သတင်းများ

ဘောလ်တစ်နိုင်ငံက ရုရှား၏ အဓိက နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ရာနေရာကို ပိတ်သိမ်းမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်

အက်စ်တိုးနီးယားနိုင်ငံ၏ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး Igor Taro က ရုရှားသို့ ဝင်ရောက်လိုသူများ၏ အရေအတွက်များပြားလာမှုကြောင့် အရှေ့ပိုင်း Narva မြို့ရှိ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်စခန်းကို ပိတ်သိမ်းရန် အလားအလာ ရှိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘောလ်တစ်နိုင်ငံဖြစ်သော အက်စ်တိုးနီးယားတွင် ရုရှားလူမျိုးများသည် လူဦးရေ၏ ငါးပုံတစ်ပုံထက် ပိုမိုနေထိုင်ပြီး လွန်ခဲ့သောလ အနည်းငယ် ကတည်းက နယ်စပ်တွင် စီတန်းစောင့်ဆိုင်းနေမှုများသည် ဒေသခံမီဒီယာ များ၏ အာရုံကို ဆွဲဆောင်ခဲ့သည်။

အက်စ်တိုးနီးယားနိုင်ငံ၏ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး Igor Taro က ရုရှားသို့ ဝင်ရောက်လိုသူများ၏ အရေအတွက်များပြားလာမှုကြောင့် အရှေ့ပိုင်း Narva မြို့ရှိ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်စခန်းကို ပိတ်သိမ်းရန် အလားအလာ ရှိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘောလ်တစ်နိုင်ငံဖြစ်သော အက်စ်တိုးနီးယားတွင် ရုရှားလူမျိုးများသည် လူဦးရေ၏ ငါးပုံတစ်ပုံထက် ပိုမိုနေထိုင်ပြီး လွန်ခဲ့သောလ အနည်းငယ် ကတည်းက နယ်စပ်တွင် စီတန်းစောင့်ဆိုင်းနေမှုများသည် ဒေသခံမီဒီယာ များ၏ အာရုံကို ဆွဲဆောင်ခဲ့သည်။

ယခင်က Narva မြို့တော်ဝန်ဖြစ်ခဲ့ပြီး လက်ရှိတွင် အက်စ်တိုးနီးယား လွှတ်တော်အမတ်ဖြစ်သူ Aleksey Yevgrafov က ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန အနေဖြင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလမှစ၍ ပိတ်ထားသော မြို့၏ ဒုတိယ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်စခန်းကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရန် အစီအစဉ်ရှိ၊ မရှိ မေးမြန်း ခဲ့ရာ Taro က နယ်စပ်တာဝန်ရှိသူများ အလုပ်ဖိအားများလာပါက Narva နယ်စပ်အပါအဝင် နယ်စပ်တစ်ခုလုံးကို ပိတ်လိုက်ခြင်းက ပိုမိုကောင်းမွန်သည် ဟု ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။

ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးက အဆိုပါကိစ္စတွင် အက်စ်တိုးနီးယားအနေဖြင့် ဥရောပသမဂ္ဂ (Brussels) ၏ လမ်းညွှန်ချက်များကို အဓိက လိုက်နာရမည်ဖြစ်ပြီး ရုရှားသို့ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်လိုသူများ၏ အခက်အခဲများ ထက် မော်စကိုအပေါ် ခရီးသွားလာရေးနှင့် ကုန်သွယ်ရေး ကန့်သတ်ချက်များကို ဦးစားပေးရမည်ဟု ထပ်လောင်းအတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ERR သတင်းဌာန၏ ဖော်ပြချက်အရ Taro က “နယ်စပ်တွင် စီတန်း စောင့်ဆိုင်းနေရခြင်းသည် ရုရှား၏ ယူကရိန်းအပေါ် စစ်ဆင်ရေးနှင့် ဆက်စပ်နေပြီး အက်စ်တိုးနီးယားနိုင်ငံသားနှင့် နေထိုင်သူအားလုံးသည် ရုရှားအပေါ် သီးခံပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်မှုများကို အပြည့်အဝ အကောင်အထည်ဖော်ရန် တာဝန်ရှိသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

လွန်ခဲ့သည့် လအတွင်း ဒေသခံမီဒီယာများ၏ ဖော်ပြချက်အရ Narva မှ ရုရှားသို့ ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်လိုသူများသည် ၁၆ နာရီမှ ၂၀ နာရီအထိ စောင့်ဆိုင်းခဲ့ရပြီး တစ်ခါတစ်ရံ နယ်စပ်ပိတ်ချိန်မတိုင်မီ ဖြတ်ကျော် နိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း သိရသည်။

ERR ၏ အဆိုအရ အက်စ်တိုးနီးယား ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနက ထိုကဲ့သို့ စီတန်းမှုများ ဖြစ်ပေါ်ရခြင်းမှာ အက်စ်တိုးနီးယားမှ ရုရှားသို့ ဖြတ်ကျော် လာသည့် ကုန်စည်နှင့် ခရီးသွားအားလုံးကို “အပြည့်အဝ အကောက်ခွန် ထိန်းချုပ်မှု” (totally customs control) ကျင့်သုံးခြင်းကြောင့်ဟု ဝန်ခံ ထားသည်။

လတ်ဗီးယားနှင့် လစ်သူယေးနီးယားတို့ကဲ့သို့ပင် အက်စ်တိုးနီးယားသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီတွင် ယူကရိန်းပဋိပက္ခ စတင်ချိန်မှစ၍ မော်စကို အပေါ် ရန်လိုသောသဘောထား ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့ပြီး ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အပြီး ရုရှားက ၎င်းတို့အား ကျူးကျော်မည်ဟု မကြာခဏ ပြောဆိုခဲ့ သည်။

သို့သော် ရုရှားအစိုးရက အဆိုပါအချက်ကို အကြိမ်ကြိမ်ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး အက်စ်တိုးနီးယားနှင့် အခြားဘောလ်တစ်နိုင်ငံများ၏ တင်းမာသည့် မူဝါဒများကို “ရုရှားဆန့်ကျင်ရေး” (Russophobic) အဖြစ် ရှုတ်ချခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလတွင် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Maria Zakharova က ထိုနိုင်ငံများ၏အရာရှိများသည် EU ၏ ထောက်ပံ့ငွေများအပေါ် အလွန်မှီခိုနေရပြီး ဘရပ်ဆဲလ်၏ အမိန့်များ ကိုသာ အာရုံစိုက်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ဘောလ်တစ်နိုင်ငံများ၏ ရုရှားဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုများသည် “၎င်းတို့နိုင်ငံသားများ၏ ဘဝကို ပိုမိုခက်ခဲစေပြီး တစ်ခါတစ်ရံ မခံမရပ် နိုင်အောင် ဖြစ်စေသည်” ဟု ၎င်းကထပ်လောင်း ဝေဖန်ခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အက်စ်တိုးနီးယားနိုင်ငံ၏ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး Igor Taro က ရုရှားသို့ ဝင်ရောက်လိုသူများ၏ အရေအတွက်များပြားလာမှုကြောင့် အရှေ့ပိုင်း Narva မြို့ရှိ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်စခန်းကို ပိတ်သိမ်းရန် အလားအလာ ရှိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။

ဘောလ်တစ်နိုင်ငံဖြစ်သော အက်စ်တိုးနီးယားတွင် ရုရှားလူမျိုးများသည် လူဦးရေ၏ ငါးပုံတစ်ပုံထက် ပိုမိုနေထိုင်ပြီး လွန်ခဲ့သောလ အနည်းငယ် ကတည်းက နယ်စပ်တွင် စီတန်းစောင့်ဆိုင်းနေမှုများသည် ဒေသခံမီဒီယာ များ၏ အာရုံကို ဆွဲဆောင်ခဲ့သည်။

ယခင်က Narva မြို့တော်ဝန်ဖြစ်ခဲ့ပြီး လက်ရှိတွင် အက်စ်တိုးနီးယား လွှတ်တော်အမတ်ဖြစ်သူ Aleksey Yevgrafov က ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန အနေဖြင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလမှစ၍ ပိတ်ထားသော မြို့၏ ဒုတိယ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်စခန်းကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရန် အစီအစဉ်ရှိ၊ မရှိ မေးမြန်း ခဲ့ရာ Taro က နယ်စပ်တာဝန်ရှိသူများ အလုပ်ဖိအားများလာပါက Narva နယ်စပ်အပါအဝင် နယ်စပ်တစ်ခုလုံးကို ပိတ်လိုက်ခြင်းက ပိုမိုကောင်းမွန်သည် ဟု ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။

ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးက အဆိုပါကိစ္စတွင် အက်စ်တိုးနီးယားအနေဖြင့် ဥရောပသမဂ္ဂ (Brussels) ၏ လမ်းညွှန်ချက်များကို အဓိက လိုက်နာရမည်ဖြစ်ပြီး ရုရှားသို့ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်လိုသူများ၏ အခက်အခဲများ ထက် မော်စကိုအပေါ် ခရီးသွားလာရေးနှင့် ကုန်သွယ်ရေး ကန့်သတ်ချက်များကို ဦးစားပေးရမည်ဟု ထပ်လောင်းအတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ERR သတင်းဌာန၏ ဖော်ပြချက်အရ Taro က “နယ်စပ်တွင် စီတန်း စောင့်ဆိုင်းနေရခြင်းသည် ရုရှား၏ ယူကရိန်းအပေါ် စစ်ဆင်ရေးနှင့် ဆက်စပ်နေပြီး အက်စ်တိုးနီးယားနိုင်ငံသားနှင့် နေထိုင်သူအားလုံးသည် ရုရှားအပေါ် သီးခံပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်မှုများကို အပြည့်အဝ အကောင်အထည်ဖော်ရန် တာဝန်ရှိသည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

လွန်ခဲ့သည့် လအတွင်း ဒေသခံမီဒီယာများ၏ ဖော်ပြချက်အရ Narva မှ ရုရှားသို့ ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်လိုသူများသည် ၁၆ နာရီမှ ၂၀ နာရီအထိ စောင့်ဆိုင်းခဲ့ရပြီး တစ်ခါတစ်ရံ နယ်စပ်ပိတ်ချိန်မတိုင်မီ ဖြတ်ကျော် နိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း သိရသည်။

ERR ၏ အဆိုအရ အက်စ်တိုးနီးယား ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနက ထိုကဲ့သို့ စီတန်းမှုများ ဖြစ်ပေါ်ရခြင်းမှာ အက်စ်တိုးနီးယားမှ ရုရှားသို့ ဖြတ်ကျော် လာသည့် ကုန်စည်နှင့် ခရီးသွားအားလုံးကို “အပြည့်အဝ အကောက်ခွန် ထိန်းချုပ်မှု” (totally customs control) ကျင့်သုံးခြင်းကြောင့်ဟု ဝန်ခံ ထားသည်။

လတ်ဗီးယားနှင့် လစ်သူယေးနီးယားတို့ကဲ့သို့ပင် အက်စ်တိုးနီးယားသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီတွင် ယူကရိန်းပဋိပက္ခ စတင်ချိန်မှစ၍ မော်စကို အပေါ် ရန်လိုသောသဘောထား ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့ပြီး ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အပြီး ရုရှားက ၎င်းတို့အား ကျူးကျော်မည်ဟု မကြာခဏ ပြောဆိုခဲ့ သည်။

