နိုဝင်ဘာ ၁၈

ယူကရိန်း၏ပင်လယ်နက်ဆိပ်ကမ်းမြို့ဖြစ်သည့် Odesa မြို့တွင်  ရုရှားတပ်မတော်၏ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးသူ ၁၀ ဦးအထိ မြင့်တက်လာပြီး ၄၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း the guardian သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားပါသည်။

ကနဦး သတင်းများအရ Odesaမြို့တွင် ရုရှားတပ်မတော်၏တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် လူ ၈ ဦး သေဆုံးပြီး ၁၈ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တယ်ကြောင်း မြို့တာဝန်ခံအရာရှိတွေက ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ထို့နောက် တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း လူ ၁၀ ဦး သေဆုံးပြီး ၄၃ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံ အရေးပေါ်ဝန်ကြီး ဌာနက ထုတ်ပြန်ထားကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။

Source: theguardian.com

နိုဝင်ဘာ ၁၉

ရုရှား၏လေကြောင်းရန်ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည်မော်စကိုသို့ ဦးတည်တိုက်ခိုက်လာသော ဒရုန်း နှစ်စီး အပါအဝင် ယူကရိန်းဒရုန်း ၅၉ စီးကို ညတွင်းချင်းဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ဘရိုင်ယန်စကီးဒေသတွင် ဒရုန်း ၄၅ စင်းဖျက်ဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း ရုရှားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။

ယူကရိန်းနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသ ဆူမီမြို့ရှိလူနေအဆောက်အအုံတစ်ခုအား ရုရှားဒုံးကျည်တစ်စင်း တိုက်မှုကြောင့် လူ ၁၀ ဦးသေဆုံးခဲ့ကြောင်း၊ အခြားဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုကြောင့် ဒေသ၏အုပ်ချုပ်ရေး ဗဟိုတွင် လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်ခဲ့ကြောင်း ယူကရိန်းအရာရှိများကပြောကြားခဲ့သည်။ ဆူမီမြို့တော်ကောင်စီ၏ အဆိုအရ ကလေးရှစ်ဦး အပါအဝင်အနည်းဆုံးလူ ၅၅ ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း Aljazeera သတင်းအေဂျင်စီမှ ဖော်ပြထားပါသည်။

Source: Aljazeera သတင်းအေဂျင်စီ

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင် သည် ရုရှားပိုင်နက်အတွင်းသို့ တာဝေးပစ် ATACMS ဒုံးကျည်များကို ပစ်ခတ်ရန် ယူကရိန်းအား ပထမဆုံးအကြိမ် အသုံးပြုခွင့်ပေးခဲ့သည်ဟု သတင်းရင်းမြစ်များကို ကိုးကား၍ New York Times သတင်းကဖော်ပြထားပါသည်။

Source: New York Times

နိုဝင်ဘာ ၁၈

ရုရှားကို တိုက်ခိုက်ဖို့အတွက် အမေရိကန်က ထောက်ပံ့ပေးထားတဲ့ တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်တွေကို အသုံးပြုဖို့ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ယူကရိန်းကို မီးစိမ်းပြလိုက်ပါသည်။ ယင်းမှာ အမေရိကန်၏ မူဝါဒပိုင်းဆိုင်ရာ ကြီးကြီးမားမား ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်အရာရှိ တစ်ဦးက ဘီဘီစီ၏ အမေရိကန်လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် CBS သို့ အတည်ပြုပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ယူကရိန်းသမ္မတ Volodymyr Zelensky သည် ATACMS ဟုသိကြသော ဒုံးကျည်များဆိုင်ရာ ကန့်သတ်ချက်များကို ရုတ်သိမ်းပေးပြီး  မိမိနယ်နိမိတ်ပြင်ပသို့ တိုက်ခိုက်ဖို့  ခွင့်ပြုချက်ပေးရန် လအတော်ကြာတိုက်တွန်းခဲ့ပါသည်။

