ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က သမ္မတ Yoon Suk-yeol ၏ စစ်ဥပဒေအရ အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့်နှင့်ပတ်သက်သော နေရာများကို စတင်ရှာဖွေစစ်ဆေးလျက်ကြောင်း၊ သမ္မတ Yoon ၏ အရေးပေါ်အမိန့်နှင့်ပတ်သက်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် သမ္မတရုံးကို စီးနင်းဝင်ရောက်ခဲ့သည်ဟု ရဲတပ်ဖွဲ့က ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ 

နိုင်ငံ့ရဲတပ်ဖွဲ့ အေဂျင်စီ၊ ဆိုးလ်မြို့တော်ရဲတပ်ဖွဲ့နှင့် လွှတ်တော်အစောင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ကိုလည်း ရှာဖွေစစ်ဆေးခဲ့ကြောင်း၊ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးမှူးများရောက်ရှိလာချိန်တွင် မစ္စတာ Yoon သည် သမ္မတရုံးအဆောက်အအုံထဲ၌ ရှိမနေဟု တောင်ကိုရီးယား Yonhap သတင်းအေဂျင်စီက ဖော်ပြထားသည်။

ရဲတပ်ဖွဲ့သည် နိုင်ငံ့ရဲတပ်ဖွဲ့အေဂျင်စီနှင့် ဆိုးလ်မြို့တော်ရဲတပ်ဖွဲ့မှ အကြီးအကဲများကိုလည်း ဆူပူအုံကြွမှု သံသယနှင့် ဖမ်းဆီးထားသည်။

အစိုးရစုံစမ်းစစ်ရေးမှူးများက ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်း  Kim Yong Hyun ကို ဆူပူအုံကြွမှုအပြင် အခြားစွဲချက်များနှင့် ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့ညက ဖမ်းဆီးထားသည်ဟု တောင်ကိုရီးယားမီဒီယာများတွင် ဖော်ပြထားသည်။ မစ္စတာ Kim က မစ္စတာ Yoon အား စစ်ဥပဒေအရအုပ်ချုပ်ရေးကြေညာရန် အကြံပေးခဲ့ကြောင်း အချို့ကပြောဆိုနေကြသည်ဟု ဖော်ပြထားရှိသည်။

ကိုးကား- NHK World

Photo- Malay Mail

ယူကရိန်းပဋိပက္ခကို အနိုင်ယူနိုင်ရန်အတွက် ရုရှားက နီးစပ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေး ထောက်လှမ်းရေးဌာန (SVR) အကြီးအကဲ ဆာဂေးနာရီရှကင်က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Reuters သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားသည်။

ရုရှားသည် ယူကရိန်းက ပြိုလဲလုနီးနီး ဖြစ်နေချိန်တွင် ၎င်း၏ ဗျူဟာမြောက် ပဏာမခြေလှမ်းကို ဆုပ်ကိုင် ထားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိယူကရိန်းအစိုးရသည် ၎င်း၏ တရားဝင်မှုကို လုံးလုံးလျားလျား ဆုံးရှုံးသွားပြီး ၎င်းတို့ နှင့်ဆွေးနွေးရန် မသင့်လျော်ကြောင်း၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ရုရှားမဂ္ဂဇင်း Razvedchik (“Spy”) နှင့်အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ရုရှားနိုင်ငံခြားရေး ထောက်လှမ်းရေးဌာန (SVR) အကြီးအကဲ ဆာဂေးနာရီရှကင်က ယူကရိန်းပဋိပက္ခသည် အဓိကအားဖြင့် ယူကရိန်းကို တိုက်ခိုက်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ အနောက်အုပ်စု ကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ရုရှား၏ လွတ်လပ်မှုနှင့်အချုပ်အခြာအာဏာသည် အရေးကြီးကြောင်း၊ ရုရှားနိုင်ငံခြားရေး ထောက်လှမ်းရေးဌာန (SVR) အကြီးအကဲက စစ်မြေပြင်တွင် ရုရှား၏တိုးတက်မှုအပေါ် အကောင်းမြင်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။ “ရှေ့တန်း စစ်မျက်နှာတွင် အခြေအနေက ယူကရိန်းအတွက် မျက်နှာသာရမည်မဟုတ်ကြောင်း၊ နယ်ပယ်အားလုံးတွင်ရှိသည့်ဗျူဟာမြောက် လက်ဦးမှုများကို ရုရှားက ပိုင်ဆိုင်ထားကြောင်း၊ ၎င်းတို့၏ ပန်းတိုင်ကိုရောက်ရန် နီးစပ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်းစစ်တပ်သည် ပြိုလဲလုနီးနီး ဖြစ်နေပြီးဖြစ်ကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးထောက်လှမ်းရေး ဌာန(SVR)အကြီးအကဲ ဆာဂေးနာရီရှကင် က ပြောကြားခဲ့သည်။

