မွန်သီးတွင် နှလုံးကျန်းမာစေသည့်ဓာတ် များစွာပါဝင်နေသောကြောင့် မက်မွန်သီးက နှလုံးရောဂါခံစားရနိုင်ခြေကိုသာ နည်းစေခြင်းမဟုတ်ဘဲ သွေးတိုး နှင့် သွေးတွင်းကိုလက်စထရောမြင့်တက်မှုမဖြစ်ရန်လည်း ကာကွယ်ပေးသည်။ သွေးတိုးနှင့် သွေးတွင်းကိုလက်စထရောကျပြီး နှလုံးကျန်းမာလိုသူများအနေဖြင့် တစ်ရက်လျှင် မက်မွန်သီးတစ်လုံးစားပေးခြင်းသည် နှလုံးကျန်းမာရေးကို စောင့်ရှောက်နေခြင်း ဖြစ်သည်။

အသားအရေကို ကျန်းမာစေနိုင်သော မက်မွန်သီး

မက်မွန်သီးတွင်ပါဝင်သည့် ဒြပ်ပေါင်းတစ်မျိုးသည် အရေပြား၏အစိုဓာတ်ကို ထိန်းပေးပြီး အသားအရေကိုတင်းရင်းစေနိုင်သကဲ့သို့ အရေပြားပြဿနာကင်းကာ ကျန်းမာသည့်အသားအရေကို ပိုင်ဆိုင်စေနိုင်သည်။ အသားအရေကို ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကြောင့် ပျက်စီးမှုမှကာကွယ် ပေးနိုင်ပြီး အရေပြားကိုကျန်းမာစေနိုင် သည့် အာနိသင်ရှိသည်။

ကင်ဆာကာကွယ်ပေးနိုင်သော မက်မွန်သီး

မက်မွန်သီးတွင်တခြားအသီးများကဲ့သို့ ခန္ဓာကိုယ်ကိုအကျိုးပြုသည့် ဒြပ်ပေါင်းများစွာပါဝင်နေသကဲ့သို့ ကင်ဆာရောဂါကိုတိုက်ဖျက်နိုင်သည့် ပရိုတင်း လည်းပါဝင်သည်။ မက်မွန်သီး၏အသားလွှာတွင် ကင်ဆာရောဂါကို တိုက်ဖျက်ပေးနိုင်သည့် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများဖြစ်ကြသည့် ကာရိုတီးနွိုက် (Carotenoid)နှင့် ကဖိန်းအက်စစ် (Caffeic acid) တို့ ပါဝင်သည်။ လေ့လာမှုတစ်ရပ်အရ အမျိုးသမီးများအတွက် တစ်ရက်လျှင် မက်မွန်သီးနှစ်လုံး ပုံမှန်စားပေးပါက ရင်သားကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို ၄၁ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျော့ကျစေနိုင်သည်ဟု သိရသည်။

ဓာတ်မတည့်မှုကိုသက်သာ လျော့ပါးစေနိုင်သော မက်မွန်သီး

ခန္ဓာကိုယ်က ဓာတ်မတည့်သောအရာ တစ်ခုခုနှင့် ထိတွေ့သည့်အခါ ဓာတ်မတည့် မှုကိုတုံ့ပြန်ရန် ခန္ဓာကိုယ်၏ကိုယ်ခံအားစနစ်မှ Histamines ဟုခေါ်သည့် ဓာတု ပစ္စည်းကိုထုတ်လွှတ်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်မှ နှာချေခြင်း၊ ယားယံခြင်းနှင့် ချောင်းဆိုးခြင်းကဲ့သို့ ဓာတ်မတည့်မှု လက္ခဏာများဖြစ်ပေါ်လာသည်။ မက်မွန်သီးက ဓာတ်မတည့်မှုကြောင့်ဖြစ်သည့် ရောင်ရမ်းမှုများကို လျော့ပါးသက်သာစေနိုင်သောကြောင့် ဓာတ်မတည့်မှုဖြစ်တတ်သူများ အနေဖြင့် မက်မွန်သီးသည် စားပေးသင့်သည့် အသီးတစ်မျိုးဖြစ်သည်။

အနာကျက်စေနိုင်သော မက်မွန်သီး

နူးညံ့ပြီးစားကောင်းသည့် မက်မွန်သီးတွင် ဗီတာမင် C ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်နေခြင်းကြောင့် ကိုယ်ခံအားကိုကောင်းမွန်စေနိုင်သကဲ့သို့ အနာများကိုလည်း မြန်မြန် ကျက်စေနိုင်သည်။ ဆဲလ်များထိခိုက် ပျက်စီးမှုမရှိစေရန်လည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။

အမြင်အာရုံ ကောင်းစေနိုင်သော မက်မွန်သီး

မက်မွန်သီးတွင် ဘီတာကယ်ရိုတင်း (Beta-carotene) ဟုခေါ်သည့် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်း (Antioxidant) တစ်မျိုး ပါဝင်နေသောကြောင့် မက်မွန်သီးကို စားလိုက်သည့်အခါ အဆိုပါဓာတ်က ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း ဗီတာမင်A အဖြစ် ပြောင်းလဲပြီး အမြင်အာရုံကျန်းမာစေရန် အထောက်အပံ့ပေးသည်။ မက်မွန်သီးက အမြင်အာရုံသာမကဘဲ ကိုယ်ခံအားစနစ် အပါအဝင် ခန္ဓာကိုယ်ကို များစွာအထောက် အပံ့ပေးနိုင်သည်။

ဆီးချိုသမားများနှင့် သင့်တော်သော မက်မွန်သီး

အမျှင်ဓာတ်ကြွယ်ဝသော အစားအစာများက သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ကျဆင်းစေနိုင်သည်ဟု လေ့လာတွေ့ရှိရသောကြောင့် မက်မွန်သီးစားခြင်းဖြင့် အမျိုး အစား (၁) ဆီးချိုသမားများနှင့် အမျိုးအစား (၂) ဆီးချိုသမားများအတွက် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ထိန်းညှိပေးနိုင်ပြီး အင်ဆူလင်ပမာဏကို တိုးစေနိုင်သည်။

သတိထားစားသင့်သော မက်မွန်သီး

မက်မွန်သီးက ကျန်းမာရေးအတွက် ကောင်းကျိုးပြုသော်လည်း ရောဂါအခံရှိသူများနှင့် ကျန်းမာရေးအခြေအနေ တစ်ရပ်ရပ်ကြောင့် ဆေးပုံမှန်သောက်နေ ရသူများအနေဖြင့် ဆရာဝန်နှင့်တိုင်ပင်ပြီးမှ စားပေးသင့်ကြောင်း ရေးသားလိုက်ရပါသည်။

Source: Myawady Web Portal

ဒေါက်တာလပြည့်ခင်

Sun, 05/25/2025 - 12:00

မက်မွန်သီးအမျိုးအစားများ

မက်မွန်သီးစိုက်ပျိုးမှုပုံစံ

ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်အာနိသင်နှင့် အာဟာရဓာတ်ကြွယ်ဝသည့် မက်မွန်သီး

