တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဆဋ္ဌမမျိုးဆက် တိုက်လေယာဉ်ဖြစ်သည့် (White Emperor) သည် ၎င်း၏ ပထမဆုံးပျံသန်းမှုကို ဒီဇင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။၂၀၂၄ခုနှစ် Zhuhai Airshow တွင် ပထမဆုံး ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည့် ကိုယ်ပျောက်ဂျက်လေယာဉ်သည် အသံထက်မြန်သော အမြန်နှုန်း၊ လက်နက်စနစ်သစ်များနှင့်အတူ ရေဒါလျှော့ချနိုင်သော မျက်နှာပြင်များပါရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ကိုးကား - RT News

Photo- The National Interest

 အီရန် Supreme Cyberspace Council သည် Whats App messenger နှင့် Google Play app များ ပိတ်ပင် ထားရှိမှုကို ရုတ်သိမ်းရန် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာက ဖော်ပြခဲ့သည်။

Supreme Cyberspace Council သည် WhatsApp နှင့် Google Play အပါအဝင် နိုင်ငံခြားပိုင် အပလီကေးရှင်း အချို့အပေါ် ကန့်သတ်ချက်များကို ရုတ်သိမ်းရန် ဒီဇင်ဘာ ၂၄ ရက်က ပြုလုပ်သည့် အစည်းအဝေးတစ်ခု အတွင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံပိုင်သတင်းအေဂျင်စီ IRNA က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ပြင်းထန်စွာဖိနှိပ်ခံခဲ့ရသော အမျိုးသမီး၊ ဘဝ၊ လွတ်လပ်သော ဆန္ဒပြပွဲများအပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် အဆိုပါ Applications နှစ်ခုကို ကန့်သတ်ခဲ့သည်။

Supreme Cyberspace Council အစီအစဉ်၏ ပထမအဆင့်တွင် ပြည်တွင်းပလက်ဖောင်းများ အတွက် အခြေခံအဆောက်အအုံတည်ဆောက်ခြင်း ပါ၀င်မည် ဟု စာတမ်းတွင်ဖော်ပြထားသည်။

Whats App နှင့် Google Play တို့ကို ကောင်စီမှ ကန့်သတ်ထားမှုမှ ဖယ်ရှားခဲ့သော်လည်း၊ Facebook၊ X၊ Telegram နှင့် YouTube အပါအဝင် အခြားသော နာမည်ကြီး ဆိုရှယ်မီဒီယာ ပလက်ဖောင်းများကို အီရန် တွင် အသုံးမပြုရန် ကန့်သတ်ထားဆဲဖြစ်သည်။

 “ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်မှုတွေက လူတွေရဲ့ဘဝကို ဒေါသနဲ့ ကုန်ကျစရိတ်တွေ ထပ်တိုးလာရုံကလွဲလို့ ဘာမှ မအောင်မြင်ခဲ့ဘူး” ဟု လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေးတက်ကြွ လှုပ်ရှားသူ Ali Rabiei က ဒီဇင်ဘာ ၂၄ ရက်က X တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ဒုတိယသမ္မတ Mohammad Javad Zarif က သမ္မတ Masud Pezeshkian သည် ကန့်သတ်ချက်များကို ဖယ်ရှားပေးမည်ဟု ယုံကြည်ပြီး တားမြစ်ချက်များသည် ပြည်သူနှင့် နိုင်ငံအတွက် အကျိုးရှိမည်ဟု မယူဆကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ဒီပြဿနာဟာ နိုင်ငံရဲ့ လုံခြုံရေးအတွက် အကျိုးမရှိဘူးလို့ ကျွမ်းကျင်သူအားလုံးက ယုံကြည်ပါတယ်” ဟု Zarif က ဒီဇင်ဘာ ၂၄ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ အခြား သူများကမူ ကန့်သတ်ချက်များကို ရုတ်သိမ်းရန် သတိ ပေးခဲ့သည်။