ထောက်လှမ်းရေးဌာန (SVR) အကြီးအကဲ ဆာဂေး နာရီရှကင်၏အဆိုအရ ဗလာဒီမာဇယ်လန်စကီး၏ အစိုးရသည် ၎င်း၏တရားဝင်မှုကိုလုံးဝဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး ရလဒ်အနေဖြင့် ၎င်း၏ညှိနှိုင်းနိုင်စွမ်းကို ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ လက်ရှိစစ်အုပ်ချုပ်ရေးကိုကိုးကား၍ ရွေးကောက်ပွဲအသစ်ကျင်းပရန် ငြင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်းခေါင်းဆောင်၏ သမ္မတသက်တမ်းသည် ပြီးခဲ့သည့် မေလတွင် သက်တမ်းကုန်ဆုံးခဲ့ကြောင်း၊ ရုရှားတပ်ဖွဲ့များသည် မကြာသေးမီ ရက်သတ္တပတ်များအတွင်း တည်ငြိမ်သောတိုးတက်မှုကို လုပ်ဆောင်လျက်ရှိကြောင်းဖော်ပြထားပါသည်။

ရုရှားက ယူကရိန်းပဋိပက္ခတွင် ၎င်း၏အဓိက ရည်မှန်းချက်များသည် ယူကရိန်း၏ ကြားနေရေး၊ စစ်မဲ့ရေး နှင့်ဖြိုခွင်းရေးတို့ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ Donetsk၊ Lugansk၊ Kherson နှင့် Zaporozhye ဒေသများ အပါအဝင် ရုရှားနယ်မြေအားလုံးမှ ယူကရိန်းထွက်ခွာပြီးသည်နှင့် ချက်ချင်းပင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲကြောင်းကြေညာပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများစတင်ရန် အသင့်ရှိကြောင်းလည်း ရုရှားနိုင်ငံခြားရေးထောက်လှမ်းရေးဌာန (SVR) အကြီးအကဲက အချက်ပြခဲ့ကြောင်းဖော်ပြထားသည်။

ကိုးကား - Reuters

ဆီးရီးယားရှိ အခြေစိုက်စခန်းများ၏ အနာဂတ်ကို ဆွေးနွေးရန်အတွက် အချိန်စောနေသေးကြောင်း၊အခြေစိုက်စခန်းများကို မည်သို့ဆောင်ရွက်ရမည်ဆိုသည်မှာ အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလပြီးနောက်အာဏာရှိသူများနှင့် ဆွေးနွေးရမည့်အကြောင်းအရာများ ဖြစ်ကြောင်း ကရင်မလင် ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် Dmitry Peskov  က  ပြောကြားခဲ့သည်။ 

