ဝယ်လင်တန်   ဧပြီ ၂၉

အမြင်အာရုံဝေဝါးမှုနှင့် အစက်အပြောက်များ တွေ့မြင်ရမှုသည် ဦးနှောက်စွမ်းဆောင်ရည် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုရောဂါ (Dementia) ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နှင့် ဖြစ်ပွားနိုင်ကြောင်း ဧပြီ ၂၈ ရက် သတင်းများအရ သိရသည်။

နယူးဇီလန် သုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုအရ မျက်လုံး၏ နောက်ဘက်ပိုင်းရှိ အလင်းအာရုံခံတစ်ရှူးလွှာများ ပုံမှန်မဟုတ်ဘဲ ပါးလွှာနေသူများတွင် အသက် ၆၀။ ၅၀ နှင့် ၄၀ ခန့်မှာပင် Dementia ရောဂါ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

ဆေးပညာလောက၌ မျက်လုံးမြင်လွှာကြော ပါးလွှာမှုပြဿနာအဖြစ်လည်း လူသိများသည့် အထက်ပါအမြင်အာရုံပြဿနာကြောင့် အမြင်အာရုံဝေဝါးခြင်း၊ အစက်အပြောက်များတွေ့ရခြင်း စသည့် ပြဿနာများ ပေါ်ထွက်လာနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

မိမိတို့၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ မြင်လွှာကြောပါးလွှာမှုပြဿနာရှိနေသူများ၌ အသက်ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နှင့် Dememtia ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ မြင့်မားနေတတ်သည်ကိုတွေ့ရကြောင်း နယူးဇီလန် သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

ထို့ပြင် မျက်လုံးအတွင်းရှိ သွေးကြောများပုံမှန်ထက် ကျဉ်းမြောင်းသူ၊ ပုံမှန်ထက်ကျယ်နေသူများတွင်လည်း ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နှင့် Dementia ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်တက်နေကြောင်း သိရသည်။

Source: ရတနာပုံသတင်းစာ

ပေကျင်း   ဧပြီ ၂၈

သွေးစစ်နည်း ပုံစံတစ်မျိုးဖြင့် အသည်းအဆီဖုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ ရှိ၊ မရှိကို ရောဂါလက္ခဏာများမပေါ်မီ ကြိုတင်ခန့်မှန်းထားနိုင်ကြောင်း ဧပြီ ၂၇ ရက် သတင်းများအရ သိရသည်။

အဆိုပါ သွေးစစ်နည်းသည် ပရိုတင်းငါးမျိုးကို ရှာဖွေတိုင်းတာပေးခြင်းဖြင့် အသည်းအဆီဖုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ ရှိ၊ မရှိကို တိကျစွာ ထောက်လှမ်းပေးနိုင်ကြောင်း တရုတ်သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

တရုတ်သုတေသနပညာရှင်များ၏ လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုများအရ ပရိုတင်းငါးမျိုး သွေးစစ်နည်းသည် အသည်းအဆီဖုံးရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို ရောဂါလက္ခဏာမပေါ်မီ ငါးနှစ်အလိုတွင် ၈၄ ရာခိုင်နှုန်းတိကျစွာ ခန့်မှန်းနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

တရုတ် သုတေသနပညာရှင်များသည် လူပေါင်း ၅၀၀၀ ထံမှရယူထားသည့် သွေးနမူနာများထဲမှ ပရိုတင်းအမျိုးအစား ၂၇၀၀၀ ကျော်ကို လေ့လာခဲ့ရာ ငါးမျိုးမှာ အသည်းအဆီဖုံးရောဂါ၏ ရှေ့ပြေးလက္ခဏာများဖြစ်ကြောင်း ဖော်ထုတ်တွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။

အသည်းအဆီဖုံးရောဂါသည် ကိုယ်တွင်းအဆီများ စတင်စုစည်းချိန်တွင် ဖြစ်ပွားတတ်သည့် ရောဂါဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

Source: ရတနာပုံသတင်းစာ

နယူးယောက်   ဧပြီ ၂၄

ရှားပါးသည့် မျိုးဗီဇပြဿနာတစ်ရပ်ကြောင့် အော်တစ်ဇင်ရောဂါ ဖြစ်ပွားနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက ဧပြီ ၂၃ ရက်တွင် ပြောကြားသည်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ နီဗားဒါးလပ်စ်ဗီးဂတ်စ် တက္ကသိုလ်မှ သုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုအရ Myotonic Dystrophy Type 1 (DM1) ‌ခေါ် မျိုးဗီဇပြဿနာတစ်ရပ်ရှိနေသော ကလေးများမှာ ပုံမှန်ကလေးများထက် အော်တစ်ဇင်ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ ၁၄ ဆ ပိုမြင့်မားနေတတ်ကြောင်း သိရသည်။