သို့သော် ရုရှားအစိုးရက အဆိုပါအချက်ကို အကြိမ်ကြိမ်ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး အက်စ်တိုးနီးယားနှင့် အခြားဘောလ်တစ်နိုင်ငံများ၏ တင်းမာသည့် မူဝါဒများကို “ရုရှားဆန့်ကျင်ရေး” (Russophobic) အဖြစ် ရှုတ်ချခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ မေလတွင် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Maria Zakharova က ထိုနိုင်ငံများ၏အရာရှိများသည် EU ၏ ထောက်ပံ့ငွေများအပေါ် အလွန်မှီခိုနေရပြီး ဘရပ်ဆဲလ်၏ အမိန့်များ ကိုသာ အာရုံစိုက်နေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ဘောလ်တစ်နိုင်ငံများ၏ ရုရှားဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုများသည် “၎င်းတို့နိုင်ငံသားများ၏ ဘဝကို ပိုမိုခက်ခဲစေပြီး တစ်ခါတစ်ရံ မခံမရပ် နိုင်အောင် ဖြစ်စေသည်” ဟု ၎င်းကထပ်လောင်း ဝေဖန်ခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အီရန်နိုင်ငံသည် နျူကလီးယားဗုံးထုတ်လုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေသည် ဟူသော အထောက်အထား မတွေ့ရဟု ကုလသမဂ္ဂ၏ အဏုမြူစွမ်းအင်ဆိုင်ရာ စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့က ပြောကြား

အီရန်နိုင်ငံသည် အဏုမြူလက်နက် ထုတ်လုပ်ရန် စနစ်တကျ ကြိုးပမ်းမှု ရှိကြောင်း အထောက်အထား မတွေ့ရဟု အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏုမြူ စွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) ၏ အကြီးအကဲ Rafael Grossi က ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်သည် နျူကလီးယားဗုံး ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် အလားအလာရှိသည်ဟု စွပ်စွဲကာ အစ္စရေးနိုင်ငံက အီရန်ကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် နှစ်ဖက် စလုံးမှ အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသည်။

အီရန်နိုင်ငံသည် အဏုမြူလက်နက် ထုတ်လုပ်ရန် စနစ်တကျ ကြိုးပမ်းမှု ရှိကြောင်း အထောက်အထား မတွေ့ရဟု အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏုမြူ စွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) ၏ အကြီးအကဲ Rafael Grossi က ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်သည် နျူကလီးယားဗုံး ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် အလားအလာရှိသည်ဟု စွပ်စွဲကာ အစ္စရေးနိုင်ငံက အီရန်ကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် နှစ်ဖက် စလုံးမှ အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က မကြာသေးမီက အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက်ရရှိရန် “အလွန်နီးကပ်နေပြီ” ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် ၎င်း၏ အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေး ဒါရိုက်တာ Tulsi Gabbard ၏ အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက်ထုတ်လုပ်ရန် “လုပ်ဆောင်မှုမရှိ” ဟူသော အစောပိုင်း ထုတ်ပြန်ချက်နှင့် ဆန့်ကျင် နေသည်။ အီရန်အာဏာပိုင်များကမူ ၎င်းတို့၏ နျူကလီးယား အစီအစဉ် သည် ငြိမ်းချမ်းစွာအသုံးပြုရေးအတွက်သာဖြစ်ပြီး ၎င်းကို လုပ်ဆောင်ရန် အပြည့်အဝ အခွင့်အရေးရှိသည်ဟု ခိုင်ခိုင်မာမာ ပြောဆိုနေဆဲဖြစ်သည်။

ဇွန်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် CNN ၏ Christiane Amanpour နှင့် အင်တာဗျူး တစ်ခုပြုလုပ်စဉ် ဂရိုစီက အီရန်အနေဖြင့် နျူကလီးယားဗုံးထုတ်လုပ်ရန် အချိန်မည်မျှလိုအပ်မည် ဆိုသည်နှင့်ပတ်သက်၍ “မည်သူမှားနေသည်၊ မှန်နေသည်ဆိုသည့် အငြင်းပွားမှုများ ရှိနေပါသည်” ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။ ၎င်းက “သေချာသည်က ဒီနေ့မဟုတ်ဘူး၊ နှစ်နှင့်ချီသည့်ကိစ္စလည်း မဟုတ်နိုင်ပါ” ဟု ထပ်လောင်းမှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။

IAEA အကြီးအကဲ ဂရိုစီ၏ ရှင်းပြချက်အရ အီရန်တွင် ကြွယ်ဝသော ယူရေနီယမ် ပမာဏ လုံလောက်စွာ ရှိနိုင်သော်လည်း ၎င်းကို နျူကလီးယား လက်နက်အဖြစ် ပြောင်းလဲရန် နည်းပညာနှင့် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စမ်းသပ်မှုများလည်း လိုအပ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂ၏ စောင့်ကြည့်အဖွဲ့သည် အီရန်၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်း နယ်မြေများကို နှစ် ၂၀ ကျော် စစ်ဆေးခဲ့သော်လည်း အီရန်ဘက်မှ “နျူကလီးယားလက်နက်ထုတ်လုပ်ရန် စနစ်တကျ ကြိုးပမ်းမှုနှင့် ပတ်သက်သည့် မည်သည့်အထောက်အထားကိုမျှ မတွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း” ၎င်းက ပြောကြား ခဲ့သည်။

“မိမိတို့ ပြောနေသည်က မိမိတို့ သက်သေပြနိုင်သည့်အရာတွေပါ။ ကုန်ကြမ်း ပစ္စည်းတွေ ရှိနေသည်။ အရင်တုန်းက နျူကလီးယား လက်နက် ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ဆက်စပ်သည့် လုပ်ဆောင်မှုတချို့ ရှိခဲ့ဖူးသော်လည်း ယခု အချိန်မှာတော့ အဆိုပါအချက်များ မတွေ့ရပါ” ဟု ဂရိုစီက အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးက အီရန်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် တိုက်ခိုက်မှု မစတင်မီ တစ်ရက် အလိုတွင် IAEA သည် တီဟီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက် မပြန့်ပွားရေး ဆိုင်ရာ တာဝန်များကို မလိုက်နာကြောင်း ကြေညာသည့် ဆုံးဖြတ်ချက် တစ်ရပ်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ အခြားအချက်များအပြင် အီရန်သည် ၎င်း၏ နျူကလီးယားပစ္စည်းများကို စစ်ဘက်ဆိုင်ရာအသုံးပြုနိုင်ရေး ပိုမိုကြွယ်ဝလာစေရန် လုပ်ဆောင်မှုများရှိသည်ဆိုခြင်းကို သက်သေမပြနိုင်ခဲ့ကြောင်း အေဂျင်စီက မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ 

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အီရန်နိုင်ငံသည် အဏုမြူလက်နက် ထုတ်လုပ်ရန် စနစ်တကျ ကြိုးပမ်းမှု ရှိကြောင်း အထောက်အထား မတွေ့ရဟု အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဏုမြူ စွမ်းအင်အေဂျင်စီ (IAEA) ၏ အကြီးအကဲ Rafael Grossi က ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်သည် နျူကလီးယားဗုံး ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် အလားအလာရှိသည်ဟု စွပ်စွဲကာ အစ္စရေးနိုင်ငံက အီရန်ကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် နှစ်ဖက် စလုံးမှ အပြန်အလှန် တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က မကြာသေးမီက အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက်ရရှိရန် “အလွန်နီးကပ်နေပြီ” ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် ၎င်း၏ အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေး ဒါရိုက်တာ Tulsi Gabbard ၏ အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက်ထုတ်လုပ်ရန် “လုပ်ဆောင်မှုမရှိ” ဟူသော အစောပိုင်း ထုတ်ပြန်ချက်နှင့် ဆန့်ကျင် နေသည်။ အီရန်အာဏာပိုင်များကမူ ၎င်းတို့၏ နျူကလီးယား အစီအစဉ် သည် ငြိမ်းချမ်းစွာအသုံးပြုရေးအတွက်သာဖြစ်ပြီး ၎င်းကို လုပ်ဆောင်ရန် အပြည့်အဝ အခွင့်အရေးရှိသည်ဟု ခိုင်ခိုင်မာမာ ပြောဆိုနေဆဲဖြစ်သည်။

ဇွန်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် CNN ၏ Christiane Amanpour နှင့် အင်တာဗျူး တစ်ခုပြုလုပ်စဉ် ဂရိုစီက အီရန်အနေဖြင့် နျူကလီးယားဗုံးထုတ်လုပ်ရန် အချိန်မည်မျှလိုအပ်မည် ဆိုသည်နှင့်ပတ်သက်၍ “မည်သူမှားနေသည်၊ မှန်နေသည်ဆိုသည့် အငြင်းပွားမှုများ ရှိနေပါသည်” ဟု ဖြေကြားခဲ့သည်။ ၎င်းက “သေချာသည်က ဒီနေ့မဟုတ်ဘူး၊ နှစ်နှင့်ချီသည့်ကိစ္စလည်း မဟုတ်နိုင်ပါ” ဟု ထပ်လောင်းမှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။

IAEA အကြီးအကဲ ဂရိုစီ၏ ရှင်းပြချက်အရ အီရန်တွင် ကြွယ်ဝသော ယူရေနီယမ် ပမာဏ လုံလောက်စွာ ရှိနိုင်သော်လည်း ၎င်းကို နျူကလီးယား လက်နက်အဖြစ် ပြောင်းလဲရန် နည်းပညာနှင့် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် စမ်းသပ်မှုများလည်း လိုအပ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ကုလသမဂ္ဂ၏ စောင့်ကြည့်အဖွဲ့သည် အီရန်၏ နျူကလီးယား စီမံကိန်း နယ်မြေများကို နှစ် ၂၀ ကျော် စစ်ဆေးခဲ့သော်လည်း အီရန်ဘက်မှ “နျူကလီးယားလက်နက်ထုတ်လုပ်ရန် စနစ်တကျ ကြိုးပမ်းမှုနှင့် ပတ်သက်သည့် မည်သည့်အထောက်အထားကိုမျှ မတွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း” ၎င်းက ပြောကြား ခဲ့သည်။

“မိမိတို့ ပြောနေသည်က မိမိတို့ သက်သေပြနိုင်သည့်အရာတွေပါ။ ကုန်ကြမ်း ပစ္စည်းတွေ ရှိနေသည်။ အရင်တုန်းက နျူကလီးယား လက်နက် ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ဆက်စပ်သည့် လုပ်ဆောင်မှုတချို့ ရှိခဲ့ဖူးသော်လည်း ယခု အချိန်မှာတော့ အဆိုပါအချက်များ မတွေ့ရပါ” ဟု ဂရိုစီက အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေးက အီရန်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် တိုက်ခိုက်မှု မစတင်မီ တစ်ရက် အလိုတွင် IAEA သည် တီဟီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက် မပြန့်ပွားရေး ဆိုင်ရာ တာဝန်များကို မလိုက်နာကြောင်း ကြေညာသည့် ဆုံးဖြတ်ချက် တစ်ရပ်ကို အတည်ပြုခဲ့သည်။ အခြားအချက်များအပြင် အီရန်သည် ၎င်း၏ နျူကလီးယားပစ္စည်းများကို စစ်ဘက်ဆိုင်ရာအသုံးပြုနိုင်ရေး ပိုမိုကြွယ်ဝလာစေရန် လုပ်ဆောင်မှုများရှိသည်ဆိုခြင်းကို သက်သေမပြနိုင်ခဲ့ကြောင်း အေဂျင်စီက မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ 

