ထိုင်းနိုင်ငံက လက်ကိုင်ဖုန်းများမှတစ်ဆင့် ဘေးအန္တရာယ် သတိပေးချက်စနစ်ကို စမ်းသပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ဧပြီလ ၂၃ ရက်တွင်ပြောသည်။

အဆိုပါစနစ်ကို လက်ကိုင်ဖုန်းမှ တစ်ဆင့်သတိပေးစနစ်ဟုခေါ်ဆိုပြီး လာမည့်လတွင် ဘန်ကောက်မြို့အပါအဝင် နယ်မြေအချို့၌ စမ်းသပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သဘာဝဘေးကြိုတင်ကာကွယ်ရေးနှင့် လျော့ပါးရေးဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဖာဆာကွန်ဘွန်းယာလက် ကပြောသည်။

ထိုစနစ်သည် မိုဘိုင်းကွန်ရက်သုံးခုကို အသုံးပြု၍ သတိပေးချက်များ ပေးပို့သွားမည်ဖြစ်ပြီး သဘာဝ‌ဘေးအန္တရာယ်သာမက လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ခြိမ်းခြောက်မှုများကိုလည်း သတိပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကသတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ၌ပြောသည်။

ထိုစနစ်အရ လက်ကိုင်ဖုန်းများတွင် ထိုင်း-အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာဖြင့် သတိပေး စာသားများနှင့်အတူ ဥဩဆွဲသံများလည်း ထွက်ပေါ်လာမည်ဖြစ်သည်။ ထိုစနစ်စမ်းသပ်မှုကို မေလ ၂ ရက်မှစ၍ မေလ ၁၃ ရက် အထိ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

Source: https://myawady.net.mm/

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ ဧပြီလ ၂၂ ရက် တစ်ရက်တည်းမှာပင် မီးတောင်ပေါက်ကွဲမှုနှင့် ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုတို့ ဖြစ်ပွားကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အရှေ့ဂျာဗားပြည်နယ်၌တည်ရှိသော ဆီမီရူမီးတောင်သည် တစ်ရက်တည်းမှာပင် လေးကြိမ်ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားကြောင်းမီးတောင်နှင့် ဘူမိအန္တရာယ်လျှော့ချရေး ဌာနက ထုတ်ပြန်သည်။

ထိုမီးတောင်သည် နံနက် ၅ နာရီမှ မွန်းလွဲ ၁၂ နာရီကျော်အထိ လေးကြိမ်တိုင် ပေါက်ကွဲခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုလေးကြိမ်စလုံးတွင် မီးတောင်မှပြာများကို အမြင့်မီတာ ၈၀၀ အထိမှုတ်ထုတ်ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။

အလားတူ မြောက်ဆူလာဝေဆီပြည်နယ်၌ ကမ်းလွန်ဒေသကိုဗဟိုပြု၍ ပြင်းအား ၆ ဒသမ ၆ ရစ်(ခ်)တာစကေးရှိ ငလျင် တစ်ခုလှုပ်ခတ်ကြောင်း မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒဌာနက ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အဆိုပါငလျင်သည် ဒေသစံတော်ချိန် ညနေ ၅ နာရီ ၁၇ မိနစ်တွင် ကီပူလန်းတာလော့ဒေသမှ အရှေ့တောင်ဘက် ၆၇ ကီလိုမီတာအကွာရှိ ပင်လယ်ကြမ်းပြင်အောက် ၁၀၇ ကီလိုမီတာကိုဗဟိုပြု၍လှုပ်ခတ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။ သို့သော် ဆူနာမီလှိုင်းများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည့် အခြေအနေမရှိကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက အသိပေးထားသည်။

ပစိဖိတ်မီးကွင်းဒေသတွင် ပါဝင်လျက်ရှိသည့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် လှုပ်ရှားမှု ရှိသောကျောက်လွှာများကြောင့် ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုနှင့် မီးတောင်ပေါက်ကွဲမှုတို့ကို မကြာခဏရင်ဆိုင်နေရလေ့ရှိသည့် ဒေသတစ်ခု ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