မိဘများထံမှ တစ်ဆင့်ခံရရှိသည့် မျိုးဗီဇပြဿနာဖြစ်သော DM 1 မျိုးဗီဇပြဿနာသည် ကလေးဘဝ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးမှုနှင့် သတင်းအချက်အလက် စီစဉ်နိုင်စွမ်းတို့အပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိနေကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

DM1 မျိုးဗီဇရောဂါကြေင့် ကလေးများ၏ ပြောဆိုဆက်ဆံမှု၊ အပြုအမူ၊ လူမှုတုံ့ပြန်ပုံတို့နှင့် ဆက်စပ်နေသည့် ဦးနှောက်အာရုံနာ့ဗ်ဆဲလ်သတင်းပို့လမ်းကြောင်းများ ပြောင်းလဲသွားနိုင်သည်ဖြစ်ရာ DM1 သည် အော်တစ်ဇင်ရောဂါဖြစ်ပွားရခြင်း၏ အကြောင်းတရားတစ်ရပ်ဖြစ်နိုင်သည်ဟု သုတေသနပညာရှင်များက သုံးသပ်ထားကြောင်း သိရသည်။

သို့ရာတွင် DM1 မျိုးဗီဇရောဂါသည် အော်တစ်ဇင်ရောဂါထက်ပင် ပို၍ရှားပါးကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက ဝန်ခံထားသည်။

Source: ရတနာပုံသတင်းစာ

နယူးယောက်  ဧပြီ ၂၃

ဗီတာမင်ကေ ခေါ် အဓိက ဗီတာမင်ဓာတ်တစ်မျိုးချို့တဲ့ပါက ဦးနှောက်ကျန်းမာရေး ပြဿနာများပေါ်လာနိုင်ကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက ဧပြီ ၂၂ ရက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

အစိမ်းရောင်ရှိသည့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များတွင် အဓိကပါဝင်သော ဗီတာမင်ကေသည် အရိုးကျန်းမာရေးကို ထိန်းသိမ်းရာတွင် အရေးကြီးသော ဗီတာမင်ဓာတ်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထို့ပြင် ဗီတာမင်ကေသည် နှလုံးသွေးကြောများ ကျန်းမာရေးကိုလည်း ကာကွယ်နိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များ၏ အဆိုအရ သိရသည်။

သို့ရာတွင် ဗီတာမင်ကေသည် ဦးနှောက်ကျန်းမာရေးအပေါ်တွင်လည်း အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိနိုင်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံ တပ်ဖ်တက္ကသိုလ်မှ သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

သက်ကြီးပိုင်းများကြား ဗီတာမင်ကေ ချို့တဲ့မှုသည် တွေးတောဆင်ခြင်နိုင်မှုစွမ်းရည်ထိခိုက်ပျက်စီးမှုနှင့် ဆက်စပ်မှုရှိနေကြောင်း အမေရိကန် သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

အမေရိကန်သုတေသနပညာရှင်များသည် ဓာတ်ခွဲခန်းကြွက်များနှင့် လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် ၎င်းတို့၏ တွေ့ရှိချက်ကို တင်ပြခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။

Source: ရတနာပုံသတင်းစာ

ဝယ်လင်တန်  ဧပြီ ၂၂

အပင်ထွက်အစားအစာအဓိကစားသုံးသူများအနက် ထက်ဝက်ခန့်တွင် ကြွက်သားဆုံးရှုံးမှုပြဿနာကဲ့သို့ အာဟာရဓာတ်ဆိုင်ရာကျန်းမာရေးပြဿနာများရှိနေနိုင်ကြောင်း ဧပြီ ၂၁ ရက်သတင်းများအရ သိရသည်။

နယူးဇီလန် သုတေသနပညာရှင်များသည် အပင်ထွက်အစားအစာများ ရေရှည်စားသုံးသူ ၂၀၀ ခန့်တို့ကို လေ့လာစောင့်ကြည့်ခဲ့ကြသည်။

