အီရန်နျူကလီးယားပြဿနာကို အားလုံးညီညွတ်မှုရှိက သံတမန်ရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းနိုင်ကြောင်း ကရင်မလင်ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် ဒမ်မီထရီပက်စ်ကော့ဖ် က ပြောကြားလိုက်ပါသည်။ 

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်က ဒေါ်နယ်ထရမ့်နှင့် ပူတင်တို့ ဖုန်းဆက်သွယ်ပြောကြားကြရာ၌ အီရန်နျူကလီးယားအစီအစဉ်ကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသော်လည်း ၎င်းမှာ အဓိကအကြောင်းအရာမဟုတ်ကြောင်း ရုရှား-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးကို အဓိကထား ဆွေးနွေးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားထားပါသည်။

ရုရှားနိုင်ငံသည် အီရန်နိုင်ငံ၏ နျူကလီးယားအစီအစဉ်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရာတွင် ကူညီရန်အသင့်ရှိကြောင်းနှင့် အမေရိကန်-ရုရှား ဆွေးနွေးပွဲများသည် မော်စကို-တီဟီရန် နောက်ထပ်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ထိခိုက်မည်မဟုတ်ကြောင်း ကရင်မလင်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရီ ပက်စကော့ဗ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ရုရှားနှင့် အမေရိကန် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့များသည် ရီယာ့ဒ်မြို့တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမည်ဖြစ်ပြီး ယူကရိန်း ပဋိပက္ခစေ့စပ် ညှိနှိုင်းဖြေရှင်းရေးအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရေး ပူတင် နှင့် ထရမ့်အကြား တွေ့ဆုံရေးအပါအဝင် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး ပြန်လည် ကောင်းမွန်ရေး ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်သည်။ ထိုဆွေးနွေးပွဲတွင် ရုရှားနိုင်ငံဘက်မှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျေးလာဗရော့ဗ်နှင့် ကရင်မလင်၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် ယူရီ ဥရှာကော့ဗ် တို့က ကိုယ်စားပြုပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ဘက်မှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကိုရူဘီယို၊ သမ္မတ ဒေါ်နယ် ထရမ့်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးအကြံပေး မိုက်ခ်ဝေါ့လ်ဇ်နှင့် အရှေ့ အလယ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အထူးသံတမန် စတိဗ်ဝစ်ကော့ဖ် တို့က ကိုယ်စားပြုပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။

ကိုးကား- ကရင်မလင် ၊ Tass

Photo: Armenia News

အမေရိကန်-ရုရှား ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့များ ပါဝင်မည့် ယူကရိန်းဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးပွဲများကို လာမည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ဆော်ဒီ အာရေးဗီးယား၏ မြို့တော် ရီယာ့ဒ်မြို့တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း Kommersant သတင်းစာက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ဖော်ပြ ခဲ့သည်။

The Washington Post ကလည်း ယခင်က အမေရိကန်၏ အကြီးတန်း အရာရှိများသည် လာမည့် ရက်သတ္တပတ်အတွင်း ရုရှား ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် ရီယာ့ဒ်မြို့တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမည်ဟု ဖော်ပြခဲ့သည်။

Kommersant ၏ ဖော်ပြချက်အရ အမေရိကန်ဘက်မှ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Mark Rubio၊ အမေရိကန် အမျိုးသား လုံခြုံရေးအကြံပေး Mike Walz နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အထူး ကိုယ်စားလှယ် Steve Witkoff တို့ ပါဝင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။

Politico သတင်းစာက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ထိုအစီအစဉ် နှင့်ဆက်နွှယ်သော သတင်းရင်းမြစ်များကို ကိုးကား၍ အမေရိကန် သမ္မတ Donald Trump ၏ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့မှ အကြီးတန်း အရာရှိ များသည် လာမည့်ရက်များအတွင်း ဆော်ဒီအာရေးဗီးယားတွင် ရုရှား နှင့်ယူကရိန်း ညှိနှိုင်းသူများနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများ စတင်မည် ဟု ဖော်ပြခဲ့ပြီး Waltz၊ Rubio၊ နှင့် Witkoff တို့သည် ဆော်ဒီ အာရေးဗီးယားသို့ သွားရောက်မည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် ယူကရိန်း-ရုရှား ဆွေးနွေးပွဲများအတွက် အထူးကိုယ်စားလှယ် Keith Kellogg တက်ရောက်မည် မဟုတ်ဟု သတင်းက ဖော်ပြသည်။