အစာခြေစနစ်ကိုကျန်းမာစေနိုင်သော မက်မွန်သီး

နှလုံးကျန်းမာစေနိုင်သော မက်မွန်သီး

အသားအရေကို ကျန်းမာစေနိုင်သော မက်မွန်သီး

ကင်ဆာကာကွယ်ပေးနိုင်သော မက်မွန်သီး

ဓာတ်မတည့်မှုကိုသက်သာ လျော့ပါးစေနိုင်သော မက်မွန်သီး

အနာကျက်စေနိုင်သော မက်မွန်သီး

အမြင်အာရုံ ကောင်းစေနိုင်သော မက်မွန်သီး

ဆီးချိုသမားများနှင့် သင့်တော်သော မက်မွန်သီး

သတိထားစားသင့်သော မက်မွန်သီး

Source: Myawady Web Portal

သွေးချိုဆီးချိုရောဂါနှင့် ဘူဖေးကိုကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်စွာစားသောက်နည်း

အားလပ်ရက်များတွင်မိတ်ဆွေသူငယ်ချင်း၊ မိသားစုများနှင့် စားသောက်ဖွယ်ရာများကိုစုဝေးစားသောက်ခြင်းသည် စိတ်ခံစားချက်ကိုမြှင့်တင်ပေးနိုင်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေးအပေါ်သက်ရောက်မှုရှိသည်။ အပြုသဘောဆောင်သောဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ခြင်းနှင့်အစားအစာရွေးချယ်စားသောက်မှုအရသာသည်ပျော်ရွှင်သောဟော်မုန်းများကိုထွက်စေသဖြင့် လူတို့ကို ပိုမိုပျော်ရွှင် ကျန်းမာသောဘဝနှင့်အသက်ပိုရှည်အောင်ကူညီပေးနိုင်သည်ကိုတွေ့ရှိခဲ့သည်။

ယနေ့ခေတ်တွင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိနိုင်ငံများ၌ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဓလေ့ထုံးတမ်းအပေါ်မူတည်၍ ဘူဖေး အမျိုးမျိုးပေါ်ပေါက်လျက်ရှိရာ မြန်မာနိုင်ငံ၌လည်း ဘူဖေးစားသောက်ခြင်းမှာခေတ်စားလာသည်။ ဘူဖေးစားသောက်ခြင်းသည် ဟင်းပွဲမျိုးစုံ၊ အချိုပွဲမျိုးစုံကို မည်မျှစားသည်ဖြစ်စေ ပုံမှန်သတ်မှတ်ထား သောစျေးနှုန်းဖြင့် စားနိုင်သမျှစား၍ရသော အစားအသောက်အစီအစဉ်ဖြစ်သည့်အတွက် ကျန်းမာရေးနှင့်မညီညွတ်သော်လည်း ပျော်စရာနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့သော် သွေးချိုဆီးချို ရောဂါရှိသူများ အတွက် ဘူဖေးစားသောက်ခြင်းသည် အထူးစိန်ခေါ်မှု တစ်ခုဖြစ်လာနိုင်ပါသည်။

သို့ရာတွင် သွေးချိုဆီးချိုရောဂါရှိသူများသည် ကြိုတင်စီစဉ်ခြင်း၊ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သောစား သောက်ဖွယ်ရာများကို ရွေးချယ်ခြင်းနှင့် အစားအစာများ၏ အရွယ်အစားပမာဏကို ကြည့်ရှုခြင်းဖြင့် ဘူဖေးအရသာကို ကောင်းစွာခံစားနိုင်ပြီး စိတ်ပျော်ရွှင်မှုကိုရရှိနိုင်ပါသည်။ ဖော်ပြပါ ဘူဖေးအကြံပြုချက်များကိုအသုံးပြုပြီး ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော အစားအစာများကို ပညာရှိစွာ ရွေးချယ်နိုင်ပါသည်။

အထွေထွေအကြံပြုချက်များ

ဘူဖေးစားသောက်ရန်မသွားမီ မည်သည့်အစားအစာများကိုစားမည်၊ မည်သည့်အစားအစာများကို ရှောင်မည်၊ မည်သည့်အစားအစာများကို ကန့်သတ်လိုသည်ကို ကြိုတင်စဉ်းစားထားပါ။ ကိုယ်တိုင် မရွေးချယ်မီ ဘူဖေးတွင် ခင်းကျင်းထားသော စားစရာများအားလုံးကိုစစ်ဆေးပါ။ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်နည်း သို့မဟုတ် ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်မပါဝင်သော ဟင်းလျာများကိုရှာဖွေပါ။ ထို့နောက် ကျန်းမာရေးနှင့် ညီညွတ်သော အစားအသောက်များနှင့်အတူ အကြိုက်ဆုံးဟင်းပွဲတစ်ခု သို့မဟုတ် နှစ်ခုကိုရွေးချယ်ပါ သို့မဟုတ် ဟင်းအနည်းငယ်ကိုသာရွေးချယ်ပါ။

ပန်းကန်အများစုကို ဟင်းသီးဟင်းရွက်များနှင့် အစေ့အဆန်များဖြင့်ဖြည့်ပါ။ အဆီများသောအစားအစာများ၊ ကြော်ထားသောအစားအစာများ၊ ဘေကွန်၊ ဝက်သားနှင့်ချိစ်ပါသောအစားအစာများ၊ ချိုသော၊ ငန်သောအစားအစာများ၊ အချိုပွဲများကို အနည်းငယ်သာစားသုံးပါ သို့မဟုတ် ရှောင်ကြဉ်ပါ။ အရေပြား မပါသောအသား၊ ကြက် သို့မဟုတ် ငါးကိုရွေးပါ။ ထောပတ်သီး၊ ကီဝီသီး၊ သင်္ဘောသီး၊ စတော်ဘယ်ရီနှင့် ဖရဲသီးကဲ့သို့သော ကယ်လိုရီပါဝင်မှုနည်း၍ လတ်ဆတ်သော အသီးအနှံများကိုရွေးချယ်ပါ။ ရေ၊ သကြား မပါသောဖျော်ရည်များ၊ အချိုမပါသောလက်ဖက်ရည်သို့မဟုတ် ကော်ဖီ သို့မဟုတ် အသီးဖျော်ရည် သောက်ပါ။ ဖြစ်နိုင်ပါက အဆီနည်းသောအဓိကဟင်းလျာများကိုစားပါ။

အကယ်၍ အရက်သောက်သုံးပါက အမျိုးသမီးဖြစ်လျှင် တစ်နေ့တစ်ယူနစ်ထက်ပို၍မသောက်ပါနှင့်၊ အမျိုးသားဖြစ်လျှင် တစ်နေ့နှစ်ယူနစ်ထက်ပိုမသောက်ပါနှင့်။ သောက်နေသောသွေးချိုကျဆေးများ ကိုချိန်ညှိပါ။ အင်ဆူလင်ထိုးသူများ ဆေးပမာဏကို ချိန်ညှိရန် စဉ်းစားပါ။ ဘူဖေးစားသောနေ့တွင် အစာစားပြီး နှစ်နာရီအကြာ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို တိုင်းတာရန်နှင့် နောက်နေ့နံနက်ခင်း အစာမစားမီ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို စစ်ဆေးရန်လိုအပ်ပါသည်။ အစာစားပြီးနောက် လမ်းလျှောက်ခြင်းပင်လျှင် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ပမာဏကိုထိန်းညှိပေးပြီး ကိုယ်အလေးချိန်အလွန် အကျွံတက်ခြင်းမှကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။