Source: https://myawady.net.mm/

တူရကီအရေးပေါ်နှင့် သဘာဝဘေးစီမံခန့်ခွဲမှုဌာန (AFAD) ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ (ဧပြီ၂၃) တွင် အစ္စတန်ဘူလ်ကမ်းရိုးတန်းအနီး၌ ရစ်ချက်စတာစကေး ၆.၂ ရှိ ငလျင် လှုပ်ခတ်ခဲ့ကြောင်းသိရှိရသည်။

ငလျင်ဗဟိုချက်သည် အစ္စတန်ဘူလ်မြို့၏ အနောက်ဘက် ကီလိုမီတာ ၇၀ (မိုင် ၄၀) အကွာ မာမာရာပင်လယ်အတွင်း ဆီလီဗရီ မြို့အနီးတွင် လှုပ်ခတ်ခဲ့ပြီး နောက်ဆက်တွဲငလျင်ငယ်များ ဆက်လက်လှုပ်ခတ် နေကြောင်း AFAD က ပြောကြားခဲ့သည်။

တူရကီပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး အလီ ယာလီကာယာ၏ ပြောကြားချက်အရ ငလျင်သက်ရောက်ရာဒေသတစ်ဝိုက်တွင် ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ရှာဖွေရေး အဖွဲ့များ စတင်လှုပ်ရှားဆောင်ရွက်နေပြီဖြစ်ကြောင်းသိရှိရသည်။

ယခင်နှစ် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် တူရကီနိုင်ငံသည် ယခုရာစုအတွင်း အသေအပျောက်အများဆုံး ရစ်ချက်စတာစကေး ၇.၈ ရှိ ငလျင် တစ်ခုကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ 