အယ်လ်အာဆတ်ကို ခိုလှုံခွင့်ပေးရန် သမ္မတပူတင်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကြေညာခဲ့ပြီး ၎င်းတို့နှစ်ဦးကြားတွေ့ဆုံရန်  စီစဉ်ထားခြင်းမရှိကြောင်း၊ ရုရှားအနေဖြင့်  ဆီးရီးယား၏ လက်ရှိအခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍  ဒေသတွင်းနိုင်ငံအားလုံးနှင့်ဆွေးနွေးရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုးကား  - ALJAZEERA

Photo- Business Standard

စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာခဲ့သည့် တောင်ကိုးရီးယား သမ္မတ Yoon Suk Yeol အား စွပ်စွဲပြစ်တင်သည့် အဆိုသည် လွှတ်တော်တွင် အထမြောက်ခြင်း မရှိ သော်လည်း ၎င်း၏ သမ္မတရာထူးနေရာမှာ လှုပ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိပါသည်။

သို့ဖြစ်၍ တောင်ကိုးရီးယား အဂတိလိုက်စားမှု စုံစမ်း စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့က ၁၉-၁၂-၂၀၂၄ ရက်နေ့မှ စတင်၍ Yoon Suk Yeol ၏ ပြည်ပခရီးသွားလာခွင့်ကို ပိတ်ထားလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း CNN သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားသည်။ 

ကိုးကား - CNN

၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် ပထမသက်တမ်းကုန်ဆုံးမည့် Jerome Powell ကို အစားထိုးမည်မဟုတ်ကြောင်း Trump က အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ဖြေကြားခဲ့ပါသည်။ Trump ၏ ပထမအကြိမ်သမ္မတသက်တမ်းတွင်  အတိုးနှုန်းမူဝါဒ သတ်မှတ်ခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ Trump နှင့် Powell တို့အကြား အငြင်းပွားမှုများ ရှိခဲ့သည်။ ထို့အပြင် Trump သည် Powell ၏ အတိုးနှုန်းမြှင့်တင်မှုများကို မကျေနပ်သောကြောင့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ၎င်းအား ရာထူးမှထုတ်ပယ်ရန် တိတ်တဆိတ်ကြိုးပမ်းခဲ့ဖူးသည်။

Trump ၏ ရွေးကောက်ပွဲမဲဆွယ်မှုများတွင် အိမ်ခြံမြေ အတိုးနှုန်းများနှင့် အခြားသော ချေးငွေများကို သက်သာ စေရန် ပြုလုပ်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြည်သူလူထုထံ ကတိပြုထားခဲ့သည်။ ယခုအခါ Trump ၏ အကောက်ခွန် နှုန်းထားများတိုးမြှင့်မှုများသည် Powell ၏ ငွေကြေး ဖောင်းပွမှုမရှိစေရန် အားထုတ်နေမှုများအပေါ် သက်ရောက်မှုများ ရှိစေပါသည်။  ပြီးခဲ့သည့်လတွင်  Trump သည် ရာထူးမှနုတ်ထွက်ရန် တွန်းအားပေးလာပါက ရာထူးမှ နုတ်ထွက်မည် မဟုတ်ကြောင်းနှင့်  အမေရိကန်ဥပဒေအရ သမ္မတသည် ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌအား သက်တမ်းမကုန်မီ နုတ်ထွက်ခိုင်း၍ မရကြောင်း Powell  က ပြောကြားခဲ့သည်။

ပထမသက်တမ်းအတွင်း Trump ၏ လုပ်ရပ်များသည် ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်များကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်သည့်သဘောများပြခဲ့သည်ဖြစ်ရာ  ယခုဒုတိယသက်တမ်းတွင် မည်ကဲ့သို့ဖြစ်မည်ကို ဆက်လက်စောင့်ကြည့်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။ 

