• ပန်းနာရင်ကျပ်ရောဂါဆိုတာ ဓာတ်မတည့်မှုကြောင့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းရောင်ရမ်းမှု နာတာရှည်ဖြစ် နေတာကို ခေါ်ပါတယ်။ ကလေးတွေရဲ့ ၁၀-၁၅% ဟာ ပန်းနာရင်ကျပ်ခြင်းကို ခံစားနေကြရပြီး ဖြစ်တဲ့ အရေအတွက်ဟာလည်း တိုးတက်လျက်ရှိပါတယ်။
• ပန်းနာရင်ကျပ်ရောဂါသည်တွေဟာ ဖြစ်နေတဲ့ ရောဂါရဲ့ အတိမ်အနက်နဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းပိတ်ဆို့မှု ဘာကြောင့်ဖြစ်ရတာလဲ ဆိုတဲ့ အကြောင်းရင်းကို ရှာဖွေဖို့ သူတို့ရဲ့ အဆုတ် အလုပ်လုပ်နေပုံကို  စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
• ရင်ကျပ်နေပြီဆိုရင် ဆေးရုံကို အမြန်ခေါ်သွားပြီး လိုအပ်တဲ့ ကုသမှုတွေ ချက်ချင်းပေးနိုင်ဖို့ အလွန် အရေးကြီး ပါတယ်။ ရင်ကျပ်ခြင်းရဲ့ နောက်ဆက်တွဲဟာ အသက်

အစ္စရေးနိုင်ငံ Smartshooter ကုမ္ပဏီသည် သယ်ဆောင်ရလွယ်ကူသော ချေမှုန်းရေးရိုင်ဖယ်သုံး တန်ပြန်ဒရုန်းတိုက်ဖျက်ရေးစနစ်ကို ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့ကြောင်း The Defense Post သတင်းဌာနက ဇန်နဝါရီ ၂၉ ရက်တွင် ရေးသားဖော်ပြခဲ့သည်။ 

အဆုတ်ကျန်းမာရေးဟာ လူတိုင်းအတွက် အရေးကြီးပါတယ်။ အဆုတ်ကျန်းမာရေးကောင်းမှသာ body အတွက်လိုအပ်သော အောက်စီဂျင်ဓါတ်ကို သွေးမှတစ်ဆင့် ပြည့်ပြည့်ဝဝရရှိမှာပဲဖြစ်ပါတယ် ။ချောင်းဆိုးခြင်းအပြင် တစ်ခြားလက္ခဏာများဟာ အဆုတ်အတွက် အရေးကြီးတာကြောင့် သိထားသင့်ပါတယ်။ အောက်ပါလက္ခဏာ ၇ ချက်ဟာ အဆုတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာကို ရည်ညွှန်းနိုင်တဲ့အတွက် သတိပြုထားသင့်တဲ့ အချက်တွေပဲဖြစ်ပါတယ်။  

၁။ မောပန်းနေခြင်း

“ညက အမေ အမောဖောက်လာလို့ဆေးရုံတင်လိုက်ရတယ်။”

“ဘာဖြစ်တာတဲ့လဲ”

“အရင်ထဲကတော့ရင်ကျပ်ရှိတာပဲ။

အခုကျ သွေးတိုး ဆီးချိုပါ ပါနေတယ်ပြောတယ်။

ရင်ကျပ်အတွက် စပ်ဆေးတွေသောက်လို့ဖြစ်တယ်ပြောတာပဲ”

“ဆရာဝန်တွေ က တော့အရင်ဆေးရုံအခေါက်တွေ ဆေးရုံတက်ကတည်းက ရှူဆေးသုံးဖို့ပြောနေတာ၊ အမေက ကြောက်လို့မရှူတာ၊ ရှူဆေးတွေက နောက်ဆုံးအဆင့်ဆိုပြီးတော့လေ”

“ရှူဆေးက အဲ့လောက်ဆိုးကျိုးမရှိဘူးတဲ့၊ အခုဆေးရုံကဆင်းရင်တော့ရှူခိုင်းမှရမယ်။”

ပန်းနာရင်ကျပ်ရောဂါရှိတဲ့သူတွေက ကိုယ့်နဲ့မတည့်တဲ့ ပန်းဝတ်မှုန်၊ မှို၊ ဖုန် စတဲ့အရာတွေ၊ အေးတဲ့ရာသီဥတုတွေဆိုရင် ပန်းနာရင်ကျပ် ထပြီးတော့ အရေးပေါ်ကုသမှု ခံယူကြရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ဆောင်းရာသီလိုမျိုး အေးတဲ့ရာသီတွေမှာ ရောဂါပိုထတတ်လို့ ဒီရာသီတွေမှာ ကိုယ့်ရဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေကို သေချာစစ်ဆေးဖို့ လိုပါတယ်။ ပြီးတော့ ဒီအချက်လေးတွေကိုလည်း သတိထားဖို့ လိုပါတယ်။

