လေးဆူဓာတ်ပုံရွှေတိဂုံ

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကျက်သရေဆောင်ဖြစ်သည့် လေးဆူဓာတ်ပုံ ရွှေတိဂုံစေတီတော်မြတ်ကြီးသည် ဂေါတမမြတ်စွာဘုရား သက်တော်ထင်ရှားရှိစဉ် အချိန်ကပင် တည်ထားခဲ့သော စေတီတော်ကြီးဖြစ်ပါသည်။

မဇ္ဈိမဒေသတွင် ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်သည် ဘုရားအဖြစ်သို့ရောက်တော်မူပြီး လင်းလွန်းပင်နေရာမြတ်၌ ဘုရားရှင်စံမြန်းတော်မူစဉ် ဒဂုံတိုင်းဥက္ကလာပမြို့သား ကုန်သည်ညီနောင်ဖြစ်သည့် တဖုဿနှင့် ဘလ္လိကတို့က ဘုရားရှင်ထံ ဆွမ်းဦးဒါနပြုရာ ဘုရားရှင်က ပေးသနားတော်မူခဲ့သော ဆံတော်မြတ်ရှစ်ဆူအား စေတီတော်တွင် ထည့်သွင်းဌာပနာထားပါသည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ နိုင်ငံခြားအကူအညီပေးရေးအစီအစဉ်များကို ရပ်ဆိုင်းထားရန် ကြိုးပမ်းမှုသည် ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်တလျှောက်ရှိ ကျန်းမာရေး၊ လူ့အခွင့်အရေး၊ ဒီမိုကရေစီရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် လွတ်လပ်သော မီဒီယာအစီအစဉ်များကို ပံ့ပိုးပေးနေသည့် ဒေါ်လာသန်းပေါင်း များစွာရှိသည့် USAID အစီအစဉ်များကို လက်ခံရရှိနေသည့် ပြည်တွင်းစစ်ဒဏ်ခံနေရသော မြန်မာနိုင်ငံ လူထုအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိလာမည် ဖြစ်သည်။

အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်တွင် တစ်ကမ္ဘာလုံး ဒေသအသီးသီးရှိ အမေရိကန်သံရုံးများ ဝန်ထမ်းလျှော့ချရေးအစီအစဉ်ရေးဆွဲရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်ဟု အမေရိကန် ရုပ်သံလွှင့်ကုမ္ပဏီ (ABC) သတင်းဌာနက ယင်းနေ့တွင် သတင်းဖော်ပြခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြည်ပအခြေစိုက်သံရုံးများအနေဖြင့် ဝန်ထမ်းအားလုံး၏ အမည်စာရင်းနှင့် ခန့်အပ်ထားမှုအခြေအနေအားတင်ပြရန်တောင်းဆိုခဲ့ပြီး သံရုံးများကလည်း တစ်ချိန်တည်းတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံသားဝန်ထမ်းနှင့် ဒေသတွင်းခန့်အပ်ထားသော ဝန်ထမ်းများအား လျှော့ချသွားမည်ဟု သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ရုရှားသမ္မတ ပူတင်နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ ထရမ့် တို့သည် ယူကရိန်းအခြေအနေ စသည့်အရေးကိစ္စများအား ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်က ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ နှစ်ဖက် ဖုန်းဖြင့်ဆက်သွယ် ဆွေးနွေးမှုသည် အချိန် ၁ နာရီခွဲ နီးပါးကြာကြောင်း ရုရှားသမ္မတ၏ ပြန်ကြားရေးအတွင်းဝန် Dmitry Peskov က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက် ညပိုင်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ ယူကရိန်း အကျပ်အတည်း၏ အရင်းအမြစ်ကိုရှင်းလင်းဖယ်ရှားရန်လိုအပ်သည်ဟု ဖုန်းဖြင့်ဆက်သွယ်ဆွေးနွေးမှုတွင် ပူတင်က ထရမ့်အား ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ တစ်ချိန်တည်းတွင်ပင် ပူတင်ကတွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုမှတစ်ဆင့် ယူကရိန်း အကျပ်အတည်း ရေရှည်ဖြေရှင်းနိုင်သော ထရမ့်၏သက်ဆိုင်ရာအမြင်