ကိုးကား-CNN

ဘာသာပြန်ဆိုသူ-ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

ယမန်နေ့နံနက် ၀၉:၃၀ နာရီအချိန်မှ ယနေ့နံနက် ၀၉:၃၀ နာရီအချိန်အထိ မိုးလေဝသတိုင်းထွာချက်အကျဉ်းချုပ်။ လွန်ခဲ့သော ၂၄ နာရီအတွင်းက ကချင် ပြည်နယ်တွင် နေရာစိပ်စိပ်နှင့် နေပြည်တော်၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရှမ်း ပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်း)တို့တွင် နေရာကွက်ကျား မိုးထစ်ချုန်းရွာခဲ့ပြီး၊ ကျန်တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်တို့တွင် တိမ်အသင့်အတင့် ဖြစ်ထွန်းခဲ့ပါသည်။ နေ့အပူချိန် များမှာ ကချင်ပြည်နယ်တွင် ဧပြီလ၏ ပျမ်းမျှအပူချိန်ထက် ၃ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်နှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအောက်ပိုင်းနှင့် တနင်္သာရီ တိုင်းဒေသကြီးတိုတွင် ဧပြီလ၏ ပျမ်းမျှအပူချိန်တို့ထက် ၂ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်ပိုခဲ့ပြီး၊ ကျန်တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်တို့တွင် ဧပြီလ၏ ပျမ်းမျှအပူချိန်ခန့်သာ ရှိခဲ့ပါသည်။ ၂၂-၄-၂၀၂၅ ရက်နေ့ တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော ထူးခြားသည့် နေ့အပူချိန်များမှာ ချောက်မြို့တွင် ၄၃.၉ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်၊ မြင်းမူမြို့တွင် ၄၃.၀ ဒီဂရီ ဆဲလ်စီးယပ်၊ မကွေးမြို့တွင် ၄၂.၆ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်၊ တောင်တွင်းကြီးမြို့နှင့် ဆင်ဖြူကျွန်းမြို့တိုတွင် ၄၂.၅ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်စီ၊ မင်းဘူးမြို့တွင် ၄၂.၀ ဒီဂရီ ဆဲလ်စီးယပ်၊ ညောင်ဦးမြို့တွင် ၄၁.၈ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်၊ မြင်းခြံမြို့နှင့် မုံရွာမြို့တို့တွင် ၄၁.၇ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်စီနှင့် ဂန့်ဂေါမြို့တွင် ၄၁.၆ ဒီဂရီဆဲလ်စီးယပ်တို့ ဖြစ်ကြပါသည်။ မှတ်သားဖွယ်ရာ မိုးရေချိန်များမှာ မူဆယ်မြို့တွင် ၀.၃၉ လက်မ၊ ပူတာအိုမြို့နှင့် မြစ်ကြီးနားမြို့တို့တွင် ၀.၁၆ လက်မစီနှင့် ကိုကိုးကျွန်းမြို့နှင့် မချမ်းဘောမြို့တို့တွင် ၀.၀၈ လက်မစီတို့ ဖြစ်ကြပါသည်။
ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အ‌ခြေအနေ။ ကပ္ပလီပင်လယ်ပြင်တောင်ပိုင်းနှင့် ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တောင်ပိုင်းတို့တွင် တိမ်အသင့်အတင့် ဖြစ်ထွန်းနေပြီး၊ ကပ္ပလီ ပင်လယ်ပြင်မြောက်ပိုင်းနှင့် ကျန်ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်တို့တွင် တိမ်အနည်းငယ် ဖြစ်ထွန်းနေပါသည်။
မနက်ဖြန်နံနက်အထိခန့်မှန်းချက်။ ကချင်ပြည်နယ်တွင် နေရာစိပ်စိပ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအထက်ပိုင်းတွင် နေရာကျဲကျဲနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးအောက်ပိုင်း၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်(မြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ပိုင်း)တို့တွင် နေရာကွက်ကျား မိုးထစ်ချုန်းရွာမည်။ ရွာရန်ရာနှုန်း ၈၀ ဖြစ်ပါသည်။ ကျန်တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ပြည်နယ်တို့တွင် တိမ်အသင့်အတင့် ဖြစ်ထွန်းမည်။
မြန်မာ့ပင်လယ်ပြင်။ လှိုင်းအနည်းငယ်မှ လှိုင်းအသင့်အတင့်ရှိမည်။ လှိုင်းအမြင့်မှာ မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်နှင့် ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့တွင် ၄ ပေမှ ၇ ပေခန့် ရှိနိုင်ပါသည်။
နောက် ၂ ရက်အတွက်ခန့်မှန်းချက်။ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအထက်ပိုင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ကချင် ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်နှင့် မွန်ပြည်နယ်တို့တွင် နေရာကွက်ကျားမှ နေရာကျဲကျဲ မိုးထစ်ချုန်းရွာမည်။
နေပြည်တော်နှင့်အနီးတစ်ဝိုက်အတွက်မနက်ဖြန်နံနက်အထိခန့်မှန်းချက်။ တိမ်အသင့်အတင့် ဖြစ်ထွန်းမည်။
ရန်ကုန်မြိုနှင့်အနီးတစ်ဝိုက်အတွက်မနက်ဖြန်နံနက်အထိခန့်မှန်းချက်။ တိမ်အသင့်အတင့် ဖြစ်ထွန်းမည်။
မန္တလေးမြို့နှင့်အနီးတစ်ဝိုက်အတွက်မနက်ဖြန်နံနက်အထိခန့်မှန်းချက်။ တိမ်အသင့်အတင့် ဖြစ်ထွန်းမည်။
ကိုးကား-မိုးလေဝသနှင့်ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန

မကြာသေးမီက မြန်မာနိုင်ငံတွင် လှုပ်ခတ်ခဲ့သည့် ငလျင်ကြောင့် ပျက်စီးသွားသည့် နေအိမ်များကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်းနှင့် ပြန်လည် ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းများမှာ နောက်ဆက်တွဲငလျင်များကြောင့် ပိုမိုခက်ခဲနေကြောင်း UNOCHA Myanmar ကထုတ်ပြန်ထားသည်။

မတ် (၂၈) ရက်က လှုပ်ခတ်ခဲ့သည့် အင်အားပြင်း ငလျင်ကြောင့် အိမ်ခြေ (၄၀,၀၀၀) ကျော် ပျက်စီးခဲ့ရပြီး လက်ရှိတွင်လည်း ငလျင်ကြောင့် အိမ်ထဲပြန်ဝင်ရမည်ကို ကြောက်နေသည့် မိသားစုများသည်လည်း ဟင်းလင်းပြင်တွင် အိပ်စက်နေကြရဆဲဖြစ်ကြောင်း UNOCHA Myanmar က ဖော်ပြထားသည်။

