အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးအော်လင်းမြို့တွင် ဇန်နဝါရီ ၁ ရက် နှစ်သစ်ကူးနေ့ နံနက်အစောပိုင်း ၀၃၅၀ အချိန်၌ ကားတစ်စီးက နှစ်သစ်ကူးပွဲတော် ကျင်းပနေသည့် လူအုပ်ကြီးထဲ ဝင်ရောက်တိုက်ခဲ့သဖြင့် အနည်းဆုံး လူ ၁၅ ဦး သေဆုံးသွားပြီး လူဒါဇင်ပေါင်း များစွာ ဒဏ်ရာရရှိသွားပါသည်။

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးအော်လင်းမြို့တွင် ဇန်နဝါရီ ၁ ရက် နှစ်သစ်ကူးနေ့ နံနက်အစောပိုင်း ၀၃၅၀ အချိန်၌ ကားတစ်စီးက နှစ်သစ်ကူးပွဲတော် ကျင်းပနေသည့် လူအုပ်ကြီးထဲ ဝင်ရောက်တိုက်ခဲ့သဖြင့် အနည်းဆုံး လူ ၁၅ ဦး သေဆုံးသွားပြီး လူဒါဇင်ပေါင်း များစွာ ဒဏ်ရာရရှိသွားပါသည်။
အဆိုပါတိုက်ခိုက်မှုအတွက် သံသယရှိသူ အသက် ၄၂ အရွယ် တက္ကဆက်ဒေသခံ Shamsud-Din Jabbar ဆိုသူမှာ ရဲအရာရှိများ၏ သေနတ်ဖြင့်ပစ်ခတ်မှုကြောင့် အခင်းဖြစ်ပွားရာနေရာတွင် သေဆုံးသွားပြီး ၎င်းသည် စစ်မှုထမ်းဟောင်းတစ်ဦး ဖြစ်ကြောင်း စစ်ဆေး သိရှိ ရပါသည်။ တိုက်ခိုက်ရာ၌ အသုံးပြုခဲ့သည့် ကုန်တင်ကားထဲတွင် ISIS အလံ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သဖြင့် ထိုတိုက်ခိုက်မှုမှာ အကြမ်းဖက်မှု ဟုတ်၊ မဟုတ် FBI က စစ်ဆေးလျက်ရှိပါသည်။
ကိုးကား - CNN
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နယူးအော်လင်းမြို့တွင် ဇန်နဝါရီ ၁ ရက် နှစ်သစ်ကူးနေ့ နံနက်အစောပိုင်း ၀၃၅၀ အချိန်၌ ကားတစ်စီးက နှစ်သစ်ကူးပွဲတော် ကျင်းပနေသည့် လူအုပ်ကြီးထဲ ဝင်ရောက်တိုက်ခဲ့သဖြင့် အနည်းဆုံး လူ ၁၅ ဦး သေဆုံးသွားပြီး လူဒါဇင်ပေါင်း များစွာ ဒဏ်ရာရရှိသွားပါသည်။
အဆိုပါတိုက်ခိုက်မှုအတွက် သံသယရှိသူ အသက် ၄၂ အရွယ် တက္ကဆက်ဒေသခံ Shamsud-Din Jabbar ဆိုသူမှာ ရဲအရာရှိများ၏ သေနတ်ဖြင့်ပစ်ခတ်မှုကြောင့် အခင်းဖြစ်ပွားရာနေရာတွင် သေဆုံးသွားပြီး ၎င်းသည် စစ်မှုထမ်းဟောင်းတစ်ဦး ဖြစ်ကြောင်း စစ်ဆေး သိရှိ ရပါသည်။ တိုက်ခိုက်ရာ၌ အသုံးပြုခဲ့သည့် ကုန်တင်ကားထဲတွင် ISIS အလံ ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သဖြင့် ထိုတိုက်ခိုက်မှုမှာ အကြမ်းဖက်မှု ဟုတ်၊ မဟုတ် FBI က စစ်ဆေးလျက်ရှိပါသည်။
ကိုးကား - CNN

လာ့စ်ဗီးဂတ်စ်မြို့ရှိ ထရမ့်အမည်ရှိနိုင်ငံတကာဟိုတယ်အပြင်ဘက်တွင် တက်စလာလျှပ်စစ်ကား ပေါက်ကွဲမှုသည် အကြမ်းဖက်ဝါဒ၏ လုပ်ရပ်ဖြစ်ဖွယ်ရှိကြောင်း အီလွန်မက်စ်က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် လျှပ်စစ်ကား မောင်းနှင်သူတစ်ဦး သေဆုံးပြီး အနည်းဆုံး လူခုနစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
လာ့စ်ဗီးဂတ်စ်မြို့ရှိ ထရမ့်အမည်ရှိနိုင်ငံတကာဟိုတယ်အပြင်ဘက်တွင် တက်စလာလျှပ်စစ်ကား ပေါက်ကွဲမှုသည် အကြမ်းဖက်ဝါဒ၏ လုပ်ရပ်ဖြစ်ဖွယ်ရှိကြောင်း အီလွန်မက်စ်က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် လျှပ်စစ်ကား မောင်းနှင်သူတစ်ဦး သေဆုံးပြီး အနည်းဆုံး လူခုနစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
အဆိုပါဖြစ်ရပ်သည် လူ ၁၅ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ရသည့် နယူးအော်လန်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော လူအုပ်စုအား ကားဖြင့်ဝင်တိုက်မှုနှင့် သေနတ်ပစ်ဖောက်မှုတို့နှင့် ဆက်စပ်မှုရှိနိုင်ကြောင်း တက်စလာ စီအီးအိုက စွပ်စွဲ ခဲ့ပါသည်။တိုက်ခိုက်မှုတွင် အသုံးပြုသည့်ကားကို “အသေခံဗုံး” ဟု ရည်ညွှန်းခဲ့ပါသည်။
အကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုဟု ရှုမြင်ကြောင်း၊ နယူးအော်လန်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် လျှပ်စစ်ကား ဖောက်ခွဲတိုက်ခိုက်မှုများတွင် တူရိုကား အငှား ကုမ္ပဏီထံမှကားများကို ငှားရမ်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး တစ်နည်းနည်းဖြင့် ချိတ်ဆက်နေခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း အီလွန်မက်စ်က ဆိုပါသည်။
လျှပ်စစ်ကားပေါက်ကွဲမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အစောပိုင်းက ပြစ်တင်မှုများကို အီလွန်မက်စ်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ငြင်းဆိုခဲ့ပါသည်။ “လျှပ်စစ်ကား ဘက်ထရီပေါက်ကွဲမှုဆိုတာ လုံးဝမဟုတ်ပါဘူး။ ကားက ပုံမှန်အတိုင်းပဲ ရှိနေတာပါ။ ကားကို စစ်ဆေးပြီးသွားပါပြီ။ ဘက်ထရီပေါက်ကွဲမှု မဟုတ်ပါဘူး။ အသေခံဗုံးခွဲမှုပါပဲ” ဟု ဆိုထားပါသည်။
အွန်လိုင်းပေါ်တွင် ပျံ့နှံ့နေသည့် CCTV မှတ်တမ်းများတွင် ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ယာဉ်၏ ကုန်တင်ခန်း၏အဖုံးမှာ စုတ်ပြတ်သွားကြောင်း ပြသထားပြီး ဖြစ်စဉ်အတွင်း သေးငယ်သော ပေါက်ကွဲမှုများစွာကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ကားမီးလောင်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ယာဉ်မောင်းသည် အခင်းဖြစ်နေရာတွင် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ အာဏာပိုင်များက အဆိုပါပေါက်ကွဲမှုအား အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်အဖြစ် စုံစမ်းစစ်ဆေးလျက်ရှိပြီး လျှပ်စစ်ကားပေါ်၌ ဗုံးနှင့်သဏ္ဌန်တူသော ပစ္စည်းများ သယ်ဆောင်လာသည်ဟု အမည်မဖော်လိုသူ အရာရှိတစ်ဦး၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ကိုးကား၍ ABC သတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးအဖွဲ့သည် အခင်းဖြစ်ပွားရခြင်း၏ နောက်ကွယ်မှအကြောင်းရင်းများကို ဖော်ထုတ်ရန်လျှပ်စစ်ကားပေါ်တွင် သေဆုံးသွားသည့် ယာဉ်မောင်း၏နောက်ကြောင်းကို စုံစမ်းလျက်ရှိနေပြီး ၎င်းက ဖောက်ခွဲမှုလုပ်ဆောင်ရန် ရည်ရွယ်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ ဆုံးဖြတ်ရန်အတွက် သုံးသပ်နေကြပါသည်။