ကိုးကား - Reuters

တီဟီရန်၏ အဓိကမဟာမိတ် အာဆတ်ကို ဖယ်ရှားပြီးနောက် ဆီးရီးယား၏ ခေါင်းဆောင်သစ်အင်အားစုများနှင့် တိုက်ရိုက်ဆက်သွယ်စကားပြောဆိုရန် လမ်းကြောင်း ဖွင့်ထားပါကြောင်း အီရန်အကြီးတန်း အရာရှိတစ်ဦးက Reuters သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။  ထိုဆွေးနွေးပွဲများကို နှစ်နိုင်ငံကြား “ရန်လိုသော အနာဂတ်အလားအလာကို တားဆီးရန်”  ရည်ရွယ်ပါကြောင်း  ၎င်းက  ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုးကား  - Reuters

ဆီးရီးယားသမ္မတ အာဆတ် နိုင်ငံမှထွက်ပြေးသွားပြီးနောက်  မော်စကိုမြို့ရှိ  ဆီးရီးယားသံရုံးက စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို ပြသသည့်အနေဖြင့် ဆီးရီးယားအလံကို ဖြုတ်ချ၍  ဆီးရီးယားတို့၏ တော်လှန်ရေးအလံဖြစ်သည့် ကြယ် သုံးပွင့်ပါအလံကို လွှင့်ထူလိုက်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ 

အလားတူ ဂျော်ဒန်နိုင်ငံရှိ ဆီးရီးယားသံရုံးကလည်း ဆီးရီးယားအလံကို ဖယ်ရှားလိုက်ကြောင်း ဂျော်ဒန် နိုင်ငံပိုင်မီဒီယာက ထုတ်လွှင့်ခဲ့ပြီး ထိုသို့ ကြယ်သုံးပွင့်ပါ တော်လှန်ရေးအလံကို လွှင့်တင်ထားခြင်း ရှိ၊ မရှိအတည်ပြုနိုင်ခြင်း မရှိသေးပါကြောင်း ပြောကြားထား ပါသည်။

ထို့ပြင်  နိုင်ငံအချို့ရှိ  ဆီးရီးယားသံရုံးများတွင်လည်း   ဆီးရီးယားအလံကို ဖယ်ရှားလိုက်ကြပြီး အချို့ဆီးရီးယားသံရုံးများတွင် တော်လှန်ရေးအလံများ လွှင့်ထူထားကြပြီ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ကိုးကား  - ALJAZEERA

အမေရိကန်ရွေးကောက်ခံသမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်သည်  ဒီဇင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့က  ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ပါရီမြို့ရှိNotre-Dame ဘုရားကျောင်း ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခြင်း အခမ်းအနားတွင် ပြင်သစ်သမ္မတ Macron နှင့် ယူကရိန်း သမ္မတ Zelenskiy တို့နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ အဆိုပါ သုံးပွင့်ဆိုင် တွေ့ဆုံမှုသည် မိနစ် ၂၀ ခန့်ကြာမြင့်ခဲ့သည်။ 

ဒေါ်နယ်ထရန့်အနေဖြင့်  ၎င်းတာဝန်ယူချိန်တွင် ယူကရိန်းအား  စစ်လက်နက်များ ထောက်ပံ့ပေးနေမှုအားရပ်ဆိုင်းလိုက်မည်ကို ယူကရိန်းသမ္မတနှင့် ဥရောပ ခေါင်းဆောင်တို့အကြား စိုးရိမ်နေကြသည့်အချိန်တွင် ထိုသို့တွေ့ဆုံကြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ 

ယခုတွေ့ဆုံမှုသည်ကောင်းမွန်ပြီး အကျိုးဖြစ်ထွန်းမှုရရှိခဲ့ကြောင်း၊ ဆက်လက်၍ သုံးဦးသားအတူတကွ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားကြရန် သဘောတူခဲ့ကြောင်း  ယူကရိန်းသမ္မတက  ပြောကြားလိုက်ပါသည်။  သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့်သည်  အမြဲတစေ ခိုင်မာပြတ်သားသည့်သူ တစ်ယောက်ဖြစ်ကြောင်း၊  ဒေါ်နယ်ထရန့်ကို ကျေးဇူး တင်ကြောင်း သမ္မတဇယ်လန်စကီးက ၎င်း၏ X platform  မီဒီယာတွင်  ရေးသားထားပါသည်။ 