ပန်းနာရင်ကျပ်ဆိုသည်မှာ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကို ရောင်ရမ်းပြီး ကျဉ်းစေသော နာတာရှည် အဆုတ်ရောင်ရမ်း ခြင်းဖြစ်သည်။ ပန်းနာရင်ကျပ်ရှိသူများသည် နေ့စဉ်ဘဝတွင် ပြဿနာမျိုးစုံကို ရင်ဆိုင်ရသည်။ သူငယ်ချင်းများနှင့် ပျော်ပွဲ စားထွက်သည်မှစပြီး အားကစားလုပ်သည်အထိ ပြဿနာများ နှင့် ရင်ဆိုင်ရသည်။ ပန်းနာရင်ကျပ်ရှိသူများ မလုပ်သင့်သော အလုပ် ၅ ခုကို အောက်တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။

ငရုတ်ကောင်းဆိုသည်မှာ ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်များတွင် လူကြိုက်အများဆုံး ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ မြန်မာ့တိုင်းရင်းဆေးကျမ်းတွင် ငရုတ်ကောင်း၏ အရသာသည် ပူစပ်ဆိမ့်အရသာဖြစ်သည်။ အနံ့စူးရှပြီး တေဇောဓာတ်၊ အာကာသဓာတ်နှင့် အားဖြစ်စေသည့် ပထဝီဓာတ်လည်းရှိသည်။ ခန္ဓာကိုယ်ပူနွေးစေသည့် အပူအပွင့်ဓာတ်ကို ရရှိစေပြီး အအေးဒဏ်ကိုလည်း ကာကွယ်နိုင်သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။ ထို့ကြောင့် ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်အဖြစ် ငရုတ်ကောင်းကို နေ့စဉ် စားသုံးကြခြင်းဖြစ်သည်။ ငရုပ်ကောင်းစားခြင်းဖြင့် ရရှိနိုင်မည့် အကျိုးကျေးဇူးများကို ဗဟုသုတဖြစ်စေရန် ဖော်ပြပေးပါမည်။

ရဲယိုသီးသည် အမြင်အားဖြင့် မလှပသကဲ့သို့ အနံ့အရသာအနေဖြင့်လည်း ဆွဲဆောင်မှုမရှိသော်လည်း ရဲယိုသီးတွင် ကျန်းမာရေးအတွက် အကျိုးကျေးဇူးများစွာရှိသည်။ ရဲယိုသီးနှင့် အရွက်သည် “အစာလည်းဆေး၊ ဆေးလည်းအစာ” ဟုပင် ဆိုရလောက်အောင် အာဟာရဓာတ်များ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်သည့် စားစရာအပင်မျိုးဖြစ်သည်။ ရဲယိုရွက်ကို ဟင်းထုတ် ထုတ်စားခြင်း၊ ငါးနှင့်ရော၍ စင်းကောချက်ခြင်းများရှိသကဲ့သို ရဲယိုသီးကို ဖျော်ရည်လုပ်သောက်ခြင်း၊ ရဲယိုသီးဝိုင်လုပ်၍ သောက်ခြင်းများလည်း တွေ့ရသည်။

(December 2024 ထုတ် Myanmar Insider ၏ Insider Analysis ကဏ္ဍတွင် Tim M Htut ရေးသားပြုစုထားသည့် “Caught between the Devil and the Deep Blue Sea” အား အလွတ်သဘော ဘာသာပြန်ဆိုထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။)

ယခုအခါ မြန်မာနိုင်ငံသားများသည် နိုင်ငံရပ်ခြားဒေသများသို့ စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းများ ရှာဖွေခြင်း၊ အလည်အပတ်ခရီး၊ ဘုရားဖူးခရီး အစရှိသည့် ပြည်ပခရီးသွားရောက်မှုများ ပိုမိုများပြားလျက်ရှိကြပြီး၊ ခရီးသွားအုပ်စုများအတွင်း ခါးပိုက်နှိုက်ခံရခြင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံကူးလက်မှတ် ပျောက်ဆုံးခြင်းများ ကြုံရလေ့ရှိပါသည်။