ကိုးကား-Myanmar National Post
Photo- CNN
လာ့စ်ဗီးဂတ်စ်မြို့ရှိ ထရမ့်အမည်ရှိနိုင်ငံတကာဟိုတယ်အပြင်ဘက်တွင် တက်စလာလျှပ်စစ်ကား ပေါက်ကွဲမှုသည် အကြမ်းဖက်ဝါဒ၏ လုပ်ရပ်ဖြစ်ဖွယ်ရှိကြောင်း အီလွန်မက်စ်က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါ ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် လျှပ်စစ်ကား မောင်းနှင်သူတစ်ဦး သေဆုံးပြီး အနည်းဆုံး လူခုနစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
အဆိုပါဖြစ်ရပ်သည် လူ ၁၅ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ရသည့် နယူးအော်လန်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော လူအုပ်စုအား ကားဖြင့်ဝင်တိုက်မှုနှင့် သေနတ်ပစ်ဖောက်မှုတို့နှင့် ဆက်စပ်မှုရှိနိုင်ကြောင်း တက်စလာ စီအီးအိုက စွပ်စွဲ ခဲ့ပါသည်။တိုက်ခိုက်မှုတွင် အသုံးပြုသည့်ကားကို “အသေခံဗုံး” ဟု ရည်ညွှန်းခဲ့ပါသည်။
အကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုဟု ရှုမြင်ကြောင်း၊ နယူးအော်လန်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော တိုက်ခိုက်မှုများနှင့် လျှပ်စစ်ကား ဖောက်ခွဲတိုက်ခိုက်မှုများတွင် တူရိုကား အငှား ကုမ္ပဏီထံမှကားများကို ငှားရမ်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး တစ်နည်းနည်းဖြင့် ချိတ်ဆက်နေခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း အီလွန်မက်စ်က ဆိုပါသည်။
လျှပ်စစ်ကားပေါက်ကွဲမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး အစောပိုင်းက ပြစ်တင်မှုများကို အီလွန်မက်စ်က ပြင်းပြင်းထန်ထန် ငြင်းဆိုခဲ့ပါသည်။ “လျှပ်စစ်ကား ဘက်ထရီပေါက်ကွဲမှုဆိုတာ လုံးဝမဟုတ်ပါဘူး။ ကားက ပုံမှန်အတိုင်းပဲ ရှိနေတာပါ။ ကားကို စစ်ဆေးပြီးသွားပါပြီ။ ဘက်ထရီပေါက်ကွဲမှု မဟုတ်ပါဘူး။ အသေခံဗုံးခွဲမှုပါပဲ” ဟု ဆိုထားပါသည်။
အွန်လိုင်းပေါ်တွင် ပျံ့နှံ့နေသည့် CCTV မှတ်တမ်းများတွင် ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ယာဉ်၏ ကုန်တင်ခန်း၏အဖုံးမှာ စုတ်ပြတ်သွားကြောင်း ပြသထားပြီး ဖြစ်စဉ်အတွင်း သေးငယ်သော ပေါက်ကွဲမှုများစွာကို တွေ့ရှိရပါသည်။ ကားမီးလောင်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ရာ ယာဉ်မောင်းသည် အခင်းဖြစ်နေရာတွင် သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ အာဏာပိုင်များက အဆိုပါပေါက်ကွဲမှုအား အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်အဖြစ် စုံစမ်းစစ်ဆေးလျက်ရှိပြီး လျှပ်စစ်ကားပေါ်၌ ဗုံးနှင့်သဏ္ဌန်တူသော ပစ္စည်းများ သယ်ဆောင်လာသည်ဟု အမည်မဖော်လိုသူ အရာရှိတစ်ဦး၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုကို ကိုးကား၍ ABC သတင်းဌာနက ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးအဖွဲ့သည် အခင်းဖြစ်ပွားရခြင်း၏ နောက်ကွယ်မှအကြောင်းရင်းများကို ဖော်ထုတ်ရန်လျှပ်စစ်ကားပေါ်တွင် သေဆုံးသွားသည့် ယာဉ်မောင်း၏နောက်ကြောင်းကို စုံစမ်းလျက်ရှိနေပြီး ၎င်းက ဖောက်ခွဲမှုလုပ်ဆောင်ရန် ရည်ရွယ်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ ဆုံးဖြတ်ရန်အတွက် သုံးသပ်နေကြပါသည်။
ကိုးကား-Myanmar National Post
Photo- CNN

ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့များ အနောက်အာဖရိကဒေသမှ ဆုတ်ခွာမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ယခင် ပြင်သစ်ကိုလိုနီဖြစ်ခဲ့သည့် အနောက်အာဖရိကဒေသများအပေါ် စစ်ရေးအရ လွှမ်းမိုးမှုကို လျှော့ချသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အိုင်ဗရီကို့စ်နိုင်ငံသမ္မတ Alassane Ouattara က ကြေညာလိုက်ပါသည်။
ထိုသို့ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် မိမိတို့နိုင်ငံ၏ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ ခေတ်မီတိုးတက်လာခြင်းပင်ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတက ၎င်း၏ နှစ်သစ်ကူးမိန့်ခွန်းတွင် ပြောကြား ထားပါသည်။
ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့များ အနောက်အာဖရိကဒေသမှ ဆုတ်ခွာမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ယခင် ပြင်သစ်ကိုလိုနီဖြစ်ခဲ့သည့် အနောက်အာဖရိကဒေသများအပေါ် စစ်ရေးအရ လွှမ်းမိုးမှုကို လျှော့ချသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အိုင်ဗရီကို့စ်နိုင်ငံသမ္မတ Alassane Ouattara က ကြေညာလိုက်ပါသည်။
ထိုသို့ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် မိမိတို့နိုင်ငံ၏ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ ခေတ်မီတိုးတက်လာခြင်းပင်ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတက ၎င်း၏ နှစ်သစ်ကူးမိန့်ခွန်းတွင် ပြောကြား ထားပါသည်။
ထို့ပြင် ဆီနီဂေါနိုင်ငံကလည်း ၎င်း၏နယ်မြေအတွင်း အခြေစိုက်ထားသော ပြင်သစ်စစ်စခန်းများ ဆုတ်ခွာမည်ဟု ပြီးခဲ့သည့်လကကြေညာခဲ့ပြီး ထိုသို့ ဆုတ်ခွာမှု မှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ပြီးဆုံးမည်ဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုပြောကြားထားသည်။