သွေးချိုဆီးချိုရောဂါရှိသူများအတွက် ပန်းကန်ပြား အခြေပြုပြင်ဆင်စားသောက်မှုအစီအစဉ်သည် ရိုးရှင်းပြီး တစ်ဦးချင်းစီအတွက် လိုအပ်သည့် ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်နှင့် အာဟာရဓာတ်များ၏ အမျိုးအစားနှင့် ပမာဏကို ခန့်မှန်းတွက်ချက်၍ တစ်ဦးချင်းစိတ်ကြိုက် ပြင်ဆင်စားသောက်နိုင်ပါသည်။ ရိုးရှင်းသော ၉ လက်မ ပန်းကန်တွင် အစားအစာများကိုခွဲဝေပုံမှာအဆီမပါသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်များအတွက်ပန်းကန်တစ်ဝက်၊ပရိုတင်းအတွက် ပန်းကန်၏ လေးပုံတစ်ပုံ၊ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်အတွက် ပန်းကန်၏ လေးပုံတစ်ပုံထည့်ရန်ဖြစ်သည်။ ယဉ်ကျေးမှုနှင့်ဦးစားပေးမှုများအပေါ် အခြေခံ၍ တချို့သော အစား အစာများကို လျှော့ချခြင်း သို့မဟုတ် ကန့်သတ်ခြင်းဖြင့် စားသောက်ခြင်း၏ ပျော်ရွှင်မှုကို ထိန်းသိမ်းရန်၊ ကျန်းမာသောစားသောက်မှုပုံစံများဖန်တီးရန် အကြံပြုချက်များရှိပါသည်။

အာဟာရပညာရှင်များက ဘူဖေးမစားခင် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သောသရေစာစားရန် အကြံပြု ထားသည်။ ကယ်လိုရီနည်းသော အသီးအနှံများ၊ ဂျုံလုံးပေါင်မုန့်တစ်ချပ်၊ သခွားသီးချောင်းများ သို့မဟုတ် ဆားမပါသော အခွံမာသီးများကဲ့သို့သော ရွေးချယ်မှုများသည် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို မမြင့်တက်စေဘဲ အလွန်အကျွံစားသုံးခြင်းကို ရှောင်ရှားရန် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။ ဦးနှောက်က ပြည့်နေကြောင်း အချက်ပြရန် မိနစ် ၂၀ ခန့်လိုအပ်သဖြင့် အစာကိုဖြည်းဖြည်းဝါးပြီးဝါးတိုင်းအရသာခံပါ။ ထို့ပြင် အစားအစာများကို အာရုံစိုက်မည့်အစား မိသားစုနှင့် သူငယ်ချင်းများ၊ ချစ်ခင်ရသူများ ကိုအာရုံစိုက်ပါ။

ဟင်းသီးဟင်းရွက်အကြံပြုချက်

ပန်းကန်၏တစ်ဝက်ကို ကစီဓာတ်မပါသော ဘရိုကိုလီ၊ ငရုတ်ပွ၊ ပဲတီစိမ်း၊ မုန်လာဥနီ၊ ဂေါ်ဖီထုပ်၊ ခရမ်းသီးနှင့် ဟင်းနုနယ်ရွက်စသည့်အသီးအရွက်ရောင်စုံများကိုရွေးထည့်ပါ။ လတ်ဆတ်သော သို့မဟုတ်ပြုတ်ထားသော ဟင်းသီးဟင်းရွက်များကိုရွေးချယ်၍ သံလွင်ဆီနှင့်ရှလကာရည် အနည်း ငယ်ဖြင့် အသုပ်အတွက် ကိုယ်တိုင်ပြင်ဆင်ပါ။ ထောပတ်၊ ခရင်မ်၊ မရိုးနိစ် သို့မဟုတ် ဒိန်ခဲပါသော ဟင်းရွက်များနှင့် ဆော့စ်ပါသော ဟင်းရွက်များကို သတိထားပါ။ ဝက်ဆီ သို့မဟုတ် ဝက်ပေါင် ခြောက်နှင့် ဝက်ဗိုက်သားကဲ့သို့ အဆီများသော အသားများဖြင့် ချက်ပြုတ်ထားသည့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် ဟင်းလျာများကို အနည်းငယ်သာစားသုံးပါ။

ကောက်နှံများနှင့် ကစီဓာတ်အကြံပြုချက်ပန်းကန်၏လေးပုံတစ်ပုံကို အမျှင်ဓာတ်မြင့်မားသော ဆန်လုံး ညိုထမင်း၊ ဆန်ညို၊ ကြာဆံနှင့် ဂျုံလုံးခေါက်ဆွဲ သို့မဟုတ် ဂျုံလုံးပေါင်မုန့် စသည်များကိုရွေးထည့်ပါ။ ကစီဓာတ်ရှိသော အသီးအရွက်များ (အာလူး၊ ကန်စွန်းဥ သို့မဟုတ် ပဲတီစိမ်း)မှ သေးငယ်သော အရွယ်အစားကိုရွေးထည့်ပါ။ ပေါင်မုန့်၊ ထမင်းနှင့် တခြားအစေ့အဆန်များတွင် ထောပတ် သို့မဟုတ် မာဂျရင်းအသုံးပြုခြင်းကိုရှောင်ပါ။ ဒိန်ခဲနှင့် ဆော့စ်များဖြင့် သုပ်ထားသော အာလူးကဲ့သို့ ကစီဓာတ်များကိုရှောင်ပါ သို့မဟုတ် အနည်းငယ်ယူပါ ။

ပရိုတင်းအကြံပြုချက်

ပန်းကန်၏ လေးပုံတစ်ပုံကိုအရေခွံမပါသော ကြက်၊ ငါး (၃.၅-၅) ကျပ်သားခန့် သို့မဟုတ် ပဲဟင်းလျာများဖြင့်ဖြည့်ပါ။ ကြက်၊ ငါး၊ ပုစွန်သို့မဟုတ်အမဲသားကဲ့သို့ကင်ထားသော အသားများကိုရွေးပါ။ ကြက်သားကြော်ကဲ့သို့အဆီများသောသို့မဟုတ်ဆော့စ်ဖြင့်ပြုလုပ်ထားသောအသားများကိုအနည်းငယ်သာမြည်းစမ်းကြည့်ပါ။ ပရိုတင်းဓာတ်ကြွယ်ဝသော ပဲဟင်းလျာများကိုရွေးချယ်ပါ။ သို့သော် သကြားနှင့် အဆီများဖြင့်ချက်ထားသောပဲများကို လျှော့စားပါ။ ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်များနှင့် ဆော့စ်များကိုသတိထားပါ။

အချိုပွဲအကြံပြုချက်

အမျှင်ဓာတ်၊ ဗီတာမင်နှင့်သတ္တုဓာတ်များကြွယ်ဝသော ဘယ်ရီသီး၊သခွားမွှေးသီး၊ သစ်တော်သီး၊ ပန်းသီး၊ လိမ္မော်သီး၊ စတော်ဘယ်ရီ၊ ကီဝီသီးနှင့် ဖရဲသီးကဲ့သို့ လတ်ဆတ်၍ ကယ်လိုရီပါဝင်မှုနည်းသော အသီးအနှံများကိုရွေးချယ်ပါ။ ကွတ်ကီး၊ ကိတ်မုန့်များ၊ ပူတင်းများကဲ့သို့ သကြားအလွန်များသောအချိုပွဲများနှင့် အဆီများသောအစားအစာများကိုရှောင်ပါ သို့မဟုတ် အနည်းငယ်သာစားသုံးပါ။ သကြားမပါသောဖျော်ရည်များ၊ အချိုမပါသော ကော်ဖီ သို့မဟုတ် လက်ဖက်ရည်သောက်ပါ။ အကယ်၍ အရက်သောက်သုံးပါက ဗိုက်ထဲတွင် အစာမရှိဘဲသောက်ခြင်းသည် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်လျော့ကျခြင်းကိုဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သောကြောင့် ရှောင်ကြဉ်ရန်လိုအပ်ပါသည်။