ထို့ပြင် ခိုလှုံစရာနေရာနှင့် အခြေခံအိမ်သုံးပစ္စည်းများ လိုအပ်နေသည့် လူဦးရေသည် (၁) သန်းမှ (၅.၂) သန်းအထိ မြင့်တက်လာနေကြောင်း UNOCHA Myanmar ကဆိုသည်။

ထို့ကြောင့် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ မိတ်ဖက်အဖွဲ့များသည် အရေးပေါ် ခိုလှုံစရာနေရာ/ အမိုးအကာ၊ အဓိကအိမ်သုံးပစ္စည်းနှင့် အကူးအပြောင်းကာလတွင် လိုအပ်သည့် အကူအညီများကို လူဦးရေ (၇၅၃,၀၀၀) ဆီ ပေးအပ်နိုင်ရန် ကြိုးစားနေကြကြောင်း သိရသည်။

Source: Popular Myanmar

မြန်မာနိုင်ငံတွင် မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့က လှုပ်ခတ်ခဲ့သည့် မန္တလေး ငလျင်ကြီးကြောင့် ဧပြီလ ၂၀ ရက်နေ့အထိ သေဆုံးသူ (၃၇၀၀) ကျော်ရှိလာပြီး ပျောက်ဆုံးသူ (၁၂၀) လျော့ကျလာပြီ ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

“သေဆုံးသူစုစုပေါင်း (၃၇၃၅) ဦး၊ ဒဏ်ရာရရှိသူစုစုပေါင်း (၅၁၀၈) ဦး စီရှိပြီး ပျောက်ဆုံးသူ (၁၂၀) ဦးရှိပါကြောင်း၊ နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေဖြင့်လည်း မိသားစုများနှင့်အတူ ထပ်တူဝမ်းနည်းကြေကွဲရပါကြောင်း၊နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေဖြင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် က ပြောခဲ့သလို သေဆုံး၊ဒဏ်ရာရရှိသူများကို ထောက်ပံ့ကြေးများ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်သည့်အပြင် နေအိမ်ဆုံးရှုံးခဲ့သူများအတွက် နေအိမ် အမျိုးအစားအလိုက်လည်း ထောက်ပံ့ကြေးများပေးနိုင်ရေး စီစဉ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါကြောင်း” နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ပြောသည်။

အဆိုပါငလျင်ကြီး လှုပ်ခတ်ပြီးနောက် နောက်ဆက်တွဲငလျင် ၁၅၂ ကြိမ် လှုပ်ခတ်ခဲ့ပြီး ငလျင်ကြီးကြောင့် နေအိမ်၊ အဆောက်အအုံပေါင်း (၆၅,၀၉၆) လုံး၊ စာသင် ကျောင်း‌ပေါင်း (၂၅၁၄) ကျောင်း၊ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းများနှင့် သီလရှင်ကျောင်းပေါင်း (၄၃၁၇) ကျောင်း၊ ဘုရားစေတီ (၆၀၂၇) ဆူ၊ ဆေးရုံ/ဆေးခန်း (၃၅၀) ၊ ရထားလမ်း (၃၈) ခု၊ လမ်းပေါင်း (၂၆၉) ခု၊ အမြန်(လမ်းပိုင်း) (၂၀၃) ခု၊ ဆည်/တမံ (၅၈၆) ခုနှင့် တံတား အစင်း (၁၇၀) တို့ ထိခိုက်ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ အချက်အလက်များအရ သိရသည်။

“နိုင်ငံတကာကူညီထောက်ပံ့မှုများအနေဖြင့် နိုင်ငံပေါင်း ၂၅ နိုင်ငံက လေယာဉ် (၁၄၅) ခေါက် ရောက်ရှိခဲ့ပါကြောင်း၊ ကား (၂၃) စီး ရောက်ရှိခဲ့ပါကြောင်း၊ ကားက တရုတ်နိုင်ငံက ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ရောက်ရှိသည့် သင်္ဘော (၆) စီးတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံက (၅) စီး၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံက တစ်စီး ရောက်ရှိခဲ့ပါကြောင်း” ၎င်းကဆိုသည်။