အိုင်ဗရီကို့စ်နိုင်ငံသည် ပြင်သစ်ကိုလိုနီနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပြီး ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေးရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ လက်ရှိ အနောက်အာဖရိကတွင် ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့ အများဆုံးရှိသည့် နိုင်ငံသည် အိုင်ဗရီကို့စ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး တပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အား ၆၀၀ အထိ ကျန်ရှိကာ ဆီနီဂေါနိုင်ငံတွင်မူ ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အား ၃၅၀ အထိ ကျန်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။
ကိုးကား - BBC
ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့များ အနောက်အာဖရိကဒေသမှ ဆုတ်ခွာမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ယခင် ပြင်သစ်ကိုလိုနီဖြစ်ခဲ့သည့် အနောက်အာဖရိကဒေသများအပေါ် စစ်ရေးအရ လွှမ်းမိုးမှုကို လျှော့ချသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အိုင်ဗရီကို့စ်နိုင်ငံသမ္မတ Alassane Ouattara က ကြေညာလိုက်ပါသည်။
ထိုသို့ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် မိမိတို့နိုင်ငံ၏ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ ခေတ်မီတိုးတက်လာခြင်းပင်ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတက ၎င်း၏ နှစ်သစ်ကူးမိန့်ခွန်းတွင် ပြောကြား ထားပါသည်။
ထို့ပြင် ဆီနီဂေါနိုင်ငံကလည်း ၎င်း၏နယ်မြေအတွင်း အခြေစိုက်ထားသော ပြင်သစ်စစ်စခန်းများ ဆုတ်ခွာမည်ဟု ပြီးခဲ့သည့်လကကြေညာခဲ့ပြီး ထိုသို့ ဆုတ်ခွာမှု မှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ပြီးဆုံးမည်ဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုပြောကြားထားသည်။
အိုင်ဗရီကို့စ်နိုင်ငံသည် ပြင်သစ်ကိုလိုနီနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပြီး ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်တွင် လွတ်လပ်ရေးရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ လက်ရှိ အနောက်အာဖရိကတွင် ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့ အများဆုံးရှိသည့် နိုင်ငံသည် အိုင်ဗရီကို့စ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး တပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အား ၆၀၀ အထိ ကျန်ရှိကာ ဆီနီဂေါနိုင်ငံတွင်မူ ပြင်သစ်တပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အား ၃၅၀ အထိ ကျန်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။
ကိုးကား - BBC

ပြီးခဲ့သည့်ရက်က ရုရှားအထူးစစ်ဆင်ရေးနယ်မြေ အတွင်း ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀၅၀ ဦး ကျဆုံးသွားကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အစီရင်ခံစာက ဖော်ပြထားပါသည်။
ထို့ပြင် ယင်းနေ့မှာပင် ယူကရိန်း၏ HIMARS နှင့် Uragan ဒုံးပျံ ၇ စင်းနှင့် ဒရုန်း ၆၆ စင်းတို့ကို ရုရှား လေကြောင်းက ပစ်ချခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို ကိုးကား၍ TASS သတင်းဌာနက ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ကိုးကား(TASS)
ပြီးခဲ့သည့်ရက်က ရုရှားအထူးစစ်ဆင်ရေးနယ်မြေ အတွင်း ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀၅၀ ဦး ကျဆုံးသွားကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အစီရင်ခံစာက ဖော်ပြထားပါသည်။
ထို့ပြင် ယင်းနေ့မှာပင် ယူကရိန်း၏ HIMARS နှင့် Uragan ဒုံးပျံ ၇ စင်းနှင့် ဒရုန်း ၆၆ စင်းတို့ကို ရုရှား လေကြောင်းက ပစ်ချခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို ကိုးကား၍ TASS သတင်းဌာနက ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ကိုးကား(TASS)
ပြီးခဲ့သည့်ရက်က ရုရှားအထူးစစ်ဆင်ရေးနယ်မြေ အတွင်း ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀၅၀ ဦး ကျဆုံးသွားကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ အစီရင်ခံစာက ဖော်ပြထားပါသည်။
ထို့ပြင် ယင်းနေ့မှာပင် ယူကရိန်း၏ HIMARS နှင့် Uragan ဒုံးပျံ ၇ စင်းနှင့် ဒရုန်း ၆၆ စင်းတို့ကို ရုရှား လေကြောင်းက ပစ်ချခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို ကိုးကား၍ TASS သတင်းဌာနက ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ကိုးကား(TASS)

အစ္စရေးစစ်တပ်သည် အရပ်သားများကို အစုလိုက် အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုများ ပြုခဲ့သည့်အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ အမေရိကန်သတင်းဌာနတစ်ခုဖြစ်သော New York Times က မကြာသေးမီက ထုတ်ပြန်ခဲ့ ပါသည်။ သို့သော် ၎င်းသတင်းဖော်ပြချက်တွင် သေဆုံးသူ ပါလက်စတိုင်းများကို စာရင်းဇယားနှင့် ထုတ်ပြန်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ သေဆုံးသည့်အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ရေးသားဖော်ပြခဲ့ခြင်းသာဖြစ်ပြီး အဓိကကျသော စာရင်းများကို ချန်လှပ်ထားသည်။