Bloomberg ၏ ဖော်ပြချက်အရ ရုရှားသမ္မတ Vladimir Putin နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump တို့သည် လာမည့် လကုန်ပိုင်းတွင် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယားတွင် တွေ့ဆုံနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ အမေရိကန် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တွင် အမျိုးသားလုံခြုံရေးအကြံပေးများ ပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်တွင် တွေ့ဆုံနိုင်ရေး စီစဉ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ကိုးကား-RT

ယူကရိန်း သမ္မတ Zelensky လည်း ရုရှားနှင့် အမေရိကန်တို့အကြား ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများတွင် ပါဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း Trump က ပြောကြားခဲ့သည်။

“ပူတင်က စစ်ပွဲကို အမြန်အဆုံးသတ်လိုကြောင်း နှင့် ရုရှားသမ္မတနှင့် တွေ့ဆုံမှုသည် မကြာမီတွင် ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း” Trump က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ကိုးကား- ဒေသတွင်းမီဒီယာ

ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် စတားမာသည် “ယူကရိန်းအရေး စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုတွင် ဥရောပပါဝင်နိုင်ရေးအတွက် ထရမ့်ကို စည်းရုံးရန် ဝါရှင်တန်သို့ သွားရောက်မည်” ဟု Financial Times သတင်းကဖော်ပြသည်။

သတင်းစာ၏အဆိုအရ Zelensky အပါအဝင် ဥရောပ ခေါင်းဆောင်များ၏ နောက်ထပ်အစည်းအဝေးကို ဗြိတိန်တွင်ပြုလုပ်ရန် မျှော်လင့်ထားသည်။ ၎င်းတွေ့ဆုံပွဲသည် Starmer သည် Trump နှင့်ဆွေးနွေးမှုမှ ပြန်လာပြီးနောက် ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ရေးသားဖော်ပြသည်။

ကိုးကား- Financial Times

ဂျပန်၊ အမေရိကန်နှင့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများသည် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာပြဿနာများကို အတူတကွ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်အတွက် သုံးနိုင်ငံဆက်ဆံရေး ပိုအားကောင်းလာစေရေး ဆောင်ရွက်ရန် သဘောတူခဲ့ကြပါသည်။

ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Iwaya Takeshi ၊ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Marco Rubio နှင့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Cho Tae-yul တို့ ဂျာမနီ၌ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump ဒုတိယသက်တမ်း စတင်တာဝန်ယူပြီးနောက်ပိုင်း ၎င်းတို့၏ ပထမဆုံး တွေ့ဆုံမှု ဖြစ်ပါသည်။

ပိုမိုအားကောင်းသည့် ဆက်ဆံရေးနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများသည် ဒေသတွင်းနှင့် ကမ္ဘာကြီးအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် သာယာဝပြောရေးကို ဖော်ဆောင်ရာတွင် အထောက်အကူပြုလိမ့်မည်ဟု သုံးနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများက သဘောတူခဲ့ကြပါသည်။

အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသအတွင်း လက်ရှိအနေအထားကို ပြောင်းလဲရန် အင်အားသုံးပြီး သို့မဟုတ် အတင်းအဓမ္မ တစ်ဖက်သတ် ကြိုးပမ်း လုပ်ဆောင်ခြင်းများကို ပြတ်ပြတ်သားသား ဆန့်ကျင်ကြောင်း ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့ကြပါသည်။ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြား၌ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် အရေးကြီးကြောင်းလည်း ၎င်းတို့က ထပ်မံ အတည်ပြုခဲ့ကြပါသည်။

မြောက်ကိုရီးယား၏ နျူကလီးယားနှင့် ဒုံးကျည်အစီအစဉ်များ၊ မြောက်ကိုရီးယားနှင့် ရုရှားတို့အကြား စစ်ရေးအရပိုမိုနီးကပ်စွာ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်လာနေခြင်းအပေါ် အလွန်အမင်း စိုးရိမ်ကြောင်းနှင့် မြောက် ကိုရီးယား နျူကလီးယားလက်နက်ကင်းစင်ရေး ၎င်းတို့အနေဖြင့် လက်တွဲလုပ်ဆောင်ရန်လည်း သဘောတူခဲ့ကြပါသည်။