Source: Myawady Web Portal

Photo - CDC

ဒေါက်တာသိင်္ဂီကျော်

Sun, 05/25/2025 - 12:00

အထွေထွေအကြံပြုချက်များ

ဟင်းသီးဟင်းရွက်အကြံပြုချက်

ပရိုတင်းအကြံပြုချက်

အချိုပွဲအကြံပြုချက်

Source: Myawady Web Portal

Photo - CDC

သဘာဝဘေးဒဏ်ကို အန်တုကျော်လွှား၍ (၃၃)ကြိမ်မြောက် အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲကြီးမှာ ‌အောင်နိုင်ဆုများ ဆွတ်ခူးဖို့ ဝိုင်းဝန်းကြိုးပမ်းစို့

နေပြည်တော်တွင် နှစ်ပေါင်း ၂၀ နီးပါး တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် အတွင်း ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လ ၂၈ ရက်တွင် ကိုယ်တိုင်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသော မန္တလေးမြေငလျင်ကြီးသည် မိမိမွေးဖွားသည်မှ ယနေ့အသက် ၆၀ ကျော်ကာလအတွင်း ပထမဆုံးတွေ့ကြုံခဲ့ဖူးသော အပြင်းထန်ဆုံးသော သဘာဝဘေးငလျင်ဖြစ်သည်။

ငလျင်လှုပ်သည့်နေ့ မတ်လ ၂၈ ရက်တွင် ဌာနအကြီးအကဲများက ချက်ချင်းပင် မိမိဌာနဝန်ထမ်းများ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိမှု၊ ဝန်ထမ်းလိုင်းခန်းများ အပါအဝင် ရုံးအဆောက်အအုံ ပျက်စီးမှုများကို လိုက်လံစစ်ဆေးကြည့်ရှုကြရာ မိမိကိုင်တွယ်ရသော ဌာနခွဲမှာ မြန်မာ့အားကစားအမွေအနှစ်များ (ရုပ်တုများ၊ ဆုဖလားများ၊ ဆုတံဆိပ်မှတ်တမ်းများ၊ သမိုင်းဝင်ဓာတ်ပုံများ)ကို အများပြည်သူကြည့်ရှု လေ့လာနိုင်ရန် ပြခန်းများလည်းပါဝင်၍ လာရောက်စစ်ဆေးသူ အကြီးအကဲများက အဆိုပါ အားကစားအမွေအနှစ်ပစ္စည်းများအတွက် စိုးရိမ်ကာ ပြခန်းများအတွက် ညဂျူတီချရန် ညွှန်ကြားခဲ့ကြသည်။

မိမိအပါအဝင် ဝန်ထမ်းများ အိမ်ရာရွှေ့ပြောင်းရေးကိစ္စ ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေး ကျင်းပအပြီးမှာ ကျွန်တော်လည်းပဲ နေပြည်တော်အားကစား လေ့ကျင့်ရေးစခန်းအတွင်း နေအိမ်ခန်းတစ်ခန်း ရရှိခဲ့၍ နေထိုင်ရေး အဆင်ပြေခဲ့သည်။ အားကစားဌာန ဝန်ထမ်းဖြစ်ရတာကို ယခုအချိန်တွင် ဂုဏ်ယူမိသည်။ ကျေးဇူးတင်ထိုက်သူအပေါင်းကို ကျေးဇူးတင်မိသည်။ အဆိုပါအားကစားလေ့ကျင့်ရေးစခန်းတွင်ပင် စခန်းဝင် အားကစား သမားများသည်လည်း ထိုအတောအတွင်း အဆောင်ရှေ့များ၌ ထွက်အိပ်ကြသည်ကို တွေ့ရသည်။

လျှပ်စစ်မီးနှင့် ရေကလည်းမလာ၍ အားလုံးစိတ်ညစ်နေကြသည်။ အဆိုပါပြဿနာများကို ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးစီး၍ ဒုတိယဝန်ကြီးများ အပါအဝင် ဌာနအကြီးအကဲများ စုပေါင်းတိုင်ပင် ညှိနှိုင်းကာ ဝန်ထမ်းများနှင့် မှီခိုသူမိသားစုများ၊ အားကစားသမားများ၊ နည်းပြများအားလုံး၏ နေထိုင်ရေး၊ စားသောက်ရေးအတွက် ထမင်းဘူးများဖြန့်ဝေပေးခြင်း၊ ရေကားများနှင့် ရေဖြန့်ဝေပေးခြင်း၊ သောက်ရေသန့် အဆင်ပြေအောင် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းတို့ကို စီစဉ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်မှာ ကျေးဇူးတင် ဝမ်းသာစရာဖြစ်ခဲ့သည်။ တစ်ပတ်ခန့်အကြာမှာပင် လျှပ်စစ်မီး ပြန်လည်ရရှိခဲ့သည်။

ရေကတော့ ငလျင်လှုပ်မှုကြောင့် မြေ‌အောက်ရေပိုက်လိုင်းများ ကွဲခြင်း၊ ပြတ်တောက်ပျက်စီးခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့၍ သက်ဆိုင်ရာဌာနများက အချိန်ယူပြီး ပင်ပင်ပန်းပန်း ဆောင်ရွက်ပေးကြသဖြင့် ကျေးဇူးတင်ထိုက်သူများတွင် သူတို့လည်းပါဝင်ကြသည်။ အဆိုပါကာလအတွင်း အရေးပေါ်လုပ်ငန်း ဆောင်တာများတွင် အားကစားနည်းပြကြီးများ၊ အားကစားသမားများက အင်တိုက်အားတိုက် ပါဝင်ကူညီဆောင်ရွက်ကြသည်ကို တွေ့ရ၍ လွန်စွာကျေးဇူးတင်မိသည်။ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး အားကစားထောက်အကူပြုအဖွဲ့မှ မိမိတို့ဝန်ကြီးဌာနသို့ ဆန်၊ ဆီ၊ ကြက်ဥ၊ ရေသန့်အပါအဝင် လက်နှိပ်ဓာတ်မီးကအစ ဦးဦးဖျားဖျား တကူးတက လာရောက်လှူဒါန်းသွားသည်မှာ ကျေးဇူးတင်အမှတ်တရဖြစ်စေခဲ့သည်။ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံအားကစားအဖွဲ့ချုပ်များမှ ဥက္ကဋ္ဌကြီးများအပါအဝင် ရပ်ဝေးဒေသ တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်အသီးသီးမှ အားကစား မိသားစုများကလည်း လာရောက်လှူဒါန်းကြ၍ အလှူရှင်များနှင့် ဌာနအကြီးအကဲများကို များစွာကျေးဇူးတင်မိသည်။ ဌာနခွဲအသီးသီးရှိ ရုံးများမှာလည်း လတ်တလောအခြေအနေအရ ပြောင်းရွှေ့ရ၍ စားပွဲခုံ၊ ဗီရို၊ မိတ္တူကူးစက်များ၊ ကွန်ပျူတာများ၊ ဆက်တီများ၊ အနှစ်နှစ်အလလက ရုံးစာဖိုင်များကို ရွှေ့ပြောင်းသယ်ယူရာမှာလည်း အမှန်တကယ် မိမိအပါအဝင် အမျိုးသားဝန်ထမ်းများက ပိုမိုပင်ပန်းကြရသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ဌာနအကြီးအကဲများ၏ ညှိနှိုင်းစီစဉ်ပေးမှုဖြင့် တပ်မတော်သားများ အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့မှ လေးလံသော အားကစားဆိုင်ရာ ပစ္စည်းများကို ဝိုင်းဝန်းကူညီ သယ်ပိုးပေးမှုကြောင့်လည်း တပ်မတော်သားများနှင့် ပြည်သူ့ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များအပါအဝင် ညှိနှိုင်းစီစဉ် ဆောင်ရွက်ပေးသော အကြီးအကဲများကို အထူးလေးစားကြည်ညိုမိသည်။

