ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် နှင့် အီရန်သမ္မတ Masoud Pezeshkian တို့သည် ဇန်နဝါရီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ကရင်မလင်နန်းတော်၌ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမည် ဖြစ်ပြီး ဘက်စုံမဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးကြမည် ဖြစ်ပါသည်။

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် နှင့် အီရန်သမ္မတ Masoud Pezeshkian တို့သည် ဇန်နဝါရီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ကရင်မလင်နန်းတော်၌ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမည် ဖြစ်ပြီး ဘက်စုံမဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးကြမည် ဖြစ်ပါသည်။
အစည်းအဝေး၏ အစီအစဉ်သည် ကျယ်ပြန့်မည်ဟု မျှော်လင့်ရပါသည်။ ၎င်းတွင် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနှင့် ဒေသတွင်း အပြန်အလှန် အကျိုးစီးပွားဆိုင်ရာ ပြဿနာများ ပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး ဆီးရီးယားနှင့် ပါလက်စတိုင်း-အစ္စရေး ပဋိပက္ခဇုန်တို့ အပါအဝင်အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုများကို ဆွေးနွေး ကြမည်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် Transcaucasia ရှိ အခြေအနေနှင့် အီရန်နိုင်ငံ၏ နျူကလီးယား အစီအစဉ် အခြေအနေကိုလည်း ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ်ပါသည်။
နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး၏ အဆင့်အသစ်တစ်ခုအဖြစ်ပြင်ဆင်ထားသည့် အဆိုပါသဘောတူညီချက်သည် ရုရှားနှင့်အီရန်နိုင်ငံအကြားဆက်ဆံရေးကို အဆင့်အသစ်တစ်ခုသို့ ရောက်ရှိစေမည်ဖြစ်ပါသည်။
အဆိုပါ ဘက်စုံမဟာဗျူဟာမြောက် သဘောတူညီချက်စာချုပ်သည် ရေရှည်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ပိုမို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ဥပဒေမူဘောင်ကိုလည်း ချမှတ်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ သဘောတူစာချုပ်တွင် ကာကွယ်ရေး၊ အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေး၊ စွမ်းအင်၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး၊ စက်မှုလုပ်ငန်း၊ စိုက်ပျိုးရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာ အပါအဝင် နယ်ပယ်အားလုံး အကျုံးဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း နှစ်နိုင်ငံ တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
လက်ရှိတွင် ရုရှားနှင့် အီရန်တို့သည် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး အခြေခံမူများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးမူများကို ၂၀၀၁ ခုနှစ် စာချုပ်ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များ၊ လမ်းညွှန်ချက်များဖြင့်ဆောင်ရွက်နေပြီး ၎င်းသည် ၁၀ နှစ်ကြာသက်တမ်းရှိခဲ့ပြီး နောက်ထပ်ငါးနှစ်တာ ကာလအတွက် အလိုအလျောက်သက်တမ်းတိုးခဲ့ပါသည်။ဘက်စုံမဟာဗျူဟာမြောက်သဘောတူညီချက်စာချုပ်အသစ်သည် အနှစ် ၂၀ သက်တမ်းရှိမည်ဖြစ်ပါသည်။
အီရန်နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံဆိုင်ရာ ထိပ်တန်းကျွမ်းကျင်သူ ပါမောက္ခ Ruhollah Modabber က အဆိုပါသဘောတူညီချက်အသစ်သည် နိုင်ငံများကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ချဲ့ထွင်ရုံသာမက အမေရိကန်၏ ပိတ်ဆို့မှုများကိုတွန်းလှန်ရန် အခွင့်အလမ်းများကိုလည်း ပံ့ပိုးပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့ပါသည်။ သဘောတူညီချက်အသစ်တွင် တစ်နိုင်ငံနှင့်တစ်နိုင်ငံ နယ်မြေစိုးမိုးရေး လေးစားမှုဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များလည်းပါရှိပါသည်။ အဆိုပါ သဘောတူညီချက်သည် မော်စကိုနှင့် တီဟီရန်တို့၏ မျှော်မှန်းချက်များနှင့်ကိုက်ညီပြီး အခြားနိုင်ငံများ၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆန့်ကျင်ခြင်းမဟုတ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ကိုးကား - TASS
Photo: Al Jazeera
ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် နှင့် အီရန်သမ္မတ Masoud Pezeshkian တို့သည် ဇန်နဝါရီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ကရင်မလင်နန်းတော်၌ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမည် ဖြစ်ပြီး ဘက်စုံမဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေး သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးကြမည် ဖြစ်ပါသည်။
အစည်းအဝေး၏ အစီအစဉ်သည် ကျယ်ပြန့်မည်ဟု မျှော်လင့်ရပါသည်။ ၎င်းတွင် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနှင့် ဒေသတွင်း အပြန်အလှန် အကျိုးစီးပွားဆိုင်ရာ ပြဿနာများ ပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး ဆီးရီးယားနှင့် ပါလက်စတိုင်း-အစ္စရေး ပဋိပက္ခဇုန်တို့ အပါအဝင်အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုများကို ဆွေးနွေး ကြမည်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင် Transcaucasia ရှိ အခြေအနေနှင့် အီရန်နိုင်ငံ၏ နျူကလီးယား အစီအစဉ် အခြေအနေကိုလည်း ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ်ပါသည်။
နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး၏ အဆင့်အသစ်တစ်ခုအဖြစ်ပြင်ဆင်ထားသည့် အဆိုပါသဘောတူညီချက်သည် ရုရှားနှင့်အီရန်နိုင်ငံအကြားဆက်ဆံရေးကို အဆင့်အသစ်တစ်ခုသို့ ရောက်ရှိစေမည်ဖြစ်ပါသည်။
အဆိုပါ ဘက်စုံမဟာဗျူဟာမြောက် သဘောတူညီချက်စာချုပ်သည် ရေရှည်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ပိုမို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ဥပဒေမူဘောင်ကိုလည်း ချမှတ်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ သဘောတူစာချုပ်တွင် ကာကွယ်ရေး၊ အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေး၊ စွမ်းအင်၊ ဘဏ္ဍာရေး၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး၊ စက်မှုလုပ်ငန်း၊ စိုက်ပျိုးရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာ အပါအဝင် နယ်ပယ်အားလုံး အကျုံးဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း နှစ်နိုင်ငံ တာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