ဥပဒေပြုအမတ်များသည် အစ္စလာမ် လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ တန်ဖိုးများကိုအလေးထားပြီး အီရန်၏ ဥပဒေများကို လိုက်နာသူများကိုသာ ကန့်သတ်ထားသော အွန်လိုင်း ပလက်ဖောင်းများသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ပေးသင့်ကြောင်း တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ကိုးကား - Radio Free Europe

အဇာဘိုင်ဂျန်လေကြောင်းလိုင်းမှ ခရီးသည်တင်လေယာဉ်တစ်စင်းသည် ဒီဇင် ဘာလ ၂၅ ရက် အစောပိုင်းတွင် ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ၌ ပျက်ကျမှုဖြစ်ပွားကြောင်း သိရသည်။

လေယာဉ်အမှုထမ်းငါးဦးနှင့် ခရီးသည် ၆၂ ဦးကိုတင်ဆောင်ပြီး ဘာကူမြို့မှ ရုရှားနိုင်ငံ  ဂရော့ဇနီမြို့သို့ ပျံသန်းလာသည့် ထိုလေယာဉ်သည် ကာဇက်စတန်နိုင်ငံ အက်တာအူလေဆိပ်မှ   သုံးကီလိုမီတာအကွာ၌ ပျက်ကျခြင်းဖြစ်သည်။

လေယာဉ်ပျက်ကျရသည့်အကြောင်းရင်းမှာ လေယာဉ်သည် ငှက်အုပ်တစ်အုပ်နှင့်  ဝင်တိုက်မိခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ကနဦး စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွင် ဖော်ပြထားသည်။ ထို့ပြင် လေယာဉ်ပျက်ကျမှုအတွင်း အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူ ၃၂ ဦးကိုသာ တွေ့ရှိရသေးကြောင်းနှင့်  ကျန်သူများမှာ သေဆုံးနိုင်ခြေရှိကြောင်း တာဝန်ရှိသူများက ပြောသည်။

အဆိုပါဖြစ်စဉ်နှင့်ပတ်သက်၍ အဇာဘိုင်ဂျန်ရှေ့နေချုပ်ရုံးက  ပြစ်မှုဆိုင်ရာဥပဒေအရ အမှုဖွင့်ထားပြီး စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများကို လုပ်ဆောင်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

Source: Myawady Web Portal

ကော်လိုရာဒိုပြည်နယ်မှာ အခြေစိုက်ထားတဲ့ Radia ကုမ္ပဏီက လေတာဘိုင်များကိုသယ်ဆောင်ပေးနိုင်မယ့် ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံးလေယာဉ်ကြီးကို ဖန်တီးလိုက် နိုင်ပါတယ်။ လေတာဘိုင်ကြီးတွေကို  သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းဟာ   အင်မတန်ခက်ခဲတဲ့ လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး ကုန်ကျစရိတ်လည်း   မြင့်မားတဲ့လုပ်ငန်း တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

အခု Radia ကုမ္ပဏီက Wind Runner လို့ခေါ်တဲ့ ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံး လေယာဉ်ကြီး ကိုဖန်တီးပြီး   ကုန်းလမ်းကနေ သယ်ယူပို့ဆောင်စရိတ်နဲ့   တန်းတူဖြစ်စေမယ့်လုပ်ငန်းကြီးကို တည်ထောင်လိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ သန့်ရှင်းစွမ်းအင်အသုံးပြုနိုင်မှုအတွက်   အောင်မြင်မှုတစ်ခုလည်း ဖြစ်လာပါတယ်။

Source: Myawady Web Portal

လေကြောင်းနည်းပညာမှာ သန့်ရှင်းစွမ်းအင်ကို အသုံးပြုမှုက တဖြည်းဖြည်းနဲ့မြင့်မားလာတာနဲ့အမျှ    လေကြောင်း ကုမ္ပဏီတွေကလည်း ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲ စွမ်းအင်တွေကို   တိုးမြှင့်အသုံးပြုလာနိုင်ဖို့ကြိုးစားလာကြပါတယ်။