ထရမ့်အစိုးရသည် နယူးယောက်မြို့ရှိ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများ၏ ကုန်ကျစရိတ်တချို့ကို ကာမိဖို့ ရည်ရွယ်သည့် ဖက်ဒရယ်ရန်ပုံငွေကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်မည့် ၎င်းရဲ့ ကတိကဝတ်ကို လျင်မြန်စွာ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့်သီတင်းပတ်အတွင်း နယူးယောက်မြို့သို့ ဖက်ဒရယ်အရေးပေါ် စီမံခန့်ခွဲရေးအေဂျင်စီ(FEMA)က ခွင့်ပြုပေးခဲ့သည့် ဒေါ်လာသန်း ၈၀ လွှဲပြောင်းခြင်းကို တစ်ဖက်သတ်ရုတ်သိမ်းခဲ့သည်။

အမေရိကန်ခရီးသွားများအတွက် ကမ္ဘာ့ဈေးပေါသည့် နေရာများထဲတွင် အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံ ၄ နိုင်ငံ ပါဝင်ပါသည်။ဤနိုင်ငံများသည် ဈေးနှုန်းသက်သာသည့် နေထိုင်စရာ၊ အစားအစာ၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် လုပ်ငန်း ဆောင်တာများကြောင့် လူသိများပါသည်။ ထိုနိုင်ငံများမှာ-

၁။ ဗီယက်နမ်

တရုတ်နိုင်ငံထုတ် လျှပ်စစ်ကားများ၊ လောင်စာဆီနှစ်မျိုးသုံး သင်္ဘော များသည် လာမည့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံ၏ ပြည်ပကုန်သွယ်မှုကို သိသိသာသာ မြင့်တက်လာစေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ စက်မှုနှင့် လျှပ်စစ်တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်များသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်ကဏ္ဍကို မြှင့်တင်ပေးလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဈေးကွက်လေ့လာ သုံးသပ်သူများက ပြောကြားထားပါသည်။ 

အစိုးရဌာနများစွမ်းဆောင်ရည်စိစစ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန (DOGE)၏ အံ့အားသင့်စရာကောင်းသော စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုအရ အမေရိကန်နိုင်ငံမှ အခွန်ထမ်းများ၏ အခွန်ငွေများသည် USAID မှတစ်ဆင့် အကြမ်းဖက်အဖွဲ့များထံ ဆယ်စုနှစ်များစွာ စီးဆင်းနေကြောင်း ဖော်ထုတ်သိရှိခဲ့ရပါသည်။  နှစ်စဉ် ရန်ပုံငွေ ဒေါ်လာ ၆၉၇ သန်း၊ ငွေသားပို့ဆောင်မှုနှင့် တာလီဘန် “သက်သာချောင်ချိရေး” ပေးချေမှုများကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း လွှတ်တော်အနေဖြင့်လည်း ဝန်ခံခဲ့ပါသည်။

လက်ရှိ အကြမ်းဖက်ဝါဒများ ဦးမော့လာသည့်အနေအထားရှိရာ နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်း ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသည့် အကြမ်းဖက်ခြိမ်းခြောက်မှုမှာ ရှုပ်ထွေး၊ ဆိုးရွားလျက်ရှိကြောင်း ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ တရုတ်နိုင်ငံအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် ဖုချုံးက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက် လုံခြုံရေးကောင်စီအစည်းအဝေး အကြမ်းဖက်တိုက်ဖျက်ရေးဆိုင်ရာ တံခါးဖွင့်ဆွေးနွေးပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ လုံခြုံရေးကောင်စီအနေဖြင့် အကြမ်းဖက်တိုက်ဖျက်ရေးကို ဆွေးနွေးမှု အစီအစဉ်၏ ဦးစားပေးနေရာ၌ ဆက်လက်ထားရှိရမည်ဖြစ်ပြီး အကြမ်းဖက်ဝါဒအား အခိုင် အမာ “လုံးဝဥဿုံလက်သင့်မခံရန်”၊ “စံချိန်နှစ်မျိုးထားရှိခြင်း” နှင့် “ဘက်လိုက်ရွေးချယ်မှုဖြင့် အကြမ်းဖက်တိုက

ပါလက်စတိုင်း အစ္စလမ်မစ် တော်လှန်ရေးလှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ (ဟားမက်စ်) အနေဖြင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅ ရက် နေ့လယ်ပိုင်းမတိုင်မီ ထိန်းသိမ်းခံထားရသူအားလုံးကို ပြန်လွှတ်ပေးသင့်ကြောင်း၊ သို့မဟုတ်ပါက ဂါဇာအပစ်ရပ်ရေး သဘောတူညီချက်ကို ဖျက်သိမ်းသင့်ကြောင်း အမေရိကန် သမ္မတထရမ့်က ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။