လက်ရှိတွင် ရုရှားနှင့် အီရန်တို့သည် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး အခြေခံမူများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးမူများကို ၂၀၀၁ ခုနှစ် စာချုပ်ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များ၊ လမ်းညွှန်ချက်များဖြင့်ဆောင်ရွက်နေပြီး ၎င်းသည် ၁၀ နှစ်ကြာသက်တမ်းရှိခဲ့ပြီး နောက်ထပ်ငါးနှစ်တာ ကာလအတွက် အလိုအလျောက်သက်တမ်းတိုးခဲ့ပါသည်။ဘက်စုံမဟာဗျူဟာမြောက်သဘောတူညီချက်စာချုပ်အသစ်သည် အနှစ် ၂၀ သက်တမ်းရှိမည်ဖြစ်ပါသည်။
အီရန်နိုင်ငံရေးသိပ္ပံပညာရှင်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံဆိုင်ရာ ထိပ်တန်းကျွမ်းကျင်သူ ပါမောက္ခ Ruhollah Modabber က အဆိုပါသဘောတူညီချက်အသစ်သည် နိုင်ငံများကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ချဲ့ထွင်ရုံသာမက အမေရိကန်၏ ပိတ်ဆို့မှုများကိုတွန်းလှန်ရန် အခွင့်အလမ်းများကိုလည်း ပံ့ပိုးပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့ပါသည်။ သဘောတူညီချက်အသစ်တွင် တစ်နိုင်ငံနှင့်တစ်နိုင်ငံ နယ်မြေစိုးမိုးရေး လေးစားမှုဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းချက်များလည်းပါရှိပါသည်။ အဆိုပါ သဘောတူညီချက်သည် မော်စကိုနှင့် တီဟီရန်တို့၏ မျှော်မှန်းချက်များနှင့်ကိုက်ညီပြီး အခြားနိုင်ငံများ၏ အကျိုးစီးပွားကို ဆန့်ကျင်ခြင်းမဟုတ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ကိုးကား - TASS
Photo: Al Jazeera

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက AI အဆင့်မြင့်နည်းပညာသုံး ကွန်ပျူတာ Chip များအား ဥရောပသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသို့ တင်ပို့ခြင်းအား ကန့်သတ်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်မိကြောင်း ဥရောပကော်မရှင်မှ တာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက AI အဆင့်မြင့်နည်းပညာသုံး ကွန်ပျူတာ Chip များအား ဥရောပသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသို့ တင်ပို့ခြင်းအား ကန့်သတ်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်မိကြောင်း ဥရောပကော်မရှင်မှ တာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။
အမေရိကန်အစိုးရသည် ၎င်းတို့၏ AI Chip များအား သတ်မှတ်ထားသည့် ဥရောပသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် ယင်းနိုင်ငံများ၏ ကုမ္ပဏီများထံသို့သာ တင်ပို့မည့် ကန့်သတ်ချက်ကို ဇန်နဝါရီလ ၁၃ ရက်တွင် ချမှတ်လိုက်ပြီး ယင်းသို့သော ကန့်သတ်ချက်များကြောင့် ဥရောပသမဂ္ဂအနေဖြင့် စိုးရိမ်မိကြောင်း ဥရောပကော်မရှင်မှ ဒုတိယ အမှုဆောင်ဥက္ကဋ္ဌ ဟန်းနားဗာ့ကူနင်နှင့် ကော်မရှင်နာ မားကို့စ် ဆက်ဖ်ကိုဗစ်တို့က ပူးတွဲထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
အမေရိကန်အစိုးရသည် နည်းပညာ ထုတ်လုပ်ရာတွင် အသုံးပြုသည့်ကွန်ပျူတာ Chip များအား အထူးသဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ခြင်းကို ကန့်သတ်ရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ယင်းလုပ်ဆောင်ချက်သည် ကမ္ဘာ့ကွန်ပျူတာ Chip ဈေးကွက်အပေါ်သို့ပါ သက်ရောက်စေခဲ့သည်။
အမေရိကန်အစိုးရက ယခုချမှတ်လိုက်သည့် ကန့်သတ်ချက်များသည် တစ်နှစ်အတွင်း အသက်ဝင်လာမည်ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်က အတည်ပြုထားသည့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စံချိန်စံညွှန်းများနှင့် ကိုက်ညီသည့်နိုင်ငံများသို့သာ ကွန်ပျူတာ Chip တင်ပို့မှု ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
Source: Myawady Web Portal
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက AI အဆင့်မြင့်နည်းပညာသုံး ကွန်ပျူတာ Chip များအား ဥရောပသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသို့ တင်ပို့ခြင်းအား ကန့်သတ်သည့် လုပ်ဆောင်ချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ စိုးရိမ်မကင်းဖြစ်မိကြောင်း ဥရောပကော်မရှင်မှ တာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။
အမေရိကန်အစိုးရသည် ၎င်းတို့၏ AI Chip များအား သတ်မှတ်ထားသည့် ဥရောပသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် ယင်းနိုင်ငံများ၏ ကုမ္ပဏီများထံသို့သာ တင်ပို့မည့် ကန့်သတ်ချက်ကို ဇန်နဝါရီလ ၁၃ ရက်တွင် ချမှတ်လိုက်ပြီး ယင်းသို့သော ကန့်သတ်ချက်များကြောင့် ဥရောပသမဂ္ဂအနေဖြင့် စိုးရိမ်မိကြောင်း ဥရောပကော်မရှင်မှ ဒုတိယ အမှုဆောင်ဥက္ကဋ္ဌ ဟန်းနားဗာ့ကူနင်နှင့် ကော်မရှင်နာ မားကို့စ် ဆက်ဖ်ကိုဗစ်တို့က ပူးတွဲထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
အမေရိကန်အစိုးရသည် နည်းပညာ ထုတ်လုပ်ရာတွင် အသုံးပြုသည့်ကွန်ပျူတာ Chip များအား အထူးသဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ခြင်းကို ကန့်သတ်ရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ယင်းလုပ်ဆောင်ချက်သည် ကမ္ဘာ့ကွန်ပျူတာ Chip ဈေးကွက်အပေါ်သို့ပါ သက်ရောက်စေခဲ့သည်။
အမေရိကန်အစိုးရက ယခုချမှတ်လိုက်သည့် ကန့်သတ်ချက်များသည် တစ်နှစ်အတွင်း အသက်ဝင်လာမည်ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်က အတည်ပြုထားသည့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ စံချိန်စံညွှန်းများနှင့် ကိုက်ညီသည့်နိုင်ငံများသို့သာ ကွန်ပျူတာ Chip တင်ပို့မှု ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
Source: Myawady Web Portal

ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွင် ယုံကြည်အားထားနိုင်သည့် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ်ဖြစ်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်က ဇန်နဝါရီလ၁၄ ရက်တွင် ပြောကြားလိုက်သည်။
ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွင် ယုံကြည်အားထားနိုင်သည့် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ်ဖြစ်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်က ဇန်နဝါရီလ၁၄ ရက်တွင် ပြောကြားလိုက်သည်။
တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့တို့ အနေဖြင့် တစ်ဦးအပေါ်တစ်ဦး လေးစားပြီး တန်းတူညီမျှဆက်ဆံ၍ စစ်မှန်သော တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်နေသရွေ့ နှစ်နိုင်ငံစလုံးကြားတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို တိုးမြှင့်နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး အပြန်အလှန် အကျိုးကျေးဇူးများကိုပါ ဖြစ်ထွန်း စေမည်ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတရှီက ဥရောပကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ အန်တိုနီယို ကော့စတာနှင့် တယ်လီဖုန်းမှတစ်ဆင့် ပြောကြားစဉ် ထည့်သွင်းပြောဆိုခြင်းဖြစ်သည်။
ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့အနေဖြင့် မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ရေးနှင့် အပြန်အလှန် ယုံကြည်မှုတို့ကို တိုးမြှင့်ရန်လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း သမ္မတရှီက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံပိုင် CCTV သတင်းအေဂျင်စီက ထုတ်ပြန်သည်။
ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့က တရုတ်နိုင်ငံမှတင်သွင်းလာမည့် လျှပ်စစ်ကားများအပေါ် အခွန်တိုးမြှင့်ကောက်ခံရန် စီစဉ်မှုကြောင့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက်ကြား တင်းမာနေစဉ် ခေါင်းဆောင် နှစ်ဦးကြား အဆိုပါဖုန်းပြောဆိုမှု ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
Source: Myawady Web Portal
ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွင် ယုံကြည်အားထားနိုင်သည့် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ်ဖြစ်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်က ဇန်နဝါရီလ၁၄ ရက်တွင် ပြောကြားလိုက်သည်။
တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့တို့ အနေဖြင့် တစ်ဦးအပေါ်တစ်ဦး လေးစားပြီး တန်းတူညီမျှဆက်ဆံ၍ စစ်မှန်သော တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်နေသရွေ့ နှစ်နိုင်ငံစလုံးကြားတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို တိုးမြှင့်နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး အပြန်အလှန် အကျိုးကျေးဇူးများကိုပါ ဖြစ်ထွန်း စေမည်ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတရှီက ဥရောပကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ အန်တိုနီယို ကော့စတာနှင့် တယ်လီဖုန်းမှတစ်ဆင့် ပြောကြားစဉ် ထည့်သွင်းပြောဆိုခြင်းဖြစ်သည်။
ထို့ပြင် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့အနေဖြင့် မဟာဗျူဟာမြောက် ဆက်သွယ်ရေးနှင့် အပြန်အလှန် ယုံကြည်မှုတို့ကို တိုးမြှင့်ရန်လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း သမ္မတရှီက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံပိုင် CCTV သတင်းအေဂျင်စီက ထုတ်ပြန်သည်။
ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့က တရုတ်နိုင်ငံမှတင်သွင်းလာမည့် လျှပ်စစ်ကားများအပေါ် အခွန်တိုးမြှင့်ကောက်ခံရန် စီစဉ်မှုကြောင့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက်ကြား တင်းမာနေစဉ် ခေါင်းဆောင် နှစ်ဦးကြား အဆိုပါဖုန်းပြောဆိုမှု ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
Source: Myawady Web Portal

ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတဟောင်း ရိုဒရီဂိုဒူတာတေလက်ထက်တွင် အစိုးရကလုပ်ဆောင်သည့် မူးယစ်ဆေးဝါး တိုက်ဖျက်မှုများအား စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်မှု ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICC)တွင် လုပ်ပိုင်ခွင့် အာဏာမရှိကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတရုံးက ထုတ်ပြန်သည်။
ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတဟောင်း ရိုဒရီဂိုဒူတာတေလက်ထက်တွင် အစိုးရကလုပ်ဆောင်သည့် မူးယစ်ဆေးဝါး တိုက်ဖျက်မှုများအား စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်မှု ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICC)တွင် လုပ်ပိုင်ခွင့် အာဏာမရှိကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတရုံးက ထုတ်ပြန်သည်။
ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန်မာကို့စ်ဂျူနီယာသည် ဂျာမနီနိုင်ငံသို့ မတ်လ ၁၂ ရက်၌အလုပ် သဘောအရ အလည်အပတ်သွားရောက်စဉ် ယင်းနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် အိုလက်ဖ်ရှို့နှင့် ဖိလစ်ပိုင်တွင် ယခင်အစိုးရကလုပ်ဆောင်ခဲ့ သည့် မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်မှုများအပေါ် ICC က စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဆွေးနွေးစဉ် မာကို့စ်ဂျူနီယာက ဂျာမနီ ဝန်ကြီးချုပ်အား ပြောကြားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတရုံးက မတ်လ ၁၃ ရက်နှောင်းပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်သည့်ကြေညာချက်၌ ဖော်ပြထားသည်။
မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်မှုအတွင်း ဖြစ်ပွားသည့် လူသေဆုံးမှုများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဖိလစ်ပိုင်တရားရုံးများနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး အဖွဲ့များက ဆက်လက်စုံစမ်းစစ်ဆေးလျက် ရှိရာ နိုင်ငံပြင်ပမှ တရားရုံးတစ်ခုက နိုင်ငံ အတွင်းရှိ မည်သူ့ကိုစစ်ဆေးမည်၊ မည်သူ့ကို ဖမ်းဆီးမည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များအား အမိန့်ပေး ညွှန်ကြားခြင်းကို ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရက လက်ခံမည်မဟုတ်ကြောင်း မာကို့စ်ဂျူနီယာက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတဟောင်း ဒူတာတေသည် ၎င်း၏မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်မှုများအပေါ် ICC က စုံစမ်းမေးမြန်းခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ယင်းအဖွဲ့ကြီးမှ တရားဝင်နုတ်ထွက်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ ဂျာမနီနိုင်ငံသည် ICC အား အများဆုံး ထောက်ပံ့ပေးနေသည့်နိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
Ref:ST
Source: Myawady Web Portal
ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတဟောင်း ရိုဒရီဂိုဒူတာတေလက်ထက်တွင် အစိုးရကလုပ်ဆောင်သည့် မူးယစ်ဆေးဝါး တိုက်ဖျက်မှုများအား စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်မှု ဆိုင်ရာတရားရုံး (ICC)တွင် လုပ်ပိုင်ခွင့် အာဏာမရှိကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတရုံးက ထုတ်ပြန်သည်။
ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတ ဖာဒီနန်မာကို့စ်ဂျူနီယာသည် ဂျာမနီနိုင်ငံသို့ မတ်လ ၁၂ ရက်၌အလုပ် သဘောအရ အလည်အပတ်သွားရောက်စဉ် ယင်းနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် အိုလက်ဖ်ရှို့နှင့် ဖိလစ်ပိုင်တွင် ယခင်အစိုးရကလုပ်ဆောင်ခဲ့ သည့် မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်မှုများအပေါ် ICC က စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဆွေးနွေးစဉ် မာကို့စ်ဂျူနီယာက ဂျာမနီ ဝန်ကြီးချုပ်အား ပြောကြားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတရုံးက မတ်လ ၁၃ ရက်နှောင်းပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်သည့်ကြေညာချက်၌ ဖော်ပြထားသည်။
မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်မှုအတွင်း ဖြစ်ပွားသည့် လူသေဆုံးမှုများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဖိလစ်ပိုင်တရားရုံးများနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး အဖွဲ့များက ဆက်လက်စုံစမ်းစစ်ဆေးလျက် ရှိရာ နိုင်ငံပြင်ပမှ တရားရုံးတစ်ခုက နိုင်ငံ အတွင်းရှိ မည်သူ့ကိုစစ်ဆေးမည်၊ မည်သူ့ကို ဖမ်းဆီးမည်ဟု ဖိလစ်ပိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များအား အမိန့်ပေး ညွှန်ကြားခြင်းကို ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရက လက်ခံမည်မဟုတ်ကြောင်း မာကို့စ်ဂျူနီယာက ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတဟောင်း ဒူတာတေသည် ၎င်း၏မူးယစ်ဆေးဝါးတိုက်ဖျက်မှုများအပေါ် ICC က စုံစမ်းမေးမြန်းခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ယင်းအဖွဲ့ကြီးမှ တရားဝင်နုတ်ထွက်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ ဂျာမနီနိုင်ငံသည် ICC အား အများဆုံး ထောက်ပံ့ပေးနေသည့်နိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
Ref:ST
Source: Myawady Web Portal

UAE ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် ရုရှားစစ်သည် ၂၅ ဦးအား ယူကရိန်းကလွှတ်ပေးခဲ့ပြီး ရုရှားကလည်း ယူကရိန်းစစ်သည် ၂၅ ဦးကို ပြန်လည်လွှတ်ပေးခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ယူကရိန်းမှ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့သော ရုရှားစစ်သည်များကို ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံမှတစ်ဆင့် လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့အား ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးပေးခြင်း၊စိတ်ဓာတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအားပေးကူညီမှုများအပြင် မိသားစု၊ ချစ်ခင်ရသူများနှင့် ဆက်သွယ်နိုင်စေရန်ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ထားပါသည်။
UAE ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် ရုရှားစစ်သည် ၂၅ ဦးအား ယူကရိန်းကလွှတ်ပေးခဲ့ပြီး ရုရှားကလည်း ယူကရိန်းစစ်သည် ၂၅ ဦးကို ပြန်လည်လွှတ်ပေးခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ယူကရိန်းမှ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့သော ရုရှားစစ်သည်များကို ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံမှတစ်ဆင့် လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့အား ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးပေးခြင်း၊စိတ်ဓာတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအားပေးကူညီမှုများအပြင် မိသားစု၊ ချစ်ခင်ရသူများနှင့် ဆက်သွယ်နိုင်စေရန်ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ထားပါသည်။
ဒီဇင်ဘာနှောင်းပိုင်းကလည်း UAE ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုဖြင့် နှစ်ဖက်အကျဉ်းသားလဲလှယ်မှုတွင် ရုရှားစစ်သည် ၁၅၀ နှင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံသား ၂၀၀ နီးပါးကို အပြန်အလှန် လွှဲပြောင်းပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလအတွင်း အပြန်အလှန် အကျဉ်းသားလွှဲပြောင်းပေးမှုအပြီး ယခုအကြိမ်သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ပထမဆုံးလွှဲပြောင်းပေးမှုဖြစ်သည်။
ကိုးကား-RT
UAE ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် ရုရှားစစ်သည် ၂၅ ဦးအား ယူကရိန်းကလွှတ်ပေးခဲ့ပြီး ရုရှားကလည်း ယူကရိန်းစစ်သည် ၂၅ ဦးကို ပြန်လည်လွှတ်ပေးခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ယူကရိန်းမှ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခဲ့သော ရုရှားစစ်သည်များကို ဘယ်လာရုစ်နိုင်ငံမှတစ်ဆင့် လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့အား ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးပေးခြင်း၊စိတ်ဓာတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအားပေးကူညီမှုများအပြင် မိသားစု၊ ချစ်ခင်ရသူများနှင့် ဆက်သွယ်နိုင်စေရန်ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ထုတ်ပြန်ထားပါသည်။