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အီရန်နိုင်ငံ၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် ခါမေနီက အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump ၏ ဝေဖန်ပြောဆိုမှုများကို ပြန်လည်တုံ့ပြန်

အီရန်၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် Ayatollah Ali Khamenei က “အမေရိကန်က စစ်ရေးဝင်ရောက်စွက်ဖက်ပါက ပြန်လည်ကုစား မရနိုင်သော ဆုံးရှုံးမှုများ တွေ့ကြုံရမည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ တိုက်ရိုက်ခြိမ်းခြောက်မှုများ အပြီးတွင် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ 

လွန်ခဲ့သည့် ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ထရမ့်က အီရန်သည် အမေရိကန် ပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်လာပါက အမေရိကန်တပ်များက ချက်ချင်း တုံ့ပြန်ပစ်ခတ်နိုင်ကြောင်း သတိပေးခဲ့ပြီး ခါမေနီသည် “လွယ်ကူသော ပစ်မှတ်တစ်ခုဖြစ်သည်” ဟုလည်း ညွှန်းဆိုခဲ့သည်။

အီရန်၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် Ayatollah Ali Khamenei က “အမေရိကန်က စစ်ရေးဝင်ရောက်စွက်ဖက်ပါက ပြန်လည်ကုစား မရနိုင်သော ဆုံးရှုံးမှုများ တွေ့ကြုံရမည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ တိုက်ရိုက်ခြိမ်းခြောက်မှုများ အပြီးတွင် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ 

လွန်ခဲ့သည့် ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ထရမ့်က အီရန်သည် အမေရိကန် ပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်လာပါက အမေရိကန်တပ်များက ချက်ချင်း တုံ့ပြန်ပစ်ခတ်နိုင်ကြောင်း သတိပေးခဲ့ပြီး ခါမေနီသည် “လွယ်ကူသော ပစ်မှတ်တစ်ခုဖြစ်သည်” ဟုလည်း ညွှန်းဆိုခဲ့သည်။

“ကျွန်တော်တို့က သူ့ကို အခုအချိန်မှာတော့ ဖယ်ရှားမှာ မဟုတ်ပါ” ဟု ထရမ့်က ၎င်း၏ Truth Social အကောင့်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။ အခြား ပို့စ်များတွင် အီရန်သည် “ခြွင်းချက်မရှိလက်နက်ချရမည်” ဟု အတင်းအကျပ် တိုက်တွန်းကာ အမေရိကန်က “အီရန်ကောင်းကင်ယံကို အပြည့်အဝ ထိန်းချုပ်ထားသည်” ဟုလည်း ဆိုခဲ့သည်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ (ဇွန် ၁၈) တွင် ထရမ့်၏ ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ရုပ်သံမှတစ်ဆင့် တုံ့ပြန်ရာတွင် ခါမေနီက “အီရန်နှင့် ၎င်း၏သမိုင်းကို နားလည်သူ၊ ပညာရှိ သူတိုင်းက ခြိမ်းခြောက်စကားနှင့် ဒီနိုင်ငံကို မပြောကြပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်ခေါင်းဆောင်က “အီရန်သည် လက်နက်ချမည့်နိုင်ငံ မဟုတ်ပါ” ဟုဆိုကာ “အမေရိကန်၏ မည်သည့်စစ်ရေးဝင်ရောက်မှုမဆို ပြန်လည် ကုစားမရနိုင်တဲ့ဆုံးရှုံးမှုတွေ ဖြစ်လာစေမှာပါ” ဟု ဖြည့်စွက် ပြောကြား ခဲ့သည်။

ခါမေနီက ထရမ့်၏ “ခြွင်းချက်မရှိ လက်နက်ချရန်” နောက်ဆုံး သတ်မှတ်ချက်ကို လက်မခံနိုင်ဟု ရှင်းလင်းပြောဆိုခဲ့ပြီး အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံအနေဖြင့် “အတင်းအကျပ် ချမှတ်ထားသော ငြိမ်းချမ်းရေးကို လက်မခံပါ” ဟု အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဆက်လက်၍ “အမေရိကန် သမ္မတက မိမိတို့ကို ခြိမ်းခြောက်နေပါသည် ၊ ၎င်း၏အဓိပ္ပာယ်မရှိသည့် စကားလုံးများဖြင့် အီရန်ပြည်သူတွေကို လက်နက်ချရန် တောင်းဆိုနေပါသည်၊ ခြိမ်းခြောက်ခံရမှာကို ကြောက်နေသူတွေကိုသာ ခြိမ်းခြောက် သင့်တာပါ၊ အီရန်နိုင်ငံသားများသည် ယခုလိုခြိမ်းခြောက်မှုတွေကို လုံးဝ မကြောက်ရွံ့ပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ထရမ့်၏ ထုတ်ပြန်ချက် များက ဝါရှင်တန်သည် အစ္စရေး၏ အီရန်ကိုတိုက်ခိုက်မှုတွင် တိုက်ရိုက် ပါဝင်နေကြောင်း ညွှန်းဆိုနေသည်ဟု ဖြည့်စွက်ပြောဆိုခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အီရန်၏ အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင် Ayatollah Ali Khamenei က “အမေရိကန်က စစ်ရေးဝင်ရောက်စွက်ဖက်ပါက ပြန်လည်ကုစား မရနိုင်သော ဆုံးရှုံးမှုများ တွေ့ကြုံရမည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်း၏ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ တိုက်ရိုက်ခြိမ်းခြောက်မှုများ အပြီးတွင် ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ 

လွန်ခဲ့သည့် ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ထရမ့်က အီရန်သည် အမေရိကန် ပစ်မှတ်များကို တိုက်ခိုက်လာပါက အမေရိကန်တပ်များက ချက်ချင်း တုံ့ပြန်ပစ်ခတ်နိုင်ကြောင်း သတိပေးခဲ့ပြီး ခါမေနီသည် “လွယ်ကူသော ပစ်မှတ်တစ်ခုဖြစ်သည်” ဟုလည်း ညွှန်းဆိုခဲ့သည်။

“ကျွန်တော်တို့က သူ့ကို အခုအချိန်မှာတော့ ဖယ်ရှားမှာ မဟုတ်ပါ” ဟု ထရမ့်က ၎င်း၏ Truth Social အကောင့်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။ အခြား ပို့စ်များတွင် အီရန်သည် “ခြွင်းချက်မရှိလက်နက်ချရမည်” ဟု အတင်းအကျပ် တိုက်တွန်းကာ အမေရိကန်က “အီရန်ကောင်းကင်ယံကို အပြည့်အဝ ထိန်းချုပ်ထားသည်” ဟုလည်း ဆိုခဲ့သည်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ (ဇွန် ၁၈) တွင် ထရမ့်၏ ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ရုပ်သံမှတစ်ဆင့် တုံ့ပြန်ရာတွင် ခါမေနီက “အီရန်နှင့် ၎င်း၏သမိုင်းကို နားလည်သူ၊ ပညာရှိ သူတိုင်းက ခြိမ်းခြောက်စကားနှင့် ဒီနိုင်ငံကို မပြောကြပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

အီရန်ခေါင်းဆောင်က “အီရန်သည် လက်နက်ချမည့်နိုင်ငံ မဟုတ်ပါ” ဟုဆိုကာ “အမေရိကန်၏ မည်သည့်စစ်ရေးဝင်ရောက်မှုမဆို ပြန်လည် ကုစားမရနိုင်တဲ့ဆုံးရှုံးမှုတွေ ဖြစ်လာစေမှာပါ” ဟု ဖြည့်စွက် ပြောကြား ခဲ့သည်။

ခါမေနီက ထရမ့်၏ “ခြွင်းချက်မရှိ လက်နက်ချရန်” နောက်ဆုံး သတ်မှတ်ချက်ကို လက်မခံနိုင်ဟု ရှင်းလင်းပြောဆိုခဲ့ပြီး အစ္စလာမ္မစ် သမ္မတနိုင်ငံအနေဖြင့် “အတင်းအကျပ် ချမှတ်ထားသော ငြိမ်းချမ်းရေးကို လက်မခံပါ” ဟု အတိအလင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဆက်လက်၍ “အမေရိကန် သမ္မတက မိမိတို့ကို ခြိမ်းခြောက်နေပါသည် ၊ ၎င်း၏အဓိပ္ပာယ်မရှိသည့် စကားလုံးများဖြင့် အီရန်ပြည်သူတွေကို လက်နက်ချရန် တောင်းဆိုနေပါသည်၊ ခြိမ်းခြောက်ခံရမှာကို ကြောက်နေသူတွေကိုသာ ခြိမ်းခြောက် သင့်တာပါ၊ အီရန်နိုင်ငံသားများသည် ယခုလိုခြိမ်းခြောက်မှုတွေကို လုံးဝ မကြောက်ရွံ့ပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ထရမ့်၏ ထုတ်ပြန်ချက် များက ဝါရှင်တန်သည် အစ္စရေး၏ အီရန်ကိုတိုက်ခိုက်မှုတွင် တိုက်ရိုက် ပါဝင်နေကြောင်း ညွှန်းဆိုနေသည်ဟု ဖြည့်စွက်ပြောဆိုခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အီရန်ကိုတိုက်ခိုက်ပါက ဆိုးရွားသည့်အကျိုးဆက်များ ရှိလာမည်ဟု အမေရိကန်ကို အီရန်ခေါင်းဆောင်သတိပေး

တီဟီရန် ဇွန် ၁၈ 
အမေရိကန်နိုင်ငံ အနေဖြင့် အီရန်ကို စစ်ရေးအရတိုက်ခိုက်ခဲ့ပါက ပြန်လည်ကုစား၍မရနိုင်သည့်အကျိုးဆက်များနှင့် ရင်ဆိုင်ရလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း အီရန် ခေါင်းဆောင်အယာတိုလာခါမေနီ က ယနေ့တွင် သတိပေးခဲ့သည်။ 
ခြွင်းချက်မရှိ လက်နက်ချရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အီရန်နိုင်ငံကို ဇွန် ၁၇ ရက်တွင် တောင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် အီရန် ခေါင်းဆောင် အယာတိုလာခါမေနီ ၏ သတိပေးချက်ပေါ်ထွက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

တီဟီရန် ဇွန် ၁၈ 
အမေရိကန်နိုင်ငံ အနေဖြင့် အီရန်ကို စစ်ရေးအရတိုက်ခိုက်ခဲ့ပါက ပြန်လည်ကုစား၍မရနိုင်သည့်အကျိုးဆက်များနှင့် ရင်ဆိုင်ရလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း အီရန် ခေါင်းဆောင်အယာတိုလာခါမေနီ က ယနေ့တွင် သတိပေးခဲ့သည်။ 
ခြွင်းချက်မရှိ လက်နက်ချရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အီရန်နိုင်ငံကို ဇွန် ၁၇ ရက်တွင် တောင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် အီရန် ခေါင်းဆောင် အယာတိုလာခါမေနီ ၏ သတိပေးချက်ပေါ်ထွက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