ဒီအချိန်မှာ ဂျိုဘီလေကြောင်းကုမ္ပဏီက ဟိုက်ဒရိုဂျင်နဲ့ လျှပ်စစ်စွမ်းအင်အသုံးပြုတဲ့ ဝေဟင်တက္ကစီတစ်မျိုးကို ထုတ်ဖော်မိတ်ဆက်ထားတာရှိပါတယ်။ သူ့ရဲ့ အောင်မြင်မှုကလည်း တကယ့်ကိုအံ့မခန်းပါပဲ။

သူတို့ကုမ္ပဏီရဲ့လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုတစ်ခုမှာ  အဲဒီဝေဟင်တက္ကစီက မရပ်မနားပျံသန်းမှုကို အောင်မြင်စွာလုပ်နိုင်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။   အဲဒီလိုစမ်းသပ်ပျံသန်းမှုမှာ ဝေဟင်တက္ကစီက မိုင်ပေါင်း ၅၂၃ မိုင်အထိ အောင်မြင်စွာပျံသန်းလိုက်နိုင်တာကိုတွေ့ရပါတယ်။

ဒီလိုပျံသန်းစဉ်မှာလည်း      ဝေဟင်တက္ကစီကနေ ထုတ်ပေးလိုက်တဲ့အရာက ရေသာဖြစ်တာကြောင့်   ပတ်ဝန်းကျင်ကို လွန်စွာအကျိုးဖြစ်ထွန်းစေပါတယ်။

သမားရိုးကျအားဖြင့် လောင်စာဆီကိုသာအသုံးပြုနေရတဲ့ လေယာဉ်တွေမှာ ဟိုက်ဒရိုဂျင်စွမ်းအင်သုံးနည်းပညာကို ပြောင်းလဲအသုံးပြုခြင်းအားဖြင့် သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့လည်း လိုက်လျောညီထွေမှုရှိစေနိုင်တဲ့အတွက်   နိုင်ငံဖြတ်ကျော်လေယာဉ်ကြီးများအထိ အသုံးပြုလာနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

Source: Myawady Web Portal

Boom ကုမ္ပဏီရဲ့ အသံထက်မြန် လေယာဉ်နည်းပညာက အသံထက်မြန်ခရီးသည်တင် လေယာဉ်များစွာကို ပြန်လည်ထွက်ပေါ်လာစေမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဓိက အကြောင်းရင်းကတော့ သူတို့ရဲ့စမ်းသပ်ဆဲ XB-1 လေယာဉ်က အမြင့်နှုန်းမှာသာမက အမြန်နှုန်းမှာပါ စံချိန်အသစ်တင်နိုင်လိုက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီလေယာဉ်က အမြင့်ပေ ၂၅၀၄၀ အထိရောက်ရှိတဲ့အတွက် ဒါဟာ သူ့ရဲ့စံချိန်တွေထဲမှာ အမြင့်ဆုံးဖြစ်ပါတယ်။၅၄   မိနစ်ကြာပျံသန်းခဲ့တဲ့    XB-1 ရဲ့ အမြန်နှုန်းက   အသံထက် သုည ဒသမ ၈၂ ဆမြန်တဲ့နှုန်းနဲ့ဖြစ်ပါတယ်။

ကွန်းကော့လေယာဉ်ဆိုတာ အရင်က အသံထက်မြန်လေယာဉ်ဖြစ်ပေမယ့် ကုန်ကျစရိတ်မြင့်မားမှု၊ အသံကျယ်လောင်မှုတို့ကြောင့် ပြေးဆွဲမှုရပ်ဆိုင်းလိုက်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ အခုတော့ XB-1 ကြောင့် အသံထက်မြန်ခရီးသည်တင် လေယာဉ်ပြေးဆွဲမှုက ပြန်လည်အသက်ဝင်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

Source: Myawady Web Portal

Koenigsegg ဆိုတဲ့ မော်တော်ကား ထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီက သူတို့ရဲ့နောက်ဆုံးထုတ် ပြိုင်ကားအမျိုးအစားနဲ့အတူ ကမ္ဘာ့စံချိန်အသစ်ကို တင်လိုက်နိုင်တာ တွေ့ရပါတယ်။