ဒီဇင်ဘာနှောင်းပိုင်းကလည်း UAE ၏ ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးမှုဖြင့် နှစ်ဖက်အကျဉ်းသားလဲလှယ်မှုတွင် ရုရှားစစ်သည် ၁၅၀ နှင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံသား ၂၀၀ နီးပါးကို အပြန်အလှန် လွှဲပြောင်းပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလအတွင်း အပြန်အလှန် အကျဉ်းသားလွှဲပြောင်းပေးမှုအပြီး ယခုအကြိမ်သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ပထမဆုံးလွှဲပြောင်းပေးမှုဖြစ်သည်။
ကိုးကား-RT

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသို့ ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်က အလည်အပတ်ရောက်ရှိလာသော ရုရှားဝန်ကြီးချုပ် Mikhail Mishustin ကို ဗီယက်နမ်နိုင်ငံက ဂုဏ်ပြုပွဲအခမ်းအနားဖြင့် ကြိုဆိုခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ရုရှားဝန်ကြီးချုပ်ဦးဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တွင် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် Dmitry Chernyshenko နှင့် Alexey Overchuk၊ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး၊ စက်မှုဝန်ကြီး၊ ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီး၊ စီးပွားဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီး၊ ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးတို့ လိုက်ပါလာကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသို့ ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်က အလည်အပတ်ရောက်ရှိလာသော ရုရှားဝန်ကြီးချုပ် Mikhail Mishustin ကို ဗီယက်နမ်နိုင်ငံက ဂုဏ်ပြုပွဲအခမ်းအနားဖြင့် ကြိုဆိုခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ရုရှားဝန်ကြီးချုပ်ဦးဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တွင် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် Dmitry Chernyshenko နှင့် Alexey Overchuk၊ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး၊ စက်မှုဝန်ကြီး၊ ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီး၊ စီးပွားဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီး၊ ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးတို့ လိုက်ပါလာကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ဆွေးနွေးပွဲမစတင်မီ ရုရှားဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ရုရှားနှင့်ဗီယက်နမ်အကြား သံတမန်ဆက်ဆံရေးထူထောင်မှု ၇၅ နှစ်မြောက်အထိမ်းအမှတ်ပြပွဲသို့ သွားရောက်ခဲ့ကြသည်။ ရုရှားနိုင်ငံနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့သည် ၁၉၅၀ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်တွင် နှစ်နိုင်ငံ သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို စတင်ထူထောင်ခဲ့ပါသည်။
ရုရှားနိုင်ငံနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့သည် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးအဆင့်သို့ မြှင့်တင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ဘက်စုံမဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခဲ့ကြသည်။
ကိုးကား-TASS
ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသို့ ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်က အလည်အပတ်ရောက်ရှိလာသော ရုရှားဝန်ကြီးချုပ် Mikhail Mishustin ကို ဗီယက်နမ်နိုင်ငံက ဂုဏ်ပြုပွဲအခမ်းအနားဖြင့် ကြိုဆိုခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ရုရှားဝန်ကြီးချုပ်ဦးဆောင်သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တွင် ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် Dmitry Chernyshenko နှင့် Alexey Overchuk၊ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး၊ စက်မှုဝန်ကြီး၊ ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီး၊ စီးပွားဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီး၊ ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးတို့ လိုက်ပါလာကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ဆွေးနွေးပွဲမစတင်မီ ရုရှားဝန်ကြီးချုပ်နှင့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့သည် ရုရှားနှင့်ဗီယက်နမ်အကြား သံတမန်ဆက်ဆံရေးထူထောင်မှု ၇၅ နှစ်မြောက်အထိမ်းအမှတ်ပြပွဲသို့ သွားရောက်ခဲ့ကြသည်။ ရုရှားနိုင်ငံနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့သည် ၁၉၅၀ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်တွင် နှစ်နိုင်ငံ သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို စတင်ထူထောင်ခဲ့ပါသည်။
ရုရှားနိုင်ငံနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့သည် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို ၂၀၀၁ ခုနှစ်တွင် မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးအဆင့်သို့ မြှင့်တင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ဘက်စုံမဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးအဆင့်သို့ တိုးမြှင့်ခဲ့ကြသည်။
ကိုးကား-TASS