လေ့လာချက်မှပေါ်ထွက်လာသည့်ရလဒ်များအရ အထက်ပါစမ်းသပ်မှုတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြသူများအနက် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ Lysine နှင့် Leucine ခေါ် အထူးအရေးကြီးသော အမိုင်နိုအက်စစ်နှစ်မျိုး ချို့တဲ့နေသည်ကိုတွေ့ရကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

Lysine နှင့် Leucine အမိုင်နိုအက်စစ်များသည် ကြွက်သားများကို တည်ဆောက်၊ ထိန်းသိမ်းရာတွင် အရေးကြီးသော အမိုင်နိုအက်စစ်များဖြစ်ကြသည်။

သို့ဖြစ်ရာ အပင်ထွက်အစားအစာ ရေရှည်စားသုံးသူများအနေဖြင့် Lysine နှင့် Leucine အမိုင်နိုအက်စစ်များ ချို့တဲ့မှုကြောင့် ကြွက်သားဆုံးရှုံးမှုကဲ့သို့ ပြဿနာများရှိလာနိုင်ကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

အထက်ပါ အမိုင်နိုအက်စစ်နှစ်မျိုးသည် အသားနှင့်ဥကဲ့သို့ တိရစ္ဆာန်ထွက်အစားအစာများ၌ ပေါများစွာပါဝင်တတ်သော အမိုင်နိုအက်စစ်များ ဖြစ်ကြကြောင်း သိရသည်။

Source: ရတနာပုံသတင်းစာ

သုတေသနပညာရှင်များက ဆေးတစ်မျိုးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီ ဆေးရဲ့ဒြပ်ပေါင်းက နာတာရှည်ကိုဗစ် ရောဂါလက္ခဏာတွေကို ကာကွယ်နိုင်စွမ်း ရှိတယ်လို့ဆိုပါတယ်။ ကြွက်တွေကိုအသုံးပြုထားတဲ့ ဒီစမ်းသပ်မှုရဲ့ရလဒ်က ကိုဗစ် ရောဂါကုသမှုအတွက် နည်းလမ်းကောင်းတစ်ခု ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ သုတေသီများ ကပြောထားပါတယ်။

ဒီသုတေသနကို WEHI ဆေးသုတေသနအဖွဲ့က လုပ်ဆောင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး သူတို့ ဖန်တီးထုတ်လုပ်ထားတဲ့ ပိုးသတ်ဆေး ဒြပ်ပေါင်းတစ်မျိုးကို ကြွက်တွေမှာစမ်းသပ် လိုက်တဲ့အခါ နာတာရှည်ကိုဗစ်ရောဂါရဲ့ လက္ခဏာတွေဖြစ်တဲ့ ဦးနှောက်ရဲ့လုပ်ငန်း ဆောင်တာ မူမမှန်တာနဲ့ အဆုတ်ပျက်စီးခြင်း ဖြစ်ပွားတာတို့ကို ကာကွယ်နိုင်တယ် ဆိုတာ တွေ့လိုက်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ကြောင့် အသက်ရှူကျပ်ခြင်းမှ ဦးနှောက် ထိုင်းမှိုင်းခြင်းအထိ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

သုတေသနပညာရှင်များကတော့ သူတို့ရဲ့တွေ့ရှိမှုကို လူသားတွေနဲ့လက်တွေ့ စမ်းသပ်မှုတွေ လုပ်ဆောင်သွားဖို့အထိ မျှော်မှန်းထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကိုဗစ် ရောဂါအတွက် အတည်ပြုထားတဲ့ ကုသမှု ဖြစ်လာဖို့ကိုလည်း ရည်မှန်းထားပါတယ်။

Source: https://myawady.net.mm/

ဘရာဇီးနိုင်ငံနဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံတို့မှ သုတေသနပညာရှင်များက လူသားများ အတွက်အကျိုးရှိစေမယ့် သုတေသနတစ်ခုကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီသုတေ သနမှာတော့ ပျော်ဝင်လွယ်သောအမျှင် ဓာတ်ပါတဲ့ အစားအစာများကို စားသုံးပေး ခြင်းအားဖြင့် အူလမ်းကြောင်းမှာ ဗက်တီးရီးယားတွေ ဝင်ရောက်ခြင်းကို ကာကွယ် ပေးနိုင်တယ်ဆိုတာ တွေ့လိုက်ရပါတယ်။