ATACMS (Army Tactical Missile Systems ) သည် ၃၀၀ ကီလိုမီတာ (၁၈၆ မိုင်) အထိ ရောက်ရှိနိုင်သည်။ ATACMS ကို ယူကရိန်းတွင်  အသုံးပြုရန် ဘိုင်ဒင်၏ ခွင့်ပြုချက်မှာ မြောက်ကိုရီးယားစစ်သားများ ယူကရိန်း တွင် တိုက်ခိုက်ခွင့်ပြုရန် ရုရှား၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို တုံ့ပြန်လိုက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသည့် အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူများက New York Times နဲ့ Washington Post ကို ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

ဇန်နဝါရီတွင် အိမ်ဖြူတော်မှ ထွက်ခွာမည့် ဂျိုးဘိုင်ဒင်သည် ယူကရိန်းအတွက် နောက်ထပ် အကူအညီများပေးနိုင်ရေး  အရှိန်မြှင့်ကြိုးပမ်းနေပါသည်။ ၎င်းကိုဆက်ခံမည့် Donald Trump သည် ယူကရိန်း အပေါ် ထောက်ပံ့ပေးနေမှု နှေးကွေးသွားမည်လား၊ ရပ်တန့်သွားမည်လား စိုးရိမ်မှုများရှိနေပါသည်။  စစ်ဘက် ဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးကူညီနေမှုက အမေရိကန်အရင်းအမြစ်များအပေါ် ယိုစီးမှုတစ်ခုဖြစ်နေကြောင်း အကြောင်းပြချက်မရှိ စစ်ပွဲအဆုံးသတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ထရန့်က အချက်ပြ ပြောဆိုခဲ့သည်။ 

အမေရိကန်သည် ယူကရိန်းသို့ လက်နက်အများဆုံး ထောက်ပံ့သည့်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ စစ်ပွဲစတင်ချိန်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လကုန်အတွင်း ဒေါ်လာ ၅၅.၅ ဘီလီယံ (ယူရို ၄၁.၄ ဘီလီယံ) တန်ဖိုးရှိလက်နက်နှင့်ပစ္စည်းကိရိယာများထောက်ပံ့ပေးပို့ရန် ကတိကဝတ်ပြုထားကြောင်း ဂျာမန်သုတေသနအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် Kiel Institute for the World Economy က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ဘီဘီစီ သတင်းဌာန၏ ဖော်ပြချက်အရ သိရှိရပါသည်။

Source: https://www.bbc.com/news/articles/c789x0y91vvo

အမေရိကန်အစိုးရနောက်ကိုလိုက်၍ ပြင်သစ်နှင့်ဗြိတိန်တို့ကယူကရိန်းကိုရုရှားနယ်မြေအတွင်းသို့၎င်းတို့၏ SCALP/ Storm Shadow ဒုံးကျည်များဖြင့်နက်ရှိုင်းစွာထိုးစစ်ဆင်ရန်ခွင့်ပြုခဲ့ကြောင်း လီဖီဂါရို သတင်းစာ ကထုတ်ဝေဖော်ပြခဲ့ပါသည်။

ဂျာမနီ ဝန်ကြီးချုပ် Scholz က သမ္မတ ပူတင် ကိုဖုန်းဆက်ခဲ့ပြီးနောက် အဆိုပါကိစ္စရပ်များကိုမျှော်လင့်ထားကြောင်း၊ ရုရှားအပေါ်အနောက်တိုင်းဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဂျာမနီ ဝန်ကြီးချုပ် Scholz ကသတိပေးခဲ့ပြီး ပူတင်ကို ယူကရိန်းကနေ တပ်ဖွဲ့တွေရုပ်သိမ်းဖို့တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း၊ သမ္မတ ပူတင်၏တုံ့ပြန်မှုသည် ယူကရိန်းအပေါ်ကြီးမားသော ဒုံးကျည်တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊   NATO နယ်မြေရှိအတွင်းရှိ စစ်တပ်အဆောက်အအုံများအပေါ်ရုရှား၏လက်တုံ့ပြန်တိုက်ခိုက်မှုမတိုင်မီ အချိန်အနည်းငယ်သာကျန်ရှိတော့ကြောင်း ရေးသားဖော်ပြထားပါသည်။