ဥရောပကော်မရှင်သည် ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် ၁၆ ကြိမ်မြောက် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှု အစီအစဉ်ချမှတ်ရန် အဆိုတင်သွင်းထားကြောင်း ထိုအစီအစဉ်တွင် ရုရှား၏ အဓိက အလူမီနီယမ်တင်သွင်းမှုများကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ဥရောပသတင်းအရင်းအမြစ်များကို ကိုးကား၍ ရိုက်တာသတင်းဌာနက ပြောပြထားပါသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီတွင် စတင်ခဲ့သည့် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲ သုံးနှစ်ပြည့်မြောက်သည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် လာမည့် ဖေဖော်ဝါရီတွင် အဆိုပါ ၁၆ ကြိမ်မြောက် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုအစီအစဉ်ချမှတ်ရန် အီးယူနိုင်ငံများက မျှော်လင့်ထားကြကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ဥရောပကော်မရှင်သည် ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် ၁၆ ကြိမ်မြောက် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှု အစီအစဉ်ချမှတ်ရန် အဆိုတင်သွင်းထားကြောင်း ထိုအစီအစဉ်တွင် ရုရှား၏ အဓိက အလူမီနီယမ်တင်သွင်းမှုများကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ဥရောပသတင်းအရင်းအမြစ်များကို ကိုးကား၍ ရိုက်တာသတင်းဌာနက ပြောပြထားပါသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီတွင် စတင်ခဲ့သည့် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲ သုံးနှစ်ပြည့်မြောက်သည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် လာမည့် ဖေဖော်ဝါရီတွင် အဆိုပါ ၁၆ ကြိမ်မြောက် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုအစီအစဉ်ချမှတ်ရန် အီးယူနိုင်ငံများက မျှော်လင့်ထားကြကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်နေ့က ဥရောပကော်မရှင်သည် အီးယူနိုင်ငံများနှင့် လာမည့်ပိတ်ဆို့မှုအစီအစဉ်အတွက် အသေးစိတ်ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သတင်းအရင်းအမြစ်များက ပြောကြားထားကြပြီး သတင်းအရင်းအမြစ်တစ်ခုကမူ ထိုပိတ်ဆို့မှုမှာ ရပ်ဆိုင်းသွားဖွယ်ရှိနေကြောင်း ရိုက်တာက ထပ်လောင်းပြောကြားထားပါသည်။
ကိုးကား- Reuters
Photo: Anadolu Ajansi
ဥရောပကော်မရှင်သည် ရုရှားနိုင်ငံအပေါ် ၁၆ ကြိမ်မြောက် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှု အစီအစဉ်ချမှတ်ရန် အဆိုတင်သွင်းထားကြောင်း ထိုအစီအစဉ်တွင် ရုရှား၏ အဓိက အလူမီနီယမ်တင်သွင်းမှုများကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ဥရောပသတင်းအရင်းအမြစ်များကို ကိုးကား၍ ရိုက်တာသတင်းဌာနက ပြောပြထားပါသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီတွင် စတင်ခဲ့သည့် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲ သုံးနှစ်ပြည့်မြောက်သည့် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် လာမည့် ဖေဖော်ဝါရီတွင် အဆိုပါ ၁၆ ကြိမ်မြောက် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှုအစီအစဉ်ချမှတ်ရန် အီးယူနိုင်ငံများက မျှော်လင့်ထားကြကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။
ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက်နေ့က ဥရောပကော်မရှင်သည် အီးယူနိုင်ငံများနှင့် လာမည့်ပိတ်ဆို့မှုအစီအစဉ်အတွက် အသေးစိတ်ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သတင်းအရင်းအမြစ်များက ပြောကြားထားကြပြီး သတင်းအရင်းအမြစ်တစ်ခုကမူ ထိုပိတ်ဆို့မှုမှာ ရပ်ဆိုင်းသွားဖွယ်ရှိနေကြောင်း ရိုက်တာက ထပ်လောင်းပြောကြားထားပါသည်။
ကိုးကား- Reuters
Photo: Anadolu Ajansi

အမေရိကန်ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် ထိုင်ဝမ်သို့ လက်နက်များနှင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာပစ္စည်းများတိုးမြှင့်ထောက်ပံ့ရောင်းချပေးသွားရန် စီစဉ်လျက်ရှိကြောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အကြံပေးအဖြစ် တာဝန်ပေးထားသူ Mike Waltz က ပြောကြားလိုက်ပါသည်။
ထို့ပြင် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင်းနိုင်ငံများနှင့် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်သွားရန် ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ရည်မှန်းထားကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားထားပါသည်။
အမေရိကန်ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် ထိုင်ဝမ်သို့ လက်နက်များနှင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာပစ္စည်းများတိုးမြှင့်ထောက်ပံ့ရောင်းချပေးသွားရန် စီစဉ်လျက်ရှိကြောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အကြံပေးအဖြစ် တာဝန်ပေးထားသူ Mike Waltz က ပြောကြားလိုက်ပါသည်။
ထို့ပြင် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင်းနိုင်ငံများနှင့် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်သွားရန် ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ရည်မှန်းထားကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားထားပါသည်။
တောင်ကိုရီးယား၊ အမေရိကန်နှင့် ဂျပန်သုံးပွင့်ဆိုင် ပူးပေါင်းရေးကိုသာမက အမေရိကန်၊ ဂျပန်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်တို့အကြား မိတ်ဖက်ပူးပေါင်းရေး ကြိုးပမ်း အားထုတ်ခဲ့သည့် ဘိုင်ဒန်အစိုးရအဖွဲ့ကို ထရမ့်ကချီးကျူးပြောဆိုထားပြီး အမေရိကန်-အိန္ဒိယ ဆက်ဆံရေးမှာလည်း အနာဂတ်အတွက် အရေးကြီးသော မိတ်ဖက် ဆက်ဆံရေးဖြစ်ကြောင်း ထရမ့်က မှတ်ချက်ပြုထားပါသည်။
ချန်ကေရှိတ် (၁၈၈၇-၁၉၇၅) ဦးဆောင်သော ကူမင်တန်တပ်များသည် တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်၌ ရှုံးနိမ့်ပြီးနောက် ကျွန်းပေါ်သို့ထွက်ပြေးလာကာ ထိုင်ဝမ်ဒေသဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်ရေး စတင်ခဲ့သည်။ ပေကျင်းအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်၏ ပြည်နယ်များထဲမှတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး ထိုအချက်ကို ရုရှားအပါအဝင် နိုင်ငံအများစုက ထောက်ခံထားကြသည်။
အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်နှင့် တရားဝင်သံတမန် ဆက်ဆံရေးကို ၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် ဖြတ်တောက်ခဲ့ပြီး တရုတ်တစ်နိုင်ငံတည်းမူဝါဒကို အသိအမှတ်ပြုကာ တရုတ်ပြည်မကြီးနှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေး ထူထောင်ခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်နှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေးဖြတ်တောက်ခဲ့သော်လည်း စစ်လက်နက်များ ဆက်လက်ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောကြားချက်အရ တိုင်ပေသို့ အမေရိကန်လက်နက်ထောက်ပံ့ရောင်းချမှု စုစုပေါင်းပမာဏသည် မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း ဒေါ်လာ ၇၀ ဘီလီယံ ကျော်လွန်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။
ကိုးကား-TASS
Photo: Mehr News Agency
အမေရိကန်ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် ထိုင်ဝမ်သို့ လက်နက်များနှင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာပစ္စည်းများတိုးမြှင့်ထောက်ပံ့ရောင်းချပေးသွားရန် စီစဉ်လျက်ရှိကြောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အကြံပေးအဖြစ် တာဝန်ပေးထားသူ Mike Waltz က ပြောကြားလိုက်ပါသည်။
ထို့ပြင် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင်းနိုင်ငံများနှင့် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်သွားရန် ဒေါ်နယ်ထရမ့်က ရည်မှန်းထားကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောကြားထားပါသည်။
တောင်ကိုရီးယား၊ အမေရိကန်နှင့် ဂျပန်သုံးပွင့်ဆိုင် ပူးပေါင်းရေးကိုသာမက အမေရိကန်၊ ဂျပန်နှင့် ဖိလစ်ပိုင်တို့အကြား မိတ်ဖက်ပူးပေါင်းရေး ကြိုးပမ်း အားထုတ်ခဲ့သည့် ဘိုင်ဒန်အစိုးရအဖွဲ့ကို ထရမ့်ကချီးကျူးပြောဆိုထားပြီး အမေရိကန်-အိန္ဒိယ ဆက်ဆံရေးမှာလည်း အနာဂတ်အတွက် အရေးကြီးသော မိတ်ဖက် ဆက်ဆံရေးဖြစ်ကြောင်း ထရမ့်က မှတ်ချက်ပြုထားပါသည်။
ချန်ကေရှိတ် (၁၈၈၇-၁၉၇၅) ဦးဆောင်သော ကူမင်တန်တပ်များသည် တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်၌ ရှုံးနိမ့်ပြီးနောက် ကျွန်းပေါ်သို့ထွက်ပြေးလာကာ ထိုင်ဝမ်ဒေသဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်ရေး စတင်ခဲ့သည်။ ပေကျင်းအနေဖြင့် ထိုင်ဝမ်ကို တရုတ်၏ ပြည်နယ်များထဲမှတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး ထိုအချက်ကို ရုရှားအပါအဝင် နိုင်ငံအများစုက ထောက်ခံထားကြသည်။
အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်နှင့် တရားဝင်သံတမန် ဆက်ဆံရေးကို ၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် ဖြတ်တောက်ခဲ့ပြီး တရုတ်တစ်နိုင်ငံတည်းမူဝါဒကို အသိအမှတ်ပြုကာ တရုတ်ပြည်မကြီးနှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေး ထူထောင်ခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် ထိုင်ဝမ်နှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေးဖြတ်တောက်ခဲ့သော်လည်း စစ်လက်နက်များ ဆက်လက်ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောကြားချက်အရ တိုင်ပေသို့ အမေရိကန်လက်နက်ထောက်ပံ့ရောင်းချမှု စုစုပေါင်းပမာဏသည် မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း ဒေါ်လာ ၇၀ ဘီလီယံ ကျော်လွန်ခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။
ကိုးကား-TASS
Photo: Mehr News Agency
ကမ္ဘာတစ်ဝန်း၌ တင်းမာမှုများမြင့်တက်နေခိုက် ရုရှား-တရုတ်ဆက်ဆံရေးသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာတည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းရာ၌ ပဓာနကျသည်ဟု ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂေးလက်ဗ်ရော့က ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက် နှစ်ပတ်လည် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှား-တရုတ် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးမှာ ခေတ်သစ်နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးနယ်ပယ်တွင် တည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းမတ်ပေးသော အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ရပ် ဖြစ်သည်ဟုလည်း၎င်းကဆိုသည်။
ကမ္ဘာတစ်ဝန်း၌ တင်းမာမှုများမြင့်တက်နေခိုက် ရုရှား-တရုတ်ဆက်ဆံရေးသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာတည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းရာ၌ ပဓာနကျသည်ဟု ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂေးလက်ဗ်ရော့က ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက် နှစ်ပတ်လည် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှား-တရုတ် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးမှာ ခေတ်သစ်နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးနယ်ပယ်တွင် တည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းမတ်ပေးသော အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ရပ် ဖြစ်သည်ဟုလည်း၎င်းကဆိုသည်။
အမေရိကန်နှင့် မြောက်အတ္တလန္တိတ် မဟာမိတ်အုပ်စု (နေတိုး)မှ ၎င်း၏မဟာမိတ်များက ကမ္ဘာတစ်ဝန်းထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ၊ ရန်လိုမှုများ အရှိန်မြင့်တက်စေရန် ကြိုးပမ်းနေကာ ဥရောပနှင့် အခြားနေရာဒေသများ၌ ပဋိပက္ခများ၊ သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာစေရန် လှုံ့ဆော်ဖန်တီးနေကြောင်း လက်ဗ်ရော့က ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုးကား-ဆင်ဟွာ
ကမ္ဘာတစ်ဝန်း၌ တင်းမာမှုများမြင့်တက်နေခိုက် ရုရှား-တရုတ်ဆက်ဆံရေးသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာတည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းရာ၌ ပဓာနကျသည်ဟု ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂေးလက်ဗ်ရော့က ဇန်နဝါရီ ၁၄ ရက် နှစ်ပတ်လည် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။
ရုရှား-တရုတ် မိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးမှာ ခေတ်သစ်နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးနယ်ပယ်တွင် တည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းမတ်ပေးသော အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ရပ် ဖြစ်သည်ဟုလည်း၎င်းကဆိုသည်။