ထို့ပြင် ကယ်ဆယ်ရေးဝန်ထမ်းများ (၂၀၉၄) ဦး ရောက်ရှိခဲ့သည့်အပြင် ထောက်ပံ့ပစ္စည်း တန်ချိန် (၂၅၁၄ ဒသမ ၆) တန်နှင့် ကယ်ဆယ်ရေးပစ္စည်းတန်ချိန် (၁၁၉၇ ဒသမ ၁၂) တန်တို့လည်း ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ကိုးကား-နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ

ကယ်လီဖိုးနီးယားတောင်ပိုင်းရှိ NASA ၏ Jet Propulsion Laboratory မှ သုတေသီများသည် ငလျင်လှုပ်စဉ်အတွင်း မြေပြင်မည်သို့ရွေ့လျား သည်ကို မြင်သာစေရန် ရေဒါနှင့် optical ဂြိုလ်တုများမှ အချက်အလက်များကို အသုံးပြုခဲ့သည်။ မြေပုံပေါ်တွင် အနီရောင် pixels များသည် မြောက်ဘက်ရွေ့လျားမှုကို ညွှန်ပြပြီး အပြာရောင် pixels များသည် တောင်ဘက်ရွေ့လျားမှုကို ညွှန်ပြသည်။ အချက်အလက်များတွင် ပြတ်ရွေ့၏အပိုင်းများတစ်လျှောက် ၃ မီတာ (၁၀ ပေ) ကျော် မြေပြင်ကို ရွေ့လျားစေခဲ့ကြောင်းပြသထားပြီး အချို့နေရာများတွင် စုစုပေါင်း ၆ မီတာထက် ကျော်လွန်၍ ရွေ့ပြောင်းသွားခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်။

U.S. Geological Survey (USGS) မှ တီထွင်ထားသော နည်းပညာများသည် အိန္ဒိယနှင့် Eurasian tectonic plates ဆုံမှတ်တွင်တည်ရှိသော မြောက်-တောင်ဘက်သို့ ဦးတည်သော စစ်ကိုင်းပြတ်ရွေ့တစ်လျှောက် လှုပ်ခတ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်နိုင်ကြောင်းပြသခဲ့သည်။ ပုံပါအချက်အလက်များသည် ပြတ်ရွေ့တစ်လျှောက် ညာဘက်ခြမ်း ရိုက်ခတ်-ချော်ရွေ့လျားမှုကို အတည်ပြုပြီး ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုကြောင့်ပြတ်ရွေ့ပေါက်ပြဲမှုနှင့် မျက်နှာပြင်ရွေ့လျားမှုအတိုင်းအတာ၏ စံပြ ခန့်မှန်းချက်များကို ကန့်သတ်ရန် ကူညီပေးသည်။ 

အခြားသိပ္ပံပညာရှင်များ၏ ပဏာမခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုအရ၊ အထူးသဖြင့် ရှည်လျားခြင်းအပြင်၊ ၎င်းသည် အံ့သြဖွယ်ကောင်းလောက်အောင် မြန်ဆန်လွန်းသဖြင့် ၎င်းသည် ရှားရှားပါးပါး “စူပါစလစ်” မြေငလျင်တစ်ခု ဖြစ်နိုင်ကြောင်း အကြံပြုထားသည်။ ထိုသို့သောအခြေအနေမျိုးတွင်၊ပြတ်ရွေ့တစ်ခုတစ်လျှောက်လှုပ်ခတ်ခြင်းသည် ၎င်းမှထုတ်လုပ်သော ငလျင်လှိုင်းများထက် ပိုမိုမြန်ဆန်ပြီး ကွဲထွက်ခြင်းမပြုမီ ငလျင်စွမ်းအင်ကို အထူးပြင်းထန်စေပါသည်။ သက်ရောက်မှုသည် ငလျင်၏ အဖျက်စွမ်းအားကို ပိုမိုဆိုးရွားစေနိုင်ပြီး မကြာသေးမီက ဖြစ်ရပ်များသည် ငလျင်ဗဟိုချက်မှ ဝေးကွာသော ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများစွာ ဖြစ်စေသည့် အကြောင်းရင်းတစ်ခုလည်း ဖြစ်နိုင်ပါသည်ဟု ရေးသားဖော်ပြပါသည်။