အစ္စရေးစစ်တပ်သည် အရပ်သားများကို အစုလိုက် အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုများ ပြုခဲ့သည့်အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ အမေရိကန်သတင်းဌာနတစ်ခုဖြစ်သော New York Times က မကြာသေးမီက ထုတ်ပြန်ခဲ့ ပါသည်။ သို့သော် ၎င်းသတင်းဖော်ပြချက်တွင် သေဆုံးသူ ပါလက်စတိုင်းများကို စာရင်းဇယားနှင့် ထုတ်ပြန်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ သေဆုံးသည့်အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ရေးသားဖော်ပြခဲ့ခြင်းသာဖြစ်ပြီး အဓိကကျသော စာရင်းများကို ချန်လှပ်ထားသည်။
ဒီဇင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့ထုတ် NYT၏ သတင်းတစ်ခု၌ မထင်မရှား အကြမ်းဖက်ဟားမတ်စ်အဖွဲ့ ၏ပစ်မှတ်တစ်ခုကို အစ္စရေးလေတပ်က ဗုံးကျဲတိုက်ခိုက်ခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး အရပ်သား ၂၀ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်ဟု ယင်းသတင်းစာက ဗုံးသီးအခွံတစ်ခုပုံဖြင့် သတင်းတင်ပြခဲ့ပါသည်။ ၎င်းသတင်းဆောင်းပါး၏ အဆုံး၌ “ယခင်က အစ္စရေးစစ်တပ်တွင်သုံးသည့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ ယခုတော့ မရှိတော့ပါ” ဟု ရေးသားခဲ့ ပါသည်။
၂၀၂၄ ဧပြီလအစောပိုင်းတွင် +972 မဂ္ဂဇင်းက အစ္စရေး စစ်တပ်တွင်းရှိ သတင်းရင်းမြစ်များကို ကိုးကားပြီး အစ္စရေးစစ်တပ်သည် အရပ်သားအစုလိုက် သတ်ဖြတ်မှု နှင့်ပတ်သက်၍ ရေးသားတင်ပြထားမှုများရှိခဲ့သည်။ +972 ၏ ဆောင်းပါးတွင် ဟားမတ်စ် တပ်ရင်းမှူး ဝီဆမ် ဖာဟတ်ကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သော အစ္စရေး၏ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုသည် အရပ်သား ၁၀၀ ကို သတ်ဖြတ်ရန် ခွင့်ပြုထားသကဲ့သို့ဖြစ်နေကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။ ဟားမတ်စ် ဗဟိုဂါဇာတပ်မဟာမှူး အေမန်နိုဖယ်ကို သတ်ဖြတ်ရန်အတွက် ကြိုးစားရာတွင် အရပ်သား ၃၀၀ ခန့်သေဆုံးခဲ့ရသည် ဟုလည်း ဆိုပါသည်။ ၎င်းဖြစ်ရပ် သည် လွန်စွာအရုပ်ဆိုး အကျည်းတန်ပြီး အဆိုပါ ဖော်ပြမှုကို အစ္စရေးစစ်တပ်က ငြင်းဆိုထားပါသည်။
အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ဟားမတ် အကြီးတန်း အရာရှိများ ကို လုပ်ကြံရန်ကြိုးစားသည့် အခါတိုင်း အရပ်သား သေဆုံးမှုများ ရာနှင့်ချီကာဖြစ်နေပြီး အဆိုပါဖြစ်စဉ် များနှင့်ပတ်သက်၍ ကုလသမဂ္ဂအနေဖြင့် စုံစမ်း စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်သင့်ကြောင်းနှင့် +972 ၏ သတင်း တင်ပြမှုများသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှ ဖြစ်စဉ်များကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင်မှ ရေးသားတင်ပြခဲ့ကြောင်း NYT က ဖော်ပြ ခဲ့ပါသည်။ ၎င်းဖြစ်စဉ်များသည် ဂါဇာတွင်သာ ဖြစ်ပွား ခဲ့ခြင်းမဟုတ်ဘဲ လစ်ဘနွန်တွင်လည်း အစ္စရေးစစ်တပ် က ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟုလည်း ဆိုပါသည်။ ဟစ်ဇ်ဘိုလာ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဆေးရက်ဟတ်ဆန်နက်ရှလား ကို လုပ်ကြံမှု၌လည်း ဘေရွတ်တောင်ပိုင်းရှိ အရပ်သား အဆောက်အအုံများစွာကို အစ္စရေးကလေတပ်က ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး သေဆုံးသူ ၃၀၀ ခန့်ရှိခဲ့မည်ဟု သတင်းဌာနကဆိုပါသည်။
အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များက အရပ်သားများကို လူသားဒိုင်းအဖြစ်အသုံးပြုနေခြင်းများရှိသည့်အတွက် ယခုကဲ့သို့ အရပ်သားသေဆုံးမှုများ ရှိနေခြင်းမှန်သော်လည်း အစုလိုက်အပြုံလိုက်သေစေတတ်မှုကို ရှောင်ကြဉ်နိုင်ရန် အစ္စရေးစစ်တပ်အနေဖြင့် ဆောင်ရွက်သင့်သည်ဟုလည်း သတင်းဆောင်းပါးတွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ကိုးကား-Myanmar National Post
အစ္စရေးစစ်တပ်သည် အရပ်သားများကို အစုလိုက် အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုများ ပြုခဲ့သည့်အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ အမေရိကန်သတင်းဌာနတစ်ခုဖြစ်သော New York Times က မကြာသေးမီက ထုတ်ပြန်ခဲ့ ပါသည်။ သို့သော် ၎င်းသတင်းဖော်ပြချက်တွင် သေဆုံးသူ ပါလက်စတိုင်းများကို စာရင်းဇယားနှင့် ထုတ်ပြန်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ သေဆုံးသည့်အကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ရေးသားဖော်ပြခဲ့ခြင်းသာဖြစ်ပြီး အဓိကကျသော စာရင်းများကို ချန်လှပ်ထားသည်။
ဒီဇင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့ထုတ် NYT၏ သတင်းတစ်ခု၌ မထင်မရှား အကြမ်းဖက်ဟားမတ်စ်အဖွဲ့ ၏ပစ်မှတ်တစ်ခုကို အစ္စရေးလေတပ်က ဗုံးကျဲတိုက်ခိုက်ခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး အရပ်သား ၂၀ ဦးသေဆုံးခဲ့သည်ဟု ယင်းသတင်းစာက ဗုံးသီးအခွံတစ်ခုပုံဖြင့် သတင်းတင်ပြခဲ့ပါသည်။ ၎င်းသတင်းဆောင်းပါး၏ အဆုံး၌ “ယခင်က အစ္စရေးစစ်တပ်တွင်သုံးသည့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ ယခုတော့ မရှိတော့ပါ” ဟု ရေးသားခဲ့ ပါသည်။