ကိုးကား-NHK World

ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂေးလာဗရော့ဗ်နှင့် သမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင်၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ အကြံပေးဖြစ်သူ ယူရီအူရှာကော့ဗ်တို့သည် ရုရှားသမ္မတနှင့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်တို့ လာမည့်အစည်းအဝေး အတွက် အခြေအနေများပြင်ဆင်ရန် ဆော်ဒီအာရေးဗီးယားသို့ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇ ရက်နေ့တွင် သွားရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကရင်မလင်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒီမီထရီပက်စကော့က ကြေညာခဲ့သည်။

ပြီးခဲ့သည့်အပတ်က ထရမ့်သည် သမ္မတအဖြစ် ပြန်လည်တာဝန်ယူ ပြီးနောက် ပူတင်နှင့် ပထမဆုံးအကြိမ် တယ်လီဖုန်းမှတစ်ဆင့် မိနစ် ၉၀ ကြာ စကားပြောပြီးနောက် မော်စကိုနှင့် ဝါရှင်တန်တို့က သမ္မတနှစ်ဦးသည် မကြာမီ မျက်နှာချင်းဆိုင်တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ပြီး ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား၏ မြို့တော် ရီယာ့ဒ်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇ ရက်နေ့တွင် သတင်းထောက်များနှင့် ပြောကြားရာ၌ ပက်စကော့ဗ်က လာဗရော့ဗ်နှင့် အူရှာကော့ဗ်တို့သည် ပူတင်၏ ညွှန်ကြားချက်အရ ရီယာ့ဒ်သို့ သွားရောက်ကာ အမေရိကန် ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့နှင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်နေ့တွင် တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ယခုဆွေးနွေးပွဲသည် ယူကရိန်းအရေးအခင်း ဖြေရှင်းရန်နှင့်ပူတင်-ထရမ့် ထိပ်သီးအစည်းအဝေး စီစဉ်ရေးအပါအဝင် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးကို အာရုံစိုက် ဆောင်ရွက်မည် ဖြစ်သည်ဟု သိရှိရပါသည်။

ထရမ့်သည် ၎င်း၏ရွေးကောက်ပွဲ ကမ်ပိန်းတစ်လျှောက်လုံးတွင် သမ္မတ အဖြစ် ပြန်လည်တာဝန်ယူရပါက ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို အမြန်ဆုံး ဖြေရှင်းမည်ဟု ထပ်ခါတလဲလဲ ကတိပြုခဲ့သည်။ 

ကိုးကား-RT

လာမည့် ဧပြီ ၂၀ ရက်တွင် ကျင်းပမည့် အီစတာနေ့ မတိုင်မီ ယူကရိန်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး မျှော်လင့်ထားကြောင်းဒေါ်နယ်ထရမ့် အစိုးရအဖွဲ့ က ဥရောပအရာရှိများကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု Bloomberg က ဖော်ပြ ထားပါသည်။ 

ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား၌ ယူကရိန်းအရေး ဆွေးနွေးရန် ပြင်ဆင်နေကြသည့် အရာရှိအများစုက ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးဆိုင်ရာ အချိန်ဇယားသည်ရည်မှန်းချက် ကြီးမားသော်လည်း လက်တွေ့ မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြား နေကြသည်။ 

Bloomberg ၏ သတင်းအရင်းမြစ်အရ ဖြစ်နိုင်ခြေအရှိဆုံးမှာ ယူကရိန်း ပဋိပက္ခသည် ယခုနှစ်ကုန်မှ ပြေလည်မှုရရှိနိုင်မည်ဟု ရုရှား နိုင်ငံပိုင်သတင်းအေဂျင်စီ TASS က ဖော်ပြထားပါသည်။ 

ကိုးကား-TASS

Photo: The Kyiv Independent

အမေရိကန်ပြည်သူအများစုသည် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံခြား အကျင့်ပျက်ခြစားမှုရှိနေသည် ဟု ယုံကြည်နေကြကြောင်း Public First အကြံပေးကုမ္ပဏီ၏ စစ်တမ်းတစ်ခုက ဖော်ပြထားပါသည်။