အီရန်ပြည်သူများ အနေဖြင့် ခြိမ်းခြောက်မှုများအား အသာတကြည်လက်ခံမည်မဟုတ်သလို အတင်းဖန်တီးထားသော ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်စစ်ပွဲများကိုလည်း လက်ခံမည်မဟုတ်ကြောင်း အီရန် ခေါင်းဆောင် အယာတိုလာခါမေနီ က ပြောကြားခဲ့သည်။ 
အစ္စရေးနှင့်အီရန်တို့ကြားငါးရက် မြောက်နေ့အဖြစ် စစ်ရေးပဋိပက္ခ များဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် အီရန်ကို ခြွင်းချက်မရှိလက်နက်ချရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က တောင်းဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယင်းအပြင် အမေရိကန် အစိုးရသည် အီရန်နျူကလီးယား အဆောက်အအုံများကို တိုက်ခိုက်ရာတွင် အစ္စရေးနှင့်ပူးပေါင်းပါဝင်ရေးအတွက် စဉ်းစားနေကြောင်းလည်း သတင်းများထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။
လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော အီရန်-အစ္စရေးစစ်ရေးပဋိပက္ခ၌ အမေရိကန်နိုင်ငံ တိုက်ရိုက်ကြားဝင်ခဲ့ပါက လက်တုံ့ပြန်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီးက သတိပေးထားသည်။

Ref: RT

Trs: KKO

တီဟီရန် ဇွန် ၁၈ 
အမေရိကန်နိုင်ငံ အနေဖြင့် အီရန်ကို စစ်ရေးအရတိုက်ခိုက်ခဲ့ပါက ပြန်လည်ကုစား၍မရနိုင်သည့်အကျိုးဆက်များနှင့် ရင်ဆိုင်ရလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း အီရန် ခေါင်းဆောင်အယာတိုလာခါမေနီ က ယနေ့တွင် သတိပေးခဲ့သည်။ 
ခြွင်းချက်မရှိ လက်နက်ချရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အီရန်နိုင်ငံကို ဇွန် ၁၇ ရက်တွင် တောင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် အီရန် ခေါင်းဆောင် အယာတိုလာခါမေနီ ၏ သတိပေးချက်ပေါ်ထွက်လာခြင်းဖြစ်သည်။

အီရန်ပြည်သူများ အနေဖြင့် ခြိမ်းခြောက်မှုများအား အသာတကြည်လက်ခံမည်မဟုတ်သလို အတင်းဖန်တီးထားသော ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်စစ်ပွဲများကိုလည်း လက်ခံမည်မဟုတ်ကြောင်း အီရန် ခေါင်းဆောင် အယာတိုလာခါမေနီ က ပြောကြားခဲ့သည်။ 
အစ္စရေးနှင့်အီရန်တို့ကြားငါးရက် မြောက်နေ့အဖြစ် စစ်ရေးပဋိပက္ခ များဖြစ်ပွားနေချိန်တွင် အီရန်ကို ခြွင်းချက်မရှိလက်နက်ချရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က တောင်းဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယင်းအပြင် အမေရိကန် အစိုးရသည် အီရန်နျူကလီးယား အဆောက်အအုံများကို တိုက်ခိုက်ရာတွင် အစ္စရေးနှင့်ပူးပေါင်းပါဝင်ရေးအတွက် စဉ်းစားနေကြောင်းလည်း သတင်းများထွက်ပေါ်လျက်ရှိသည်။
လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော အီရန်-အစ္စရေးစစ်ရေးပဋိပက္ခ၌ အမေရိကန်နိုင်ငံ တိုက်ရိုက်ကြားဝင်ခဲ့ပါက လက်တုံ့ပြန်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ သံအမတ်ကြီးက သတိပေးထားသည်။

Ref: RT

Trs: KKO

nuclear

စတော့ဟုမ်း ဇွန် ၁၆

ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နျူကလီးယား လက်နက်အင်အားရှင် နိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏နျူကလီးယား လက်နက်အရေအတွက်ကို တိုးမြှင့် လျက်ရှိပြီး လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေး သဘောတူညီချက် များမှလည်း နုတ်ထွက်နေကြကြောင်း စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေး သုတေသနအင်စတီကျုက ယနေ့ တွင်ထုတ်ပြန်သည့်အစီရင်ခံစာ၌ ဖော်ပြထားသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ အရောက်တွင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် နျူကလီးယား လက်နက်အရေအတွက်မှာ ၁၂၂၄၁ ခုထိရှိခဲ့ပြီး လိုအပ်ပါက သုံးစွဲရေး အတွက် သတ်မှတ်ထားရှိသည့် နျူကလီးယားထိပ်ဖူးအရေအတွက် မှာ ၉၆၁၄ ခုထိရှိသည်။

စတော့ဟုမ်း ဇွန် ၁၆

ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နျူကလီးယား လက်နက်အင်အားရှင် နိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏နျူကလီးယား လက်နက်အရေအတွက်ကို တိုးမြှင့် လျက်ရှိပြီး လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေး သဘောတူညီချက် များမှလည်း နုတ်ထွက်နေကြကြောင်း စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေး သုတေသနအင်စတီကျုက ယနေ့ တွင်ထုတ်ပြန်သည့်အစီရင်ခံစာ၌ ဖော်ပြထားသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ အရောက်တွင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် နျူကလီးယား လက်နက်အရေအတွက်မှာ ၁၂၂၄၁ ခုထိရှိခဲ့ပြီး လိုအပ်ပါက သုံးစွဲရေး အတွက် သတ်မှတ်ထားရှိသည့် နျူကလီးယားထိပ်ဖူးအရေအတွက် မှာ ၉၆၁၄ ခုထိရှိသည်။

စစ်ရေးအရအသုံးပြုရေးအတွက် ဖြန့်ကြက်ထားသော ထိပ်ဖူးများ အနက် ၂၁၀၀တို့မှာ ဘလစ်စတစ် ဒုံးကျည်များတွင် အသင့်အနေအထားတပ်ဆင်ထားသည့်ထိပ်ဖူး များဖြစ်ကြကြောင်း စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးသုတေသနအင်စတီကျု (ဆစ်ပရီ)၏ အစီရင်ခံစာ၌ ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ အသင့်တပ်ဆင်ထား ပြီး နျူကလီးယားထိပ်ဖူး ၂၁၀၀ခန့် အနက် အားလုံးနီးပါးကို ရုရှားနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့က ပိုင်ဆိုင် ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ နျူကလီးယားလက်နက်အရေ အတွက်တိုးနှုန်း အမြင့်မားဆုံးနိုင်ငံမှာ တရုတ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှစ၍ နှစ်စဉ်နျူကလီးယား ထိပ်ဖူး ၁၀၀ခန့်ထိ တိုးမြှင့် ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြောင်း ဆစ်ပရီအစီ ရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

လက်ရှိအချိန်တွင် ရုရှားနိုင်ငံ ကနျူကလီးယားထိပ်ဖူး ၅၄၅၉ ခု၊ အမေရိကန်နိုင်ငံက ၅၁၇၇ခုနှင့် တရုတ်နိုင်ငံက ၆၀၀ခန့်ပိုင်ဆိုင် ထားကြောင်း ဆစ်ပရီက ခန့်မှန်း ထားသည်။

Ref: RT

Trs: KKO

YDNB Newspaper

Photo -NikKei Asia

စတော့ဟုမ်း ဇွန် ၁၆

ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နျူကလီးယား လက်နက်အင်အားရှင် နိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏နျူကလီးယား လက်နက်အရေအတွက်ကို တိုးမြှင့် လျက်ရှိပြီး လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေး သဘောတူညီချက် များမှလည်း နုတ်ထွက်နေကြကြောင်း စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေး သုတေသနအင်စတီကျုက ယနေ့ တွင်ထုတ်ပြန်သည့်အစီရင်ခံစာ၌ ဖော်ပြထားသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ အရောက်တွင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် နျူကလီးယား လက်နက်အရေအတွက်မှာ ၁၂၂၄၁ ခုထိရှိခဲ့ပြီး လိုအပ်ပါက သုံးစွဲရေး အတွက် သတ်မှတ်ထားရှိသည့် နျူကလီးယားထိပ်ဖူးအရေအတွက် မှာ ၉၆၁၄ ခုထိရှိသည်။

စစ်ရေးအရအသုံးပြုရေးအတွက် ဖြန့်ကြက်ထားသော ထိပ်ဖူးများ အနက် ၂၁၀၀တို့မှာ ဘလစ်စတစ် ဒုံးကျည်များတွင် အသင့်အနေအထားတပ်ဆင်ထားသည့်ထိပ်ဖူး များဖြစ်ကြကြောင်း စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးသုတေသနအင်စတီကျု (ဆစ်ပရီ)၏ အစီရင်ခံစာ၌ ဖော်ပြထားသည်။

အဆိုပါ အသင့်တပ်ဆင်ထား ပြီး နျူကလီးယားထိပ်ဖူး ၂၁၀၀ခန့် အနက် အားလုံးနီးပါးကို ရုရှားနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့က ပိုင်ဆိုင် ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ နျူကလီးယားလက်နက်အရေ အတွက်တိုးနှုန်း အမြင့်မားဆုံးနိုင်ငံမှာ တရုတ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှစ၍ နှစ်စဉ်နျူကလီးယား ထိပ်ဖူး ၁၀၀ခန့်ထိ တိုးမြှင့် ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြောင်း ဆစ်ပရီအစီ ရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

လက်ရှိအချိန်တွင် ရုရှားနိုင်ငံ ကနျူကလီးယားထိပ်ဖူး ၅၄၅၉ ခု၊ အမေရိကန်နိုင်ငံက ၅၁၇၇ခုနှင့် တရုတ်နိုင်ငံက ၆၀၀ခန့်ပိုင်ဆိုင် ထားကြောင်း ဆစ်ပရီက ခန့်မှန်း ထားသည်။

Ref: RT

Trs: KKO

YDNB Newspaper

Photo -NikKei Asia

အီရန်က အစ္စရေးကိုတိုက်ခိုက်ရန် ဒုံးကျည်အမျိုးအစားအသစ်ကိုအသုံးပြုခဲ့ဟုဆို

အီရန်နိုင်ငံသည် ဇွန်လ ၁၇ ရက်တွင် အစ္စရေးနိုင်ငံကိုတိုက်ခိုက်ရန် ဒုံးကျည် အမျိုးအစားအသစ်ကို အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း အီရန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှပြောရေး ဆိုခွင့်ရှိသူ ရီဇာတာလေနစ်က ပြော သည်။

အီရန်နိုင်ငံသည် ဇွန်လ ၁၇ ရက်တွင် အစ္စရေးနိုင်ငံကိုတိုက်ခိုက်ရန် ဒုံးကျည် အမျိုးအစားအသစ်ကို အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း အီရန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှပြောရေး ဆိုခွင့်ရှိသူ ရီဇာတာလေနစ်က ပြော သည်။

အီရန်တပ်မတော်အနေဖြင့် အစ္စရေး ကိုတိုက်ခိုက်ရန် လက်နက်အသစ်များကို အသုံးပြုသွားတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း အီရန် ကြည်းတပ်ဦးစီးချုပ်ကပြောပြီးနောက် အဆိုပါပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောခြင်း ဖြစ်သည်။
အစ္စရေးနိုင်ငံက ဇွန်လ ၁၃ ရက်တွင် အီရန်နိုင်ငံကို တိုက်ခိုက်မှုများစတင် လုပ်ဆောင်ပြီးနောက် အီရန်နိုင်ငံက လက်တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် True Promise 3 ဟုအမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးကို ဆင်နွှဲကာ အစ္စရေးစစ်ဘက်ပစ်မှတ်များ အပေါ် တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ဆောင်လာခြင်းဖြစ်သည်။