၂၀၂၄ ဧပြီလအစောပိုင်းတွင် +972 မဂ္ဂဇင်းက အစ္စရေး စစ်တပ်တွင်းရှိ သတင်းရင်းမြစ်များကို ကိုးကားပြီး အစ္စရေးစစ်တပ်သည် အရပ်သားအစုလိုက် သတ်ဖြတ်မှု နှင့်ပတ်သက်၍ ရေးသားတင်ပြထားမှုများရှိခဲ့သည်။ +972 ၏ ဆောင်းပါးတွင် ဟားမတ်စ် တပ်ရင်းမှူး ဝီဆမ် ဖာဟတ်ကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သော အစ္စရေး၏ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုသည် အရပ်သား ၁၀၀ ကို သတ်ဖြတ်ရန် ခွင့်ပြုထားသကဲ့သို့ဖြစ်နေကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။ ဟားမတ်စ် ဗဟိုဂါဇာတပ်မဟာမှူး အေမန်နိုဖယ်ကို သတ်ဖြတ်ရန်အတွက် ကြိုးစားရာတွင် အရပ်သား ၃၀၀ ခန့်သေဆုံးခဲ့ရသည် ဟုလည်း ဆိုပါသည်။ ၎င်းဖြစ်ရပ် သည် လွန်စွာအရုပ်ဆိုး အကျည်းတန်ပြီး အဆိုပါ ဖော်ပြမှုကို အစ္စရေးစစ်တပ်က ငြင်းဆိုထားပါသည်။
အစ္စရေးစစ်တပ်သည် ဟားမတ် အကြီးတန်း အရာရှိများ ကို လုပ်ကြံရန်ကြိုးစားသည့် အခါတိုင်း အရပ်သား သေဆုံးမှုများ ရာနှင့်ချီကာဖြစ်နေပြီး အဆိုပါဖြစ်စဉ် များနှင့်ပတ်သက်၍ ကုလသမဂ္ဂအနေဖြင့် စုံစမ်း စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်သင့်ကြောင်းနှင့် +972 ၏ သတင်း တင်ပြမှုများသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှ ဖြစ်စဉ်များကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင်မှ ရေးသားတင်ပြခဲ့ကြောင်း NYT က ဖော်ပြ ခဲ့ပါသည်။ ၎င်းဖြစ်စဉ်များသည် ဂါဇာတွင်သာ ဖြစ်ပွား ခဲ့ခြင်းမဟုတ်ဘဲ လစ်ဘနွန်တွင်လည်း အစ္စရေးစစ်တပ် က ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟုလည်း ဆိုပါသည်။ ဟစ်ဇ်ဘိုလာ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဆေးရက်ဟတ်ဆန်နက်ရှလား ကို လုပ်ကြံမှု၌လည်း ဘေရွတ်တောင်ပိုင်းရှိ အရပ်သား အဆောက်အအုံများစွာကို အစ္စရေးကလေတပ်က ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး သေဆုံးသူ ၃၀၀ ခန့်ရှိခဲ့မည်ဟု သတင်းဌာနကဆိုပါသည်။
အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များက အရပ်သားများကို လူသားဒိုင်းအဖြစ်အသုံးပြုနေခြင်းများရှိသည့်အတွက် ယခုကဲ့သို့ အရပ်သားသေဆုံးမှုများ ရှိနေခြင်းမှန်သော်လည်း အစုလိုက်အပြုံလိုက်သေစေတတ်မှုကို ရှောင်ကြဉ်နိုင်ရန် အစ္စရေးစစ်တပ်အနေဖြင့် ဆောင်ရွက်သင့်သည်ဟုလည်း သတင်းဆောင်းပါးတွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ကိုးကား-Myanmar National Post

အမေရိကန်အစိုးရအနေဖြင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အပိုထောက်ပံ့မှုအဖြစ် ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၅ ဘီလီယံ ပေးအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်က ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
သမ္မတဘိုင်ဒင်အစိုးရသည် ရာထူးမှ မထွက်ခွာမီ ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ ဆက်လက် ထောက်ပံ့ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုပေးအပ်မည့်အပိုထောက်ပံ့မှုတွင် လေကြောင်းကာကွယ်ရေး၊ အမြောက်စနစ်နှင့် အခြားအရေးကြီးလက်နက်စနစ်များ ပါဝင်မည် ဖြစ်ကြောင်း ဂျိုးဘိုင်ဒင်က ထုတ်ပြန်ချက် တစ်စောင်တွင်ပြောသည်။
အမေရိကန်အစိုးရအနေဖြင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အပိုထောက်ပံ့မှုအဖြစ် ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၅ ဘီလီယံ ပေးအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်က ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
သမ္မတဘိုင်ဒင်အစိုးရသည် ရာထူးမှ မထွက်ခွာမီ ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ ဆက်လက် ထောက်ပံ့ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုပေးအပ်မည့်အပိုထောက်ပံ့မှုတွင် လေကြောင်းကာကွယ်ရေး၊ အမြောက်စနစ်နှင့် အခြားအရေးကြီးလက်နက်စနစ်များ ပါဝင်မည် ဖြစ်ကြောင်း ဂျိုးဘိုင်ဒင်က ထုတ်ပြန်ချက် တစ်စောင်တွင်ပြောသည်။
အမေရိကန်အစိုးရသည် လွန်ခဲ့သည့် သုံးနှစ်နီးပါး ကာလအတွင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ လုံခြုံရေး အကူအညီအဖြစ် စုစုပေါင်း ဒေါ်လာ ၁၇၅ ဘီလီယံပေးအပ်မည်ဟု ကတိပြုထားသော်လည်း မကြာမီသမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်မည့် ဒေါ်နယ်ထရမ့်လက်ထက်တွင် အဆိုပါအကူအညီများအား အမေရိကန်က ဆက်လက်ပေးအပ်မည်ဟုတ်၊ မဟုတ်ကို အတိအကျ မသိရသေးပေ။
ထို့ကြောင့် ဂျိုးဘိုင်ဒင်သည် ဒေါ်နယ်ထရမ့် သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခြင်း မပြုမီ ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ အကူအညီများ တိုးမြှင့်ပေးအပ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
Source: Myawady Web Portal
အမေရိကန်အစိုးရအနေဖြင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အပိုထောက်ပံ့မှုအဖြစ် ဒေါ်လာ ၂ ဒသမ ၅ ဘီလီယံ ပေးအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒင်က ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
သမ္မတဘိုင်ဒင်အစိုးရသည် ရာထူးမှ မထွက်ခွာမီ ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ ဆက်လက် ထောက်ပံ့ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုပေးအပ်မည့်အပိုထောက်ပံ့မှုတွင် လေကြောင်းကာကွယ်ရေး၊ အမြောက်စနစ်နှင့် အခြားအရေးကြီးလက်နက်စနစ်များ ပါဝင်မည် ဖြစ်ကြောင်း ဂျိုးဘိုင်ဒင်က ထုတ်ပြန်ချက် တစ်စောင်တွင်ပြောသည်။