မိမိသည်လည်း အားကစားနှင့် လူငယ်‌ရေးရာဝန်ကြီးဌာနမှ ဝန်ထမ်းတစ်ဦးဖြစ်သည့် အားလျော်စွာ မိမိဝန်ကြီးဌာန၏ တာဝန်ကြီးတစ်ရပ်ဖြစ်သော လာမည့်ဒီဇင်ဘာလအတွင်း ထိုင်းနိုင်ငံ၌ ကျင်းပမည့် (၃၃)ကြိမ်မြောက် အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲတွင် မြန်မာအားကစားအဖွဲ့ အဆင့်မီမီပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ရန် လေ့ကျင့်ပြင်ဆင် ဆောင်ရွက်နေမှု အရှိန်အဟုန်များ လျော့ပါးသွားမည်ကို စိုးရိမ်ပူပန်မိသည်။

ရေအခက်အခဲ၊ လျှပ်စစ်မီးအခက်အခဲအပါအဝင် လေ့ကျင့်ရန်နေရာများနှင့် စားသုံးသည့် အစားအစာများမှ ရသင့်ရထိုက်သော အာဟာရတန်ဖိုး ကယ်လိုရီများ လျော့နည်းသွားမည်ကိုပင် စိုးရိမ်မိသည်။ ဆုတံဆိပ်များ ရရှိရေးအတွက် စနစ်တကျဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး လေ့ကျင့်မှုအရှိန်အဟုန် ပျက်မည်ကို စိုးရိမ်ပူပန်လျက်ရှိစဉ် ထိုအပူသောကကို ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးနှင့် ဌာနအကြီးအကဲများက နာယကဂုဏ် ခြောက်ပါးနှင့်လျော်ညီစွာ စီမံခန့်ခွဲကာ ဖြေရှင်းပေးနေသည်ကို တွေ့မြင်ရသည်။

၂၀၂၃ ခုနှစ် (၃၂)ကြိမ်မြောက် အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲအပြီး ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးနှင့် ဌာနအကြီးအကဲများက နောင်လာမည့် အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲအပါအဝင် နိုင်ငံတကာပြိုင်ပွဲများအတွက် လက်ရွေးစင်အားကစားသမားများ၊ တိုင်းဒေသကြီး /ပြည်နယ်ပြိုင်ပွဲများမှ အလားအလာရှိသော လူငယ်လက်ရွေးစင်များကို အားကစားလေ့ကျင့်ရေးစခန်း (နေပြည်တော်)တွင် စခန်းသွင်းလေ့ကျင့်စေရေး စီမံဆောင်ရွက် ထားသည်။ အဆိုပါ အားကစားသမားများအတွက် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းရရှိစေရေး ဌာနဆိုင်ရာ ဝန်ထမ်းများဖြစ်အောင် စီမံဆောင်ရွက်ပေးထားသည်။ ငလျင်လှုပ်ချိန်ကာလအတွင်း နေပြည်တော်ရှိ ဝန်ထမ်းများ အပါအဝင် စခန်းဝင်လေ့ကျင့်လျက်ရှိသော အားကစားသမားများ ငလျင်ဒဏ်ကို အသီးသီးကိုယ်တွေ့ ခံစားခဲ့ကြရသည်။ အဆိုပါအချိန်အတွင်း အားကစားသမားများ၏ လေ့ကျင့်မှု အရှိန်အဟုန် မလျော့ပါးစေရေးအတွက် ဌာနအကြီးအကဲများက စီမံထားသည်။ နေပြည်တော်အတွင်း လျှပ်စစ်မီးနှင့် ရေအခက်အခဲရှိနေစဉ် အားကစားအဖွဲ့၏ စွမ်းဆောင်ရည်ကျဆင်းမှု မရှိစေရေးကို ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက လိုက်လံစစ်ဆေးကာ လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်စွက်ပေးသည်။ ငလျင်လှုပ်ပြီး တစ်ပတ်ခန့်အကြာတွင် ရန်ကုန်မြို့ရှိ အားကစားနည်းအလိုက် လေ့ကျင့်ရေးစခန်းများကို စနစ်တကျ ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ ရန်ကုန်မြို့သို့ ပြောင်းရွှေ့လေ့ကျင့်သည့် အားကစားနည်းများမှာ ပြေးခုန်ပစ်၊ ရိုးရာခြင်းလုံး၊ ပိုက်ကျော်ခြင်း၊ ဘိလိယက်စနူကာ၊ ပန်ကြပ်စီလပ်၊ ဝူရှူး၊ တိုက်ကွမ်ဒို၊ ဘော်လီဘောအားကစားနည်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ ဘတ်စကက်ဘော၊ သေနတ်ပစ်၊ လှေလှော်အပါအဝင် ကရာတေး အားကစားနည်းတို့မှာမူလကတည်းက ရန်ကုန်တွင် လေ့ကျင့်လျက်ရှိသည်။

လာမည့် (၃၃) ကြိမ်မြောက် SEA Games တွင် အိမ်ရှင်ထိုင်းက အားကစားနည်း ၅၀ နည်း ထည့်သွင်းကျင်းပရန်စီစဉ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ မြန်မာအားကစားအဖွဲ့ကလည်း အားကစားနည်းအမျိုးအစား ၃၀ ခန့်တွင် အရည်အချင်းမီမီဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရန် မြန်မာနိုင်ငံ အိုလံပစ်ကော်မတီ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံ အားကစားအဖွဲ့ချုပ် ဥက္ကဋ္ဌများ၏ စေတနာ၊ ဝါသနာ၊ အနစ်နာခံကာ ပူးပေါင်းပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး မိမိဌာနအကြီးအကဲများက ဖြစ်နိုင်သမျှဆောင်ရွက်ပေးနေပြီး ကျရာတာဝန်အပေါ် စေတနာထပ်ဆောင်း ဝီရိယလောင်းရင်း တာဝန်ကျေပွန်အောင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း မိမိအနေဖြင့် သိမြင်မိသည်။ လက်ရွေးစင်အားကစားသမားများကလည်း“ ကြိုတင်ပြင်ဆင်အောင်ပွဲဝင်”ဆိုသည့်အတိုင်း မြန်မာဟူသော ငါ့လူမျိုး၊ ငါ့နိုင်ငံအတွက် တိုင်းတစ်ပါးမြေတွင် ပြည်ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်ရဲ့အလံကို တိုင်ထိပ် ရောက်အောင် လွှင့်ထူဖို့ ငါတို့သွေး၊ ငါတို့ချွေး၊ ငါတို့ရဲ့အားမာန်ဖြင့် ပြိုင်ပွဲတွင် ဖြစ်နိုင်သမျှ နောက်ဆုံးမိနစ်၊ နောက်ဆုံးစက္ကန့်အချိန်အထိ ကြိုးစားယှဉ်ပြိုင်အနိုင်ယူမည်ဟူသောအောင်နိုင်စိတ်ဖြင့် ပြင်ဆင် လေ့ကျင့်လျက်ရှိသည်။