အဲဒီပြိုင်ကားအမျိုးအစားက Jesko Absolut ပါ။ ဒီပြိုင်ကားက အရှိန်နှုန်း သုည ကနေ မိုင် ၂၅၀ အထိကို ၁၉ ဒသမ ၂ စက္ကန့် အတွင်း  အရှိန်တင်နိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။

သုညကနေ မိုင် ၂၅၀၊ မိုင် ၂၅၀ ကနေ သုည အထိ အရှိန်တင်၊ အရှိန်လျှော့ခြင်းကို ၂၈ ဒသမ ၂၇ စက္ကန့်အတွင်း လုပ်ဆောင်နိုင်တာပါ။

ဒီနှုန်းထားဟာ Regera ကားကတင်ထားတဲ့စံချိန်ထက် ၁ ဒသမ ၃၃ စက္ကန့် ပိုမြန်နေတာကိုတွေ့ရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် Jesko Absolut ဟာ တစ်နာရီ မိုင် ၄၀၀ အထိကို အရှိန်တင်၊ အရှိန်လျှော့ခြင်းမှာလည်း ၂၇ ဒသမ ၈၃ စက္ကန့်သာ ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။      

Source: Myawady Web Portal 

လေကြောင်းစက်မှုလုပ်ငန်းမှာ ပထမဆုံးသော အောင်မြင်မှုတစ်ခုအဖြစ် အလိုအလျောက်ထွက်ခွာစနစ်ကို Embraer က ထုတ်ဖော်မိတ်ဆက်လိုက်ပါတယ်။ ဒီစနစ်ဟာ ခရီးသည်တင်လေယာဉ်များအတွက် ကမ္ဘာ့ပထမဆုံးသော အလိုအလျောက် ထွက်ခွာစနစ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။

Embraer ကုမ္ပဏီက သူတို့ရဲ့ E2 အမျိုးအစား ခရီးသည်တင်လေယာဉ်အတွက် အထောက်အပံ့ဖြစ်စေနိုင်ဖို့ အဆင့်မြင့် ထွက်ခွာစနစ်ကို   မိတ်ဆက်လိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီစနစ်ကိုအသုံးပြုခြင်းအားဖြင့် ခရီးသည်တင်လေယာဉ်ရဲ့ စွမ်းအင်အသုံးပြု မှုကို ပိုမိုတိုးတက်စေနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီကနေမှတစ်ဆင့် ခရီးသည်တင်လေယာဉ်ရဲ့ ပျံသန်းနိုင်တဲ့ အကွာအဝေးကို တိုးမြှင့်နိုင်မှာဖြစ်သလို လေယာဉ်ရဲ့ကုန်စည်သယ် ဆောင်နိုင်မယ့်ပမာဏကိုလည်း မြင့်မားစေနိုင်မှာပါ။

ဒါ့အပြင် အခုဒီဇိုင်းက ခရီးသည်တင် လေယာဉ်ရဲ့လှည့်ပတ်မှုနဲ့ လမ်းကြောင်းပေါ်ရောက်ရှိမှုကို မြန်ဆန်စေတဲ့အတွက် ပြေးလမ်းလိုအပ်ချက်ကိုလည်း  လျှော့ချပေးနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလိုမျိုးအတွက် တစ်ခုတည်းသော လိုအပ်ချက်က လေယာဉ်ရဲ့အစိတ်အပိုင်းများမှလွဲပြီး ဆော့ဝဲတစ်ခုတည်းကိုသာ အဆင့်မြှင့်တင်ရမှာပါ။     