အမေရိကန်အစိုးရသည် လွန်ခဲ့သည့် သုံးနှစ်နီးပါး ကာလအတွင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ လုံခြုံရေး အကူအညီအဖြစ် စုစုပေါင်း ဒေါ်လာ ၁၇၅ ဘီလီယံပေးအပ်မည်ဟု ကတိပြုထားသော်လည်း မကြာမီသမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်မည့် ဒေါ်နယ်ထရမ့်လက်ထက်တွင် အဆိုပါအကူအညီများအား အမေရိကန်က ဆက်လက်ပေးအပ်မည်ဟုတ်၊ မဟုတ်ကို အတိအကျ မသိရသေးပေ။
ထို့ကြောင့် ဂျိုးဘိုင်ဒင်သည် ဒေါ်နယ်ထရမ့် သမ္မတအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခြင်း မပြုမီ ယူကရိန်းနိုင်ငံသို့ အကူအညီများ တိုးမြှင့်ပေးအပ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
Source: Myawady Web Portal

အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် နျူကလီးယားထိပ်ဖူးများ တပ်ဆင်နိုင်သည့် တာလတ်ပစ်နှင့် တာတိုပစ်ဒုံးကျည်များကို ကမ္ဘာအနှံ့ရှိဒေသများတွင် ဖြန့်ကြက်နေခြင်းကြောင့် ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် အဆိုပါ ဒုံးကျည်များ ဖြန့်ကြက်မှု ဆိုင်းငံ့ထားခြင်းအား စွန့်လွှတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျီလက်ရော့က ဒီဇင်ဘာလ ၂၉ ရက်တွင်ပြောသည်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် နျူကလီးယားထိပ်ဖူးများ တပ်ဆင်နိုင်သည့် တာလတ်ပစ်နှင့် တာတိုပစ်ဒုံးကျည်များကို ကမ္ဘာအနှံ့ရှိဒေသများတွင် ဖြန့်ကြက်နေခြင်းကြောင့် ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် အဆိုပါ ဒုံးကျည်များ ဖြန့်ကြက်မှု ဆိုင်းငံ့ထားခြင်းအား စွန့်လွှတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျီလက်ရော့က ဒီဇင်ဘာလ ၂၉ ရက်တွင်ပြောသည်။
အမေရိကန်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့ကြား နျူကလီးယားထိပ်ဖူးများ တပ်ဆင်နိုင်သည့် တာလတ်ပစ်နှင့် တာတိုပစ်ဒုံးကျည်များ ဖြန့်ကြက်မှု ဆိုင်းငံ့ထားခြင်းသည် လက်တွေ့တွင် အကျိုးရှိမည့် အလားအလာမရှိသောကြောင့် ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုသို့ဆိုင်းငံ့ထားခြင်းကို စွန့်လွှတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်နိုင်ငံသည် ရုရှားနှင့် တရုတ်တို့၏ သတိပေးချက်ကို မောက်မာစွာ လျစ်လျူရှု၍ နျူကလီးယားထိပ်ဖူးများ တပ်ဆင်နိုင်သည့် တာလတ်ပစ်နှင့် တာတိုပစ်ဒုံးကျည်များကို ဒေသအများအပြား၌ ဖြန့်ကြက်ရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း လက်ရော့က ဆက်ပြောသည်။
ရုရှားနှင့် အမေရိကန်တို့ကြား ဆက်ဆံရေးသည် စစ်အေးကာလပြီးဆုံးပြီး နောက်ပိုင်းချိန်မှစ၍ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးသည် အချိန်မရွေး အဆိုးဆုံး အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိလာနိုင်ကြောင်း နှစ်နိုင်ငံစလုံးက ဝန်ခံပြောကြားထားသည်။ သို့သော် ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် လက်ရှိတွင် နှစ်နိုင်ငံကြားချမှတ်ထားသည့် လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေးသဘောတူညီချက်သစ်မှ နုတ်ထွက်ရန် အမေရိကန်အစိုးရနှင့် ဆွေးနွေးထားခြင်းမရှိသေးကြောင်းသိရသည်။
အမေရိကန်နှင့်ရုရှားတို့ကြား နျူကလီးယားထိပ်ဖူးများ တပ်ဆင်နိုင်သည့် တာလတ်ပစ်နှင့် တာတိုပစ်ဒုံးကျည်များဖြန့်ကြက်မှု ထိန်းချုပ်ရေးဘောတူညီချက်ကို ယခင်ဆိုဗီယက်ခေါင်းဆောင် မီခေးဂေါ်ဘာချော့နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ ရော်နယ်ရေဂင်တို့က ၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
သို့သော် ရုရှားနိုင်ငံသည် သဘောတူညီချက်ပါ ကန့်သတ်ချက်များကို ချိုးဖောက်သည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က စွပ်စွဲပြီး အဆိုပါသဘောတူညီချက်မှ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် နုတ်ထွက်ခဲ့ဖူးကြောင်း သိရသည်။
Source: Myawady Web Portal
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် နျူကလီးယားထိပ်ဖူးများ တပ်ဆင်နိုင်သည့် တာလတ်ပစ်နှင့် တာတိုပစ်ဒုံးကျည်များကို ကမ္ဘာအနှံ့ရှိဒေသများတွင် ဖြန့်ကြက်နေခြင်းကြောင့် ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် အဆိုပါ ဒုံးကျည်များ ဖြန့်ကြက်မှု ဆိုင်းငံ့ထားခြင်းအား စွန့်လွှတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဆာဂျီလက်ရော့က ဒီဇင်ဘာလ ၂၉ ရက်တွင်ပြောသည်။
အမေရိကန်နှင့် ရုရှားနိုင်ငံတို့ကြား နျူကလီးယားထိပ်ဖူးများ တပ်ဆင်နိုင်သည့် တာလတ်ပစ်နှင့် တာတိုပစ်ဒုံးကျည်များ ဖြန့်ကြက်မှု ဆိုင်းငံ့ထားခြင်းသည် လက်တွေ့တွင် အကျိုးရှိမည့် အလားအလာမရှိသောကြောင့် ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် ထိုသို့ဆိုင်းငံ့ထားခြင်းကို စွန့်လွှတ်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်နိုင်ငံသည် ရုရှားနှင့် တရုတ်တို့၏ သတိပေးချက်ကို မောက်မာစွာ လျစ်လျူရှု၍ နျူကလီးယားထိပ်ဖူးများ တပ်ဆင်နိုင်သည့် တာလတ်ပစ်နှင့် တာတိုပစ်ဒုံးကျည်များကို ဒေသအများအပြား၌ ဖြန့်ကြက်ရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း လက်ရော့က ဆက်ပြောသည်။
ရုရှားနှင့် အမေရိကန်တို့ကြား ဆက်ဆံရေးသည် စစ်အေးကာလပြီးဆုံးပြီး နောက်ပိုင်းချိန်မှစ၍ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးသည် အချိန်မရွေး အဆိုးဆုံး အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိလာနိုင်ကြောင်း နှစ်နိုင်ငံစလုံးက ဝန်ခံပြောကြားထားသည်။ သို့သော် ရုရှားနိုင်ငံအနေဖြင့် လက်ရှိတွင် နှစ်နိုင်ငံကြားချမှတ်ထားသည့် လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေးသဘောတူညီချက်သစ်မှ နုတ်ထွက်ရန် အမေရိကန်အစိုးရနှင့် ဆွေးနွေးထားခြင်းမရှိသေးကြောင်းသိရသည်။