အားကစားသမားများ အားကစားနည်းအလိုက် ကယ်လိုရီနှင့်ကိုက်ညီအောင် အတတ်နိုင်ဆုံး ကျွေးမွေးရေး၊ တားမြစ်ဆေးဝါးများ သုံးစွဲမှုကင်းရှင်းနိုင်ရေးအတွက် အားကစားဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ဌာနခွဲအပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံတားမြစ်ဆေးဝါး သုံးစွဲမှု ဆန့်ကျင်ရေး အဖွဲ့အစည်း (MADO)ကလည်း အသိပညာပေးဆွေးနွေးပွဲများ ကျင်းပပေးခြင်းများ၊ စားရိပ်သာအပါအဝင် အားကစားပရိဝုဏ်အတွင်း အသိပညာပေးဆောင်ပုဒ်များ ချိတ်ဆွဲခြင်းတို့ ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်ကို တွေ့မြင်ရမည်။ နိုင်ငံတော်ကလည်း လက်ရွေးစင် အားကစားသမားများအတွက် စားစရိတ်ကို ယခင်ထက် ပိုမိုတိုးမြှင့်ခွင့်ပြုပေးသည့်အတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပေးသော ဆက်စပ်ဝန်ကြီးဌာနများနှင့် နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲကို အထူးကျေးဇူးတင် လေးစားမိသည်။

ငလျင်လှုပ်ခတ်ပြီး မရှေးမနှောင်း ကာလအတွင်း နိုင်ငံတကာ ဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲတွင် အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံဂျူဒိုအဖွဲ့ချုပ်အကြောင်း ယခုဆောင်းပါးတွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြလိုသည်။ မြန်မာနိုင်ငံဂျူဒို အားကစားအဖွဲ့ချုပ်မှာ လာမည့် (၃၃)ကြိမ်မြောက် အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲအတွက် နေပြည်တော်တွင် ရက်ရှည်စခန်းသွင်း လေ့ကျင့်နေသော အားကစားအဖွဲ့ချုပ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ငလျင်လှုပ်

ပြီးချိန်တွင်လည်း လေ့ကျင့်မှုမပျက်စေရေး အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်ဆဲပင်ဖြစ်သည်။ မျိုးဆက်သစ် ဂျူနီယာတန်းတွင် အသက် ၁၀ နှစ်အောက် လေးဦး၊ အသက် ၁၂ နှစ်အောက် နှစ်ဦး၊ အသက် ၁၈ နှစ်အောက်တစ်ဦး၊ စီနီယာတန်းတွင် Youth Camp မှတစ်ဦး၊ ပဏာမ လက်ရွေးစင် လေးဦးအပါအဝင် စုစုပေါင်း ၁၂ ဦးပါအသင်းက မလေးရှားနိုင်ငံတွင် ဧပြီလ ၁၁ ရက် မှ ၁၃ ရက်အထိကျင်းပသော PENANE INVITATIONAL JICA JUDO CHAMPIONSHIP 2025 ပြိုင်ပွဲသို့ သွားရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာ ရွှေ (၅)ဆု၊ ငွေ (၄)ဆု၊ ကြေး (၃)ဆုဖြင့် ပြိုင်ပွဲဝင် အားကစားသမား ၁၂ ဦးလုံး ဆုအသီးသီး ဆွတ်ခူးခဲ့ကြသည်ကို အဖွဲ့ချုပ်အတွက်၊ ဝန်ကြီးဌာနအတွက်သာမက နိုင်ငံတော်အတွက်ပါ ဂုဏ်ယူဖွယ်ဖြစ်ခဲ့သည်။

တိုးတက်အောင်မြင်မှုတိုင်းသည် ရေရှည်စဉ်ဆက်မပြတ်ဖြစ်ရန် Sustainable Development လိုအပ်သည်။ Sustainable Development နှင့်ပတ်သက်၍ ဂျူဒိုအားကစားအဖွဲ့ချုပ်၏ ဆောင်ရွက်ချက်ကို ဥပမာပေး၍ ဖော်ပြလိုသည်။ ဆောင်းပါးရှင် အထက်မှာဖော်ပြခဲ့ပြီးသော မလေးရှားနိုင်ငံ ပီနန်းမြို့သို့ သွားရောက်ယှဉ်ပြိုင်သည့် မြန်မာဂျူဒိုအားကစားအဖွဲ့ ပြည်ပသို့မထွက်ခွာမီ မြန်မာနိုင်ငံအိုလံပစ်ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၏ ဩဝါဒခံယူသည့်နေ့တွင် အသင်းနည်းပြအား ဝန်ကြီးက “ယခုပြိုင်ပွဲသွားရောက်ယှဉ်ပြိုင်ဖို့ မည်သို့ပြင်ဆင် လေ့ကျင့်ပေးထားပါသလဲ” ဟု မေးမြန်းရာတွင် နည်းပြက“အထူးသီးသန့်တော့ ပြင်ဆင်လေ့ကျင့်ပေးထားခြင်း မရှိပါ။

လပေါင်းများစွာ ရေရှည်စခန်းဝင် ပုံမှန်လေ့ကျင့်ပေးထားပြီးသား ဖြစ်၍ အားကစားသမားများအားလုံး မိမိတို့လေ့ကျင့်ပေးထားသည့်အတိုင်း သွားရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြမည်ဖြစ်ကြောင်း” ဖြေကြားခဲ့သည်မှာ အမှတ်ရဖွယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ပြိုင်ပွဲမှပြန်ရောက်လာချိန် ပြိုင်ပွဲဝင် ၁၂ ဦးလုံး ရွှေတံဆိပ်အပါအဝင် ဆုအသီးသီး ဆွတ်ခူးပေးနိုင်သည်မှာ Sustainable Training ၏ အကျိုးဆက်ဆိုသည်မှာ လယ်ပြင်မှာ ဆင်သွားသကဲ့သို့ သိသာထင်ရှားပေသည်။ မြန်မာဂျူဒိုအသင်းအတွက် နည်းပြတာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် ဂျပန်နည်းပြ Yamato Hiranuma ကလည်း စေတနာ၊ ဝါသနာအပြည့်ဖြင့် မြန်မာအသင်းကို ကိုင်တွယ်ပေးနေသည်။ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးနှင့် တွေ့ဆုံသြဝါဒခံယူသောနေ့တွင် မြန်မာလိုနှုတ်ဆက် တင်ပြသွားသည်မှာ လေးစားစရာ အမူအရာအသွင်အပြင်ကို တွေ့ရသည်။

မြန်မာအသင်းကို ကိုင်တွယ်နေသည်မှာ သုံးနှစ်ခန့်ရှိပြီဖြစ်သည်။ မြန်မာ့လက်ရွေးစင်အသင်း လေ့ကျင့်နေသော ဂျူဒိုမြက်ဖျာများရရှိရေး အပါအဝင် ဂျူဒိုမျိုးဆက်သစ်များ ပေါ်ထွန်းရေးအတွက် Judo in School အစီအစဉ်ကို တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်အချို့တွင် မြန်မာနိုင်ငံဂျူဒိုအဖွဲ့ချုပ်နှင့် ပူးပေါင်းအကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နေသူတစ်ဦးဖြစ်ပြီး မြန်မာဂျူဒိုအသင်းအောင်မြင်မှု ရရှိနေသည်မှာလည်း သူ့ကျေးဇူးမကင်း၍ ဂျူဒိုအားကစားဖြင့် နှစ်နိုင်ငံချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကို အထောက်အပံ့ဖြစ်မည်ဟု မိမိအနေဖြင့် ယုံကြည်မိသည်။