ကိုးကား-www.earthobservatory.nasa.gov

မြန်မာနိုင်ငံ၌ မတ်လ ၂၈ ရက်တွင် လှုပ်ခတ်ခဲ့သော ငလျင်ဒဏ်ကြောင့် ဖြစ်ခဲ့ရသော ထိခိုက်ဆုံးရှုံးမှုများအတွက် AIDS၊ တီဘီရောဂါနှင့် ငှက်ဖျားရောဂါတိုက်ဖျက်ရေး ကမ္ဘာ့ရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (Global Fund) မှ  ငလျင်ဒဏ်သင့်ဒေသများအတွင်း ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုများ ပြုလုပ်ပေး နိုင်ရန် အရေးပေါ်ရန်ပုံငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅ သန်းခွဲဝေ ချထားခြင်းကို ဧပြီလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် အတည်ပြုလိုက်ပါသည်။

ငလျင်ဒဏ်သင့်ဒေသများအတွင်း  တီဘီရောဂါ၊ HIV နှင့် ငှက်ဖျားရောဂါ တို့အား ရှာဖွေခြင်းနှင့် ကုသခြင်းများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် ထိုအရေးပါရန်ပုံငွေ ကို အဓိကသုံးစွဲသွားမည်ဖြစ်ပြီး လိုအပ်သောဆေးဝါးများကို ထောက်ပံ့သွား မည်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အပြင်   ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ဝန်ဆောင်မှုများ စဉ်ဆက်မပြတ်ပေးနိုင်ရန်နှင့် ရောဂါကြိုတင်ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်း စဉ်များ ဆောင်ရွက်ရာတွင်လည်း သုံးစွဲသွားမည်ဖြစ်ပါသည်။ ‌‌

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ငလျင်ဒဏ်ခံစားခဲ့ရသည့် အခြေအနေကို လူသားချင်းစာနာ ထောက်ထားမှုပေးရန် လိုအပ်ချက် အဆင့် (၃) အဖြစ် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ (WHO) က သတ်မှတ်ခဲ့‌ပြီးဖြစ်‌‌‌‌ပါသည်။ 

ကိုးကား- https://www.theglobalfund.org 

ဘာသာပြန်ဆိုသူ-ဒေါ်မေသူဌေး၊ ဦးစီးအရာရှိ၊ နစက-၃

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြီးခဲ့သည့်(မတ်လ ၂၈ ရက်)က လှုပ်ခတ်ခဲ့သော မန္တလေးငလျင်ကြီးကြောင့် ယမန်နေ့(ဧပြီလ ၁၈ ရက်)၊ နံနက် ၇ နာရီအထိ သေဆုံးသူမှာ (၃,၇၂၆) ဦး၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိသူ (၅,၁၀၅) ဦးနှင့် ပျောက်ဆုံးသူ (၁၂၉) ဦးထိ ရှိကြောင်း နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။ ထို့ပြင် နေအိမ်၊ အဆောက်အဦ (၆၅,၀၉၆) လုံး၊ စာသင်ကျောင်း (၂,၅၁၄) ကျောင်း၊ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းများနှင့် သီလရှင်ကျောင်း (၄,၃၁၇) ကျောင်း၊ ဘုရားစေတီ (၆,၀၂၇) ဆူ၊ ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်း (၃၅၀) ခု၊ ရထားလမ်း (၃၈) ခု၊ လမ်း (၂၆၉) ခု၊ အမြန်(လမ်းပိုင်း) (၂၀၃) ခု၊ ဆည်၊ တမံ (၅၈၆) ခုနှင့် တံတား (၁၇၀) စင်းတို့ ထိခိုက်ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။ ငလျင်ဒဏ်သင့်ပြည်သူများသို့ ပြည်တွင်းစေတနာရှင်အလှူရှင်များက အလှူငွေနှင့် အလှူပစ္စည်းများ ထောက်ပံ့လှူဒါန်းလျက်ရှိသကဲ့သို့ ပြည်ပနိုင်ငံများ၊ အဖွဲ့အစည်းများ၊ စေတနာရှင်အလှူရှင်များက အလှူငွေနှင့် အလှူပစ္စည်းများ ထောက်ပံ့လှူဒါန်းလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ယမန်နေ့ (ဧပြီလ ၁၈ ရက်)အထိ နိုင်ငံပေါင်း (၂၅) နိုင်ငံနှင့် ဟောင်ကောင်တို့မှ လေယာဉ် (၁၃၆) စီး၊ သင်္ဘော (၆) စီး၊ မော်တော်ယာဉ် (၂၃)စီး ဆိုက်ရောက်ခဲ့ပြီး ကယ်ဆယ်ရေးဆေးဝန်ထမ်း (၁,၉၇၅) ဦး၊ ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်း (၂၃၃၂ ဒသမ ၉၈)တန်နှင့် ကယ်ဆယ်ရေး ပစ္စည်း (၁၁၇၀ ဒသမ ၅၉)တန်၊ စုစုပေါင်းတန်ချိန် (၃၅၀၃ ဒသမ ၅၇)တန်တို့ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရှိရပါသည်။