အမေရိကန်နှင့်ရုရှားတို့ကြား နျူကလီးယားထိပ်ဖူးများ တပ်ဆင်နိုင်သည့် တာလတ်ပစ်နှင့် တာတိုပစ်ဒုံးကျည်များဖြန့်ကြက်မှု ထိန်းချုပ်ရေးဘောတူညီချက်ကို ယခင်ဆိုဗီယက်ခေါင်းဆောင် မီခေးဂေါ်ဘာချော့နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ ရော်နယ်ရေဂင်တို့က ၁၉၈၇ ခုနှစ်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
သို့သော် ရုရှားနိုင်ငံသည် သဘောတူညီချက်ပါ ကန့်သတ်ချက်များကို ချိုးဖောက်သည်ဟု အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က စွပ်စွဲပြီး အဆိုပါသဘောတူညီချက်မှ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် နုတ်ထွက်ခဲ့ဖူးကြောင်း သိရသည်။
Source: Myawady Web Portal

တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် တရုတ် လေယာဉ် ၂၃ စင်း၊ တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် ရေတပ်သင်္ဘော ၆ စီးသည် ဒီဇင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့၊ ဒေသစံတော်ချိန် ၀၆၀၀ နာရီခန့်တွင် ချဉ်းကပ်လာသည်ကို တွေ့မြင်ရကြောင်း ထိုင်ဝမ် စစ်တပ်က ပြောကြားလိုက်ပါသည်။
တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် တရုတ် လေယာဉ် ၂၃ စင်း၊ တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် ရေတပ်သင်္ဘော ၆ စီးသည် ဒီဇင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့၊ ဒေသစံတော်ချိန် ၀၆၀၀ နာရီခန့်တွင် ချဉ်းကပ်လာသည်ကို တွေ့မြင်ရကြောင်း ထိုင်ဝမ် စစ်တပ်က ပြောကြားလိုက်ပါသည်။
လေယာဉ် ၁၆ စင်းမှာ ပျမ်းမျှမျဉ်းကိုဖြတ်၍ ထိုင်ဝမ်၏ လေကြောင်းကာကွယ်ရေး သတ်မှတ်ဇုံ (Air Defense Identification Zone/ ADIZ) ၏ မြောက်ဘက်၊ အနောက်တောင်ဘက်နှင့် အရှေ့ဘက်ကို ဝင်ရောက် ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုင်ဝမ်စစ်တပ်အနေဖြင့် အခြေအနေကို မျက်ခြေမပြတ် စောင့်ကြည့်နေကြောင်း ထိုင်ဝမ် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ X page သတင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ကိုးကား - TASS
တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် တရုတ် လေယာဉ် ၂၃ စင်း၊ တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် ရေတပ်သင်္ဘော ၆ စီးသည် ဒီဇင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့၊ ဒေသစံတော်ချိန် ၀၆၀၀ နာရီခန့်တွင် ချဉ်းကပ်လာသည်ကို တွေ့မြင်ရကြောင်း ထိုင်ဝမ် စစ်တပ်က ပြောကြားလိုက်ပါသည်။
လေယာဉ် ၁၆ စင်းမှာ ပျမ်းမျှမျဉ်းကိုဖြတ်၍ ထိုင်ဝမ်၏ လေကြောင်းကာကွယ်ရေး သတ်မှတ်ဇုံ (Air Defense Identification Zone/ ADIZ) ၏ မြောက်ဘက်၊ အနောက်တောင်ဘက်နှင့် အရှေ့ဘက်ကို ဝင်ရောက် ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုင်ဝမ်စစ်တပ်အနေဖြင့် အခြေအနေကို မျက်ခြေမပြတ် စောင့်ကြည့်နေကြောင်း ထိုင်ဝမ် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၏ X page သတင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ကိုးကား - TASS

ဝါရှင်တန်နှင့် လန်ဒန်တို့က ဆီးရီးယားရှိ ရုရှားစစ် အခြေစိုက်စခန်းများကို တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ဆောင်ရာတွင် အိုင်အက်စ်တိုက်ခိုက်ရေးသမားများကို အသုံးပြုရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေး ထောက်လှမ်း ရေးဌာန (SVR) က သတိပေးခဲ့သည်။
ဆီးရီးယားသမ္မတ Bashar Assad အစိုးရ ပြုတ်ကျ သွားပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ဝါရှင်တန်နှင့် လန်ဒန်တို့သည် ဒေသတွင်း၌ ရေရှည်လွှမ်းမိုးမှုရရှိရန် အရှေ့အလယ်ပိုင်း တွင် မငြိမ်မသက်မှုကို ဖော်ဆောင်ရန် ရည်မှန်းချက် ထားရှိကြောင်း အေဂျင်စီက ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ဝါရှင်တန်နှင့် လန်ဒန်တို့က ဆီးရီးယားရှိ ရုရှားစစ် အခြေစိုက်စခန်းများကို တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ဆောင်ရာတွင် အိုင်အက်စ်တိုက်ခိုက်ရေးသမားများကို အသုံးပြုရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေး ထောက်လှမ်း ရေးဌာန (SVR) က သတိပေးခဲ့သည်။
ဆီးရီးယားသမ္မတ Bashar Assad အစိုးရ ပြုတ်ကျ သွားပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ဝါရှင်တန်နှင့် လန်ဒန်တို့သည် ဒေသတွင်း၌ ရေရှည်လွှမ်းမိုးမှုရရှိရန် အရှေ့အလယ်ပိုင်း တွင် မငြိမ်မသက်မှုကို ဖော်ဆောင်ရန် ရည်မှန်းချက် ထားရှိကြောင်း အေဂျင်စီက ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ဆီးရီးယား၏ မြေထဲပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းတွင် ရုရှား၏ စစ်ရေးတည်ရှိမှုသည် ၎င်းတို့၏အစီအစဉ်များကို အဟန့် အတားဖြစ်စေခြင်းကြောင့် ရုရှားစစ်အခြေစိုက်စခန်း များကို တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ဆောင်ရန် စီစဉ်နေကြကြောင်း အဆိုပါ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ကိုးကား-RT