သုတေသနပညာရှင်များဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ နှစ်စဉ်လူဦးရေ ၅ သိန်းဝန်းကျင်ဆီကိုကူးစက်လျက်ရှိတဲ့ Clostridioides difficile ဆိုတဲ့ဗက်တီးရီးယားကို အဓိကထား စမ်းသပ်မှုလုပ်ခဲ့တာပါ။ စမ်းသပ်မှုမှာတော့ ဗက်တီးရီးယား ကူးစက်ခံထားရတဲ့ ကြွက်တွေနဲ့စမ်းသပ်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီဗက်တီးရီးယားဟာ အူမကြီး ရောင်ရမ်းတဲ့ရောဂါနဲ့ ဝမ်းလျှောရောဂါကို ဖြစ်ပွားစေတာဖြစ်ပါတယ်။

သုတေသနပညာရှင်များက  အဲဒီဗက်တီးရီးယား ကူးစက်ခံထားရတဲ့ ကြွက်တွေကို အမျှင်ဓာတ်ကြွယ်ဝတဲ့အစားအစာတွေကျွေးမွေးပြီး စောင့်ကြည့်မှုတွေ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလိုအစားအစာတွေကျွေးမွေးလိုက်တဲ့အခါ ကြွက်တွေဟာဗက်တီး ရီးယားကူးစက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ရှိလာတာ တွေ့ရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အမျှင်ဓာတ် ကြွယ်ဝတဲ့အစားအစာတွေကို အစာချေခြင်းကနေ ထွက်ရှိလာတဲ့ အက်စီတိတ်ဒြပ်ပေါင်းက ဗက်တီးရီးယား ကူးစက်မှုကို ကာကွယ်ပေးတာဖြစ်ပါတယ်။

Source: https://myawady.net.mm/

အော့တဝါ  ဧပြီ ၂၁

ဆေးခြောက်အလွန်အကျွံသုံးစွဲသူ သက်လတ်ပိုင်းနှင့် သက်ကြီးပိုင်းများအနေဖြင့် နှစ်အတန်ငယ်အတွင်း ဦးနှောက်စွမ်းဆောင်ရည် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုရောဂါ (Dementia) ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း ဧပြီ ၂၀ ရက် သတင်းများအရ သိရသည်။

ဆေးခြောက်သုံးစွဲမှုကြောင့် ဆေးရုံတက်ခဲ့ရသည့် သက်လတ်ပိုင်းနှင့် သက်ကြီးပိုင်းလူနာများ၌ နောင်ငါးနှစ်အတွင်း Dementia ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေ ပုံမှန်ထက် ၇၂ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်နေတတ်ကြောင်း ကနေဒါသုတေသနပညာရှင်များက ပြောကြားသည်။

ဆေးခြောက်ကို ကာလရှည်အလွန်အကျွံသုံးစွဲမှုကြောင့် သက်လတ်ပိုင်းအရွယ်၌ ဦးနှောက်ကျန်းမာရေးပြဿနာများပေါ်လာနိုင်ခြေ မြင့်မားလာတတ်ကြောင်း ကနေဒါ သုတေသန ပညာရှင်များ က သုံးသပ်ထားသည်။

အထူးသဖြင့် မိမိတို့၏ လေ့လာတွေ့ရှိချက်အရ ဆေးရုံတက်ရလောက်သည်ထိ ဆေးခြောက်ကို အလွန်အကျွံ သုံးစွဲတတ်သော သက်ကြီးပိုင်းများ၌ Dementia ဖြစ်နိုင်ခြေမှာ နှစ်အနည်းငယ်အတွင်း မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

ဆေးခြောက် ပုံမှန်သုံးစွဲမှုကြောင့် ဦးနှောက်ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံ ပြောင်းလဲသွားတတ်ပြီး Dementia ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း သုတေသနပညာရှင်များက သုံးသပ်ထားသည်။

Source: ရတနာပုံသတင်းစာ

အိုဟိုင်းယိုးပြည်နယ်  တက္ကသိုလ်မှ သုတေသနပညာရှင်များက ကြွက်များကို အသုံးပြုပြီး လေ့လာမှုတစ်ခုလုပ်ရာမှာ သိပ်ကိုအံ့ဩဖွယ်ကောင်းတဲ့  အချက်တစ်ချက်ကို တွေ့ရှိလိုက်ရပါတယ်။ အဲဒီတွေ့ရှိချက်ကတော့ အဆီပါဝင်မှုများတဲ့ အစားအစာကို     သုံးရက်မျှစားရုံဖြင့် ဦးနှောက် ရောင်ရမ်းမှုကို ဖြစ်စေနိုင်တယ်ဆိုတာပါပဲ။