ယခု မေလ ၈ ရက်တွင် ကျင်းပခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံအားကစားမီဒီယာများ အဖွဲ့ချုပ်၏ ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွက် အကောင်းဆုံး အားကစားသမားဆုများ၊ အကောင်းဆုံးအုပ်ချုပ်သူနှင့် နည်းပြဆုများ၊ စွမ်းဆောင်ရည်အကောင်းဆုံး အားကစားအဖွဲ့ချုပ်ကို ဆုရွေးချယ်ပေးအပ်ရာတွင် ဆုချီးမြှင့်ခံရသူ အားကစားသမားများ၊ နည်းပြ၊ အုပ်ချုပ်သူတို့သည် အားကစားလောကတွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ တစိုက်မတ်မတ် အားကစားကို ကိုယ်ရောစိတ်ပါ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံဆောင်ရွက်ကြသူများဖြစ်ကြ၍ ‌ရွှေတံဆိပ်အပါအဝင် ဆုတံဆိပ်များစွာ ဆွတ်ခူးရရှိအောင် စွမ်းဆောင်နိုင်ခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံလှေလှော်အဖွဲ့ချုပ်ကို စွမ်းဆောင်ရည် အကောင်းဆုံးအဖွဲ့ချုပ်ဆုပေးအပ်ခဲ့သည်မှာ Sustainable Development ဖြစ်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်မှုကြောင့်ဟု ချီးမွမ်းလိုသည်။ လာမည့် (၃၃) ကြိမ်မြောက် အရှေ့တောင်အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲတွင် ယခုလို Sustainable Development ဖြစ်အောင် စွမ်းဆောင်နိုင်သော မြန်မာနိုင်ငံဂျူဒိုအဖွဲ့ချုပ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံလှေလှော်အဖွဲ့ချုပ်တို့မှာ ဆုတံဆိပ်များမလွတ်တမ်း ဆွတ်ခူးနိုင်မည်ဟု ယုံကြည်မျှော်လင့်မိသည်။

အလားတူ မြန်မာပြေးခုန်ပစ် အားကစားအဖွဲ့သည်လည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၄ ရက်မှ ၂၅ ရက်အထိ စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ကျင်းပခဲ့သော (၈၅)ကြိမ်မြောက် စင်ကာပူဖိတ်ခေါ် ပြေးခုန်ပစ်ပြိုင်ပွဲသို့ အားကစားသမားလေးဦး ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာတွင် ရွှေတံဆိပ်လေးဆု ဆွတ်ခူးရရှိခဲ့သည်မှာလည်း အိုလံပစ်အားကစားနည်း တစ်ခုဖြစ်သော ‌ရွှေ၊ ငွေ၊ ကြေး အရေအတွက် ၄၀ ကျော်စီ ချီးမြှင့်လေ့ရှိသော ကျွန်းဆွယ်ပွဲ (ယခုအခေါ် “အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲ”)တွင် မြန်မာတို့ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်သော အားကစားနည်းများအနက် ရွှေ၊ ငွေ၊ ကြေး ဆုအရေအတွက် အများဆုံး ဆွတ်ခူးခဲ့ဖူးသော မြန်မာတို့ ယခုအချိန်ထိ လက်လှမ်းကွာနေသေးသော ပြေးခုန်ပစ်အားကစားနည်းသည် လာမည့် (၃၃) ကြိမ်မြောက် အရှေ့တောင်အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲအတွက် မျှော်လင့်ခြင်းရောင်ခြည်များ ထင်ရှားစွာပေးတော့မည့် အနေအထားပင်ဖြစ်သည်။

ထို့ကြောင့် အားကစားလောက တိုးတက်ဖို့အတွက် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များ (Human Resourses) အားကစားသမား၊ နည်းပြ၊ အုပ်ချုပ်သူ၊ နည်းစနစ်ကျွမ်းကျင်သူ၊ နည်းစနစ်ညွှန်ကြားရေးမှူး(Technical Director)၊ နိုင်ငံတကာဒိုင်များဖြင့် စနစ်တကျဖွဲ့စည်းထားကာ နိုင်ငံတကာ အားကစားအဖွဲ့ချုပ်များနှင့် ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသော အားကစားအဖွဲ့ချုပ်များ ရှိဖို့လိုသလို ငွေကြေးအပါအဝင် လိုအပ်သည်များ ပံ့ပိုးသူ စပွန်ဆာများ၊ အားကစားနှင့် လူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာနအပါအဝင် နိုင်ငံတော်အစိုးရ၏ ဝိုင်းဝန်းပံ့ပိုး အားပေးမှုများကလည်း ခွန်အားတစ်ရပ်ပင်ဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် လူငယ်လူရွယ်များအပါအဝင် ပြည်သူတစ်ရပ်လုံး အားကစားကို စိတ်ပါဝင်စားပြီး အားပေး ဆောင်ရွက်လာစေရေးနှင့် အားကစားနည်းအလိုက် ထူးချွန်ထက်မြက်သည့် မျိုးဆက်သစ်အားကစားသမားများ ပေါ်ထွက်ရေးတို့အတွက် နိုင်ငံတကာအိုလံပစ် ကော်မတီ၊ အာရှအိုလံပစ်ကောင်စီတို့နှင့် စဉ်ဆက်မပြတ် ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုရှိသော နိုင်ငံများသို့ ပူးတွဲလေ့ကျင့်ရန်(Joint-Training) စေလွှတ်ခြင်းအပါအဝင် ပြိုင်ပွဲအတွေ့အကြုံ ရရှိရေးအတွက် နိုင်ငံတကာဖိတ်ခေါ်ပြိုင်ပွဲများသို့ စေလွှတ်ခြင်း၊ နည်းပြသင်တန်း ဒိုင်သင်တန်းများသို့ စေလွှတ်ခြင်း၊ အလျဉ်းသင့်သလို မြန်မာနိုင်ငံ၌လည်း ပြည်ပအားကစားပြိုင်ပွဲများကို အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပခြင်း၊ အားကစားနည်းအလိုက် လုပ်ငန်းအထောက်အကူပြု Seminar၊ Workshop များ ကျင်းပခြင်းတို့ကို အားကြိုးမာန်တက် ဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်သည်။

တစ်ဆက်တည်းပင် အာရှနိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သော ဂျပန်နိုင်ငံ Tohoku မြို့တွင် ၂၀၁၁ ခုနှစ် မတ်လ ၃ ရက်က ပြင်းအား ၉ ဒသမ ၁ ရစ်ချ်တာစကေးရှိ ငလျင်ဘေးဒဏ်ခံစားခဲ့ရသော်လည်း အားကစားသမိုင်းတွင် အောင်မြင်ခဲ့သည့် အကြောင်းကို ဆက်စပ်ဖော်ပြလိုသည်။ အဆိုပါ ငလျင်ဘေးဒဏ်ခံခဲ့ရာတွင် အစိုးရအရာရှိအကြီးအကဲများ ကိုယ်တိုင် သေပျောက်မှုတွင်ပါဝင်ကြောင်း၊ မြေငလျင်ဘေး နောက်ဆက်တွဲအဖြစ် ဆူနာမီမုန်တိုင်းကြောင့် ပင်လယ်ဒီရေကြီးမြင့်မှုဒဏ်ကိုပါ နောက်ဆက်တွဲခံခဲ့ရ၍ Fukushima Power Plant စက်ရုံနှစ်ခု ပေါက်ကွဲမှုပါဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း၊ Toyota မော်တော်ကားကုမ္ပဏီများ ထုတ်လုပ်မှုလျှော့ချခဲ့ရကြောင်း၊ လူပေါင်း ၁၅၈၉၄ ဦး သေဆုံးကာ ဒဏ်ရာရသူ ၆၁၅၂ ဦးရှိပြီး ၂၅၆၂ ဦး ပျောက်ဆုံးခဲ့ကြောင်း၊ ဒုက္ခသည်ပြည်သူ ၂၅၀၀၀၀ ကို အရေးပေါ်နေရာရွှေ့ပြောင်းပေးရာတွင် မြို့ရှိ အကြီးအကဲများမရှိသဖြင့် ဒေသခံပြည်သူတို့မှာ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းများကို ၎င်းတို့အစီအစဉ်နှင့် လုပ်ရကြောင်း၊ သီးနှံများပျက်စီးသည့်အပြင် National Eco System များ ပျက်စီးခဲ့ရကြောင်းသိရသည်။