အဆိုပါနှစ်နိုင်ငံကြားတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် နှစ်ဖက်စလုံးတွင် သေဆုံးဒဏ်ရာ ရရှိမှုများနှင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများရှိကြောင်း သိရသည်။

Ref: Sputnik

Photo - France 24

အီရန်နိုင်ငံသည် ဇွန်လ ၁၇ ရက်တွင် အစ္စရေးနိုင်ငံကိုတိုက်ခိုက်ရန် ဒုံးကျည် အမျိုးအစားအသစ်ကို အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း အီရန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနမှပြောရေး ဆိုခွင့်ရှိသူ ရီဇာတာလေနစ်က ပြော သည်။

အီရန်တပ်မတော်အနေဖြင့် အစ္စရေး ကိုတိုက်ခိုက်ရန် လက်နက်အသစ်များကို အသုံးပြုသွားတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း အီရန် ကြည်းတပ်ဦးစီးချုပ်ကပြောပြီးနောက် အဆိုပါပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောခြင်း ဖြစ်သည်။
အစ္စရေးနိုင်ငံက ဇွန်လ ၁၃ ရက်တွင် အီရန်နိုင်ငံကို တိုက်ခိုက်မှုများစတင် လုပ်ဆောင်ပြီးနောက် အီရန်နိုင်ငံက လက်တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် True Promise 3 ဟုအမည်ပေးထားသော စစ်ဆင်ရေးကို ဆင်နွှဲကာ အစ္စရေးစစ်ဘက်ပစ်မှတ်များ အပေါ် တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ဆောင်လာခြင်းဖြစ်သည်။

အဆိုပါနှစ်နိုင်ငံကြားတိုက်ခိုက်မှုများကြောင့် နှစ်ဖက်စလုံးတွင် သေဆုံးဒဏ်ရာ ရရှိမှုများနှင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများရှိကြောင်း သိရသည်။

Ref: Sputnik

Photo - France 24

ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် Merz က “အစ္စရေးသည် မိမိတို့ကိုယ်စား လုပ်ဆောင်ပေးနေသည်” ဟု ချီးကျူးပြောဆို

ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် Friedrich Merz က အီရန်ကို အစ္စရေး၏ စစ်ရေး တိုက်ခိုက်မှုများအား လူသိရှင်ကြား ချီးကျူးဂုဏ်ပြုလျက် အစ္စရေး အစိုးရနှင့် တပ်မတော်သည် အနောက်နိုင်ငံများအတွက် အမှိုက်ထုပ် ရှင်းလင်းရေးအလုပ် (Dirty work) ကို ရဲရင့်စွာ လုပ်ဆောင်ပေးနေသည် ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

G7 ထိပ်သီးအစည်းအဝေး (ကိုယ်စားလှယ်အဆင့်) ကနေဒါ၌ ကျင်းပစဉ် ၎င်းပြုလုပ်ခဲ့သော အင်တာဗျူးများတွင် ဂျာမနီခေါင်းဆောင်က ထိုကဲ့သို့ ရှင်းလင်းချက်ပေးခဲ့သည်။ မူလ အီရန်နျူကလီးယား သဘောတူညီချက်ကို အာမခံခဲ့သော နိုင်ငံများအားလုံး (ရုရှား၊ တရုတ်မှလွဲ၍) အဆိုပါ အစည်းအဝေးတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။

ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် Friedrich Merz က အီရန်ကို အစ္စရေး၏ စစ်ရေး တိုက်ခိုက်မှုများအား လူသိရှင်ကြား ချီးကျူးဂုဏ်ပြုလျက် အစ္စရေး အစိုးရနှင့် တပ်မတော်သည် အနောက်နိုင်ငံများအတွက် အမှိုက်ထုပ် ရှင်းလင်းရေးအလုပ် (Dirty work) ကို ရဲရင့်စွာ လုပ်ဆောင်ပေးနေသည် ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

G7 ထိပ်သီးအစည်းအဝေး (ကိုယ်စားလှယ်အဆင့်) ကနေဒါ၌ ကျင်းပစဉ် ၎င်းပြုလုပ်ခဲ့သော အင်တာဗျူးများတွင် ဂျာမနီခေါင်းဆောင်က ထိုကဲ့သို့ ရှင်းလင်းချက်ပေးခဲ့သည်။ မူလ အီရန်နျူကလီးယား သဘောတူညီချက်ကို အာမခံခဲ့သော နိုင်ငံများအားလုံး (ရုရှား၊ တရုတ်မှလွဲ၍) အဆိုပါ အစည်းအဝေးတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။

ZDF သတင်းဌာနနှင့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် Merz က “ဒါဟာ အစ္စရေး က မိမိတို့အားလုံးအတွက် လုပ်ပေးနေသည့် အမှိုက်ထုပ် ရှင်းလင်းရေး အလုပ်ပါ။ ဒီစနစ်၏ သားကောင်တွေလည်း မိမိတို့ပါပဲ” ဟု ဆိုကာ “ဘာသာရေးအစွန်းရောက် မူလာ (Mullah) အစိုးရဟာ ကမ္ဘာကို သေခြင်းနှင့် ဖျက်ဆီးမှုတွေ ယူဆောင် လာခဲ့သည်” ဟု စွပ်စွဲပြောဆို ခဲ့သည်။

Merz က Welt သတင်းဌာနနှင့် သီးသန့်အင်တာဗျူးတစ်ခု၌ ဆက်လက် ပြောကြားရာတွင် “လွန်ခဲ့တဲ့ ရက်အနည်းငယ်အတွင်းက တိုက်ခိုက်မှုများသည် မူလာအစိုးရကို အတော်လေး အားနည်းသွားစေပြီး အရင်လို အင်အားပြန်မကောင်းနိုင်တော့ ဟု မိမိယူဆပါသည်။ ဒါဟာ ထိုနိုင်ငံ၏ အနာဂတ်ကို မရေရာမှုတွေ ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်” ဟု ထပ်မံ ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျာမနီသည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်က Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) သို့မဟုတ် အီရန်နျူကလီးယားသဘောတူညီချက် ညှိနှိုင်းခဲ့သည့် P5+1 အဖွဲ့၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သည်။ အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုများကို ထောက်ခံသော်လည်း Merz က ဘာလင်သည် အီရန်နိုင်ငံ နျူကလီးယားလက်နက်မရရှိစေရန် အာမခံသည့် ညှိနှိုင်းမှုအသစ်များကို ပံ့ပိုးရန် အဆင်သင့်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) တွင် ထုတ်ပြန်သော ပူးတွဲကြေညာချက် တစ်ရပ်တွင် G7 ခေါင်းဆောင်များက အီရန်အား “ဒေသတွင်း မတည်ငြိမ်မှု နှင့် အကြမ်းဖက်မှု၏ အဓိကအရင်းအမြစ်” အဖြစ် ရှုတ်ချပြီး “အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက်ကို မည်သည့်အခါမျှ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်မရှိစေရ” ဟု ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

G7 ထိပ်သီးညီလာခံမှ အချိန်မတိုင်မီ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည့် အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အင်္ဂါနေ့ (ဇွန် ၁၇) တွင် အီရန်ထံမှ “ကန့်သတ်ချက် မရှိ လက်နက်ချရန်” တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ဝါရှင်တန်က ယခင်က တီဟီရန် အား ယူရေနီယမ်ချဲ့ထွင်မှု အားလုံးကို ရပ်တန့်ရန် တောင်းဆိုခဲ့ သော်လည်း အီရန်အရာရှိများက ယင်းတောင်းဆိုချက်မှာ “လက်တွေ့နှင့် လုံးဝမကိုက်ညီသော” အရာဖြစ်သည်ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ် Friedrich Merz က အီရန်ကို အစ္စရေး၏ စစ်ရေး တိုက်ခိုက်မှုများအား လူသိရှင်ကြား ချီးကျူးဂုဏ်ပြုလျက် အစ္စရေး အစိုးရနှင့် တပ်မတော်သည် အနောက်နိုင်ငံများအတွက် အမှိုက်ထုပ် ရှင်းလင်းရေးအလုပ် (Dirty work) ကို ရဲရင့်စွာ လုပ်ဆောင်ပေးနေသည် ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

G7 ထိပ်သီးအစည်းအဝေး (ကိုယ်စားလှယ်အဆင့်) ကနေဒါ၌ ကျင်းပစဉ် ၎င်းပြုလုပ်ခဲ့သော အင်တာဗျူးများတွင် ဂျာမနီခေါင်းဆောင်က ထိုကဲ့သို့ ရှင်းလင်းချက်ပေးခဲ့သည်။ မူလ အီရန်နျူကလီးယား သဘောတူညီချက်ကို အာမခံခဲ့သော နိုင်ငံများအားလုံး (ရုရှား၊ တရုတ်မှလွဲ၍) အဆိုပါ အစည်းအဝေးတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။

ZDF သတင်းဌာနနှင့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် Merz က “ဒါဟာ အစ္စရေး က မိမိတို့အားလုံးအတွက် လုပ်ပေးနေသည့် အမှိုက်ထုပ် ရှင်းလင်းရေး အလုပ်ပါ။ ဒီစနစ်၏ သားကောင်တွေလည်း မိမိတို့ပါပဲ” ဟု ဆိုကာ “ဘာသာရေးအစွန်းရောက် မူလာ (Mullah) အစိုးရဟာ ကမ္ဘာကို သေခြင်းနှင့် ဖျက်ဆီးမှုတွေ ယူဆောင် လာခဲ့သည်” ဟု စွပ်စွဲပြောဆို ခဲ့သည်။

Merz က Welt သတင်းဌာနနှင့် သီးသန့်အင်တာဗျူးတစ်ခု၌ ဆက်လက် ပြောကြားရာတွင် “လွန်ခဲ့တဲ့ ရက်အနည်းငယ်အတွင်းက တိုက်ခိုက်မှုများသည် မူလာအစိုးရကို အတော်လေး အားနည်းသွားစေပြီး အရင်လို အင်အားပြန်မကောင်းနိုင်တော့ ဟု မိမိယူဆပါသည်။ ဒါဟာ ထိုနိုင်ငံ၏ အနာဂတ်ကို မရေရာမှုတွေ ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်” ဟု ထပ်မံ ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျာမနီသည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်က Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) သို့မဟုတ် အီရန်နျူကလီးယားသဘောတူညီချက် ညှိနှိုင်းခဲ့သည့် P5+1 အဖွဲ့၏ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်သည်။ အစ္စရေး၏ တိုက်ခိုက်မှုများကို ထောက်ခံသော်လည်း Merz က ဘာလင်သည် အီရန်နိုင်ငံ နျူကလီးယားလက်နက်မရရှိစေရန် အာမခံသည့် ညှိနှိုင်းမှုအသစ်များကို ပံ့ပိုးရန် အဆင်သင့်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