အဓိကအားဖြင့် သက်ကြီးပိုင်းတွေက အဲဒီလိုအဆီများတဲ့အစားအစာကို စားသုံးမယ်ဆိုရင် မှတ်ဉာဏ်လျော့ကျမှုသာမက ဦးနှောက်ရောင်ရမ်းမှုပါ ဖြစ်ပွားနိုင်တယ်လို့ သုတေသနပညာရှင်များက သုံးသပ်ထားပါတယ်။

သုတေသနပညာရှင်များက အဝလွန်ရောဂါနဲ့ ဆီးချိုရောဂါဖြစ်ပွားမှုတို့ကိုလေ့လာမှုတွေလုပ်နေတဲ့ အချိန်မှာ မမျှော်လင့်ဘဲ အခုလိုမျိုးတွေ့ရှိချက်ကို ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့တာပါ။

ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်မှုမရှိတဲ့ အစားအစာတွေကို စားသုံးခြင်းနဲ့ ဆီးချိုရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုက ဆက်စပ်နေတာ မှန်ပေမယ့် အဆီများတဲ့ အစားအစာကိုစားသုံးမှုနဲ့ ဦးနှောက်ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ဆက်စပ်မှုကိုတော့ အခုမှပဲတွေ့ရှိကြတာဖြစ်တယ် လို့ဆိုပါတယ်။            

Ref: STD

K.H

Source: https://myawady.net.mm/

ဂျွန်ဟော့ကင်းဆေးတက္ကသိုလ်က ဦးဆောင်တဲ့ သုတေသနတစ်ခုမှာ လူပေါင်း နှစ်သိန်းခွဲနီးပါးကို လေးနှစ်ကြာလေ့လာမှု လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလေ့လာမှုကနေ တွေ့ရှိလိုက်ရတဲ့အချက်ကတော့ လူငယ်တွေ ကြားမှာရေပန်းစားလာတဲ့ အီး-စီးကရက် အသုံးပြုမှုနဲ့ဆက်စပ်နေပါတယ်။

သူတို့လေ့လာချက်မှာတွေ့ရှိလိုက်ရတာက အီး-စီးကရက် အသုံးပြုသူများဟာ နာတာရှည် အဆုတ်ရောဂါကို သာမက သက်လတ်ပိုင်းတွေမှာဆိုရင် သွေးတိုးရောဂါကိုပါခံစားရနိုင်တယ်ဆိုတဲ့အချက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလေ့လာချက်က သိပ်ကို အရေးကြီးပါတယ်။

ပထမတစ်ချက်က ဂျွန်ဟော့ကင်းဆိုတဲ့ တက္ကသိုလ်ကြီးကနေ   ဦးစီးပြီးလုပ်တဲ့ သုတေသန ဖြစ်နေတာရယ်၊ အဲဒီသုတေသနထဲမှာ လူပေါင်းနှစ်သိန်းခွဲနီးပါးပါဝင်နေတာရယ်၊ အချိန်အားဖြင့်လေးနှစ်ခန့် ကြာတာရယ်တို့ကြောင့် အီး-စီးကရက် အသုံးပြုသူများမှာ နာတာရှည်အဆုတ် ရောဂါအပြင် သွေးတိုးရောဂါပါခံစားရမယ်ဆိုတာ အသေအချာပါပဲ။

ဒီအတွက်ကြောင့် အီး-စီးကရက်ကို အသုံးပြုသည်ဖြစ်စေ၊ သမားရိုးကျဆေးရွက်ကြီးသုံး စီးကရက်ကိုသောက်သည် ဖြစ်စေ ရောဂါဖြစ်ပွားနိုင်တဲ့အခြေအနေ ကတော့ အတူတူပဲဆိုတာကို ထပ်မံတွေ့ ရှိရပါတယ်။ ကမ္ဘာမှာ အီး-စီးကရက်ဆိုတာ သမားရိုးကျစီးကရက်ပြီးရင် အသုံးပြုမှုအများဆုံးဖြစ်လာပါတယ်။ 

 Ref: STD

K.H

Source: https://myawady.net.mm/