 Source: Myawady Webportal

ဇူးရစ်   ဒီဇင်ဘာ ၂၄

ဆွစ်နိုင်ငံတကာလေကြောင်းလိုင်းမှ ခရီးသည်တင်လေယာဉ်တစ်စင်းသည် ရိုမေးနီးယားနိုင်ငံ ဘူခါရက်စ်မြို့မှ ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဇူးရစ်မြို့သို့ ပျံသန်းနေစဉ် ဩစတြီးယားနိုင်ငံ ဂရက်ဇ်မြို့လေဆိပ်၌ ယနေ့တွင် အရေးပေါ်ဆင်းသက်ခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။

ပျံသန်းနေစဉ် အင်ဂျင်ပြဿနာတစ်ရပ်ပေါ်ထွက်လာပြီး လေယာဉ်မောင်းခန်း၌ မီးခိုးများအူလာမှုကြောင့် ယင်းလေယာဉ်အနေဖြင့် ဂရက်ဇ်မြို့လေဆိပ်တွင် အရေးပေါ်ဆင်းသက်ခဲ့ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဆွစ်နိုင်ငံတကာလေကြောင်းလိုင်းက သတင်းထုတ်ပြန်ထားသည်။

အဲဘတ်စ်အေ ၂၂၀-၃၀၀ အမျိုးအစား အဆိုပါခရီးသည်တင်လေယာဉ်ပေါ်တွင် ခရီးသည် ၇၄၁ ဦးလိုက်ပါလာကြောင်း သိရသည်။

အရေးပေါ် ဆင်းသက်စဉ်အတွင်း လိုက်ပါလာသည့် ခရီးသည်များအနက် ၁၂ ဦးမှာ ဒဏ်ရာများရခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

သို့ရာတွင် လေယာဉ်အရေးပေါ်ဆင်းသက်ခဲ့ရပြီးနောက် ခရီးသည်အားလုံးကို ဘေးကင်းရာသို့ ကယ်ထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်း ဆွစ်နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းလိုင်းတာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိအချိန်တွင် အဆိုပါ ခရီးသည်တင်လေယာဉ် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသော အင်ဂျင်ပြဿနာကို လေကြောင်းလိုင်းတာဝန်ရှိသူများက စုံစမ်းစစ်ဆေးလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

Source: ရတနာပုံသတင်းစာ

ပြီးခဲ့သည့်လက ကျောင်းသားတစ်ဦး ဓားထိုးအသတ်ခံရပြီးနောက် ကလေးများအပေါ် လူမှုမီဒီယာ လွှမ်းမိုးလာခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ကြောက်ရွံ့မှုမြင့်တက်လာသည့်အတွက် Tik Tok ကို တစ်နှစ်ပိတ်ပင်ရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း အယ်လ်ဘေးနီးယားဝန်ကြီးချုပ် Edi Rama က ဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့က ကြေညာလိုက်ပါသည်။ 

အယ်လ်ဘေးနီးယားအစိုးရ၏ Tik Tok ကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ရန် အဆိုပြုချက်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ အရေးတကြီး ရှင်းလင်းချက်များ လိုက်လံတောင်းခံနေကြောင်း Tik Tok က ဆိုထားပါသည်။ ဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်သည့် ထို Tik Tok ပိတ်ပင်ရန်ကိစ္စကို လာမည့်ဇန်နဝါရီတွင် စတင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ်က ပြောကြားထားပါသည်။ 

Tik Tok တားမြစ်ပိတ်ပင်ရန်ဖြစ်ပေါ် လာရသည့် အကြောင်းအရင်းမှာ ပြီးခဲ့သည့်လက လူမှုမီဒီယာပေါ်တွင် ကျောင်းသားအချင်းချင်း ရန်စောင်ကြရင်း အယ်လ် ဘေးနီးယားနိုင်ငံ၊ တီရန်နာမြို့တောင်ပိုင်းရှိစာသင်ကျောင်းအနီးတွင် အသက် ၁၄ နှစ်အရွယ်ကျောင်းသားတစ်ဦး ဓါးဖြင့်ထိုးသတ်ခံရပြီး အခြားသူများ ဒဏ်ရာရရှိသွားသည့်တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်စဉ်က စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ 

ကိုးကား - BBC/Thomas Mackintosh