Source: လီဖီဂါရို သတင်းစာ

အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် အသံထက်မြန်သည့် တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် စမ်းသပ်ပစ်လွှတ်ခဲ့ကြောင်း အိန္ဒိယကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု The Indian Express သတင်းကရေးသားဖော်ပြထားသည်။
Source: The Indian Express

နိုဝင်ဘာ ၁၇ 

ရုရှားနိုင်ငံပိုင် Kursk Oblast ရှိ နယ်မြေများ ယူကရိန်းထံမှ ပြန်လည်မသိမ်းပိုက်နိုင်မီအချိန်အထိ ရုရှားသည် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများ စတင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ဝါရှင်တန်ပို့စ် သတင်းကရေးသားဖော်ပြသည်။

သမ္မတ ပူတင်က Kursk ဒေသကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုတွင် ခြေတလှမ်းနောက်ကျနိုင်ပြီး သိမ်းပိုက်ထားသော ယူကရိန်းနယ်မြေများကို စွန့်လွှတ်လိုခြင်းမရှိကြောင်း အဆိုပါစာစောင်တွင် ရေးသားထားသည်။

အဆိုပါဒေသရှိ ရုရှားထိုးစစ်အသစ်သည် ထရန့်သည် အမေရိကန်သမ္မတအဖြစ် ရွေးချယ်ခံရပြီးနောက် စတင်ခဲ့သည်ဟု ရေးသားဖော်ပြထားပါသည်။

Source: ဝါရှင်တန်ပို့စ်

တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် ဆေးတပ်ဖွဲ့နှင့် လာအိုတပ်မတော် ဆေးတပ်ဖွဲ့တို့ ပူးပေါင်းကျင်းပသည့် “Peace Train-2024”  ဟု အမည်ရသည့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ရှာဖွေကယ်ဆယ်ရေး စစ်ဆင်ရေးကို ယခုလနှောင်းပိုင်းတွင် လာအိုနိုင်ငံ၌ ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဆင်ဟွာသတင်းအရ သိရသည်။

ယခုကဲ့သို့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ရှာဖွေကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းးများကို ပူးတွဲလေ့ကျင့်ခြင်းဖြင့် နှစ်နိုင်ငံတပ်မတော်များအကြား ဆက်ဆံရေးပိုမိုခိုင်မာလာမည်ဖြစ်ပြီး လက်တွေ့ကျသည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို နက်ရှိုင်းစွာ ဆောင်ရွက်လာနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းဝန်ကြီး ဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

ဆေးဘက်ဆိုင်ရာရှာဖွေကယ်ဆယ်ရေး စစ်ဆင်ရေးတွင် တရုတ်ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်ဆေးတပ်ဖွဲ့ဝင် တပ်မတော်သားများက လာအိုတပ်မတော်သားများနှင့် ပြည်သူ များကို ဆေးကုသပေးမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။ 

Source: ၁၂-၁၁-၂၀၂၄ ရက်စွဲထုတ် ကြေးမုံသတင်းစာ

အစ္စရေးဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင်နေတန်ယာဟုက ယုံကြည်ချက်ပျက်ပြားမှုကြောင့် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ယော့ဗ်ဂါးလန့်ကို ရာထူးမှ ထုတ်ပယ်လိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် နေတန်ယာဟုက ၎င်းနှင့် ဂါးလန့်တို့အကြား လွန်ခဲ့သည့် လအနည်းငယ်အတွင်း ယုံကြည်မှုပျက်ပြားသွားခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ အစ္စရေးနိုင်ငံ၏ လုံခြုံရေးသည် ၎င်း၏တာဝန်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် မိမိတွင် တာဝန်အဖြစ် အမြဲတမ်းဆက်လက်ရှိနေမည်ဖြစ်ကြောင်း ဂါးလန့်က လူမှုကွန်ရက်တွင် ရေးသားထားသည်။