တနင်္လာနေ့ (ဇွန် ၁၆) တွင် ထုတ်ပြန်သော ပူးတွဲကြေညာချက် တစ်ရပ်တွင် G7 ခေါင်းဆောင်များက အီရန်အား “ဒေသတွင်း မတည်ငြိမ်မှု နှင့် အကြမ်းဖက်မှု၏ အဓိကအရင်းအမြစ်” အဖြစ် ရှုတ်ချပြီး “အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက်ကို မည်သည့်အခါမျှ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်မရှိစေရ” ဟု ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

G7 ထိပ်သီးညီလာခံမှ အချိန်မတိုင်မီ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည့် အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အင်္ဂါနေ့ (ဇွန် ၁၇) တွင် အီရန်ထံမှ “ကန့်သတ်ချက် မရှိ လက်နက်ချရန်” တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ဝါရှင်တန်က ယခင်က တီဟီရန် အား ယူရေနီယမ်ချဲ့ထွင်မှု အားလုံးကို ရပ်တန့်ရန် တောင်းဆိုခဲ့ သော်လည်း အီရန်အရာရှိများက ယင်းတောင်းဆိုချက်မှာ “လက်တွေ့နှင့် လုံးဝမကိုက်ညီသော” အရာဖြစ်သည်ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။

ကိုးကား- RT

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

ထရမ့်သည် ကြီးမားသော စွန့်စားမှုတစ်ခုကို ပြုလုပ်ရန် အလားအလာ ရှိနေ

သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် အနေဖြင့် ကြီးမားသည့် စွန့်စားမှု တစ်ခု ပြုလုပ်ရန် အခြေအနေမှာ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် အလားအလာရှိသည်။ သမ္မတ တစ်ဦးသည် ဖြစ်ရပ်များ၏ ဖိအား၊ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ထိခိုက် စေနိုင်သည့် လက်နက်ကြီးများ ပိုမိုပျံ့နှံ့မည်ကို စိုးရိမ်စိတ်နှင့် မိမိကိုယ်တိုင် ပြောဆို ခဲ့သည့် စကားများကို အတည်ပြုရန် လိုအပ်မှုတို့ကြောင့် အရှေ့အလယ် ပိုင်းသို့ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရန် အလားအလာ စတင်စဉ်းစားနေရသည့် အခြေအနေဖြစ်သည်။

သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် အနေဖြင့် ကြီးမားသည့် စွန့်စားမှု တစ်ခု ပြုလုပ်ရန် အခြေအနေမှာ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် အလားအလာရှိသည်။ သမ္မတ တစ်ဦးသည် ဖြစ်ရပ်များ၏ ဖိအား၊ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ထိခိုက် စေနိုင်သည့် လက်နက်ကြီးများ ပိုမိုပျံ့နှံ့မည်ကို စိုးရိမ်စိတ်နှင့် မိမိကိုယ်တိုင် ပြောဆို ခဲ့သည့် စကားများကို အတည်ပြုရန် လိုအပ်မှုတို့ကြောင့် အရှေ့အလယ် ပိုင်းသို့ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရန် အလားအလာ စတင်စဉ်းစားနေရသည့် အခြေအနေဖြစ်သည်။

ဝါရှင်တန်တွင် ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် အစ္စရေး၏ တောင်းဆိုချက်ကို လိုက်နာ၍ အီရန်၏ နျူကလီးယားအစီအစဉ်ကို အထိရောက်ဆုံး တိုက်ခိုက်ရန် စီစဉ်နေသည်ဟူသော ခန့်မှန်းချက်များ တိုးပွားလျက်ရှိပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသာ ပေးနိုင်သည့် ဘန်ကာဖျက် လက်နက် များကို အသုံးပြုရန် စဉ်းစားနေသည်။

အစ္စရေး၏ အစောပိုင်းတိုက်ခိုက်မှုသည် အီရန်၏ အဆင့်မြင့် စစ်ခေါင်းဆောင်များနှင့် နျူကလီးယား သိပ္ပံပညာရှင်များကို သုတ်သင်ပြီး အီရန်၏ ကာကွယ်ရေးစွမ်းရည်ကို ပြင်းထန်စွာ ကျဆင်းစေခဲ့သည့် အောင်မြင်မှု နှင့်အတူ သမ္မတထရမ့်၏ ပြောဆိုမှုများလည်း ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများကို အမေရိကန်၏ စစ် အင်အားဖြင့် တိုက်ခိုက်ရန် စဉ်းစားလာပြီး အီရန်နှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေး၍ ပြဿနာဖြေရှင်းရန် ယခင်က မအောင်မြင်ခဲ့သည့် နည်းလမ်းကို စွန့်လွှတ် လိုနေသည်။ ထရမ့်နှင့်ပတ်သက်လျှင် အမြဲပင် ၎င်း၏ မာန်ပါသော ပြောဆိုမှုများသည် အမှန်တကယ်လားဆိုသည်ကို မေးခွန်းထုတ်ရန် လိုအပ်သည်။ ၎င်းသည် အီရန်အား သံတမန်နည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် နှင့် လူမှုကွန်ရက်ပေါ်တွင် ၎င်း တောင်းဆိုခဲ့သည့် “ကန့်သတ်ချက်မရှိ အညံ့ခံမှု” သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိစေရန် ခြိမ်းခြောက်နေခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။

ထရမ့်သည် ၎င်း၏ နိုင်ငံရေးအခြေခံမူများကို ငြင်းပယ်လိုက်မည့် ကြီးမားသော စွန့်စားမှုတစ်ခု၏ အစပ်တွင် ရှိနေသည်။

အစိုးရစနစ်လွှဲပြောင်းရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည့် အမေရိကန်သမ္မတများကို ၎င်းကိုယ်တိုင် ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်ခဲ့သည့် အမြင်သည် ၎င်း၏ နိုင်ငံရေး လောကထဲသို့ ဝင်ရောက်လာမှုတွင် အရေးပါသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။ အကယ်၍ အီရန်နှင့် စစ်ဖြစ်ခဲ့မည်ဆိုပါက ထရမ့်သည် ၎င်း၏ MAGA လှုပ်ရှားမှု၏ အလွန်ကြီးမားသည့် အစိတ်အပိုင်းကို လျစ်လျူရှုလိုက်မည် ဖြစ်သည်။ “အမေရိကန်ကို ဦးစားပေး” သမ္မတ သည် ၎င်းမနှစ်သက်ခဲ့သည့် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရေးသမားတစ်ဦး ဖြစ်လာ မည်ဖြစ်သည်။

သို့ရာတွင် ထရမ့်၏ သီးသန့်ရပ်တည်ရေးဝါဒတွင် မရှင်းလင်းမှုတစ်ခု ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ အီရန်သည် အစ္စရေးကို ချေမှုန်းရန် ခြိမ်းခြောက်မှုများ ပြုလုပ်နေသည့်အပြင် အမေရိကန်နှင့်လည်း ရန်သူဖြစ်နေသည့်အတွက် နျူကလီးယားလက်နက် ရရှိခွင့် မည်သည့်အခါမျှမရနိုင်ဟု ၎င်းက အမြဲပင် ပြောဆိုခဲ့သည်။

ကိုးကား- CNN

Photo: Foreign Policy

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် အနေဖြင့် ကြီးမားသည့် စွန့်စားမှု တစ်ခု ပြုလုပ်ရန် အခြေအနေမှာ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် အလားအလာရှိသည်။ သမ္မတ တစ်ဦးသည် ဖြစ်ရပ်များ၏ ဖိအား၊ အစုလိုက်အပြုံလိုက် ထိခိုက် စေနိုင်သည့် လက်နက်ကြီးများ ပိုမိုပျံ့နှံ့မည်ကို စိုးရိမ်စိတ်နှင့် မိမိကိုယ်တိုင် ပြောဆို ခဲ့သည့် စကားများကို အတည်ပြုရန် လိုအပ်မှုတို့ကြောင့် အရှေ့အလယ် ပိုင်းသို့ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရန် အလားအလာ စတင်စဉ်းစားနေရသည့် အခြေအနေဖြစ်သည်။

ဝါရှင်တန်တွင် ဒေါ်နယ်ထရမ့်သည် အစ္စရေး၏ တောင်းဆိုချက်ကို လိုက်နာ၍ အီရန်၏ နျူကလီးယားအစီအစဉ်ကို အထိရောက်ဆုံး တိုက်ခိုက်ရန် စီစဉ်နေသည်ဟူသော ခန့်မှန်းချက်များ တိုးပွားလျက်ရှိပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသာ ပေးနိုင်သည့် ဘန်ကာဖျက် လက်နက် များကို အသုံးပြုရန် စဉ်းစားနေသည်။

အစ္စရေး၏ အစောပိုင်းတိုက်ခိုက်မှုသည် အီရန်၏ အဆင့်မြင့် စစ်ခေါင်းဆောင်များနှင့် နျူကလီးယား သိပ္ပံပညာရှင်များကို သုတ်သင်ပြီး အီရန်၏ ကာကွယ်ရေးစွမ်းရည်ကို ပြင်းထန်စွာ ကျဆင်းစေခဲ့သည့် အောင်မြင်မှု နှင့်အတူ သမ္မတထရမ့်၏ ပြောဆိုမှုများလည်း ပိုမိုပြင်းထန်လာခဲ့သည်။

ထရမ့်သည် အီရန်၏ နျူကလီးယားစက်ရုံများကို အမေရိကန်၏ စစ် အင်အားဖြင့် တိုက်ခိုက်ရန် စဉ်းစားလာပြီး အီရန်နှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေး၍ ပြဿနာဖြေရှင်းရန် ယခင်က မအောင်မြင်ခဲ့သည့် နည်းလမ်းကို စွန့်လွှတ် လိုနေသည်။ ထရမ့်နှင့်ပတ်သက်လျှင် အမြဲပင် ၎င်း၏ မာန်ပါသော ပြောဆိုမှုများသည် အမှန်တကယ်လားဆိုသည်ကို မေးခွန်းထုတ်ရန် လိုအပ်သည်။ ၎င်းသည် အီရန်အား သံတမန်နည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် နှင့် လူမှုကွန်ရက်ပေါ်တွင် ၎င်း တောင်းဆိုခဲ့သည့် “ကန့်သတ်ချက်မရှိ အညံ့ခံမှု” သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိစေရန် ခြိမ်းခြောက်နေခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။

ထရမ့်သည် ၎င်း၏ နိုင်ငံရေးအခြေခံမူများကို ငြင်းပယ်လိုက်မည့် ကြီးမားသော စွန့်စားမှုတစ်ခု၏ အစပ်တွင် ရှိနေသည်။

အစိုးရစနစ်လွှဲပြောင်းရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည့် အမေရိကန်သမ္မတများကို ၎င်းကိုယ်တိုင် ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်ခဲ့သည့် အမြင်သည် ၎င်း၏ နိုင်ငံရေး လောကထဲသို့ ဝင်ရောက်လာမှုတွင် အရေးပါသည့် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။ အကယ်၍ အီရန်နှင့် စစ်ဖြစ်ခဲ့မည်ဆိုပါက ထရမ့်သည် ၎င်း၏ MAGA လှုပ်ရှားမှု၏ အလွန်ကြီးမားသည့် အစိတ်အပိုင်းကို လျစ်လျူရှုလိုက်မည် ဖြစ်သည်။ “အမေရိကန်ကို ဦးစားပေး” သမ္မတ သည် ၎င်းမနှစ်သက်ခဲ့သည့် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရေးသမားတစ်ဦး ဖြစ်လာ မည်ဖြစ်သည်။