ငလျင်ဘေးဒဏ်ခံရသည့် ၂၀၁၁ ခုနှစ်အတွင်းကျင်းပမည့် အမျိုးသမီးကမ္ဘာ့ဖလား ပြိုင်ပွဲအတွက် စခန်းဝင် လေ့ကျင့်နေသည့် ဘောလုံးအားကစားသမားများ၏ မိသားစုဝင်များပင်လျှင် အဆိုပါ သဘာဝငလျင်ဘေးဒဏ်ကို ခံစားရသည့်အပြင် လေ့ကျင့်ရေးစခန်းများ Training Camps ပျက်စီးမှုကြောင့် ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခွင့်ပင်မရခဲ့ကြ။ ထိုသို့သော အခက်အခဲများကြားမှပင် ၂၀၁၁ ခုနှစ် အမျိုးသမီးကမ္ဘာ့ဖလား ဘောလုံးပြိုင်ပွဲကို ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့သည့် ဂျပန်အမျိုးသမီး လက်ရွေးစင်အသင်းက နောက်ဆုံးဗိုလ်လုပွဲ၌ အမေရိကန်အသင်းကိုနိုင်ပြီး ကမ္ဘာ့ဖလားကို ထိုက်ထိုက်တန်တန် ဆွတ်ခူးနိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲ စတင်ကျင်းပသည့် အချိန်မှသည် ၂၀၁၁ ခုနှစ်အထိ အာရှနိုင်ငံများမှ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်လျက်ရှိသော ခြေစစ်ပွဲအောင်သော အမျိုးသားဘောလုံးအသင်းများနှင့် အမျိုးသမီးဘောလုံးအသင်းများအနက် ကမ္ဘာ့ဖလားကို ဆွတ်ခူးနိုင်သည့်အသင်းမှာ ဂျပန်အမျိုးသမီးဘောလုံးအသင်း တစ်သင်းသာရှိသည်မှာ အာရှနိုင်ငံများအတွက် ဂုဏ်ယူဖွယ်ဖြစ်ပေသည်။

ထို့ကြောင့် မိမိတို့နိုင်ငံနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင် များစွာဆိုးဝါးသည့်ငလျင်နှင့် ဆူနာမီရေဘေးဒဏ်ကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသော ဂျပန်လက်ရွေးစင်အမျိုးသမီး ဘောလုံးကစားသမားများကို စံအတုယူလျက် မြန်မာ့ လက်ရွေးစင် အားကစားသမားများသည်လည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလအတွင်း ထိုင်းနိုင်ငံတွင်ကျင်းပမည့် (၃၃)ကြိမ်မြောက် အရှေ့တောင်အာရှ အားကစားပြိုင်ပွဲသို့ သွားရောက်ယှဉ်ပြိုင်ရာတွင် မတ်လ ၂၈ ရက်တွင် လှုပ်ခတ်ခဲ့သော မန္တလေးမြေငလျင်ကြီး၏ နောက်ဆက်တွဲဘေးဒုက္ခများကြောင့် မိမိတို့ကိုယ်စီ လေ့ကျင့်ထားသော စွမ်းရည်ကို မဆုတ်ယုတ်စေဘဲ အခက်အခဲမှန်သမျှကို ကျော်လွှား Overcome လုပ်နိုင်ကာ ပြိုင်ပွဲတိုင်းတွင် မိမိရှိရင်းစွမ်းဆောင်မှုထက် အဆပေါင်းများစွာ ဖော်ထုတ်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ကြပါစေကြောင်း၊ လျင်မြန်သွက်လက်လျက် ကျောက်နံရံလို မာကျောသောစိတ်ဓာတ် ခံနိုင်ရည်အပြည့်ဖြင့် ထွန်းပြောင်ခဲ့သည့် မြန်မာ့သမိုင်းရာဇဝင် အစဉ်အလာရှိခဲ့ဖူးသည်များကို အမှတ်ရလျက် မြန်မာ့သမိုင်းအစဉ်အလာမပျက် ထိုင်းနိုင်ငံမြေတွင် မြန်မာအလံကို တိုင်ထိပ်အရောက် အကြိမ်ကြိမ်အလီလီ လွှင့်ထူနိုင်သော အားကစားသူရဲကောင်းများဖြစ်ကြပါစေကြောင်း ဆုမွန်ကောင်းတောင်းလျက် နိုင်ငံချစ်သူနိုင်ငံသား ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်အနေနှင့် ဤဆောင်းပါးဖြင့် တိုက်တွန်းရေးသားလိုက်ရပါသည်။

Source: Myawady Web Portal

ရဲလွင်အောင်(ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်)

Sat, 05/24/2025 - 12:00

Source: Myawady Web Portal

လုံခြုံရေးကဏ္ဍသတင်းများ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ

စီးပွားရေးကဏ္ဍသတင်းများ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍသတင်းများ

နည်းပညာကဏ္ဍ

အထွေထွေသတင်းများ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ

စီးပွားရေးကဏ္ဍ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

နည်းပညာကဏ္ဍ

အထွေထွေ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

စီးပွားရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

နည်းပညာကဏ္ဍ

အထွေထွေအကြောင်းဆောင်းပါးများ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

စီးပွားရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

နည်းပညာကဏ္ဍ

အထွေထွေအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

လုံခြုံရေးကဏ္ဍ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ

စီးပွားရေးကဏ္ဍ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

နည်းပညာကဏ္ဍ

အထွေထွေ

Event & Guidlines

Contact

Quick Link

လုံခြုံရေးကဏ္ဍသတင်းများ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍသတင်းများ

စီးပွားရေးကဏ္ဍသတင်းများ

လူမှုရေးကဏ္ဍသတင်းများ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍသတင်းများ

နည်းပညာကဏ္ဍ

အထွေထွေသတင်းများ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ

စီးပွားရေးကဏ္ဍ

လူမှုရေးကဏ္ဍ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

နည်းပညာကဏ္ဍ

အထွေထွေ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

စီးပွားရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

လူမှုရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍအကြောင်းဆောင်းပါးများ

နည်းပညာကဏ္ဍ

အထွေထွေအကြောင်းဆောင်းပါးများ

လုံခြုံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

စီးပွားရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

လူမှုရေးကဏ္ဍအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

နည်းပညာကဏ္ဍ

အထွေထွေအကြောင်းဆွေးနွေးခြင်း

လုံခြုံရေးကဏ္ဍ

နိုင်ငံရေးကဏ္ဍ

စီးပွားရေးကဏ္ဍ

လူမှုရေးကဏ္ဍ

တိုင်းရင်းသားရေးရာကဏ္ဍ

နည်းပညာကဏ္ဍ

အထွေထွေ

Event & Guidlines

Contact

Quick Link