The Financial Times သတင်းစာ၏ စစ်တမ်းအရ ပါဝင်ဖြေဆိုသူများ၏ ၆၀% ခန့်သည် လူသားချင်းစာနာမှု ရန်ပုံငွေများမှာ အကျင့်ပျက်ခြစားမှု သို့မဟုတ် စီမံခန့်ခွဲမှုစရိတ်အနေဖြင့်သာ အသုံးပြုသည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ဖြေကြားထားပါသည်။ ၁၂% သာ ထိုကိစ္စကို သဘောမတူညီကြောင်း ဖြေကြားထားပါသည်။ 

ထိုအချက်မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နှင့် လက်ရှိအစိုးရ စွမ်းဆောင်မှုမြင့်တင်ရေးဌာန (DOGE) အကြီးအကဲ အီလွန်မတ်စ်တို့၏ အမြင်နှင့်ကိုက်ညီသည်ဟု The Financial Times သတင်းစာက ဖော်ပြသည်။

ဖေဖော်ဝါရီအစောပိုင်းတွင် ထရမ့်သည် အမေရိကန်နိုင်ငံတကာ ဖွံ့ဖြိုးရေးအေဂျင်စီ (USAID) ၏လုပ်ငန်းများမှာ ရိုးသားမှုမရှိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ထို့အပြင် Reuters သတင်းဌာနက အမေရိကန်အစိုးရသည် USAID ၏ ဝန်ထမ်းအရေအတွက်ကို လက်ရှိ ၁၀,၀၀၀ မှ ၂၉၄ သို့ ၃၀ ဆကျော် လျှော့ချရန် စီစဉ်နေကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။ 

ကိုးကား- TASS

Photo: Financial Times

ယူကရိန်းသမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၆ ရက် တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း ယခင်ယူကရိန်းသမ္မတဟောင်း Pyotr Poroshenko က Strana မီဒီယာသို့ ပြောကြားလိုက်ပါသည်။

၎င်း၏အဆိုအရ ယူကရိန်း ဗဟိုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်သည် ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီ မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းများကို စတင်ညှိနှိုင်းလုပ်ဆောင်နေပြီဟု သိရပါသည်။ 

ကိုးကား- TASS

Photo: Britannica

      ရုရှားနှင့်အမေရိကန်တို့အနေဖြင့် ယခုအချိန်မှစ၍ ငြိမ်းချမ်းရေးကိုသာ အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရုရှားအစိုးရအဖွဲ့မှ  ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ   ဒီမီထရီ ပက်စကော့က ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်တွင် ပြောသည်။

ရုရှားနှင့် အမေရိကန်သမ္မတတို့ကြား မကြာမီကလုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် ဖုန်းမှတစ်ဆင့် ဆွေးနွေးမှုများကြောင့်   နှစ်နိုင်ငံစလုံးအနေဖြင့် ပြဿနာများကို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခြင်းအားဖြင့်သာ  ဖြေရှင်းရန်ကြိုးပမ်းမည်ဖြစ်ပြီး    ယခုအချိန်မှစ၍   စစ်ပွဲအကြောင်းကို ပြောဆိုဆွေးနွေးမည်မဟုတ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားသည်။

ရုရှားနိုင်ငံသည် ယခင်အမေရိကန်အစိုးရအဖွဲ့နှင့်  ထိတွေ့ဆက်ဆံနိုင်ခဲ့ခြင်း မရှိကြောင်း၊ သို့သော် လက်ရှိ သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ ရှုမြင်မှုများသည်   အကျိုးသင့်၊ အကြောင်းသင့်  တွေးခေါ်နိုင်သူများ၏ စိတ်ကိုဆွဲဆောင်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပက်စကော့က ရုပ်သံတစ်ခုနှင့် ပြုလုပ်သည့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခန်းတစ်ခု၌   ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။

ရုရှားသမ္မတ    ဗလာဒီမာပူတင်နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်တို့သည် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက်တွင် ဖုန်းမှတစ်ဆင့် ပြောဆိုခဲ့ကြပြီး ယူကရိန်းအရေး အဆုံးသတ်နိုင်ရန်အတွက်    လုပ်ဆောင်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်။

ထို့ပြင်    အမေရိကန်သမ္မတထရမ့် အနေဖြင့်လည်း နှစ်နိုင်ငံစလုံးက အပြန်အလှန် သဘောတူညီထားသည့်အတိုင်း ရုရှားနိုင်ငံသို့ အချိန်မရွေး လာရောက် လည်ပတ်နိုင်သည်ဟု   ပက်စကော့က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

Source: Myawady Web Portal