သို့ရာတွင် ထရမ့်၏ သီးသန့်ရပ်တည်ရေးဝါဒတွင် မရှင်းလင်းမှုတစ်ခု ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ အီရန်သည် အစ္စရေးကို ချေမှုန်းရန် ခြိမ်းခြောက်မှုများ ပြုလုပ်နေသည့်အပြင် အမေရိကန်နှင့်လည်း ရန်သူဖြစ်နေသည့်အတွက် နျူကလီးယားလက်နက် ရရှိခွင့် မည်သည့်အခါမျှမရနိုင်ဟု ၎င်းက အမြဲပင် ပြောဆိုခဲ့သည်။

ကိုးကား- CNN

Photo: Foreign Policy

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

ခါမေနီက အမေရိကန်နှင့် အီရန်ညှိနှိုင်းနေစဉ်အတွင်း အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းကို ပြင်းထန်စွာဝေဖန်

အီရန်ခေါင်းဆောင် အယ်လီ ခါမေနီက အမေရိကန်နှင့် အဏုမြူ အစီအစဉ် ဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်နေစဉ် အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်မှုများ စတင်ခဲ့သည်ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့သည်။

အစ္စရေးက အီရန်ကို လွန်ခဲ့သည့်သီတင်းပတ်က တိုက်ခိုက်ခဲ့စဉ် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အမေရိကန်-အီရန် ဆွေးနွေးမှုများ ဆက်လက်ရှိနေချိန်တွင် စစ်ဆင်ရေးလုပ်ရပ်များ မဆောင်ရွက်ရန် အစ္စရေးကို အစပိုင်းတွင် သတိပေးခဲ့ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယိုကလည်း အစ္စရေး၏လုပ်ရပ်သည် တစ်ဖက်သတ်ဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြခဲ့သည်။

အီရန်ခေါင်းဆောင် အယ်လီ ခါမေနီက အမေရိကန်နှင့် အဏုမြူ အစီအစဉ် ဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်နေစဉ် အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်မှုများ စတင်ခဲ့သည်ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့သည်။

အစ္စရေးက အီရန်ကို လွန်ခဲ့သည့်သီတင်းပတ်က တိုက်ခိုက်ခဲ့စဉ် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အမေရိကန်-အီရန် ဆွေးနွေးမှုများ ဆက်လက်ရှိနေချိန်တွင် စစ်ဆင်ရေးလုပ်ရပ်များ မဆောင်ရွက်ရန် အစ္စရေးကို အစပိုင်းတွင် သတိပေးခဲ့ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယိုကလည်း အစ္စရေး၏လုပ်ရပ်သည် တစ်ဖက်သတ်ဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြခဲ့သည်။

သို့သော် ထရမ့်အစိုးရအရာရှိများက နောက်ပိုင်းတွင် အစ္စရေး၏ လုပ်ရပ်ကို ထောက်ခံပြောဆိုမှုများ ပြုလုပ်လာကာ အမေရိကန်သည်လည်း ၎င်းစစ်ဆင်ရေးတွင် ပါဝင်လာနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းမှုများ ရှိနေသည်။ ထရမ့်က လွန်ခဲ့သည့်သီတင်းပတ်က အီရန်၏အဏုမြူချဲ့ထွင်မှု အစီအစဉ် ကို ရပ်ဆိုင်းရန် “သဘောတူညီမှုရရှိရေး အခွင့်အလမ်းများစွာ ပေးခဲ့ကြောင်း” ပြောကြားခဲ့ပြီး အီရန်က ထိုသို့မလုပ်ဆောင်ခဲ့ဟု ဆိုသည်။

သို့သော် ယနေ့ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည့် ဗီဒီယိုသတင်းစကားတွင် ခါမေနီက အစ္စရေး၏တိုက်ခိုက်မှုသည် “မိမိတို့၏အရာရှိများ အမေရိကန်နှင့် သွယ်ဝိုက်ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်နေစဉ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်မှ စစ်ရေး သို့မဟုတ် တင်းမာသည့်လုပ်ရပ်များ လုပ်ဆောင်မည့်အရိပ်အယောင် လုံးဝမရှိခဲ့ကြောင်း” အားလုံးသိရှိစေရန် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေး၏ “အမေရိကန်မဟာမိတ်များ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်လာခြင်းသည် ဇီယွန်ဝါဒီအစိုးရ၏ အားနည်းချက်နှင့် မစွမ်းဆောင်နိုင်မှု၏ လက္ခဏာ တစ်ရပ်ဖြစ်သည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

“အီရန်နိုင်ငံသားများနှင့် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များက ယခင်က ပြင်းထန်စွာ အရေးယူခဲ့ပြီး၊ ဆက်လက်အရေးယူနေဆဲဖြစ်ကာ၊ အနာဂတ်တွင်လည်း အလားတူ အရေးယူမှုများ စီစဉ်ထားသည်မှာ ရန်သူကို အားနည်းစေ ခဲ့သည်” ဟု ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ခါမေနီက အီရန်နိုင်ငံသားများအား ၎င်းတို့၏ဘဝများကို အားမာန် အပြည့်ဖြင့် ဆက်လက်ရှင်သန်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ကိုးကား- CNN

Photo: The New York Times

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အီရန်ခေါင်းဆောင် အယ်လီ ခါမေနီက အမေရိကန်နှင့် အဏုမြူ အစီအစဉ် ဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်နေစဉ် အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်မှုများ စတင်ခဲ့သည်ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့သည်။

အစ္စရေးက အီရန်ကို လွန်ခဲ့သည့်သီတင်းပတ်က တိုက်ခိုက်ခဲ့စဉ် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က အမေရိကန်-အီရန် ဆွေးနွေးမှုများ ဆက်လက်ရှိနေချိန်တွင် စစ်ဆင်ရေးလုပ်ရပ်များ မဆောင်ရွက်ရန် အစ္စရေးကို အစပိုင်းတွင် သတိပေးခဲ့ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး မာကို ရူဘီယိုကလည်း အစ္စရေး၏လုပ်ရပ်သည် တစ်ဖက်သတ်ဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြခဲ့သည်။

သို့သော် ထရမ့်အစိုးရအရာရှိများက နောက်ပိုင်းတွင် အစ္စရေး၏ လုပ်ရပ်ကို ထောက်ခံပြောဆိုမှုများ ပြုလုပ်လာကာ အမေရိကန်သည်လည်း ၎င်းစစ်ဆင်ရေးတွင် ပါဝင်လာနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းမှုများ ရှိနေသည်။ ထရမ့်က လွန်ခဲ့သည့်သီတင်းပတ်က အီရန်၏အဏုမြူချဲ့ထွင်မှု အစီအစဉ် ကို ရပ်ဆိုင်းရန် “သဘောတူညီမှုရရှိရေး အခွင့်အလမ်းများစွာ ပေးခဲ့ကြောင်း” ပြောကြားခဲ့ပြီး အီရန်က ထိုသို့မလုပ်ဆောင်ခဲ့ဟု ဆိုသည်။

သို့သော် ယနေ့ထုတ်လွှင့်ခဲ့သည့် ဗီဒီယိုသတင်းစကားတွင် ခါမေနီက အစ္စရေး၏တိုက်ခိုက်မှုသည် “မိမိတို့၏အရာရှိများ အမေရိကန်နှင့် သွယ်ဝိုက်ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်နေစဉ် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အီရန်ဘက်မှ စစ်ရေး သို့မဟုတ် တင်းမာသည့်လုပ်ရပ်များ လုပ်ဆောင်မည့်အရိပ်အယောင် လုံးဝမရှိခဲ့ကြောင်း” အားလုံးသိရှိစေရန် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

အစ္စရေး၏ “အမေရိကန်မဟာမိတ်များ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်လာခြင်းသည် ဇီယွန်ဝါဒီအစိုးရ၏ အားနည်းချက်နှင့် မစွမ်းဆောင်နိုင်မှု၏ လက္ခဏာ တစ်ရပ်ဖြစ်သည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ 

“အီရန်နိုင်ငံသားများနှင့် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များက ယခင်က ပြင်းထန်စွာ အရေးယူခဲ့ပြီး၊ ဆက်လက်အရေးယူနေဆဲဖြစ်ကာ၊ အနာဂတ်တွင်လည်း အလားတူ အရေးယူမှုများ စီစဉ်ထားသည်မှာ ရန်သူကို အားနည်းစေ ခဲ့သည်” ဟု ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ခါမေနီက အီရန်နိုင်ငံသားများအား ၎င်းတို့၏ဘဝများကို အားမာန် အပြည့်ဖြင့် ဆက်လက်ရှင်သန်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ကိုးကား- CNN

Photo: The New York Times

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

ထရမ့်၏ အီရန်အပေါ်တိုက်ခိုက်ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အလွန်အရေးကြီးသော ဆုံးဖြတ်ချက်ချရန် ဝိရောဓိ အချက်များရှိနေ

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အီရန်ကို ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ဝိရောဓိ ဖြစ်နေသော အချက်အလက်များကြောင့် ရှုပ်ထွေးနေသည်ကိုတွေ့ရှိရသည်။

အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့များ၏ အကဲဖြတ်ချက်အရ အီရန် သည် နျူကလီးယားလက်နက် ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် နောက်ထပ် (၃) နှစ်ခန့် ကြာမည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် အစ္စရေးက အထောက်အထားမပြဘဲ အီရန်သည် အချိန်တိုအတွင်း နျူကလီးယားဗုံးပြုလုပ်ရန် အလျင်အမြန် ကြိုးစားနေသည်ဟု ဆိုသည်။ အဆိုပါအချက်နှစ်ခု၏ မှန်ကန်နိုင်မှုရာခိုင်နှုန်းအပေါ် ထရမ့်အနေဖြင့် စဉ်းစားသုံးသပ်နေနိုင်ကြောင်း ဆိုကြသည်။ 

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အီရန်ကို ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ဝိရောဓိ ဖြစ်နေသော အချက်အလက်များကြောင့် ရှုပ်ထွေးနေသည်ကိုတွေ့ရှိရသည်။

အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့များ၏ အကဲဖြတ်ချက်အရ အီရန် သည် နျူကလီးယားလက်နက် ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် နောက်ထပ် (၃) နှစ်ခန့် ကြာမည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် အစ္စရေးက အထောက်အထားမပြဘဲ အီရန်သည် အချိန်တိုအတွင်း နျူကလီးယားဗုံးပြုလုပ်ရန် အလျင်အမြန် ကြိုးစားနေသည်ဟု ဆိုသည်။ အဆိုပါအချက်နှစ်ခု၏ မှန်ကန်နိုင်မှုရာခိုင်နှုန်းအပေါ် ထရမ့်အနေဖြင့် စဉ်းစားသုံးသပ်နေနိုင်ကြောင်း ဆိုကြသည်။ 

အစ္စရေးသည် လွန်ခဲ့သော (၅) ရက်အတွင်း အီရန်၏ လုံခြုံရေး အခြေစိုက်စခန်းများနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံများကို တိကျစွာသိရှိပြီး ထိုအချက်ကို အသုံးချကာ ပြင်းထန်သော တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။သို့သော် အမေရိကန်၏ ထောက်လှမ်းရေးစနစ်သည် ကမ္ဘာ့အဆင့်မီအကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ထရမ့်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည်ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်နေသော အချက်အလက်များနှင့် ကျိုးကြောင်း ဆင်ခြင်မှုများကြောင့် လွှမ်းမိုးခံရမည် ဖြစ်သည်။ 