ဒေါ်နယ်ထရန့်၏ ယခုပြည်ပခရီးစဉ်သည် ၎င်းအနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိပြီးနောက် ပထမဆုံးသွားရောက်သည့် ပြည်ပခရီးစဉ်ဖြစ်ပြီး   ပြင်သစ်သမ္မတအတွက် ဥရောပနှင့် လာမည့် အမေရိကန်သမ္မတတို့အကြား ဖျန်ဖြေပေးသူ အခန်းကဏ္ဍကို အစောဆုံး ဆောင်ကြည်းပေးနိုင်ခွင့်ရရှိသည့် ခရီးစဉ်လည်းဖြစ်သည်။ 

လာမည့် ဇန်နဝါရီ ၂၀ တွင် တရားဝင်သမ္မတဖြစ်လာမည့် ဒေါ်နယ်ထရန့်သည် ယခုအချိန်ကတည်းကပင် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်အများအပြားနှင့် တွေ့ဆုံလျက် ရှိပါသည်။

ကိုးကား - Reuters 

တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ ယွန်ဆပ်ယိုးကိုဖြုတ်ချရန်  စွပ်စွဲပြစ်တင်ခြင်းအတွက် ပါလီမန်တွင် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ရာ လုံလောက်သည့် မဲအရေအတွက်မရဘဲ အရေးနိမ့်သွားခြင်းကြောင့် ပထမအကြိမ်ကြိုးစားမှုသည် အောင်မြင်မှုမရှိ ဖြစ်သွားခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

သမ္မတ ယွန်ဆပ်ယိုးကိုဖြုတ်ချရန် အတိုက်အခံအမတ် ၁၉၂ ဦးနှင့် ယွန်ဆပ်ယိုး၏ အာဏာရ ပြည်သူ့အာဏာပါတီက အမတ်(၃)ဦးတို့က ထောက်ခံမဲပေးခဲ့ကြသဖြင့် စုစုပေါင်း ၁၉၅ မဲရရှိခဲ့သော်လည်း အဆိုပါ အရေအတွက်သည် စုစုပေါင်း အမတ်ဦးရေ၏ သုံးပုံနှစ်ပုံကို ပြည့်မီခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း၊ ထို့အတွက် ယင်းကိစ္စအပေါ် မဲပေးဆုံးဖြတ်မှု အထမမြောက်ကြောင်း ပါလီမန်ဥက္ကဋ္ဌ ဝူဝန်ရှစ်က ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အတိုက်အခံပါတီ ခေါင်းဆောင်ကတော့ ယင်းကိစ္စကို လက်လျှော့ဦးမည်မဟုတ်ဘဲ မည်သည့်နည်းနှင့်မဆို သမ္မတကို မရရအောင် စွပ်စွဲပြစ်တင်မှုအထမြောက်စေရန် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဟု ပြောဆိုကြောင်း နိုင်ငံတကာသတင်းဖော်ပြမှုများအရ သိရှိရသည်။

ကိုးကား - ဒေသတွင်းမီဒီယာ

Photo- Britannica

၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ၊ အထူးစစ်ဆင်ရေး စတင်ချိန်မှစ၍ ယူကရိန်းအတွက် မဟာမိတ်များထံမှ စစ်ရေးထောက်ပံ့မှု စုစုပေါင်းပမာဏသည် အမေရိကန်ထံမှ ဒေါ်လာ ၆၂ ဘီလီယံ အပါအဝင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၁၉ ဘီလီယံ ကျော်လွန်ခဲ့ကြောင်း ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ် အကြီးအကဲ Lloyd Austin က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Sputnik သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားသည်။

ကိုးကား - Sputnik သတင်း