ငလျင်ဒဏ်သင့် ဝန်ထမ်းမိသားစုများအတွက် ယာယီနေထိုင်မည့်နေရာများကို ဆောက်လုပ်ရာတွင် စနစ်တကျဖြင့်တည်ဆောက်ပေးသွားရန်နှင့် နိုင်ငံတော်မှ စီစဉ်ဆောင်ရွက် ပေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောကြားသည်။

အလားတူ သောက်ရေ၊ သုံးရေများ လုံလောက်စွာရရှိရေး စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးရန်နှင့် ဝန်ထမ်းများ၏ စားရေးအဆင်ပြေစေရေးအတွက်လည်း နိုင်ငံတော်မှ စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးထားသည်ဟုလည်းဆိုသည်။

မန္တလေးငလျင်ကြီးကြောင့် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် နေပြည်တော်ရှိ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးရုံးများသို့ ဧပြီလ ၁၈ ရက်နေ့က ကောင်စီဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ၊ ဒုတိယဝန်ကြီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်း၊ ကောင်စီအတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး အောင်လင်းဒွေး၊ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဗိုလ်ချုပ်ကြီးရဲဝင်းဦး၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများ၊ နေပြည်တော်ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ တို့နှင့်အတူ လိုက်လံကြည့်ရှု စစ်ဆေးစဥ် ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

အလားတူ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ်က ရုံးအဆောက်အဦများအတွင်းရှိ အရေးကြီးသည့်စာရွက်စာတမ်းများ၊ စက်ပစ္စည်းကိရိယာများနှင့် ရွှေ့ပြောင်း၍ရနိုင်သည့် ပစ္စည်းများကို အမြန်ဆုံးရွှေ့ပြောင်းသွားရန်လိုကြောင်း ပြောကြားသည်။

ထို့အပြင် ပျက်စီးထိခိုက်မှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် ရုံးဌာနအဆောက်အဦများအား ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ရာတွင် ရေရှည်ခိုင်ခံ့မှုရှိစေရန်နှင့် ငလျင်ဒဏ်ခံနိုင်သည့် အဆောက်အဦများဖြစ်စေရေးအတွက် ငလျင်ပညာရှင်များ၊ ဆောက်လုပ်ရေးပညာရှင်များ၏ အကြံဉာဏ်များရယူ တည်ဆောက်သွားရန်လိုကြောင်း၊

အဆောက်အဦများအား တစ်လုံးတည်းကြီးမားစွာတည်ဆောက်ခြင်းထက် အကန့်လိုက်၊ အလုံးလိုက်ခွဲ၍ တည်ဆောက်မည်ဆိုပါက ငလျင်ဒဏ်ကို ပိုမိုခံနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အဆောက်အဦများစတင်ဆောက်လုပ်စဉ်ကတည်းက ရေရှည်ခိုင်ခံ့စေရန်အတွက် လိုအပ်သည့်ရေလိုင်း၊ မီးလိုင်းများကိုလည်း စနစ်တထည့်သွင်းတွက်ချက် တည်ဆောက်သွားရန်လိုကြောင်းဖြင့်လည်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု သိရသည်။  

ကိုးကား-MHT