မိမိ၏ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့များက နျူကလီးယားဗုံးထုတ်လုပ်နိုင်ရန် အချိန်ကာလ ဝေးကွာသည်ဟု အကဲဖြတ်ထားသော နိုင်ငံတစ်ခုကို တိုက်ခိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်မှုသည် လွန်စွာအရေးကြီးသည်ဟု ဆိုကြသည်။ အဘယ်ကြောင့် မိမိ၏ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့များက ဖြစ်နိုင်ခြေမရှိဟု ဆုံးဖြတ်ထားသော အရာတစ်ခုကို တားဆီးရန် ရည်ရွယ်ချက် တစ်ခုတည်း ဖြင့် ပဋိပက္ခတစ်ခုထဲသို့ ဇွတ်ဆွဲသွင်းခံမည်ဆိုပါက နောင်ဖြစ်ပေါ်လာမည့် အကျိုးဆက်များအတွက် စဉ်းစားချင့်ချိန်နေဟန်ရှိသည်ဟု သုံးသပ်နေ ကြသည်။

အစ္စရေး၏ လုပ်ဆောင်ချက်တွင် ပါဝင်ခြင်းသည် ကိုယ်ပိုင် စိန်ခေါ်မှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေမည်ဖြစ်သည်။ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန် ယာဟုက အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက်ဖန်တီးရန် လျှို့ဝှက်စွာ အလျှင်အမြန်လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု ဆိုသည်။ အကယ်၍ ထိုသို့ဆိုလျှင် အီရန်သည် လျှို့ဝှက်စွာ လုပ်ဆောင်နေပြီး Fordow တောင်ကုန်း၌ တည်ရှိသော ယူရေနီယမ် ထပ်တိုးသန့်စင်သည့် အဆောက်အဦကို တစ်ကြိမ်တည်း ပစ်ခတ်ဖျက်ဆီးခြင်းဖြင့် လုံးဝရပ်တန့်နိုင်မည် မဟုတ်ဘဲပုန်းကွယ်နေသော ပစ်မှတ်များစွာကို ထပ်ခါထပ်ခါ တိုက်ခိုက်ရမည် ဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်သည် Fordow နျူကလီးယားစက်ရုံကို GBU-57 “ဘန်ကာ-ဘာစတာ” ဗုံးဖြင့် တိုက်ခိုက်ရန် စဉ်းစားနေသော်လည်း ထိုဗုံးသည် အဆောက်အဦကို ဖောက်ထွင်းနိုင်မည်ဟု အာမခံချက် မရှိပေ။ ၂၀၁၉ ခုနှစ် New York Times အစီရင်ခံစာအရ စမ်းသပ်မှုများက ဖောက်ထွင်း နိုင်သည်ဟု ဖော်ပြထားသော်လည်း ထရမ့်သည် “ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည်” ဆိုသော အချက်ပေါ်မူတည်ကာ အခြားပဋိပက္ခတစ်ခုထဲသို့ မဝင်လိုဟု ရှုမြင်နေကြသည်။

ထရမ့်အတွက် အိပ်မက်ဆိုးတစ်ခုမှာ အစ္စရေး၏ လုပ်ဆောင်ချက်တွင် ပါဝင်ပြီး Fordow ကို ဖျက်ဆီးမိသော်လည်း အီရန်၏ နျူကလီးယား အစီအစဉ်သည် တစ်နည်းနည်းဖြင့် ဆက်လက်ရှင်သန်နေသည်ကို တွေ့ရှိရခြင်းဖြစ်နိုင်သည်။ ထိုအခါ အီရန်ခေါင်းဆောင်များသည် ၎င်းတို့၏ အသက်ရှင်ရေးအတွက် နျူကလီးယားလက်နက်ထုတ်လုပ်ရန် အပြင်းအထန် ကြိုးစားလာနိုင်သည်။

အစ္စရေး၏ ထောက်လှမ်းရေးသည် လွန်ခဲ့သော (၁၈) လအတွင်း အလွန် တိကျမှန်ကန်ခဲ့သော်လည်း ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ဟားမက် ၏ အကြီးစား တိုက်ခိုက်မှုကို ကြိုတင်မသိရှိခဲ့ပေ။ ထိုအချက်ကို ကြည့်ခြင်း အားဖြင့် မည်သည့်အရာမျှ ပြီးပြည့်စုံခြင်း မရှိသည်ကို တွေ့နိုင်သည်။ ထိုအချက်သည် ထရမ့်၏ အီရန်အပေါ် တိုက်ရိုက် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ရန် စဉ်းစားဆင်ခြင်မှုကို နှောင့်ယှက်နေသည်ဟု သုံးသပ်ကြသည်။

ကိုးကား- CNN

Photo: aa.com.tr

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အီရန်ကို ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ဝိရောဓိ ဖြစ်နေသော အချက်အလက်များကြောင့် ရှုပ်ထွေးနေသည်ကိုတွေ့ရှိရသည်။

အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့များ၏ အကဲဖြတ်ချက်အရ အီရန် သည် နျူကလီးယားလက်နက် ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် နောက်ထပ် (၃) နှစ်ခန့် ကြာမည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော် အစ္စရေးက အထောက်အထားမပြဘဲ အီရန်သည် အချိန်တိုအတွင်း နျူကလီးယားဗုံးပြုလုပ်ရန် အလျင်အမြန် ကြိုးစားနေသည်ဟု ဆိုသည်။ အဆိုပါအချက်နှစ်ခု၏ မှန်ကန်နိုင်မှုရာခိုင်နှုန်းအပေါ် ထရမ့်အနေဖြင့် စဉ်းစားသုံးသပ်နေနိုင်ကြောင်း ဆိုကြသည်။ 

အစ္စရေးသည် လွန်ခဲ့သော (၅) ရက်အတွင်း အီရန်၏ လုံခြုံရေး အခြေစိုက်စခန်းများနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံများကို တိကျစွာသိရှိပြီး ထိုအချက်ကို အသုံးချကာ ပြင်းထန်သော တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။သို့သော် အမေရိကန်၏ ထောက်လှမ်းရေးစနစ်သည် ကမ္ဘာ့အဆင့်မီအကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ထရမ့်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည်ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်နေသော အချက်အလက်များနှင့် ကျိုးကြောင်း ဆင်ခြင်မှုများကြောင့် လွှမ်းမိုးခံရမည် ဖြစ်သည်။ 

မိမိ၏ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့များက နျူကလီးယားဗုံးထုတ်လုပ်နိုင်ရန် အချိန်ကာလ ဝေးကွာသည်ဟု အကဲဖြတ်ထားသော နိုင်ငံတစ်ခုကို တိုက်ခိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်မှုသည် လွန်စွာအရေးကြီးသည်ဟု ဆိုကြသည်။ အဘယ်ကြောင့် မိမိ၏ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့များက ဖြစ်နိုင်ခြေမရှိဟု ဆုံးဖြတ်ထားသော အရာတစ်ခုကို တားဆီးရန် ရည်ရွယ်ချက် တစ်ခုတည်း ဖြင့် ပဋိပက္ခတစ်ခုထဲသို့ ဇွတ်ဆွဲသွင်းခံမည်ဆိုပါက နောင်ဖြစ်ပေါ်လာမည့် အကျိုးဆက်များအတွက် စဉ်းစားချင့်ချိန်နေဟန်ရှိသည်ဟု သုံးသပ်နေ ကြသည်။

အစ္စရေး၏ လုပ်ဆောင်ချက်တွင် ပါဝင်ခြင်းသည် ကိုယ်ပိုင် စိန်ခေါ်မှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေမည်ဖြစ်သည်။ အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန် ယာဟုက အီရန်သည် နျူကလီးယားလက်နက်ဖန်တီးရန် လျှို့ဝှက်စွာ အလျှင်အမြန်လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု ဆိုသည်။ အကယ်၍ ထိုသို့ဆိုလျှင် အီရန်သည် လျှို့ဝှက်စွာ လုပ်ဆောင်နေပြီး Fordow တောင်ကုန်း၌ တည်ရှိသော ယူရေနီယမ် ထပ်တိုးသန့်စင်သည့် အဆောက်အဦကို တစ်ကြိမ်တည်း ပစ်ခတ်ဖျက်ဆီးခြင်းဖြင့် လုံးဝရပ်တန့်နိုင်မည် မဟုတ်ဘဲပုန်းကွယ်နေသော ပစ်မှတ်များစွာကို ထပ်ခါထပ်ခါ တိုက်ခိုက်ရမည် ဖြစ်သည်။ 

အမေရိကန်သည် Fordow နျူကလီးယားစက်ရုံကို GBU-57 “ဘန်ကာ-ဘာစတာ” ဗုံးဖြင့် တိုက်ခိုက်ရန် စဉ်းစားနေသော်လည်း ထိုဗုံးသည် အဆောက်အဦကို ဖောက်ထွင်းနိုင်မည်ဟု အာမခံချက် မရှိပေ။ ၂၀၁၉ ခုနှစ် New York Times အစီရင်ခံစာအရ စမ်းသပ်မှုများက ဖောက်ထွင်း နိုင်သည်ဟု ဖော်ပြထားသော်လည်း ထရမ့်သည် “ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည်” ဆိုသော အချက်ပေါ်မူတည်ကာ အခြားပဋိပက္ခတစ်ခုထဲသို့ မဝင်လိုဟု ရှုမြင်နေကြသည်။

ထရမ့်အတွက် အိပ်မက်ဆိုးတစ်ခုမှာ အစ္စရေး၏ လုပ်ဆောင်ချက်တွင် ပါဝင်ပြီး Fordow ကို ဖျက်ဆီးမိသော်လည်း အီရန်၏ နျူကလီးယား အစီအစဉ်သည် တစ်နည်းနည်းဖြင့် ဆက်လက်ရှင်သန်နေသည်ကို တွေ့ရှိရခြင်းဖြစ်နိုင်သည်။ ထိုအခါ အီရန်ခေါင်းဆောင်များသည် ၎င်းတို့၏ အသက်ရှင်ရေးအတွက် နျူကလီးယားလက်နက်ထုတ်လုပ်ရန် အပြင်းအထန် ကြိုးစားလာနိုင်သည်။

အစ္စရေး၏ ထောက်လှမ်းရေးသည် လွန်ခဲ့သော (၁၈) လအတွင်း အလွန် တိကျမှန်ကန်ခဲ့သော်လည်း ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ဟားမက် ၏ အကြီးစား တိုက်ခိုက်မှုကို ကြိုတင်မသိရှိခဲ့ပေ။ ထိုအချက်ကို ကြည့်ခြင်း အားဖြင့် မည်သည့်အရာမျှ ပြီးပြည့်စုံခြင်း မရှိသည်ကို တွေ့နိုင်သည်။ ထိုအချက်သည် ထရမ့်၏ အီရန်အပေါ် တိုက်ရိုက် ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ရန် စဉ်းစားဆင်ခြင်မှုကို နှောင့်ယှက်နေသည်ဟု သုံးသပ်ကြသည်။

ကိုးကား- CNN

Photo: aa.com.tr

ဘာသာပြန်ဆိုသူ- ဦးဝင်းဇော်ထွန်း၊ ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး၊ နစက-၂