အမေရိကန်နှင့် မြောက်အတ္တလန္တိတ် မဟာမိတ်အုပ်စု (နေတိုး)မှ ၎င်း၏မဟာမိတ်များက ကမ္ဘာတစ်ဝန်းထိပ်တိုက်တွေ့မှုများ၊ ရန်လိုမှုများ အရှိန်မြင့်တက်စေရန် ကြိုးပမ်းနေကာ ဥရောပနှင့် အခြားနေရာဒေသများ၌ ပဋိပက္ခများ၊ သဘောထားကွဲလွဲမှုများ ဖြစ်ပေါ်လာစေရန် လှုံ့ဆော်ဖန်တီးနေကြောင်း လက်ဗ်ရော့က ထည့်သွင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုးကား-ဆင်ဟွာ

ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက် ဒေသစံတော်ချိန် နံနက် ၁၀ နာရီ ၃၃ မိနစ်ခန့်တွင် ရာထူးမှ ရပ်ဆိုင်းခံထားရသည့် သမ္မတ ယွန်းဆက်ယို၏ ဖမ်းဝရမ်းအမိန့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း တောင်ကိုရီးယား ပူးတွဲစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာနချုပ်က အဆိုပါနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ သတင်းထောက်က ယခု သတင်းတင်ခဲ့သည့် အချိန်အထိ ယွန်းဆက်ယို လိုက်ပါလာသော ရဲတပ်ဖွဲ့လုံခြုံရေးယာဉ်သည် အဆင့်မြင့် အစိုးရအရာရှိများ ရာဇဝတ်မှုစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာန (အစိုးရအရာရှိများ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာန) သို့ ရောက်ရှိပြီဖြစ်သည်။ ယွန်းဆက်ယိုသည် အစိုးရအရာရှိများ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာနသို့ သွားရောက်သည့် တစ်ချိန်တည်းတွင် ၎င်းဘက်က ၎င်းသမ္မတအိမ်တော်တွင် ကြိုတင်ရိုက်ကူး
ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက် ဒေသစံတော်ချိန် နံနက် ၁၀ နာရီ ၃၃ မိနစ်ခန့်တွင် ရာထူးမှ ရပ်ဆိုင်းခံထားရသည့် သမ္မတ ယွန်းဆက်ယို၏ ဖမ်းဝရမ်းအမိန့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း တောင်ကိုရီးယား ပူးတွဲစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာနချုပ်က အဆိုပါနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ သတင်းထောက်က ယခု သတင်းတင်ခဲ့သည့် အချိန်အထိ ယွန်းဆက်ယို လိုက်ပါလာသော ရဲတပ်ဖွဲ့လုံခြုံရေးယာဉ်သည် အဆင့်မြင့် အစိုးရအရာရှိများ ရာဇဝတ်မှုစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာန (အစိုးရအရာရှိများ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာန) သို့ ရောက်ရှိပြီဖြစ်သည်။ ယွန်းဆက်ယိုသည် အစိုးရအရာရှိများ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာနသို့ သွားရောက်သည့် တစ်ချိန်တည်းတွင် ၎င်းဘက်က ၎င်းသမ္မတအိမ်တော်တွင် ကြိုတင်ရိုက်ကူးခဲ့သော ဗီဒီယိုကိုထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။ မမြင်အပ်ဖွယ် သွေးထွက်သံယိုကိစ္စများ မဖြစ်စေရန်၊ တရားမဝင် စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းဖြစ်သော်လည်း အစိုးရအရာရှိများ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာနသို့ သွားရောက်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုခံယူရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း ယွန်းဆက်ယို က အဆိုပါဗီဒီယိုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
အစိုးရအရာရှိများ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာနနှင့် ရဲဘက်ဆိုင်ရာများက ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက် နံနက်အစောပိုင်းတွင် သမ္မတအိမ်တော်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ယွန်းဆက်ယိုအား ဖမ်းဝရမ်းအမိန့် ထပ်မံဆောင်ရွက်ရန်ကြိုးစားခဲ့သလို တစ်ချိန်တည်းမှာပင် သမ္မတလုံခြုံရေးဌာန၏ ယာယီအကြီးအကဲအဖြစ် ထမ်းဆောင်နေသော ဒုတိယအကြီးအကဲ Kim Sung Hoon တို့ကိုလည်း ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။
ကိုးကား-ဆင်ဟွာ
ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက် ဒေသစံတော်ချိန် နံနက် ၁၀ နာရီ ၃၃ မိနစ်ခန့်တွင် ရာထူးမှ ရပ်ဆိုင်းခံထားရသည့် သမ္မတ ယွန်းဆက်ယို၏ ဖမ်းဝရမ်းအမိန့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း တောင်ကိုရီးယား ပူးတွဲစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာနချုပ်က အဆိုပါနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ သတင်းထောက်က ယခု သတင်းတင်ခဲ့သည့် အချိန်အထိ ယွန်းဆက်ယို လိုက်ပါလာသော ရဲတပ်ဖွဲ့လုံခြုံရေးယာဉ်သည် အဆင့်မြင့် အစိုးရအရာရှိများ ရာဇဝတ်မှုစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာန (အစိုးရအရာရှိများ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာန) သို့ ရောက်ရှိပြီဖြစ်သည်။ ယွန်းဆက်ယိုသည် အစိုးရအရာရှိများ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာနသို့ သွားရောက်သည့် တစ်ချိန်တည်းတွင် ၎င်းဘက်က ၎င်းသမ္မတအိမ်တော်တွင် ကြိုတင်ရိုက်ကူးခဲ့သော ဗီဒီယိုကိုထုတ်လွှင့်ခဲ့သည်။ မမြင်အပ်ဖွယ် သွေးထွက်သံယိုကိစ္စများ မဖြစ်စေရန်၊ တရားမဝင် စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းဖြစ်သော်လည်း အစိုးရအရာရှိများ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာနသို့ သွားရောက်၍ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုခံယူရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း ယွန်းဆက်ယို က အဆိုပါဗီဒီယိုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
အစိုးရအရာရှိများ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဌာနနှင့် ရဲဘက်ဆိုင်ရာများက ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက် နံနက်အစောပိုင်းတွင် သမ္မတအိမ်တော်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ယွန်းဆက်ယိုအား ဖမ်းဝရမ်းအမိန့် ထပ်မံဆောင်ရွက်ရန်ကြိုးစားခဲ့သလို တစ်ချိန်တည်းမှာပင် သမ္မတလုံခြုံရေးဌာန၏ ယာယီအကြီးအကဲအဖြစ် ထမ်းဆောင်နေသော ဒုတိယအကြီးအကဲ Kim Sung Hoon တို့ကိုလည်း ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။
ကိုးကား-ဆင်ဟွာ