ဝါရှင်တန်နှင့် လန်ဒန်တို့က ဆီးရီးယားရှိ ရုရှားစစ် အခြေစိုက်စခန်းများကို တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ဆောင်ရာတွင် အိုင်အက်စ်တိုက်ခိုက်ရေးသမားများကို အသုံးပြုရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေး ထောက်လှမ်း ရေးဌာန (SVR) က သတိပေးခဲ့သည်။
ဆီးရီးယားသမ္မတ Bashar Assad အစိုးရ ပြုတ်ကျ သွားပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ဝါရှင်တန်နှင့် လန်ဒန်တို့သည် ဒေသတွင်း၌ ရေရှည်လွှမ်းမိုးမှုရရှိရန် အရှေ့အလယ်ပိုင်း တွင် မငြိမ်မသက်မှုကို ဖော်ဆောင်ရန် ရည်မှန်းချက် ထားရှိကြောင်း အေဂျင်စီက ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ဆီးရီးယား၏ မြေထဲပင်လယ်ကမ်းရိုးတန်းတွင် ရုရှား၏ စစ်ရေးတည်ရှိမှုသည် ၎င်းတို့၏အစီအစဉ်များကို အဟန့် အတားဖြစ်စေခြင်းကြောင့် ရုရှားစစ်အခြေစိုက်စခန်း များကို တိုက်ခိုက်မှုများလုပ်ဆောင်ရန် စီစဉ်နေကြကြောင်း အဆိုပါ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ကိုးကား-RT

နိုင်ငံ၏ တာဝေးပစ် စစ်ဆင်ရေးစွမ်းရည်များ တိုးတက် စေရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသော ကုန်းရေနှစ်သွယ်သုံး ချေမှုန်းရေး သင်္ဘောသစ်တစ်စင်းကို တရုတ်နိုင်ငံ၌ ရေချခဲ့သည်။
ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့က ရှန်ဟိုင်းတွင်ကျင်းပခဲ့သည့် အခမ်းအနားတစ်ခုတွင် အဆိုပါသင်္ဘော Sichuan ကို ရေချခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
နိုင်ငံ၏ တာဝေးပစ် စစ်ဆင်ရေးစွမ်းရည်များ တိုးတက် စေရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသော ကုန်းရေနှစ်သွယ်သုံး ချေမှုန်းရေး သင်္ဘောသစ်တစ်စင်းကို တရုတ်နိုင်ငံ၌ ရေချခဲ့သည်။
ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့က ရှန်ဟိုင်းတွင်ကျင်းပခဲ့သည့် အခမ်းအနားတစ်ခုတွင် အဆိုပါသင်္ဘော Sichuan ကို ရေချခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
၎င်းသင်္ဘောသည် ဝန်အပြည့် တန်ချိန် ၄၀,၀၀၀ ကျော် တင်ဆောင်ရွှေ့ပြောင်းနိုင်ပြီး ရဟတ်ယာဉ်များနှင့်ကုန်းရေနှစ်သွယ်သုံး ပစ္စည်းကိရိယာများကို သယ်ဆောင် နိုင်သည်ဟု တရုတ်စစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ၎င်းသင်္ဘောကို ဝေးလံခေါင်ဖျားသည့် ကျွန်းစုများကို ခုခံကာကွယ်ရန်နှင့် ကမ်းတက်စစ်ဆင်ရေးများတွင် အသုံးပြုမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရသည်။
သင်္ဘော Sichuan တွင် တိုက်လေယာဉ်များကို လေထဲသို့ ပစ်လွှတ်တင်ပေးသည့် လျှပ်စစ်သံလိုက် အားသုံး ကိရိယာပါရှိပြီး၊ Fixed-Wing လေယာဉ် အမျိုးအစားကိုလည်း သယ်ဆောင်နိုင်ပါသည်။
တရုတ်နိုင်ငံက ၎င်း၏ရေတပ်စွမ်းရည်ကို အရှိန်အဟုန် ဖြင့် တည်ဆောက်နေပြီး တရုတ်ရေတပ်၏ ယခင်က နောက်ဆုံး ရေချခဲ့သည့် သင်္ဘောသစ်မှာ ကုန်းရေ နှစ်သွယ်သုံး ချေမှုန်းရေးသင်္ဘော Hainan ဖြစ်ပြီး လွန်ခဲ့သော ၃ နှစ်က ဖြစ်ပါသည်။
ထိုင်ဝမ်အပေါ် တရုတ်က စစ်ရေးအရ ဖိအားပေးမှုကို အရှိန်မြှင့်လာနေသည်ဟု လေ့လာသူများက ဆိုပါသည်။တောင်တရုတ်ပင်လယ်၌ အချုပ်အခြာအာဏာ ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံနှင့် ထိပ်တိုက် ရင်ဆိုင်မှုများ ပြင်းထန်နေသည့်အချိန်တွင် ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံအားချုပ်ကိုင်ရန် တရုတ်နိုင်ငံက ကြံရွယ်နေပုံ ရကြောင်းလည်း ၎င်းတို့က ထပ်လောင်း ပြောကြား ထားသည်။
ကိုးကား-NHK World
နိုင်ငံ၏ တာဝေးပစ် စစ်ဆင်ရေးစွမ်းရည်များ တိုးတက် စေရန် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားသော ကုန်းရေနှစ်သွယ်သုံး ချေမှုန်းရေး သင်္ဘောသစ်တစ်စင်းကို တရုတ်နိုင်ငံ၌ ရေချခဲ့သည်။
ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့က ရှန်ဟိုင်းတွင်ကျင်းပခဲ့သည့် အခမ်းအနားတစ်ခုတွင် အဆိုပါသင်္ဘော Sichuan ကို ရေချခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
၎င်းသင်္ဘောသည် ဝန်အပြည့် တန်ချိန် ၄၀,၀၀၀ ကျော် တင်ဆောင်ရွှေ့ပြောင်းနိုင်ပြီး ရဟတ်ယာဉ်များနှင့်ကုန်းရေနှစ်သွယ်သုံး ပစ္စည်းကိရိယာများကို သယ်ဆောင် နိုင်သည်ဟု တရုတ်စစ်တပ်က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ၎င်းသင်္ဘောကို ဝေးလံခေါင်ဖျားသည့် ကျွန်းစုများကို ခုခံကာကွယ်ရန်နှင့် ကမ်းတက်စစ်ဆင်ရေးများတွင် အသုံးပြုမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရသည်။
သင်္ဘော Sichuan တွင် တိုက်လေယာဉ်များကို လေထဲသို့ ပစ်လွှတ်တင်ပေးသည့် လျှပ်စစ်သံလိုက် အားသုံး ကိရိယာပါရှိပြီး၊ Fixed-Wing လေယာဉ် အမျိုးအစားကိုလည်း သယ်ဆောင်နိုင်ပါသည်။
တရုတ်နိုင်ငံက ၎င်း၏ရေတပ်စွမ်းရည်ကို အရှိန်အဟုန် ဖြင့် တည်ဆောက်နေပြီး တရုတ်ရေတပ်၏ ယခင်က နောက်ဆုံး ရေချခဲ့သည့် သင်္ဘောသစ်မှာ ကုန်းရေ နှစ်သွယ်သုံး ချေမှုန်းရေးသင်္ဘော Hainan ဖြစ်ပြီး လွန်ခဲ့သော ၃ နှစ်က ဖြစ်ပါသည်။
ထိုင်ဝမ်အပေါ် တရုတ်က စစ်ရေးအရ ဖိအားပေးမှုကို အရှိန်မြှင့်လာနေသည်ဟု လေ့လာသူများက ဆိုပါသည်။တောင်တရုတ်ပင်လယ်၌ အချုပ်အခြာအာဏာ ပိုင်ဆိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံနှင့် ထိပ်တိုက် ရင်ဆိုင်မှုများ ပြင်းထန်နေသည့်အချိန်တွင် ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံအားချုပ်ကိုင်ရန် တရုတ်နိုင်ငံက ကြံရွယ်နေပုံ ရကြောင်းလည်း ၎င်းတို့က ထပ်လောင်း ပြောကြား ထားသည်။
ကိုးကား-NHK World