အဆိုပါပုဂ္ဂိုလ် နှစ်ဦးသည် ဂါဇာကမ်းမြောင် စစ်ဆင်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး သဘောထားကွဲလွဲခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ဝန်ကြီးချုပ်နေတန်ယာဟုက သဘောထားတင်းမာမှုကို စွဲကိုင်ထားပြီး ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဂါးလန့်က ဖမ်းဆီးခံထားရသည့် ဓားစာခံများ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ဟားမားစ်အဖွဲ့နှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဆွေးနွေးမှုများကို အစ္စရေးအနေဖြင့် လိုက်လျောရန်လိုအပ်ကြောင်း ထောက်ပြပြောဆိုခဲ့သည်။

နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အစ္စရေးကတ်ဇ်ကို ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်သွားမည်ဟု နေတန်ယာဟုက ပြောသည်။ ကတ်ဇ်၏နေရာကို စက်တင်ဘာလက ညွန်ပေါင်းအစိုးရအဖွဲ့တွင် ပါဝင်ခဲ့သော ဂီဒေါင်ဆားနှင့် အစားထိုးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ယင်းကဲ့သို့ ခန့်အပ်လုပ်ဆောင်မှုများသည် ညွန်ပေါင်းအဖွဲ့ကို တည်ငြိမ်စေရန် ရည်ရွယ်ပုံရသည်။

အင်န်အိတ်ချ်ကေ

 Source: ၇-၁၁-၂၀၂၄ ရက်စွဲထုတ် မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာ

တရုတ်နိုင်ငံ တောင်ပိုင်းတွင် ပြုလုပ်မည့် နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းပြပွဲ၌ ရုရှားနိုင်ငံ၏ နောက်ဆုံးပေါ် Sukhoi Su-57 ကိုယ်ပျောက်တိုက်လေယာဉ်ကို ပြသမည်ဖြစ်ကြောင်း တရုတ်စစ်ဘက်က ပြောကြားလိုက်သည်။

နိုင်ငံတကာ လေကြောင်းပြပွဲကို ကွမ်တုန်ပြည်နယ် ချူဟိုင်းမြို့၌ နိုဝင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင် စတင်ကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ လေကြောင်းပြပွဲတွင် တရုတ်တပ်မတော်၏ တိုက်လေယာဉ်များ၊ ဒရုန်းများနှင့် စီးပွားရေးသုံးလေယာဉ်များကို ပြသသွားမည်ဖြစ်သည်။

တရုတ်တပ်မတော်က ရုရှားနိုင်ငံ၏ Su-57 ကိုယ်ပျောက်လေယာဉ်တစ်စင်းသည် ပြပွဲသို့ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း နိုဝင်ဘာ ၄ ရက်က ပြောကြားလိုက်သည်။ အဆိုပါ ကိုယ်ပျောက် တိုက်လေယာဉ် လေကြောင်းပြပွဲတွင် ပထမဆုံးအကြိမ် ပြသသွားမည်ဖြစ်သည်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်၏ လေကြောင်းပြပွဲသည် နိုင်ငံတည်ထောင်ခြင်း(၇၅)နှစ်ပြည့် နှစ်ပတ်လည်နှင့် တိုက်ဆိုင်နေကြောင်း သိရသည်။

ထို့အတူ တရုတ်နိုင်ငံ၏ နောက်ဆုံးပေါ်ကိုယ်ပျောက်တိုက်လေယာဉ် J-35 ကိုလည်း အဆိုပါ လေကြောင်းပြပွဲတွင် ပြသနိုင်ခြေရှိကြောင်း လေ့လာသူများက သုံးသပ်ပြောကြားထားသည်။

အင်န်အိတ်ချ်ကေ

Source- မြန်မာ့အလင်း